VISHNU'S REPLY | HARIVAMSA PARVA SECTION - 55

CHAPTER LV

(VISHNU'S REPLY)

VAISHAMPAYANA said: - Hearing the words of Nārada the Lord Madhusudana, the master of gods, smilingly said in auspicious words (1):-"O Nārada, listen to a proper reply to all these words which you have addressed to me for the well-being of the three worlds (2). It is known to me that all these Dānavas, assuming human forms, have been born on earth (3). I know too that Kansa is born as the son of Ugrasena on earth. I know also that Keshi is born as a horse (4). I know also the elephant Kuvalayapida, the wrestlers Chānura and Mushthika and the demon Arishtha in the shape of a bull (5). Khara and the great Asura Pralamva are also known to me. Bali's daughter Putanā is also well known to me (6). I know also Kāliya who is living in the lake of Yamunā and who has entered there in fear of Vinata's son [1] (7). I know also Jarāsandha who is the head of all kings; and the demon Naraka, who is living in the city of Prāgyotish, is also very well-known to me (8). In the city of Shonitpura on earth Bāna is born as a man. That energetic and haughty demon, of thousand arms, is invincible even unto the gods. I know also that the great charge of Bhāratvarsa lies with me (9-10). I know also how all these kings will disappear. The destruction of those danavas, in human forms, who never come back from battle-field and the rejoicing of the region of Sakra, has also been seen by me (11). For myself and for others I shall enter into Yoga. Going to the region of men and assuming a human form I shall bring about the destruction of all those mighty demons headed by Kansa. I shall slay him by that means by which he will enjoy peace (12-13). By my Yoga I shall resort to all these means. It is my incumbent duty to destroy all those enemies of the gods in battle (14). I shall kill the foes of all those great ones who have sacrificed themselves on behalf of the earth, of all those gods, Rishis and Gandharvas who have come down on earth at my behest (15). O Nārada, I have already formed this resolution. Let the grandfather Brahmā make a house there for me (16). O grand-lather, do thou relate to me, how, born in what country and living in what house I shall kill them (17).

[1] Garuda who used to eat up serpents.

BRAHMA said: - O lord, O Nārāyana, hear from me of that key to success and who your parents will be on earth (18). In order to glorify their family you will be born in the race of Yādavas (19). Eradicating these Asuras for good and multiplying your great family you will establish the orders of mankind. Hear from me about this (20).

O Nārāyana, in the days of yore, in the great sacrifice of the high-souled Varuna, Kashyapa stole away all the cows giving milk for the sacrifice (21). Kashyapa had two wives, Aditi and Surabhi who did not wish to accept the kine from Varuna (22). Thereupon coming to me and bowing with his head down Varuna said "O revered one, the preceptor has stolen away all my kine (23). Having accomplished his object, even, O father, he has not ordered the return of those kine. He is under the control of his two wives Aditi and Surabhi (24). O lord, all those my kine give heavenly and eternal milk whenever wished. Protected by their own power they range in the seas (25). They perpetually yield milk like unto the ambrosia of gods. Save Kashyapa there is none else who can charm them (26). O Brahmā, a master, a preceptor or whoever he may be if one goes astray thou dost control him. Thou art our supreme refuge (27). O preceptor of the world, if punishment is not meted out to powerful persons who do not know their own work, then the order of the world will not exist (28). Thou art omnipotent and lord of all. Do thou give me my kine, I will go then to the ocean (29). These kine are my soul-they are my endless strength. Of all thy creation the kine and the Brāhmanas are the eternal sources of energy (30). First of all the kine should be saved. When they are saved they protect the Brāhmanas. The world is upheld by the protection of the kine and Brāhmanas" (31).

O Achyuta, thus addressed by Varuna, the king of water, and being truly informed of the pilfering of the kine I imprecated a curse on Kashyapa (32). With that portion, in which the high-souled Kashyapa stole the kine, he will be born as a milkman on earth (33). His two wives Surabhi and Aditi, who are like pieces of wood for the birth of gods, will also go with him (34). Being born as a milkman with them he will live there happily. That portion of Kashyapa, equally powerful like himself, will pass by the name of Vasudeva and will live amongst the kine on earth. Near Mathurā there is a mountain by name Govardhana (35-36). Paying tribute to Kansa he lives there being attached to kine. His two wives Aditi and Surabhi are born as the two wives of Vasudeva by name Devaki and Rohini. Being born there as a boy having all the characteristics of a milk man he there grew up as thou didst do before in thy form with three footsteps. Then covering thyself with the form (of Yoga), O Madhusudana, do thou go there for the wellbeing of the world. With exclamations of thy victory and benediction all these gods are welcoming thee. Descending on earth and taking thy birth from Rohini and Devaki do thou please them. Thousands of milk maids will also cover the earth (37-42). O Vishnu, when thou shalt range in the forest tending kine they will see thy beautiful form adorned with garlands of wild flowers (43). O thou having eyes like lotus petals, O large-armed Nārāyana, when thou wilt go as a boy to the villages of milkmen all people will become boys (44). O thou having lotus eyes, being milkmen with their minds devoted to thee all thy votaries will help thee; tending kine in the forest, running in pastures and bathing in the water of Yamunā they will acquire a great attachment for thee. And Vasudeva's life will be a blessed one (45-46). Thou wilt address him as thy father and he will address thee as his son. Save Kashyapa whom else canst thou accept as thy father (47)? O Vishnu, save Aditi who else can conceive thee? Therefore by thy self-begotten Yoga do thou proceed for victory, O Madhusudana. We too repair to our respective habitations (48).

VAISHAMPAYANA said: - Having ordered the gods to repair to the celestial region the Lord Vishnu went to his own abode on the northern side of the ocean of milk (49). In this quarter there is a cave of the mount Sumeru difficult of being trodden, which is worshipped with his three foot-steps during the solstice (50). Having left there, in the cave, his old body the omnipotent and intelligent Hari despatched his soul to the house of Vasudeva (51).

---

Source: https://archive.org/details/AProseEnglishTranslationOfHarivamsh

Previous |

Source |

Tamil Translation |

Next

விஷ்ணும் ப்ரதி தே³வர்ஷேர்வாக்யம் | ஹரிவம்ச பர்வம் அத்யாயம் - 55

அத² சது꞉பஞ்சாஸ²த்தமோ(அ)த்⁴யாய꞉

விஷ்ணும் ப்ரதி தே³வர்ஷேர்வாக்யம்

வைஸ²ம்பாயன உவாச

நாரத³ஸ்ய வச꞉ ஸ்²ருத்வா ஸஸ்மிதம் மது⁴ஸூத³ன꞉ |
ப்ரத்யுவாச ஸு²ப⁴ம் வாக்யம் வரேண்ய꞉ ப்ரபு⁴ரீஸ்²வர꞉ ||1-55-1

த்ரைலோக்யஸ்ய ஹிதார்தா²ய யன்மாம் வத³ஸி நாரத³ |
தஸ்ய ஸம்யக்ப்ரவ்ருத்தஸ்ய ஸ்²ரூயதாமுத்தரம் வச꞉||1-55-2

விதி³தா தே³ஹினோ ஜாதா மயைதே பு⁴வி தா³னவா꞉ |
யாம் ச யஸ்தனுமாதா³ய தை³த்ய꞉ புஷ்யதி விக்³ரஹம் ||1-55-3

ஜானாமி கம்ஸம் ஸம்பூ⁴தமுக்³ரஸேனஸுதம் பு⁴வி |
கேஸி²னம் சாபி ஜானாமி தை³த்யம் துரக³விக்³ரஹம் ||1-55-4

நாக³ம் குவலயாபீட³ம் மல்லௌ சாணூரமுஷ்டிகௌ |
அரிஷ்டம் சாபி ஜானாமி தை³த்யம் வ்ருஷப⁴ரூபிணம் ||1-55-5

விதி³தோ மே க²ரஸ்²சைவ ப்ரலம்ப³ஸ்²ச மஹாஸுர꞉ |
ஸா ச மே விதி³தா விப்ர பூதனா து³ஹிதா ப³லே꞉ ||1-55-6

காலியம் சாபி ஜானாமி யமுனாஹ்ரத³கோ³சரம் |
வைனதேயப⁴யாத்³யஸ்து யமுனாஹ்ரத³மாவிஸ²த் ||1-55-7

விதி³தோ மே ஜராஸந்த⁴꞉ ஸ்தி²தோ மூர்த்⁴னி மஹீக்ஷிதாம் |
ப்ராக்³ஜ்யோதிஷபுரே வாபி நரகம் ஸாது⁴ தர்கயே ||1-55-8

மானுஷே பார்தி²வே லோகே மானுஷத்வமுபாக³தம் |
பா³ணம் ச ஸோ²ணிதபுரே கு³ஹப்ரதிமதேஜஸம் ||1-55-9

த்³ருப்தம் பா³ஹுஸஹஸ்ரேண தே³வைரபி ஸுது³ர்ஜயம் |
மய்யாஸக்தாம் ச ஜானாமி பா⁴ரதீம் மஹதீம் து⁴ரம் ||1-55-10

ஸர்வம் தச்ச விஜானாமி யதா² யாஸ்யந்தி தே ந்ருபா꞉ |
க்ஷயோ பு⁴வி மயா த்³ருஷ்ட꞉ ஸ²க்ரலோகே ச ஸத்க்ரியா |
ஏஷாம் புருஷதே³ஹானாமபராவ்ருத்ததே³ஹினாம் ||1-55-11

ஸம்ப்ரவேக்ஷ்யாம்யஹம் யோக³மாத்மனஸ்²ச பரஸ்ய ச |
ஸம்ப்ராப்ய பார்தி²வம் லோகம் மானுஷத்வமுபாக³த꞉ ||1-55-12

கம்ஸாதீ³ம்ஸ்²சாபி தத்ஸர்வான்வதி⁴ஷ்யாமி மஹாஸுரான் |
தேன தேன விதா⁴னேன யேன ய꞉ ஸா²ந்திமேஷ்யதி ||1-55-13

அனுப்ரவிஸ்²ய யோகே³ன தாஸ்தா ஹி க³தயோ மயா |
அமீஷாம் ஹி ஸுரேந்த்³ராணாம் ஹந்தவ்யா ரிபவோ யுதி⁴ ||1-55-14

ஜக³த்யர்தே² க்ருதோ யோ(அ)யமம்ஸோ²த்ஸர்கோ³ தி³வௌகஸை꞉ |
ஸுரதே³வர்ஷிக³ந்த⁴ர்வைரிதஸ்²சானுமதே மம ||1-55-15

வினிஸ்²சயோ ஹி ப்ராகே³வ நாரதா³யம் க்ருதோ மயா |
நிவாஸம் நனு மே ப்³ரஹ்மன்வித³தா⁴து பிதாமஹ꞉ ||1-55-16

யத்ர தே³ஸே² யதா² ஜாதோ யேன வேஷேண வா வஸன் |
தானஹம் ஸமரே ஹன்யாம் தன்மே ப்³ரூஹி பிதாமஹ ||1-55-17

ப்³ரஹ்மோவாச
நாராயணேமம் ஸித்³தா⁴ர்த²முபாயம் ஸ்²ருணு மே விபோ⁴ |
பு⁴வி யஸ்தே ஜனயிதா ஜனநீ ச ப⁴விஷ்யதி ||1-55-18

யத்ர த்வம் ச மஹாபா³ஹோ ஜாத꞉ குலகரோ பு⁴வி |
யாத³வானாம் மஹத்³வம்ஸ²மகி²லம் தா⁴ரயிஷ்யஸி ||1-55-19

தாம்ஸ்²சாஸுரான்ஸமுத்பாட்ய வம்ஸ²ம் க்ருத்வாத்மனோ மஹத் |
ஸ்தா²பயிஷ்யஸி மர்யாதா³ம் ந்ருணாம் தன்மே நிஸா²மய ||1-55-20

புரா ஹி கஸ்²யபோ விஷ்ணோ வருணஸ்ய மஹாத்மன꞉ |
ஜஹார யஜ்ஞியா கா³ வை பயோதா³ஸ்து மஹாமகே² ||1-55-21

அதி³தி꞉ ஸுரபி⁴ஸ்²சைதே த்³வே பா⁴ர்யே கஸ்²யபஸ்ய து |
ப்ரதீ³யமானா கா³ஸ்தாஸ்து நைச்ச²தாம் வருணஸ்ய வை ||1-55-22

ததோ மாம் வருணோ(அ)ப்⁴யேத்ய ப்ரணம்ய ஸி²ரஸா தத꞉ |
உவாச ப⁴க³வன்கா³வோ கு³ருணா மே ஹ்ருதா இதி ||1-55-23

க்ருதகார்யோ ஹி கா³ஸ்தாஸ்து நானுஜானாதி மே கு³ரு꞉ |
அன்வவர்தத பா⁴ர்யே த்³வே அதி³திம் ஸுரபி⁴ம் ததா²||1-55-24

மம தா ஹ்யக்ஸ²ய க³வோ தி³வ்யா꞉ காமது³ஹ꞉ ப்ரபோ⁴ |
சரந்தி ஸக³ர்ண்ன்ஸர்வான்ரக்ஷிதா꞉ ஸ்வேன தேஜஸா ||1-55-25

கஸ்தா த⁴ர்ஷயிதும் ஸ²க்தோ மம கா³꞉ கஸ்²யபாத்³ருதே |
அக்ஷயம் யா க்ஷரந்த்யக்³ர்யம்பயோ தே³வாம்ருதோபமம் ||1-55-26

ப்ரபு⁴ர்வா வ்யுத்தி²தோ ப்³ரஹ்மன்கு³ருர்வா யதி³ வேதர꞉ |
த்வயா நியம்யா꞉ ஸர்வே வை த்வம் ஹி ந꞉ பரமா க³தி꞉ ||1-55-27

யதி³ ப்ரப⁴வதாம் த³ண்டோ³ லோகே கார்யமஜானதாம் |
ந வித்³யதே லோககு³ரோர்ன ஸ்யுர்வை லோகஸேதவ꞉ ||1-55-28

யதா² வாஸ்து ததா² வாஸ்து கர்தவ்யே ப⁴க³வன்ப்ரபு⁴꞉ |
மம கா³வ꞉ ப்ரதீ³யந்தாம் ததோ க³ந்தாஸ்மி ஸாக³ரம் ||1-55-29

யா ஆத்மதே³வதா கா³வோ யா கா³வ꞉ ஸத்த்வமவ்யயம் |
லோகானாம் த்வத்ப்ரவ்ருத்தானாமேகம் கோ³ப்³ராஹ்மணம் ஸ்ம்ருதம் ||1-55-30

த்ராதவ்யா꞉ ப்ரத²மம் கா³வஸ்த்ராதாஸ்த்ராயந்தி தா த்³விஜான் |
கோ³ப்³ராஹ்மணபரித்ராணே பரித்ராதம் ஜக³த்³ப⁴வேத் ||1-55-31

இத்யம்பு³பதினா ப்ரோக்தோ வருணேனாஹமச்யுத |
க³வாம் கரணதத்த்வஜ்ஞ꞉ கஸ்²யபே ஸா²பமுத்ஸ்ருஜம் ||1-55-32

யேனாம்ஸே²ன ஹ்ருதா கா³வ꞉ கஸ்²யபேன மஹர்ஷிணா |
ஸ தேனாம்ஸே²ன ஜக³தி க³த்வா கோ³பத்வமேஷ்யதி ||1-55-33

யா ச ஸா ஸுரபி⁴ர்னாம அதி³திஸ்²ச ஸுராரணி꞉ |
தே(அ)ப்யுபே⁴ தஸ்ய பா⁴ர்யே வை தேனைவ ஸஹ யாஸ்யத꞉ ||1-55-34

தாப்⁴யாம் ச ஸஹ கோ³பத்வே கஸ்²யபோ பு⁴வி ரம்ஸ்யதே |
ஸ தஸ்ய கஸ்²யபஸ்யாம்ஸ²ஸ்தேஜஸா கஸ்²யபோபம꞉ ||1-55-35

