அதை²கோநவிம்ஷ²த்யதி⁴கஷ²ததமோ(அ)த்⁴யாய꞉
அநிருத்³த⁴ஸ்யோஷயா ஸஹ கா³ந்த⁴ர்வேந விவாஹோ பா³ணதத்ஸைந்யாப்⁴யாம் யுத்³த⁴ம் ச
வைஷ²ம்பாயந உவாச
அத² த்³வாரவதீம் ப்ராப்ய ஸ்தி²தா ஸா ப⁴வநாண்திகே |
ப்ரவ்ருத்திஹரணார்தா²ய சித்ரளேகா² வ்யசிந்தயத் ||2-119-1
அத² சிந்தயதீ ஸா து பு³த்³தி⁴பு³த்³த்⁴யர்த²நிஷ்²சயம் |
அபஷ்²யந்நாரத³ம் தத்ர த்⁴யாயந்தமுத³கே முநிம் ||2-119-2
தம் த்³ருஷ்ட்வா சித்ரளேகா² து ஹர்ஷேணோத்பு²ல்லலோசநா |
உபஸ்ருத்யாபி⁴வாத்³யாத² தத்ரைவாதோ⁴முகீ² ஸ்தி²தா ||2-119-3
நாரத³ஸ்த்வாஷி²ஷம் த³த்த்வ சித்ரளேகா²மதா²ப்³ரவீத் |
கிமர்த²மிஹ ஸம்ப்ராப்தா ஷ்²ரோதுமிச்சா²மி தத்த்வத꞉ ||2-119-4
தே³வர்ஷிமத² தம் தி³வ்யம் நாரத³ம் லோகபூஜிதம் |
க்ருதாஞ்ஜலிபுடா பூ⁴த்வா சித்ரளேகா² த்வதா²ப்³ரவீத் ||2-119-5
ப⁴க³வஞ்ச்²ரூயதாம் வாக்யம் தௌ³த்யேநாஹமிஹாக³தா |
அநிருத்³த⁴ம் முநே நேதும் யத³ர்த²ம் ச ஷ்²ருணுஷ்வ மே ||2-119-6
நக³ரே ஷோ²ணிதபுரே பா³ணோ நாம மஹாஸுர꞉ |
தஸ்ய கந்யா வராரோஹா நாம்நோஷேதி ச விஷ்²ருதா ||2-119-7
ப⁴க³வந்ஸாநுரக்தா ச ப்ராத்³யும்நிம் புருஷோத்தமம் |
தே³வ்யா வரவிஸர்கே³ண தஸ்யா ப⁴ர்தா விநிர்மித꞉ ||2-119-8
தம் ச நேதும் ஸமாயாதா தத்ர ஸித்³தி⁴ம் வித⁴த்ஸ்வ மே |
மயா நீதே(அ)நிருத்³த⁴ம் து நக³ரம் ஷோ²ணிதாஹ்வயம் ||2-119-9
ப்ரவ்ருத்தி꞉ புண்ட³ரீகாக்ஷே த்வயாக்²யேயா மஹாமுநே |
அவஷ்²யம் ப⁴விதா சைவ க்ருஷ்ணேந ஸஹ விக்³ரஹ꞉ |
பா³ணஸ்ய ஸுமஹாந்ஸங்க்²யே தி³வ்யோ ஹி ஸ மஹாஸுர꞉ ||2-119-10
ந ச ஷ²க்தோ(அ)நிருத்³த⁴ஸ்தம் யுத்³தே⁴ ஜேதும் மஹாஸுரம் |
ஸஹஸ்ரபா³ஹுமாயாந்தம் ஜயேத்க்ருஷ்ணோ மஹாபு⁴ஜ꞉ ||2-119-11
ப⁴க³வந்ஸந்நிகர்ஷம் தே யத³ர்த²மஹமாக³தா |
கத²ம் ஹி புண்ட³ரீகாக்ஷோ ஜ்ஞாபிதஸ்ததி³த³ம் ப⁴வேத் ||2-119-12
த்வத்ப்ரஸாதா³ச்ச ப⁴க³வந்ந மே க்ருஷ்ணாத்³ப⁴யம் ப⁴வேத் |
ஸ ஹி தத்த்வார்த²த்³ருஷ்டிஸ்து அநிருத்³த⁴꞉ கத²ம் ஹ்ரியேத் ||2-119-13
க்ருத்³தோ⁴ ஹி ஸ மஹாபா³ஹுஸ்த்ரைலோக்யமபி நிர்த³ஹேத் |
பௌத்ரஷோ²காபி⁴ஸந்தப்த꞉ ஷா²பேந ஸ த³ஹேத மாம் ||2-119-14
தத்ரோபாயம் ச ப⁴க³வம்ஷ்²சிந்திதும் வை த்வமர்ஹஸி |
யதா² ஹ்யூஷா லபே⁴த்காந்தம் மம சைவாப⁴யம் ப⁴வேத் ||2-119-15
இத்யேவமுக்தோ ப⁴க³வாம்ஷ்²சித்ரளேகா²ம் ஸ நாரத³꞉ |
உவாச ச ஷு²ப⁴ம் வாக்யம் மா பை⁴ஸ்த்வமப⁴யம் ஷ்²ருணு ||2-119-16
த்வயா நீதே(அ)நிருத்³தே⁴ து கந்யாவேஷ்²ம ப்ரவேஷி²தே |
யதி³ யுத்³த⁴ம் ப⁴வேத்தத்ர ஸ்மர்தவ்யோ(அ)ஹம் ஷு²சிஸ்மிதே ||2-119-17
மமைஷ பரம꞉ காமோ யுத்³த⁴ம் த்³ரஷ்தும் மநோரமே |
தத்³த்³ருஷ்ட்வா ச மஹாப்ரீதி꞉ ப்ரவ்ற்^த்திஷ்²ச த்³ருடா⁴ ப⁴வேத் ||2-119-18
க்³ருஹ்யதாம் தாமஸீ வித்³யா ஸர்வலோகப்ரமோஹிநீ |
க்ருதக்ருத்யஸ்து தே தே³வி ஏஷ வித்³யாம் த³தா³ம்யஹம் ||2-119-19
ஏவமுக்தே து வசநே நாரதே³ந மஹர்ஷிணா |
ததே²தி வசநம் ப்ராஹ சித்ரளேகா² மநோஜவா ||2-119-20
அபி⁴வாத்³ய மஹாத்மாநம்ருஷீணாம் நாரத³ம் வரம் |
ஸா ஜகா³மாநிருத்³த⁴ஸ்ய க்³ருஹம் சைவாந்தரிக்ஷகா³ ||2-119-21
ததோ த்³வாரவதீமத்⁴யே காமஸ்ய பு⁴வநம் ஷு²ப⁴ம் |
தத்ஸமீபே(அ)நிருத்³த⁴ஸ்ய ப⁴வநம் ஸா விவேஷ² ஹ ||2-119-22
ஸௌவர்ணவேதி³காஸ்தம்ப⁴ம் ருக்மவைடூ³ர்யதோரணம் |
மால்யதா³மாவஸக்தம் ச பூர்ணகும்போ⁴பஷோ²பி⁴தம் ||2-119-23
ப³ர்ஹிகண்ட²நிப⁴க்³ரீவம் ப்ராஸாதை³ரேகஸஞ்சயை꞉ |
மணிப்ரவாளவிஸ்தீர்ணம் தே³வக³ந்த⁴ர்வநாதி³தம் ||2-119-24
த³த³ர்ஷ² ப⁴வநம் யத்ர ப்ராத்³யும்நிரவஸத்ஸுக²ம் |
தத꞉ ப்ரவிஷ்²ய ஸஹஸா ப⁴வநம் தஸ்ய தந்மஹத் ||2-119-25
தத்ராநிருத்³த⁴ம் ஸாபஷ்²யச்சித்ரளேகா² வராப்ஸரா꞉ |
மத்⁴யே பரமநாரீணாம் தராபதிமிவோதி³தம் ||2-119-26
க்ரீடா³விஹாரே நாரீபி⁴꞉ ஸேவ்யமாநமிதஸ்தத꞉ |
பிப³ந்தம் மது⁴ மாத்⁴வீகம் ஷ்²ரியா பரமயா யுதம் ||2-119-27
வராஸநக³தம் தத்ர யதா² சைட³விளம் ததா² |
வாத்³யதே ஸமதாலம் ச கீ³யதே மது⁴ரம் ததா² ||2-119-28
ந ச தஸ்ய மநஸ்தத்ர தமேவார்த²மசிந்தயத் |
ஸ்த்ரிய꞉ ஸர்வகு³ணோபேதா ந்ருத்யந்தே தத்ர தத்ர வை ||2-119-29
ந சாஸ்ய மநஸஸ்துஷ்டிம் சித்ரளேகா² ப்ரபஷ்²யதி |
ந சாபி⁴ரமதே போ⁴கை³ர்ந சாபி மது⁴ ஸேவதே ||2-119-30
வ்யக்தமஸ்ய ஹி தத்ஸ்வப்நோ ஹ்ருத³யே பரிவர்ததே |
இதி தத்ரைவ பு³த்³த்⁴யா ச நிஷ்²சிதா க³தஸாத்⁴வஸா ||2-119-31
ஸா த்³ருஷ்ட்வா பரமஸ்த்ரீணாம் மத்⁴யே ஷ²க்ரத்⁴வஜோபமம் |
சிந்தயாவிஷ்டஹ்ருத³யா சித்ரளேகா² மநஸ்விநீ ||2-119-32
கத²ம் கார்யமித³ம் கார்யம் கத²ம் ஸ்வஸ்தி ப⁴வேதி³தி |
ஸாந்தர்ஹிதா சிந்தயித்வா சித்ரளேகா² யஷ²ஸ்விநீ ||2-119-33
தாமஸ்யா ச்சா²த³யாமாஸ வித்³யயா ஷு²ப⁴லோசநா |
ததோ(அ)ந்தரிக்ஷாதே³வாஷு² ப்ராஸாதோ³பர்யதி⁴ஷ்டி²தா ||2-119-34
ப்ராத்³யும்நிம் வசநம் ப்ராஹ ஷ்²லக்ஷ்ணம் மது⁴ரயா கி³ரா |
சக்ஷுர்த³த்த்வா து ஸா தஸ்மை க்ருத்வா சாத்மநி த³ர்ஷ²நம் ||2-119-35
விவிக்தே ஸா ச வை தே³ஷே² தம் வாக்யமித³மப்³ரவீத் |
அபி தே குஷ²லம் வீர ஸர்வத்ர யது³நந்த³ந ||2-119-36
அஹஸ்தாவத்ப்ரதோ³ஷோ வா கச்சித்³க³ச்ச²தி தே ஸுக²ம் |
ஷ்²ருணுஷ்வ த்வம் மஹாபா³ஹோ விஜ்ஞப்திம் மே ரதீஸுத ||2-119-37
உஷாயா மம ஸக்²யாஸ்து வாக்யம் வக்ஷ்யாமி தத்த்வத꞉ |
ஸ்வப்நே து யா த்வயா த்³ருஷ்டா ஸ்த்ரீபா⁴வம் சாபி பா⁴வித ||2-119-38
பி³ப⁴ர்தி ஹ்ருத³யே யா த்வாமுஷயா ப்ரேஷிதா த்வஹம் |
ருத³ந்தீ ஜ்ரும்ப⁴தீ சைவ நி꞉ஷ்²வஸந்தீ முஹுர்முஹு꞉ ||2-119-39
த்வத்³த³ர்ஷ²நபரா ஸௌம்ய காமிநீ பரிதப்யதே |
யதி³ த்வம் யாஸ்யஸே வீர தா⁴ரயிஷ்யதி ஜீவிதம் ||2-119-40
அத³ர்ஷ²நேந மரணம் தஸ்யா நாஸ்த்யத்ர ஸம்ஷ²ய꞉ |
யதி³ நாரீஸஹஸ்ரம்ம் தே ஹ்ருதி³ஸ்த²ம் யது³நந்த³ந ||2-119-41
ஸ்த்ரியா꞉ காமயமாநாயா꞉ கர்தவ்யா ஹஸ்ததா⁴ரணா |
த்வம் ச தஸ்யா வரோத்ஸர்கே³ த³த்தோ தே³வ்யா மநோரத²꞉ ||2-119-42
சித்ரபட்டம் மயா த³த்தம் த்வcசிஹ்நம் த்³ருஷ்²ய ஜீவதி |
ஸாநுக்ரோஷோ² யது³ஷ்²ரேஷ்ட² ப⁴வ தஸ்யா மநோரதே² ||2-119-43
உஷா தே பததே மூர்த்⁴நா வயம் ச யது³நந்த³ந |
ஷ்²ரூயதாம் சோத்³ப⁴வஸ்தஸ்யா꞉ குலஷீ²லம் ச யாத்³ருஷ²ம் ||2-119-44
ஸம்ஸ்தா²நம் ப்ரக்ருதிம் சாஸ்யா꞉ பிதரம் ச ப்³ரவீமி தே |
வைரோசநிஸுதோ வீர பா³ணோ நாம மஹாஸுர꞉ ||2-119-45
ஸ ராஜா ஷோ²ணீதபுரே தஸ்ய த்வாமிச்ச²தே ஸுதா |
த்வத்³பா⁴வக³தசித்தா ஸா த்வந்மயம் சாபி ஜீவிதம் ||2-119-46
மநோரத²க்ருதோ ப⁴ர்தா தே³வ்யா த³த்தோ ந ஸம்ஷ²ய꞉ |
த்வத்ஸங்க³மாத்ஸா ஸுஷ்²ரோணீ ப்ராணாந்தா⁴ரயதே ஷு²பா⁴ |2-119-47
சித்ரளேகா²வச꞉ ஷ்²ருத்வா ஸோ(அ)நிருத்³தோ⁴(அ)ப்³ரவீதி³த³ம் |
த்³ருஷ்டா ஸ்வப்நே மயா ஸா ஹி தந்மத்த꞉ ஷ்²ருணு ஷோ²ப⁴நே ||2-119-48
ரூபம் காந்திம் மதிம் சைவ ஸம்யோக³ம் ருதி³தம் ததா² |
ஏவம் ஸர்வமஹோராத்ரம் முஹ்யாமி பரிசிந்தயன் ||2-119-49
யத்³யஹம் ஸமநுக்³ராஹ்யோ யதி³ ஸக்²யம் த்வமிச்ச²ஸி |
நயஸ்வ சித்ரளேகே² மாம் த்³ரஷ்டுமிச்சா²ம்யஹம் ப்ரியாம் ||2-119-50
[காமஸந்தாபஸந்தப்த꞉ ப்ரியாஸங்க³மகாமத꞉ |
ஏஷோ(அ)ஞ்ஜலிர்மயா ப³த்³த⁴꞉ ஸத்யம் ஸ்வப்நம் குருஷ்வ மே ||2-119-51
தஸ்ய தத்³வசநம் ஷ்²ருத்வா சித்ரளேகா² வராப்ஸரா꞉ |
ஸப²லோ(அ)த்³ய மம க்லேஷ²꞉ ஸக்²யா மே யத்ப்ரயாசிதம் ||2-119-52
