Friday 24 July 2020

யாத³வமாக³த⁴யுத்³த⁴ம் | விஷ்ணு பர்வம் அத்யாயம் - 90 - 035

அத² பஞ்சத்ரிம்ஷோ²(அ)த்⁴யாய꞉

யாத³வமாக³த⁴யுத்³த⁴ம்

The siege of Mathura by Jarasandha

வைஷ²ம்பாயன உவாச           
மது²ரோபவனே க³த்வா நிவிஷ்டாம்ஸ்தான்னராதி⁴பான் |
அபஷ்²யன்வ்ருஷ்ணய꞉ ஸர்வே புரஸ்க்ருத்ய ஜனார்த³னம் ||2-35-1

ததோ ஹ்ருஷ்டமனா꞉ க்ருஷ்ணோ ராமம் வசனமப்³ரவீத் |
த்வரதே க²லு கார்யார்தோ² தே³வதானாம் ந ஸம்ஷ²ய꞉ ||2-35-2

யதா²யம் ஸம்நிக்ருஷ்டோ ஹி ஜராஸந்தோ⁴ நராதி⁴ப꞉ | 
லக்ஷ்யந்தே ஹி த்⁴வஜாக்³ராணி ரதா²னாம் வாதரம்ஹஸாம் ||2-35-3

ஏதானி ஷ²ஷி²கல்பானி ந்ருபாணாம் விஜிகீ³ஷதாம் |
ச²த்ராண்யார்ய விராஜந்தே ப்ரோச்ச்²ரிதானி ஸிதானி ச ||2-35-4

அஹோ ந்ருபரதோ²த³க்³ரா விமலாஷ்²ச²த்ரபங்க்தய꞉ |
அபி⁴வர்தந்தி ந꞉ ஷு²ப்⁴ரா யதா² கே² ஹம்ஸபங்க்தய꞉ ||2-35-5

காலே க²லு ந்ருப꞉ ப்ராப்தோ ஜராஸந்தோ⁴ மஹீபதி꞉ | 
ஆவயோர்யுத்³த⁴னிகஷ꞉ ப்ரத²ம꞉ ஸமராதிதி²꞉ ||2-35-6

ஆர்ய திஷ்டா²வ ஸஹிதாவனுப்ராப்தே மஹீபதௌ |
யுத்³தா⁴ரம்ப⁴꞉ ப்ரயோக்தவ்யோ ப³லம் தாவத்³விம்ருஷ்²யதாம் ||2-35-7

ஏவமுக்த்வா தத꞉ க்ருஷ்ண꞉ ஸ்வஸ்த²꞉ ஸங்க்³ராமலாலஸ꞉ |
ஜராஸந்த⁴ப³லம் ப்ரேப்ஸுஷ்²சகார ப³லத³ர்ஷ²னம் ||2-35-8

வீக்ஷமாணஷ்²ச தான்ஸர்வாந்ந்ருபான்யது³வரோ(அ)வ்யய꞉ |
ஆத்மனைவாத்மனோ வாக்யமுவாச ஹ்ருதி³ மந்த்ரவித் ||2-35-9

இமே தே ப்ருதி²வீபாலா꞉ பார்தி²வே வர்த்மனி ஸ்தி²தா꞉ |
யே விநாஷ²ம் க³மிஷ்யந்தி ஷா²ஸ்த்ரத்³ருஷ்டேன கர்மணா ||2-35-10

ப்ரோக்ஷிதான்க²ல்விமான்மன்யே ம்ருத்யுனா ந்ருபபுங்க³வான் |
ஸ்வர்க³கா³மீனி சாப்யேஷாம் வபூம்ஷி ப்ரசகாஷி²ரே ||2-35-11

ஸ்தா²னே பா⁴ரபரிஷ்²ராந்தா வஸுதே⁴யம் தி³வம் க³தா |
ஏஷாம் ந்ருபாணாம் முக்²யானாம் ப³லௌகை⁴ரபி⁴பீடி³தா ||2-35-12

மஹீ நிரந்தரா சேயம் ப³லராஷ்ட்ராபி⁴ஸம்வ்ருதா |
ஸ்வல்பேன க²லு காலேன விவிவ்க்தம் ப்ருதி²வீதலம் ||2-35-13

ப⁴விஷ்யதி நரேந்த்³ரௌகை⁴꞉ ஷ²தஷோ² விநிபாதிதை꞉ |
வைஷ²ம்பாயன உவாச 
ஜராஸந்த⁴ஸ்தத꞉ க்ருத்³த⁴꞉ ப்ரபு⁴꞉ ஸர்வமஹீக்ஷிதாம் ||2-35-14

நராதி⁴பஸஹஸ்ரௌகை⁴ரனுயாதோ மஹாத்³யுதி꞉ |
வ்யாயதோத³க்³ரதுரகை³꞉ ஸுயானை꞉ ஸுஸமாஹிதை꞉ ||2-35-15

ரதை²꞉ ஸாங்க்³ராமிகைர்யுக்தைரஸங்க³க³திபி⁴꞉ க்வசித் |
ஹேமகக்ஷைர்மஹாக⁴ண்டைர்வாரணாஇர்வாரிதோ³பமை꞉ ||2-35-16

மஹாமாத்ரோத்தமாரூடை⁴꞉ கல்பிதை ரணகோவிதை³꞉ |
ஸ்வாரூடை⁴꞉ ஸாதி³பி⁴ர்யுக்தை꞉ ப்ரேங்க²மாணை꞉ ப்ரவல்கி³தை꞉ ||2-35-17

வாஜிபி⁴ர்மேக⁴ஸங்காஷை²꞉ ப்லவத்³பி⁴ரிவ பத்திபி⁴꞉ |
க²ட்³க³சர்மத⁴ரோத³க்³ரை꞉ பத்திபி⁴ர்ப³லினாம் வரை꞉ ||2-35-18

ஸஹஸ்ரஸங்க்²யாஸம்யுக்தைருத்பதத்³பி⁴ரிவோரகை³꞉ |
ஏவம் சதுர்விதை⁴꞉ ஸைன்யை꞉ கம்பமானைரிவாம்பு³தை³꞉ ||2-35-19

ந்ருப꞉ ப்ரயாதோ ப³லவாஞ்ஜராஸந்தோ⁴ த்⁴ருதவ்ரத꞉ |
ஸ ரதை²ர்மேக⁴நிர்கோ⁴ஷைர்க³ஜைஷ்²ச மத³ஸம்யுதை꞉ ||2-35-20

ஹேஷமாணைஷ்²ச துரகை³꞉ க்ஷ்வேட³மானைஷ்²ச பத்திபி⁴꞉ |
நாத³யானோ தி³ஷ²꞉ ஸர்வாஸ்தஸ்யா꞉ புர்யா வனானி ச ||2-35-21

ஸ ராஜா ஸாக³ராகார꞉ ஸஸைன்ய꞉ ப்ரத்யத்³ருஷ்²யத |
தத்³ப³லம் ப்ருதி²வீஷா²னாம் ஹ்ருஷ்டயோத⁴ஜனாகுலம் ||2-35-22 

க்ஷ்வேடி³தாஸ்போ²டிதரவம் மேக⁴ஸைன்யமிவாப³பௌ⁴ |
ரதை²꞉ பவனஸம்பாதைர்க³ஜைஷ்²ச ஜலதோ³பமை꞉ |
துரகை³ஷ்²ச ஜவோபேதை꞉ பத்திபி⁴꞉ க²க³மோபமை꞉ ||2-35-23

