அத² பஞ்சத³ஷா²தி⁴கஷ²ததமோ(அ)த்⁴யாய꞉
பா³ணாஸுராக்²யானம்
ஜனமேஜய உவாச
பூ⁴ய ஏவ மஹாபா³ஹோர்யது³ஸிம்ஹஸ்ய தீ⁴மத꞉ |
கர்மான்யபரிமேயாணி ஷ்²ருதானி த்³விஜஸத்தம ||2-116-1
த்வத்த꞉ ஷ்²ருதவதாம் ஷ்²ரேஷ்ட² வாஸுதே³வஸ்ய தீ⁴மத꞉ |
யத்த்வயா கதி²தம் பூர்வம் பா³ணம் ப்ரதி மஹாஸுரம் ||2-116-2
தத³ஹம் ஷ்²ரோதுமிச்சா²மி விஸ்தரேண தபோத⁴ன |
கத²ம் ச தே³வதே³வஸ்ய புத்ரத்வமஸுரோ க³த꞉ ||2-116-3
யோ(அ)பி⁴கு³ப்த꞉ ஸ்வயம் ப்³ரஹ்மஞ்ச²ங்கரேண மஹாத்மனா |
ஸஹவாஸம் க³தேனைவ ஸக³ணேன கு³ஹேன து ||2-116-4
ப³லேர்ப³லவத꞉ புத்ரோ ஜ்யேஷ்டோ² ப்⁴ராத்ருஷ²தஸ்ய ய꞉ |
வ்ருதோ பா³ஹுஸஹஸ்ரேண தி³வ்யாஸ்த்ரஷ²ததா⁴ரிணா ||2-116-5
அஸங்க்²யைஷ்²ச மஹாகாயைர்மஹாப³லஷ²தைர்வ்ருத꞉ |
வாஸுதே³வேன ஸ கத²ம் பா³ண꞉ ஸங்க்²யே பராஜித꞉ ||2-116-6
ஸம்ரப்³த⁴ஷ்²சைவ யுத்³தா⁴ர்தீ² ஜீவன்முக்த꞉ கத²ம் ச ஸ꞉ |
வைஷ²ம்பாயன உவாச
ஷ்²ருணுஷ்வாவஹிதோ ராஜன்க்ருஷ்ணஸ்யாமிததேஜஸ꞉ ||2-116-7
மனுஷ்யலோகே பா³ணேன யதா²பூ⁴த்³விக்³ரஹோ மஹான் |
வாஸுதே³வேன யத்ராஸௌ ருத்³ரஸ்கந்த³ஸஹாயவான் ||2-116-8
ப³லிபுத்ரோ ரணஷ்²லாகீ⁴ ஜித்வா ஜீவன்விஸர்ஜித꞉ |
ததா² சாஸ்ய வரோ த³த்த꞉ ஷ²ங்கரேண மஹாத்மனா ||2-116-9
நித்யம் ஸாம்நித்⁴யதாம் சைவ கா³ணபத்யம் ததா²க்ஷயம் |
யதா² பா³ணஸ்ய தத்³யுத்³த⁴ம் ஜீவன்முக்தோ யதா² ச ஸ꞉ ||2-116-10
யதா² ச தே³வதே³வஸ்ய புத்ரத்வம் ஸோ(அ)ஸுரோ க³த꞉ |
யத³ர்த²ம் ச மஹத்³யுத்³த⁴ம் தத்ஸர்வமகி²லம் ஷ்²ருணு ||2-116-11
த்³ருஷ்ட்வா தத꞉ குமாரஸ்ய க்ரீட³தஷ்²ச மஹாத்மன꞉ |
ப³லிபுத்ரோ மஹாவீர்யோ விஸ்மயம் பரமம் க³த꞉ ||2-116-12
தஸ்யா பு³த்³தி⁴꞉ ஸமுத்பன்னா தபஷ்²சர்தும் ஸுது³ஷ்கரம் |
ருத்³ரஸ்யாராத⁴னார்தா²ய தே³வஸ்ய ஸ்யாம் யதா² ஸுத꞉ ||2-116-13
ததோ(அ)க்³ளபயதா³த்மானம் தபஸா ஷ்²லாக⁴தே ச ஸ꞉ |
தே³வஷ்²ச பரமம் தோஷம் ஜகா³ம ச ஸஹோமயா ||2-116-14
நீலகண்ட²꞉ பராம் ப்ரீதிம் க³த்வா சாஸுரமப்³ரவீத் |
வரம் வரய ப⁴த்³ரம் தே யத்தே மனஸி வர்ததே ||2-116-15
அத² பா³ணோ(அ)ப்³ரவீத்³வாக்யம் தே³வதே³வம் மஹேஷ்²வரம் |
தே³வ்யா꞉ புத்ரத்வமிச்சா²மி த்வயா த³த்தம் த்ரிலோசன ||2-116-16
ஷ²ங்கரஸ்து ததே²த்யுக்த்வா ருத்³ராணீமித³மப்³ரவீத் |
கனீயான்கார்திகேயஸ்ய புத்ரோ(அ)யம் ப்ரதிக்³ருஹ்யதாம் ||2-116-17
யத்ரோத்தி²தோ மஹாஸேன꞉ ஸோ(அ)க்³நிஜோ ருதி⁴ரே புரே |
தத்ரோத்³தே³ஷே² புரம் சாஸ்ய ப⁴விஷ்யதி ந ஸம்ஷ²ய꞉ ||2-116-18
நாம்னா தச்சோ²ணிதபுரம் ப⁴விஷ்யதி புரோத்தமம் |
மயாபி⁴கு³ப்தம் ஷ்²ரீமந்தம் ந கஷ்²சித்ப்ரஸஹிஷ்யதி ||2-116-19
தத꞉ ஸ நிவஸன்பா³ண꞉ புரே ஷோ²ணிதஸாஹ்வயே |
ராஜ்யம் ப்ரஷா²ஸதே நித்யம் க்ஷோப⁴யன்ஸர்வதே³வதா꞉ ||2-116-20
அவதீர்ய மதோ³த்ஸிக்தோ பா³ணோ பா³ஹுஸஹஸ்ரவான் |
அசிந்தயந்தே³வக³ணான்யுத்³த⁴மாகாங்க்ஷதே ஸதா³ ||2-116-21
த்⁴வஜம் சாஸ்ய த³தௌ³ ப்ரீத꞉ குமாரோ ஹ்யக்³னிதேஜஸம் |
வாஹனம் சைவ பா³ணஸ்ய மயூரம் தீ³ப்ததேஜஸம் ||2-116-22
ந தே³வா ந ச க³ந்த⁴ர்வா ந யக்ஷா நாபி பன்னகா³꞉ |
தஸ்ய யுத்³தே⁴ வ்யதிஷ்ட²ந்த தே³வதே³வஸ்ய தேஜஸா ||2-116-23
த்ர்யம்ப³கேணாபி⁴கு³ப்தஷ்²ச த³ர்போத்ஸிக்தோ மஹாஸுர꞉ |
