த்³விதீயோ(அ)த்⁴யாய꞉
த³க்ஷோத்பத்திகத²னம்
வைஸ²ம்பாயன உவாச-
ஸ ஸ்ருஷ்டாஸு ப்ரஜாஸ்வேவமாபவோ வை ப்ரஜாபதி꞉ |
லேபே⁴ வை புருஷ꞉ பத்னீம் ஸ²தரூபாமயோனிஜாம் ||1-2-1
ஆபவஸ்ய மஹிம்னா து தி³வமாவ்ருத்ய திஷ்ட²த꞉ |
த⁴ர்மேணைவ மஹாராஜ ஸ²தரூபா வ்யஜாயத ||1-2-2
ஸா து வர்ஷாயுதம் தப்த்வா தப꞉ பரமது³ஸ்²சரம் |
ப⁴ர்தாரம் தீ³ப்ததபஸம் புருஷம் ப்ரத்யபத்³யத ||1-2-3
ஸ வை ஸ்வாயம்பு⁴வஸ்தாத புருஷோ மனுருச்யதே |
தஸ்யைகஸப்ததியுக³ம் மன்வந்தரமிஹோச்யதே ||1-2-4
வைராஜாத்புருஷாத்³வீரம் ஸ²தரூபா வ்யஜாயத |
ப்ரியவ்ரதோத்தானபாதௌ³ வீராத்காம்யா வ்யஜாயத ||1-2-5
காம்யா நாம மஹாபா³ஹோ கர்த³மஸ்ய ப்ரஜாபதே꞉ |
காம்யாபுத்ராஸ்து சத்வார꞉ ஸம்ராட்குக்ஷிர்விராட்ப்ரபு⁴꞉ |
ப்ரியவ்ரதம் ஸமாஸாத்³ய பதிம் ஸா ஸுஷுவே ஸுதான் ||1-2-6
உத்தானபாத³ம் ஜக்³ராஹ புத்ரமத்ரி꞉ ப்ரஜாபதி꞉ |
உத்தானபாதா³ச்ச²துர꞉ ஸூன்ருதாஜனயத்ஸுதான் ||1-2-7
த⁴ர்மஸ்ய கன்யா ஸுஸ்²ரோணீ ஸூன்ருதா நாம விஸ்²ருதா |
உத்பன்னா வாஜிமேதே⁴ன த்⁴ருவஸ்ய ஜனநீ ஸு²பா⁴ ||1-2-8
த்⁴ருவம் ச கீர்திமந்தம் ச ஸி²வம் ஸா²ந்தமயஸ்பதிம் |
உத்தானபாதோ³(அ)ஜனயத்ஸூன்ருதாயாம் ப்ரஜாபதி꞉ ||1-2-9
த்⁴ருவோ வர்ஷஸஹஸ்ராணி த்ரீணி தி³வ்யானி பா⁴ரத |
தபஸ்தேபே மஹாராஜ ப்ரார்த²யன்ஸுமஹத்³யஸ²꞉ ||1-2-10
தஸ்மை ப்³ரஹ்மா த³தௌ³ ப்ரீத꞉ ஸ்தா²னமப்ரதிமம் பு⁴வி |
அசலம் சைவ புரத꞉ ஸப்தர்ஷீணாம் ப்ரஜாபதி꞉ ||1-2-11
தஸ்யாதிமாத்ராம்ருத்³தி⁴ம் ச மஹிமானம் நிரீக்ஷ்ய ச |
தே³வாஸுராணாமாசார்ய꞉ ஸ்²லோகமப்யுஸ²னா ஜகௌ³ ||1-2-12
அஹோ(அ)ஸ்ய தபஸோ வீர்யமஹோ ஸ்²ருதமஹோ ப³லம் |
யதே³னம் புரத꞉ க்ருத்வா த்⁴ருவம் ஸப்தர்ஷய꞉ ஸ்தி²தா꞉ ||1-2-13
தஸ்மாச்ச்²லிஷ்டிம் ச ப⁴வ்யம் ச த்⁴ருவாச்ச²ம்பு⁴ர்வ்யஜாயத |
ஸ்²லிஷ்டேராத⁴த்த ஸுச்சா²யா பஞ்ச புத்ரானகல்மஷான் ||1-2-14
ரிபும் ரிபுஞ்ஜயம் புண்யம் வ்ருகலம் வ்ருகதேஜஸம் |
ரிபோராத⁴த்த ப்³ருஹதீ சாக்ஷுஷம் ஸர்வதேஜஸம் ||1-2-15
அஜீஜனத்புஷ்கரிண்யாம் வீரண்யாம் சாக்ஷுஷோ மனும் |
ப்ரஜாபதேராத்மஜாயாமரண்யஸ்ய மஹாத்மன꞉ ||1-2-16
மனோரஜாயந்த த³ஸ² நட்³வலாயாம் மஹௌஜஸ꞉ |
கன்யாயாமப⁴வச்ச்²ரேஷ்டா² வைராஜஸ்ய ப்ரஜாபதே꞉ ||1-2-17
ஊரு꞉ புரு꞉ ஸ²தத்³யும்னஸ்தபஸ்வீ ஸத்யவான்கவி꞉ |
அக்³னிஷ்டுத³திராத்ரஸ்²ச ஸுத்³யும்னஸ்²சேதி தே நவ ||1-2-18
அபி⁴மன்யுஸ்²ச த³ஸ²மோ நட்³வலாயா꞉ ஸுதா꞉ ஸ்ம்ருதா꞉ |