விமிஷ்²ரம் ஸர்வதோ பா⁴தி மத்தத்³விபஸமாகுலம் |
க⁴ர்மாந்தே ஸாக³ரக³தம் யதா²ப்⁴ரபடலம் ததா² ||2-35-24

ஸப³லாஸ்தே மஹீபாலா ஜராஸந்த⁴புரோக³மா꞉ |
பரிவார்ய புரீம் ஸர்வே நிவேஷா²யோபசக்ரிரே ||2-35-25

ப³பௌ⁴ தஸ்ய நிவிஷ்டஸ்ய ப²லஷ்²ரீ꞉ ஷி²பி³ரஸ்ய வை |
ஷு²க்லபர்யந்தபூர்ணாஸ்ய யதா² ரூபம் மஹோத³தே⁴꞉ ||2-35-26

வீதராத்ரே தத꞉ காலே ஸமுத்தஸ்து²ர்மஹீக்ஷித꞉ |
ஆரோஹணார்த²ம் புர்யாஸ்தே  ஸமீயுர்யுத்³த⁴லாலஸா꞉ ||2-35-27

ஸமவாயீக்ருதா꞉ ஸர்வே யமுநாமனு தே ந்ருபா꞉ |
நிவிஷ்டா மந்த்ரயாமாஸுர்யுத்³த⁴காலகுதூஹலா꞉ ||2-35-28

தேஷா²ம் ஸுதுமுல꞉ ஷ²ப்³த³꞉ ஷு²ஷ்²ருவே ப்ருதி²வீக்ஷிதாம் |
யுகா³ந்தே பி⁴த்³யமானானாம் ஸாக³ராணாமிவ ஸ்வன꞉  ||2-35-29

தேஷாம் ஸகஞ்சுகோஷ்ணீஷா꞉ ஸ்த²விரா வேத்ரபாணய꞉ |
சேருர்மா ஷ²ப்³த³ இத்யேவம் வத³ந்தோ ராஜஷா²ஸனாத் ||2-35-30

தஸ்ய ரூபம் ப³லஸ்யாஸீந்நி꞉ஷ²ப்³த³ஸ்திமிதஸ்ய வை |
லீனமீனக்³ரஹஸ்யேவ நி꞉ஷ²ப்³த³ஸ்ய யதோ²த³தே⁴꞉ ||2-35-31

நி꞉ஷ²ப்³த³ஸ்திமிதே தஸ்மின்யோகா³தி³வ மஹார்ணவே |
ஜராஸந்தோ⁴ ப்³ருஹத்³வாக்யம் ப்³ருஹஸ்பதிரிவாத³தே³ ||2-35-32

ஷீ²க்⁴ரம் ஸமபி⁴வர்தந்தாம் ப³லானி ப்ருதி²வீக்ஷிதாம் |
ஸர்வதோ நக³ரீ சேயம் ஜனௌகை⁴꞉ பரிவார்யதாம் ||2-35-33

அஷ்²மயந்த்ராணி யுஜ்யந்தாம் க்ஷேபணீயாஷ்²ச முத்³க³ரா꞉ |
கார்யா பூ⁴மி꞉ ஸமா ஸர்வா ஜலௌகை⁴ஷ்²ச பரிப்லுதா |
ஊர்த்⁴வம் சாபா நிவாஹ்யந்தாம் ப்ராஸா வை தோமராஸ்ததா² ||2-35-34

தா³ர்யதாம் சைவ டங்ஃகா²த்³யை꞉ க²னித்ரைஷ்²ச புரீ த்³ருதம் |
ந்ருபாஷ்²ச யுத்³த⁴மார்க³ஜ்ஞா வின்யஸ்யந்தாமதூ³ரத꞉ ||2-35-35

அத்³யப்ரப்⁴ருதி ஸைன்யைர்மே புரீரோத⁴꞉ ப்ரவர்த்யதாம் |
யாவதே³தௌ ரணே கோ³பௌ வஸுதே³வஸுதாவுபௌ⁴ || 2-35-36

ஸங்கர்ஷணம் ச க்ருஷ்ணம் ச கா⁴தயாமி ஷி²தை꞉ ஷ²ரை꞉ |
ஆகாஷ²மபி பா³ணௌகை⁴ர்நி꞉ஸம்பாதம் யதா² ப⁴வேத் ||2-35-37

மயானுஷி²ஷ்டாஸ்திஷ்ட²ந்து புரீபூ⁴மிஷு பூ⁴மிபா꞉ |
தேஷு தேஷ்வவகாஷே²ஷு ஷீ²க்⁴ரமாருஹ்யதாம் புரீ ||2-35-38

மத்³ர꞉ கலிங்கா³தி⁴பதிஷ்²சேகிதான꞉ ஸபா³ஹ்லிக꞉ |
காஷ்²மீரராஜோ கோ³னர்த³꞉ கரூஷாதி⁴பதிஸ்ததா² ||2-35-39

த்³ரும꞉ கிம்புருஷஷ்²சைவ பார்வதீயோ ஹ்யநாமய꞉ |
நக³ர்யா꞉ பஷ்²சிமம் த்³வாரம் ஷீ²க்⁴ரமாரோத⁴யந்த்விதி ||2-35-40

பௌரவோ வைணுதா³ரிஷ்²ச வைத³ர்ப⁴꞉ ஸோமகஸ்ததா² 
ருக்மீ ச போ⁴ஜாதி⁴பதி꞉ ஸூர்யாக்ஷஷ்²ச ஸமாலவ꞉ ||2-35-41

விந்தா³னுவிந்தா³வாவந்த்யௌ த³ந்தவக்த்ரஷ்²ச வீர்யவான் |
சாக³லி꞉ புரமித்ரஷ்²ச விராடஷ்²ச மஹீபதி꞉ ||2-35-42 
       
கௌரவ்யோ மாலவஷ்²சைவ ஷ²தத⁴ன்வா விதூ³ரத꞉ |
பூ⁴ரிஷ்²ரவாஸ்த்ரிக³ர்தஷ்²ச பா³ண꞉ பஞ்சனத³ஸ்ததா² ||2-35-43

உத்தரம் நக³ரத்³வாரமேதே து³ர்க³ஸஹா ந்ருபா꞉ |
ஆருஹ்ய சாபி⁴மர்த³ந்தாம் வஜ்ரப்ரதிமகௌ³ரவா꞉ || 2-35-44

உலூக꞉ கைதவஷ்²சைவ வீரஷ்²சாம்ஷு²மத꞉ ஸுத꞉ |
ஏகலவ்யோ ப்³ருஹத்க்ஷத்ர꞉ க்ஷத்ரத⁴ர்மா ஜயத்³ரத²꞉ ||2-35-45

உத்தமௌஜாஷ்²ச ஷ²ல்யஷ்²ச  கௌரவா꞉ கைகயாஸ்ததா² |
வைதி³ஷோ² வாமதே³வஷ்²ச ஸாங்க்ருதிஷ்²ச ஸினீபதி꞉ ||2-35-46

பூர்வம் நக³ரநிர்வ்யூஹமேதேஷ்வாயத்தமஸ்து ந꞉ |
தா³ரயந்தோ விதா⁴வந்து வாதா இவ ப³லாஹகான் ||2-35-47

அஹம் ச த³ரத³ஷ்²சைவ சேதி³ராஜஷ்²ச வீர்யவான் |
த³க்ஷிணம் நக³ரத்³வாரம் பாலயாம꞉ ஸுத³ம்ஷி²தா꞉ ||2-35-48

ஏவமேஷா புரீ க்ஷிப்ரம் ஸமந்தாத்³வேஷ்டிதா ப³லை꞉ |
வஜ்ராவபாதவிஷமம் ப்ராப்னோது துமுலம் ப⁴யம் ||2-35-49