பூ⁴யோ ம்ருக³யதே யுத்³த⁴ம் ஷூ²லினம் ஸோ(அ)ப்⁴யக³ச்ச²த ||2-116-24
ஸ ருத்³ரமபி⁴க³ம்யாத² ப்ரணிபத்யாபி⁴வாத்³ய ச |
ப³லிஸூனுரித³ம் வாக்யம் பப்ரச்ச² வ்ருஷப⁴த்⁴வஜம் ||2-116-25
அஸக்ருந்நிர்ஜிதா தே³வா꞉ ஸஸாத்⁴யா꞉ ஸமருத்³க³ணா꞉ |
மயா மத³ப³லோத்ஸேகாத்ஸஸைன்யேன தவாஷ்²ரயாத் ||2-116-26
இமம் தே³ஷ²ம் ஸமாக³ம்ய வஸந்தி ஸ்ம புரே ஸுக²ம் |
தே பராஜயஸந்த்ரஸ்தா நிராஷா² மத்பராஜயே ||2-116-27
நாகப்ருஷ்ட²முபாக³ம்ய நிவஸந்தி யதா²ஸுக²ம் |
ஸோ(அ)ஹம் நிராஷோ² யுத்³த⁴ஸ்ய ஜீவிதம் நாத்³ய காமயே ||2-116-28
அயுத்³த்⁴யதோ வ்ருதா² ஹ்யேஷாம் பா³ஹூனாம் தா⁴ரணம் மம |
தத்³ப்³ரூஹி மம யுத்³த⁴ஸ்ய கச்சிதா³க³மனம் ப⁴வேத் ||2-116-29
ந மே யுத்³த⁴ம் வினா தே³வ ரதிரஸ்தி ப்ரஸீத³ மே |
தத꞉ ப்ரஹஸ்ய ப⁴க³வானப்³ரவீத்³ருஷப⁴த்⁴வஜ꞉ ||2-116-30
ப⁴விதா பா³ண யுத்³த⁴ம் வை ததா² தச்ச்²ருணு தா³னவ |
த்⁴வஜஸ்யாஸ்ய யதா³ ப⁴ங்க³ஸ்தவ தாத ப⁴விஷ்யதி |
ஸ்வஸ்தா²னே ஸ்தா²பிதஸ்யாத² ததா³ யுத்³த⁴ம் ப⁴விஷ்யதி ||2-116-31
இத்யேவமுக்த꞉ ப்ரஹஸன்பா³ணஸ்து ப³ஹுஷோ² முதா³ |
ப்ரஸன்னவத³னோ பூ⁴த்வா பாத³யோ꞉ பதிதோ(அ)ப்³ரவீத் |
தி³ஷ்ட்யா பா³ஹுஸஹஸ்ரஸ்ய ந வ்ருதா² தா⁴ரணம் மம ||2-116-32
தி³ஷ்ட்யா ஸஹஸ்ராக்ஷமஹம் விஜேதா புனராஹவே |
ஆனந்தே³நாஷ்²ருபூர்ணாப்⁴யாம் நேத்ராப்⁴யாமரிமர்த³ன꞉ |
பஞ்சாஞ்ஜலிஷ²தைர்தே³வம் பூஜயன்பதிதோ பு⁴வி ||2-116-33
ஈஷ்²வர உவாச
உத்திஷ்டோ²த்திஷ்ட² பா³ஹூநாமாத்மன꞉ ஸகுலஸ்ய து |
ஸத்³ருஷ²ம் ப்ராப்ஸ்யஸே வீர யுத்³த⁴மப்ரதிமம் மஹத் ||2-116-34
வைஷ²ம்பாயன உவாச
ஏவமுக்தஸ்ததோ பா³ணஸ்த்ர்யம்ப³கேன மஹாத்மனா |
ஹர்ஷேணாத்யுச்ச்²ரிதம் ஷீ²க்⁴ரம் நத்வா ஸ வ்ருஷப⁴த்⁴வஜம் ||2-116-35
ஷி²திகண்ட²விஸ்ருஷ்டஸ்து பா³ண꞉ பரபுரஞ்ஜய꞉ |
யயௌ ஸ்வப⁴வனம் தத்ர யத்ர த்⁴வஜக்³ருஹம் மஹத் ||2-116-36
தத்ரோபவிஷ்ட꞉ ப்ரஹஸன்கும்பா⁴ண்ட³மித³மப்³ரவீத் |
ப்ரியமாவேத³யிஷ்யாமி ப⁴வதோ யன்மனோக³தம் ||2-116-37
இத்யேவமுக்த꞉ ப்ரஹஸன்பா³ணமப்ராதிமம் ரணே |
ப்ரோவாச ராஜங்கிம் வைதத்³வக்துகாமோ(அ)ஸி மத்ப்ரியம் || 2-116-38
விஸ்மயோத்பு²ல்லநயன꞉ ப்ரஹர்ஷாதி³வ பா⁴ஷஸே |
த்வத்த꞉ ஷ்²ரோதுமிஹேச்சா²மி வரம் கிம் லப்³த⁴வானஸி ||2-116-39
ஷி²திகண்ட²ப்ரஸாதே³ன ஸ்கந்த³கோ³பாயனேன ச |
கச்சித்த்ரைலோக்யராஜ்யம் தே வ்யாதி³ஷ்டம் ஷூ²லபாணினா ||2-116-40
அஸ்ய சக்ரப⁴யத்ரஸ்தா நிவஸந்தி ஜலாஷ²யே |
கச்சிச்சா²ர்ங்க³க³தா³பானே꞉ ஸ்தி²தஸ்ய பரமாஹவே ||2-116-41
கச்சிதி³ந்த்³ரஸ்தவ ப⁴யாத்பாதாலமுபயாஸ்யதி |
கச்சித்³விஷ்ணுபரித்ராஸம் விமோக்ஷ்யந்தி தி³தே꞉ ஸுதா꞉ ||2-116-42
பாதாலவாஸமுத்ஸ்ருஜ்ய கச்சித்தவ ப³லாஷ்²ரயாத் |
விபு³தா⁴வாஸநிரதா ப⁴விஷ்யந்தி மஹாஸுரா꞉ ||2-116-43
ப³லிர்விஷ்ணுபராக்ராந்தோ ப³த்³த⁴ஸ்தவ பிதா ந்ருப |
ஸலிலௌகா⁴த்³விநிஷ்க்ரம்ய கச்சித்³ராஜ்யமவாப்ஸ்யதி ||2-116-44
தி³வ்யமால்யாம்ப³ரத⁴ரம் தி³வ்யஸ்ரக்³க³ந்த⁴ளேபனம் |
கச்சித்³வைரோசனிம் தாத த்³ரக்ஷ்யாம꞉ பிதரம் தவ ||2-116-45
கச்சித்த்ரிபி⁴꞉ க்ரமை꞉ பூர்வம் ஹ்ருதாம்ˮல்லோகானிமான்ப்ரபோ⁴ |
