அதா²ஷ்²டனவதிதமோ(அ)த்⁴யாய꞉
புனர்விஷே²ஷதோ த்³வாரவதீநிர்மாணம்
வைஷ²ம்பாயன உவாச
த³த³ர்ஷா²த² புரீம் க்ருஷ்ணோ த்³வாரகாம் க³ருடே³ ஸ்தி²த꞉ |
தே³வஸத்³மப்ரதீகாஷா²ம் ஸமந்தாத்ப்ரதிநாதி³தாம் ||2-98-1
மணிபர்வதயந்த்ராணி ததா² க்ரீடா³க்³ருஹாணி ச |
உத்³யானவனமுக்²யானி வலபீ⁴சத்வராணி ச ||2-98-2
ஸம்ப்ராப்தே து ததா³ க்ருஷ்ணே புரீம் தே³வகிநந்த³னே |
விஷ்²வகர்மாணமாஹூய தே³வராஜோ(அ)ப்³ரவீதி³த³ம் ||2-98-3
ப்ரியமிச்ச²ஸி சேத்கர்தும் மஹ்யம் ஷி²ல்பவதாம் வர |
க்ருஷ்ணப்ரியார்த²ம் பூ⁴யஸ்த்வம் ப்ரகுருஷ்வ மனோஹராம் ||2-98-4
உத்³யானஷ²தஸம்பா³தா⁴ம் த்³வாரகாம் ஸ்வர்க³ஸம்மிதாம் |
குருஷ்²வ விபு³த⁴ஷ்²ரேஷ்ட² யதா² மம புரீ ததா² || 2-98-5
யத்கிஞ்சித்த்ரிஷு லோகேஷு ரத்னபூ⁴தம் ப்ரபஷ்²யஸி |
தேன ஸம்யுஜ்யதாம் க்ஷிப்ரம் புரீ த்³வாரவதீ த்வயா ||2-98-6
க்ருஷ்ணோ ஹி ஸுரகார்யேஷு ஸர்வேஷு ஸததோத்தி²த꞉ |
ஸங்க்³ராமான்கோ⁴ரரூபாம்ஷ்²ச விகா³ஹதி மஹாப³ல꞉ |
தாமிந்த்³ரவசநாத்³க³த்வா விஷ்²வகர்மா புரீம் தத꞉ ||2-98-7
அலஞ்சக்ரே ஸமந்தாத்³வை யதே²ந்த்³ரஸ்யாமராவதீ |
தாம் த³த³ர்ஷ² த³ஷா²ர்ஹாணாமீஷ்²வர꞉ பக்ஷிவாஹன꞉ |
விஷ்²வகர்மக்ருதைர்தி³வ்யைரபி⁴ப்ராயைரலங்க்ருதாம் ||2-98-8
தாம் ததா³ த்³வாரகாம் த்³ருஷ்ட்வா ப்ரபு⁴ர்நாராயணோ விபு⁴꞉ |
ஹ்ருஷ்ட꞉ ஸர்வார்த²ஸம்பன்ன꞉ ப்ரவேஷ்டுமுபசக்ரமே ||2-98-9
ஸோ(அ)பஷ்²யத்³வ்ருக்ஷக²ண்டா³ம்ஷ்²ச ரம்யாந்த்³ருஷ்டிமனோஹரான் |
த்³வாரகாம் ப்ரதி தா³ஷா²ர்ஹஷ்²சித்ரிதாம் விஷ்²வகர்மணா ||2-98-10
பத்³மக²ண்டா³குலாபி⁴ஷ்²ச ஹம்ஸஸேவிதவாரிபி⁴꞉ |
க³ங்கா³ஸிந்து⁴ப்ரகாஷா²பி⁴꞉ பரிகா²பி⁴ர்வ்ருதாம் புரீம் ||2-98-11
ப்ராகாரேணார்கவர்ணேன ஷா²தகௌம்பே⁴ன ராஜதா |
சயமூர்த்⁴னி நிவிஷ்டேன த்³யாம் யதை²வாப்⁴ரமாலயா || 2-98-12
கானனைர்நந்த³னப்ரக்²யைஸ்ததா² சைத்ரரதோ²பமை꞉ |
ப³பௌ⁴ சாருபரிக்ஷிப்தா த்³வாரகா த்³யௌரிவாம்பு³தை³꞉ ||2-98-13
ப³பௌ⁴ ரைவதக꞉ ஷை²லோ ரம்யஸானுகு³ஹாஜிர꞉ |
பூர்வஸ்யாம் தி³ஷி² லக்ஷ்மீவான்மணிகாஞ்சந்தோரண꞉ ||2-98-14
த³க்ஷிணஸ்யாம் லதாவிஷ்ட꞉ பஞ்சவர்ணோ விராஜதே |
இந்த்³ரகேதுப்ரதீகாஷ²꞉ பஷ்²சிமாயாம் ததா² க்ஷய꞉ ||2-98-15
உத்தராம் தி³ஷ²மத்யர்த²ம் விபூ⁴ஷயதி வேணுமான் |
மந்த³ராத்³ரிப்ரதீகாஷ²꞉ பாண்டு³ர꞉ பார்தி²வர்ஷப⁴꞉ ||2-98-16
சித்ரகம் பஞ்சவர்ணம் ச பாஞ்சஜன்யம் வனம் மஹத் |
ஸர்வர்துகவனம் சைவ பா⁴தி ரைவதகம் ப்ரதி ||2-98-17
லதாவேஷ்டிதபர்யந்தம் மேருப்ரப⁴வனம் மஹத் |