வைஷ²ம்பாயந உவாச]
ஈப்ஸிதம் தஸ்ய விஜ்ஞாய அநிருத்³த⁴ஸ்ய பா⁴மிநீ |
சித்ரளேகா² ததஸ்துஷ்டா ததே²தி ச தமப்³ரவீத் ||2-119-53
ஹர்ம்யே ஸ்த்ரீக³ணமத்⁴யஸ்த²ம் க்ருத்வா சாந்தர்ஹிதம் ததா³ |
உத்பபாத க்³ருஹீத்வா ஸா ப்ராத்³யும்நிம் யுத்³த⁴து³ர்மத³ம் ||2-119-54
ஸா தமத்⁴வாநமாக³ம்ய ஸித்³த⁴சாரணஸேவிதம் |
ஸஹஸா ஷோ²ணிதபுரம் ப்ரவிவேஷ² மநோஜவா ||2-119-55
அத³ர்ஷ²நம் தமாநீய மாயயா காமரூபிணீ |
அநிருத்³த⁴ம் மஹாபா⁴கா³ யத்ரோஷா தத்ர க³ச்ச²தி ||2-119-56
உஷாயா த³ர்ஷ²யச்சைநம் சித்ராப⁴ரணபூ⁴ஷிதம் |
சித்ராம்ப³ரத⁴ரம் வீரம் ரஹஸ்யமரரூபிணம் ||2-119-57
தத்ரோஷாம் விஸ்மிதாம் த்³ருஷ்ட்வா ஹர்ம்யஸ்தா²ம் ஸகி²ஸம்நிதௌ⁴ |
ப்ரவேஷ²யாமாஸ ச தம் ததா³ ஸா ஸ்வக்³ருஹம் தத꞉ ||2-119-58
ப்ரஹர்ஷோத்பு²ல்லநயநா ப்ரியம் த்³ருஷ்ட்வார்த²கோவிதா³ |
ஸா ஹர்ம்யஸ்தா² தமர்கே⁴ண யாத³வம் ஸமபூஜயத் ||2-119-59
சித்ரளேகா²ம் பரிஷ்வஜ்ய ப்ரியாக்²யாநைரதோஷயத் |
த்வரிதா காமிநீ ப்ராஹ சித்ரளேகா²ம் ப⁴யாதுரா ||2-119-60
ஸகீ²த³ம் வை கத²ம் கார்யம் கு³ஹ்யே கார்யவிஷா²ரதே³ |
கு³ஹ்யே க்ருதே ப⁴வேத்ஸ்வஸ்தி ப்ரகாஷே² ஜீவிதக்ஷய꞉ ||2-119-61
[இத்யுக்த்வா த்வரமாணா ஸா கு³ஹ்யதே³ஷே² ஸ்வலங்க்ருதா |
காந்தேந ஸஹ ஸம்யுக்தா ஸ்தி²தா வை பீ⁴தபீ⁴தவத்] || 2-119-62
சித்ரளேகா²ப்³ரவீத்³வாக்யம் ஷ்²ருணு த்வம் நிஷ்²சயம் ஸகி² |
க்ருதம் புருஷகாரேண தை³வம் நாஷ²யதே ஸகி² ||2-119-63
யதி³ தே³வ்யா꞉ ப்ரஸாத³ஸ்தே ஹ்யநுகூலோ ப⁴விஷ்யதி |
அத்³ய மாயாக்ருதம் கு³ஹ்யம் ந கஷ்²சிஜ்ஜ்ஞாஸ்யதே நர꞉ ||2-119-64
ஸக்²யா வை ஏவமுக்தா ஸா பர்யவஸ்தி²தசேதநா |
ஏவமேததி³தி ப்ராஹ ஸாநிருத்³த⁴மித³ம் வச꞉ ||2-119-65
தி³ஷ்ட்யா ஸ்வப்நக³தஷ்²சௌரோ த்³ருஷ்²யதே ஸுப⁴க³꞉ பதி꞉ |
யத்க்ருதே து வயம் கி²ந்நா து³ர்லப⁴ப்ரியகாங்க்ஷயா ||2-119-66
கச்சித்தவ மஹாபா³ஹோ குஷ²லம் ஸர்வதோ க³தம் |
ஹ்ருத³யம் ஹி ம்ருது³ ஸ்த்ரீணாம் தேந ப்ருச்சா²ம்யஹம் தவ ||2-119-67
தஸ்யாஸ்தத்³வசநம் ஷ்²ருத்வா உஷாயா꞉ ஷ்²லக்ஷ்ணமர்த²வத் |
ஸோ(அ)ப்யாஹ யது³ஷா²ர்தூ³ள꞉ ஷு²பா⁴க்ஷரதரம் வச꞉ ||2-119-68
ஹர்ஷவிப்லுதநேத்ராயா꞉ பாணிநாஷ்²ரு ப்ரம்ருஜ்ய ச |
ப்ரஹஸ்ய ஸஸ்மிதம் ப்ராஹ ஹ்ருத³யக்³ராஹகம் வச꞉ ||2-119-69
குஷ²லம் மே வராரோஹே ஸர்வத்ர மிதபா⁴ஷிணி |
த்வத்ப்ரஸாதே³ந மே தே³வி ப்ரியமாவேத³யாமி தே ||2-119-70
அத்³ருஷ்டபுர்வஷ்²ச மயா தே³ஷோ²(அ)யம் ஷு²ப⁴த³ர்ஷ²நே |
நிஷி² ஸ்வப்நே யதா² த்³ருஷ்ட꞉ ஸக்ருத்கந்யாபுரே ததா² ||2-119-71
ஏவமேவமஹம் பீ⁴ரு த்வத்ப்ரஸாதா³தி³ஹாக³த꞉ |
ந ச தத்³ருத்³ரபத்ந்யா வை மித்²யா வாக்யம் ப⁴விஷ்யதி ||2-119-72
தே³வ்யாஸ்தே ப்ரீதிமாஜ்ஞாய த்வத்ப்ரியார்த²ம் ச பா⁴மிநி |
அநுப்ராப்தோ(அ)ஸ்மி சாத்³யைவ ப்ரஸீத³ ஷ²ரநம் க³த꞉ ||2-119-73
இத்யுக்தா த்வரமாணா ஸா கு³ஹ்யதே³ஷே² ஸ்வலங்க்ருதா |
காந்தேந ஸஹ ஸம்யுக்தா ஸ்தி²தா வை பீ⁴தபீ⁴தவத் ||2-119-74
ததஷ்²சோத்³வாஹத⁴ர்மேண கா³ந்த⁴ர்வேண ஸமீயது꞉ |
அந்யோந்யம் ரமதுஸ்தௌ து சக்ரவாகௌ யதா² தி³வா ||2-119-75
[பதிநா ஸாநிருத்³தே⁴ந முமுதே³ து வராங்க³நா] |
காந்தேநா ஸஹ ஸம்யுக்தா தி³வ்யவஸ்த்ராநுலேபநா ||2-119-76
ரமமாணாநிருத்³தே⁴ந அவிஜ்ஞாதா ஸுதா ததா³ |
தஸ்மிந்நேவ க்ஷணே ப்ராப்தே யதூ³நாம்ருஷபோ⁴ ஹி ஸ꞉ ||2-119-77
தி³வ்யமால்யாம்ப³ரத⁴ரோ தி³வ்யஸ்ரக³நுலேபந꞉ |
உஷயா ஸஹ ஸம்யுக்தோ விஜ்ஞாதோ பா³ணரக்ஷிபி⁴꞉ ||2-119-78
ததஸ்தைஷ்²சாரபுருஷைர்பா³ணஸ்யாவேதி³தம் த்³ருதம் |
யதா² த்³ருஷ்டமஷே²ஷேண கந்யாயாஸ்தத³திக்ரமம் ||2-119-79
தத꞉ கிங்கரஸைந்யம் து வ்யாதி³ஷ்டம் பீ⁴மகர்மணா |
ப³லே꞉ புத்ரேண வீரேண பா³ணேநாமித்ரகா⁴திநா ||2-119-80
க³ச்ச²த்⁴வம் ஸஹிதா꞉ ஸர்வே ஹந்யதாமேவ து³ர்மதி꞉ |
யேந ந꞉ குலசாரித்ரம் தூ³ஷி²தம் தூ⁴ஷிதாத்மநா ||2-119-81
உஷாயாம் த⁴ர்ஷிதாயாம் ஹி குலம் நோ த⁴ர்ஷிதம் மஹத் |
அஸம்ப்ரத³த்தாம் யோ(அ)ஸ்மாபி⁴꞉ ஸ்வயங்க்³ராஹமத⁴ர்ஷயத் ||2-119-82
அஹோ வீர்யமஹோ தை⁴ர்யமஹோ தா⁴ர்ஷ்ட்யம் ச து³ர்மதே꞉ |
ய꞉ புரம் ப⁴வநம் சேத³ம் ப்ரவிஷ்டோ ந꞉ ஸ பா³லிஷ²꞉ ||2-119-83
ஏவமுக்த்வா புநஸ்தாம் து கிங்கராம்ஷ்²சோத³யத்³ப்⁴ருஷ²ம் |
தே தஸ்யாஜ்ஞாமதோ² க்³ருஹ்ய ஸுஸம்நத்³தா⁴ விநிர்யயு꞉ |
யத்ராநிருத்³தோ⁴ ஹ்யப⁴வத்தத்ராக³ச்ச²ந்மஹாப³லா꞉ ||2-119-84
நாநாஷ²ஸ்த்ரோத்³யதகரா நாநாரூபா ப⁴யங்கரா꞉ |
தா³நவா꞉ ஸமபி⁴க்ருத்³தா⁴꞉ ப்ராத்³யும்நிவத⁴காங்க்ஷிண꞉ ||2-119-85
ருரோத³ தத்³ப³லம் த்³ருஷ்ட்வா பா³ஷ்பேணாவ்ருதலோசநா |
ப்ராத்³யும்நிவத⁴பீ⁴தா ஸா பா³ணபுத்ரீ யஷ²ஸ்விநீ ||2-119-86
ததஸ்து ருத³தீம் த்³ருஷ்ட்வா தாம் ஸுதாம் ம்ருக³ளோசநாம் |
ஹா ஹா காந்தேதி வேபந்தீமநிருத்³தோ⁴(அ)ப்⁴யபா⁴ஷத ||2-119-87
அப⁴யம் தே(அ)ஸ்து ஸுஷ்²ரோணி மா பை⁴ஸ்த்வம் ஹி மயி ஸ்தி²தே |
ஸம்ப்ராப்தோ ஹர்ஷகாலாஸ்தே நேஹாஸ்தி ப⁴யகாரணம் ||2-119-88
க்ருத்ஸ்நோ(அ)யம் யதி³ பா³ணஸ்ய ப்⁴ருத்யவர்கோ³ யஷ²ஸ்விநி |
ஆக³ச்ச²தி ந மே சிந்தா பீ⁴ரு பஷ்²யாத்³ய விக்ரமம் ||2-119-89
தஸ்ய ஸைந்யஸ்ய நிநத³ம் ஷ்²ருத்வப்⁴யாக³ச்ச²தஸ்தத꞉ |
ஸஹஸைவோத்தி²த꞉ ஷ்²ரீமாந்ப்ராத்³யும்நி꞉ கிமிதி ப்³ருவன் ||2-119-90
அத² ஸோ(அ)பஷ்²யத ப³லம் நநாப்ரஹரணோத்³யதம் |
ஸ்தி²தம் ஸமந்ததஸ்தத்ர பரிவார்ய க்³ருஹம் மஹத் ||2-119-91
ததோ(அ)ப்⁴யக³ச்ச²த்த்வரிதோ யத்ர தத்³வேஷ்டிதம் ப³லம் |
க்ருத்³த⁴꞉ ஸ்வப³லமாஸ்தா²ய அத³ஷ²த்³த³ஷ²நச்ச²த³ம் ||2-119-92
ததோ யோத்³து⁴மபோடா⁴நாம் பா³ணேயாநாம் நிஷ²ம்ய து |
ஸா சித்ரளேகா²ஸ்மரத நாரத³ம் தே³வத³ர்ஷ²நம் ||2-119-93
ததோ நிமேஷமாத்ரேண ஸம்ப்ராப்தோ முநிபுங்க³வ꞉ |
ஸ்ம்ருதோ(அ)த² சித்ர்லேகா²யா꞉ புரம் ஷோ²ணிதஸாஹ்வயம் ||2-119-94
அந்தரிக்ஷே ஸ்தி²தஸ்தத்ர ஸோ(அ)நிருத்³த⁴மதா²ப்³ரவீத் |
மா ப⁴யம் ஸ்வஸ்தி தே வீர ப்ராப்தோ(அ)ஸ்ம்யத்³ய புரம் தவ ||2-119-95
ததஷ்²ச நாரத³ம் த்³ருஷ்ட்வா ஸோ(அ)பி⁴வாத்³ய மஹாப³ல꞉ |
ப்ரஹ்ருஷ்டமாநஸோ பூ⁴த்வா யுத்³தா⁴ர்த²மபி⁴வர்தத ||2-119-96
ததஸ்தேஷாம் ஸ்வநம் ஷ்²ருத்வா ஸர்வேஷாமேவ க³ர்ஜதாம் |
ஸஹஸைவோத்தி²த꞉ ஷூ²ரஸ்தோத்ரார்தி³த இவ த்³விப꞉ ||2-119-97
தமாபதந்தம் ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய ஸந்த³ஷ்டௌஷ்ட²ம் மஹாபு⁴ஜம் |
ப்ராஸாதா³ச்சாவரோஹந்தம் ப⁴யார்தா விப்ரது³த்³ருவு꞉ || 2-119-98
அந்த꞉புரத்³வாரக³தம் பரிக⁴ம் க்³ருஹ்ய சாதுலம் |
வதா⁴ய தேஷாம் சிக்ஷேப நாநாயுத்³த⁴விஷா²ரத³꞉ ||2-119-99
தே ஸர்வே பா³ணவர்ஷைஷ்²ச க³தா³பி⁴ர்முஷ²லைஸ்ததா² |
அஸிபி⁴꞉ ஷ²க்திபி⁴꞉ ஷூ²லைர்நிஜக்⁴நூ ரணகோ³சரே ||2-119-100
ஸ ஹந்யமாநோ நாராசை꞉ பரிகை⁴ஷ்²ச ஸமந்தத꞉ |
தா³நவை꞉ ஸமபி⁴க்ருத்³தை⁴꞉ ப்ராத்³யும்நி꞉ ஷ²ஸ்த்ரகோவிதை³꞉ ||2-119-101
நாக்ஷுப்⁴யத்ஸர்வபூ⁴தாத்மா நத³ந்மேக⁴ இவோஷ்ணகே³ |
ஆவித்⁴ய பரிக⁴ம் கோ⁴ரம் தேஷாம் மத்⁴யே வ்யதிஷ்ட²த ||2-119-102
ஸூர்யோ தி³வி சரந்மத்⁴யே மேகா⁴நாமிவ ஸர்வஷ²꞉ |
த³ண்ட³க்ருஷ்ணாஜிநத⁴ரோ நாரதோ³ ஹ்ருஷ்டமாநஸ꞉ |
ஸாது⁴ ஸாத்⁴விதி வை தத்ர ஸோ(அ)நிருத்³த⁴மபா⁴ஷத ||2-119-103
தே ஹந்யமாநா ரௌத்³ரேண பரிகே⁴ணாமிதௌஜஸா |