ஊரோரஜனயத்புத்ரான்ஷடா³க்³னேயீ மஹாப்ரபா⁴ன் |
அங்க³ம் ஸுமனஸம் க்²யாதிம் க்ரதுமங்கி³ரஸம் க³யம் ||1-2-19
அங்கா³த்ஸுனீதா²பத்யம் வை வேனமேகமஜாயத |
அபசாராத்து வேனஸ்ய ப்ரகோப꞉ ஸுமஹானபூ⁴த் ||1-2-20
ப்ரஜார்த²ம்ருஷயோ யஸ்ய மமந்து²ர்த³க்ஷிணம் கரம் |
வேனஸ்ய பாணௌ மதி²தே ப³பூ⁴வ முனிபி⁴꞉ ப்ருது²꞉ ||1-2-21
தம் த்³ருஷ்ட்வா ருஷய꞉ ப்ராஹுரேஷ வை முதி³தா꞉ ப்ரஜா꞉ |
கரிஷ்யதி மஹாதேஜா யஸ²ஸ்²ச ப்ராப்ஸ்யதே மஹத் ||1-2-22
ஸ த⁴ன்வீ கவசீ க²ட்³கீ³ தேஜஸா நிர்த³ஹன்னிவ |
ப்ருது²ர்வைன்யஸ்ததா³ சேமாம் ரரக்ஷ க்ஷத்ரபூர்வஜ꞉ ||1-2-23
ராஜஸூயாபி⁴ஷிக்தானாமாத்³ய꞉ ஸ வஸுதா⁴தி⁴ப꞉ |
தஸ்மாச்சைவ ஸமுத்பன்னௌ நிபுணௌ ஸூதமாக³தௌ⁴ ||1-2-24
தேனேயம் கௌ³ர்மஹாராஜ து³க்³தா⁴ ஸஸ்யானி பா⁴ரத |
ப்ரஜானாம் வ்ருத்திகாமேன தே³வை꞉ ஸர்ஷிக³ணை꞉ ஸஹ ||1-2-25
பித்ருபி⁴ர்தா³னவைஸ்²சைவ க³ந்த⁴ர்வை꞉ ஸாப்ஸரோக³ணை꞉ |
ஸர்பை꞉ புண்யஜனைஸ்²சைவ வீருத்³பி⁴꞉ பர்வதைஸ்ததா² ||1-2-26
தேஷு தேஷு ச பாத்ரேஷு து³ஹ்யமானா வஸுந்த⁴ரா |
ப்ராதா³த்³யதே²ப்ஸிதம் க்ஷீரம் தேன ப்ராணானதா⁴ரயன் ||1-2-27
ப்ருது²புத்ரௌ து த⁴ர்மஜ்ஞௌ ஜஜ்ஞாதே(அ)ந்தர்தி⁴பாலிதௌ |
ஸி²க²ண்டி³னீ ஹவிர்தா⁴னமந்தர்தா⁴னாத்³வ்யஜாயத ||1-2-28
ஹவிர்தா⁴னாத் ஷடா³க்³னேயீ தி⁴ஷணாஜனயத்ஸுதான் |
ப்ராசீனப³ர்ஹிஷம் ஸு²க்லம் க³யம் க்ருஷ்ணம் வ்ரஜாஜினௌ ||1-2-29
ப்ராசீனப³ர்ஹிர்ப⁴க³வான்மஹானாஸீத்ப்ரஜாபதி꞉ |
ஹவிர்தா⁴னான்மஹாராஜ யேன ஸம்வர்தி⁴தா꞉ ப்ரஜா꞉ ||1-2-30
ப்ராசீனாக்³ரா꞉ குஸா²ஸ்தஸ்ய ப்ருதி²வ்யாம் ஜனமேஜய |
ப்ராசீனப³ர்ஹிர்ப⁴க³வான்ப்ருதி²வீதலசாரிண꞉ ||1-2-31
ஸமுத்³ரதனயாயாம் து க்ருததா³ரோ(அ)ப⁴வத்ப்ரபு⁴꞉ |
மஹதஸ்தபஸ꞉ பாரே ஸவர்ணாயாம் மஹீபதி꞉ ||1-2-32
ஸவர்ணாத⁴த்த ஸாமுத்³ரீ த³ஸ² ப்ராசீனப³ர்ஹிஷ꞉ |
ஸர்வே ப்ரசேதஸோ நாம த⁴னுர்வேத³ஸ்ய பாரகா³꞉ ||1-2-33
அப்ருத²க்³த⁴ர்மசரணாஸ்தே(அ)தப்யந்த மஹத்தப꞉ |
த³ஸ²வர்ஷஸஹஸ்ராணி ஸமுத்³ரஸலிலேஸ²யா꞉ ||1-2-34
தபஸ்²சரத்ஸு ப்ருதி²வீம் ப்ரசேதஸ்ஸு மஹீருஹா꞉ |
அரக்ஷ்யமாணாமாவவ்ருர்ப³பூ⁴வாத² ப்ரஜாக்ஷய꞉ ||1-2-35
நாஸ²கன்மாருதோ வாதும் வ்ருதம் க²மப⁴வத்³த்³ருமை꞉ |
த³ஸ²வர்ஷஸஹஸ்ராணி ந ஸே²குஸ்²சேஷ்டிதும் ப்ரஜா꞉ ||1-2-36
தது³பஸ்ருத்ய தபஸா யுக்தா꞉ ஸர்வே ப்ரசேதஸ꞉ |
முகே²ப்⁴யோ வாயுமக்³னிம் ச தே(அ)ஸஸ்ருஜஞ்ஜாதமன்யவ꞉ ||1-2-37
உன்மூலானத² தான்க்ருத்வா வ்ருக்ஷான்வாயுரஸோ²ஷயத் |