புன꞉ ப்ரத்யானயிஷ்யாமோ ஜித்வா ஸர்வாந்தி³வௌகஸ꞉ ||2-116-46
ஸ்னிக்³த⁴க³ம்பீ⁴ரநிர்கோ⁴ஷம் ஷ²ங்க²ஸ்வனபுரோஜவம் |
கச்சிந்நாராயணம் தே³வம் ஜேஷ்யாம꞉ ஸமிதிஞ்ஜயம் ||2-116-47
கச்சித்³வ்ருஷத்⁴வஜஸ்தாத ப்ரஸாத³ஸுமுக²ஸ்தவ |
யதா² தே ஹ்ருத³யோத்கம்ப꞉ ஸாஷ்²ருபி³ந்து³꞉ ப்ரவர்ததே ||2-116-48
கச்சிதீ³ஷ்²வரதோஷேண கார்திகேயமதேன ச |
ப்ராப்தவானஸி ஸர்வேஷாமஸ்மாகம் ராஜ்யஸம்பத³ம் ||2-116-49
இதி கும்பா⁴ண்ட³வசனைஷ்²சோதி³த꞉ ஸோ(அ)ஸுரோத்தம꞉ |
பா³ணோ வாணீமஸம்ஸக்தாம் ப்ரோவாச வத³தாம் வர꞉ ||2-116-50
பா³ண உவாச
சிராத்ப்ரப்⁴ருதி கும்பா⁴ண்ட³ ந யுத்³த⁴ம் ப்ராப்யதே மயா |
ததோ மயா முதா³ ப்ருஷ்ட꞉ ஷி²திகண்ட²꞉ ப்ரதாபவான் ||2-116-51
யுத்³தா⁴பி⁴லாஷ꞉ ஸுமஹாந்தே³வ ஸஞ்ஜாயதே மம |
அபி⁴ப்ராப்ஸ்யாம்யஹம் யுத்³த⁴ம் மனஸஸ்துஷ்டிவர்த⁴னம் ||2-116-52
ததோ(அ)ஹம் தே³வதே³வேன ஹரேணாமித்ரகா⁴தினா |
ப்ரஹஸ்ய ஸுசிரம் காலமுக்தோ(அ)ஸ்மி வசனம் ப்ரியம் |
ப்ராப்ஸ்யஸே ஸுமஹத்³யுத்³த⁴ம் த்வம் பா³ணாப்ரதிமம் மஹத் ||2-116-53
மயூரத்⁴வஜப⁴ங்க³ஸ்தே ப⁴விஷ்யதி யதா³ஸுர |
ததா³ த்வம் ப்ராப்ஸ்யஸே யுத்³த⁴ம் ஸுமஹத்³தி³திநந்த³ன ||2-116-54
ததோ(அ)ஹம் பரமப்ரீதோ ப⁴க³வந்தம் வ்ருஷத்⁴வஜம் |
ப்ரணம்ய ஷி²ரஸா தே³வம் தவாந்திகமுபாக³த꞉ ||2-116-55
இத்யேவமுக்த꞉ கும்பா⁴ண்ட³꞉ ப்ரோவாச ந்ருபதிம் ததா³ |
அஹோ ந ஷோ²ப⁴னம் ராஜன்யதே³வம் பா⁴ஷஸே வச꞉ ||2-116-56
ஏவம் கத²யதோஸ்தத்ர தயோரன்யோன்யமுச்ச்²ரித꞉ |
த்⁴வஜ꞉ பபாத வேகே³ன ஷ²க்ராஷ²நிஸமாஹத꞉ ||2-116-57
தம் ததா² பதிதம் த்³ருஷ்ட்வா ஸோ(அ)ஸுரோ த்⁴வஜமுத்தமம் |
ப்ரஹர்ஷமதுலம் லேபே⁴ மேனே சாஹவமாக³தம் ||2-116-58
ததஷ்²சகம்பே வஸுதா⁴ ஷ²க்ராஷ²நிஸமாஹதா |
நநாதா³ந்தர்ஹிதோ பூ⁴மௌ வ்ருஷத³ம்ஷோ² ஜக³ர்ஜ ச ||2-116-59
தே³வாநாமபி யோ தே³வ꞉ ஸோ(அ)ப்யவர்ஷத வாஸவ꞉ |
ஷோ²ணிதம் ஷோ²ணிதபுரே ஸர்வத꞉ பரமம் தத꞉ ||2-116-60
ஸூர்யம் பி⁴த்த்வா மஹோல்கா ச பபாத த⁴ரணீதலே |
ஸ்வபக்ஷே சோதி³த꞉ ஸூர்யோ ப⁴ரணீம் ஸமபீட³யத் ||2-116-61
சைத்யவ்ருக்ஷேஷு ஸஹஸா தா⁴ரா꞉ ஷ²தஸஹஸ்ரஷ²꞉ |
ஷோ²ணிதஸ்ய ஸ்ரவன்கோ⁴ரா நிபேதுஸ்தாரகா ப்⁴ருஷ²ம் ||2-116-62
ராஹுரக்³ரஸதா³தி³த்யமபர்வணி விஷா²ம்பதே |
லோகக்ஷயகரே காலே நிகா⁴தஷ்²சாபதன்மஹான் ||2-116-63
த³க்ஷிணாம் தி³ஷ²மாஸ்தா²ய தூ⁴மகேது꞉ ஸ்தி²தோ(அ)ப⁴வத் |
அநிஷ²ம் சாப்யவிச்சி²ன்னா வவுர்வாதா꞉ ஸுதா³ருணா꞉ ||2-116-64
ஷ்²வேதலோஹிதபர்யந்த꞉ க்ருஷ்ணக்³ரீவஸ்தடி³த்³த்³யுதி꞉ |
த்ரிவர்ணபரிகோ⁴ பா⁴னு꞉ ஸந்த்⁴யாராக³மதா²வ்ருணோத் ||2-116-65
வக்ரமங்கா³ரகஷ்²சக்ரே க்ருத்திகாஸு ப⁴யங்கர꞉ |
பா³ணஸ்ய ஜன்மநக்ஷத்ரம் ப⁴ர்த்ஸயன்னிவ ஸர்வஷ²꞉ ||2-116-66
அனேகஷா²க²ஷ்²சைத்யஷ்²ச நிபபாத மஹீதலே |
அர்சித꞉ ஸர்வகன்யாபி⁴ர்தா³னவானாம் மஹாத்மனாம் ||2-116-67
ஏவம் விவித⁴ரூபாணி நிமித்தானி நிஷா²மயன் |
பா³ணோ ப³லமதோ³ன்மத்தோ நிஷ்²சயம் நாதி⁴க³ச்ச²தி ||2-116-68
விசேதாஸ்த்வப⁴வத்ப்ராஜ்ஞ꞉ கும்பா⁴ண்ட³ஸ்தத்த்வத³ர்ஷி²வான் |
பா³ணஸ்ய ஸசிவஸ்தத்ர கீர்தயன்ப³ஹு கில்பி³ஷம் ||2-116-69
உத்பாதா ஹ்யத்ர த்³ருஷ்²யந்தே கத²யந்தோ ந ஷோ²ப⁴னம் |