ப்ராத்³ரவந்த ப⁴யாத்ஸர்வே மேகா⁴ வாதேரிதா யதா² ||2-119-104
வித்³ராவ்ய தா³நவாந்வீர꞉ பரிகே⁴ண ஸுவிக்ரம꞉ |
அநிருத்³தோ⁴ ரணே ஹ்ருஷ்ட꞉ ஸிம்ஹநாத³ம் நநாத³ ச ||2-119-105
க⁴ர்மாந்தே தோயதோ³ வ்யோம்நி நத³ந்நிவ மஹாஸ்வந꞉ |
திஷ்ட²த்⁴வமிதி சுக்ரோஷ² தா³நவாந்யுத்³த⁴து³ர்மதா³ன் ||2-119-106
ப்ராத்³யும்நிர்வ்யஹநச்சாபி ஸர்வாஞ்ச²த்ருநிப³ர்ஹண꞉ |
தேந தே ஸமரே ஸர்வே ஹந்யமாநா மஹாத்மநா ||2-119-107
யதோ பா³ணஸ்ததோ பீ⁴தா யயுர்யுத்³த⁴பராங்முகா²꞉ |
ததோ பா³ணஸமீபஸ்தா²꞉ ஷ்²வஸந்தோ ருதி⁴ரோக்ஷிதா꞉ ||2-119-108
ந ஷ²ர்ம லேபி⁴ரே தை³த்யா ப⁴யவிக்லவசேதஸ꞉ |
மா பை⁴ஷ்டா மா பை⁴ஷ்ட இதி ராஜ்ஞா தே தேந சோதி³தா꞉ || 2-119-109
த்ராஸமுத்ஸ்ருஜ்ய சைகஸ்தா² யுத்³த்⁴யத்⁴வம் தா³நவர்ஷபா⁴꞉ |
தாநுவாச புநர்பா³ணோ ப⁴யவிஸ்ரஸ்தலோசநான் ||2-119-110
கிமித³ம் லோகவிக்²யாதம் யஷ² உத்ஸ்ருஜ்ய தூ³ரத꞉ |
ப⁴வந்தோ யாந்தி வைக்லவ்யம் க்லீபா³ இவ விசேதஸ꞉ ||2-119-111
கோ(அ)யம் யஸ்ய ப⁴யத்ரஸ்தா ப⁴வந்தோ யாந்த்யநேகஷ²꞉ |
குலாபதே³ஷி²ந꞉ ஸர்வே நாநாயுத்³த⁴விஷா²ரதா³꞉ ||2-119-112
ப⁴வத்³பி⁴ர்ந ஹி மே கார்யம் யுத்³த⁴ஸாஹாய்யமத்³ய வை |
அப்³ரவீத்³த்⁴வம்ஸதேத்யேவம் மத்ஸமீபாச்ச நஷ்²யத ||2-119-113
அத² தாந்வாக்³பி⁴ருக்³ராபீ⁴ஸ்த்ராஸயந்ப³ஹுதா⁴ ப³லீ |
வ்யாதி³தே³ஷ² ரணே ஷூ²ராநந்யாநயுதஷ²꞉ புந꞉ ||2-119-114
ப்ரமாத²க³ணபூ⁴யிஷ்ட²ம் வ்யாதி³ஷ்டம் தஸ்ய நிக்³ரஹே |
அநீகம் ஸுமஹாரௌத்³ரம் நாநாப்ரஹரணோத்³யதம் ||2-119-115
அதா²ந்தரிக்ஷே ப³ஹுதா⁴ வித்³யுத்³வத்³பி⁴ரிவாம்பு³தை³꞉ |
பா³ணாநீகை꞉ ஸமப⁴வத்³வ்யாப்தம் ஸந்தீ³ப்தலோசநை꞉ ||2-119-116
கேசித்க்ஷிதிஸ்தா²꞉ ப்ராக்ரோஷ²ங்க³ஜா இவ ஸமந்தத꞉ |
அந்தரிக்ஷே வ்யராஜந்த க⁴ர்மாந்த இவ தோயதா³꞉ ||2-119-117
ததஸ்தத்ஸுமஹத்ஸைந்யம் ஸமேதமப⁴வத்புந꞉ |
திஷ்ட² திஷ்டே²தி ச ததா³ வாசோ(அ)ஷ்²ரூயந்த ஸர்வஷ²꞉ ||2-119-118
அநிருத்³தோ⁴ ரணே விர꞉ ஸ ச தாநப்⁴யவர்தத |
ததா³ஷ்²சர்யம் ஸமப⁴வத்³யதே³கஸ்து ஸமாக³த꞉ ||2-119-119
அயுத்⁴யத மஹாவீர்யைர்தா³நவை꞉ ஸஹ ஸம்யுகே³ |
தேஷாமேவ ச ஜக்³ராஹ பரிகா⁴ம்ஸ்தோமராநபி ||2-119-120
தைரேவ ச ததா³ யுத்³தே⁴ தஞ்ஜகா⁴ந மஹாப³ல꞉ |
புந꞉ பரிக⁴முத்ஸ்ருஜ்ய ப்ரக்³ருஹ்ய ரணமூர்த⁴நி ||2-119-121
ஸ தேந விசரந்மார்கா³நேக꞉ ஷ²த்ருநிப³ர்ஹண꞉ |
ப்⁴ராந்தமுத்³ப்⁴ராந்தமாவித்³த⁴மாப்லுதம் விப்லுதம் ப்லுதம் ||2-119-122
இதி ப்ரகாராந்த்³வாத்ரிம்ஷ²த்³விசரந்நாப்⁴யத்³ருஷ்²யத |
ஏகம் ஸஹஸ்ரஷ²ஷ்²சாத்ர த³த்³ருஷூ² ரணமூர்த⁴நி ||2-119-123
க்ரீட³ந்தம் ப³ஹுதா⁴ யுத்³தே⁴ வ்யாதி³தாஸ்யமிவாந்தகம் |
ததஸ்தேநாபி⁴ஸந்தப்தா ருதி⁴ரௌக⁴பரிப்லுதா꞉ || 2-119-124
புநர்ப⁴க்³நா꞉ ப்ராத்³ரவந்த யத்ர பா³ணோ வ்யவஸ்தி²த꞉ |
க³ஜவாஜிரதௌ²கை⁴ஸ்தே சோஹ்யமாநா꞉ ஸமந்தத꞉ || 2-119-125
க்ருத்வா சார்தஸ்வரம் கோ⁴ரம் தி³ஷோ² ஜக்³முர்மஹௌஜஸ꞉ |
ஏகைகஸ்யோபரி ததா³ தே(அ)ந்யோந்யம் ப⁴யபீடி³தா꞉ ||2-119-126
வமந்த꞉ ஷோ²ணிதம் ஜக்³முர்விஷாதா³த்³விமுகா² ரணே |
ந ப³பூ⁴வ புரா தே³வைர்யுத்⁴யதாம் தாத்³ருஷ²ம் ப⁴யம் ||2-119-127
யாத்³ருஷ²ம் யுத்³த்⁴யமாநாநாமநிருத்³தே⁴ந ஸம்யுகே³ |
கேசித்³வமந்தோ ருதி⁴ரம் ஹ்யபதந்வஸுதா⁴தலே ||2-119-128
தா³நவா கி³ரிஷ்²ருஞ்கா³பா⁴ க³தா³ஷூ²லாஸிபாணய꞉ |
தே பா³ணமுத்ஸ்ருஜ்ய ரணே ஜக்³முர்ப⁴யஸமாகுலா꞉ ||2-119-129
விஷா²லமாகாஷ²தலம் தா³நவா நிர்ஜிதாஸ்ததா³ |
நி꞉ஷே²ஷப⁴க்³நாம் மஹதீம் த்³ருஷ்ட்வா தாம் வாஹிநீம் ததா³ ||2-119-130
பா³ண꞉ க்ரோதா⁴த்ப்ரஜஜ்வால ஸமித்³தோ⁴(அ)க்³நிரிவாத்⁴வரே |
அந்தரிக்ஷசரோ பூ⁴த்வா ஸாது⁴வாதீ³ ஸமந்தத꞉ ||2-119-131
நாரதோ³ ந்ருத்யதி ப்ரீதோ ஹ்யநிருத்³த⁴ஸ்ய ஸம்யுகே³ |
ஏதஸ்மிந்நந்தரே சைவ பா³ண꞉ பரமகோபந꞉ ||2-119-132
கும்பா⁴ண்ட³ஸங்க்³ருஹீதம் து ரத²மாஸ்தா²ய வீர்யவான் |
யயௌ யத்ராநிருத்³தோ⁴ வை உத்³யதாஸீ ரதே² ஸ்தி²த꞉ ||2-119-133
பட்டிஷா²ஸிக³தா³ஷூ²லமுத்³யம்ய ச பரஷ்²வதா⁴ன் |
ப³பௌ⁴ பா³ஹுஸஹஸ்ரேண ஷ²க்ரோ த்⁴வஜஷ²தைரிவ ||2-119-134
ப³த்³த⁴கோ³தா⁴ங்கு³ளித்ரைஷ்²ச பா³ஹுபி⁴꞉ ஸ மஹாபு⁴ஜ꞉ |
நாநாப்ரஹரணோபேத꞉ ஷு²ஷு²பே⁴ தா³நவோத்தம꞉ ||2-119-135
ஸிம்ஹநாத³ம் நத³ந்க்ருத்³தோ⁴ விஸ்பா²ரிதமஹாத⁴நு꞉ |
அப்³ரவீத்திஷ்ட² திஷ்டே²தி க்ரோத⁴ஸம்ரக்தலோசந꞉ ||2-119-136
வசநம் தஸ்ய ஸம்ஷ்²ருத்ய ப்ராத்³யும்நிரபராஜித꞉ |
பா³ணஸ்ய வத³நம் ஸங்க்²யே ஸமுத்³வீக்ஷ்ய ததோ(அ)ஹஸத் ||2-119-137
கிங்கிணீஷ²தநிர்கோ⁴ஷம் ரக்தத்⁴வஜபதாகிநம் |
ருஷ்யசர்மாவநத்³தா⁴ங்க³ம் த³ஷ²நல்வம் மஹாரத²ம் ||2-119-138
தஸ்ய வாஜிஸஹஸ்ரம் து ரதே² யுக்தம் மஹாத்மந꞉ |
புரா தே³வாஸுரே யுத்³தே⁴ ஹிரண்யகஷி²போரிவ ||2-119-139
தமாபதந்தம் த³த்³ருஷே² தா³நவம் யது³புங்க³வ꞉ |
ஸம்ப்ரஹ்ருஷ்டஸ்ததோ யுத்³தே⁴ தேஜஸா சாப்யபூர்யத ||2-119-140
அஸிசர்மத⁴ரோ வீர꞉ ஸ்வஸ்த²꞉ ஸங்க்³ராமலாலஸ꞉ |
நரஸிம்ஹோ யதா² பூர்வமாதி³தை³த்யவதோ⁴த்³யத꞉ ||2-119-141
ஆபதந்தம் த³த³ர்ஷா²த² க²ட்³க³சர்மத⁴ரம் ததா³ |
க²ட்³க³சர்மத⁴ரம் தம் து த்³ருஷ்ட்வா பா³ண꞉ பதா³திநம் ||2-119-142
ப்ரஹர்ஷமதுலம் லேபே⁴ ப்ராத்³யும்நிவத⁴காங்க்ஷயா |
தநுத்ரேண விஹீநஷ்²ச க²ட்³க³பாணீஷ்²ச யாத³வ꞉ ||2-119-143
அஜேய இதி தம் மத்வா யுத்³தா⁴யாபி⁴முக²꞉ ஸ்தி²த꞉ |
அநிருத்³த⁴ம் ரணே பா³ணோ ஜிதகாஷீ² மஹாப³ல꞉ ||2-119-144
வாசம் சோவாச ஸங்க்ருத்³தோ⁴ க்³ருஹ்யதாம் ஹந்யதாமிதி |
வாசம் ச ப்³ருவதஸ்தஸ்ய ஷ்²ருத்வா ப்ராத்³யும்நிராஹவே ||2-119-145
பா³ணஸ்ய ப்³ருவத꞉ க்ரோதா⁴த்³த⁴ஸமாநோ(அ)ப்⁴யுதை³க்ஷத |
உஷாம் ப⁴யபரித்ரஸ்தாம் ருத³தீம் தத்ர பா⁴மிநீம் ||2-119--146
அநிருத்³த⁴꞉ ப்ரஹஸ்யாத² ஸமாஷ்²வாஸ்ய ச தாம் ஸ்தி²த꞉ |
அத² பா³ண꞉ ஷ²ரௌகா⁴ணாம் க்ஷுத்³ரகாணாம் ஸமந்தத꞉ || 2-119-147
சிக்ஷேப ஸமரே க்ருத்³தோ⁴ ஹ்யநிருத்³த⁴வதே⁴ப்ஸயா |
அநிருத்³த⁴ஸ்து சிச்சே²த³ காங்க்ஷம்ஸ்தஸ்ய பராஜயம் ||2-119-148
வவர்ஷ ஷ²ரஜாலாநி க்ஷுத்³ரகாணாம் ஸமந்தத꞉ |
பா³ணோ(அ)நிருத்³த⁴ஷி²ரஸி காங்க்ஷம்ஸ்தஸ்ய ரணே வத⁴ம் ||2-119-149
ததோ பா³ணஸஹஸ்ராணி சர்மணா வ்யவதூ⁴ய ஸ꞉ |
ப³பௌ⁴ ப்ரமுக²தஸ்தஸ்ய ஸ்தி²த꞉ ஸூர்ய இவோத³யே ||2-119-150
ஸோ(அ)பி⁴பூ⁴ய ரணே பா³ணமாஸ்தி²தோ யது³நந்த³ந꞉ |
ஸிம்ஹப்ரமுக²தோ த்³ருஷ்ட்வா க³ஜமேகம் யதா² வநே ||2-119-151
ததோ பா³ண꞉ ஸ பா³ணௌகை⁴ர்மர்மபே⁴தி³பி⁴ராஷு²கை³꞉ |
விவ்யாத⁴ நிஷி²தைஸ்தீக்ஷ்ணை꞉ ப்ராத்³யும்நிமபராஜிதம் ||2-119-152
ஸமாஹதஸ்ததோ பா³ணை꞉ க²ட்³க³சர்மத⁴ரோ(அ)பதத் |
தமாபதந்தம் நிஷி²தைரப்⁴யக்⁴நந்ஸாயகைஸ்ததா² ||2-119-153
ஸோ(அ)திவித்³தோ⁴ மஹாபா³ஹுர்பா³ணை꞉ ஸந்நதபர்வபி⁴꞉ |
க்ரோதே⁴நாபி⁴ப்ரஜஜ்வால சிகீர்ஷு꞉ கர்ம து³ஷ்கரம் ||2-119-154
ருதி⁴ரௌக⁴ப்லுதைர்கா³த்ரைர்பா³ணவர்ஷை꞉ ஸமாஹித꞉ |
அபி⁴பூ⁴த꞉ ஸுஸங்க்ருத்³தோ⁴ யயௌ பா³ணரத²ம் ப்ரதி ||2-119-155
அஸிபி⁴ர்முஷ²லை꞉ ஷூ²லை꞉ பட்டிஷை²ஸ்தோமரைஸ்ததா² |
ஸோ(அ)திவித்³த⁴꞉ ஷ²ரௌகை⁴ஷ்²ச ப்ராத்³யும்நிர்ந வ்யகம்பத ||2-119-156
ஆப்லுத்ய ஸஹஸா க்ருத்³தோ⁴ ரதே²ஷாம் தஸ்ய ஸோ(அ)ச்சி²நத் |
ஜகா⁴ந சாஷ்²வாந்க²ட்³கே³ந பா³ணஸ்ய ரணமூர்த⁴நி ||2-119-157