தானக்³னிரத³ஹத்³கோ⁴ர ஏவமாஸீத்³த்³ருமக்ஷய꞉ ||1-2-38
த்³ருமக்ஷயமதோ² பு³த்³த்⁴வா கிஞ்சிச்சி²ஷ்டேஷு ஸா²கி²ஷு |
உபக³ம்யாப்³ரவீதே³தான்ராஜா ஸோம꞉ ப்ரஜாபதீன் ||1-2-39
கோபம் யச்ச²த ராஜான꞉ ஸர்வே ப்ராசீனப³ர்ஹிஷ꞉ |
வ்ருக்ஷஸூ²ன்யா க்ருதா ப்ருத்²வீ ஸா²ம்யதாமக்³னிமாருதௌ ||1-2-40
ரத்னபூ⁴தா ச கன்யேயம் வ்ருக்ஷாணாம் வரவர்ணினீ |
ப⁴விஷ்யம் ஜானதா தத்த்வம் த்⁴ருதா க³ர்பே⁴ண வை மயா ||1-2-41
மாரிஷா நாம கன்யேயம் வ்ருக்ஷாணாமிதி நிர்மிதா |
பா⁴ர்யா வோ(அ)ஸ்து மஹாபா⁴கா³꞉ ஸோமவம்ஸ²விவர்தி⁴னீ ||1-2-42
யுஷ்மாகம் தேஜஸோ(அ)ர்தே⁴ன மம சார்தே⁴ன தேஜஸ꞉ |
அஸ்யாமுத்பத்ஸ்யதே புத்ரோ த³க்ஷோ நாம ப்ரஜாபதி꞉ ||1-2-43
ய இமாம் த³க்³த⁴பூ⁴யிஷ்டா²ம் யுஷ்மத்தேஜோமயேன வை |
அக்³னினாக்³னிஸமோ பூ⁴ய꞉ ப்ரஜா꞉ ஸம்வர்த⁴யிஷ்யதி ||1-2-44
தத꞉ ஸோமஸ்ய வசனாஜ்ஜக்³ருஹுஸ்தே ப்ரசேதஸ꞉ |
ஸம்ஹ்ருத்ய கோபம் வ்ருக்ஷேப்⁴ய꞉ பத்னீம் த⁴ர்மேண மாரிஷாம் ||1-2-45
மாரிஷாயாம் ததஸ்தே வை மனஸா க³ர்ப⁴மாத³து⁴꞉ |
த³ஸ²ப்⁴யஸ்து ப்ரசேதோப்⁴யோ மாரிஷாயாம் ப்ரஜாபதி꞉ |
த³க்ஷோ ஜஜ்ஞே மஹாதேஜா꞉ ஸோமஸ்யாம்ஸே²ன பா⁴ரத ||1-2-46
புத்ரானுத்பாத³யாமாஸ ஸோமவம்ஸ²விவர்த⁴னான் |
அசராம்ஸ்²ச சராம்ஸ்²சைவ த்³விபதோ³(அ)த² சதுஷ்பத³꞉ |
ஸ த்³ருஷ்ட்வா மனஸா த³க்ஷ꞉ பஸ்²சாத³ப்யஸ்ருஜத்ஸ்த்ரிய꞉ ||1-2-47
த³தௌ³ ஸ த³ஸ² த⁴ர்மாய கஸ்²யபாய த்ரயோத³ஸ² |
ஸி²ஷ்டா꞉ ஸோமாய ராஜ்ஞே(அ)த² நக்ஷத்ராக்²யா த³தௌ³ ப்ரபு⁴꞉ ||1-2-48
தாஸு தே³வா꞉ க²கா³ நாகா³ கா³வோ தி³திஜதா³னவா꞉ |
க³ந்த⁴ர்வாப்ஸரஸஸ்²சைவ ஜஜ்ஞிரே(அ)ன்யாஸ்²ச ஜாதய꞉ ||1-2-49
தத꞉ ப்ரப்⁴ருதி ராஜேந்த்³ரா꞉ ப்ரஜா மைது²னஸம்ப⁴வா꞉ |
ஸங்கல்பாத்³த³ர்ஸ²னாத்ஸ்பர்ஸா²த் பூர்வேஷாம் ஸ்ருஷ்டிருச்யதே ||1-2-50
ஜனமேஜய உவாச
தே³வானாம் தா³னவானாம் ச க³ந்த⁴ர்வோரக³ரக்ஷஸாம் |
ஸம்ப⁴வ꞉ கதி²த꞉ பூர்வம் த³க்ஷஸ்ய ச மஹாத்மன꞉ ||1-2-51
அங்கு³ஷ்டா²த்³ப்³ரஹ்மணோ ஜாதோ த³க்ஷ꞉ ப்ரோக்தஸ்த்வயானக⁴ |
வாமாங்கு³ஷ்டா²த்ததா² சைவ தஸ்ய பத்னீ வ்யஜாயத ||1-2-52
கத²ம் ப்ராசேதஸத்வம் ஸ புனர்லேபே⁴ மஹாதபா꞉ |
ஏதன்மே ஸம்ஸ²யம் விப்ர ஸம்யகா³க்²யாதுமர்ஹஸி |
தௌ³ஹித்ரஸ்²சைவ ஸோமஸ்ய கத²ம் ஸ்²வஸு²ரதாம் க³த꞉ ||1-2-53
வைஸ²ம்பாயன உவாச
உத்பத்திஸ்²ச நிரோத⁴ஸ்²ச நித்யௌ பூ⁴தேஷு பார்தி²வ |
ருஷயோ(அ)த்ர ந முஹ்யந்தி வித்³வாம்ஸஸ்²சைவ யே ஜனா꞉ ||1-2-54