தவ ராஜ்யவிநாஷா²ய ப⁴விஷ்யந்தி ந ஸம்ஷ²ய꞉ ||2-116-70
வயம் சான்யே ச ஸசிவா ப்⁴ருத்யா தே ச தவானுகா³꞉ |
க்ஷயம் யாஸ்யந்தி ந சிராத்ஸர்வே பார்தி²வது³ர்னயாத் ||2-116-71
யதா² ஷ²க்ரத்⁴வஜதரோ꞉ ஸ்வத³ர்பாத்பதனம் ப⁴வேத் |
ப³லமாகாங்க்ஷதோ மோஹாத்ததா² பா³ணஸ்ய நர்த³த꞉ ||2-116-72
தே³வதே³வப்ரஸாதா³த்து த்ரைலோக்யவிஜயம் க³த꞉ |
உத்ஸேகாத்³த்³ருஷ்²யதே நாஷோ² யுத்³தா⁴காங்க்ஷீ நனர்த³ ஹ ||2-116-73
பா³ண꞉ ப்ரீதமனாஸ்த்வேவம் பபௌ பானமனுத்தமம் |
தை³த்யதா³னவநாரீபி⁴꞉ ஸார்த⁴முத்தமவிக்ரம꞉ ||2-116-74
கும்பா⁴ண்ட³ஷ்²சிந்தயாவிஷ்டோ ராஜவேஷ்²மாப்⁴யயாத்ததா³ |
அசிந்தயச்ச தத்த்வார்த²ம் தைஸ்தைருத்பாஅதத³ர்ஷ²னை꞉ ||2-116-75
ராஜா ப்ரமாதீ³ து³ர்பி³த்³தி⁴ர்ஜிதகாஷீ² மஹாஸுர꞉ |
யுத்³த⁴மேவாபி⁴லஷதே ந தோ³ஷான்மன்யதே மதா³த் ||2-116-76
மஹோத்பாதப⁴யம் சைவ ந தன்மித்²யா ப⁴விஷ்யதி |
அபீதா³னீம் ப⁴வேன்மித்²யா ஸர்வமுத்பாதத³ர்ஷ²னம் ||2-116-77
இஹ த்வாஸ்தே த்ரிநயன꞉ கார்திகேயஷ்²ச வீர்யவான் |
தேனோத்பன்னோ(அ)பி தோ³ஷோ ந꞉ கச்சித்³க³ச்சே²த்பராப⁴வம் ||2-116-78
உத்பன்னதோ³ஷப்ரப⁴வ꞉ க்ஷயோ(அ)யம் ப⁴விதா மஹான் |
தோ³ஷாணாம் ந ப⁴வேந்நாஷ² இதி மே தீ⁴யதே மதி꞉ ||2-116-79
நியதோ தோ³ஷ ஏவாயம் ப⁴விஷ்யதி ந ஸம்ஷ²ய꞉ |
தௌ³ராத்ம்யாந்ந்ருபதேரஸ்ய தோ³ஷபூ⁴தா ஹி தா³னவா꞉ ||2-116-80
தே³வதா³னவஸங்கா⁴னாம் ய꞉ கர்தா பு⁴வனப்ரபு⁴꞉ |
ப⁴க³வான்கார்திகேயஷ்²ச க்ருதவாம்ˮல்லோஹிதே புரே ||2-116-81
ப்ராணை꞉ ப்ரியதரோ நித்யம் ப⁴விஷ்யதி கு³ஹ꞉ ஸதா³ |
தத்³விஷி²ஷ்டஷ்²ச பா³ணோ(அ)பி ஷி²வஸ்ய ஸததம் ப்ரிய꞉ ||2-116-82
த³ர்போத்ஸேகாத்து நாஷா²ய வரம் யாசிதவான்ப⁴வம் |
யுத்³த⁴ஹேதோ꞉ ஸ லுப்³த⁴ஸ்து ஸர்வதா² ந ப⁴விஷ்யதி ||2-116-83
யதி³ விஷ்ணுபுரோகா³நாமிந்த்³ராதீ³னாம் தி³வௌகஸாம் |
ப⁴வித்ரீ ஹ்யப⁴வத்ப்ராப்திர்ப⁴வஹஸ்தாத்க்ருதம் ப⁴வேத் ||2-116-84
ஏதயோஷ்²ச ஹி கோ யுத்³த⁴ம் குமாரப⁴வயோரிஹ |
ஷ²க்தோ தா³தும் ஸமாக³ம்ய பா³ணஸாஹாய்யகாங்க்ஷிணோ꞉ ||2-116-85
ந ச தே³வவசோ மித்²யா ப⁴விஷ்யதி கதா³சன |
ப⁴விஷ்யதி மஹத்³யுத்³த⁴ம் ஸர்வதை³த்யவிநாஷ²னம் ||2-116-86
ஸ ஏவம் சிந்தயாவிஷ்ட꞉ கும்பா⁴ண்ட³ஸ்தத்த்வத³ர்ஷி²வான் |
ஸ்வஸ்திப்ரணிஹிதாம் பு³த்³தி⁴ம் சகார ஸ மஹாஸுர꞉ ||2-116-87
யே ஹி தே³வைர்விருத்³த்⁴யந்தே புண்யகர்மபி⁴ராஹவே |
யதா² ப³லிர்நியமிதஸ்ததா² தே யாந்தி ஸங்க்ஷயம் ||2-116-88
இதி ஷ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஷே² விஷ்ணுபர்வணி
பா³ணயுத்³தே⁴ ஷோட³ஷா²தி⁴கஷ²ததமோ(அ)த்⁴யாய꞉
Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter
Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/vishnuparva/hv_2_116_mpr.html
##Harivamsha Maha Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 116 - Story of bANAsura
Itranslated by K S Ramachandran, ramachandran_ksr @ yahoo.ca
January 30, 2009##
Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
--------------------------------------------------------------