பா⁴தி பா⁴னுவனம் சைவ புஷ்பகம் ச மஹத்³வனம் ||2-98-18
அக்ஷகைர்பீ³ஜகைஷ்²சைவ மந்தா³ரைஷ்²சோபஷோ²பி⁴தம் |
ஷ²தாவர்தவனம் சைவ கரவீராகரம் ததா² ||2-98-19
பா⁴தி சைத்ரரத²ம் சைவ நந்த³னம் ச வனம் மஹத் |
ரமணம் பா⁴வனம் சைவம் வேணுமத்³வை ஸமந்தத꞉ ||2-98-20
வைடூ³ர்யபத்ரைர்ஜலஜைஸ்ததா³ மந்தா³கினீ நதீ³ |
பா⁴தி புஷ்கரிணீ ரம்யா பூர்வஸ்யாம் தி³ஷி² பா⁴ரத ||2-98-21
ஸானவோ பூ⁴ஷிதாஸ்தத்ர கேஷ²வஸ்ய ப்ரியைஷிபி⁴꞉ |
ப³ஹுபி⁴ர்தே³வக³ந்த⁴ர்வைஷ்²சோதி³தைர்விஷ்²வகர்மணா ||2-98-22
மஹாநதீ³ த்³வாரவதீம் பாஞ்சாஷ²த்³பி⁴ர்மஹாமுகை²꞉ |
ப்ரவிஷ்டா புண்யஸலிலா பா⁴வயந்தீ ஸமந்தத꞉ ||2-98-23
அப்ரமேயாம் மஹோத்ஸேதா⁴மகா³த⁴பரிகா²யுதாம் |
ப்ராகாரவரஸம்பன்னாம் ஸுதா⁴பாண்டு³ரலேபனாம் ||2-98-24
தீக்ஷ்ணயந்த்ரஷ²தக்⁴னீபி⁴ர்ஹேமஜாலைஷ்²ச பூ⁴ஷிதாம் |
ஆயஸைஷ்²ச மஹாசக்ரைர்த³த³ர்ஷ² த்³வாரகாம் புரீம் ||2-98-25
அஷ்டௌ ரத²ஸஹஸ்ராணி நக³ரே கிங்கிணீகினாம் |
ஸமுச்ச்²ரிதபதாகானி யதா² தே³வபுரே ததா² ||2-98-26
அஷ்டயோஜனவிஸ்தீர்ணமசலாம் த்³வாத³ஷா²யதாம் |
த்³விகு³ணோபநிவேஷா²ம் ச த³த³ர்ஷ² த்³வாரகாம் புரீம் ||2-98-27
அஷ்டமார்க³மஹாரத்²யாம் மஹாஷோட³ஷ²சத்வராம் |
ஏகமார்க³பரிக்ஷிப்தாம் ஸாக்ஷாது³ஷ²னஸா க்ருதாம் ||2-98-28
ஸ்த்ரியோ(அ)பி யய்ஸ்யாம் யுத்⁴யேரன்கிமு வ்ருஷ்ணிமஹாரதா²꞉ |
வ்யூஹாநாமுத்தமா மார்கா³꞉ ஸப்த சைவ மஹாபதா²꞉ ||2-98-29
தத்ர வை விஹிதா꞉ ஸாக்ஷாத்³விவிதா⁴ விஷ்²வகர்மணா |
தஸ்மின்புரவரஷ்²ரேஷ்டே² தா³ஷா²ர்ஹாணாம் யஷ²ஸ்வினாம் ||2-98-30
வேஷ்²மானி ஜஹ்ருஷே த்³ருஷ்ட்வா ததோ தே³வகிநந்த³ன꞉ |
காஞ்சனைர்மணிஸோபானைருபேதானி ந்ருஹர்ஷணை꞉ ||2-98-31
பீ⁴மகோ⁴ஷமஹாகோ⁴ஷை꞉ ப்ராஸாத³வரசத்வரை꞉ |
ஸமுச்ச்²ரிதபதாகானி பாரிப்லவவனானி ச ||2-98-32
காஞ்சநாக்³ராணி பா⁴ஸ்வந்தி ப்ராஸாத³ஷி²க²ராணி ச |
க்³ருஹாணி ரமணீயானி மேருகூடனிபா⁴னி ச ||2-98-33
பாண்டு³பாண்து³ரஷ்²ருங்கை³ஷ்²ச ஷா²தகும்ப⁴பரிஷ்க்ருதை꞉ |
ரம்யஸானுக்³ருஹை꞉ ஷ்²ருங்கை³ர்விசித்ரைரிவ பர்வதை꞉ ||2-98-34
பஞ்சவர்ணை꞉ ஸுவர்ணைஷ்²ச புஷ்பவ்ருஷ்டிஸமப்ரபை⁴꞉ |
பர்ஜன்யதுல்யநிர்கோ⁴ஷைர்னானாரூபைரிவாத்³ரிபி⁴꞉ ||2-98-35
தா³வாக்³நிஜ்வலிதப்ரக்²யைர்நிர்மிதைர்விஷ்²வகர்மணா |
ஆஷ்²லிஷத்³பி⁴ரிவாகாஷ²மதிசந்த்³ரார்கபா⁴ஸ்வரை꞉ ||2-98-36
தைர்த³ஷா²ர்ஹைர்மஹாபா⁴கை³ர்ப³பா⁴ஸே தத்³வனத்³ருமை꞉ |
வாஸுதே³வேந்த்³ரபர்ஜன்யைர்க்³ருஹமேதை⁴ரலங்க்ருதா ||2-98-37
த³த்³ருஷே² த்³வாரகா சாருமேகை⁴ர்த்³யௌரிவ ஸம்வ்ருதா |