யுகே³ யுகே³ ப⁴வந்த்யேதே ஸர்வே த³க்ஷாத³யோ ந்ருப |
புனஸ்²சைவ நிருத்⁴யந்தே வித்³வாம்ஸ்தத்ர ந முஹ்யதி ||1-2-55
ஜ்யைஷ்ட்²யம் கானிஷ்ட்²யமப்யேஷாம் பூர்வம் நாஸீஜ்ஜனாதி⁴ப |
தப ஏவ க³ரீயோ(அ)பூ⁴த்ப்ரபா⁴வஸ்²சைவ காரணம் ||1-2-56
இமாம் விஸ்ருஷ்டிம் த³க்ஷஸ்ய யோ வித்³யாத்ஸசராசராம் |
ப்ரஜாவானாபது³த்தீர்ண꞉ ஸ்வர்க³லோகே மஹீயதே ||1-2-57
இதி ஸ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஸு² ஹரிவம்ஸ²பர்வணி ப்ரஜாஸர்கே³
த³க்ஷோத்பத்திகத²னே த்³விதீயோ(அ)த்⁴யாய꞉
Converted to Tamil Script using Aksharamukha: Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter
Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/hv_1_2_mpr.html
***
## itrans encoding of HarivamshamahApurAnam-
Part I - Harivamshaparvan
Chapter 2
Encoded by Jagat (Jan Brzezinski), jankbrz@videotron.ca
Edited and proofread by K S Ramachandran, ksrkal@dataone.in
13 April 2007.
Source: Chitrashala Press edn, Gita Press edn. ##
Further proof-read by Gilles Schaufelberger, schaufel@wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath, harindranath_a@yahoo.com
-------------------------------------------------------------------------
shrImahAbhAratam
tasya khilabhAgo harivaMshaH
tatra harivaMshaparva
2)
dvitIyo.adhyAyaH
dakShotpattikathanam
vaishampAyana uvAcha-
sa sR^iShTAsu prajAsvevamApavo vai prajApatiH |
lebhe vai puruShaH patnIM shatarUpAmayonijAm ||1-2-1
Apavasya mahimnA tu divamAvR^itya tiShThataH |
dharmeNaiva mahArAja shatarUpA vyajAyata ||1-2-2
sA tu varShAyutaM taptvA tapaH paramadushcharam |
bhartAraM dIptatapasaM puruShaM pratyapadyata ||1-2-3
sa vai svAyambhuvastAta puruSho manuruchyate |
tasyaikasaptatiyugaM manvantaramihochyate ||1-2-4
vairAjAtpuruShAdvIraM shatarUpA vyajAyata |
priyavratottAnapAdau vIrAtkAmyA vyajAyata ||1-2-5
kAmyA nAma mahAbAho kardamasya prajApateH |
kAmyAputrAstu chatvAraH samrATkukShirvirATprabhuH |
priyavrataM samAsAdya patiM sA suShuve sutAn ||1-2-6
uttAnapAdaM jagrAha putramatriH prajApatiH |