தம் புந꞉ ஷ²ரவர்ஷேண பட்டிஷை²ஸ்தோமரைரபி |
சகாராந்தர்ஹிதம் பா³ணோ யுத்³த⁴மார்க³விஷா²ரத³꞉ ||2-119-158
ஹதோ(அ)யமிதி விஜ்ஞாய ப்ராணத³ந்நைர்ருதா க³ணா꞉ |
ததோ(அ)வப்லுத்ய ஸஹஸா ரத²பார்ஷ்²வே வ்யவஸ்தி²த꞉ ||2-119-159
ஷ²க்திம் பா³ணஸ்தத꞉ க்ருத்³தோ⁴ கோ⁴ரரூபாம் ப⁴யாநகாம் |
ஜக்³ராஹ ஜ்வலிதாம் கோ⁴ராம் க⁴ண்டாமாலாகுலாம் ரணே ||2-119-160
ஜ்வலநாதி³த்யஸங்காஷா²ம் யமத³ண்டோ³க்³ரத³ர்ஷ²நாம் |
ப்ராஹிணோத்தாமஸங்கே³ந மஹோல்காம் ஜ்வலிதாமிவ ||2-119-161
தாமாபதந்தீம் ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய ஜீவிதாந்தகரீம் தத்தா³ |
ஸோ(அ)பி⁴ப்லுத்ய ததா³ ஷ²க்திம் ஜக்³ராஹ புருஷோத்தம꞉ || 2-119-162
நிர்பி³பே⁴த³ ததோ பா³ணம் தயா ஷ²க்த்யா மஹாப³ல꞉ |
ஸா பி⁴த்வா தஸ்ய தே³ஹம் வை ப்ராவிஷ²த்³த⁴ரணீதலம் ||2-119-163
ஸ கா³ட⁴வித்³தோ⁴ வ்யதி²தோ த்⁴வஜயஷ்டிம் ஸமாஷ்²ரித꞉ |
ததோ மூர்ச்சா²பி⁴பூ⁴தம் தம் கும்பா⁴ண்டோ³ வாக்யமப்³ரவீத் ||2-119-164
உபேக்ஷஸே தா³நவேந்த்³ர கிமேவம் ஷ²த்ருமுத்³யதம் |
லப்³த⁴ளக்ஷோ ஹ்யயம் வீரோ நிர்விகாரோ(அ)த்³ய த்³ருஷ்²யதே ||2-119-165
மாயாமாஷ்²ரித்ய யுத்³த்⁴யஸ்வ நாயம் வத்⁴யோ(அ)ந்யதா² ப⁴வேத் |
ஆத்மாநம் மாம் ச ரக்ஷஸ்வ ப்ரமாதா³த்கிமுபேக்ஷஸே ||2-119-166
வத்⁴யதாமயமத்³யைவ ந ந꞉ ஸர்வாந்விநாஷ²யேத் |
[அந்யாம்ஷ்²ச ஷ²தஷோ² ஹத்வா உஷாம் நீத்வா வ்ரஜிஷ்யதி] ||2-119-167
கும்பா⁴ண்ட³வசநைரேவம் தா³நவேந்த்³ர꞉ ப்ரணோதி³த꞉ |
வாசம் ரூக்ஷாம் அபி⁴க்ருத்³த⁴꞉ ப்ரோவாச வத³தாம் வர꞉ ||2-119-168
ஏஷோ(அ)ஹமஸ்ய வித³தே⁴ ம்ருத்யும் ப்ராணஹரம் ரணே |
ஆதா³ஸ்யாம்யஹமேதம் வை க³ருத்மாநிவ பந்நக³ம் ||2-119-169
இத்யேவமுக்த்வா ஸரத²꞉ ஸத்⁴வஜ꞉ ஸாஷ்²வஸாரதி²꞉ |
க³ந்த⁴ர்வநக³ராகாரஸ்தத்ரைவாந்தரதீ⁴யத ||2-119-170
[முமோச நிஷி²தாந்பா³ணாம்ஷ்²ச²ந்நோ மாயாத⁴ரோ ப³லீ] |
விஜ்ஞாயாந்தர்ஹிதம் பா³ணம் ப்ராத்³யும்நிரபராஜித꞉ ||2-119-171
பௌருஷேண ஸமாயுக்த꞉ ஸம்ப்ரைக்ஷத தி³ஷோ² த³ஷ² |
ஆஸ்தா²ய தாமஸீம் வித்³யாம் ததா³ க்ருத்³தோ⁴ மஹாப³ல꞉ ||2-119-172
முமோச விஷி²கா²ம்ஸ்தீக்ஷ்ணாம்ஷ்²ச²ந்நோ மாயாத⁴ரோ ப³லீ |
ப்ராத்³யும்நிர்விஷி²கை²ர்ப³த்³த⁴꞉ ஸர்பபூ⁴தை꞉ ஸமந்தத꞉ ||2-119-173
வேஷ்டிதோ ப³ஹுதா⁴ தஸ்ய தே³ஹ꞉ பந்நக³ராஷி²பி⁴꞉ |
ஸ து வேஷ்டிதஸர்வாங்கோ³ ப³த்³த⁴꞉ ப்ராத்³யும்நிராஹவே ||2-119-174
நிஷ்ப்ரயத்ந꞉ க்ருதஸ்தஸ்தௌ² மைநாக இவ பர்வத꞉ |
ஜ்வாலாவளீட⁴வத³நை꞉ ஸர்பபோ⁴கை³ர்விசேஷ்டித꞉ ||2-119-175
அபி⁴த꞉ பர்வதாகார꞉ ப்ராத்³யும்நிரப⁴வத்³ரணே |
நிஷ்ப்ரயத்நக³திஷ்²சாபி ஸர்பவக்த்ரமயை꞉ ஷ²ரை꞉ ||2-119-176
ந விவ்யதே² ஸ பூ⁴தாத்மா ஸர்வத꞉ பரிவேஷ்டித꞉ |
ததஸ்தம் வாக்³பி⁴ருக்³ராபி⁴꞉ ஸம்ரப்³த⁴꞉ ஸமதர்ஜயத் ||2-119-177
பா³ணோ த்⁴வஜம் ஸமாஷ்²ரித்ய ப்ரோவாசாமர்ஷிதோ வச꞉ |
கும்பா⁴ண்ட³ வத்⁴யதாம் ஷீ²க்⁴ரமயம் வை குலபாம்ஸந꞉ ||2-119-178
சாரித்ரம் யேந மே லோகே தூ⁴ஷிதம் தூ³ஷிதாத்மநா |
இத்யேவமுக்தே வசநே கும்பா⁴ண்டோ³ வாக்யமப்³ரவீத் ||2-119-179
ராஜந்வக்ஷ்யாம்யஹம் கிஞ்சித்தந்மே ஷ்²ருணு யதி³ச்ச²ஸி |
அயம் விஜ்ஞாயதாம் கஸ்ய குதோ வாயமிஹாக³த꞉ ||2-119-180
கேந வாயமிஹாநீத꞉ ஷ²க்ரதுல்யபராக்ரம꞉ |
மயாயம் ப³ஹுஷோ² ராஜந்த்³ருஷ்டோ யுத்³த்⁴யந்மஹாரணே ||2-119-181
க்ரீட³ந்நிவ ச யுத்³தே⁴ஷு த்³ருஷ்²யதே தே³வஸூநுவத் |
ப³லவாந்ஸத்த்வஸம்பந்ந꞉ ஸர்வஷா²ஸ்த்ரவிஷா²ரத³꞉ ||2-119-182
நாயம் வத⁴க்ருதம் தோ³ஷமர்ஹதே தை³த்யஸத்தம |
கா³ந்த⁴ர்வேண விவாஹேந கந்யேயம் தவ ஸங்க³தா ||2-119-183
அதே³யா ஹ்யப்ரதிக்³ராஹ்யா அதஷ்²சிந்த்யம் வத⁴ம் குரு |
விஜ்ஞாய ச வத⁴ம் வாஸ்ய பூஜாம் வாஸ்ய கரிஷ்யஸி || 2-119-184
வதே⁴ ஹ்யஸ்ய மஹாந்தோ³ஷோ ரக்ஷணே ஸுமஹாந்கு³ண꞉ |
அயம் ஹி புருஷோத்க்ருஷ்ட꞉ ஸர்வதா² மாநமர்ஹதி ||2-119-185
ஸர்வதோ வேஷ்டிததநுர்ந வ்யத²த்யேஷ போ⁴கி³பி⁴꞉ |
குலஷௌ²ண்டி³ர்யவீர்யைஷ்²ச ஸத்த்வேந ச ஸமந்வித꞉ |2-119-186
பஷ்²ய ராஜந்மஹாவீர்யைரந்வித꞉ புருஷோத்தம꞉ |
ந நோ க³ணயதே ஸர்வாந்வத⁴ம் ப்ராப்தோ(அ)ப்யயம் ப³லீ ||2-119-187
யதி³ மாயாப்ரபா⁴வேண நாத்ர ப³த்³தோ⁴ ப⁴வேத³யம் |
ஸர்வாந்ஸுரக³ணாந்ஸங்க்²யே யோத⁴யேந்நாத்ர ஸம்ஷ²ய꞉ ||2-119-188
ஸர்வஸங்க்³ராமமார்க³ஜ்ஞோ ப⁴வேத்³வீர்யாதி⁴கஸ்தவ |
ஷோ²ணிதௌக⁴ப்லுதைர்கா³த்ரைர்நாக³போ⁴கை³ஷ்²ச வேஷ்டித꞉ ||2-119-189
த்ரிஷி²கா²ம் ப்⁴ருகுதிம் க்ருத்வா ந சிந்தயதி ந꞉ ஸ்தி²தான் |
இமாமவஸ்தா²ம் நீதோ(அ)பி ஸ்வபா³ஹுப³லமாஷ்²ரித꞉ ||2-119-190
ந சிந்தயதி ராஜம்ஸ்த்வாம் வீர்யவாந்கோ(அ)ப்யஸௌ யுவா |
ஸஹஸ்ரபா³ஹோ꞉ ஸமரே த்³விபா³ஹு꞉ ஸமவஸ்தி²த꞉ |
ந சிந்தயதி தே வீர்யமயம் வீர்யமதா³ந்வித꞉ ||2-119-191
உசிதம் யதி³ தே ராஜந்ஜ்ஞேயோ வீர்யப³லாந்வித꞉ |
கந்யா சேயம் ந சாந்யஸ்ய நிர்யாத்யேதேந ஸங்க³தா ||2-119-192
யதி³ சேஷ்டதம꞉ கஷ்²சித³யம் வம்ஷே² மஹாத்மநாம் |
தத꞉ பூஜாமயம் விர꞉ ப்ராப்ஸ்யதே சாஸுரோத்தம || 2-119-193
ரக்ஷ்யதாமிதி சோக்த்வைவ ததா²ஸ்த்விதி ச தஸ்தி²வான் |
ஏவமுக்தே து வசநே கும்பா⁴ண்டே³ந மஹாத்மநா ||2-119-194
ததே²த்யாஹ ச கும்பா⁴ண்ட³ம் பா³ண꞉ ஷ²த்ருநிஷூத³ந꞉ |
ஸம்ரக்ஷிணஸ்ததோ த³த்த்வா அநிருத்³த⁴ஸ்ய தீ⁴மத꞉ ||2-119-195
யயௌ ஸ்வமேவ ப⁴வநம் ப³லே꞉ புத்ரோ மஹாயஷா²꞉ |
ஸம்யதம் மாயயா த்³ருஷ்ட்வா அநிருத்³த⁴ம் மஹாப³லம் ||2-119-196
ருஷீணாம் நாரத³꞉ ஷ்²ரேஷ்டோ²(அ)வ்ரஜத்³த்³வாரவதீம் ப்ரதி |
ததோ ஹ்யாகாஷ²மார்கே³ண முநிர்த்³வாரவதீம் க³த꞉ ||2-119-197
க³தே ருஷீணாம் ப்ரவரே ஸோ(அ)நிருத்³தோ⁴ வ்யசிந்தயத் |
நஷ்டோ(அ)யம் தா³நவ꞉ க்ரூரோ யுத்³த⁴மேஷ்யத்யஸம்ஷ²ய꞉ ||2-119-198
ஸ க³த்வா நாரத³ஸ்தத்ர ஷ²ங்க²சக்ரக³தா³த⁴ரம் |
ஜ்ஞாபயிஷ்யதி தத்த்வேந இமமர்த²ம் ந ஸம்ஷ²ய꞉ ||2-119-199
நாகை³ர்விசேஷ்டிதம் த்³ருஷ்ட்வா உஷா ப்ராத்³யும்நிமாதுரா |
ருரோத³ பா³ஷ்பருத்³தா⁴க்ஷீ தாமாஹ ருத³தீம் புந꞉ ||2-119-200
கிமித³ம் ருத்³யதே பீ⁴ரு மா பை⁴ஸ்த்வம் ம்ருக³ளோசநே |
பஷ்²ய ஸுஷ்²ரோணி ஸம்ப்ராப்தம் மத்க்ருதே மது⁴ஸூத³நம் ||2-119-201
யஸ்ய ஷ²ங்க²த்⁴வநிம் ஷ்²ருத்வா பா³ஹுஷ²ப்³த³ம் ப³லஸ்ய ச
தா³நவா நாஷ²மேஷ்யந்தி க³ர்பா⁴ஷ்²சாஸுரயோஷிதாம் || 2-119-202
வைஷ²ம்பாயந உவாச
ஏவமுக்தாநிருத்³தே⁴ந உஷா விஷ்²ரம்ப⁴மாக³தா |
ந்ருஷ²ம்ஸம் பிதரம் சைவ ஷோ²சதே ஸா ஸுமத்⁴யமா ||2-119-203
இதி ஷ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஷே² விஷ்ணுபர்வணி
பா³ணாநிருத்³த⁴யுத்³தே⁴
ஏகோநவிம்ஷ²த்யதி⁴கஷ²ததமோ(அ)த்⁴யாய꞉
Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter
Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/vishnuparva/hv_2_119_mpr.html
##Harivamsha Maha Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 119 - Aniruddha-Usha Marriage and
the Battle between Aniruddha and Bana
Itranslated by K S Ramachandran, ramachandran_ksr @ yahoo.ca,
February 2, 2009##
Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
--------------------------------------------------------------
