அத² பஞ்சதி⁴கஷ²ததமோ(அ)த்⁴யாய꞉
ப்ரத்³யும்நேந ஷ²ம்ப³ரஸைந்யவித்³ராவணம்
வைஷ²ம்பாயந உவாச
தத꞉ ப்ரவ்ருத்³த⁴ம் யுத்³த⁴ம் து துமுலம் லோமஹர்ஷணம் |
ஷ²ம்ப³ரஸ்ய து புத்ராணாம் ருக்மிண்யா நந்த³நஸ்ய ச ||2-105-1
தத꞉ க்ருத்³தா⁴ மஹாதை³த்யா꞉ ஷ²ரஷ²க்திபரஷ்²வதா⁴ன் |
சக்ரதோமரகுந்தாநி பு⁴ஷு²ண்டீ³ர்முஸலாநி ச ||2-105-2
யுக³பத்பாதயந்தி ஸ்ம ப்ரத்³யும்நோபரி வேகி³தா꞉ |
கார்ஷ்²ணாயநிஸ்து ஸங்க்ருத்³த⁴꞉ ஸர்வாஸ்த்ரத⁴நுஷஷ்²ச்யுதை꞉ ||2-105-3
ஏகைகம் பஞ்சபி⁴꞉ க்ருத்³த⁴ஷ்²சிச்சே²த³ ரணமூர்த⁴நி |
புநரேவாஸுரா꞉ க்ருத்³தா⁴꞉ ஸர்வே தே க்ருதநிஷ்²சயா꞉ ||2-105-4
வவ்ருஷு꞉ ஷ²ரஜாலாநி ப்ரத்³யும்நவத⁴காங்க்ஷயா |
தத꞉ ப்ரகுபிதோ(அ)நங்கோ³ த⁴நுராதா³ய ஸத்வர꞉ ||2-105-5
ஷ²ம்ப³ரஸ்ய ஜகா⁴நாஷு² த³ஷ² புத்ராந்மஹௌஜஸ꞉ |
ததோ(அ)பரேண ப⁴ல்லேந குபித꞉ கேஷ²வாத்மஜ꞉ ||2-105-6
சிச்சே²தா³ஷு² ஷி²ரஸ்தஸ்ய சித்ரஸேநஸ்ய வீர்யவான் |
ததஸ்தே ஹதஷே²ஷாஸ்து ஸமேத்ய ஸமயுத்³த்⁴யத ||2-105-7
ஷ²ரவர்ஷம் விமுஞ்சந்தோ ஹ்யப்⁴யதா⁴வஞ்ஜிகா⁴ம்ஸிதும் |
தத꞉ ஸந்தா⁴ய பா³ணாம்ஸ்தே விமுஞ்சந்தோ ரணோத்ஸுகா꞉ ||2-105-8
க்ரீட³ந்நிவ மஹாதேஜா꞉ ஷி²ராம்ஸ்யேஷாமபாதயத் |
நிஹத்ய ஸமரே ஸர்வாஞ்ச²தமுத்தமத⁴ந்விநாம் ||2-105-9
ப்ரத்³யும்ந꞉ ஸமராகாங்க்ஷீ தஸ்தௌ² ஸங்க்³ராமமூர்த⁴நி |
ஹதம் புத்ரஷ²தம் ஷ்²ருத்வா ஷ²ம்ப³ர꞉ க்ரோத⁴மாத³தே⁴ ||2-105-10
ஸூதம் ஸஞ்சோத³யாமாஸ ரத²ம் மே ஸம்ப்ரயோஜய |
ராஜ்ஞோ வாக்யம் நிஷா²ம்யாத² ப்ரணம்ய ஷி²ரஸா பு⁴வி ||2-105-11
ஸஸைந்யம் நோத³யாமாஸ ரத²ம் ஸ ஸுஸமாஹிதம் |
யுக்தம்ருஷ்யஸஹஸ்ரேண ஸர்பராஜஸகேதநம் ||2-105-12
ஷா²ர்தூ³லசர்மஸம்விஷ்டம் கிங்கிணீஜலபாலிநம் |
ஈஷா²ம்ருக³க³ணாகீர்ணம் பங்க்திப⁴க்திவிராஜிதம் ||2-105-13
தாராசித்ரபிநத்³தா⁴ங்க³ம் ஸ்வர்ணகூப³ரபூ⁴ஷிதம் |
ஸுபதாகமஹோச்ச்²ராயம் ம்ருக³ராஜோக்³ரகேதநம் ||2-105-14
ஸுவிப⁴க்தவரூத²ம் ச லோஹேஷாவஜ்ரகூப³ரம் |
மந்தா³ரோத³க்³ரஷி²க²ரம் சாருசாமரபூ⁴ஷிதம் ||2-105-15
நக்ஷத்ரமாலாபிஹிதம் ஹேமத³ண்ட³ஸமாஹிதம் |
விராஜமாநம் ஷ்²ரீமந்தமாரோஹச்ச²ம்ப³ரோ ரத²ம் ||2-105-16
காஞ்சநம் சித்ரஸந்நாஹம் த⁴நுர்க்³ருஹ்ய ஷ²ராம்ஸ்ததா² |
ப்ரஸ்தி²த꞉ ஸமராகாங்க்ஷீ ம்ருத்யுநா பரிசோதி³த꞉ ||2-105-17
சதுர்பி⁴꞉ ஸசிவை꞉ ஸார்த⁴ம் ஸைந்யேந மஹதா வ்ருத꞉ |
து³ர்த⁴ர꞉ கேதுமாலீ ச ஷ²த்ருஹந்தா ப்ரமர்த³ந꞉ ||2-105-18
ஏதை꞉ பரிவ்ருதோ(அ)மாத்யைர்யுயுத்ஸு꞉ ப்ரஸ்தி²தோ ரணே |
த³ஷ²நாக³ஸஹஸ்ராணி ரதா²நாம் த்³வே ஷ²தே ததா² ||2-105-19
ஹயாநாம் சாஷ்டஸாஹஸ்ரை꞉ ப்ரயுதைஷ்²ச பதா³திநாம் |
ஏதை꞉ பரிவ்ருதோ யோதை⁴꞉ ஷ²ம்ப³ர꞉ ப்ரயயௌ ததா³ ||2-105-20
ப்ரயாதஸ்ய து ஸஞ்க்³ராமே உத்பாதா ப³ஹவோ(அ)ப⁴வன் |
க்³ருத்⁴ரசக்ராகுலே வ்யோம்நி ஸந்த்⁴யாகாராப்⁴ரநாதி³தம் ||2-105-21
க³ர்ஜந்தி பருஷம் மேகா⁴ நிர்கா⁴தஷ்²சாம்ப³ராத்பதத் |
ஷி²வா விநேது³ரஷி²வம் ஸைந்யம் ஸங்காலயந்மஹத் ||2-105-22
த்⁴வஜஷீ²ர்ஷே(அ)பதத்³க்³ருத்⁴ர꞉ காஞ்க்ஷந்வை தா³நவாஸ்ருஜம் |
ரதா²க்³ரே பதிதஷ்²சாஸ்ய கப³ந்தோ⁴ பு⁴வி த்³ருஷ்²யதே ||2-105-23