atha ShoDashadhikashatatamo.adhyAyaH
bANAsurAkhyAnam
janamejaya uvAcha
bhUya eva mahAbAhoryadusiMhasya dhImataH |
karmAnyaparimeyANi shrutAni dvijasattama ||2-116-1
tvattaH shrutavatAM shreShTha vAsudevasya dhImataH |
yattvayA kathitaM pUrvaM bANaM prati mahAsuram ||2-116-2
tadahaM shrotumichChAmi vistareNa tapodhana |
kathaM cha devadevasya putratvamasuro gataH ||2-116-3
yo.abhiguptaH svayaM brahma~nCha~NkareNa mahAtmanA |
sahavAsaM gatenaiva sagaNena guhena tu ||2-116-4
balerbalavataH putro jyeShTho bhrAtR^ishatasya yaH |
vR^ito bAhusahasreNa divyAstrashatadhAriNA ||2-116-5
asa~Nkhyaishcha mahAkAyairmahAbalashatairvR^itaH |
vAsudevena sa kathaM bANaH sa~Nkhye parAjitaH ||2-116-6
saMrabdhashchaiva yuddhArthI jIvanmuktaH kathaM cha saH |
vaishampAyana uvAcha
shR^iNuShvAvahito rAjankR^iShNasyAmitatejasaH ||2-116-7
manuShyaloke bANena yathAbhUdvigraho mahAn |
vAsudevena yatrAsau rudraskandasahAyavAn ||2-116-8
baliputro raNashlAghI jitvA jIvanvisarjitaH |
tathA chAsya varo dattaH sha~NkareNa mahAtmanA ||2-116-9
nityaM sAMnidhyatAM chaiva gANapatyaM tathAkShayam |
yathA bANasya tadyuddhaM jIvanmukto yathA cha saH ||2-116-10
yathA cha devadevasya putratvaM so.asuro gataH |
yadarthaM cha mahadyuddhaM tatsarvamakhilam shR^iNu ||2-116-11
dR^iShTvA tataH kumArasya krIDatashcha mahAtmanaH |
baliputro mahAvIryo vismayaM paramaM gataH ||2-116-12
tasyA buddhiH samutpannA tapashchartuM suduShkaram |
rudrasyArAdhanArthAya devasya syAM yathA sutaH ||2-116-13
tato.aglapayadAtmAnaM tapasA shlAghate cha saH |
devashcha paramaM toShaM jagAma cha sahomayA ||2-116-14
nIlakaNThaH parAM prItiM gatvA chAsuramabravIt |
varaM varaya bhadraM te yatte manasi vartate ||2-116-15
atha bANo.abravIdvAkyaM devadevaM maheshvaram |
devyAH putratvamichChAmi tvayA dattaM trilochana ||2-116-16
sha~Nkarastu tathetyuktvA rudrANImidamabravIt |
kanIyAnkArtikeyasya putro.ayaM pratigR^ihyatAm ||2-116-17
yatrotthito mahAsenaH so.agnijo rudhire pure |
tatroddeshe puraM chAsya bhaviShyati na saMshayaH ||2-116-18
nAmnA tachChoNitapuraM bhaviShyati purottamam |
mayAbhiguptaM shrImantaM na kashchitprasahiShyati ||2-116-19
tataH sa nivasanbANaH pure shoNitasAhvaye |
rAjyaM prashAsate nityaM kShobhayansarvadevatAH ||2-116-20
avatIrya madotsikto bANo bAhusahasravAn |
achintayandevagaNAnyuddhamAkA~NkShate sadA ||2-116-21
dhvajaM chAsya dadau prItaH kumAro hyagnitejasam |
vAhanaM chaiva bANasya mayUraM dIptatejasam ||2-116-22
na devA na cha gandharvA na yakShA nApi pannagAH |