வஸுதே³வ இதி க்²யாதோ கோ³ஷு திஷ்ட²தி பூ⁴தலே |
கி³ரிர்கோ³வர்த⁴னோ நாம மது²ராயாஸ்த்வதூ³ரத꞉ ||1-55-36

தத்ராஸௌ கோ³ஷு நிரத꞉ கம்ஸஸ்ய கரதா³யக꞉ |
தஸ்ய பா⁴ர்யாத்³வயம் ஜாதமதி³தி꞉ ஸுரபி⁴ஸ்²ச தே ||1-55-37

தே³வகீ ரோஹிணீ சேமே வஸுதே³வஸ்ய தீ⁴மத꞉ |
ஸுரபீ⁴ ரோஹிணீ தே³வீ சாதி³திர்தே³வகீ த்வபூ⁴த் ||1-55-38

தத்ர த்வம் ஸி²ஸு²ரேவாதௌ³ கோ³பாலக்ருதலக்ஷண꞉ |
வர்த்⁴யஸ்வ மஹாபா³ஹோ புரா த்ரைவிக்ரமே யதா² ||1-55-39

சா²த³யித்வாத்மனாத்மானம் மாயயா யோக³ரூபயா |
தத்ராவதர லோகானாம் ப⁴வாய மது⁴ஸூத³ன ||1-55-40

ஜயாஸீ²ர்வசனைஸ்த்வைதே வர்த⁴யந்தி தி³வௌகஸ꞉ || 1-55-41

ஆத்மானமாத்மனா ஹி த்வமவதார்ய மஹீதலே |
தே³வகீம் ரோஹிணீம் சைவ க³ர்பா⁴ப்⁴யாம் பரிதோஷய |
கோ³பகன்யாஸஹஸ்ராணி ரமயம்ஸ்²சர மேதி³னீம் ||1-55-42

கா³ஸ்²ச தே ரக்ஷதோ விஷ்ணோ வனானி பரிதா⁴வத꞉ |
வனமாலாபரிக்ஷிப்தம் த⁴ன்யா த்³ரக்ஷ்யந்தி தே வபு꞉ ||1-55-43

விஷ்ணௌ பத்³மபலாஸா²க்ஷே கோ³பாலவஸதிம் க³தே |
பா³லே த்வயி மஹாபா³ஹோ லோகோ பா³லத்வமேஷ்யதி ||1-55-44

த்வத்³ப⁴க்தா꞉ புண்ட³ரீகாக்ஷ தவ சித்தவஸா²னுகா³꞉ |
கோ³ஷு கோ³பா ப⁴விஷ்யந்தி ஸஹாயா꞉ ஸததம் தவ |
வனே சாரயதோ கா³ஸ்²ச கோ³ஷ்டே²ஷு பரிதா⁴வத꞉ ||1-55-45

மஜ்ஜதோ யமுனாயாம் ச ரதிம் ப்ராப்ஸ்யந்தி தே த்வயி |
ஜீவிதம் வஸுதே³வஸ்ய ப⁴விஷ்யதி ஸுஜீவிதம் ||1-55-46

யஸ்த்வயா தாத இத்யுக்த꞉ ஸ புத்ர இதி வக்ஷ்யதி |
அத² வா கஸ்ய புத்ரத்வம் க³ச்சே²தா²꞉ கஸ்²யபாத்³ருதே ||1-55-47

கா ச தா⁴ரயிதும்ஸ²க்தா த்வம் விஷ்ணோ அதி³திம் வினா |
யோகே³னாத்மஸமுத்தே²ன க³ச்ச² த்வம் விஜயாய வை |
வயமப்யாலயான்ஸ்வான்ஸ்வான்க³ச்சா²மோ மது⁴ஸூத³ன ||1-55-48

வைஸ²ம்பாயன உவாச
ஸ தே³வானப்⁴யனுஜ்ஞாய விவிக்தே த்ரிதி³வாலயே |
ஜகா³ம விஷ்ணு꞉ ஸ்வம் தே³ஸ²ம் க்ஷீரோத³ஸ்யோத்தராம் தி³ஸ²ம் ||1-55-49

தத்ர வை பார்வதீ நாம கு³ஹா மேரோ꞉ ஸுது³ர்க³மா |
த்ரிபி⁴ஸ்தஸ்யைவ விக்ராந்தைர்னித்யம் பர்வஸு பூஜிதா ||1-55-50

புராணம் தத்ர வின்யஸ்ய தே³ஹம் ஹரிருதா³ரதீ⁴꞉ |
ஆத்மானம் யோஜயாமாஸ வஸுதே³வக்³ருஹே ப்ரபு⁴꞉ ||1-55-51

இதி ஸ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஸே² ஹரிவம்ஸ²பர்வணி பிதாமஹவாக்யே
பஞ்சபஞ்சாஸ²த்தமோ(அ)த்⁴யாய꞉

ஹரிவம்ஸே² ஹரிவம்ஸ²பர்வ ஸமாப்தம்


Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter

Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/hv_1_55_mpr.html


##Harivamsha Maha Puranam - Part 1 - Harivamsha Parva
Chapter 55 - Brahma's Suggestion
Itranslated and proofread by K S Ramachandran
ramachandran_ksr@yahoo.ca, February 6, 2008##

Further proof-read by Gilles Schaufelberger, schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath, harindranath_a @ yahoo.com
------------------------------------------------------------------------

atha pa~nchapa~nchAshattamo.adhyAyaH

brahmavAkyam

vaishaMpAyana uvAcha
nAradasya vachaH shrutvA sasmitaM madhusUdanaH |
pratyuvAcha shubhaM vAkyaM vareNyaH prabhurIshvaraH ||1-55-1

trailokyasya hitArthAya yanmAM vadasi nArada |
tasya saMyakpravR^ittasya shrUyatAmuttaraM vachaH||1-55-2

viditA dehino jAtA mayaite bhuvi dAnavAH |
yAM cha yastanumAdAya daityaH puShyati vigraham ||1-55-3

jAnAmi kaMsaM saMbhUtamugrasenasutaM bhuvi |
keshinaM chApi jAnAmi daityaM turagavigraham ||1-55-4

nAgaM kuvalayApIDaM mallau chANUramuShTikau |
ariShTaM chApi jAnAmi daityaM vR^iShabharUpiNam ||1-55-5

vidito me kharashchaiva pralambashcha mahAsuraH |
sA cha me viditA vipra pUtanA duhitA baleH ||1-55-6

kAliyaM chApi jAnAmi yamunAhradagocharam |
vainateyabhayAdyastu yamunAhradamAvishat ||1-55-7

vidito me jarAsandhaH sthito mUrdhni mahIkShitAm |
prAgjyotiShapure vApi narakaM sAdhu tarkaye ||1-55-8

mAnuShe pArthive loke mAnuShatvamupAgatam |
bANam cha shoNitapure guhapratimatejasam ||1-55-9

dR^iptaM bAhusahasreNa devairapi sudurjayam |
mayyAsaktAM cha jAnAmi bhAratIM mahatIM dhuram ||1-55-10

sarvaM tachcha vijAnAmi yathA yAsyanti te nR^ipAH |
kShayo bhuvi mayA dR^iShTaH shakraloke cha satkriyA |
eShAM puruShadehAnAmaparAvR^ittadehinAm ||1-55-11

saMpravekShyAmyahaM yogamAtmanashcha parasya cha |
saMprApya pArthivaM lokaM mAnuShatvamupAgataH ||1-55-12

kamsAdIMshchApi tatsarvAnvadhiShyAmi mahAsurAn |
tena tena vidhAnena yena yaH shAntimeShyati ||1-55-13

anupravishya yogena tAstA hi gatayo mayA |
amIShAM hi surendrANAM hantavyA ripavo yudhi ||1-55-14

jagatyarthe kR^ito yo.ayamaMshotsargo divaukasaiH |
suradevarShigandharvairitashchAnumate mama ||1-55-15

vinishchayo hi prAgeva nAradAyaM kR^ito mayA |
nivAsaM nanu me brahmanvidadhAtu pitAmahaH ||1-55-16

yatra deshe yathA jAto yena veSheNa vA vasan |
tAnahaM samare hanyAM tanme brUhi pitAmaha ||1-55-17

brahmovAcha
nArAyaNemaM siddhArthamupAyaM shR^iNu me vibho |
bhuvi yaste janayitA jananI cha bhaviShyati ||1-55-18

yatra tvaM cha mahAbAho jAtaH kulakaro bhuvi |
yAdavAnAM mahadvaMshamakhilaM dhArayiShyasi ||1-55-19

tAMshchAsurAnsamutpATya vaMshaM kR^itvAtmano mahat |
sthApayiShyasi maryAdAM nR^iNAM tanme nishAmaya ||1-55-20

purA hi kashyapo viShNo varuNasya mahAtmanaH |
jahAra yaj~niyA gA vai payodAstu mahAmakhe ||1-55-21

aditiH surabhishchaite dve bhArye kashyapasya tu |
pradIyamAnA gAstAstu naichChatAM varuNasya vai ||1-55-22

tato mAM varuNo.abhyetya praNamya shirasA tataH |
uvAcha bhagavangAvo guruNA me hR^itA iti ||1-55-23

kR^itakAryo hi gAstAstu nAnujAnAti me guruH |
anvavartata bhArye dve aditiM surabhiM tathA||1-55-24

mama tA hyakshaya gavo divyAH kAmaduhaH prabho |
charanti sagarNnsarvAnrakShitAH svena tejasA ||1-55-25

kastA dharShayituM shakto mama gAH kashyapAdR^ite |
akShayaM yA kSharantyagryampayo devAmR^itopamam ||1-55-26

prabhurvA vyutthito brahmangururvA yadi vetaraH |
tvayA niyamyAH sarve vai tvaM hi naH paramA gatiH ||1-55-27

yadi prabhavatAM daNDo loke kAryamajAnatAm |
na vidyate lokagurorna syurvai lokasetavaH ||1-55-28

yathA vAstu tathA vAstu kartavye bhagavanprabhuH |
mama gAvaH pradIyantAM tato gantAsmi sAgaram ||1-55-29

yA AtmadevatA gAvo yA gAvaH sattvamavyayam |
lokAnAM tvatpravR^ittAnAmekaM gobrAhmaNaM smR^itam ||1-55-30

trAtavyAH prathamaM gAvastrAtAstrAyanti tA dvijAn |
gobrAhmaNaparitrANe paritrAtaM jagadbhavet ||1-55-31

ityambupatinA prokto varuNenAhamachyuta |
gavAM karaNatattvaj~naH kashyape shApamutsR^ijam ||1-55-32

yenAMshena hR^itA gAvaH kashyapena maharShiNA |
sa tenAMshena jagati gatvA gopatvameShyati ||1-55-33

yA cha sA surabhirnAma aditishcha surAraNiH |
te.apyubhe tasya bhArye vai tenaiva saha yAsyataH ||1-55-34

tAbhyAM cha saha gopatve kashyapo bhuvi raMsyate |
sa tasya kashyapasyAMshastejasA kashyapopamaH ||1-55-35

vasudeva iti khyAto goShu tiShThati bhUtale |
girirgovardhano nAma mathurAyAstvadUrataH ||1-55-36

tatrAsau goShu nirataH kaMsasya karadAyakaH |
tasya bhAryAdvayaM jAtamaditiH surabhishcha te ||1-55-37

devakI rohiNI cheme vasudevasya dhImataH |
surabhI rohiNI devI chAditirdevakI tvabhUt ||1-55-38

tatra tvaM shishurevAdau gopAlakR^italakShaNaH |
vardhyasva mahAbAho purA traivikrame yathA ||1-55-39

ChAdayitvAtmanAtmAnaM mAyayA yogarUpayA |
tatrAvatara lokAnAM bhavAya madhusUdana ||1-55-40

jayAshIrvachanaistvaite vardhayanti divaukasaH || 1-55-41

AtmAnamAtmanA hi tvamavatArya mahItale |
devakIM rohiNIM chaiva garbhAbhyAM paritoShaya |
gopakanyAsahasrANi ramayaMshchara medinIm ||1-55-42

gAshcha te rakShato viShNo vanAni paridhAvataH |
vanamAlAparikShiptaM dhanyA drakShyanti te vapuH ||1-55-43

viShNau padmapalAshAkShe gopAlavasatiM gate |
bAle tvayi mahAbAho loko bAlatvameShyati ||1-55-44

tvadbhaktAH puNDarIkAkSha tava chittavashAnugAH |
goShu gopA bhaviShyanti sahAyAH satataM tava |
vane chArayato gAshcha goShTheShu paridhAvataH ||1-55-45

majjato yamunAyAM cha ratiM prApsyanti te tvayi |
jIvitam vasudevasya bhaviShyati sujIvitam ||1-55-46

yastvayA tAta ityuktaH sa putra iti vakShyati |
atha vA kasya putratvaM gachChethAH kashyapAdR^ite ||1-55-47

kA cha dhArayituMshaktA tvaM viShNo aditiM vinA |
yogenAtmasamutthena gachCha tvaM vijayAya vai |
vayamapyAlayAnsvAnsvAngachChAmo madhusUdana ||1-55-48

vaishaMpAyana uvAcha
sa devAnabhyanuj~nAya vivikte tridivAlaye |
jagAma viShNuH svaM deshaM kShIrodasyottarAM disham ||1-55-49

tatra vai pArvatI nAma guhA meroH sudurgamA |
tribhistasyaiva vikrAntairnityaM parvasu pUjitA ||1-55-50

purANaM tatra vinyasya dehaM harirudAradhIH |
AtmAnaM yojayAmAsa vasudevagR^ihe prabhuH ||1-55-51

iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe harivaMshaparvaNi pitAmahavAkye
pa~nchapa~nchAshattamo.adhyAyaH

harivamshe harivaMshaparva samAptam   

Previous |

English M.M.Dutt |

Tamil Translation |

Next

THE BIRTH OF THE DAITYAS | HARIVAMSA PARVA SECTION - 54

CHAPTER LIV

(THE BIRTH OF THE DAITYAS)

VAISHAMPAYANA said: - After Nārāyana, on his being successful, had repaired to a house on the earth becoming his position, after the gods had incarnated their portions in the race of Bharata, after the portions of Dharma, Indra, Pavana, the celestial physicians the two Aswinis, and the sun had descended on earth, after the priest, of the gods, had come down on earth, in a portion of his, after the eighth portion of Vasus had come down on earth, after the portion of Death, Kali had been on earth, after the portion of Sukra, Varuna, Sankara, Mitrā, Kuvera, Gandharvas, Uragas and Yakshas had come down earth Nārada came out of a portion of Nārāyana's energy [1] (1-6). He was effulgent like fire, had eyes like the rising sun and had huge and all-spreading matted locks. He wore a raiment white like the rays of the moon and was adorned with golden ornaments (7). He carried a big Vina [2] like a female companion always confined in room, had an antelope skin thrown on his body and a sacred thread made of gold. With a staff and Kamandalu [3] in his hands he appeared like second Sakra (8). 

[1] Dharma's incarnation was Yudhishthira, Sakra's was Arjuna and Pavana's Bhimasena. The two Aswinis incarnated themselves as Nakula and Sahadeva. The sun incarnated himself as Karna, the priest of the gods Vrihaspati Drona, the eighth Vasu as Bhishma, death as Vidura, Kali as Duryodhana. Soma as Abhimanyu, Sukra as Bhurisrava, Varuna as Sratayudha, Sankara as Ashwathama, Mitra as Kanika, Kuvera as Dhritarashtra, The Gandharva and others incarnated themselves as Ugrasena, Dushasana and others.

[2] A stringed musical instrument. 

[3] A vessel to carry water. 