சீசீகூசீதி வாஷா²ந்தி ஷ²ம்ப³ரஸ்ய ரதோ²பரி |
ஸ்வர்பா⁴நுக்³ரஸ்த ஆதி³த்ய꞉ பரிகை⁴꞉ பரிவேஷ்டித꞉ ||2-105-24
ஸ்பு²ரதே நயநம் சாஸ்ய ஸவ்யம் ப⁴யநிவேத³நம் |
பா³ஹு꞉ ப்ரகம்பதே ஸவ்ய꞉ ப்ராஸ்க²லந்ரத²வாஜிந꞉ ||2-105-25
த்⁴வாங்க்ஷோ மூர்த்⁴நி நிபதித꞉ ஷ²ம்ப³ரஸ்ய ஸுராரிண꞉ |
வவர்ஷ ருதி⁴ரம் தே³வ꞉ ஷ²ர்கராங்கா³ரமிஷ்²ரிதம் ||2-105-26
உல்காபாதஸஹஸ்ராணி நிபேதூ ரணமூர்த⁴நி |
ப்ரதோதோ³ ந்யபதத்³த⁴ஸ்தாத்ஸாரதே²ர்ஹயயாயிந꞉ ||2-105-27
ஏதாநசிந்தயித்வா து உத்பாதாந்ஸமுபஸ்தி²தான் |
ப்ரயயௌ ஷ²ம்ப³ர꞉ க்ருத்³த⁴꞉ ப்ரத்³யும்நவத⁴காங்க்ஷயா ||2-105-28
பே⁴ரீம்ருத³ங்க³ஷ²ங்கா²நாம் பணவாநகது³ந்து³பே⁴꞉ |
யுக³பந்நாத்³யமாநாநாம் ப்ருதி²வீ ஸமகம்பத ||2-105-29
தேந ஷ²ப்³தே³ந மஹதா ஸந்த்ரஸ்தா ம்ருக³பக்ஷிண꞉ |
ஸமந்தாத்³து³த்³ருவுஸ்தஸ்மாத்³ப⁴யவிக்லவசேதஸ꞉ ||2-105-30
ரநமத்⁴யே ஸ்தி²த꞉ கார்ஷ்ணிஷ்²சிந்தயந்நித⁴நம் ரிபோ꞉ |
ஸைந்யை꞉ பரிவ்ருதோ(அ)ஸங்க்²யைர்யுத்³தா⁴ய க்ருதநிஷ்²சய꞉ ||2-105-31
க்ருத்³த⁴꞉ ஷ²ரஸஹஸ்ரேண ப்ரத்³யும்நம் ஸமதாட³யத் |
ஸம்ப்ராப்தாம்ஷ்²சைவ தாந்பா³ணாம்ஷ்²சி²ச்சே²த³ க்ருதஹஸ்தவத் ||2-105-32
ப்ரத்³யும்நோ த⁴நுராதா³ய ஷ²ரவர்ஷம் முமோச ஹ |
தஸ்மிந்ஸைந்யே ந கோ(அ)ப்யஸ்தி யோ ந வித்³த⁴꞉ ஷ²ரேண வை ||2-105-33
ப்ரத்³யும்நஷ²ரபாதேந தத்ஸைந்யம் விமுகீ²க்ருதம் |
ஷ²ம்ப³ரஸ்ய ததா²ப்⁴யாஷே² ஸ்தி²தம் ஸம்ஹ்ருத்ய பீ⁴தவத் ||2-105-34
ஸ்வப³லம் வித்³ருதம் த்³ருஷ்ட்வா ஷ²ம்ப³ர꞉ க்ரோத⁴மூர்ச்சி²த꞉ |
ஆஜ்ஞாபயாமாஸ ததா³ ஸசிவாந்தா³நவேஷ்²வர꞉ ||2-105-35
க³ச்ச²த்⁴வம் மந்நியோகே³ந ப்ரஹரத்⁴வம் ரிபோ꞉ ஸுதம் |
நோபேக்ஷணீய꞉ ஷ²த்ருர்வை வத்⁴யதாம் க்ஷிப்ரமேவ வை ||2-105-36
உபேக்ஷித இவ வ்யாதி⁴꞉ ஷ²ரீரம் நாஷ²யேத்³த்⁴ருவம் |
ததே³வ து³ர்மதி꞉ பாபோ வத்⁴யதாம் மத்ப்ரியேப்ஸயா ||2-105-37
ததஸ்தே ஸசிவா꞉ க்ருத்³தா⁴꞉ ஷி²ரஸா க்³ருஹ்ய ஷா²ஸநம் |
ஷ²ரவர்ஷம் விமுஞ்சந்தஸ்த்வரிதா நோத³யந்ரதா²ன் ||2-105-38
தாந்த்³ருஷ்ட்வா தா⁴வத꞉ ஸங்க்²யே க்ருத்³தோ⁴ மகரகேதந꞉ |
சாபமுத்³யம்ய ஸம்ப்⁴ராந்தஸ்தஸ்தௌ² ப்ரமுக²தோ ப³லீ ||2-105-39
து³ர்த⁴ரம் பஞ்சவிம்ஷ²த்யா ஷ²ரை꞉ ஸந்நதபர்வபி⁴꞉ |
பி³பே⁴த³ ஸுமஹாதேஜா꞉ கேதுமாலிம் த்ரிஷஷ்டிபி⁴꞉ ||2-105-40
ஸப்தத்யா ஷ²த்ருஹந்தாரம் த்³வ்யஷீ²த்யா து ப்ரமர்த³நம் |
பி³பே⁴த³ பரமாமர்ஷீ ருக்மிண்யா நந்தி³வர்த⁴ந꞉ ||2-105-41
ததஸ்தே ஸசிவா꞉ க்ருத்³தா⁴꞉ ப்ரத்³யும்நம் ஷ²ரவ்ருஷ்டிபி⁴꞉ |
ஏகைகஷோ² பி³பே⁴தா³ஜௌ ஷஷ்டிபி⁴꞉ ஷஷ்டிபி⁴꞉ ஷ²ரை꞉ ||2-105-42
தாநப்ராப்தாஞ்ச²ராந்பா³ணைஷ்²சிச்சே²த³ மகரத்⁴வஜ꞉ |
ததோ(அ)ர்த⁴சந்த்³ரமாதா³ய து³ர்த⁴ரஸ்ய ஸ ஸாரதி²ம் ||2-105-43
ஜகா⁴ந பஷ்²யதாம் ராஜ்ஞாம் ஸர்வேஷாம் ஸைநிகஸ்ய வை |
சதுர்பி⁴ரத² நாராசை꞉ ஸுபர்வை꞉ கங்கதேஜிதை꞉ ||2-105-44
ஜகா⁴ந சதுர꞉ ஸோ(அ)ஷ்²வாந்து³ர்த⁴ரஸ்ய ரத²ம் ப்ரதி |
ஏகேந யோக்த்ரம் ச²த்ரம் ச த்⁴வஜமேகேந ப³ந்து⁴ரம் ||2-105-45
ஷஷ்ட்யா ச யுக³சக்ராக்ஷம் சிச்சே²த³ மகரத்⁴வஜ꞉ |