athaikonaviMshatyadhikashatatamo.adhyAyaH
aniruddhasyoShayA saha gAndharvena vivAho
bANatatsainyAbhyAM yuddhaM cha
vaishampAyana uvAcha
atha dvAravatIM prApya sthitA sA bhavanANtike |
pravR^ittiharaNArthAya chitralekhA vyachintayat ||2-119-1
atha chintayatI sA tu buddhibuddhyarthanishchayam |
apashyannAradaM tatra dhyAyantamudake munim ||2-119-2
taM dR^iShTvA chitralekhA tu harSheNotphullalochanA |
upasR^ityAbhivAdyAtha tatraivAdhomukhI sthitA ||2-119-3
nAradastvAshiShaM dattva chitralekhAmathAbravIt |
kimarthamiha saMprAptA shrotumichChAmi tattvataH ||2-119-4
devarShimatha taM divyaM nAradaM lokapUjitam |
kR^itA~njalipuTA bhUtvA chitralekhA tvathAbravIt ||2-119-5
bhagava~nChrUyatAM vAkyaM dautyenAhamihAgatA |
aniruddhaM mune netuM yadarthaM cha shR^iNuShva me ||2-119-6
nagare shoNitapure bANo nAma mahAsuraH |
tasya kanyA varArohA nAmnoSheti cha vishrutA ||2-119-7
bhagavansAnuraktA cha prAdyumniM puruShottamam |
devyA varavisargeNa tasyA bhartA vinirmitaH ||2-119-8
taM cha netuM samAyAtA tatra siddhiM vidhatsva me |
mayA nIte.aniruddhaM tu nagaraM shoNitAhvayam ||2-119-9
pravR^ittiH puNDarIkAkShe tvayAkhyeyA mahAmune |
avashyaM bhavitA chaiva kR^iShNena saha vigrahaH |
bANasya sumahAnsa~Nkhye divyo hi sa mahAsuraH ||2-119-10
na cha shakto.aniruddhastaM yuddhe jetuM mahAsuram |
sahasrabAhumAyAntaM jayetkR^iShNo mahAbhujaH ||2-119-11
bhagavansannikarShaM te yadarthamahamAgatA |
kathaM hi puNDarIkAkSho j~nApitastadidaM bhavet ||2-119-12
tvatprasAdAchcha bhagavanna me kR^iShNAdbhayaM bhavet |
sa hi tattvArthadR^iShTistu aniruddhaH kathaM hriyet ||2-119-13
kruddho hi sa mahAbAhustrailokyamapi nirdahet |
pautrashokAbhisaMtaptaH shApena sa daheta mAm ||2-119-14
tatropAyaM cha bhagavaMshchintituM vai tvamarhasi |
yathA hyUShA labhetkAntaM mama chaivAbhayaM bhavet ||2-119-15
ityevamukto bhagavAMshchitralekhAM sa nAradaH |
uvAcha cha shubhaM vAkyaM mA bhaistvamabhayaM shR^iNu ||2-119-16
tvayA nIte.aniruddhe tu kanyAveshma praveshite |
yadi yuddhaM bhavettatra smartavyo.ahaM shuchismite ||2-119-17
mamaiSha paramaH kAmo yuddhaM draShtuM manorame |
taddR^iShTvA cha mahAprItiH pravR^ttishcha dR^iDhA bhavet ||2-119-18
gR^ihyatAM tAmasI vidyA sarvalokapramohinI |
kR^itakR^ityastu te devi eSha vidyAM dadAmyaham ||2-119-19
evamukte tu vachane nAradena maharShiNA |
tatheti vachanaM prAha chitralekhA manojavA ||2-119-20
abhivAdya mahAtmAnamR^iShINAM nAradaM varam |
sA jagAmAniruddhasya gR^ihaM chaivAntarikShagA ||2-119-21
tato dvAravatImadhye kAmasya bhuvanaM shubham |
tatsamIpe.aniruddhasya bhavanaM sA vivesha ha ||2-119-22
sauvarNavedikAstambhaM rukmavaiDUryatoraNam |
mAlyadAmAvasaktaM cha pUrNakumbhopashobhitam ||2-119-23
barhikaNThanibhagrIvaM prAsAdairekasa~nchayaiH |
maNipravAlavistIrNaM devagandharvanAditam ||2-119-24
dadarsha bhavanaM yatra prAdyumniravasatsukham |
tataH pravishya sahasA bhavanaM tasya tanmahat ||2-119-25
tatrAniruddhaM sApashyachchitralekhA varApsarAH |
madhye paramanArINAM tarApatimivoditam ||2-119-26
krIDAvihAre nArIbhiH sevyamAnamitastataH |
pibantaM madhu mAdhvIkaM shriyA paramayA yutam ||2-119-27
varAsanagataM tatra yathA chaiDavilaM tathA |
vAdyate samatAlaM cha gIyate madhuraM tathA ||2-119-28
na cha tasya manastatra tamevArthamachintayat |
striyaH sarvaguNopetA nR^ityante tatra tatra vai ||2-119-29
na chAsya manasastuShTiM chitralekhA prapashyati |
na chAbhiramate bhogairna chApi madhu sevate ||2-119-30
vyaktamasya hi tatsvapno hR^idaye parivartate |
iti tatraiva buddhyA cha nishchitA gatasAdhvasA ||2-119-31
sA dR^iShTvA paramastrINAM madhye shakradhvajopamam |
chintayAviShTahR^idayA chitralekhA manasvinI ||2-119-32
kathaM kAryamidaM kAryaM kathaM svasti bhavediti |
sAntarhitA chintayitvA chitralekhA yashasvinI ||2-119-33
tAmasyA chChAdayAmAsa vidyayA shubhalochanA |
tato.antarikShAdevAshu prAsAdoparyadhiShThitA ||2-119-34
prAdyumniM vachanaM prAha shlakShNaM madhurayA girA |
chakShurdattvA tu sA tasmai kR^itvA chAtmani darshanam ||2-119-35
vivikte sA cha vai deshe taM vAkyamidamabravIt |
api te kushalaM vIra sarvatra yadunandana ||2-119-36
ahastAvatpradoSho vA kachchidgachChati te sukham |
shR^iNuShva tvaM mahAbAho vij~naptiM me ratIsuta ||2-119-37
uShAyA mama sakhyAstu vAkyaM vakShyAmi tattvataH |
svapne tu yA tvayA dR^iShTA strIbhAvaM chApi bhAvita ||2-119-38
bibharti hR^idaye yA tvAmuShayA preShitA tvaham |
rudantI jR^imbhatI chaiva niHshvasantI muhurmuhuH ||2-119-39
tvaddarshanaparA saumya kAminI paritapyate |
yadi tvaM yAsyase vIra dhArayiShyati jIvitam ||2-119-40
adarshanena maraNaM tasyA nAstyatra saMshayaH |
yadi nArIsahasramM te hR^idisthaM yadunandana ||2-119-41
striyAH kAmayamAnAyAH kartavyA hastadhAraNA |
tvaM cha tasyA varotsarge datto devyA manorathaH ||2-119-42
chitrapaTTaM mayA dattaM tvacchihnaM dR^ishya jIvati |
sAnukrosho yadushreShTha bhava tasyA manorathe ||2-119-43
uShA te patate mUrdhnA vayaM cha yadunandana |
shrUyatAM chodbhavastasyAH kulashIlaM cha yAdR^isham ||2-119-44
saMsthAnaM prakR^itiM chAsyAH pitaraM cha bravImi te |
vairochanisuto vIra bANo nAma mahAsuraH ||2-119-45
sa rAjA shoNItapure tasya tvAmichChate sutA |
tvadbhAvagatachittA sA tvanmayaM chApi jIvitam ||2-119-46
manorathakR^ito bhartA devyA datto na saMshayaH |
tvatsa~NgamAtsA sushroNI prANAndhArayate shubhA |2-119-47
chitralekhAvachaH shrutvA so.aniruddho.abravIdidam |
dR^iShTA svapne mayA sA hi tanmattaH shR^iNu shobhane ||2-119-48
rUpaM kAntiM matiM chaiva saMyogaM ruditaM tathA |
evaM sarvamahorAtraM muhyAmi parichintayan ||2-119-49
yadyahaM samanugrAhyo yadi sakhyaM tvamichChasi |
nayasva chitralekhe mAM draShTumichChAmyahaM priyAm ||2-119-50
[kAmasaMtApasaMtaptaH priyAsa~NgamakAmataH |