க³தி³னோ யே க³தா³பி⁴ஸ்தே பரிகை⁴꞉ பரிகா⁴யுதா⁴꞉ |
அபரே விவிதை⁴꞉ ஷ²ஸ்த்ரைர்தா³ரயந்து புரீமிமாம் ||2-35-50

அத்³யைவ நக³ரீ ஹ்யேஷா விஷமோச்சயஸங்கடா |
கார்யா பூ⁴மிஸமா ஸர்வா ப⁴வத்³பி⁴ர்வஸுதா⁴தி⁴பை꞉ ||2-35-51

சதுரங்க³ப³லைர்வ்யூஹ்ய ஜராஸந்தோ⁴ வ்யவஸ்தி²த꞉ |
அதா²ப்⁴யயாத்³யதூ³ன்க்ருத்³தை⁴꞉ ஸஹ ஸர்வைர்னராதி⁴பை꞉ ||2-35-52

ப்ரதிஜக்³முர்த³ஷா²ர்ஹாஸ்தம் வ்யூடா⁴னீகா꞉ ப்ரஹாரிண꞉ |
தத்³யுத்³த⁴மப⁴வத்³கோ⁴ரம் தேஷாம் தே³வாஸுரோபமம் |
அல்பானாம் ப³ஹுபி⁴꞉ ஸார்த⁴ம் வ்யதிஷக்தரத²த்³விபம் ||2-34-53

நக³ராந்நிஸ்ஸ்ருதௌ த்³ருஷ்ட்வா வஸுதே³வஸுதாவுபௌ⁴ |
க்ஷுபி⁴தம் ந்ருவரானீகம் த்ரஸ்தஸம்மூட⁴வாஹனம் ||2-35-54

ரத²ஸ்தௌ² த³ம்ஷி²தௌ சைவ சேரதுஸ்தத்ர யாத³வௌ |
மகராவிவ ஸம்ரப்³தௌ⁴ ஸமுத்³ரக்ஷோப⁴ணாவுபௌ⁴ ||2-35-55

தயோ꞉ ப்ரயுத்⁴யதோ꞉ ஸங்க்²யே மதிராஸீன்மஹாத்மனோ꞉ |
ஆயுதா⁴னாம் புராணாநாமாதா³னக்ருதலக்ஷணா ||2-35-56

தத꞉ கா²ன்னிபதந்தி ஸ்ம தி³வ்யான்யாஹவஸம்ப்லவே |
லேலிஹானானி தீ³ப்தானி மஹாந்தி ஸுத்³ருடா⁴னி ச ||2-35-57

க்ரவ்யாதை³ரனுயாதானி மூர்திமந்தி ப்³ருஹந்தி ச |
த்ருஷிதான்யாஹவே போ⁴க்தும் ந்ருபமாம்ஸானி வை ப்⁴ருஷ²ம் ||2-35-58

தி³வ்யஸ்ரக்³தா⁴மதா⁴ரீணி த்ராஸயந்தி ச கே²சரான் |
ப்ரப⁴யா பா⁴ஸமானானி பதமானானி சாம்ப³ராத் ||2-35-59

ஹலம் ஸம்வர்தகம் நாம ஸௌனந்த³ம் முஸலம் ததா² |
த⁴னுஷாம் ப்ரவரம் ஷா²ர்ங்க³ம் க³தா³ கௌமோத³கீ ததா² ||2-35-60

சத்வார்யேதானி தேஜாம்ஸி விஷ்ணுப்ரஹரணானி ச |
தாப்⁴யாம் ஸமவதீர்ணானி யாத³வாப்⁴யாம் மஹாம்ருதே⁴ ||2-35-61

ஜக்³ராஹ ப்ரத²மம் ராமோ லலாமப்ரதிமம் ஹலம் |
ஸர்பந்தமிவ ஸர்பேந்த்³ரம் தி³வ்யமாலாகுலம் ம்ருதே⁴ ||2-35-62

ஸௌனந்த³ம் ச தத꞉ ஷ்²ரீமாந்நிரானந்த³கரம் த்³விஷாம் |
ஸவ்யேன ஸாத்வதாம் ஷ்²ரேஷ்டோ² ஜக்³ராஹ முஸலோத்தமம் ||2-35-63

த³ர்ஷ²னீயம் ச லோகேஷு த⁴னுர்ஜலத³நி꞉ஸ்வனம் |
னாம்னா ஷா²ர்ங்க³மிதி க்²யாதம் க்ருஷ்ணோ ஜக்³ராஹ வீர்யவான் ||2-35-64 

தே³வைர்னிக³தி³தார்த²ஸ்ய க³தா³ தஸ்யாபரே கரே |
நிக்ஷிப்தா குமுதா³க்ஷஸ்ய னாம்னா கௌமோத³கீதி ஸா ||2-35-65

தௌ ஸப்ரஹரணௌ வீரௌ ஸாக்ஷாத்³விஷ்ணுதனூபமௌ |
ஸமரே ராமகோ³விந்தௌ³ ரிபூம்ஸ்தான்ப்ரத்யயுத்³த்⁴யதாம் ||2-35-66

ஸாயுத⁴ப்ரக்³ரஹௌ வீரௌ தாவன்யோன்யாஷ்²ரயாவுபௌ⁴ |
பூர்வஜானுஜஸஞ்ஜ்ஞௌ தௌ ராமகோ³விந்த³லக்ஷணௌ ||2-35-67

த்³விஷத்ஸு ப்ரதிகுர்வாணௌ பராக்ராந்தௌ யதே²ஷ்²வரௌ |
விசேரதுர்யதா² தே³வௌ வஸுதே³வஸுதாவுபௌ⁴ ||2-35-68

ஹலமுத்³யம்ய ராமஸ்து ஸர்பேந்த்³ரமிவ கோபித꞉ |
சசார ஸமரே வீரோ வித்³விஷாமந்தகோ யதா² ||2-35-69

விகர்ஷன்ரத²வ்ருந்தா³னி க்ஷத்ரியாணாம் மஹாத்மனாம் |
சகார ரோஷம் ஸப²லம் நாகே³ஷு ச ஹயேஷு ச ||2-35-70

குன்ஜராம்ˮல்லாங்க³லக்ஷிப்தான்முஸலாக்ஷேபதாடி³தான் |
ராமோ விராஜன்ஸமரே நிர்மமந்த² யதா²சலான் ||2-35-71

தே வத்⁴யமானா ராமேண ரனே க்ஷத்ரியபுங்க³வா꞉ |
ஜராஸந்ந்தா⁴ந்திகம் பீ⁴தா꞉ ஸமராத்ப்ரதிஜக்³மிரே ||2-35-72

தானுவாச ஜராஸந்த⁴꞉ க்ஷத்ரத⁴ர்மே வ்யவஸ்தி²த꞉ |
தி⁴கே³தாம் க்ஷத்ரவ்ருத்திம் வ꞉ ஸமரே காதராத்மனாம் ||2-35-73

பராவ்ருத்தஸ்ய ஸமரே விரத²ஸ்ய பலாயத꞉ |
ப்⁴ரூணஹத்யாமிவாஸஹ்யாம் ப்ரவத³ந்தி மனீஷிண꞉ ||2-35-74

பீ⁴தா꞉ கஸ்மாந்நிவர்தத்⁴வம் தி⁴கே³தாம் க்ஷத்ரவ்ருத்திதாம் |
க்ஷிப்ரம் ஸர்வே நிவர்தத்⁴வம் மம வாக்யேன சோதி³தா꞉ ||2-35-75 