That great sage always used to pick up quarrels, was learned, well-read in Gandharva Veda [4] and was capable of deciphering the secret cause of dissensions in this world. That Brāhmana used to create enemies of his own accord and was like the second Kali himself. That great Muni was the first speaker in the land of gods and Gandharvas, was the chanter of the four Vedas and was the reciter of the first Rik. That immortal sage Nārada, ever ranging in the region of Brahma, with a depressed heart said to Vishnu in the midst of the assembled gods. "O Nārāyana, useless have been the incarnations of the gods for the destruction of the kings (9-13). O lord of the celestial region, thyself existing here, this dissension of the kings will be productive of no fruit. Methinks their work cannot be accomplished without Narayana's Yoga (14). O god of gods, thou art wise and observant of the true essence of things. It has not been proper for thee to institute such a work for the earth (15). Thou art the vision of the eyes and the lord of the powerful. Thou art the foremost of the Yogins and the refuge of all (16). Beholding the incarnation of the gods on earth why didst not thou send, first of all, a portion of thy energy to relieve the earth of her burden? (17). Making thee their help, and being identical with and guided by thee all the gods will swim on this earth from one action to another (18). I have therefore hastened to the presence of these assembled gods to send thee, O Vishnu; hear the reason thereof (19). O Nārāyana, hear of the movements of those Daityas who, amongst many that had been slain by thee in the war of which Tārāka was the root, have gone to the face of the earth (20).

[4] The art of music. This was the special gift of the Gandharvas.

There is a delightful city on the face of the earth by name Mathurā. It is situate on the bank of Yamuna and abounds in many prosperous villages. There was a great Dānava, irrepressible in battle, by name Madhu. He was highly powerful and a terror to all creatures (21-22). There was a vast and dreadful forest by name Madhu abounding in huge trees where he used to live formerly (23). The great Dānava Lavana was Madhu's son. He was gifted with profuse strength and was a terror to all creatures (24). Sporting there for many years, that Dānava, elated with pride, terrorized all the gods and others (25). When the pious son of Dasharatha, Rāma, a terror to the Rākshasas, was ruling in Ayodhya, that Dānava, eulogised by all the Daityas, repaired to a dreadful forest. Lavana despatched to Rāma, a harsh-speeched emissary. He said "O Rāma, I am living near your territory. The Dānava Lavana is your enemy. The kings do not wish to have a powerful enemy (26-28). A king, who seeks the well-being of his subjects, observes his royal duties and wishes to multiply his territories and riches, should always defeat his enemies (29). That king, desirous of pleasing his subjects, who has his hairs wet with the water of installation, [5] should first of all conquer his senses, for mastery over senses is the sure victory (30) The king, who wishes to keep his position always intact and strong, should instruct his men in moral laws for there is no other preceptor like him to the people (31). If when placed in the midst of dangers and vices, an intelligent king strengthens himself by his army he is not to entertain any fear of his enemies (32). All men are killed by their senses, the powerful enemies born with them. An impatient king is slain by the false notion of good done to them by their enemies (33). On account of your wife, you have, out of foolish attachment, killed Rāvana with his army. I do not consider that sinful action of yours as great and becoming (34). Living in a forest and observing a vow you have killed a mean Rākshasa. Such a conduct is not seen in the pious (35). Virtue, begotten of forbearance, takes the pious to an auspicious and righteous station. Out of ignorance you have killed Rāvana and honoured the forest ranging Vanaras [6] (36). Indeed Rāvana is blessed, since you, while observing a vow, killed him in battle for your wife in pursance of the conduct of ordinary men (37). That wicked-minded Rāvana, who has not controlled his senses has been killed by you in battle. You are therefore capable of fighting. Come and fight with me to-day" (38).

[5]  The usual practice is that at the time of installation sacred water is sprinkled on the head of a king. The meaning is that who has gone through the ceremony of installation.

[6] Properly speaking they were not monkeys but a barbarous race living in a province of the Southern India.

Hearing those words of that harsh-speeched emissary, Rāma, out of forbearance, smilingly said to him: - "O Emissary, what you have said, out of honor to that night-ranger, is unfair, since you have been blaming me and considering yourself at ease (39-40). What is there to blame, if, wending the ways of righteousness, I have been stupified, if Rāvana has been slain and my wife has been carried away (41), The virtuous, always following the ways of morality, do not blame others even with their words. As the God is always awake for the pious, He is equally so for the wicked (42). You have done what is the duty of a messenger. Go now and make no delay. Persons like me do not hurt the mean who are fond of making too much of themselves (43). Here is my younger brother Satrughna, the repressor of enemies in battle. He will wait for that wicked-minded demon (44)." Thus addressed by Rāma and commanded by that king that messenger set out with Satrughna. Ascending upon a quick-coursing car, Sumitra's son Satrughna repaired to the huge forest of Madhu and desirous of entering into a battle pitched a tent there (45-46).

Thereupon hearing the words of that messenger the demon Lavana was beside himself with anger. Leaving behind the Madhu forest he started for battle. Then there took place a terrible encounter between Satrughna and Lavana. They were both heroic and mighty bowmen. Both of them struck each other with sharpened arrows. None of them fled back from the battle-field and none of them felt himself tired (47–49).

Thereupon greatly assailed in battle by Satrughna's shafts the Dānava Lavana met with discomfiture for he had not his mace with him (50). Afterwards taking up a celestial Sankhusha, that was given to him as a boon and was capable of grinding all creatures, Lavana began to shout in the battle (51). He caught of hold Satrughna's turban with it and began to draw in Rāghava's younger brother (52). Thereat taking up a most excellent dagger having a golden handle Satrughna cut off with it Lavana's head in that great battle (53). Having slain that demon Lavana in battle, that heroic son of Sumitra, who gives delight to his friends, cleared off his forest with his weapons (54). Having cleared that forest that pious son of Sumitra, Satrughna, built a city there for the well-being of that province and desired to live there. Having killed, in the days of yore, the demon Lavana in Madhu forest Satrughna built a city there by name Mathurā (55-56).

That great city was adorned with walls, gate ways and doors. It contained many villages, high buildings and gardens. Its boundaries were well laid and it was beautifully built. The walls were very high. The ditches were like the ornament that a woman uses round her waist. The buildings, made of stone and bricks, were like Keyuras. Beautiful palaces were like the ear-rings. The well-protected gates were like the veils and the prominades were like smiles. It contained many healthy heroes, elephants, horses and cars. It resembled a crescent and was situate on the bank of Yamuna. It contained beautiful markets and was proud of her collection of jems. The fields there were full of corns. The king of gods (Indra) used to pour showers in proper season. Men and women there were always delightful. The highly powerful king Surasena, born in the race of Bhojas, reigned there. He was powerful like Mahāsena and was celebrated by the name of Ugrasena (57-63).

"He whom thou hast killed, O Vishnu, is his son. The Daitya, by name Kālanemi, whom thou dist slay in the battle of which Tāraka was the root, is born as Kansa, and is the scion of the Bhoja race. That king, who treads like a lion, is celebrated in the world (64–65). He is a terror to all the kings of the world and a dread to all creatures. He is always beyond the path of righteousness (66). He is highly persevering and ruthless. He is so very haughty to his subjects that seeing him their hairs stand erect (67). He never observes his royal duties and is never a source of pleasure to his own men. He never does any good to his kingdom and behaves always like a tyrant (68). He, who was vanquished by thee in Tāraka battle, is now born as Kansa in the Bhoja race. That one, living on meat, is oppressing all the worlds, with his demonaic heart (69). He, who was like a horse and known by the name, Hayagriva, is born as Keshi the youngest brother of Kansa (70). That wicked bodiless demon with manes, neighing like a horse, is now living alone in Vrindāvana. He lives on human flesh (71). Bali's son Aristha is born as the great Asura Kakudmi, capable of assuming forms of his own accord. Adopting the form of a bull he has become an enemy of the kine (72). Diti's son Ristha, the foremost of Dānavas, is born as Kansa's elephant (73). That dreadful demon Lamva is born as Pralamva. He is living under a fig-tree by name Bhandara (74). That demon, who was known by the name of Khara, is born as the dreadful Asura Dhanuka. Living in the forest of palm-trees he is making a havoc of creatures (75). Those two foremost of Dānavas, by name Varaha and Kishora, have been born as wrestlers Chanuka and Musthika who are always at the arena (76). Those two Dānavas Maya and Tara, who were like death even to the demons, are now living in the city of Bhumi's son Naraka, by name Prāgyotish (77).

O Nārāyana, thou didst slay all these Dānavas and divest them of their forms. Assuming human bodies they are now oppressing the people of the world (78). They oppose the chanting of thy name and destroy thy votaries. By thy favour only they will meet with destruction (79). In heaven they are afraid of thee, in ocean they are afraid of thee and even on earth they afraid of thee. There is no other source of fear to them (80). O Sridhar, thou dost slay the wicked Dānavas; none else can accomplish their destruction. The Daityas, who are sent away from heaven, find refuge on earth (81).

O Keshava, thou being awake, it is difficult for that demon to go again to heaven, who, on his being slain in the celestial region, again rises up assuming a human body (82). Therefore, O Nārāyana, do thou come to the world. We are also descending on earth. Do thou create your own self for the destruction of Dānavas (83). The forms of thine, which are not manifest, are both visible and invisible to the celestials. In those forms, the gods, created by thee, shall descend on earth (84).

O Vishnu, when thou shalt come down on earth, Kansa will not be able to reign and the object, for which the earth has come, will also be accomplished (85). Thou art the preceptor of all works in the land of Bharata, thou art the eye of all and the supreme refuge. Therefore, O Hrishikesha do thou come on earth and slay those wicked Dānavas (86).