அதா²பரம் ஷ²ரம் க்³ருஹ்ய கங்கபத்ரம் ஸுதேஜிதம் ||2-105-46
முமோச ஹ்ருத³யே தஸ்ய து³ர்த⁴ரஸ்யாந்யஜீவிந꞉ |
ஸ க³தாஸுர்க³தஷ்²ரீகோ க³தஸத்த்வோ க³தப்ரப⁴꞉ ||2-105-47
நிபபாத ரதோ²பஸ்தா²த்க்ஷீணபுண்ய இவ க்³ரஹ꞉ |
து³ர்த⁴ரே நிஹதே ஷூ²ரே தா³நவே தா³நவேஷ்²வர꞉ ||2-105-48
கேதுமாலீ ஷ²ரவ்ராதைரபி⁴து³த்³ராவ க்ருஷ்ணஜம் |
ப்ரத்³யும்நமத² ஸங்க்ருத்³தோ⁴ ப்⁴ருகுடீபீ⁴ஷணாநாந꞉ ||2-105-49
க்ருத்வாப்⁴யதா⁴வத்ஸஹஸா திஷ்ட² திஷ்டே²தி சாப்³ரவீத் |
ஸங்க்ருத்³த⁴꞉ க்ருஷ்ணஸூநுஸ்து ஷ²ரவர்ஷைரவாகிரத் ||2-105-50
பர்வதம் வாரிதா⁴ராபி⁴꞉ ப்ராவ்ருஷீவ யதா² க⁴ந꞉ |
ஸ வித்³தோ⁴ தா³நவாமாத்ய꞉ ப்ரத்³யும்நேந த⁴நுஷ்மதா ||2-105-51
சக்ரமாதா³ய சிக்ஷேப ப்ரத்³யும்நவத⁴காங்க்ஷயா |
தம் து ப்ராப்தம் ஸஹஸ்ராரம் க்ருஷ்ணசக்ரஸமத்³யுதிம் ||2-105-52
நிபத்யோத்பத்ய ஸஹஸா ஸர்வேஷாமேவ பஷ்²யதாம் |
தேநைவ தஸ்ய சிச்சே²த³ கேதுமாலே꞉ ஷி²ரஸ்ததா³ ||2-105-53
தத்³த்³ருஷ்ட்வா கர்ம விபுலம் ரௌக்மிணேயஸ்ய தே³வராட் |
விஸ்மயம் பரமம் ப்ராப்த꞉ ஸர்வைர்தே³வக³ணை꞉ ஸஹ ||2-105-54
க³ந்த⁴ர்வாப்ஸரஸஷ்²சைவ புஷ்பவர்ஷைரவாகிரன் |
கேதுமாலிம் ஹதம் த்³ருஷ்ட்வா ஷ²த்ருஹந்தா ப்ரமர்த³ந꞉ |
மஹாப³லஸமூஹேந ப்ரத்³யும்நமத² து³த்³ருவே ||2-105-55
தே க³தா³ம் முஸலம் சக்ரம் ப்ராஸதோமரஸாயகான் |
பி⁴ந்தி³பாலாந்குடா²ராம்ஷ்²ச பா⁴ஸ்வராந்கூடமுத்³க³ரான் ||2-105-56
யுக³பத்ஸங்க்ஷிபந்தி ஸ்ம வதா⁴ர்த²ம் க்ருஷ்ணநந்த³நே |
ஸோ(அ)பி தாந்யஸ்த்ரஜாலாநி ஷ²ஸ்த்ரஜாலைரநேகதா⁴ ||2-105-57
சிச்சே²த³ ப³ஹுதா⁴ வீரோ த³ர்ஷ²யந்பாணிலாக⁴வம் |
க³ஜாந்ஸோ(அ)ப்⁴யஹநத்க்ருத்³தோ⁴ க³ஜாரோஹாந்ஸஹஸ்ரஷ²꞉ ||2-105-58
ரதா²ந்ஸாரதி²பி⁴꞉ ஸார்த⁴ம் ஹயாம்ஷ்²சைவ மமர்த³ ஹ |
பாதயம்ஸ்தாஞ்ச²ரவ்ராதைர்நாவித்³த⁴꞉ கஷ்²சிதீ³க்ஷ்யதே || 2-105-59
ஏவம் ஸர்வாணி ஸைந்யாநி மமந்த² மகரத்⁴வஜ꞉ |
நதீ³ம் ப்ராவர்தயத்³கோ⁴ராம் ஷோ²ணிதாம்பு³தரங்கி³ணீம் ||2-105-60
முக்தாஹாரோர்மிப³ஹுலாம் வஸாமேதோ³ஸ்தி²பங்கிநீம் |
ச²த்ரத்³வீபஷ²ராவர்தாம் ரதை²꞉ புலிநமண்டி³தாம்||2-105-61
கேயூரகுண்ட³லாகூர்மாம் த்⁴வஜமத்ஸ்யவிபூ⁴ஷிதாம் |
நாக³க்³ராஹவதீம் ரௌத்³ரீம் மத்ஸ்யகூர்மவிபூ⁴ஷிதாம் ||2-105-62
கேஷ²ஷை²வலஸஞ்ச²ந்நாம் ஷ்²ரோணிஸூத்ரம்ருணாலிகாம் |
நராநநஸுபத்³மாம் ச ஹம்ஸசாமரவீஜிதாம் ||2-105-63
ஷி²ரஸ்திமிஸமாகீர்ணாம் ஷோ²ணிதௌஅக⁴ப்ரவர்திநீம் |
நதீ³ம் து³ஸ்தரணீம் பீ⁴மாமநங்கே³ந ப்ரவர்திதாம் ||2-105-64
து³ஷ்ப்ரேக்ஷாம் து³ர்க³மாம் ரௌத்³ராம் ஹீநதேஜ꞉ ஸுது³ஸ்தராம் |
ஷ²ஸ்த்ரக்³ராஹவதீம் கோ⁴ராம் யமராஷ்ட்ரவிவர்த்³தி⁴நீம் ||2-105-65
தத்ர ருக்மிஸுத꞉ ஷ்²ரீமாந்விலோட³யதி த⁴ந்விந꞉ |
ஷ²த்ருஹந்தாரமாஷ்²ரித்ய ஷ²ராநப்⁴யகிரந்ப³ஹூன் ||2-105-66
ஷ²த்ருஹந்தா புந꞉ க்ருத்³தோ⁴ முமோச ஷ²ரமுத்தமம் |
ப்ரத்³யும்நஸ்ய ஸமாஸாத்³ய ஹ்ருத³யே நிபபாத ஹ ||2-105-67
ஸ வித்³த⁴ஸ்தேந பா³ணேந ப்ரத்³யும்நோ ந வ்யகம்பத |
ஷ²க்திம் ஜக்³ராஹ ப³லவாஞ்ச²த்ருஹந்த்ரே முமூர்ஷவே ||2-105-68