அத² வா திஷ்ட²த ரதை²꞉ ப்ரேக்ஷகா꞉ ஸமவஸ்தி²தா꞉ |
யாவதே³தௌ ரணே கோ³பௌ ப்ரேஷயாமி யமக்ஷயம் ||2-35-76 

ததஸ்தே க்ஷத்ரியா꞉ ஸர்வே ஜராஸந்தே⁴ன நோதி³தா꞉ |
ஸ்ருஜந்த꞉ ஷ²ரஜாலானி ஹ்ருஷ்டா யோத்³து⁴ம் வ்யவஸ்தி²தா꞉ ||2-35-77

தே ஹயை꞉ காஞ்சனாபீடை³ ரதை²ஷ்²சாம்பு³த³நாதி³பி⁴꞉ |
நாதை³ஷ்²சாம்பு³த³ஸம்ங்காஷை²ர்மஹாமாத்ரப்ரசோதி³தை꞉ ||2-35-78

ஸதனுத்ரா꞉ ஸநிஸ்த்ரிம்ஷா²꞉ ஸபதாகாயுத⁴த்⁴வஜா꞉ |
ஸ்வாரோபிதத⁴னுஷ்மந்த꞉ ஸதூணீரா꞉ ஸதோமரா꞉ ||2-35-79

ஸச்ச²த்ரா꞉ ஸாதி³னஷ்²சைவ சாருசாமரவீஜிதா꞉ |
ரனே தே(அ)தி⁴க³தா ரேஜு꞉ ஸ்யந்த³னஸ்தா² மஹீக்ஷித꞉ ||2-35-80  

தே யுத்³த⁴ராகா³ ரதி²னோ வ்யாகா³ஹந்த யுதா⁴ம் வரா꞉ |
க³தா³பி⁴ஷ்²சைவ கு³ர்வீபி⁴꞉ க்ஷேபணீயைஷ்²ச முத்³க³ரை꞉ ||2-35-81

ஏதஸ்மின்னந்தரே தத்ர தே³வானாம் நந்தி³வர்த⁴ன꞉ |
ஸுபர்ணத்⁴வஜமாஸ்தா²ய க்ருஷ்ணஸ்து ரத²முத்தமம் ||2-35-82

ஸமப்⁴யயாஜ்ஜராஸந்த⁴ம் ஷ²ரைர்விவ்யாத⁴ சாஷ்டபி⁴꞉ |
ஸாரதி²ம் சாஸ்ய விவ்யாத⁴ பஞ்சபி⁴ர்நிஷி²தை꞉ ஷ²ரை꞉ ||2-35-83

ஜகா⁴ன துரகா³ம்ஷ்²சாஜௌ யதமானஸ்ய வீர்யவான் |
தம் க்ருச்ச்²ரக³தமாஜ்ஞாய சித்ரஸேனோ மஹாரத²꞉ ||2-35-84

ஸேனானீ꞉ கைஷி²கஷ்²சைவ க்ருஷ்ணம் விவித⁴து꞉ ஷ²ரை꞉ |
த்ரிபி⁴ர்விவ்யாத⁴ ஸம்ஸக்தம் ப³லதே³வம் ச கைஷி²க꞉ ||2-35-85

ப³லதே³வோ த⁴னுஷ்²சாஸ்ய ப⁴ல்லேனாஜௌ த்³விதா⁴கரோத் |
ஜவேநாப்⁴யர்த³யச்சாபி தானரீஞ்ச²ரவ்ருஷ்டிபி⁴꞉ ||2-35-86

ப³ஹுபி⁴ர்ப³ஹுதா⁴ வீரான்ஸமந்தாத்ஸ்வர்ணபூ⁴ஷணை꞉ |
தம் சித்ரஸேன꞉ ஸம்ரப்³தோ⁴ விவ்யாத⁴ நவபி⁴꞉ ஷ²ரை꞉ ||2-35-87

கைஷி²க꞉ பஞ்சபி⁴ஷ்²சாபி ஜராஸந்த⁴ஷ்²ச ஸப்தபி⁴꞉ |
த்ரிபி⁴ஸ்த்ரிபி⁴ஷ்²ச நராசைஸ்தான்பி³பே⁴த³ ஜனார்த³ன꞉ ||2-35-88

பஞ்சபி⁴꞉ பஞ்சபி⁴ஷ்²சைவ ப³லதே³வ꞉ ஷி²தைஹ் ஷ²ரை꞉ |
ரத²ம் சைவாஸ்ய சிச்சே²த³ சித்ரஸேனஸ்ய வீர்யவான் |
ப³லதே³வோ த⁴னுஷ்²சாஸ்ய ப⁴ல்லேனாஜௌ த்³விதா⁴கரோத் ||2-35-89

ஸ ச்சி²ன்னத⁴ன்வா விரதோ² க³தா³மாதா³ய வீர்யவான் |
அப்⁴யதா⁴வத்ஸுஸம்ரப்³தோ⁴ ஜிகா⁴ம்ஸுர்முஸலாயுத⁴ம் ||2-35-90

ஸிஸ்ருக்ஷதஸ்து நாராசாம்ஷ்²சித்ரஸேனவதை⁴ஷிண꞉ |
த⁴னுஷ்²சிச்சே²த³ ராமஸ்ய ஜராஸந்தோ⁴ மஹாப³ல꞉ ||2-35-91

க³த³யா ச ஜகா⁴நாஷ்²வான்க்ரோதா⁴த்ஸ மக³தே⁴ஷ்²வர꞉ |
ராமம் சாப்⁴யத்³ரவத்³வீரோ ஜராஸந்தோ⁴ மஹாப³ல꞉ ||2-35-92

ஆதா³ய முஸலம் ராமோ ஜராஸந்த⁴முபாத்³ரவத் |
தயோஸ்தத்³யுத்³த⁴மப⁴வத்பரஸ்பரவதை⁴ஷிணோ꞉ ||2-35-93

சித்ரஸேனஸ்து ஸம்ஸக்தம் த்³ருஷ்ட்வா ராமேண மாக³த⁴ம் |
ரத²மன்யம் ஸமாருஹ்ய ஜராஸந்த⁴மவாரயத் ||2-35-94

ததோ ப³லேன மஹதா க³ஜானீகேன சாப்யத² |
உப⁴யோரந்தரே தாப்⁴யாம் ஸங்குலம் ஸமபத்³யத ||2-35-95

தத꞉ ஸைன்யேன மஹதா ஜராஸந்தோ⁴(அ)பி⁴ஸம்வ்ருத꞉ |
ராமக்ருஷ்ணாக்³ரகா³ன்போ⁴ஜானாஸஸாத³ மஹாப³ல꞉ ||2-35-96

தத்ர ப்ரக்ஷுபி⁴தஸ்யேவ ஸாக³ரஸ்ய மஹாஸ்வன꞉ |
ப்ராது³ர்ப³பூ⁴வ துமுல꞉ ஸேனயோருப⁴யோரபி ||22-35-97

வேணுபே⁴ரீம்ருத³ங்கா³னாம் ஷ²ங்கா²னாம் ச ஸஹஸ்ரஷ²꞉ |
உப⁴யோ꞉ ஸேனயோ ராஜன்ப்ராது³ராஸீன்மஹாஸ்வன꞉ ||2-35-98

க்ஷ்வேடீ³தாஸ்போ²டிதோத்க்ருஷ்டைஸ்துமுல꞉ ஸர்வதோ(அ)ப⁴வத் |
உத்பபாத ரஜஷ்²சாபி கு²ரனேமிஸமுத்³த⁴தம் ||2-35-99