tasya yuddhe vyatiShThanta devadevasya tejasA ||2-116-23
tryambakeNAbhiguptashcha darpotsikto mahAsuraH |
bhUyo mR^igayate yuddhaM shUlinaM so.abhyagachChata ||2-116-24
sa rudramabhigamyAtha praNipatyAbhivAdya cha |
balisUnuridaM vAkyaM paprachCha vR^iShabhadhvajam ||2-116-25
asakR^innirjitA devAH sasAdhyAH samarudgaNAH |
mayA madabalotsekAtsasainyena tavAshrayAt ||2-116-26
imaM deshaM samAgamya vasanti sma pure sukham |
te parAjayasaMtrastA nirAshA matparAjaye ||2-116-27
nAkapR^iShThamupAgamya nivasanti yathAsukham |
so.ahaM nirAsho yuddhasya jIvitaM nAdya kAmaye ||2-116-28
ayuddhyato vR^ithA hyeShAM bAhUnAM dhAraNaM mama |
tadbrUhi mama yuddhasya kachchidAgamanaM bhavet ||2-116-29
na me yuddhaM vinA deva ratirasti prasIda me |
tataH prahasya bhagavAnabravIdR^iShabhadhvajaH ||2-116-30
bhavitA bANa yuddhaM vai tathA tachChR^iNu dAnava |
dhvajasyAsya yadA bha~Ngastava tAta bhaviShyati |
svasthAne sthApitasyAtha tadA yuddhaM bhaviShyati ||2-116-31
ityevamuktaH prahasanbANastu bahusho mudA |
prasannavadano bhUtvA pAdayoH patito.abravIt |
diShTyA bAhusahasrasya na vR^ithA dhAraNaM mama ||2-116-32
diShTyA sahasrAkShamahaM vijetA punarAhave |
AnandenAshrupUrNAbhyAM netrAbhyAmarimardanaH |
pa~nchA~njalishatairdevaM pUjayanpatito bhuvi ||2-116-33
Ishvara uvAcha
uttiShThottiShTha bAhUnAmAtmanaH sakulasya tu |
sadR^ishaM prApsyase vIra yuddhamapratimaM mahat ||2-116-34
vaishampAyana uvAcha
evamuktastato bANastryambakena mahAtmanA |
harSheNAtyuchChritam shIghraM natvA sa vR^iShabhadhvajam ||2-116-35
shitikaNThavisR^iShTastu bANaH parapura~njayaH |
yayau svabhavanaM tatra yatra dhvajagR^ihaM mahat ||2-116-36
tatropaviShTaH prahasankuMbhANDamidamabravIt |
priyamAvedayiShyAmi bhavato yanmanogatam ||2-116-37
ityevamuktaH prahasanbANamaprAtimaM raNe |
provAcha rAja~NkiM vaitadvaktukAmo.asi matpriyam || 2-116-38
vismayotphullanayanaH praharShAdiva bhAShase |
tvattaH shrotumihechChAmi varaM kiM labdhavAnasi ||2-116-39
shitikaNThaprasAdena skandagopAyanena cha |
kachchittrailokyarAjyaM te vyAdiShTaM shUlapANinA ||2-116-40
asya chakrabhayatrastA nivasanti jalAshaye |
kachchichChAr~NgagadApAneH sthitasya paramAhave ||2-116-41
kachchidindrastava bhayAtpAtAlamupayAsyati |
kachchidviShNuparitrAsaM vimokShyanti diteH sutAH ||2-116-42
pAtAlavAsamutsR^ijya kachchittava balAshrayAt |
vibudhAvAsaniratA bhaviShyanti mahAsurAH ||2-116-43
balirviShNuparAkrAnto baddhastava pitA nR^ipa |
salilaughAdviniShkramya kachchidrAjyamavApsyati ||2-116-44