---

Source: https://archive.org/details/AProseEnglishTranslationOfHarivamsh

Previous |

Source |

Tamil Translation |

Next

விஷ்ணும் ப்ரதி தே³வர்ஷேர்வாக்யம் | ஹரிவம்ச பர்வம் அத்யாயம் - 54

அத² சது꞉பஞ்சாஸ²த்தமோ(அ)த்⁴யாய꞉

விஷ்ணும் ப்ரதி தே³வர்ஷேர்வாக்யம்

வைஸ²ம்பாயன உவாச

க்ருதகார்யே க³தே காலே ஜக³த்யாம் ச யதா²னயம் |

அம்ஸா²வதரணே வ்ருத்தே ஸுராணாம் பா⁴ரதே குலே ||1-54-1

பா⁴கே³(அ)வதீர்ணே த⁴ர்மஸ்ய ஸ²க்ரஸ்ய பவனஸ்ய ச |

அஸ்²வினோர்தே³வபி⁴ஷஜோர்பா⁴கே³ வை பா⁴ஸ்கரஸ்ய ச ||1-54-2

பூர்வமேவாவனிக³தே பா⁴கே³ தே³வபுரோத⁴ஸ꞉ |

வஸூனாமஷ்டமே பா⁴கே³ ப்ராகே³வ த⁴ரணீம் க³தே ||1-54-3

ம்ருத்யோர்பா⁴கே³ க்ஷிதிக³தே கலேர்பா⁴கே³ ததை²வ ச |

பா⁴கே³ ஸு²க்ரஸ்ய ஸோமஸ்ய வருணஸ்ய ச கா³ம் க³தே ||1-54-4

ஸ²ங்கரஸ்ய க³தே பா⁴கே³ மித்ரஸ்ய த⁴னத³ஸ்ய ச |

க³ந்த⁴ர்வோரக³யக்ஷாணாம் பா⁴கா³ம்ஸே²ஷு க³தேஷு ச ||1-54-5

பா⁴கே³ஷ்வேதேஷு க³க³னாத³வதீர்ணேஷு மேதி³னீம் |

திஷ்ட²ன்னாராயணஸ்யாம்ஸே² நாரத³꞉ ஸமத்³ருஸ்²யத ||1-54-6

ஜ்வலிதாக்³னிப்ரதீகாஸோ² பா³லார்கஸத்³ருஸே²க்ஷண꞉ |

ஸவ்யாபவ்ருத்தம் விபுலம் ஜடாமண்ட³லமுத்³வஹன் ||1-54-7

சந்த்³ராம்ஸு²ஸு²க்லே வஸனே வஸானோ ருக்மபூ⁴ஷித꞉ |

வீணாம் க்³ருஹீத்வா மஹதீம் கக்ஷாஸக்தாம் ஸகீ²மிவ ||1-54-8

க்ருஷ்ணாஜினோத்தராஸங்கோ³ ஹேமயஜ்ஞோபவீதவான் |

த³ண்டீ³ கமண்ட³லுத⁴ர꞉ ஸாக்ஷாச்ச²க்ர இவாபர꞉ ||1-54-9

பே⁴த்தா ஜக³தி கு³ஹ்யானாம் விக்³ரஹாணாம் க்³ரஹோபம꞉ |

கா³தா சதுர்ணாம் வேதா³னாமுத்³கா³தா ப்ரத²மர்த்விஜாம் |

மஹர்ஷிவிக்³ரஹருசிர்வித்³வான்கா³ந்த⁴ர்வகோவித³꞉ ||1-54-10

வைரிகேலிகிலோ விப்ரோ ப்³ராஹ்ம꞉ கலிரிவாபர꞉ |

தே³வக³ந்த⁴ர்வலோகானாமாதி³வக்தா மஹாமுனி꞉ ||1-54-11

ஸ நாரதோ³(அ)த² ப்³ரஹ்மர்ஷிர்ப்³ரஹ்மலோகசரோ(அ)வ்யய꞉ |

ஸ்தி²தோ தே³வஸபா⁴மத்⁴யே ஸம்ரப்³தோ⁴ விஷ்ணுமப்³ரவீத் ||1-54-12

அம்ஸா²வதரணம் விஷ்ணோர்யதி³த³ம் த்ரித³ஸை²꞉ க்ருதம் |

க்ஷயார்த²ம் ப்ருதி²வீந்த்³ராணாம் ஸர்வமேதத³காரணம் ||1-54 13

யதே³தத்பார்தி²வம் க்ஷத்ரம் ஸ்தி²தம் த்வயி யதீ³ஸ்²வர |

ந்ருனாராயணயுக்தோ(அ)யம் கார்யார்த²꞉ ப்ரதிபா⁴தி மே ||1-54-14

ந யுக்தம் ஜானதா தே³வ த்வயா தத்வார்த²த³ர்ஸி²னா |

தே³வதே³வ ப்ருதி²வ்யர்தே² ப்ரயோக்தும் கார்யமீத்³ருஸ²ம் ||1-54-15

த்வம் ஹி சக்ஷுஷ்மதாம் சக்ஷு꞉ ஸ்²லாக்⁴ய꞉ ப்ரப⁴வதாம் ப்ரபு⁴꞉ |

ஸ்²ரேஷ்டோ² யோக³வதாம் யோகீ³ க³திர்க³திமதாமபி ||1-54-16

தே³வபா⁴கா³ங்க³தாந்த்³ருஷ்ட்வா கிம் த்வம் ஸர்வாஸ்²ரயோ விபு⁴꞉ |

வஸுந்த⁴ராயா꞉ ஸாஹ்யார்த²மம்ஸ²ம் ஸ்வம் நானுயுஞ்ஜஸே ||1-54-17

த்வயா ஸனாத² தே³வாம்ஸா²ஸ்த்வன்மயாஸ்த்வத்பராயணா꞉ |

ஜக³த்யாம் ஸஞ்சரிஷ்யந்தி கார்யாத்கார்யாந்தரம் க³தா꞉ ||1-54-18

தத³ஹம் த்வரயா விஷ்ணோ ப்ராப்த꞉ ஸுரஸபா⁴மிமாம் |

தவ ஸஞ்சோத³னார்த²ம் வை ஸ்²ருணு சாப்யத்ர காரணம் ||1-54-19

யே த்வயா நிஹதா தை³த்யா꞉ ஸங்க்³ராமே தாரகாமயே |

தேஷாம் ஸ்²ருணு க³திம் விஷ்ணோ யே க³தா꞉ ப்ருதி²வீதலம் ||1-54-20

புரீ ப்ருதி²வ்யாம் முதி³தா மது²ரா நாமத꞉ ஸ்²ருதா |

நிவிஷ்டா யமுனாதீரே ஸ்பீ²தா ஜனபதா³யுதா ||1-54-21

மது⁴ர்னாம மஹானாஸீத்³தா³னவோ யுதி⁴ து³ர்ஜய꞉ |

த்ராஸன꞉ ஸர்வபூ⁴தானாம் ப³லேன மஹதான்வித꞉ ||1-54-22

தஸ்ய தத்ர மஹச்சாஸீன்மஹாபாத³பஸங்குலம் |

கோ⁴ரம் மது⁴வனம் நாம யத்ராஸௌ ந்யவஸத்புரா ||1-54-23

தஸ்ய புத்ரோ மஹானாஸீல்லவஙோ நாம தா³னவ꞉ |

த்ராஸன꞉ ஸர்வபூ⁴தானாம் மஹாப³லபராக்ரம꞉ ||1-54-24

ஸ தத்ர தா³னவ꞉ க்ரீட³ன்வர்ஷபூகா³னனேகஸ²꞉ |

ஸ தை³வதக³ணம்ˮல்லோகானுத்³வாஸயதி த³ர்பித꞉ ||1-54-25

அயோத்⁴யாயாமயோத்⁴யாயாம் ராமே தா³ஸ²ரதௌ² ஸ்தி²தே |

ராஜம் ஸா²ஸதி த⁴ர்மஜ்ஞே ராக்ஷஸானாம் ப⁴யாவஹே ||1-54-26

ஸ தா³னவோ ப³லஸ்²லாகீ⁴ கோ⁴ரம் வனமுபாஸ்²ரித꞉ |

ப்ரேஷயாமாஸ ராமாய தூ³தம் பருஷவாதி³னம் ||1-54-27

விஷயாஸன்னபூ⁴தோ(அ)ஸ்மி தவ ராம ரிபுஸ்²ச ஹ |

ந ச ஸாமந்தமிச்ச²ந்தி ராஜானோ ப³லத³ர்பிதம் ||1-54-28

ராஜ்ஞா ராஜ்யவ்ரதஸ்தே²ன ப்ரஜானாம் ஹிதகாம்யயா |

ஜேதவ்யா ரிபவ꞉ ஸர்வே ஸ்பீ²தம் விஷயமிச்ச²தா ||1-54-29

அபி⁴ஷேகார்த்³ரகேஸே²ன ராஜ்ஞா ரஞ்ஜனகாம்யயா |

ஜேதவ்யானீந்த்³ரியாண்யாதௌ³ தஜ்ஜயே ஹி த்⁴ருவோ ஜய꞉ ||1-54-30

ஸம்யக்³வர்திதுகாம்யஸ்ய விஸே²ஷேண மஹீபதே꞉ |

நயானாமுபதே³ஸே²ன நாஸ்தி லோகஸமோ கு³ரு꞉ ||1-54-31

வ்யஸனேஷு ஜக⁴ன்யஸ்ய த⁴ர்மமத்⁴யஸ்ய தீ⁴மத꞉ |

ப²லஜ்யேஷ்ட²ஸ்ய ந்ருபதேர்னாஸ்தி ஸாமந்தஜம் ப⁴யம் ||1-54-32

ஸஹஜைர்பா³த்⁴யதே ஸர்வ꞉ ப்ரவ்ருத்³தை⁴ரிந்த்³ரியாரிபி⁴꞉ |

அமித்ராணாம் ப்ரியகரைர்மோஹைரத்⁴ருதிரீஸ்²வர꞉ ||1-54-33

யத்த்வயா ஸ்த்ரீக்ருதே மோஹாத்ஸக³ணோ ராவணோ ஹத꞉ |

நைததௌ³பயிகம் மன்யே மஹத்³வை கர்ம குத்ஸிதம் ||1-54-34

வனவாஸப்ரவ்ருத்தேன யத்த்வயா வ்ரதஸா²லினா |

ப்ரஹ்ருதம் ராக்ஷஸானீகே நைவ த்³ருஷ்ட꞉ ஸதாம் விதி⁴꞉ ||1-54-35

ஸதாமக்ரோத⁴ஜோ த⁴ர்ம꞉ ஸு²பா⁴ம் நயதி ஸத்³க³திம் |

யத்த்வயா நிஹதா மோஹாத்³தூ³ஷிதாஸ்²சாஸ்²ரமௌகஸ꞉ ||1-54-36

ஸ ஏஷ ராவணோ த⁴ன்யோ யஸ்த்வயா வ்ரதசாரிணா |

ஸ்த்ரீனிமித்தே ஹதோ யுத்³தே⁴ க்³ராம்யாந்த⁴ர்மானவேக்ஷதா ||1-54-37

யதி³ தே நிஹத꞉ ஸங்க்²யே து³ர்பு³த்³தி⁴ரஜிதேந்த்³ரிய꞉ |

யுத்³த்⁴யஸ்வாத்³ய மயா ஸார்த⁴ம் ம்ருதே⁴ யத்³யஸி வீர்யவான் ||1-54-38

தஸ்ய தூ³தஸ்ய தச்ச்²ருத்வா பா⁴ஷிதம் தத்த்வவாதி³ன꞉ |

தை⁴ர்யாத³ஸம்ப்⁴ராந்தவபு꞉ ஸஸ்மிதம் ராக⁴வோ(அ)ப்³ரவீத் ||1-54-39

அஸதே³தத்த்வயா தூ³த பா⁴ஷிதம் தஸ்ய கௌ³ரவாத் |

யன்மாம் க்ஷிபஸி தோ³ஷேண வேதா³த்மானம் ச ஸுஸ்தி²ரம் ||1-54-40

யத்³யஹம் தத்பதே² மூடோ⁴ யதி³ வா ராவணோ ஹத꞉ |

யதி³ வா மே ஹ்ருதா பா⁴ர்யா கா தத்ர பரிதே³வனா ||1-54-41

ந வாங்மாத்ரேண து³ஷ்யந்தி ஸாத⁴வ꞉ ஸத்பதே² ஸ்தி²தா꞉ |

ஜாக³ர்தி ச யதா² தே³வ꞉ ஸதா³ ஸத்ஸ்விதரேஷு ச ||1-54-42

க்ரிதம் தூ³தேன யத்கார்யம் க³ச்ச² த்வம் தூ³த மா சிரம் |

நாத்மஸ்²லாகி⁴ஷு நீசேஷு ப்ரஹரந்தீஹ மத்³விதா⁴꞉ ||1-54-43

அயம் மமானுஜோ ப்⁴ராதா ஸ²த்ருக்⁴ன꞉ ஸ²த்ருதாபன꞉ |

தஸ்ய தை³த்யஸ்ய து³ர்பு³த்³தே⁴ர்ம்ருதே⁴ ப்ரதிகரிஷ்யதி ||1-54-44

ஏவமுக்த꞉ ஸ தூ³தஸ்து யயௌ ஸௌமித்ரிணா ஸஹ |

அனுஜ்ஞாதோ நரேந்த்³ரேண ராக⁴வேண மஹாத்மனா ||1-54-45

ஸ ஸீ²க்⁴ரயான꞉ ஸம்ப்ராப்தஸ்தத்³தா³னவபுரம் மஹத் |

சக்ரே நிவேஸ²ம் ஸௌமித்ரிர்வனாந்தே யுத்³த⁴லாலஸ꞉ ||1-54-46

ததோ தூ³தஸ்ய வசனாத்ஸ தை³த்ய꞉ க்ரோத⁴மூர்ச்சி²த꞉ |

ப்ருஷ்ட²தஸ்தத்³வனம் க்ருத்வா யுத்³தா⁴யாபி⁴முக²꞉ ஸ்தி²த꞉ ||1-54-47

தத்³யுத்³த⁴மப⁴வத்³கோ⁴ரம் ஸௌமித்ரேர்தா³னவஸ்ய ச |

உப⁴யோரேவ ப³லினோ꞉ ஸூ²ரயோ ரணமூர்த⁴னி ||1-54-48

தௌ ஸ²ரை꞉ ஸாது⁴ நிஸி²தைரன்யோன்யமபி⁴ஜக்⁴னது꞉ |

ந ச தௌ யுத்³த⁴வைமுக்²யம் ஸ்²ரமம் வாப்யுபஜக்³மது꞉ ||1-54-49

அத² ஸௌமித்ரிணா பா³ணை꞉ பீடி³தோ தா³னவோ யுதி⁴ |

தத꞉ ஸ ஸூ²லரஹித꞉ பர்யஹீயத தா³னவ꞉ ||1-54-50

ஸ க்³ருஹீத்வாங்குஸ²ம் சைவ தே³வைர்த³த்தவரம் ரணே |

கர்ஷணம் ஸர்வபூ⁴தானாம் லவணோ விரராஸ ஹ ||1-54-51

ஸி²ரோத⁴ராயாம் ஜக்³ராஹ ஸோ(அ)ங்குஸே²ன சகர்ஷ ஹ |

ப்ரவேஸ²யிதுமாரப்³தோ⁴ லவணோ ராக⁴வானுஜம் 1-54-52 ||

ஸ ருக்மத்ஸருமுத்³யம்ய ஸ²த்ருக்⁴ன꞉ க²ட்³க³முத்தமம் |

ஸி²ரஸ்²சிச்சே²த³ க²ட்³கே³ன லவணஸ்ய மஹாம்ருதே⁴ ||1-54-53

ஸ ஹத்வா தா³னவம் ஸங்க்²யே ஸௌமித்ரிர்மித்ர்வத்ஸல꞉ |

தத்³வனம் தஸ்ய தை³த்யஸ்ய சிச்சே²தா³ஸ்த்ரேண பு³த்³தி⁴மான் ||1-54-54

சி²த்த்வா வனம் தத்ஸௌமித்ரிர்னிவேஸ²ம் ஸோ(அ)ப்⁴யரோசயத் |

ப⁴வாய தஸ்ய தே³ஸ²ஸ்ய புர்யா꞉ பரமத⁴ர்மவித் ||1-54-55

தஸ்மின்மது⁴வனஸ்தா²னே மது²ரா நாம ஸா புரீ |

ஸ²த்ருக்⁴னேன புரா ஸ்ருஷ்டா ஹத்வா தம் தா³னவம் ரணே ||1-54-56

ஸா புரீ பரமோதா³ரா ஸாட்டப்ராகாரதோரணா |

ஸ்பீ²தா ராஷ்ட்ரஸமாகீர்ணா ஸம்ருத்³த⁴ப³லவாஹனா ||1-54-57

உத்³யானவனஸம்பன்னா ஸுஸீமா ஸுப்ரதிஷ்டி²தா |

ப்ராம்ஸு²ப்ராகாரவஸனா பரிகா²குலமேக²லா ||1-54-58

சயாட்டாலககேயூரா ப்ராஸாத³வரகுண்ட³லா |

ஸுஸம்வ்ருதத்³வாரவதீ சத்வாரோத்³கா³ரஹாஸினீ ||1-54-59

அரோக³வீரபுருஷா ஹஸ்த்யஸ்²வரத²ஸங்குலா |

அர்த⁴சந்த்³ரப்ரதீகாஸா² யமுனாதீரஸோ²பி⁴தா ||1-54-60

புண்யாபணவதீ து³ர்கா³ ரத்னஸஞ்சயக³ர்விதா |

க்ஷேத்ராணி ஸஸ்யவந்த்யஸ்யா꞉ காலே தே³வஸ்²ச வர்ஷதி ||1-54-61

நரனாரீப்ரமுதி³தா ஸா புரீ ஸ்ம ப்ரகாஸ²தே |

நிவிஷ்டவிஷயஸ்²சைவ ஸூ²ரஸேனஸ்ததோ(அ)ப⁴வத் ||1-54-62

தஸ்யாம் புர்யாம் மஹாவீர்யோ ராஜா போ⁴ஜகுலோத்³வஹ꞉ |

உக்³ரஸேன இதி க்²யாதோ மஹாஸேனபராக்ரம꞉ ||1-54-63

தஸ்ய புத்ரத்வமாபன்னோ யோ(அ)ஸௌ விஷ்ணோ த்வயா ஹதஹ் |

காலனேமிர்மஹாதை³த்ய꞉ ஸங்க்³ராமே தாரகாமயே ||1-54-64

கம்ஸோ நாம விஸா²லாக்ஷோ போ⁴ஜவம்ஸ²விவர்த⁴ன꞉ |

ராஜா ப்ருதி²வ்யாம் விக்²யாத꞉ ஸிம்ஹவிஸ்பஷ்டவிக்ரம꞉ ||1-54-65

ராஜ்ஞாம் ப⁴யங்கரோ கோ⁴ர꞉ ஸ²ங்கனீயோ மஹீக்ஷிதாம் |

ப⁴யத³꞉ ஸர்வபூ⁴தானாம் ஸத்பதா²த்³பா³ஹ்யதாம் க³த꞉ ||1-54-66

தா³ருணாபி⁴னிவேஸே²ன தா³ருணேனாந்தராத்மனா |

யுக்தஸ்தேனைவ த³ர்பேண ப்ரஜானாம் ரோமஹர்ஷண꞉ ||1-54-67

ந ராஜத⁴ர்மாபி⁴ரதோ நாத்மபக்ஷஸுகா²வஹ꞉ |

நாத்மராஜ்யே ப்ரியகரஸ்²சண்ட³꞉ கரருசி꞉ ஸதா³ ||1-54-68

ஸ கம்ஸஸ்தத்ர ஸம்பூ⁴தஸ்த்வயா யுத்³தே⁴ பராஜிதஹ் |

க்ரவ்யாதோ³ பா³த⁴தே லோகானாஸுரேணாந்தராத்மனா ||1-54-69

யோ(அ)ப்யஸௌ ஹயவிக்ராந்தோ ஹயக்³ரீவ இதி ஸ்ம்ருத꞉ |

கேஸீ² நாம ஹயோ ஜாத꞉ ஸ தஸ்யைவ ஜக⁴ன்யஜ꞉ ||1-54-70

ஸ து³ஷ்டோ ஹேஷிதபடு꞉ கேஸரீ நிரவக்³ரஹ꞉ |

வ்ருந்தா³வனே வஸத்யேகோ ந்ருணாம் மாம்ஸானி ப⁴க்ஷயன் ||1-54-71

அரிஷ்டோ ப³லிபுத்ரஸ்²ச ககுத்³மீ வ்ருஷரூபத்⁴ருக் |

க³வாமரித்வமாபன்ன꞉ காமரூபீ மஹாஸுர꞉ ||1-54-72

ரிஷ்டோ நாம தி³தே꞉ புத்ரோ வரிஷ்டோ² தா³னவேஷு ய꞉ |

ஸ குஞ்ஜரத்வமாபன்னோ தை³த்ய꞉ கம்ஸஸ்ய வாஹன꞉ ||1-54-73

லம்போ³ நாமேதி விக்²யாதோ யோ(அ)ஸௌ தை³த்யேஷு த³ர்பித꞉ |

ப்ரலம்போ³ நாம தை³த்யோ(அ)ஸௌ வடம் பா⁴ண்டீ³ரமாஸ்²ரித꞉ ||1-54-74

க²ர இத்யுச்யதே தை³த்யோ தே⁴னுக꞉ ஸோ(அ)ஸுரோத்தம꞉ |

கோ⁴ரம் தாலவனம் தை³த்யஸ்²சரத்யுத்³வாஸயன்ப்ரஜா꞉ ||1-54-75

வாராஹஸ்²ச கிஸோ²ரஸ்²ச தா³னவௌ யௌ மஹாப³லௌ |

மல்லௌ ரங்க³க³தௌ தௌ து ஜாதௌ சாணூரமுஷ்டிகௌ ||1-54-76

யௌ தௌ மயஸ்²ச தாரஸ்²ச தா³னவௌ தா³னவாந்தக |

ப்ராக்³ஜ்யோதிஷே தௌ பௌ⁴மஸ்ய நரகஸ்ய புரே ரதௌ ||1-54-77

ஏதே தை³த்யா வினிஹதாஸ்த்வயா விஷ்ணோ நிராக்ருதா꞉ |

மானுஷம் வபுராஸ்தா²ய பா³த⁴ந்தே பு⁴வி மானுஷான் ||1-54-78

த்வத்கதா²த்³வேஷிண꞉ ஸர்வே த்வத்³ப⁴க்தான்க்⁴னந்தி மானுஷான் |

தவ ப்ரஸாதா³த்தேஷாம் வை தா³னவானாம் க்ஷயோ ப⁴வேத் ||1-54-79

த்வத்தஸ்தே பி³ப்⁴யதி தி³வி த்வத்தோ பி³ப்⁴யதி ஸாக³ரே |

ப்ருதிவ்யாம் தவ பி³ப்⁴யந்தி நான்யதஸ்து கதா³சன ||1-54-80

து³ர்வ்ருத்தஸ்ய ஹதஸ்யாபி த்வயா நான்யேன ஸ்²ரீத⁴ர |

தி³வஸ்²ச்யுதஸ்ய தை³த்யஸ்ய க³திர்ப⁴வதி மேதி³னீ ||1-54-81

வ்யுத்தி²தஸ்ய ச மேதி³ன்யாம் ஹதஸ்ய ந்ருஸ²ரீரிண꞉ |

து³ர்லப⁴ம் ஸ்வர்க³க³மனம் த்வயி ஜாக்³ரதி கேஸ²வ ||1-54-82

ததா³க³ச்ச² ஸ்வயம் விஷ்ணோ க³ச்சா²ம꞉ ப்ருதி²வீதலம் |

தா³னவானாம் வினாஸா²ய விஸ்ருஜாத்மானமாத்மனா ||1-54-83

மூர்தயோ ஹி தவாவ்யக்தா த்³ருஸ்²யாத்³ருஸ்²யா꞉ ஸுரோத்தமை꞉ |

தாஸு ஸ்ருஷ்டாஸ்த்வயா தே³வா꞉ ஸம்ப⁴விஷ்யந்தி பூ⁴தலே ||1-54-84

தவாவதரணே விஷ்ணோ கம்ஸ꞉ ஸ வினஸி²ஷ்யதி |

ஸேத்ஸ்யதே ச ஸ கார்யார்தோ² யஸ்யார்தே² பூ⁴மிராக³தா ||1-54-85

த்வம் பா⁴ரதே கார்யகு³ருஸ்த்வம் சக்ஷுஸ்த்வம் பராயணம் |

ததா³க³ச்ச² ஹ்ருஷீகேஸ² க்ஷிதௌ தாஞ்ஜஹி தா³னவான் ||1-54-86

இதி ஸ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஸே² ஹரிவம்ஸ²பர்வணி

நாரத³வாக்யே சது꞉பஞ்சாஸ²த்தமோ(அ)த்⁴யாய꞉

Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter

Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/hv_1_54_mpr.html

##Harivamsha Maha Puranam - Part 1 - Harivamsha Parva

Chapter 54 - Narada's Request to Vishnu

Itranslated and proofread by K S Ramachandran

ramachandran_ksr@yahoo.ca, January 31, 2008##

Further proof-read by Gilles Schaufelberger, schaufel @ wanadoo.fr

If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,

send corrections to A. Harindranath, harindranath_a @ yahoo.com