uttAnapAdAchChaturaH sUnR^itAjanayatsutAn ||1-2-7
dharmasya kanyA sushroNI sUnR^itA nAma vishrutA |
utpannA vAjimedhena dhruvasya jananI shubhA ||1-2-8
dhruvaM cha kIrtimantaM cha shivaM shAntamayaspatim |
uttAnapAdo.ajanayatsUnR^itAyAM prajApatiH ||1-2-9
dhruvo varShasahasrANi trINi divyAni bhArata |
tapastepe mahArAja prArthayansumahadyashaH ||1-2-10
tasmai brahmA dadau prItaH sthAnamapratimaM bhuvi |
achalaM chaiva purataH saptarShINAM prajApatiH ||1-2-11
tasyAtimAtrAmR^iddhiM cha mahimAnaM nirIkShya cha |
devAsurANAmAchAryaH shlokamapyushanA jagau ||1-2-12
aho.asya tapaso vIryamaho shrutamaho balam |
yadenaM purataH kR^itvA dhruvaM saptarShayaH sthitAH ||1-2-13
tasmAchChliShTiM cha bhavyaM cha dhruvAchChambhurvyajAyata |
shliShTerAdhatta suchChAyA pa~ncha putrAnakalmaShAn ||1-2-14
ripuM ripu~njayaM puNyaM vR^ikalaM vR^ikatejasam |
riporAdhatta bR^ihatI chAkShuShaM sarvatejasam ||1-2-15
ajIjanatpuShkariNyAM vIraNyAM chAkShuSho manum |
prajApaterAtmajAyAmaraNyasya mahAtmanaH ||1-2-16
manorajAyanta dasha naDvalAyAM mahaujasaH |
kanyAyAmabhavachChreShThA vairAjasya prajApateH ||1-2-17
UruH puruH shatadyumnastapasvI satyavAnkaviH |
agniShTudatirAtrashcha sudyumnashcheti te nava ||1-2-18
abhimanyushcha dashamo naDvalAyAH sutAH smR^itAH |
UrorajanayatputrAnShaDAgneyI mahAprabhAn |
a~NgaM sumanasaM khyAtiM kratuma~NgirasaM gayam ||1-2-19
a~NgAtsunIthApatyaM vai venamekamajAyata |
apachArAttu venasya prakopaH sumahAnabhUt ||1-2-20
prajArthamR^iShayo yasya mamanthurdakShiNaM karam |
venasya pANau mathite babhUva munibhiH pR^ithuH ||1-2-21
taM dR^iShTvA R^iShayaH prAhureSha vai muditAH prajAH |
kariShyati mahAtejA yashashcha prApsyate mahat ||1-2-22
sa dhanvI kavachI khaDgI tejasA nirdahanniva |
pR^ithurvainyastadA chemAM rarakSha kShatrapUrvajaH ||1-2-23
rAjasUyAbhiShiktAnAmAdyaH sa vasudhAdhipaH |
tasmAchchaiva samutpannau nipuNau sUtamAgadhau ||1-2-24
teneyaM gaurmahArAja dugdhA sasyAni bhArata |