ஸாக்ஷாத்³ப⁴க³வதோ வேஷ்²ம விஹிதம் விஷ்²வகர்மணா ||2-98-38
த³த்³ருஷே² வாஸுதே³வஸ்ய சதுர்யோஜனமாயதம் |
தாவதே³வ ச விஸ்தீர்ணமப்ரமேயம் மஹாத⁴னம் ||2-98-39
ப்ராஸாத³வரஸம்பன்னைர்யுக்தம் ஜக³தி பர்வதை꞉ |
யcசகார மஹாபா⁴க³ஸ்த்வஷ்டா வாஸவனோதி³த꞉ ||2-98-40
ப்ராஸாத³ம் சைவ ஹேமாப⁴ம் ஸர்வபூ⁴தமனோஹரம் |2-98-41
மேரோரிவ கி³ரே꞉ ஷ்²ருங்க³முச்ச்²ரிதம் காஞ்சனம் மஹத் |
ருக்மிண்யா꞉ ப்ரவரம் வாஸம் விஹிதம் விஷ்²வகர்மணா ||2-98-42
ஸத்யபா⁴மா புனர்வேஷ்²ம யதா³வஸத பாண்டு³ரம் |
விசித்ரமணிஸோபானம் தத்³விது³ர்போ⁴க³வத்த்விதி ||2-98-43
விமலாதி³த்யவர்ணாபி⁴꞉ பதாகாபி⁴ரலங்க்ருதம் |
வ்யக்தஸஞ்ஜவனோத்³தே³ஷோ² யஷ்²சதுர்தி³ங்மஹாத்⁴வஜ꞉ ||2-98-44
ஸ ச ப்ராஸாத³முக்²யோ(அ)த² ஜாம்ப³வத்யா விபூ⁴ஷித꞉ |
ப்ரப⁴யாப்⁴யப⁴வத்ஸர்வாம்ஸ்தானன்யா பா⁴ஸ்கரோ யதா² ||2-98-45
உத்³யத்³பா⁴ஸ்கரவர்ணாப⁴ஸ்தயோரந்தரமாஷ்²ரித꞉ |
விஷ்²வகர்மக்ருதோ தி³வ்ய꞉ கைலாஸஷி²க²ரோபம꞉ ||2-98-46
ஜாம்பூ³னத³ இவாதீ³ப்த꞉ ப்ரதீ³ப்தஜ்வலனோ யதா² |
ஸாக³ரப்ரதிமோத்தி²ஷ்ட²ன்மேருரித்யபி⁴விஷ்²ருத꞉ ||2-98-47
தஸ்மின்கா³ந்தா⁴ரராஜஸ்ய து³ஹிதா குலஷா²லினீ |
கா³ந்தா⁴ரீ ப⁴ரதஷ்²ரேஷ்ட² கேஷ²வேன நிவேஷி²தா ||2-98-48
பத்³மகூல இதி க்²யாதம் பத்³மவர்ணம் மஹாப்ரப⁴ம் |
ஸுபீ⁴மாயா மஹாகூடம் வாஸம் ஸுருசிரப்ரப⁴ம் ||2-98-49
ஸூர்யப்ரப⁴ஸ்து ப்ராஸாத³꞉ ஸர்வகாமகு³ணைர்யுத꞉ |
லக்ஷ்மணாயா ந்ருபஷ்²ரேஷ்ட² நிர்தி³ஷ்ட꞉ ஷா²ர்ங்க³த⁴ன்வனா ||2-98-50
வைடூ³ர்யமணிவர்ணாப⁴꞉ ப்ராஸாதோ³ ஹரிதப்ரப⁴꞉ |
யம் விது³꞉ ஸர்வபூ⁴தானி பரமித்யேவ பா⁴ரத ||2-98-51
வாஸம் தம் மித்ரவிந்தா³யா தே³வர்ஷிக³ணபூஜிதம் |
மஹிஷ்யா வாஸுதே³வஸ்ய பூ⁴ஷனம் தேஷு வேஷ்²மஸு ||2-98-52
யஸ்து ப்ராஸாத³முக்²யோ(அ)த்ர விஹிதோ விஷ்²வகர்மணா |
அதீவ ரம்யரம்யோ(அ)ஸௌ தி⁴ஷ்டி²த꞉ பர்வதோ யதா² ||2-98-53
ஸுவார்தாயா நிவாஸம் தம் ப்ரஷ²ஸ்தம் ஸர்வதை³வதை꞉ |
மஹிஷ்யா வாஸுதே³வஸ்ய கேதுமானிதி விஷ்²ருத꞉ ||2-98-54
யத்ர ப்ராஸாத³முக்²யோ வை யம் த்வஷ்டா வித³தே⁴ ஸ்வயம் |
யோஜனாயதவிஷ்கம்ப⁴꞉ ஸர்வரத்னமய꞉ ஷு²ப⁴꞉ ||2-98-55
ஸ ஷ்²ரீமான்விரஜா நாம வ்யராஜத்தத்ர ஸுப்ரப⁴꞉ |
உபஸ்தா²னக்³ருஹம் யத்ர கேஷ²வஸ்ய மஹாத்மன꞉ ||2-98-56
தஸ்மின்ஸுவிஹிதா꞉ ஸர்வே ருக்மத³ண்டா³꞉ பதாகின꞉ |
ஸத³னே வாஸுதே³வஸ்ய மார்க³ஸஞ்ஜவனத்⁴வஜா꞉ ||2-98-57
ரத்னஜாலானி தி³வ்யானி தத்ரைவ ச நிவேஷி²தா꞉ |
ஆஹ்ருத்ய யது³ஸிம்ஹேன வைஜயந்தோ(அ)சலோ மஹான் ||2-98-58