------------------------------------------------------------------------

atha chatuHpa~nchAshattamo.adhyAyaH

viShNuM prati devarShervAkyam

vaishaMpAyana uvAcha

kR^itakArye gate kAle jagatyAM cha yathAnayam |

aMshAvataraNe vR^itte surANAM bhArate kule ||1-54-1

bhAge.avatIrNe dharmasya shakrasya pavanasya cha |

ashvinordevabhiShajorbhAge vai bhAskarasya cha ||1-54-2

pUrvamevAvanigate bhAge devapurodhasaH |

vasUnAmaShTame bhAge prAgeva dharaNIM gate ||1-54-3

mR^ityorbhAge kShitigate kalerbhAge tathaiva cha |

bhAge shukrasya somasya varuNasya cha gAM gate ||1-54-4

shaMkarasya gate bhAge mitrasya dhanadasya cha |

gandharvoragayakShANAM bhAgAMsheShu gateShu cha ||1-54-5 

bhAgeShveteShu gaganAdavatIrNeShu medinIm |

tiShThannArAyaNasyAMshe nAradaH samadR^ishyata ||1-54-6

jvalitAgnipratIkAsho bAlArkasadR^ishekShaNaH |

savyApavR^ittaM vipulaM jaTAmaNDalamudvahan ||1-54-7

chandrAMshushukle vasane vasAno rukmabhUShitaH |

vINAM gR^ihItvA mahatIM kakShAsaktAM sakhImiva ||1-54-8

kR^iShNAjinottarAsa~Ngo hemayaj~nopavItavAn |

daNDI kamaNDaludharaH sAkShAchChakra ivAparaH ||1-54-9

bhettA jagati guhyAnAM vigrahANAM grahopamaH |

gAtA chaturNAM vedAnAmudgAtA prathamartvijAm |

maharShivigraharuchirvidvAngAndharvakovidaH ||1-54-10

vairikelikilo vipro brAhmaH kalirivAparaH |

devagandharvalokAnAmAdivaktA mahAmuniH ||1-54-11

sa nArado.atha brahmarShirbrahmalokacharo.avyayaH |

sthito devasabhAmadhye saMrabdho viShNumabravIt ||1-54-12

aMshAvataraNaM viShNoryadidaM tridashaiH kR^itam |

kShayArthaM pR^ithivIndrANAM sarvametadakAraNam ||1-54 13

yadetatpArthivaM kShatraM sthitaM tvayi yadIshvara |

nR^inArAyaNayukto.ayaM kAryArthaH pratibhAti me ||1-54-14

na yuktaM jAnatA deva tvayA tatvArthadarshinA |

devadeva pR^ithivyarthe prayoktuM kAryamIdR^isham ||1-54-15

tvaM hi chakShuShmatAM chakShuH shlAghyaH prabhavatAM prabhuH |

shreShTho yogavatAM yogI gatirgatimatAmapi ||1-54-16

devabhAgA~NgatAndR^iShTvA kiM tvaM sarvAshrayo vibhuH |

vasuMdharAyAH sAhyArthamaMshaM svaM nAnuyu~njase ||1-54-17

tvayA sanAtha devAMshAstvanmayAstvatparAyaNAH |

jagatyAM saMchariShyanti kAryAtkAryAntaraM gatAH ||1-54-18

tadahaM tvarayA viShNo prAptaH surasabhAmimAm |

tava saMchodanArthaM vai shR^iNu chApyatra kAraNam ||1-54-19

ye tvayA nihatA daityAH saMgrAme tArakAmaye |

teShAM shR^iNu gatiM viShNo ye gatAH pR^ithivItalam ||1-54-20

purI pR^ithivyAM muditA mathurA nAmataH shrutA |

niviShTA yamunAtIre sphItA janapadAyutA ||1-54-21

madhurnAma mahAnAsIddAnavo yudhi durjayaH |

trAsanaH sarvabhUtAnAM balena mahatAnvitaH ||1-54-22

tasya tatra mahachchAsInmahApAdapasaMkulam |

ghoraM madhuvanaM nAma yatrAsau nyavasatpurA ||1-54-23

tasya putro mahAnAsIllavaNO nAma dAnavaH |

trAsanaH sarvabhUtAnAM mahAbalaparAkramaH ||1-54-24

sa tatra dAnavaH krIDanvarShapUgAnanekashaH |

sa daivatagaNa.NllokAnudvAsayati darpitaH ||1-54-25

ayodhyAyAmayodhyAyAM rAme dAsharathau sthite |

rAjaM shAsati dharmaj~ne rAkShasAnAM bhayAvahe ||1-54-26 

 sa dAnavo balashlAghI ghoraM vanamupAshritaH |

 preShayAmAsa rAmAya dUtaM paruShavAdinam ||1-54-27

 viShayAsannabhUto.asmi tava rAma ripushcha ha |

 na cha sAmantamichChanti rAjAno baladarpitam ||1-54-28

 rAj~nA rAjyavratasthena prajAnAM hitakAmyayA |

 jetavyA ripavaH sarve sphItaM viShayamichChatA ||1-54-29

 abhiShekArdrakeshena rAj~nA ra~njanakAmyayA |

 jetavyAnIndriyANyAdau tajjaye hi dhruvo jayaH ||1-54-30

 samyagvartitukAmyasya visheSheNa mahIpateH |

 nayAnAmupadeshena nAsti |okasamo guruH ||1-54-31

 vyasaneShu jaghanyasya dharmamadhyasya dhImataH |

 phalajyeShThasya nR^ipaternAsti sAmantajaM bhayam ||1-54-32

 sahajairbAdhyate sarvaH pravR^iddhairindriyAribhiH |

 amitrANAM priyakarairmohairadhR^itirIshvaraH ||1-54-33

 yattvayA strIkR^ite mohAtsagaNo rAvaNo hataH |

 naitadaupayikaM manye mahadvai karma kutsitam ||1-54-34

 vanavAsapravR^ittena yattvayA vratashAlinA |

 prahR^itaM rAkShasAnIke naiva dR^iShTaH satAM vidhiH ||1-54-35

 satAmakrodhajo dharmaH shubhAM nayati sadgatim |

 yattvayA nihatA mohAddUShitAshchAshramaukasaH ||1-54-36

 sa eSha rAvaNo dhanyo yastvayA vratachAriNA |

 strInimitte hato yuddhe grAmyAndharmAnavekShatA ||1-54-37

 yadi te nihataH saMkhye durbuddhirajitendriyaH |

 yuddhyasvAdya mayA sArdhaM mR^idhe yadyasi vIryavAn ||1-54-38

 tasya dUtasya tachChrutvA bhAShitaM tattvavAdinaH |

 dhairyAdasaMbhrAntavapuH sasmitaM rAghavo.abravIt ||1-54-39

 asadetattvayA dUta bhAShitaM tasya gauravAt |

 yanmAM kShipasi doSheNa vedAtmAnaM cha susthiram ||1-54-40

 yadyahaM tatpathe mUDho yadi vA rAvaNo hataH |

 yadi vA me hR^itA bhAryA kA tatra paridevanA ||1-54-41

 na vA~NmAtreNa duShyanti sAdhavaH satpathe sthitAH |

 jAgarti cha yathA devaH sadA satsvitareShu cha ||1-54-42

 kritaM dUtena yatkAryaM gachCha tvaM dUta mA chiram |

 nAtmashlAghiShu nIcheShu praharantIha madvidhAH ||1-54-43

 ayaM mamAnujo bhrAtA shatrughnaH shatrutApanaH |

 tasya daityasya durbuddhermR^idhe pratikariShyati ||1-54-44

 evamuktaH sa dUtastu yayau saumitriNA saha |

 anuj~nAto narendreNa rAghaveNa mahAtmanA ||1-54-45

 sa shIghrayAnaH saMprAptastaddAnavapuraM mahat |

 chakre niveshaM saumitrirvanAnte yuddhalAlasaH ||1-54-46

 tato dUtasya vachanAtsa daityaH krodhamUrchChitaH |

 pR^iShThatastadvanaM kR^itvA yuddhAyAbhimukhaH sthitaH ||1-54-47

 tadyuddhamabhavadghoraM saumitrerdAnavasya cha |

 ubhayoreva balinoH shUrayo raNamUrdhani ||1-54-48

 tau sharaiH sAdhu nishitairanyonyamabhijaghnatuH |

 na cha tau yuddhavaimukhyaM shramaM vApyupajagmatuH ||1-54-49

 atha saumitriNA bANaiH pIDito dAnavo yudhi |

 tataH sa shUlarahitaH paryahIyata dAnavaH ||1-54-50  

 sa gR^ihItvA~NkushaM chaiva devairdattavaraM raNe |

 karShaNaM sarvabhUtAnAM |avaNo virarAsa ha ||1-54-51

 shirodharAyAM jagrAha so.a~Nkushena chakarSha ha |

 praveshayitumArabdho |avaNo rAghavAnujam 1-54-52 ||

 sa rukmatsarumudyamya shatrughnaH khaDgamuttamam |

 shirashchichCheda khaDgena |avaNasya mahAmR^idhe ||1-54-53

 sa hatvA dAnavaM saMkhye saumitrirmitrvatsalaH |

 tadvanaM tasya daityasya chichChedAstreNa buddhimAn ||1-54-54

 ChittvA vanaM tatsaumitrirniveshaM so.abhyarochayat |

 bhavAya tasya deshasya puryAH paramadharmavit ||1-54-55

 tasminmadhuvanasthAne mathurA nAma sA purI |

 shatrughnena purA sR^iShTA hatvA taM dAnavaM raNe ||1-54-56

 sA purI paramodArA sATTaprAkAratoraNA |

 sphItA rAShTrasamAkIrNA samR^iddhabalavAhanA ||1-54-57

 udyAnavanasaMpannA susImA supratiShThitA |

 prAMshuprAkAravasanA parikhAkulamekhalA ||1-54-58

 chayATTAlakakeyUrA prAsAdavarakuNDalA |

 susaMvR^itadvAravatI chatvArodgArahAsinI ||1-54-59

 arogavIrapuruShA hastyashvarathasaMkulA |

 ardhachandrapratIkAshA yamunAtIrashobhitA ||1-54-60

 puNyApaNavatI durgA ratnasaMchayagarvitA |

 kShetrANi sasyavantyasyAH kAle devashcha varShati ||1-54-61

 naranArIpramuditA sA purI sma prakAshate |

 niviShTaviShayashchaiva shUrasenastato.abhavat ||1-54-62

 tasyAM puryAM mahAvIryo rAjA bhojakulodvahaH |

 ugrasena iti khyAto mahAsenaparAkramaH ||1-54-63

 tasya putratvamApanno yo.asau viShNo tvayA hatah |

 kAlanemirmahAdaityaH saMgrAme tArakAmaye ||1-54-64

 kaMso nAma vishAlAkSho bhojavaMshavivardhanaH |

 rAjA pR^ithivyAM vikhyAtaH simhavispaShTavikramaH ||1-54-65

 rAj~nAM bhaya~Nkaro ghoraH sha~NkanIyo mahIkShitAm |

 bhayadaH sarvabhUtAnAM satpathAdbAhyatAM gataH ||1-54-66

 dAruNAbhiniveshena dAruNenAntarAtmanA |

 yuktastenaiva darpeNa prajAnAM romaharShaNaH ||1-54-67

 na rAjadharmAbhirato nAtmapakShasukhAvahaH |

 nAtmarAjye priyakarashchaNDaH kararuchiH sadA ||1-54-68

 sa kaMsastatra sambhUtastvayA yuddhe parAjitah |

 kravyAdo bAdhate |okAnAsureNAntarAtmanA ||1-54-69

 yo.apyasau hayavikrAnto hayagrIva iti smR^itaH |

 keshI nAma hayo jAtaH sa tasyaiva jaghanyajaH ||1-54-70

 sa duShTo heShitapaTuH kesarI niravagrahaH |

 vR^indAvane vasatyeko nR^iNAM mAMsAni bhakShayan ||1-54-71

 ariShTo baliputrashcha kakudmI vR^iSharUpadhR^ik |

 gavAmaritvamApannaH kAmarUpI mahAsuraH ||1-54-72

 riShTo nAma diteH putro variShTho dAnaveShu yaH |

 sa ku~njaratvamApanno daityaH kaMsasya vAhanaH ||1-54-73

 |ambo nAmeti vikhyAto yo.asau daityeShu darpitaH |

 pralambo nAma daityo.asau vaTaM bhANDIramAshritaH ||1-54-74

 khara ityuchyate daityo dhenukaH so.asurottamaH |

 ghoraM tAlavanaM daityashcharatyudvAsayanprajAH ||1-54-75

 vArAhashcha kishorashcha dAnavau yau mahAbalau |

 mallau ra~Ngagatau tau tu jAtau chANUramuShTikau ||1-54-76

 yau tau mayashcha tArashcha dAnavau dAnavAntaka |

 prAgjyotiShe tau bhaumasya narakasya pure ratau ||1-54-77

 ete daityA vinihatAstvayA viShNo nirAkR^itAH |

 mAnuShaM vapurAsthAya bAdhante bhuvi mAnuShAn ||1-54-78

 tvatkathAdveShiNaH sarve tvadbhaktAnghnanti mAnuShAn |

 tava prasAdAtteShAM vai dAnavAnAM kShayo bhavet ||1-54-79

 tvattaste bibhyati divi tvatto bibhyati sAgare |

 pR^itivyAM tava bibhyanti nAnyatastu kadAchana ||1-54-80

 durvR^ittasya hatasyApi tvayA nAnyena shrIdhara |

 divashchyutasya daityasya gatirbhavati medinI ||1-54-81

 vyutthitasya cha medinyAM hatasya nR^isharIriNaH |

 durlabhaM svargagamanaM tvayi jAgrati keshava ||1-54-82

 tadAgachCha svayaM viShNo gachChAmaH pR^ithivItalam |

 dAnavAnAM vinAshAya visR^ijAtmAnamAtmanA ||1-54-83

 mUrtayo hi tavAvyaktA dR^ishyAdR^ishyAH surottamaiH |

 tAsu sR^iShTAstvayA devAH saMbhaviShyanti bhUtale ||1-54-84

 tavAvataraNe viShNo kaMsaH sa vinashiShyati |

 setsyate cha sa kAryArtho yasyArthe bhUmirAgatA ||1-54-85

 tvaM bhArate kAryagurustvaM chakShustvaM parAyaNam |

 tadAgachCha hR^iShIkesha kShitau tA~njahi dAnavAn ||1-54-86 

 

iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe harivaMshaparvaNi

nAradavAkye chatuHpa~nchAshattamo.adhyAyaH   

Previous |

English M.M.Dutt |

Tamil Translation |

Next

AN ACCOUNT OF SANTANU'S FAMILY | HARIVAMSA PARVA SECTION - 53

CHAPTER LIII

(AN ACCOUNT OF SANTANU'S FAMILY)