prajAnAM vR^ittikAmena devaiH sarShigaNaiH saha ||1-2-25
pitR^ibhirdAnavaishchaiva gandharvaiH sApsarogaNaiH |
sarpaiH puNyajanaishchaiva vIrudbhiH parvataistathA ||1-2-26
teShu teShu cha pAtreShu duhyamAnA vasundharA |
prAdAdyathepsitaM kShIraM tena prANAnadhArayan ||1-2-27
pR^ithuputrau tu dharmaj~nau jaj~nAte.antardhipAlitau |
shikhaNDinI havirdhAnamantardhAnAdvyajAyata ||1-2-28
havirdhAnAt ShaDAgneyI dhiShaNAjanayatsutAn |
prAchInabarhiShaM shuklaM gayaM kR^iShNaM vrajAjinau ||1-2-29
prAchInabarhirbhagavAnmahAnAsItprajApatiH |
havirdhAnAnmahArAja yena saMvardhitAH prajAH ||1-2-30
prAchInAgrAH kushAstasya pR^ithivyAM janamejaya |
prAchInabarhirbhagavAnpR^ithivItalachAriNaH ||1-2-31
samudratanayAyAM tu kR^itadAro.abhavatprabhuH |
mahatastapasaH pAre savarNAyAM mahIpatiH ||1-2-32
savarNAdhatta sAmudrI dasha prAchInabarhiShaH |
sarve prachetaso nAma dhanurvedasya pAragAH ||1-2-33
apR^ithagdharmacharaNAste.atapyanta mahattapaH |
dashavarShasahasrANi samudrasalileshayAH ||1-2-34
tapashcharatsu pR^ithivIM prachetassu mahIruhAH |
arakShyamANAmAvavrurbabhUvAtha prajAkShayaH ||1-2-35
nAshakanmAruto vAtuM vR^itaM khamabhavaddrumaiH |
dashavarShasahasrANi na shekushcheShTituM prajAH ||1-2-36
tadupasR^itya tapasA yuktAH sarve prachetasaH |
mukhebhyo vAyumagniM cha te.asasR^ija~njAtamanyavaH ||1-2-37
unmUlAnatha tAnkR^itvA vR^ikShAnvAyurashoShayat |
tAnagniradahadghora evamAsIddrumakShayaH ||1-2-38
drumakShayamatho buddhvA ki~nchichChiShTeShu shAkhiShu |
upagamyAbravIdetAnrAjA somaH prajApatIn ||1-2-39
kopaM yachChata rAjAnaH sarve prAchInabarhiShaH |
vR^ikShashUnyA kR^itA pR^ithvI shAmyatAmagnimArutau ||1-2-40
ratnabhUtA cha kanyeyaM vR^ikShANAM varavarNinI |
bhaviShyaM jAnatA tattvaM dhR^itA garbheNa vai mayA ||1-2-41
mAriShA nAma kanyeyaM vR^ikShANAmiti nirmitA |
bhAryA vo.astu mahAbhAgAH somavaMshavivardhinI ||1-2-42
yuShmAkaM tejaso.ardhena mama chArdhena tejasaH |