ஸா க்ஷிப்தா ரௌக்மிணேயேந ஷ²க்திர்ஜ்வாலாகுலா ரணே |
பபாத ஹ்ருத³யம் பி⁴த்த்வா ஷ²க்ராஷ²நிஸமஸ்வநா ||2-105-69
ஸ பி⁴ந்நஹ்ருச்ச ஸ்ரஸ்தாங்கோ³ முக்தமர்மாஸ்தி²ப³ந்த⁴ந꞉ |
பபாத ருதி⁴ரோத்³கா³ரீ ஷ²த்ருஹந்தா மஹாப³ல꞉ ||2-105-70
பதிதம் ஷ²த்ருஹந்தாரம் த்³ருஷ்ட்வா தஸ்தௌ² ப்ரமர்த³ந꞉ |
ஜக்³ராஹ முஸலம் ஸோ(அ)த² வசநம் சேத³மாத³தே³ ||2-105-71
திஷ்ட² கிம் ப்ராக்ருதைரேபி⁴꞉ கரிஷ்யஸி ரணப்ரிய꞉ |
மாம் யோத⁴யஸ்வ து³ர்பு³த்³தே⁴ ததஸ்த்வம் ந ப⁴விஷ்யஸி ||2-105-72
வ்ருஷ்ணிவம்ஷ²குலே ஜாத꞉ ஷ²த்ருரஸ்மத்பிதா தவ |
புத்ரம் ஹந்தாஸ்ம்யஹம் தஸ்ய ததோ(அ)ஸௌ நிஹதோ ப⁴வேத் ||2-105-73
ம்ருதேந தேந து³ர்பு³த்³தே⁴ ஸர்வதே³வக்ஷயோ ப⁴வேத் |
தை³தேயா தா³நவா꞉ ஸர்வே மோத³ந்தாம் ஹதஷ²த்ரவ꞉ ||2-105-74
ஹதே த்வயி மமாஸ்த்ரேண த்வத்ஸமுத்தை²ஷ்²ச ஷோ²ணிதை꞉ |
ஷ²ம்ப³ரஸ்ய து புத்ராணாம் கரோம்யுத³கஸத்க்ர்யாம் ||2-105-75
அத்³ய ஸா பீ⁴ஷ்மகஸுதா கருணம் விலபிஷயதி |
நிஹதம் த்வாம் ச ஷ்²ருத்வைவ யௌவநஸ்த²ம் க³தாயுஷம் ||2-105-76
ஸ தே பிதா சக்ரத⁴ரோ நிஷ்ப²லாஷோ² ப⁴விஷ்யதி |
ஹதம் த்வாம் ஸ விதி³த்வாத² ப்ராணாம்ஸ்த்யக்ஷ்யதி மந்த³தீ⁴꞉ ||2-105-77
இத்யுக்த்வா பரிகே⁴ணாஷு² தாட³யத்³ருக்மிணீஸுதம் |
தாடி³தோ ஹி மஹாதேஜா ரௌக்மிணேய꞉ ப்ரதாபவான் ||2-105-78
தோ³ர்ப்⁴யாமுத்க்ஷிப்ய தஸ்யைவ ரத²ம் மஹ்யாம் வ்யசூர்ணயத் |
ஸோ(அ)வப்லுத்ய ரதா²த்தஸ்மாத்பதா³திரவதஸ்தி²வான் ||2-105-79
தாம் க³தா³ம் க்³ருஹ்ய ஸஹஸா ரௌக்மிணேயமுபாத்³ரவத் |
தயைவ க³த³யா காம꞉ ப்ரமர்த³நமபோத²யத் ||2-105-80
ஹதே ப்ரமர்த³நே தை³த்யே த்³ருஷ்ட்வா ஸர்வே ப்ரது³த்³ருவு꞉ |
ந ஷ²க்தா꞉ ப்ரமுகே² ஸ்தா²தும் ஸிம்ஹத்ராஸாத்³க³ஜா இவ ||2-105-81
ஸாரமேயம் யதா² த்³ருஷ்ட்வாவிக³ணே வை பலாயதே |
ததா² ஸேநா விஷீத³ந்தீ ப்ரத்³யும்நஸ்ய ப⁴யார்தி³தா ||2-105-82
க்ஷதஜா தி³க்³த⁴வஸ்த்ரா வை முக்தகேஷா² விஷோ²ப⁴நா |
ரஜஸ்வலேவ யுவதி꞉ ஸேநா ஸமவகூ³ஹதே ||2-105-83
மத³நஷ²ரவிபி⁴ந்நா ஸைநிகாநப்³யயாயாத்³யுவதி
ஸத்³ருஷ²வேஷா ஸாத்³வஸை꞉ பீட்³யமாநா |
ரதிஸமரமஷ²க்தா வீக்ஷிதும் ஸோச்ச²ஸந்தீ
ஸ்வக்³ருஹக³மநகாமா நேச்ச²தே ஸ்தா²துமத்ர ||2-105-84
இதி ஷ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஷே² விஷ்ணுபர்வணி
ஷ²ம்ப³ரஸைந்யப⁴ங்கோ³ நாம பஞ்சாதி⁴கஷ²ததமோ(அ)த்⁴யாய꞉
Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter
Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/vishnuparva/hv_2_105_mpr.html
##Harivamsha Maha Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 105 - Pradyumna Liquidates Shambara's Army
Itranslated by K S Ramachandran, ramachaadran_ksr @ yahoo.ca,
January 19, 2009
Note 1: verse 22, line 1: paruShaM is correct. purushaM is out of place
2: From verse 68 to End, gangavishnu edn has been followed. However, for
consistency, the following changes have been made:
(a) sandhi, in verse 68
(b) musalam, in verse 71
(c) gatAyuSham , in verse 76##
Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
--------------------------------------------------------------
atha pa~nchadhikashatatamo.adhyAyaH
pradyumnena shambarasainyavidrAvaNam
vaishampAyana uvAcha
tataH pravR^iddhaM yuddhaM tu tumulaM lomaharShaNam |
shambarasya tu putrANAM rukmiNyA nandanasya cha ||2-105-1
tataH kruddhA mahAdaityAH sharashaktiparashvadhAn |
chakratomarakuntAni bhushuNDIrmusalAni cha ||2-105-2
yugapatpAtayanti sma pradyumnopari vegitAH |
kArshNAyanistu sa~NkruddhaH sarvAstradhanuShashchyutaiH ||2-105-3
ekaikaM pa~nchabhiH kruddhashchichCheda raNamUrdhani |
punarevAsurAH kruddhAH sarve te kR^itanishchayAH ||2-105-4
vavR^iShuH sharajAlAni pradyumnavadhakA~NkShayA |
tataH prakupito.ana~Ngo dhanurAdAya satvaraH ||2-105-5
shambarasya jaghAnAshu dasha putrAnmahaujasaH |
tato.apareNa bhallena kupitaH keshavAtmajaH ||2-105-6
chichChedAshu shirastasya chitrasenasya vIryavAn |
tataste hatasheShAstu sametya samayuddhyata ||2-105-7
sharavarShaM vimu~nchanto hyabhyadhAva~njighAMsitum |
tataH sandhAya bANAMste vimu~nchanto raNotsukAH ||2-105-8
krIDanniva mahAtejAH shirAMsyeShAmapAtayat |
nihatya samare sarvA~nChatamuttamadhanvinAm ||2-105-9
pradyumnaH samarAkA~NkShI tasthau sa~NgrAmamUrdhani |
hataM putrashataM shrutvA shambaraH krodhamAdadhe ||2-105-10
sUtaM saMchodayAmAsa rathaM me saMprayojaya |
rAj~no vAkyaM nishAmyAtha praNamya shirasA bhuvi ||2-105-11
sasainyaM nodayAmAsa rathaM sa susamAhitam |
yuktamR^iShyasahasreNa sarparAjasaketanam ||2-105-12
shArdUlacharmasaMviShTam ki~NkiNIjalapAlinam |
IshAmR^igagaNAkIrNaM pa~NktibhaktivirAjitam ||2-105-13
tArAchitrapinaddhA~NgaM svarNakUbarabhUShitam |
supatAkamahochChrAyaM mR^igarAjograketanam ||2-105-14
suvibhaktavarUthaM cha loheShAvajrakUbaram |
mandArodagrashikharaM chAruchAmarabhUShitam ||2-105-15
nakShatramAlApihitaM hemadaNDasamAhitam |
virAjamAnaM shrImaMtamArohachChambaro ratham ||2-105-16
kA~nchanaM chitrasannAhaM dhanurgR^ihya sharAMstathA |
prasthitaH samarAkA~NkShI mR^ityunA parichoditaH ||2-105-17
chaturbhiH sachivaiH sArdhaM sainyena mahatA vR^itaH |
durdharaH ketumAlI cha shatruhantA pramardanaH ||2-105-18
etaiH parivR^ito.amAtyairyuyutsuH prasthito raNe |
dashanAgasahasrANi rathAnAM dve shate tathA ||2-105-19
hayAnAM chAShTasAhasraiH prayutaishcha padAtinAm |
etaiH parivR^ito yodhaiH shambaraH prayayau tadA ||2-105-20