VAISHAMPAYANA said: - Thereupon hearing the words of the earth and thinking minutely on her object the gods said to the grandfather (1). "O Lord, thou hast created the bodies of all creatures. Thou art the lord of all the worlds. Do thou therefore relieve the earth of her load. O lord, if thou dost wish to accomplish the object of the earth in this her calamity do thou, without delay, ascertain the duties of Mahendra, Yama, Varuna, the king of riches, Nārāyana, the moon, the sun, the air, the Adityās, the Vasus, the Rudras, the Patriarchs of the world, the celestial physicians, the Aswinis, of the Sāddhyas, of Vrihaspati, preceptor Sukra, of Kāla, of Kali, of Maheswara, of Kartikeya, of Yakshas,  Rākshasas, Gandharvas, Chāranas, great serpents, of birds, huge mountains and oceans consisting of great waves of rivers headed by Gangā (2—8). O grand-father, how shall we send down our portions? Let us create bodies, not born of any woman, in the family of those kings who range in the sky, in that of the kings who tread the earth and in that of courtier Brāhmanas and other princes (9-10).

Hearing this great resolution of the gods assembled together for one common cause the grand-father of all, eulogised by the celestials, said to them (11). "O ye leading celestials, I like very much your resolution. Do you create portions of your body on earth with your energy (12). Ye are all leading celestials, do ye, with your energy, descend on earth. And acquiring the prosperity of the three worlds do you relieve the earth of her burden (13). Listen to what I did in the days of yore for removing the load of her burden when I was informed of it (14).

In the days of yore I was seated on the western bank of the eastern ocean along with my grand-son the great Kashyapa (15). I was describing various themes relating to the Vedas described before, as well as many other episodes of the Purānas (16). While I was thus discoursing, you all, accompanied by Maruts and the ocean and Gangā in their forms, came to me (17). With rushing waves, clad in a variegated raiment of acquatic animals, with a body shinning with shells and pearls, adorned with corals and jewels, accompanied by the moon and roaring like a cloud surcharged with water, the ocean, as if vanquishing me, came to its bank. And throwing up its salt waters he greatly distressed that place (18-20). When the ocean was about to assail that place with his water I said to him in angry words "be quiet'' (21). No sooner I said "be quiet" than he assumed a form. And with all his waves stilled he shone there in right regal grace (22). Desirous of encompassing your well-being and relieving the earth of her burden I imprecated a curse on the ocean and Gangā, saying "O ocean, since you have come in a regal form, go, you will be a king. Performing many feats with your own power on earth, you will be born in the race of the great Bharata and be a protector of men. Although impatient you assumed a form as soon as I asked you to be quiet. Therefore gifted with a beautiful person you will be celebrated on earth by the name of Shāntanu. And this foremost of rivers, Gangā, of unblemished limbs and expansive eyes, will go to you in a beautiful form (23—27. 

When I said this, the ocean, being depressed at heart, looked at me. He said "O Lord, O god of gods, why dost thou imprecate a curse on me? I always obey thy commands. I have been made by thee and am always under thy protection. I am therefore thy son. Why hast thou then cursed me in unbecoming words? (28-29). O lord, by thy favour, my waves increased with the tides and so I was agitated. O Brahmā, how am I to blame for this? (30). If during that time thou hast been touched by water thrown up by the wind, what reason is there for thy imprecating a curse on me (31)? I was agitated by three-fold instruments namely the blowing wind, the increasing cloud and Parva accompanied by the moon (32). O Brahman, if I have committed any offence for these three instruments set to work by thee it behoves thee to forgive me and let there be an end of this curse (33). If dost thou find any evidence, O lord of gods, do thou show me mercy who have been depressed by a curse for no offence of mine (34). O lord, by thy command, this Gangā will descend on earth. I am guilty but thou shouldst show mercy on this innocent one" (35).

Thereupon I said in sweet accents to the great ocean who had been terrified and moved by the curse of the gods who were innocent of the cause thereof. "O you of great mind, O lord of rivers, be thou at ease, do not fear, I have been propitiated with thee. Listen now to the future object of this imprecation (36-37). O lord, renouncing this thy ocean body, go to the race of Bharata. Then, O great ocean, O great king, you will be enveloped with regal grace. There, O lord of waters, you will govern the four Varnas and be pleased (38-39). And assuming, a beautiful form of a woman, this Gangā, the foremost of rivers, will serve you (40). Sporting with Jānhavi, by my command you will not experience human miseries (41). O ocean, be you soon united with Gangā in wed-lock and carry out my command (42). Exiled from the celestial region the Vasus have entered the Rasātala. I appoint you for procreating them (43). Let Jānhavi, for having offspring, conceive those eight Vasus who are effulgent like fire and increase the joy of the celestials (44). Having procreated the Vasus, multiplied the Kuru race and cast off your human body, you will, in no time, assume your ocean body" (45).

"O foremost of gods, thus in the days yore beholding the future burden of the earth, I sowed the seeds of Shāntanu's race for your well-being in which have been born the Vasus who live in the celestial region (46-47). Even now in the celestial region exists Gangā's son Bhishma as the eighth Vasu. The seven other Vasus have repaired to their respective regions and only Vishnu is now living (48). The king Shāntanu begat on his second wife the highly effulgent and powerful king Vichitravirya (49). The two sons of Vichitravirya were the two famous kings of the world Dhritarāstra and Pandu, the two foremost of men (50). Of them Pandu had two beautiful and youthful wives. The first was named Kunti and the second was named Mādri. And both of them were like the wives of the celestials (51). Dhritarāstra had one wife, by name Gāndhāri, who, by stead-fastly serving her husband, became celebrated in the world (52). Herein that house will be divided into two hostile parties and a terrible dissension will take place amongst the sons of those two kings (53). On account of the internal dissensions of these kings all the royal families will be destroyed. A terrible fear, like the hour of universal dissolution will then prevail (54). When all the kings, with their armies, will be slain by one another the cities and kingdoms will be shorn of their inhabitants and Earth will enjoy relief (55). I have read in the Puranas that in the end of the Dwāpara Yuga, all the kings, with their armies, will be destroyed by weapons. Then Ashwathāmā, a portion incarnate of Sankara, with the fire of weapon, will consume the remnant of humanity in battle lying unconscious, at night, in sleep (56-57). When that one of cruel deeds, the like of death himself, will desist, this story relating to the Dwāpara Yuga, will come to a close (58). When Ashwathāmā, a portion of Siva, will disappear, the dreadful Kali Yuga of Maheswara will set in (59). In this Yuga people will perpetrate many iniquities and there will flourish only a portion of virtue. Truth will disappear and falsehood will be stored up (60). In this Yuga, people will worship only Maheswara and Skanda; old and long-lived men will not exist on the earth (61). I have thus described the most excellent annihilation of the kings of this world. Therefore, O ye celestials, descend on earth, without delay in your respective portions (62). Let Kunti and Mādri conceive portions of Dharma and let Gāndhāri conceive Kali the instrument of all dissensions (63). These kings, urged on by destiny, will form two parties and being desirous of securing the earth, will seek a war (64). Let Earth, who upholds all the worlds, enter into her own native source. This sacred and well-known means of the kings is thus created (65)." Hearing the words of the Grand-father Earth with Kāla went away happily for encompassing the destruction of the kings (66).

Thereupon Brahmā despatched the gods for slaying their enemies. The ancient Rishi Nara, the (Serpent) Sesha, that upholds the earth, Sanatkumār, the Sadhyas, Agni, and other gods, Varuna, the Vasus, the sun, the moon, the Gandharvas, the Apsaras, the Rudras, the Viswas, the two Aswinis all descended on earth in their respective portions (67-69). As described by me before the incarnations of the portions of gods, those foremost of Purushas were born, through women or otherwise, on earth as the destroyers of the Daityas and Dānavas. Some of them multiplied their families like fig-trees. And some of them were hard-bodied like thunder-bolts (70—71). Some of them were endued with the strength of a million of elephants. Some of them were powerful like mighty currents and some were capable of handling clubs, Parighas and other weapons (72). All of them were capable of striking with the summits of the mountains. Hundreds and thousands of men, having arms like Parighas, were born in the race of Vrishnis. And the gods were born in the races of Kuru and Panchala as kings. There were born in the prosperous family of Yadus and those of Brāhmanas many sacrificers of pious deeds, well read in the scriptures, mighty bow-men, observant of Vedic rituals and endued with prosperity and accomplishments (73-75). Whenever angry they could shake the mountains, the rivers, the surface of the earth, rise up in the sky and agitate the mighty deep" (76).

Having thus commanded the gods the Grand-father Brahma, the master of present, past, and future, consigned all the worlds to Nārāyana and attained peace (77). Listen again to what the Omnipotent Nārāyana, Vishnu, of sacred fame, the lord of wealth and life, did for the behoof of creatures after incarnating himself on earth and taking birth in the family of the intelligent Vasudeva, the descendant of Yayāti (78-79).