asyAmutpatsyate putro dakSho nAma prajApatiH ||1-2-43
ya imAM dagdhabhUyiShThAM yuShmattejomayena vai |
agninAgnisamo bhUyaH prajAH saMvardhayiShyati ||1-2-44
tataH somasya vachanAjjagR^ihuste prachetasaH |
saMhR^itya kopaM vR^ikShebhyaH patnIM dharmeNa mAriShAm ||1-2-45
mAriShAyAM tataste vai manasA garbhamAdadhuH |
dashabhyastu prachetobhyo mAriShAyAM prajApatiH |
dakSho jaj~ne mahAtejAH somasyAMshena bhArata ||1-2-46
putrAnutpAdayAmAsa somavaMshavivardhanAn |
acharAMshcha charAMshchaiva dvipado.atha chatuShpadaH |
sa dR^iShTvA manasA dakShaH pashchAdapyasR^ijatstriyaH ||1-2-47
dadau sa dasha dharmAya kashyapAya trayodasha |
shiShTAH somAya rAj~ne.atha nakShatrAkhyA dadau prabhuH ||1-2-48
tAsu devAH khagA nAgA gAvo ditijadAnavAH |
gandharvApsarasashchaiva jaj~nire.anyAshcha jAtayaH ||1-2-49
tataH prabhR^iti rAjendrAH prajA maithunasambhavAH |
sa~NkalpAddarshanAtsparshAt pUrveShAM sR^iShTiruchyate ||1-2-50
janamejaya uvAcha
devAnAM dAnavAnAM cha gandharvoragarakShasAm |
sambhavaH kathitaH pUrvaM dakShasya cha mahAtmanaH ||1-2-51
a~NguShThAdbrahmaNo jAto dakShaH proktastvayAnagha |
vAmA~NguShThAttathA chaiva tasya patnI vyajAyata ||1-2-52
kathaM prAchetasatvaM sa punarlebhe mahAtapAH |
etanme saMshayaM vipra samyagAkhyAtumarhasi |
dauhitrashchaiva somasya kathaM shvashuratAM gataH ||1-2-53
vaishampAyana uvAcha
utpattishcha nirodhashcha nityau bhUteShu pArthiva |
R^iShayo.atra na muhyanti vidvAMsashchaiva ye janAH ||1-2-54
yuge yuge bhavantyete sarve dakShAdayo nR^ipa |
punashchaiva nirudhyante vidvAMstatra na muhyati ||1-2-55
jyaiShThyaM kAniShThyamapyeShAM pUrvaM nAsIjjanAdhipa |
tapa eva garIyo.abhUtprabhAvashchaiva kAraNam ||1-2-56
imAM visR^iShTiM dakShasya yo vidyAtsacharAcharAm |
prajAvAnApaduttIrNaH svargaloke mahIyate ||1-2-57
iti shrImahAbhArate khileshu harivaMshaparvaNi prajAsarge
dakShotpattikathane dvitIyo.adhyAyaH
| Previous | | English M.M.Dutt | | Tamil Translation | | Next |