ஹம்ஸகூடஸ்ய யச்ச்²ருங்க³மிந்த்³ரத்³யும்னஸர꞉ ப்ரதி |
ஷஷ்டிதாலஸமுத்ஸேத⁴மர்த⁴யோஜனமாயதம் ||2-98-59
ஸகின்னரமஹாநாக³ம் தத³ப்யமிததேஜஸா |
பஷ்²யதாம் ஸர்வபூ⁴தாநாமானீதம் லோகவிஷ்²ருதம் ||2-98-60
ஆதி³த்யபத²க³ம் யத்து மேரோ꞉ ஷி²க²ரமுத்தமம் |
புண்ட³ரீகஷ²தைர்ஜுஷ்டம் விமானைஷ்²ச ஹிரண்மயை꞉ ||2-98-61
ஜாம்பூ³னத³மயம் தி³வ்யம் த்ரிஷு லோகேஷு விஷ்²ருதம் |
தத³ப்யுத்பாட்ய க்ரூஷ்ணார்த²மானீதம் விஷ்²வகர்மணா ||2-98-62
ப்⁴ராஜமானமதீவாக்³ர்யம் ஸர்வௌஷதி⁴ஸமன்விதம் |
ததி³ந்த்³ரவசனாத்த்வஷ்தா கார்யஹேதோ꞉ ஸமானயத் ||2-98-63
பாரிஜாதஷ்²ச தத்ரைவ கேஷ²வேனாஹ்ருத꞉ ஸ்வயம் ||2-98-64
நீயமானே து தத்ராஸீத்³யுத்³த⁴மத்³பு⁴தகர்மண꞉ |
க்ருஷ்ணஸ்ய யே(அ)ப்⁴யரக்ஷம்ஸ்து தே³வா꞉ பாத³பமுத்தமம் ||2-98-65
புண்ட³ரீகஷ²தைர்ஜுஷ்டம் விமானைஷ்²ச ஹிரண்மயை꞉ |
விஹிதா வாஸுதே³வார்த²ம் ரத்னபுஷ்பப²லத்³ருமா꞉ ||2-98-66
பத்³மக²ண்ட³ஜலோபேதா ரத்னஸௌக³ந்தி⁴கோத்பலா꞉ |
மணிஹேமப்லவாகீர்ணா꞉ புஷ்கரிண்ய꞉ ஸராம்ஸி ச ||2-98-67
தாஸாம் பரமகூலானி ஷோ²ப⁴யந்தி மஹாத்³ருமா꞉ |
ஷா²லாஸ்தாலா꞉ கத³ம்பா³ஷ்²ச ஷ²தஷா²கா²ஷ்²ச ரௌஹிணா꞉ ||2-98-68
யே ச ஹைமவதோ வ்ருக்ஷா யே ச மேருருஹாஸ்ததா² |
ஆஹ்ருத்ய யது³ஸிம்ஹார்த²ம் விஹிதா விஷ்²வகர்மணா ||2-98-69
ரக்தபீதாருணஷ்²யாமா꞉ ஷ்²வேதபுஷ்பாஷ்²ச பாத³பா꞉ |
ஸர்வர்துப²லஸம்பன்னாஸ்தேஷு கானனஸந்தி⁴ஷு ||2-98-70
ஸமகூலஜலோபேதா꞉ ஷா²ந்தஷ²ர்கரவாலுகா꞉ |
தஸ்மின்புரவரே நத்³ய꞉ ப்ரஸன்னஸலிலா ஹ்ரதா³꞉ ||2-98-71
புஷ்பாகுலஜலோபேதா நாநாத்³ருமலதாகுலா꞉ |
அபராஷ்²சாப⁴வன்னத்³யோ ஹேமஷ²ர்கரவாலுகா꞉ ||2-98-72
மத்தப³ர்ஹிணஸங்கை⁴ஷ்²ச கோகிலைஷ்²ச ஸதா³மதை³꞉ |
ப³பூ⁴வு꞉ பரமோபேதாஸ்தஸ்யாம் புர்யாம் ச பாத³பா꞉ ||2-98-73
தத்ரைவ க³ஜயூதா²னி புரே கோ³மஹிஷாஸ்ததா² |
நிவாஸஷ்²ச க்ருதஸ்தத்ர வராஹம்ருக³பக்ஷிபி⁴꞉ ||2-98-74
புர்யாம் தஸ்யாம் து ரம்யாயாம் ப்ராகாரோ வை ஹிரண்மய꞉ |
வ்யக்த꞉ கிஷ்குஷ²தோத்ஸேதோ⁴ விஹிதோ விஷ்²வகர்மணா ||2-98-75
அதீவ ரம்ய꞉ ஸோ(அ)தா²ஸீத்³வேஷ்டித꞉ பர்வதோ யதா² |
தே ச தே ச மஹாஷை²லா꞉ ஸரிதஷ்²ச ஸராம்ஸி ச |
பரிக்ஷிப்தானி பௌ⁴மேன வனான்யுபவனானி ச ||2-98-76
இதி ஷ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஷே² விஷ்ணுபர்வணி
த்³வாரகாவிஷே²ஷநிர்மாணம் நாமாஷ்டனவதிதமோ(அ)த்⁴யாய꞉
Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter
Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/vishnuparva/hv_2_98_mpr.html