---

Source: https://archive.org/details/AProseEnglishTranslationOfHarivamsh

Previous |

Source |

Tamil Translation |

Next

அம்ஸா²வதரணம் | ஹரிவம்ச பர்வம் அத்யாயம் - 53

அத² த்ரிபஞ்சாஸ²த்தமோ(அ)த்⁴யாய꞉

அம்ஸா²வதரணம்

வைஸ²ம்பாயன உவாச

தே ஸ்²ருத்வா ப்ருதி²வீவாக்யம் ஸர்வ ஏவ தி³வௌகஸ꞉ |

தத³ர்த²க்ருத்யம் ஸஞ்சிந்த்ய பிதாமஹமதா²ப்³ருவன் ||1-53-1

ப⁴க³வன்ஹ்ரியதாமஸ்யா த⁴ரண்யா பா⁴ரஸந்ததி꞉ |

ஸ²ரீரகர்தா லோகானாம் த்வம் ஹி லோகஸ்ய சேஸ்²வர꞉ ||1-53-2

யத்கர்தவ்யம் மஹேந்த்³ரேண யமேன வருணேன ச |

யத்³வா கார்யம் த⁴னேஸே²ன ஸ்வயம் நாராயணேன வா ||1-53-3

யத்³வா சந்த்³ரமஸா கார்யம் பா⁴ஸ்கரேணானிலேன வா |

ஆதி³த்யைர்வஸுபி⁴ர்வாபி ருத்³ரைர்வா லோகபா⁴வனை꞉ ||1-53-4

அஸ்²விப்⁴யாம் தே³வவைத்³யாப்⁴யாம் ஸாத்⁴யைர்வா த்ரித³ஸா²லயை꞉ |

ப்³ருஹஸ்பத்யுஸ²னோப்⁴யாம் வா காலேன கலினாபி வா ||1-53-5

மஹேஸ்²வரேண வா ப்³ரஹ்மன்விஸா²கே²ன கு³ஹேன வா |

யக்ஷராக்ஷஸக³ந்த⁴ர்வைஸ்²சாரனைர்வா மஹோரகை³꞉ ||1-53-6

பதங்கை³꞉ பர்வதைஸ்²சாபி ஸாக³ரைர்வா மஹோர்மிபி⁴꞉ |

க³ங்கா³முகா²பி⁴ர்தி³வ்யாபி⁴꞉ ஸரித்³பி⁴ர்வா ஸுரேஸ்²வர ||1-53-7

க்ஷிப்ரமாஜ்ஞாபய விபோ⁴ கத²மம்ஸ²꞉ ப்ரயுஜ்யதாம் |

யதி³ தே பார்தி²வம் கார்யம் கர்யம் பார்தி²வவிக்³ரஹே ||1-53-8

கத²மம்ஸா²வதரணம் குர்ம꞉ ஸர்வே பிதாமஹ |

அந்தரிக்ஷக³தா யே ச ப்ருதி²வ்யாம் பார்தி²வாஸ்²ச யே ||1-53-9

ஸத³ஸ்யானாம் ச விப்ராணாம் பர்தி²வானம் குலேஷு ச |

அயோனிஜாஸ்²சைவ தனூ꞉ ஸ்ருஜாமோ ஜக³தீதலே ||1-53-10

ஸுராணாமேககார்யாணாம் ஸ்²ருத்வைதன்னிஸ்²சிதம் மதம் |

தே³வை꞉ பரிவ்ருதை꞉ ப்ராஹ வாக்யம் லோகபிதாமஹ꞉ ||1-53-11

ரோசதே மே ஸுரஸ்²ரேஷ்டா² யுஷ்மாகமபி நிஸ்²சய꞉ |

ஸ்ருஜத்⁴வம் ஸ்வஸ²ரீராம்ஸா²ம்ஸ்தேஜஸா(ஆ)த்மஸமான்பு⁴வி ||1-53-12

ஸர்வ ஏவ ஸுரஸ்²ரேஷ்டா²ஸ்தேஜோபி⁴ரவரோஹத |

பா⁴வயந்தோ பு⁴வம் தே³வீம் லப்³த்⁴வா த்ரிபு⁴வனஸ்²ரியம் ||1-53-13

பார்தி²வே பா⁴ரதே வம்ஸே² பூர்வமேவ விஜானதா |

ப்ருதி²வ்யாம் ஸம்ப்⁴ரமமிமம் ஸ்²ரூயதாம் யன்மயா க்ருதம் ||1-53-14

ஸமுத்³ரே(அ)ஹம் புரா பூர்வே வேலாமாஸாத்³ய பஸ்²சிமாம் |

ஆஸே ஸார்த⁴ம் தனூஜேன கஸ்²யபேன மஹாத்மனா ||1-53-15

கதா²பி⁴꞉ பூர்வவ்ருத்தாபி⁴ர்லோகவேதா³னுகா³மிபி⁴꞉ |

இதிவ்ருத்தைஸ்²ச ப³ஹுபி⁴꞉ புராணப்ரப⁴வைர்கு³னாஇ꞉ ||1-53-16

குர்வதஸ்து கதா²ஸ்தாஸ்தா꞉ ஸமுத்³ர꞉ ஸஹ க³ங்க³யா |

ஸமீபமாஜகா³மாஸு² யுக்தஸ்தோயத³மாருதை꞉ ||1-53-17

ஸ வீசிவிஷமாம் குர்வன்க³திம் வேக³தரங்கி³ணீம் |

யாதோ³க³ணவிசித்ரேண ஸஞ்ச²ன்னஸ்தோயவாஸஸா ||1-53-18

ஸ²ங்க²முக்தாமலதனு꞉ ப்ரவாலத்³ருமபூ⁴ஷண꞉ |

யுக்தசந்த்³ரமஸா பூர்ண꞉ Sஆப்⁴ரக³ம்பீ⁴ரனி꞉ஸ்வன꞉ ||1-53-19

ஸ மாம் பரிப⁴வன்னேவ ஸ்வாம் வேலாம் ஸமதிக்ரமன் |

க்லேத³யாமாஸ சபலைர்லாவனைரம்பு³விஸ்ரவை꞉ ||1-53-20

தம் ச தே³ஸ²ம் வ்யவஸித꞉ ஸமுத்³ரோத்³பி⁴ர்விமர்தி³தும் |

உக்த꞉ ஸம்ரப்³த⁴யா வாசா ஸா²ந்தோ(அ)ஸீதி மயா ததா³ ||1-53-21

ஸா²ந்தோ(அ)ஸீத்யுக்தமாத்ரஸ்து தனுத்வம் ஸாக³ரோ க³த꞉ |

ஸம்ஹதோர்மிதரங்கௌ³க⁴꞉ ஸ்தி²தோ ராஜஸ்²ரியா ஜ்வலன் ||1-53-22

பூ⁴யஸ்²சைவ மயா ஸ²ப்த꞉ ஸமுத்³ர꞉ ஸஹ க³ங்க³யா |

ஸகாரணாம் மதிம் க்ருத்வா யுஷ்மாகம் ஹிதகாம்யயா ||1-53-23

யஸ்மாத்த்வம் ராஜதுல்யேன வபுஷா ஸமுபஸ்தி²த꞉ |

க³ச்சா²ர்ணவ மஹீபாலோ ராஜைவ த்வம் ப⁴விஷ்யஸி ||1-53-24

தத்ராபி ஸஹஜாம் லீலாம் தா⁴ரயன்ஸ்வேன தேஜஸா |

ப⁴விஷ்யஸி ந்ருணாம் ப⁴ர்தா பா⁴ரதானாம் குலோத்³வஹ꞉ ||1-53-25

ஸா²ந்தோ(அ)ஸீதி மயோக்தஸ்த்வம் யச்சாஸி தனுதாம் க³த꞉ |

ஸுதனுர்யஸ²ஸா லோகே ஸ²ந்தனுஸ்த்வம் ப⁴விஷ்யஸி ||1-53-26

இயமப்யாயதாபங்கீ³ க³ங்கா³ ஸர்வாங்க³ஸோ²ப⁴னா |

ரூபிணீ ச ஸரிச்ச்²ரேஷ்டா² தத்ர த்வாமுபயாஸ்யதி ||1-53-27

ஏவமுக்தஸ்து மாம் க்ஷுப்³த⁴꞉ ஸோ.பி⁴வீக்ஷ்யார்ணவோ(அ)ப்³ரவீத் |

மாம் ப்ரபோ⁴ தே³வதே³வானாம் கிமர்த²ம் ஸ²ப்தவானஸி 1-53-28

அஹம் தவ விதே⁴யாத்மா த்வத்க்ருதஸ்த்வத்பராயண꞉ |

அஸ²போ(அ)ஸத்³ருஸை²ர்வாக்யைராத்மஜம் மாம் கிமாத்மனா ||1-53-29

ப⁴க³வம்ஸ்த்வத்ப்ரஸாதே³ன வேகா³த்பர்வணி வர்தி⁴த꞉ |

யத்³யஹம் சலிதோ ப்³ரஹ்மன்கோ(அ)த்ர தோ³ஷோ மமாத்மன꞉ ||1-53-30

க்ஷிப்தாபி⁴꞉ பவனைரத்³பி⁴꞉ ஸ்ப்ருஷ்டோ யத்³யஸி பர்வணி |

அத்ர மே கிம் நு ப⁴க³வன்வித்³யதே ஸா²பகாரணம் ||1-53-31

உத்³த⁴தைஸ்²ச மஹாவாதை꞉ ப்ரவ்ருத்³தை⁴ஸ்²ச ப³லாஹகை꞉ |

பர்வணா சேந்து³யுக்தேன த்ரிபி⁴꞉ க்ஷுப்³தோ⁴(அ)ஸ்மி காரணை꞉ ||1-53-32

ஏவம் யத்³யபராத்³தோ⁴(அ)ஹம் காரணைஸ்த்வத்ப்ரகல்பிதை꞉ |

க்ஷந்துமர்ஹஸி மே ப்³ரஹ்மஞ்சா²போ(அ)யம் வினிவர்த்யதாம் ||1-53-33

ஏவம் மயி நிராலம்பே³ ஸா²பாச்சி²தி²லதாம் க³தே |

காருண்யம் குரு தே³வேஸ² ப்ரமாணம் யத்³யவேக்ஷஸே ||1-53-34

அஸ்யாஸ்து தே³வக³ங்கா³யா கா³ம் க³தாயாஸ்த்வதா³ஜ்ஞயா |

மம தோ³ஷாத்ஸதோ³ஷாயா꞉ ப்ரஸாத³ம் கர்துமர்ஹஸி ||1-53-35

தமஹம் ஸ்²லக்ஷ்ணயா வாச மஹார்ணவமதா²ப்³ருவம் |

அகாரணஜ்ஞம் தே³வானாம் த்ரஸ்தம் ஸா²பானலேன தம் ||1-53-36

ஸா²ந்திம் வ்ரஜ ந பே⁴தவ்யம் ப்ரஸன்னோ(அ)ஸ்மி மஹோத³தே⁴ |

ஸா²பே(அ)ஸ்மின்ஸரிதாம் நாத² ப⁴விஷ்யம் ஸ்²ருணு காரணம் ||1-53-37

த்வம் க³ச்ச² பா⁴ரதே வம்ஸே² ஸ்வம் தே³ஹம் ஸ்வேன தேஜஸா |

ஆத⁴த்ஸ்வ ஸரிதாம் நாத² த்யக்த்வேமாம் ஸாக³ரீம் தனும் ||1-53-38

மஹோத³தே⁴ மஹீபாலஸ்தத்ர ராஜஸ்²ரியா வ்ருத꞉ |

பாலயம்ஸ்²சதுரோ வர்ணான்வ்ரம்ஸ்யஸே ஸலிலேஸ்²வர ||1-53-39

இயம் ச தே ஸரிச்ச்²ரேஷ்டா² பி³ப்⁴ரதீ ரூபமுத்தமம் |

தத்காலம் ரமணீயாங்கீ³ க³ங்கா³ பரிசரிஷ்யதி ||1-53-40

அனயா ஸஹ ஜாஹ்னவ்யா மோத³மானோ மமாஜ்ஞயா|

இமம் ஸலிலஸங்க்லேத³ம் விஸ்மரிஷ்யஸி ஸாக³ர ||1-53-41

த்வரதா சைவ கர்தவ்யம் த்வயேத³ம் மம ஸா²ஸனம் |

ப்ராஜாபத்யேன விதி⁴னா க³ங்க³யா ஸஹ ஸாக³ர ||1-53-42

வஸவ꞉ ப்ரச்யுதா꞉ ஸ்வர்கா³த்ப்ரவிஷ்டாஸ்²ச ரஸாதலம் |

தேஷாமுத்பாத³னார்தா²ய த்வம் மயா வினியோஜித꞉ ||1-53-43

அஷ்டௌ தாஞ்ஜாஹ்னவீ க³ர்பா⁴னபத்யார்த²ம் த³தா⁴த்வியம் |

விபா⁴வஸோஸ்துல்யகு³ணான்ஸுராணாம் ப்ரீதிவர்த⁴னான் ||1-53-44

உத்பாத்³ய த்வம் வஸூஞ்சீ²க்⁴ரம் க்ருத்வா குருகுலம் மஹத் |

ப்ரவேஷ்டாஸி தனும் த்யக்த்வா புன꞉ ஸாக³ர ஸாக³ரீம் ||1-53-45

ஏவமேதன்மயா பூர்வம் ஹிதார்த²ம் வ꞉ ஸுரோத்தமா꞉ |

ப⁴விஷ்யம் பஸ்²யதாம் பா⁴ரம் ப்ருதி²வ்யா꞉ பார்தி²வாத்மகம் ||1-53-46

ததே³ஷ ஸ²ந்தனோர்வம்ஸ²꞉ ப்ற்^தி²வ்யாம் ரோபிதோ மயா |

வஸவோ யே ச க³ங்கா³யாமுத்பன்னாஸ்த்ரிதி³வௌகஸ꞉ ||1-53-47

அத்³யாபி பு⁴வி கா³ங்கே³யஸ்தத்ரைவ வஸுரஷ்டம꞉ |

ஸப்தேமே வஸவ꞉ ப்ராப்தா꞉ ஸ ஏக꞉ பரிலம்ப³தே ||1-53-48

த்³விதீயாயாம் ஸ ஸ்ருஷ்டாயாம் த்³விதீயா ஸ²ந்தனோஸ்தனு꞉ |

விசித்ரவீர்யோ த்³யுதிமானாஸீத்³ராஜா ப்ரதாபவான் ||1-53-49

வைசித்ர்யவீர்யௌ த்³வாவேவ பார்தி²வௌ பு⁴வி ஸாம்ப்ரதம் |

த்⁴ருதராஷ்ட்ரஸ்²ச பாண்டு³ஸ்²ச விக்²யாதௌ புருஷர்ஷபௌ⁴ ||1-53-50

தத்ர பாண்டோ³꞉ ஸ்²ரியா த்⁴ருஷ்டே த்³வே பா⁴ர்யே ஸம்ப³பூ⁴வது꞉ |

ஸு²பே⁴ குந்தீ ச மாத்³ரீ ச தே³வயோஷோபமே து தே ||1-53-51

த்⁴ருதராஷ்ட்ரஸ்ய ராஜ்ஞஸ்து பா⁴ர்யைகா துல்யசாரிணீ |

கா³ந்தா⁴ரீ பு⁴வி விக்²யாதா ப⁴ர்துர்னித்யம் வ்ரதே ஸ்தி²தா ||1-53-52

தத்ர வம்ஸா² விப⁴ஜ்யந்தாம் விபக்ஷா꞉ பக்ஷ ஏவ ச |

புத்ராணாம் ஹி தயோ ராஜ்ஞோர்ப⁴விதா விக்³ரஹோ மஹான் ||1-53-53

தேஸா²ம் விமர்தே³ தா³யாத்³யே ந்ருபாணாம் ப⁴விதா க்ஷய꞉ |

யுகா³ந்தப்ரதிமம் சைவ ப⁴விஷ்யதி மஹத்³ப⁴யம் ||1-53-54

ஸப³லேஷு நரேந்த்³ரேஷு ஸா²ந்தயஸ்த்விதரேதரம் |

விவிக்தபுரராஷ்ட்ரௌகா⁴ க்ஷிதி꞉ ஸை²தி²ல்யமேஷ்யதி ||1-53-55

த்³வாபரஸ்ய யுக³ஸ்யாந்தே மயா த்³ருஷ்டம் புராதனம் |

க்ஷயம் யாஸ்யந்தி ஸ²ஸ்த்ரேண மானவை꞉ ஸஹ பார்தி²வா꞉ ||1-53-56

தத்ராவஸி²ஷ்டான்மனுஜான்ஸுப்தான்னிஸி² விசேதஸ꞉ |

த⁴க்ஷ்யதே ஸ²ங்கரஸ்யாம்ஸ²꞉ பாவகேனாஸ்த்ரதேஜஸா ||1-53-57

அந்தகப்ரதிமே தஸ்மின்னிவ்ருத்தே க்ரூரகர்மணி |

ஸமாப்தமித³மாக்²யாஸ்யே த்ரிதீயம் த்³வாபரம் யுக³ம் ||1-53-58

மஹேஸ்²வராம்ஸே²(அ)பஸ்ருதே ததோ மாஹேஸ்²வரம் யுக³ம் |

ஸி²ஷ்யம் ப்ரவர்ததே பஸ்²சாத்³யுக³ம் தா³ருணத³ர்ஸ²னம் ||1-53-59

அத⁴ர்மப்ராயபுருஷம் ஸ்வல்பத⁴ர்மப்ரதிக்³ரஹம்| |

உத்ஸன்னஸத்யஸம்யோக³ம் வர்தி⁴தான்ருதஸஞ்சயம் ||1-53-60

மஹேஸ்²வரம் குமாரம் ச த்³வௌ ச தே³வௌ ஸமாஸ்²ரிதா꞉ |

ப⁴விஷ்யந்தி நரா꞉ ஸர்வே லோகே ந ஸ்த²விராயுஷ꞉ ||1-53-61

ததே³ஷ நிர்ணய꞉ ஸ்²ரேஷ்ட²꞉ ப்ருதி²வ்யாம் பார்தி²வாந்தக꞉ |

அம்ஸா²வதரணம் ஸர்வே ஸுரா꞉ குருத மா சிரம் ||1-53-62

த⁴ர்மஸ்யாம்ஸ²ஸ்து குந்த்யாம் வை மாத்³ர்யாம் ச வினியுஜ்யதாம் |

விக்³ரஹஸ்ய கலிர்மூலம் கா³ந்தா⁴ர்யாம் வினியுஜ்யதாம் ||1-53-63

ஏதௌ பக்ஷௌ ப⁴விஷ்யந்தி ராஜான꞉ காலசோதி³தா꞉ |

ஜாதராகா³꞉ ப்ருதி²வ்யர்தே² ஸர்வே ஸங்க்³ராமலாலஸா꞉ ||1-53-64

நாகா³யுதப³லா꞉ கேசித்கேசிதோ³க⁴ப³லான்விதா꞉ |

க³ச்ச²த்வியம் வஸுமதீ ஸ்வாம் யோனிம் லோகதா⁴ரிணீ |

ஸ்ருஸ்²டோ(அ)யம் நைஷ்டி²கோ ராஜ்ஞாமுபாயோ லோகவிஸ்²ருத꞉ ||1-53-65

ஸ்²ருத்வா பிதாமஹவச꞉ ஸா ஜகா³ம யதா²க³தம் |

ப்ருதி²வீ ஸஹ காலேன வதா⁴ய ப்ருதி²வீக்ஷிதாம் ||1-53-66

தே³வானசோத³யத்³ப்³ரஹ்மா நிக்³ரஹார்தே² ஸுரத்³விஷாம் |

நரம் சைவ புராணர்ஷிம் ஸே²ஷம் ச த⁴ரணீத⁴ரம் ||1-53-67

ஸனத்குமாரம் ஸாத்⁴யாம்ஸ்²ச ஸுராம்ஸ்²சாக்³னிபுரோக³மான் |

வருணம் ச யமம் சைவ ஸூர்யாசந்த்³ரமஸௌ ததா³ ||1-53-68

க³ந்த⁴ர்வாப்ஸரஸஸ்²சைவ ருத்³ராதி³த்யாஸ்ததா²ஸ்²வினௌ |

ததோ(அ)ம்ஸா²னவனிம் தே³வா꞉ ஸர்வ ஏவாவதாரயன் ||1-53-69

யதா² தே கதி²தம் பூர்வமம்ஸா²வதரணம் மயா |

அயோனிஜா யோனிஜாஸ்²ச தே தே³வா꞉ ப்ருதி²வீதலே ||1-53-70

தை³த்யதா³னவஹந்தார꞉ ஸம்பூ⁴தா꞉ புருஷேஸ்²வரா꞉ |

க்ஷீரிகாவ்ருக்ஷஸங்காஸா² வஜ்ரஸம்ஹனநாஸ்ததா² ||1-53-71

நாகா³யுதப³லா꞉ கேசித்கேசிதோ³க⁴ப³லான்விதா꞉ |

க³தா³பரிக⁴ஸ²க்தீனாம் ஸஹா꞉ பரிக⁴பா³ஹவ꞉ ||1-53-72

கி³ரிஸ்²ருங்க³ப்ரஹர்தார꞉ ஸர்வே பரிக⁴யோதி⁴ன꞉ |

வ்ருஷ்ணிவம்ஸ²ஸமுத்பன்னா꞉ ஸ²தஸோ²(அ)த² ஸஹஸ்ரஸ²꞉ ||1-53-73

குருவம்ஸே² ச தே தே³வா꞉ பஞ்சாலேஷு ச பார்தி²வா꞉ |

யாஜ்ஞிகானாம் ஸம்ருத்³தா⁴னாம் ப்³ராஹ்மணானாம் ச யோனிஷு ||1-53-74

ஸர்வாஸ்த்ரஜ்ஞா மஹேஷ்வாஸா வேத³வ்ரதபராயணா꞉ |

ஸர்வர்தி⁴கு³ணஸம்பன்னா யஜ்வான꞉ புண்யகர்மிண꞉ ||1-53-75

ஆசாலயேயுர்யே ஸை²லான்க்ருத்³தா⁴ பி⁴ந்த்³யுர்மஹீதலம் |

உத்பதேயுரதா²காஸ²ம் க்ஷோப⁴யேயுர்மஹோத³தி⁴ம் ||1-53-76

ஏவமாதி³ஸ்²ய தான்ப்³ரஹ்மா பூ⁴தப⁴வ்யப⁴வத்ப்ரபு⁴꞉ |

நாராயணே ஸமாவேஸ்²ய லோகாஞ்ஸா²ந்திமுபாக³மத் ||1-53-77

பூ⁴ய꞉ ஸ்²ருணு யதா² விஷ்ணுரவதீர்ணோ மஹீதலே |

ப்ரஜானாம் வை ஹிதார்தா²ய ப்ரபு⁴꞉ ப்ராணஹிதேஸ்²வர꞉ ||1-53-78

யயாதிவம்ஸ²ஜஸ்யாத² வஸுதே³வஸ்ய தீ⁴மத꞉ |

குலே பூஜ்யே யஸ²ஸ்கர்மா ஜஜ்ஞே நாராயண꞉ ப்ரபு⁴꞉ ||1-53-79

இதி ஸ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஸே² ஹரிவம்ஸ²பர்வணி

தே³வானாமம்ஸா²வதரணே த்ரிபஞ்சாஸ²த்தமோ(அ)த்⁴யாய꞉

Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter

Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/hv_1_53_mpr.html

##Harivamsha MahA Puranam- Part 1 - Harivamsha Parva

Chapter 53 - Brahma's advice to Devas

Itranslated and proofread by K S Ramachandran

ramachandran_ksr@yahoo.ca, January 22, 2008##