prayAtasya tu sa~ngrAme utpAtA bahavo.abhavan |
gR^idhrachakrAkule vyomni saMdhyAkArAbhranAditam ||2-105-21
garjanti paruShaM meghA nirghAtashchAmbarAtpatat |
shivA vinedurashivaM sainyaM sa~NkAlayanmahat ||2-105-22
dhvajashIrShe.apatadgR^idhraH kA~nkShanvai dAnavAsR^ijam |
rathAgre patitashchAsya kabandho bhuvi dR^ishyate ||2-105-23
chIchIkUchIti vAshAnti shambarasya rathopari |
svarbhAnugrasta AdityaH parighaiH pariveShTitaH ||2-105-24
sphurate nayanaM chAsya savyaM bhayanivedanam |
bAhuH prakampate savyaH prAskhalanrathavAjinaH ||2-105-25
dhvA~NkSho mUrdhni nipatitaH shambarasya surAriNaH |
vavarSha rudhiraM devaH sharkarA~NgAramishritam ||2-105-26
ulkApAtasahasrANi nipetU raNamUrdhani |
pratodo nyapataddhastAtsAratherhayayAyinaH ||2-105-27
etAnachintayitvA tu utpAtAnsamupasthitAn |
prayayau shambaraH kruddhaH pradyumnavadhakA~NkShayA ||2-105-28
bherImR^ida~Ngasha~NkhAnAM paNavAnakadundubheH |
yugapannAdyamAnAnAM pR^ithivI samakampata ||2-105-29
tena shabdena mahatA saMtrastA mR^igapakShiNaH |
samantAddudruvustasmAdbhayaviklavachetasaH ||2-105-30
ranamadhye sthitaH kArShNishchintayannidhanaM ripoH |
sainyaiH parivR^ito.asa~NkhyairyuddhAya kR^itanishchayaH ||2-105-31
kruddhaH sharasahasreNa pradyumnaM samatADayat |
saMprAptAMshchaiva tAnbANAMshChichCheda kR^itahastavat ||2-105-32
pradyumno dhanurAdAya sharavarShaM mumocha ha |
tasminsainye na ko.apyasti yo na viddhaH shareNa vai ||2-105-33
pradyumnasharapAtena tatsainyaM vimukhIkR^itam |
shambarasya tathAbhyAshe sthitaM samhR^itya bhItavat ||2-105-34
svabalaM vidrutaM dR^iShTvA shambaraH krodhamUrchChitaH |
Aj~nApayAmAsa tadA sachivAndAnaveshvaraH ||2-105-35
gachChadhvaM manniyogena praharadhvaM ripoH sutam |
nopekShaNIyaH shatrurvai vadhyatAM kShiprameva vai ||2-105-36
upekShita iva vyAdhiH sharIraM nAshayeddhruvam |
tadeva durmatiH pApo vadhyatAM matpriyepsayA ||2-105-37
tataste sachivAH kruddhAH shirasA gR^ihya shAsanam |
sharavarShaM vimu~nchantastvaritA nodayanrathAn ||2-105-38
tAndR^iShTvA dhAvataH sa~Nkhye kruddho makaraketanaH |
chApamudyamya saMbhrAntastasthau pramukhato balI ||2-105-39
durdharaM pa~nchaviMshatyA sharaiH sannataparvabhiH |
bibheda sumahAtejAH ketumAliM triShaShTibhiH ||2-105-40
saptatyA shatruhantAraM dvyashItyA tu pramardanam |
bibheda paramAmarShI rukmiNyA nandivardhanaH ||2-105-41
tataste sachivAH kruddhAH pradyumnaM sharavR^iShTibhiH |
ekaikasho bibhedAjau ShaShTibhiH ShaShTibhiH sharaiH ||2-105-42