##Harivamsha Maha Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 98 - Dvaravati Beautified Again
Itranslated by K S Ramachandran ramachandran_ksr @ yahoo.ca,
January 12, 2009##
Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
--------------------------------------------------------------
athAshTanavatitamo.adhyAyaH
punarvisheShato dvAravatInirmANam
vaishampAyana uvAcha
dadarshAtha purIM kR^iShNo dvArakAM garuDe sthitaH |
devasadmapratIkAshAM samantAtpratinAditAm ||2-98-1
maNiparvatayantrANi tathA krIDAgR^ihANi cha |
udyAnavanamukhyAni valabhIchatvarANi cha ||2-98-2
saMprApte tu tadA kR^iShNe purIM devakinandane |
vishvakarmANamAhUya devarAjo.abravIdidam ||2-98-3
priyamichChasi chetkartuM mahyaM shilpavatAM vara |
kR^iShNapriyArthaM bhUyastvaM prakuruShva manoharAm ||2-98-4
udyAnashatasaMbAdhAM dvArakAM svargasaMmitAm |
kurushva vibudhashreShTha yathA mama purI tathA || 2-98-5
yatki~nchittriShu lokeShu ratnabhUtaM prapashyasi |
tena saMyujyatAM kShipraM purI dvAravatI tvayA ||2-98-6
kR^iShNo hi surakAryeShu sarveShu satatotthitaH |
sa~NgrAmAnghorarUpAMshcha vigAhati mahAbalaH |
tAmindravachanAdgatvA vishvakarmA purIM tataH ||2-98-7
ala~nchakre samantAdvai yathendrasyAmarAvatI |
tAm dadarsha dashArhANAmIshvaraH pakShivAhanaH |
vishvakarmakR^itairdivyairabhiprAyairala~NkR^itAm ||2-98-8
tAM tadA dvArakAM dR^iShTvA prabhurnArAyaNo vibhuH |
hR^iShTaH sarvArthasaMpannaH praveShTumupachakrame ||2-98-9
so.apashyadvR^ikShakhaNDAMshcha ramyAndR^iShTimanoharAn |
dvArakAM prati dAshArhashchitritAM vishvakarmaNA ||2-98-10
padmakhaNDAkulAbhishcha haMsasevitavAribhiH |
ga~NgAsindhuprakAshAbhiH parikhAbhirvR^itAM purIm ||2-98-11
prAkAreNArkavarNena shAtakaumbhena rAjatA |
chayamUrdhni niviShTena dyAM yathaivAbhramAlayA || 2-98-12
kAnanairnandanaprakhyaistathA chaitrarathopamaiH |
babhau chAruparikShiptA dvArakA dyaurivAmbudaiH ||2-98-13
babhau raivatakaH shailo ramyasAnuguhAjiraH |
pUrvasyAm dishi lakShmIvAnmaNikA~nchantoraNaH ||2-98-14