Further proof-read by Gilles Schaufelberger, schaufel @ wanadoo.fr

If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,

send corrections to A. Harindranath, harindranath_a @ yahoo.com

------------------------------------------------------------------------

atha tripa~nchAshattamo.adhyAyaH

aMshAvataraNam

vaishaMpAyana uvAcha

te shrutvA pR^ithivIvAkyam sarva eva divaukasaH |

tadarthakR^ityaM saMchintya pitAmahamathAbruvan ||1-53-1

bhagavanhriyatAmasyA dharaNyA bhArasaMtatiH |

sharIrakartA lokAnAM tvaM hi lokasya cheshvaraH ||1-53-2

yatkartavyaM mahendreNa yamena varuNena cha |

yadvA kAryaM dhaneshena svayaM nArAyaNena vA ||1-53-3

yadvA chandramasA kAryam bhAskareNAnilena vA |

AdityairvasubhirvApi rudrairvA lokabhAvanaiH ||1-53-4

ashvibhyAM devavaidyAbhyAM sAdhyairvA tridashAlayaiH |

bR^ihaspatyushanobhyAM vA kAlena kalinApi vA ||1-53-5

maheshvareNa vA brahmanvishAkhena guhena vA |

yakSharAkShasagandharvaishchAranairvA mahoragaiH ||1-53-6

pata~NgaiH parvataishchApi sAgarairvA mahormibhiH |

ga~NgAmukhAbhirdivyAbhiH saridbhirvA sureshvara ||1-53-7

kShipramAj~nApaya vibho kathamaMshaH prayujyatAm |

yadi te pArthivaM kAryaM karyaM pArthivavigrahe ||1-53-8

kathamaMshAvataraNaM kurmaH sarve pitAmaha |

antarikShagatA ye cha pR^ithivyAM pArthivAshcha ye ||1-53-9

sadasyAnAM cha viprANAM parthivAnaM kuleShu cha |

ayonijAshchaiva tanUH sR^ijAmo jagatItale ||1-53-10

surANAmekakAryANAM shrutvaitannishchitaM matam |

devaiH parivR^itaiH prAha vAkyaM lokapitAmahaH ||1-53-11

rochate me surashreShThA yuShmAkamapi nishchayaH |

sR^ijadhvaM svasharIrAMshAMstejasA.a.atmasamAnbhuvi ||1-53-12

sarva eva surashreShThAstejobhiravarohata |

bhAvayanto bhuvaM devIM labdhvA tribhuvanashriyam ||1-53-13

pArthive bhArate vaMshe pUrvameva vijAnatA |

pR^ithivyAM saMbhramamimam shrUyatAM yanmayA kR^itam ||1-53-14

samudre.aham purA pUrve velAmAsAdya pashchimAm |

Ase sArdhaM tanUjena kashyapena mahAtmanA ||1-53-15

kathAbhiH pUrvavR^ittAbhirlokavedAnugAmibhiH |

itivR^ittaishcha bahubhiH purANaprabhavairgunAiH ||1-53-16

kurvatastu kathAstAstAH samudraH saha ga~NgayA |

samIpamAjagAmAshu yuktastoyadamArutaiH ||1-53-17

sa vIchiviShamAM kurvangatiM vegatara~NgiNIm |

yAdogaNavichitreNa saMChannastoyavAsasA ||1-53-18

sha~NkhamuktAmalatanuH pravAladrumabhUShaNaH |

yuktachandramasA pUrNaH SAbhragaMbhIraniHsvanaH ||1-53-19

sa mAM paribhavanneva svAM velAM samatikraman |

kledayAmAsa chapalairlAvanairaMbuvisravaiH ||1-53-20

taM cha deshaM vyavasitaH samudrodbhirvimarditum |

uktaH saMrabdhayA vAchA shAnto.asIti mayA tadA ||1-53-21

shAnto.asItyuktamAtrastu tanutvaM sAgaro gataH |

saMhatormitara~NgaughaH sthito rAjashriyA jvalan ||1-53-22

bhUyashchaiva mayA shaptaH samudraH saha ga~NgayA |

sakAraNAM matiM kR^itvA yuShmAkaM hitakAmyayA ||1-53-23

yasmAttvaM rAjatulyena vapuShA samupasthitaH |

gachChArNava mahIpAlo rAjaiva tvaM bhaviShyasi ||1-53-24

tatrApi sahajAM lIlAM dhArayansvena tejasA |

bhaviShyasi nR^iNAM bhartA bhAratAnAM kulodvahaH ||1-53-25

shAnto.asIti mayoktastvaM yachchAsi tanutAM gataH |

sutanuryashasA loke shantanustvaM bhaviShyasi ||1-53-26

iyamapyAyatApa~NgI ga~NgA sarvA~NgashobhanA |

rUpiNI cha sarichChreShThA tatra tvAmupayAsyati ||1-53-27

evamuktastu mAM kShubdhaH so.bhivIkShyArNavo.abravIt |

mAM prabho devadevAnAM kimarthaM shaptavAnasi 1-53-28

ahaM tava vidheyAtmA tvatkR^itastvatparAyaNaH |

ashapo.asadR^ishairvAkyairAtmajaM mAM kimAtmanA ||1-53-29

bhagavaMstvatprasAdena vegAtparvaNi vardhitaH |

yadyahaM chalito brahmanko.atra doSho mamAtmanaH ||1-53-30

kShiptAbhiH pavanairadbhiH spR^iShTo yadyasi parvaNi |

atra me kiM nu bhagavanvidyate shApakAraNam ||1-53-31

uddhataishcha mahAvAtaiH pravR^iddhaishcha balAhakaiH |

parvaNA chenduyuktena tribhiH kShubdho.asmi kAraNaiH ||1-53-32

evaM yadyaparAddho.ahaM kAraNaistvatprakalpitaiH |

kShantumarhasi me brahma~nChApo.ayaM vinivartyatAm ||1-53-33

evaM mayi nirAlambe shApAchChithilatAM gate |

kAruNyaM kuru devesha pramANaM yadyavekShase ||1-53-34

asyAstu devaga~NgAyA gAM gatAyAstvadAj~nayA |

mama doShAtsadoShAyAH prasAdaM kartumarhasi ||1-53-35 

tamahaM shlakShNayA vAcha mahArNavamathAbruvam |

akAraNaj~naM devAnAM trastaM shApAnalena tam ||1-53-36

shAntiM vraja na bhetavyaM prasanno.asmi mahodadhe |

shApe.asminsaritAM nAtha bhaviShyaM shR^iNu kAraNam ||1-53-37

tvaM gachCha bhArate vaMshe svaM dehaM svena tejasA |

Adhatsva saritAM nAtha tyaktvemAM sAgarIM tanum ||1-53-38

mahodadhe mahIpAlastatra rAjashriyA vR^itaH |

pAlayaMshchaturo varNAnvraMsyase salileshvara ||1-53-39

iyaM cha te sarichChreShThA bibhratI rUpamuttamam |

tatkAlaM ramaNIyA~NgI ga~NgA parichariShyati ||1-53-40

anayA saha jAhnavyA modamAno mamAj~nayA|

imaM salilasaMkledaM vismariShyasi sAgara ||1-53-41

tvaratA chaiva kartavyaM tvayedaM mama shAsanam |

prAjApatyena vidhinA ga~NgayA saha sAgara ||1-53-42

vasavaH prachyutAH svargAtpraviShTAshcha rasAtalam |

teShAmutpAdanArthAya tvaM mayA viniyojitaH ||1-53-43

aShTau tA~njAhnavI garbhAnapatyArthaM dadhAtviyam |

vibhAvasostulyaguNAnsurANAM prItivardhanAn ||1-53-44

utpAdya tvaM vasU~nChIghraM kR^itvA kurukulaM mahat |

praveShTAsi tanuM tyaktvA punaH sAgara sAgarIm ||1-53-45

evametanmayA pUrvaM hitArthaM vaH surottamAH |

bhaviShyaM pashyatAM bhAraM pR^ithivyAH pArthivAtmakam ||1-53-46

tadeSha shantanorvaMshaH pR^thivyAM ropito mayA |

vasavo ye cha ga~NgAyAmutpannAstridivaukasaH ||1-53-47

adyApi bhuvi gA~Ngeyastatraiva vasuraShTamaH |

sapteme vasavaH prAptAH sa ekaH parilaMbate ||1-53-48

dvitIyAyAM sa sR^iShTAyAM dvitIyA shantanostanuH |

vichitravIryo dyutimAnAsIdrAjA pratApavAn ||1-53-49

vaichitryavIryau dvAveva pArthivau bhuvi sAMpratam |

dhR^itarAShTrashcha pANDushcha vikhyAtau puruSharShabhau ||1-53-50

tatra pANDoH shriyA dhR^iShTe dve bhArye saMbabhUvatuH |

shubhe kuntI cha mAdrI cha devayoShopame tu te ||1-53-51

dhR^itarAShTrasya rAj~nastu bhAryaikA tulyachAriNI |

gAndhArI bhuvi vikhyAtA bharturnityaM vrate sthitA ||1-53-52

tatra vaMshA vibhajyantAM vipakShAH pakSha eva cha |

putrANAM hi tayo rAj~norbhavitA vigraho mahAn ||1-53-53

teshAM vimarde dAyAdye nR^ipANAM bhavitA kShayaH |

yugAntapratimaM chaiva bhaviShyati mahadbhayam ||1-53-54

sabaleShu narendreShu shAntayastvitaretaram |

viviktapurarAShTraughA kShitiH shaithilyameShyati ||1-53-55

dvAparasya yugasyAnte mayA dR^iShTaM purAtanam |

kShayaM yAsyanti shastreNa mAnavaiH saha pArthivAH ||1-53-56

tatrAvashiShTAnmanujAnsuptAnnishi vichetasaH |

dhakShyate sha~NkarasyAMshaH pAvakenAstratejasA ||1-53-57

antakapratime tasminnivR^itte krUrakarmaNi |

samAptamidamAkhyAsye tritIyaM dvAparaM yugam ||1-53-58

maheshvarAMshe.apasR^ite tato mAheshvaraM yugam |

shiShyaM pravartate pashchAdyugaM dAruNadarshanam ||1-53-59

adharmaprAyapuruShaM svalpadharmapratigraham| |

utsannasatyasaMyogaM vardhitAnR^itasaMchayam ||1-53-60

maheshvaraM kumAraM cha dvau cha devau samAshritAH |

bhaviShyanti narAH sarve loke na sthavirAyuShaH ||1-53-61

tadeSha nirNayaH shreShThaH pR^ithivyAM pArthivAntakaH |

amshAvataraNaM sarve surAH kuruta mA chiram ||1-53-62

dharmasyAMshastu kuntyAM vai mAdryAM cha viniyujyatAm |

vigrahasya kalirmUlaM gAndhAryAM viniyujyatAm ||1-53-63

etau pakShau bhaviShyanti rAjAnaH kAlachoditAH |

jAtarAgAH pR^ithivyarthe sarve saMgrAmalAlasAH ||1-53-64

nAgAyutabalAH kechitkechidoghabalAnvitAH |

gachChatviyaM vasumatI svAM yoniM lokadhAriNI |

sR^ishTo.ayaM naiShThiko rAj~nAmupAyo lokavishrutaH ||1-53-65

shrutvA pitAmahavachaH sA jagAma yathAgatam |

pR^ithivI saha kAlena vadhAya pR^ithivIkShitAm ||1-53-66

devAnachodayadbrahmA nigrahArthe suradviShAm |

naraM chaiva purANarShiM sheShaM cha dharaNIdharam ||1-53-67

sanatkumAraM sAdhyAMshcha surAMshchAgnipurogamAn |

varuNam cha yamaM chaiva sUryAchandramasau tadA ||1-53-68

gandharvApsarasashchaiva rudrAdityAstathAshvinau |

tato.aMshAnavaniM devAH sarva evAvatArayan ||1-53-69

yathA te kathitaM pUrvamaMshAvataraNaM mayA |

ayonijA yonijAshcha te devAH pR^ithivItale ||1-53-70

daityadAnavahantAraH saMbhUtAH puruSheshvarAH |

kShIrikAvR^ikShasaMkAshA vajrasaMhananAstathA ||1-53-71

nAgAyutabalAH kechitkechidoghabalAnvitAH |

gadAparighashaktInAM sahAH parighabAhavaH ||1-53-72

girishR^i~NgaprahartAraH sarve parighayodhinaH |

vR^iShNivaMshasamutpannAH shatasho.atha sahasrashaH ||1-53-73

kuruvaMshe cha te devAH pa~nchAleShu cha pArthivAH |

yAj~nikAnAM samR^iddhAnAM brAhmaNAnAM cha yoniShu ||1-53-74

sarvAstraj~nA maheShvAsA vedavrataparAyaNAH |

sarvardhiguNasaMpannA yajvAnaH puNyakarmiNaH ||1-53-75

AchAlayeyurye shailAnkruddhA bhindyurmahItalam |

utpateyurathAkAshaM kShobhayeyurmahodadhim ||1-53-76

evamAdishya tAnbrahmA bhUtabhavyabhavatprabhuH |

nArAyaNe samAveshya lokA~nshAntimupAgamat ||1-53-77

bhUyaH shR^iNu yathA viShNuravatIrNo mahItale |

prajAnAM vai hitArthAya prabhuH prANahiteshvaraH ||1-53-78

yayAtivaMshajasyAtha vasudevasya dhImataH |

kule pUjye yashaskarmA jaj~ne nArAyaNaH prabhuH ||1-53-79

iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe harivaMshaparvaNi

devAnAmaMshAvataraNe tripa~nchAshattamo.adhyAyaH   

Previous |

English M.M.Dutt |

Tamil Translation |

Next