ஸமுத்³யதமஹாஷ²ஸ்த்ரா꞉ ப்ரக்³ருஹீதஷ²ராஸனா꞉ |
அன்யோன்யமபி⁴க³ர்ஜந்த꞉ ஷூ²ராஸ்தத்ராவதஸ்தி²ரே ||2-35-100

ரதி²ன꞉ ஸாதி³னஷ்²சைவ பத்தயஷ்²ச ஸஹ்ஸ்ரஷ²꞉ |
க³ஜாஷ்²சாதிப³லாஸ்தத்ர ஸமுத்பேது꞉ ஸமந்தத꞉ ||2-35-101

ஸ ஸன்னிபாதஸ்துமுலஸ்த்யக்த்வா ப்ராணானவர்தத |
வ்ருஷ்ணிபி⁴꞉ ஸஹ யோதா⁴னாம் ஜராஸந்த⁴ஸ்ய தா³ருண꞉ ||2-35-102

தத꞉ ஷி²நிரனாத்⁴ருஷ்டிர்ப³ப்⁴ருர்விப்ருது²ராஹுக꞉ |
ப³லதே³வம் புரஸ்க்ருத்ய ஸைன்யஸ்யார்த்³தே⁴ன த³ம்ஷி²தா꞉ ||2-35-103

த³க்ஷிணம் பக்ஷமாஸேது³꞉ ஷ²த்ருஸைன்யஸ்ய பா⁴ரத |
பாலிதம் சேதி³ராஜேன ஜராஸந்தே⁴ன வா விபோ⁴ ||2-35-104

உதீ³ச்யைஷ்²ச மஹாவீர்யை꞉ ஷ²ல்யஷா²ல்வாதி³பி⁴ர்ந்ருபை꞉ |
ஸ்ருஜந்த꞉ ஷ²ரவர்ஷாணி ஸமபி⁴த்யக்தஜீவிதா꞉ ||2-35-105

அவகா³ஹ꞉ ப்ருது²꞉ கங்க꞉ ஷ²தத்³யும்னோ விதூ³ரத²꞉ |
ஹ்ருஷீகேஷ²ம் புரஸ்க்ருத்ய ஸைன்யஸ்யார்த்³தே⁴ன த³ம்ஷி²தா꞉ ||2-35-106

பீ⁴ஷ்மகேணாபி⁴கு³ப்தஷ்²ச ருக்மிணா ச மஹாத்மனா |
தே³வகேனாபி ராஜேந்த்³ர ததா² மத்³ரேஷ்²வரேண ச ||2-35-107

ப்ராச்யைஷ்²ச தா³க்ஷிணாத்யைஷ்²ச கு³ப்தவீர்யப³லான்விதை꞉ |
தேஷாம் ச யுத்³த⁴மப⁴வத்ஸமபி⁴த்யக்தஜீவிதம் |
ஷ²க்த்ய்ருஷ்டிப்ராஸபா³னௌகா⁴ன்ஸ்ருஜதாமஷ²நிஸ்வனான் ||2-35-108

ஸாத்யகிஷ்²சித்ரக꞉ ஷ்²யாமோ யுயுதா⁴னஷ்²ச வீர்யவான் |
ராஜாதி⁴தே³வோ ம்ருது³ர꞉ ஷ்²வப²ல்கஷ்²ச மஹாரத²꞉ ||2-35-109

ஸத்ராஜிச்ச ப்ரஸேனஷ்²ச ப³லேன மஹதா வ்ருதா꞉ |
வ்யூஹஸ்ய பக்ஷம் தே ஸர்வே ப்ரதீயுர்த்³விஷதாம் ம்ருதே⁴ ||2-35-110

வ்யூஹஸ்யார்த்³த⁴ம் ஸமாஸேது³ர்ம்ருது³ரேணாபி⁴ரக்ஷிதம் |
ராஜபி⁴ஷ்²சாபி ப³ஹுபி⁴ர்வைணுதா³ரிமுகை²꞉ ஸஹ ||2-35-111

 இதி ஷ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஷே² விஷ்ணுபர்வணி
மது²ரோபரோதே⁴ யுத்³த⁴வர்ணனே பஞ்சத்ரிம்ஷோ²(அ)த்⁴யாய꞉


Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter

Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/vishnuparva/hv_2_35_mpr.html


## Harivamsa Maha Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 35 - the Yadava-Magadha Battle
Itranslated by K S Ramachandran ramachandran_ksr@yahoo.ca,
July 20, 2008##

Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
----------------------------------------------------------------

atha pa~nchatriMsho.adhyAyaH 

yAdavamAgadhayuddham

vaishampAyana uvAcha 
mathuropavane gatvA niviShTAmstAnnarAdhipAn |
apashyanvR^iShNayaH sarve puraskR^itya janArdanam ||2-35-1

tato hR^iShTamanAH kR^iShNo rAmaM vachanamabravIt |
tvarate khalu kAryArtho devatAnAM na saMshayaH ||2-35-2

yathAyaM saMnikR^iShTo hi jarAsaMdho narAdhipaH | 
lakShyante hi dhvajAgrANi rathAnAM vAtaraMhasAm ||2-35-3

etAni shashikalpAni nR^ipANAM vijigIShatAm |
ChatrANyArya virAjante prochChritAni sitAni cha ||2-35-4

aho nR^iparathodagrA vimalAshChatrapa~NktayaH |
abhivartanti naH shubhrA yathA khe haMsapa~NktayaH ||2-35-5

kAle khalu nR^ipaH prApto jarAsaMdho mahIpatiH | 
AvayoryuddhanikaShaH prathamaH samarAtithiH ||2-35-6

Arya tiShThAva sahitAvanuprApte mahIpatau |
yuddhAraMbhaH prayoktavyo balaM tAvadvimR^ishyatAm ||2-35-7

evamuktvA tataH kR^iShNaH svasthaH saMgrAmalAlasaH |
jarAsaMdhabalaM prepsushchakAra baladarshanam ||2-35-8

vIkShamANashcha tAnsarvAnnR^ipAnyaduvaro.avyayaH |
AtmanaivAtmano vAkyamuvAcha hR^idi mantravit ||2-35-9

ime te pR^ithivIpAlAH pArthive vartmani sthitAH |
ye vinAshaM gamiShyanti shAstradR^iShTena karmaNA ||2-35-10

prokShitAnkhalvimAnmanye mR^ityunA nR^ipapu~NgavAn |
svargagAmIni chApyeShAM vapUMShi prachakAshire ||2-35-11

sthAne bhAraparishrAntA vasudheyaM divaM gatA |
eShAM nR^ipANAM mukhyAnAM balaughairabhipIDitA ||2-35-12

mahI nirantarA cheyaM balarAShTrAbhisaMvR^itA |
svalpena khalu kAlena vivivktaM pR^ithivItalam ||2-35-13

bhaviShyati narendraughaiH shatasho vinipAtitaiH |
vaishampAyana uvAcha 
jarAsaMdhastataH kruddhaH prabhuH sarvamahIkShitAm ||2-35-14

narAdhipasahasraughairanuyAto mahAdyutiH |
vyAyatodagraturagaiH suyAnaiH susamAhitaiH ||2-35-15

rathaiH sAMgrAmikairyuktairasa~NgagatibhiH kvachit |
hemakakShairmahAghaNTairvAraNAirvAridopamaiH ||2-35-16

mahAmAtrottamArUDhaiH kalpitai raNakovidaiH |
svArUDhaiH sAdibhiryuktaiH preMkhamANaiH pravalgitaiH ||2-35-17

vAjibhirmeghasa~NkAshaiH plavadbhiriva pattibhiH |
khaDgacharmadharodagraiH pattibhirbalinAM varaiH ||2-35-18