divyamAlyAmbaradharaM divyasraggandhalepanam |
kachchidvairochaniM tAta drakShyAmaH pitaraM tava ||2-116-45
kachchittribhiH kramaiH pUrvaM hR^itA.NllokAnimAnprabho |
punaH pratyAnayiShyAmo jitvA sarvAndivaukasaH ||2-116-46
snigdhagambhIranirghoShaM sha~Nkhasvanapurojavam |
kachchinnArAyaNaM devaM jeShyAmaH samiti~njayam ||2-116-47
kachchidvR^iShadhvajastAta prasAdasumukhastava |
yathA te hR^idayotkampaH sAshrubinduH pravartate ||2-116-48
kachchidIshvaratoSheNa kArtikeyamatena cha |
prAptavAnasi sarveShAmasmAkaM rAjyasampadam ||2-116-49
iti kumbhANDavachanaishchoditaH so.asurottamaH |
bANo vANImasaMsaktAM provAcha vadatAM varaH ||2-116-50
bANa uvAcha
chirAtprabhR^iti kumbhANDa na yuddhaM prApyate mayA |
tato mayA mudA pR^iShTaH shitikaNThaH pratApavAn ||2-116-51
yuddhAbhilAShaH sumahAndeva sa~njAyate mama |
abhiprApsyAmyahaM yuddhaM manasastuShTivardhanam ||2-116-52
tato.ahaM devadevena hareNAmitraghAtinA |
prahasya suchiraM kAlamukto.asmi vachanaM priyam |
prApsyase sumahadyuddhaM tvaM bANApratimaM mahat ||2-116-53
mayUradhvajabha~Ngaste bhaviShyati yadAsura |
tadA tvaM prApsyase yuddhaM sumahadditinandana ||2-116-54
tato.ahaM paramaprIto bhagavantaM vR^iShadhvajam |
praNamya shirasA devaM tavAntikamupAgataH ||2-116-55
ityevamuktaH kumbhANDaH provAcha nR^ipatiM tadA |
aho na shobhanaM rAjanyadevaM bhAShase vachaH ||2-116-56
evaM kathayatostatra tayoranyonyamuchChritaH |
dhvajaH papAta vegena shakrAshanisamAhataH ||2-116-57
taM tathA patitaM dR^iShTvA so.asuro dhvajamuttamam |
praharShamatulaM lebhe mene chAhavamAgatam ||2-116-58
tatashchakampe vasudhA shakrAshanisamAhatA |
nanAdAntarhito bhUmau vR^iShadaMsho jagarja cha ||2-116-59
devAnAmapi yo devaH so.apyavarShata vAsavaH |
shoNitaM shoNitapure sarvataH paramaM tataH ||2-116-60
sUryaM bhittvA maholkA cha papAta dharaNItale |
svapakShe choditaH sUryo bharaNIM samapIDayat ||2-116-61
chaityavR^ikSheShu sahasA dhArAH shatasahasrashaH |
shoNitasya sravanghorA nipetustArakA bhR^isham ||2-116-62
rAhuragrasadAdityamaparvaNi vishAMpate |
lokakShayakare kAle nighAtashchApatanmahAn ||2-116-63
dakShiNAM dishamAsthAya dhUmaketuH sthito.abhavat |
anishaM chApyavichChinnA vavurvAtAH sudAruNAH ||2-116-64
shvetalohitaparyantaH kR^iShNagrIvastaDiddyutiH |
trivarNaparigho bhAnuH sandhyArAgamathAvR^iNot ||2-116-65
vakrama~NgArakashchakre kR^ittikAsu bhaya~NkaraH |
bANasya janmanakShatraM bhartsayanniva sarvashaH ||2-116-66
anekashAkhashchaityashcha nipapAta mahItale |