tAnaprAptA~nCharAnbANaishchichCheda makaradhvajaH |
tato.ardhachandramAdAya durdharasya sa sArathim ||2-105-43
jaghAna pashyatAM rAj~nAM sarveShAM sainikasya vai |
chaturbhiratha nArAchaiH suparvaiH ka~NkatejitaiH ||2-105-44
jaghAna chaturaH so.ashvAndurdharasya rathaM prati |
ekena yoktraM ChatraM cha dhvajamekena bandhuram ||2-105-45
ShaShTyA cha yugachakrAkShaM chichCheda makaradhvajaH |
athAparaM sharaM gR^ihya ka~NkapatraM sutejitam ||2-105-46
mumocha hR^idaye tasya durdharasyAnyajIvinaH |
sa gatAsurgatashrIko gatasattvo gataprabhaH ||2-105-47
nipapAta rathopasthAtkShINapuNya iva grahaH |
durdhare nihate shUre dAnave dAnaveshvaraH ||2-105-48
ketumAlI sharavrAtairabhidudrAva kR^iShNajam |
pradyumnamatha sa~Nkruddho bhrukuTIbhIShaNAnAnaH ||2-105-49
kR^itvAbhyadhAvatsahasA tiShTha tiShTheti chAbravIt |
saMkruddhaH kR^iShNasUnustu sharavarShairavAkirat ||2-105-50
parvataM vAridhArAbhiH prAvR^iShIva yathA ghanaH |
sa viddho dAnavAmAtyaH pradyumnena dhanuShmatA ||2-105-51
chakramAdAya chikShepa pradyumnavadhakA~NkShayA |
taM tu prAptaM sahasrAraM kR^iShNachakrasamadyutim ||2-105-52
nipatyotpatya sahasA sarveShAmeva pashyatAm |
tenaiva tasya chichCheda ketumAleH shirastadA ||2-105-53
taddR^iShTvA karma vipulaM raukmiNeyasya devarAT |
vismayaM paramaM prAptaH sarvairdevagaNaiH saha ||2-105-54
gandharvApsarasashchaiva puShpavarShairavAkiran |
ketumAliM hataM dR^iShTvA shatruhantA pramardanaH |
mahAbalasamUhena pradyumnamatha dudruve ||2-105-55
te gadAM musalaM chakraM prAsatomarasAyakAn |
bhindipAlAnkuThArAMshcha bhAsvarAnkUTamudgarAn ||2-105-56
yugapatsa~NkShipanti sma vadhArthaM kR^iShNanandane |
so.api tAnyastrajAlAni shastrajAlairanekadhA ||2-105-57
chichCheda bahudhA vIro darshayanpANilAghavam |
gajAnso.abhyahanatkruddho gajArohAnsahasrashaH ||2-105-58
rathAnsArathibhiH sArdhaM hayAMshchaiva mamarda ha |
pAtayaMstA~nCharavrAtairnAviddhaH kashchidIkShyate || 2-105-59
evaM sarvANi sainyAni mamantha makaradhvajaH |
nadIM prAvartayadghorAM shoNitAmbutara~NgiNIm ||2-105-60
muktAhArormibahulAm vasAmedosthipa~NkinIm |
ChatradvIpasharAvartAm rathaiH pulinamaNDitAm||2-105-61
keyUrakuNDalAkUrmAM dhvajamatsyavibhUShitAm |
nAgagrAhavatIM raudrIM matsyakUrmavibhUShitAm ||2-105-62
keshashaivalasa~nChannAM shroNisUtramR^iNAlikAm |
narAnanasupadmAM cha haMsachAmaravIjitAm ||2-105-63
shirastimisamAkIrNAM shoNitauaghapravartinIm |
nadIM dustaraNIM bhImAmana~Ngena pravartitAm ||2-105-64