dakShiNasyAM latAviShTaH pa~nchavarNo virAjate |
indraketupratIkAshaH pashchimAyAM tathA kShayaH ||2-98-15
uttarAM dishamatyarthaM vibhUShayati veNumAn |
mandarAdripratIkAshaH pANDuraH pArthivarShabhaH ||2-98-16
chitrakaM pa~nchavarNaM cha pA~nchajanyaM vanaM mahat |
sarvartukavanaM chaiva bhAti raivatakaM prati ||2-98-17
latAveShTitaparyantaM meruprabhavanaM mahat |
bhAti bhAnuvanaM chaiva puShpakaM cha mahadvanam ||2-98-18
akShakairbIjakaishchaiva mandAraishchopashobhitam |
shatAvartavanaM chaiva karavIrAkaraM tathA ||2-98-19
bhAti chaitrarathaM chaiva nandanaM cha vanaM mahat |
ramaNaM bhAvanaM chaivaM veNumadvai samantataH ||2-98-20
vaiDUryapatrairjalajaistadA mandAkinI nadI |
bhAti puShkariNI ramyA pUrvasyAM dishi bhArata ||2-98-21
sAnavo bhUShitAstatra keshavasya priyaiShibhiH |
bahubhirdevagandharvaishchoditairvishvakarmaNA ||2-98-22
mahAnadI dvAravatIM pA~nchAshadbhirmahAmukhaiH |
praviShTA puNyasalilA bhAvayantI samantataH ||2-98-23
aprameyAM mahotsedhAmagAdhaparikhAyutAm |
prAkAravarasampannAM sudhApANDuralepanAm ||2-98-24
tIkShNayantrashataghnIbhirhemajAlaishcha bhUShitAm |
Ayasaishcha mahAchakrairdadarsha dvArakAM purIm ||2-98-25
aShTau rathasahasrANi nagare ki~NkiNIkinAm |
samuchChritapatAkAni yathA devapure tathA ||2-98-26
aShTayojanavistIrNamachalAM dvAdashAyatAm |
dviguNopaniveshAM cha dadarsha dvArakAM purIm ||2-98-27
aShTamArgamahArathyAM mahAShoDashachatvarAm |
ekamArgaparikShiptAM sAkShAdushanasA kR^itAm ||2-98-28
striyo.api yaysyAM yudhyerankimu vR^iShNimahArathAH |
vyUhAnAmuttamA mArgAH sapta chaiva mahApathAH ||2-98-29
tatra vai vihitAH sAkShAdvividhA vishvakarmaNA |
tasminpuravarashreShThe dAshArhANAM yashasvinAm ||2-98-30
veshmAni jahR^iShe dR^iShTvA tato devakinandanaH |
kA~nchanairmaNisopAnairupetAni nR^iharShaNaiH ||2-98-31
bhImaghoShamahAghoShaiH prAsAdavarachatvaraiH |
samuchChritapatAkAni pAriplavavanAni cha ||2-98-32
kA~nchanAgrANi bhAsvanti prAsAdashikharANi cha |
gR^ihANi ramaNIyAni merukUTanibhAni cha ||2-98-33