eSho.a~njalirmayA baddhaH satyaM svapnaM kuruShva me ||2-119-51
tasya tadvachanaM shrutvA chitralekhA varApsarAH |
saphalo.adya mama kleshaH sakhyA me yatprayAchitam ||2-119-52
vaishampAyana uvAcha]
IpsitaM tasya vij~nAya aniruddhasya bhAminI |
chitralekhA tatastuShTA tatheti cha tamabravIt ||2-119-53
harmye strIgaNamadhyasthaM kR^itvA chAntarhitaM tadA |
utpapAta gR^ihItvA sA prAdyumniM yuddhadurmadam ||2-119-54
sA tamadhvAnamAgamya siddhachAraNasevitam |
sahasA shoNitapuraM pravivesha manojavA ||2-119-55
adarshanaM tamAnIya mAyayA kAmarUpiNI |
aniruddhaM mahAbhAgA yatroShA tatra gachChati ||2-119-56
uShAyA darshayachchainaM chitrAbharaNabhUShitam |
chitrAmbaradharaM vIraM rahasyamararUpiNam ||2-119-57
tatroShAM vismitAM dR^iShTvA harmyasthAM sakhisaMnidhau |
praveshayAmAsa cha taM tadA sA svagR^ihaM tataH ||2-119-58
praharShotphullanayanA priyaM dR^iShTvArthakovidA |
sA harmyasthA tamargheNa yAdavaM samapUjayat ||2-119-59
chitralekhAM pariShvajya priyAkhyAnairatoShayat |
tvaritA kAminI prAha chitralekhAM bhayAturA ||2-119-60
sakhIdaM vai kathaM kAryaM guhye kAryavishArade |
guhye kR^ite bhavetsvasti prakAshe jIvitakShayaH ||2-119-61
[ityuktvA tvaramANA sA guhyadeshe svala~NkR^itA |
kAntena saha saMyuktA sthitA vai bhItabhItavat] || 2-119-62
chitralekhAbravIdvAkyaM shR^iNu tvaM nishchayam sakhi |
kR^itaM puruShakAreNa daivaM nAshayate sakhi ||2-119-63
yadi devyAH prasAdaste hyanukUlo bhaviShyati |
adya mAyAkR^itaM guhyaM na kashchijj~nAsyate naraH ||2-119-64
sakhyA vai evamuktA sA paryavasthitachetanA |
evametaditi prAha sAniruddhamidaM vachaH ||2-119-65
diShTyA svapnagatashchauro dR^ishyate subhagaH patiH |
yatkR^ite tu vayaM khinnA durlabhapriyakA~NkShayA ||2-119-66
kachchittava mahAbAho kushalaM sarvato gatam |
hR^idayaM hi mR^idu strINAM tena pR^ichChAmyahaM tava ||2-119-67
tasyAstadvachanaM shrutvA uShAyAH shlakShNamarthavat |
so.apyAha yadushArdUlaH shubhAkSharataraM vachaH ||2-119-68
harShaviplutanetrAyAH pANinAshru pramR^ijya cha |
prahasya sasmitaM prAha hR^idayagrAhakaM vachaH ||2-119-69
kushalaM me varArohe sarvatra mitabhAShiNi |
tvatprasAdena me devi priyamAvedayAmi te ||2-119-70
adR^iShTapurvashcha mayA desho.ayaM shubhadarshane |
nishi svapne yathA dR^iShTaH sakR^itkanyApure tathA ||2-119-71
evamevamahaM bhIru tvatprasAdAdihAgataH |
na cha tadrudrapatnyA vai mithyA vAkyaM bhaviShyati ||2-119-72
devyAste prItimAj~nAya tvatpriyArthaM cha bhAmini |
anuprApto.asmi chAdyaiva prasIda sharanaM gataH ||2-119-73
ityuktA tvaramANA sA guhyadeshe svala~NkR^itA |
kAntena saha saMyuktA sthitA vai bhItabhItavat ||2-119-74
tatashchodvAhadharmeNa gAndharveNa samIyatuH |
anyonyaM ramatustau tu chakravAkau yathA divA ||2-119-75
[patinA sAniruddhena mumude tu varA~NganA] |
kAntenA saha saMyuktA divyavastrAnulepanA ||2-119-76
ramamANAniruddhena avij~nAtA sutA tadA |
tasminneva kShaNe prApte yadUnAmR^iShabho hi saH ||2-119-77
divyamAlyAmbaradharo divyasraganulepanaH |
uShayA saha saMyukto vij~nAto bANarakShibhiH ||2-119-78
tatastaishchArapuruShairbANasyAveditaM drutam |
yathA dR^iShTamasheSheNa kanyAyAstadatikramam ||2-119-79
tataH ki~NkarasainyaM tu vyAdiShTaM bhImakarmaNA |
baleH putreNa vIreNa bANenAmitraghAtinA ||2-119-80
gachChadhvaM sahitAH sarve hanyatAmeva durmatiH |
yena naH kulachAritraM dUshitaM dhUShitAtmanA ||2-119-81
uShAyAM dharShitAyAM hi kulaM no dharShitaM mahat |
asaMpradattAM yo.asmAbhiH svaya~NgrAhamadharShayat ||2-119-82
aho vIryamaho dhairyamaho dhArShTyaM cha durmateH |
yaH puraM bhavanaM chedaM praviShTo naH sa bAlishaH ||2-119-83
evamuktvA punastAM tu ki~NkarAMshchodayadbhR^isham |
te tasyAj~nAmatho gR^ihya susaMnaddhA viniryayuH |
yatrAniruddho hyabhavattatrAgachChanmahAbalAH ||2-119-84
nAnAshastrodyatakarA nAnArUpA bhaya~NkarAH |
dAnavAH samabhikruddhAH prAdyumnivadhakA~NkShiNaH ||2-119-85
ruroda tadbalaM dR^iShTvA bAShpeNAvR^italochanA |
prAdyumnivadhabhItA sA bANaputrI yashasvinI ||2-119-86
tatastu rudatIM dR^iShTvA tAM sutAM mR^igalochanAm |
hA hA kAnteti vepantImaniruddho.abhyabhAShata ||2-119-87
abhayaM te.astu sushroNi mA bhaistvaM hi mayi sthite |
saMprApto harShakAlAste nehAsti bhayakAraNam ||2-119-88
kR^itsno.ayaM yadi bANasya bhR^ityavargo yashasvini |
AgachChati na me chintA bhIru pashyAdya vikramam ||2-119-89
tasya sainyasya ninadaM shrutvabhyAgachChatastataH |
sahasaivotthitaH shrImAnprAdyumniH kimiti bruvan ||2-119-90
atha so.apashyata balaM nanApraharaNodyatam |
sthitaM samantatastatra parivArya gR^ihaM mahat ||2-119-91
tato.abhyagachChattvarito yatra tadveShTitaM balam |
kruddhaH svabalamAsthAya adashaddashanachChadam ||2-119-92
tato yoddhumapoDhAnAM bANeyAnAM nishamya tu |
sA chitralekhAsmarata nAradaM devadarshanam ||2-119-93
tato nimeShamAtreNa samprApto munipu~NgavaH |
smR^ito.atha chitrlekhAyAH puraM shoNitasAhvayam ||2-119-94
antarikShe sthitastatra so.aniruddhamathAbravIt |
mA bhayaM svasti te vIra prApto.asmyadya puraM tava ||2-119-95
tatashcha nAradaM dR^iShTvA so.abhivAdya mahAbalaH |
prahR^iShTamAnaso bhUtvA yuddhArthamabhivartata ||2-119-96
tatasteShAM svanaM shrutvA sarveShAmeva garjatAm |
sahasaivotthitaH shUrastotrArdita iva dvipaH ||2-119-97
tamApatantaM saMprekShya saMdaShTauShThaM mahAbhujam |
prAsAdAchchAvarohantaM bhayArtA vipradudruvuH || 2-119-98
antaHpuradvAragataM parighaM gR^ihya chAtulam |
vadhAya teShAM chikShepa nAnAyuddhavishAradaH ||2-119-99
te sarve bANavarShaishcha gadAbhirmushalaistathA |
asibhiH shaktibhiH shUlairnijaghnU raNagochare ||2-119-100
sa hanyamAno nArAchaiH parighaishcha samantataH |
dAnavaiH samabhikruddhaiH prAdyumniH shastrakovidaiH ||2-119-101
nAkShubhyatsarvabhUtAtmA nadanmegha ivoShNage |
Avidhya parighaM ghoraM teShAM madhye vyatiShThata ||2-119-102