duShprekShAM durgamAM raudrAM hInatejaH sudustarAm |
shastragrAhavatIM ghorAM yamarAShTravivarddhinIm ||2-105-65
tatra rukmisutaH shrImAnviloDayati dhanvinaH |
shatruhantAramAshritya sharAnabhyakiranbahUn ||2-105-66
shatruhantA punaH kruddho mumocha sharamuttamam |
pradyumnasya samAsAdya hR^idaye nipapAta ha ||2-105-67
sa viddhastena bANena pradyumno na vyakampata |
shaktiM jagrAha balavA~nChatruhantre mumUrShave ||2-105-68
sA kShiptA raukmiNeyena shaktirjvAlAkulA raNe |
papAta hR^idayaM bhittvA shakrAshanisamasvanA ||2-105-69
sa bhinnahR^ichcha srastA~Ngo muktamarmAsthibandhanaH |
papAta rudhirodgArI shatruhantA mahAbalaH ||2-105-70
patitaM shatruhantAraM dR^iShTvA tasthau pramardanaH |
jagrAha musalaM so.atha vachanaM chedamAdade ||2-105-71
tiShTha kiM prAkR^itairebhiH kariShyasi raNapriyaH |
mAM yodhayasva durbuddhe tatastvaM na bhaviShyasi ||2-105-72
vR^iShNivaMshakule jAtaH shatrurasmatpitA tava |
putraM hantAsmyahaM tasya tato.asau nihato bhavet ||2-105-73
mR^itena tena durbuddhe sarvadevakShayo bhavet |
daiteyA dAnavAH sarve modantAm hatashatravaH ||2-105-74
hate tvayi mamAstreNa tvatsamutthaishcha shoNitaiH |
shambarasya tu putrANAM karomyudakasatkryAM ||2-105-75
adya sA bhIShmakasutA karuNaM vilapiShayati |
nihataM tvAm cha shrutvaiva yauvanasthaM gatAyuSham ||2-105-76
sa te pitA chakradharo niShphalAsho bhaviShyati |
hataM tvAM sa viditvAtha prANAMstyakShyati mandadhIH ||2-105-77
ityuktvA parigheNAshu tADayadrukmiNIsutam |
tADito hi mahAtejA raukmiNeyaH pratApavAn ||2-105-78
dorbhyAmutkShipya tasyaiva rathaM mahyAM vyachUrNayat |
so.avaplutya rathAttasmAtpadAtiravatasthivAn ||2-105-79
tAM gadAM gR^ihya sahasA raukmiNeyamupAdravat |
tayaiva gadayA kAmaH pramardanamapothayat ||2-105-80
hate pramardane daitye dR^iShTvA sarve pradudruvuH |
na shaktAH pramukhe sthAtuM siMhatrAsAdgajA iva ||2-105-81
sArameyaM yathA dR^iShTvAvigaNe vai palAyate |
tathA senA viShIdantI pradyumnasya bhayArditA ||2-105-82
kShatajA digdhavastrA vai muktakeshA vishobhanA |
rajasvaleva yuvatiH senA samavagUhate ||2-105-83
madanasharavibhinnA sainikAnabyayAyAdyuvati
sadR^ishaveShA sAdvasaiH pIDyamAnA |
ratisamaramashaktA vIkShituM sochChasantI
svagR^ihagamanakAmA nechChate sthAtumatra ||2-105-84
iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNi
shambarasainyabha~Ngo nAma pa~nchAdhikashatatamo.adhyAyaH
| Previous | | English M.M.Dutt | | Tamil Translation | | Next |