pANDupANdurashR^i~Ngaishcha shAtakumbhapariShkR^itaiH |
ramyasAnugR^ihaiH shR^i~Ngairvichitrairiva parvataiH ||2-98-34
pa~nchavarNaiH suvarNaishcha puShpavR^iShTisamaprabhaiH |
parjanyatulyanirghoShairnAnArUpairivAdribhiH ||2-98-35
dAvAgnijvalitaprakhyairnirmitairvishvakarmaNA |
AshliShadbhirivAkAshamatichandrArkabhAsvaraiH ||2-98-36
tairdashArhairmahAbhAgairbabhAse tadvanadrumaiH |
vAsudevendraparjanyairgR^ihamedhairala~NkR^itA ||2-98-37
dadR^ishe dvArakA chArumeghairdyauriva saMvR^itA |
sAkShAdbhagavato veshma vihitaM vishvakarmaNA ||2-98-38
dadR^ishe vAsudevasya chaturyojanamAyatam |
tAvadeva cha vistIrNamaprameyaM mahAdhanam ||2-98-39
prAsAdavarasaMpannairyuktaM jagati parvataiH |
yacchakAra mahAbhAgastvaShTA vAsavanoditaH ||2-98-40
prAsAdaM chaiva hemAbhaM sarvabhUtamanoharam |2-98-41
meroriva gireH shR^i~NgamuchChritaM kA~nchanaM mahat |
rukmiNyAH pravaraM vAsaM vihitaM vishvakarmaNA ||2-98-42
satyabhAmA punarveshma yadAvasata pANDuram |
vichitramaNisopAnaM tadvidurbhogavattviti ||2-98-43
vimalAdityavarNAbhiH patAkAbhirala~NkR^itam |
vyaktasa~njavanoddesho yashchaturdi~NmahAdhvajaH ||2-98-44
sa cha prAsAdamukhyo.atha jAmbavatyA vibhUShitaH |
prabhayAbhyabhavatsarvAMstAnanyA bhAskaro yathA ||2-98-45
udyadbhAskaravarNAbhastayorantaramAshritaH |
vishvakarmakR^ito divyaH kailAsashikharopamaH ||2-98-46
jAmbUnada ivAdIptaH pradIptajvalano yathA |
sAgarapratimotthiShThanmerurityabhivishrutaH ||2-98-47
tasmingAndhArarAjasya duhitA kulashAlinI |
gAndhArI bharatashreShTha keshavena niveshitA ||2-98-48
padmakUla iti khyAtaM padmavarNaM mahAprabham |
subhImAyA mahAkUTaM vAsaM suruchiraprabham ||2-98-49
sUryaprabhastu prAsAdaH sarvakAmaguNairyutaH |
lakShmaNAyA nR^ipashreShTha nirdiShTaH shAr~NgadhanvanA ||2-98-50
vaiDUryamaNivarNAbhaH prAsAdo haritaprabhaH |
yaM viduH sarvabhUtAni paramityeva bhArata ||2-98-51
vAsaM taM mitravindAyA devarShigaNapUjitam |
mahiShyA vAsudevasya bhUShanaM teShu veshmasu ||2-98-52
yastu prAsAdamukhyo.atra vihito vishvakarmaNA |