sahasrasa~NkhyAsaMyuktairutpatadbhirivoragaiH |
evaM chaturvidhaiH sainyaiH kaMpamAnairivAmbudaiH ||2-35-19

nR^ipaH prayAto balavA~njarAsaMdho dhR^itavrataH |
sa rathairmeghanirghoShairgajaishcha madasaMyutaiH ||2-35-20

heShamANaishcha turagaiH kShveDamAnaishcha pattibhiH |
nAdayAno dishaH sarvAstasyAH puryA vanAni cha ||2-35-21

sa rAjA sAgarAkAraH sasainyaH pratyadR^ishyata |
tadbalaM pR^ithivIshAnAM hR^iShTayodhajanAkulam ||2-35-22 

kShveDitAsphoTitaravaM meghasainyamivAbabhau |
rathaiH pavanasaMpAtairgajaishcha jaladopamaiH |
turagaishcha javopetaiH pattibhiH khagamopamaiH ||2-35-23

vimishraM sarvato bhAti mattadvipasamAkulam |
gharmAnte sAgaragataM yathAbhrapaTalaM tathA ||2-35-24

sabalAste mahIpAlA jarAsaMdhapurogamAH |
parivArya purIM sarve niveshAyopachakrire ||2-35-25

babhau tasya niviShTasya phalashrIH shibirasya vai |
shuklaparyantapUrNAsya yathA rUpaM mahodadheH ||2-35-26

vItarAtre tataH kAle samuttasthurmahIkShitaH |
ArohaNArthaM puryAste  samIyuryuddhalAlasAH ||2-35-27

samavAyIkR^itAH sarve yamunAmanu te nR^ipAH |
niviShTA mantrayAmAsuryuddhakAlakutUhalAH ||2-35-28

teshAm sutumulaH shabdaH shushruve pR^ithivIkShitAm |
yugAnte bhidyamAnAnAM sAgarANAmiva svanaH  ||2-35-29

teShAM saka~nchukoShNIShAH sthavirA vetrapANayaH |
cherurmA shabda ityevaM vadanto rAjashAsanAt ||2-35-30

tasya rUpaM balasyAsInniHshabdastimitasya vai |
lInamInagrahasyeva niHshabdasya yathodadheH ||2-35-31

niHshabdastimite tasminyogAdiva mahArNave |
jarAsaMdho bR^ihadvAkyaM bR^ihaspatirivAdade ||2-35-32

shIghraM samabhivartantAM balAni pR^ithivIkShitAm |
sarvato nagarI cheyaM janaughaiH parivAryatAm ||2-35-33

ashmayantrANi yujyantAM kShepaNIyAshcha mudgarAH |
kAryA bhUmiH samA sarvA jalaughaishcha pariplutA |
UrdhvaM chApA nivAhyantAM prAsA vai tomarAstathA ||2-35-34

dAryatAM chaiva Ta~NKAdyaiH khanitraishcha purI drutam |
nR^ipAshcha yuddhamArgaj~nA vinyasyantAmadUrataH ||2-35-35

adyaprabhR^iti sainyairme purIrodhaH pravartyatAm |
yAvadetau raNe gopau vasudevasutAvubhau || 2-35-36

sa~NkarShaNaM cha kR^iShNaM cha ghAtayAmi shitaiH sharaiH |
AkAshamapi bANaughairniHsaMpAtaM yathA bhavet ||2-35-37

mayAnushiShTAstiShThantu purIbhUmiShu bhUmipAH |
teShu teShvavakAsheShu shIghramAruhyatAM purI ||2-35-38

madraH kali~NgAdhipatishchekitAnaH sabAhlikaH |
kAshmIrarAjo gonardaH karUShAdhipatistathA ||2-35-39

drumaH kiMpuruShashchaiva pArvatIyo hyanAmayaH |
nagaryAH pashchimaM dvAraM shIghramArodhayantviti ||2-35-40

pauravo vaiNudArishcha vaidarbhaH somakastathA 
rukmI cha bhojAdhipatiH sUryAkShashcha samAlavaH ||2-35-41

vindAnuvindAvAvantyau dantavaktrashcha vIryavAn |
chAgaliH puramitrashcha virATashcha mahIpatiH ||2-35-42 
       
kauravyo mAlavashchaiva shatadhanvA vidUrataH |
bhUrishravAstrigartashcha bANaH pa~nchanadastathA ||2-35-43

uttaraM nagaradvAramete durgasahA nR^ipAH |
Aruhya chAbhimardantAM vajrapratimagauravAH || 2-35-44

ulUkaH kaitavashchaiva vIrashchAMshumataH sutaH |
ekalavyo bR^ihatkShatraH kShatradharmA jayadrathaH ||2-35-45

uttamaujAshcha shalyashcha  kauravAH kaikayAstathA |
vaidisho vAmadevashcha sA~NkR^itishcha sinIpatiH ||2-35-46

pUrvaM nagaranirvyUhameteShvAyattamastu naH |
dArayanto vidhAvantu vAtA iva balAhakAn ||2-35-47

ahaM cha daradashchaiva chedirAjashcha vIryavAn |
dakShiNaM nagaradvAraM pAlayAmaH sudaMshitAH ||2-35-48

evameShA purI kShipraM samantAdveShTitA balaiH |
vajrAvapAtaviShamaM prApnotu tumulaM bhayam ||2-35-49

gadino ye gadAbhiste parighaiH parighAyudhAH |
apare vividhaiH shastrairdArayantu purImimAm ||2-35-50

adyaiva nagarI hyeShA viShamochchayasa~NkaTA |
kAryA bhUmisamA sarvA bhavadbhirvasudhAdhipaiH ||2-35-51

chatura~NgabalairvyUhya jarAsaMdho vyavasthitaH |
athAbhyayAdyadUnkruddhaiH saha sarvairnarAdhipaiH ||2-35-52

pratijagmurdashArhAstaM vyUDhAnIkAH prahAriNaH |
tadyuddhamabhavadghoraM teShAM devAsuropamam |
alpAnAM bahubhiH sArdhaM vyatiShaktarathadvipam ||2-34-53

nagarAnnissR^itau dR^iShTvA vasudevasutAvubhau |
kShubhitaM nR^ivarAnIkaM trastasaMmUDhavAhanam ||2-35-54

rathasthau daMshitau chaiva cheratustatra yAdavau |
makarAviva saMrabdhau samudrakShobhaNAvubhau ||2-35-55

tayoH prayudhyatoH sa~Nkhye matirAsInmahAtmanoH |
AyudhAnAM purANAnAmAdAnakR^italakShaNA ||2-35-56

tataH khAnnipatanti sma divyAnyAhavasaMplave |
lelihAnAni dIptAni mahAnti sudR^iDhAni cha ||2-35-57

kravyAdairanuyAtAni mUrtimanti bR^ihanti cha |
tR^iShitAnyAhave bhoktuM nR^ipamAMsAni vai bhR^isham ||2-35-58

divyasragdhAmadhArINi trAsayanti cha khecharAn |
prabhayA bhAsamAnAni patamAnAni chAmbarAt ||2-35-59

halam saMvartakaM nAma saunandaM musalaM tathA |
dhanuShAM pravaraM shAr~NgaM gadA kaumodakI tathA ||2-35-60

chatvAryetAni tejAMsi viShNupraharaNAni cha |
tAbhyAM samavatIrNAni yAdavAbhyAM mahAmR^idhe ||2-35-61

jagrAha prathamaM rAmo lalAmapratimaM halam |
sarpantamiva sarpendraM divyamAlAkulaM mR^idhe ||2-35-62