architaH sarvakanyAbhirdAnavAnAM mahAtmanAm ||2-116-67
evaM vividharUpANi nimittAni nishAmayan |
bANo balamadonmatto nishchayaM nAdhigachChati ||2-116-68
vichetAstvabhavatprAj~naH kuMbhANDastattvadarshivAn |
bANasya sachivastatra kIrtayanbahu kilbiSham ||2-116-69
utpAtA hyatra dR^ishyante kathayanto na shobhanam |
tava rAjyavinAshAya bhaviShyanti na saMshayaH ||2-116-70
vayaM chAnye cha sachivA bhR^ityA te cha tavAnugAH |
kShayaM yAsyanti na chirAtsarve pArthivadurnayAt ||2-116-71
yathA shakradhvajataroH svadarpAtpatanaM bhavet |
balamAkA~NkShato mohAttathA bANasya nardataH ||2-116-72
devadevaprasAdAttu trailokyavijayaM gataH |
utsekAddR^ishyate nAsho yuddhAkA~NkShI nanarda ha ||2-116-73
bANaH prItamanAstvevaM papau pAnamanuttamam |
daityadAnavanArIbhiH sArdhamuttamavikramaH ||2-116-74
kuMbhANDashchintayAviShTo rAjaveshmAbhyayAttadA |
achintayachcha tattvArthaM taistairutpAatadarshanaiH ||2-116-75
rAjA pramAdI durbiddhirjitakAshI mahAsuraH |
yuddhamevAbhilaShate na doShAnmanyate madAt ||2-116-76
mahotpAtabhayaM chaiva na tanmithyA bhaviShyati |
apIdAnIM bhavenmithyA sarvamutpAtadarshanam ||2-116-77
iha tvAste trinayanaH kArtikeyashcha vIryavAn |
tenotpanno.api doSho naH kachchidgachChetparAbhavam ||2-116-78
utpannadoShaprabhavaH kShayo.ayaM bhavitA mahAn |
doShANAM na bhavennAsha iti me dhIyate matiH ||2-116-79
niyato doSha evAyaM bhaviShyati na saMshayaH |
daurAtmyAnnR^ipaterasya doShabhUtA hi dAnavAH ||2-116-80
devadAnavasa~NghAnAM yaH kartA bhuvanaprabhuH |
bhagavAnkArtikeyashcha kR^itavA.Nllohite pure ||2-116-81
prANaiH priyataro nityaM bhaviShyati guhaH sadA |
tadvishiShTashcha bANo.api shivasya satataM priyaH ||2-116-82
darpotsekAttu nAshAya varaM yAchitavAnbhavam |
yuddhahetoH sa lubdhastu sarvathA na bhaviShyati ||2-116-83
yadi viShNupurogAnAmindrAdInAM divaukasAm |
bhavitrI hyabhavatprAptirbhavahastAtkR^itaM bhavet ||2-116-84
etayoshcha hi ko yuddhaM kumArabhavayoriha |
shakto dAtuM samAgamya bANasAhAyyakA~NkShiNoH ||2-116-85
na cha devavacho mithyA bhaviShyati kadAchana |
bhaviShyati mahadyuddhaM sarvadaityavinAshanam ||2-116-86
sa evaM chintayAviShTaH kuMbhANDastattvadarshivAn |
svastipraNihitAM buddhiM chakAra sa mahAsuraH ||2-116-87
ye hi devairviruddhyante puNyakarmabhirAhave |
yathA balirniyamitastathA te yAnti sa~NkShayam ||2-116-88
iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNi
bANayuddhe ShoDashAdhikashatatamo.adhyAyaH
| Previous | | English M.M.Dutt | | Tamil Translation | | Next |