sUryo divi charanmadhye meghAnAmiva sarvashaH |
daNDakR^iShNAjinadharo nArado hR^iShTamAnasaH |
sAdhu sAdhviti vai tatra so.aniruddhamabhAShata ||2-119-103
te hanyamAnA raudreNa parigheNAmitaujasA |
prAdravanta bhayAtsarve meghA vAteritA yathA ||2-119-104
vidrAvya dAnavAnvIraH parigheNa suvikramaH |
aniruddho raNe hR^iShTaH siMhanAdaM nanAda cha ||2-119-105
gharmAnte toyado vyomni nadanniva mahAsvanaH |
tiShThadhvamiti chukrosha dAnavAnyuddhadurmadAn ||2-119-106
prAdyumnirvyahanachchApi sarvA~nChatrunibarhaNaH |
tena te samare sarve hanyamAnA mahAtmanA ||2-119-107
yato bANastato bhItA yayuryuddhaparA~NmukhAH |
tato bANasamIpasthAH shvasanto rudhirokShitAH ||2-119-108
na sharma lebhire daityA bhayaviklavachetasaH |
mA bhaiShTA mA bhaiShTa iti rAj~nA te tena choditAH || 2-119-109
trAsamutsR^ijya chaikasthA yuddhyadhvaM dAnavarShabhAH |
tAnuvAcha punarbANo bhayavisrastalochanAn ||2-119-110
kimidaM lokavikhyAtaM yasha utsR^ijya dUrataH |
bhavanto yAnti vaiklavyaM klIbA iva vichetasaH ||2-119-111
ko.ayaM yasya bhayatrastA bhavanto yAntyanekashaH |
kulApadeshinaH sarve nAnAyuddhavishAradAH ||2-119-112
bhavadbhirna hi me kAryaM yuddhasAhAyyamadya vai |
abravIddhvaMsatetyevaM matsamIpAchcha nashyata ||2-119-113
atha tAnvAgbhirugrAbhIstrAsayanbahudhA balI |
vyAdidesha raNe shUrAnanyAnayutashaH punaH ||2-119-114
pramAthagaNabhUyiShThaM vyAdiShTaM tasya nigrahe |
anIkaM sumahAraudraM nAnApraharaNodyatam ||2-119-115
athAntarikShe bahudhA vidyudvadbhirivAmbudaiH |
bANAnIkaiH samabhavadvyAptaM saMdIptalochanaiH ||2-119-116
kechitkShitisthAH prAkrosha~NgajA iva samantataH |
antarikShe vyarAjanta gharmAnta iva toyadAH ||2-119-117
tatastatsumahatsainyaM sametamabhavatpunaH |
tiShTha tiShTheti cha tadA vAcho.ashrUyanta sarvashaH ||2-119-118
aniruddho raNe viraH sa cha tAnabhyavartata |
tadAshcharyaM samabhavadyadekastu samAgataH ||2-119-119
ayudhyata mahAvIryairdAnavaiH saha saMyuge |
teShAmeva cha jagrAha parighAMstomarAnapi ||2-119-120
taireva cha tadA yuddhe ta~njaghAna mahAbalaH |
punaH parighamutsR^ijya pragR^ihya raNamUrdhani ||2-119-121
sa tena vicharanmArgAnekaH shatrunibarhaNaH |
bhrAntamudbhrAntamAviddhamAplutaM viplutaM plutam ||2-119-122
iti prakArAndvAtriMshadvicharannAbhyadR^ishyata |
ekaM sahasrashashchAtra dadR^ishU raNamUrdhani ||2-119-123
krIDantaM bahudhA yuddhe vyAditAsyamivAntakam |
tatastenAbhisaMtaptA rudhiraughapariplutAH || 2-119-124
punarbhagnAH prAdravanta yatra bANo vyavasthitaH |
gajavAjirathaughaiste chohyamAnAH samantataH || 2-119-125
kR^itvA chArtasvaraM ghoraM disho jagmurmahaujasaH |
ekaikasyopari tadA te.anyonyaM bhayapIDitAH ||2-119-126
vamantaH shoNitaM jagmurviShAdAdvimukhA raNe |
na babhUva purA devairyudhyatAM tAdR^ishaM bhayam ||2-119-127
yAdR^ishaM yuddhyamAnAnAmaniruddhena saMyuge |
kechidvamanto rudhiraM hyapatanvasudhAtale ||2-119-128
dAnavA girishR^i~ngAbhA gadAshUlAsipANayaH |
te bANamutsR^ijya raNe jagmurbhayasamAkulAH ||2-119-129
vishAlamAkAshatalaM dAnavA nirjitAstadA |
niHsheShabhagnAM mahatIM dR^iShTvA tAM vAhinIM tadA ||2-119-130
bANaH krodhAtprajajvAla samiddho.agnirivAdhvare |
antarikShacharo bhUtvA sAdhuvAdI samantataH ||2-119-131
nArado nR^ityati prIto hyaniruddhasya saMyuge |
etasminnantare chaiva bANaH paramakopanaH ||2-119-132
kumbhANDasa~NgR^ihItaM tu rathamAsthAya vIryavAn |
yayau yatrAniruddho vai udyatAsI rathe sthitaH ||2-119-133
paTTishAsigadAshUlamudyamya cha parashvadhAn |
babhau bAhusahasreNa shakro dhvajashatairiva ||2-119-134
baddhagodhA~Ngulitraishcha bAhubhiH sa mahAbhujaH |
nAnApraharaNopetaH shushubhe dAnavottamaH ||2-119-135
siMhanAdaM nadankruddho visphAritamahAdhanuH |
abravIttiShTha tiShTheti krodhasaMraktalochanaH ||2-119-136
vachanaM tasya saMshrutya prAdyumniraparAjitaH |
bANasya vadanaM sa~Nkhye samudvIkShya tato.ahasat ||2-119-137
ki~NkiNIshatanirghoShaM raktadhvajapatAkinam |
R^iShyacharmAvanaddhA~NgaM dashanalvaM mahAratham ||2-119-138
tasya vAjisahasraM tu rathe yuktaM mahAtmanaH |
purA devAsure yuddhe hiraNyakashiporiva ||2-119-139
tamApatantaM dadR^ishe dAnavaM yadupu~NgavaH |
saMprahR^iShTastato yuddhe tejasA chApyapUryata ||2-119-140
asicharmadharo vIraH svasthaH sa~NgrAmalAlasaH |
narasiMho yathA pUrvamAdidaityavadhodyataH ||2-119-141
ApatantaM dadarshAtha khaDgacharmadharaM tadA |
khaDgacharmadharaM taM tu dR^iShTvA bANaH padAtinam ||2-119-142
praharShamatulaM lebhe prAdyumnivadhakA~NkShayA |
tanutreNa vihInashcha khaDgapANIshcha yAdavaH ||2-119-143
ajeya iti taM matvA yuddhAyAbhimukhaH sthitaH |
aniruddhaM raNe bANo jitakAshI mahAbalaH ||2-119-144
vAchaM chovAcha sa~Nkruddho gR^ihyatAM hanyatAmiti |
vAchaM cha bruvatastasya shrutvA prAdyumnirAhave ||2-119-145
bANasya bruvataH krodhAddhasamAno.abhyudaikShata |
uShAM bhayaparitrastAM rudatIM tatra bhAminIm ||2-119--146
aniruddhaH prahasyAtha samAshvAsya cha tAM sthitaH |
atha bANaH sharaughANAM kShudrakANAM samantataH || 2-119-147
chikShepa samare kruddho hyaniruddhavadhepsayA |
aniruddhastu chichCheda kA~NkShaMstasya parAjayam ||2-119-148
vavarSha sharajAlAni kShudrakANAM samantataH |
bANo.aniruddhashirasi kA~NkShaMstasya raNe vadham ||2-119-149
tato bANasahasrANi charmaNA vyavadhUya saH |
babhau pramukhatastasya sthitaH sUrya ivodaye ||2-119-150
so.abhibhUya raNe bANamAsthito yadunandanaH |
siMhapramukhato dR^iShTvA gajamekaM yathA vane ||2-119-151
tato bANaH sa bANaughairmarmabhedibhirAshugaiH |
vivyAdha nishitaistIkShNaiH prAdyumnimaparAjitam ||2-119-152
samAhatastato bANaiH khaDgacharmadharo.apatat |
tamApatantaM nishitairabhyaghnansAyakaistathA ||2-119-153
so.atividdho mahAbAhurbANaiH sannataparvabhiH |
krodhenAbhiprajajvAla chikIrShuH karma duShkaram ||2-119-154