saunandaM cha tataH shrImAnnirAnandakaraM dviShAm |
savyena sAtvatAM shreShTho jagrAha musalottamam ||2-35-63

darshanIyaM cha lokeShu dhanurjaladaniHsvanam |
nAmnA shAr~Ngamiti khyAtaM kR^iShNo jagrAha vIryavAn ||2-35-64 

devairnigaditArthasya gadA tasyApare kare |
nikShiptA kumudAkShasya nAmnA kaumodakIti sA ||2-35-65

tau sapraharaNau vIrau sAkShAdviShNutanUpamau |
samare rAmagovindau ripUMstAnpratyayuddhyatAm ||2-35-66

sAyudhapragrahau vIrau tAvanyonyAshrayAvubhau |
pUrvajAnujasaMj~nau tau rAmagovindalakShaNau ||2-35-67

dviShatsu pratikurvANau parAkrAntau yatheshvarau |
vicheraturyathA devau vasudevasutAvubhau ||2-35-68

halamudyamya rAmastu sarpendramiva kopitaH |
chachAra samare vIro vidviShAmantako yathA ||2-35-69

vikarShanrathavR^iMdAni kShatriyANAM mahAtmanAm |
chakAra roShaM saphalaM nAgeShu cha hayeShu cha ||2-35-70

kunjarA.NllAMgalakShiptAnmusalAkShepatADitAn |
rAmo virAjansamare nirmamantha yathAchalAn ||2-35-71

te vadhyamAnA rAmeNa rane kShatriyapuMgavAH |
jarAsanMdhAntikaM bhItAH samarAtpratijagmire ||2-35-72

tAnuvAcha jarAsaMdhaH kShatradharme vyavasthitaH |
dhigetAM kShatravR^ittiM vaH samare kAtarAtmanAm ||2-35-73

parAvR^ittasya samare virathasya palAyataH |
bhrUNahatyAmivAsahyAM pravadanti manIShiNaH ||2-35-74

bhItAH kasmAnnivartadhvaM dhigetAM kShatravR^ittitAm |
kShipraM sarve nivartadhvaM mama vAkyena choditAH ||2-35-75 

atha vA tiShThata rathaiH prekShakAH samavasthitAH |
yAvadetau raNe gopau preShayAmi yamakShayam ||2-35-76 

tataste kShatriyAH sarve jarAsaMdhena noditAH |
sR^ijantaH sharajAlAni hR^iShTA yoddhuM vyavasthitAH ||2-35-77

te hayaiH kA~nchanApIDai rathaishchAMbudanAdibhiH |
nAdaishchAmbudasaM~NkAshairmahAmAtraprachoditaiH ||2-35-78

satanutrAH sanistriMshAH sapatAkAyudhadhvajAH |
svAropitadhanuShmantaH satUNIrAH satomarAH ||2-35-79

sachChatrAH sAdinashchaiva chAruchAmaravIjitAH |
rane te.adhigatA rejuH syandanasthA mahIkShitaH ||2-35-80  

te yuddharAgA rathino vyAgAhanta yudhAM varAH |
gadAbhishchaiva gurvIbhiH kShepaNIyaishcha mudgaraiH ||2-35-81

etasminnantare tatra devAnAM nandivardhanaH |
suparNadhvajamAsthAya kR^iShNastu rathamuttamam ||2-35-82

samabhyayAjjarAsaMdhaM sharairvivyAdha chAShTabhiH |
sArathiM chAsya vivyAdha pa~nchabhirnishitaiH sharaiH ||2-35-83

jaghAna turagAMshchAjau yatamAnasya vIryavAn |
taM kR^ichChragatamAj~nAya chitraseno mahArathaH ||2-35-84

senAnIH kaishikashchaiva kR^iShNaM vividhatuH sharaiH |
tribhirvivyAdha saMsaktaM baladevaM cha kaishikaH ||2-35-85

baladevo dhanushchAsya bhallenAjau dvidhAkarot |
javenAbhyardayachchApi tAnarI~nCharavR^iShTibhiH ||2-35-86

bahubhirbahudhA vIrAnsamantAtsvarNabhUShaNaiH |
taM chitrasenaH saMrabdho vivyAdha navabhiH sharaiH ||2-35-87

kaishikaH pa~nchabhishchApi jarAsaMdhashcha saptabhiH |
tribhistribhishcha narAchaistAnbibheda janArdanaH ||2-35-88

pa~nchabhiH pa~nchabhishchaiva baladevaH shitaih sharaiH |
rathaM chaivAsya chichCheda chitrasenasya vIryavAn |
baladevo dhanushchAsya bhallenAjau dvidhAkarot ||2-35-89

sa chChinnadhanvA viratho gadAmAdAya vIryavAn |
abhyadhAvatsusaMrabdho jighAMsurmusalAyudham ||2-35-90

sisR^ikShatastu nArAchAMshchitrasenavadhaiShiNaH |
dhanushchichCheda rAmasya jarAsaMdho mahAbalaH ||2-35-91

gadayA cha jaghAnAshvAnkrodhAtsa magadheshvaraH |
rAmaM chAbhyadravadvIro jarAsaMdho mahAbalaH ||2-35-92

AdAya musalaM rAmo jarAsaMdhamupAdravat |
tayostadyuddhamabhavatparasparavadhaiShiNoH ||2-35-93

chitrasenastu saMsaktaM dR^iShTvA rAmeNa mAgadham |
rathamanyaM samAruhya jarAsaMdhamavArayat ||2-35-94

tato balena mahatA gajAnIkena chApyatha |
ubhayorantare tAbhyAM sa~NkulaM samapadyata ||2-35-95

tataH sainyena mahatA jarAsaMdho.abhisaMvR^itaH |
rAmakR^iShNAgragAnbhojAnAsasAda mahAbalaH ||2-35-96

tatra prakShubhitasyeva sAgarasya mahAsvanaH |
prAdurbabhUva tumulaH senayorubhayorapi ||22-35-97

veNubherImR^ida~NgAnAM sha~NkhAnAM cha sahasrashaH |
ubhayoH senayo rAjanprAdurAsInmahAsvanaH ||2-35-98

kShveDItAsphoTitotkruShTaistumulaH sarvato.abhavat |
utpapAta rajashchApi khuranemisamuddhatam ||2-35-99

samudyatamahAshastrAH pragR^ihItasharAsanAH |
anyonyamabhigarjantaH shUrAstatrAvatasthire ||2-35-100

rathinaH sAdinashchaiva pattayashcha sahsrashaH |
gajAshchAtibalAstatra samutpetuH samantataH ||2-35-101

sa sannipAtastumulastyaktvA prANAnavartata |
vR^iShNibhiH saha yodhAnAM jarAsaMdhasya dAruNaH ||2-35-102

tataH shiniranAdhR^iShTirbabhrurvipR^ithurAhukaH |
baladevaM puraskR^itya sainyasyArddhena daMshitAH ||2-35-103

dakShiNaM pakShamAseduH shatrusainyasya bhArata |
pAlitaM chedirAjena jarAsaMdhena vA vibho ||2-35-104

udIchyaishcha mahAvIryaiH shalyashAlvAdibhirnR^ipaiH |
sR^ijantaH sharavarShANi samabhityaktajIvitAH ||2-35-105

avagAhaH pR^ithuH ka~NkaH shatadyumno vidUrathaH |
hR^iShIkeshaM puraskR^itya sainyasyArddhena damshitAH ||2-35-106

bhIShmakeNAbhiguptashcha rukmiNA cha mahAtmanA |
devakenApi rAjendra tathA madreshvareNa cha ||2-35-107

prAchyaishcha dAkShiNAtyaishcha guptavIryabalAnvitaiH |
teShAM cha yuddhamabhavatsamabhityaktajIvitam |
shaktyR^iShTiprAsabAnaughAnsR^ijatAmashanisvanAn ||2-35-108

sAtyakishchitrakaH shyAmo yuyudhAnashcha vIryavAn |
rAjAdhidevo mR^iduraH shvaphalkashcha mahArathaH ||2-35-109

satrAjichcha prasenashcha balena mahatA vR^itAH |
vyUhasya pakShaM te sarve pratIyurdviShatAM mR^idhe ||2-35-110

vyUhasyArddhaM samAsedurmR^idureNAbhirakShitam |
rAjabhishchApi bahubhirvaiNudArimukhaiH saha ||2-35-111

 iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNi
mathuroparodhe yuddhavarNane pa~nchatriMsho.adhyAyaH      