rudhiraughaplutairgAtrairbANavarShaiH samAhitaH |
abhibhUtaH susa~Nkruddho yayau bANarathaM prati ||2-119-155
asibhirmushalaiH shUlaiH paTTishaistomaraistathA |
so.atividdhaH sharaughaishcha prAdyumnirna vyakampata ||2-119-156
Aplutya sahasA kruddho ratheShAM tasya so.achChinat |
jaghAna chAshvAnkhaDgena bANasya raNamUrdhani ||2-119-157
taM punaH sharavarSheNa paTTishaistomarairapi |
chakArAntarhitaM bANo yuddhamArgavishAradaH ||2-119-158
hato.ayamiti vij~nAya prANadannairR^itA gaNAH |
tato.avaplutya sahasA rathapArshve vyavasthitaH ||2-119-159
shaktiM bANastataH kruddho ghorarUpAM bhayAnakAm |
jagrAha jvalitAM ghorAM ghaNTAmAlAkulAM raNe ||2-119-160
jvalanAdityasa~NkAshAM yamadaNDogradarshanAm |
prAhiNottAmasa~Ngena maholkAM jvalitAmiva ||2-119-161
tAmApatantIM saMprekShya jIvitAntakarIM tatdA |
so.abhiplutya tadA shaktiM jagrAha puruShottamaH || 2-119-162
nirbibheda tato bANaM tayA shaktyA mahAbalaH |
sA bhitvA tasya dehaM vai prAvishaddharaNItalam ||2-119-163
sa gADhaviddho vyathito dhvajayaShTiM samAshritaH |
tato mUrchChAbhibhUtaM taM kumbhANDo vAkyamabravIt ||2-119-164
upekShase dAnavendra kimevaM shatrumudyatam |
labdhalakSho hyayaM vIro nirvikAro.adya dR^ishyate ||2-119-165
mAyAmAshritya yuddhyasva nAyam vadhyo.anyathA bhavet |
AtmAnaM mAM cha rakShasva pramAdAtkimupekShase ||2-119-166
vadhyatAmayamadyaiva na naH sarvAnvinAshayet |
[anyAMshcha shatasho hatvA uShAM nItvA vrajiShyati] ||2-119-167
kuMbhANDavachanairevaM dAnavendraH praNoditaH |
vAchaM rUkShAM abhikruddhaH provAcha vadatAM varaH ||2-119-168
eSho.ahamasya vidadhe mR^ityuM prANaharaM raNe |
AdAsyAmyahametaM vai garutmAniva pannagam ||2-119-169
ityevamuktvA sarathaH sadhvajaH sAshvasArathiH |
gandharvanagarAkArastatraivAntaradhIyata ||2-119-170
[mumocha nishitAnbANAMshChanno mAyAdharo balI] |
vij~nAyAntarhitaM bANaM prAdyumniraparAjitaH ||2-119-171
pauruSheNa samAyuktaH saMpraikShata disho dasha |
AsthAya tAmasIM vidyAM tadA kruddho mahAbalaH ||2-119-172
mumocha vishikhAMstIkShNAMshChanno mAyAdharo balI |
prAdyumnirvishikhairbaddhaH sarpabhUtaiH samantataH ||2-119-173
veShTito bahudhA tasya dehaH pannagarAshibhiH |
sa tu veShTitasarvA~Ngo baddhaH prAdyumnirAhave ||2-119-174
niShprayatnaH kR^itastasthau mainAka iva parvataH |
jvAlAvalIDhavadanaiH sarpabhogairvicheShTitaH ||2-119-175
abhitaH parvatAkAraH prAdyumnirabhavadraNe |
niShprayatnagatishchApi sarpavaktramayaiH sharaiH ||2-119-176
na vivyathe sa bhUtAtmA sarvataH pariveShTitaH |
tatastaM vAgbhirugrAbhiH saMrabdhaH samatarjayat ||2-119-177
bANo dhvajaM samAshritya provAchAmarShito vachaH |
kumbhANDa vadhyatAM shIghramayaM vai kulapAMsanaH ||2-119-178
chAritraM yena me loke dhUShitaM dUShitAtmanA |
ityevamukte vachane kumbhANDo vAkyamabravIt ||2-119-179
rAjanvakShyAMyahaM kiMchittanme shR^iNu yadichChasi |
ayaM vij~nAyatAM kasya kuto vAyamihAgataH ||2-119-180
kena vAyamihAnItaH shakratulyaparAkramaH |
mayAyaM bahusho rAjandR^iShTo yuddhyanmahAraNe ||2-119-181
krIDanniva cha yuddheShu dR^ishyate devasUnuvat |
balavAnsattvasaMpannaH sarvashAstravishAradaH ||2-119-182
nAyaM vadhakR^itaM doShamarhate daityasattama |
gAndharveNa vivAhena kanyeyaM tava sa~NgatA ||2-119-183
adeyA hyapratigrAhyA atashchintyaM vadhaM kuru |
vij~nAya cha vadhaM vAsya pUjAM vAsya kariShyasi || 2-119-184
vadhe hyasya mahAndoSho rakShaNe sumahAnguNaH |
ayaM hi puruShotkR^iShTaH sarvathA mAnamarhati ||2-119-185
sarvato veShTitatanurna vyathatyeSha bhogibhiH |
kulashauNDiryavIryaishcha sattvena cha samanvitaH |2-119-186
pashya rAjanmahAvIryairanvitaH puruShottamaH |
na no gaNayate sarvAnvadhaM prApto.apyayaM balI ||2-119-187
yadi mAyAprabhAveNa nAtra baddho bhavedayam |
sarvAnsuragaNAnsa~Nkhye yodhayennAtra saMshayaH ||2-119-188
sarvasa~NgrAmamArgaj~no bhavedvIryAdhikastava |
shoNitaughaplutairgAtrairnAgabhogaishcha veShTitaH ||2-119-189
trishikhAM bhrukutiM kR^itvA na chintayati naH sthitAn |
imAmavasthAM nIto.api svabAhubalamAshritaH ||2-119-190
na chintayati rAjaMstvAM vIryavAnko.apyasau yuvA |
sahasrabAhoH samare dvibAhuH samavasthitaH |
na chintayati te vIryamayaM vIryamadAnvitaH ||2-119-191
uchitaM yadi te rAjanj~neyo vIryabalAnvitaH |
kanyA cheyaM na chAnyasya niryAtyetena sa~NgatA ||2-119-192
yadi cheShTatamaH kashchidayaM vaMshe mahAtmanAm |
tataH pUjAmayaM viraH prApsyate chAsurottama || 2-119-193
rakShyatAmiti choktvaiva tathAstviti cha tasthivAn |
evamukte tu vachane kumbhANDena mahAtmanA ||2-119-194
tathetyAha cha kumbhANDaM bANaH shatruniShUdanaH |
saMrakShiNastato dattvA aniruddhasya dhImataH ||2-119-195
yayau svameva bhavanaM baleH putro mahAyashAH |
saMyataM mAyayA dR^iShTvA aniruddhaM mahAbalam ||2-119-196
R^iShINAM nAradaH shreShTho.avrajaddvAravatIM prati |
tato hyAkAshamArgeNa munirdvAravatIM gataH ||2-119-197
gate R^iShINAM pravare so.aniruddho vyachintayat |
naShTo.ayaM dAnavaH krUro yuddhameShyatyasaMshayaH ||2-119-198
sa gatvA nAradastatra sha~NkhachakragadAdharam |
j~nApayiShyati tattvena imamarthaM na saMshayaH ||2-119-199
nAgairvicheShTitaM dR^iShTvA uShA prAdyumnimAturA |
ruroda bAShparuddhAkShI tAmAha rudatIM punaH ||2-119-200
kimidaM rudyate bhIru mA bhaistvaM mR^igalochane |
pashya sushroNi saMprAptaM matkR^ite madhusUdanam ||2-119-201
yasya sha~NkhadhvaniM shrutvA bAhushabdaM balasya cha
dAnavA nAshameShyanti garbhAshchAsurayoShitAm || 2-119-202
vaishampAyana uvAcha
evamuktAniruddhena uShA vishrambhamAgatA |
nR^ishaMsaM pitaraM chaiva shochate sA sumadhyamA ||2-119-203
iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNi
bANAniruddhayuddhe
ekonaviMshatyadhikashatatamo.adhyAyaH
| Previous | | English M.M.Dutt | | Tamil Translation | | Next |