(Note 1)
The harivaMsha vol.I, critically edited by P.L. Vaidya, Bhandarkar Oriental Research Institute, Poona (1969) has, on page No.513, footnotes, the following line (T 1,3, G 1,3,5, M4)
evaM chintayatastasya kR^iShNasyAdbhutakarmaNaH
kR^iShNa, who performs wonderful actions thought in this manner.
The Malayalam translation of this line is given on page 440, sloka 14, bhAShAbhArataM, vol 6, translation by ku~n~nikkuTTan taMpurAn, DC.Books, Kottayam (2007)

(Note 2)
The harivaMsha vol.I, critically edited by P.L. Vaidya, Bhandarkar Oriental Research Institute, Poona (1969) has, on page No.514, footnotes, after the first line of shloka 22, the following line (T 1,3 , G 3,5 , M, G ( ed ))
akShauhiNyA cha viMshatyA anuyAto narAdhipaH
The king was accompanied by twentyone akShauhiNis.
The Malayalam translation of this line is given on page 441, sloka 22, bhAShAbhArataM, vol 6, translation by ku~n~nikkuTTan taMpurAn, DC.Books, Kottayam (2007)

(Note 3)
The harivaMsha vol.I, critically edited by P.L. Vaidya, Bhandarkar Oriental Research Institute, Poona (1969) has, on page No.514, footnotes, after shloka 51, the following line (T 1,3 , G 3,5 , G (ed))
evamuktvA jarAsaMdhaH shakratulyaparAkrama
saying this, jarAsaMdha, valiant equal to shakra (indra)
The Malayalam translation of this line is given on page 443, shloka 5, bhAShAbhArataM, vol 6, translation by ku~n~nikkuTTan taMpurAn, DC.Books, Kottayam (2007).

Previous | English M.M.Dutt | Tamil Translation | Next

Labels

அக்ரூரன் அக்னி அங்கிரஸ் அசமஞ்சன் அதிதி அதிரதன் அநிருத்தன் அந்தகன் அரிஷ்டன் அருந்ததி அர்ஜுனன் அனு அஜபார்ஷன் அஜமீடன் அஸ்தி ஆபவர் ஆயு ஆரியா தேவி ஆஹுகன் இந்திரன் இளை உக்ரசேனன் உக்ராயுதன் உசீநரன் உதங்கர் உத்தவர் உபரிசரவசு உமை உல்பணன் உஷை ஊர்வசி ஊர்வர் ஏகலவ்யன் ஔர்வர் கக்ஷேயு கங்கை கசியபர் கண்டரீகர் கண்டாகர்ணன் கண்டூகன் கதன் கபிலர் கமலாதேவி கம்ஸன் கருடன் கர்க்கர் கர்ணன் காதி காந்திதேவி கார்த்தவீர்யார்ஜுனன் காலநேமி காலயவனன் காலவர் காளியன் கிருஷ்ணன் குசிகன் குணகன் குணவதி கும்பாண்டன் குரோஷ்டு குவலயாபீடம் குவலாஷ்வன் கூனி கைசிகன் கைடபன் கோடவி சகடாசுரன் சக்ரதேவன் சங்கன் சததன்வன் சத்யகர்ணன் சத்யகர்மன் சத்யபாமா சத்ருக்னன் சத்வதன் சந்தனு சந்திரவதி சந்திரன் சம்பரன் சரஸ்வதி சனத்குமாரர் சன்னதி சாணூரன் சாத்யகி சாந்தீபனி சாம்பன் சால்வன் சிசுபாலன் சித்திரலேகை சித்திராங்கதன் சிருகாலன் சிவன் சுக்ரன் சுசீமுகி சுநாபன் சுனீதன் சூரன் சூரியன் சைசிராயணர் சௌதி டிம்பகன் தக்ஷன் தசரதன் தந்தவக்ரன் தமகோஷன் தரதன் தன்வந்தரி தாரை திதி திதிக்ஷு திரிசங்கு திரிவிக்ரை திருமிலன் திரையாருணன் திலீபன் திவோதாஸன் துந்து துந்துமாரன் துருவன் துர்வாசர் துஷ்யந்தன் தூம்ரவர்ணன் தேவகன் தேவகி தேவாவ்ருதன் தேனுகன் நந்தன் நந்தி நரகாசுரன் நரசிம்மன் நஹுஷன் நாரதர் நாராயணன் நாராயணி நிகும்பன் நிசுந்தன் நித்ராதேவி நீபன் பஞ்சஜனன் பத்மாவதி பத்ரன் பப்ரு பயோதன் பரசுராமர் பரதன் பரத்வாஜர் பலராமன் பலி பாணன் பார்வதி பானு பானுமதி பிரதீபன் பிரத்யும்னன் பிரபாவதி பிரமர்த்தனன் பிரம்மதத்தன் பிரம்மன் பிரலம்பன் பிரவரன் பிரஸேனன் பிரஹலாதன் பிராசேதஸ் பிராப்தி பிருது பிருதை பிருஹதாஷ்வன் பிருஹஸ்பதி பீஷ்மகன் பீஷ்மர் புதன் புரூரவன் பூதனை பூமாதேவி பூரு பூஜனி பௌண்டரகன் மதிராதேவி மது மதுமதி மயன் மனு மஹாமாத்ரன் மாயாதேவி மாயாவதி மார்க்கண்டேயர் மித்ரஸஹர் முசுகுந்தன் முரு முருகன் முஷ்டிகன் யசோதை யது யயாதி யுதிஷ்டிரன் ரஜி ராமன் ருக்மவதி ருக்மி ருக்மிணி ரேவதி ரைவதன் ரோஹிணி லவணன் வசிஷ்டர் வராகம் வருணன் வஜ்ரநாபன் வஸு வஸுதேவன் வாமனன் வாயு விகத்ரு விசக்ரன் விதர்ப்பன் விப்ராஜன் விப்ருது வியாசர் விரஜை விருஷ்ணி விஷ்ணு விஷ்வாசி விஷ்வாமித்ரர் விஷ்வாவஸு விஸ்வகர்மன் வேனன் வைசம்பாயனர் வைவஸ்வத மனு ஜயந்தன் ஜராசந்தன் ஜனமேஜயன் ஜனார்த்தனன் ஜஹ்னு ஜாம்பவான் ஜியாமோகன் ஜ்வரம் ஸகரன் ஸத்யபாமா ஸத்யவிரதன் ஸத்ராஜித் ஸத்வான் ஸஹஸ்ரதன் ஸ்ரீதாமன் ஸ்ரீதேவ ஸ்வேதகர்ணன் ஹம்சன் ஹயக்ரீவன் ஹரி ஹரியஷ்வன் ஹரிஷ்சந்திரன் ஹிரண்யகசிபு ஹிரண்யாக்ஷன்