atIva ramyaramyo.asau dhiShThitaH parvato yathA ||2-98-53
suvArtAyA nivAsaM taM prashastaM sarvadaivataiH |
mahiShyA vAsudevasya ketumAniti vishrutaH ||2-98-54
yatra prAsAdamukhyo vai yaM tvaShTA vidadhe svayam |
yojanAyataviShkambhaH sarvaratnamayaH shubhaH ||2-98-55
sa shrImAnvirajA nAma vyarAjattatra suprabhaH |
upasthAnagR^ihaM yatra keshavasya mahAtmanaH ||2-98-56
tasminsuvihitAH sarve rukmadaNDAH patAkinaH |
sadane vAsudevasya mArgasa~njavanadhvajAH ||2-98-57
ratnajAlAni divyAni tatraiva cha niveshitAH |
AhR^itya yadusiMhena vaijayanto.achalo mahAn ||2-98-58
haMsakUTasya yachChR^i~NgamindradyumnasaraH prati |
ShaShTitAlasamutsedhamardhayojanamAyatam ||2-98-59
sakinnaramahAnAgaM tadapyamitatejasA |
pashyatAM sarvabhUtAnAmAnItaM lokavishrutam ||2-98-60
AdityapathagaM yattu meroH shikharamuttamam |
puNDarIkashatairjuShTaM vimAnaishcha hiraNmayaiH ||2-98-61
jAmbUnadamayaM divyaM triShu lokeShu vishrutam |
tadapyutpATya kR^IShNArthamAnItaM vishvakarmaNA ||2-98-62
bhrAjamAnamatIvAgryaM sarvauShadhisamanvitam |
tadindravachanAttvaShtA kAryahetoH samAnayat ||2-98-63
pArijAtashcha tatraiva keshavenAhR^itaH svayam ||2-98-64
nIyamAne tu tatrAsIdyuddhamadbhutakarmaNaH |
kR^iShNasya ye.abhyarakShaMstu devAH pAdapamuttamam ||2-98-65
puNDarIkashatairjuShTaM vimAnaishcha hiraNmayaiH |
vihitA vAsudevArthaM ratnapuShpaphaladrumAH ||2-98-66
padmakhaNDajalopetA ratnasaugandhikotpalAH |
maNihemaplavAkIrNAH puShkariNyaH sarAMsi cha ||2-98-67
tAsAM paramakUlAni shobhayanti mahAdrumAH |
shAlAstAlAH kadambAshcha shatashAkhAshcha rauhiNAH ||2-98-68
ye cha haimavato vR^ikShA ye cha meruruhAstathA |
AhR^itya yadusimhArthaM vihitA vishvakarmaNA ||2-98-69
raktapItAruNashyAmAH shvetapuShpAshcha pAdapAH |
sarvartuphalasaMpannAsteShu kAnanasandhiShu ||2-98-70
samakUlajalopetAH shAntasharkaravAlukAH |
tasminpuravare nadyaH prasannasalilA hradAH ||2-98-71
puShpAkulajalopetA nAnAdrumalatAkulAH |
aparAshchAbhavannadyo hemasharkaravAlukAH ||2-98-72
mattabarhiNasa~Nghaishcha kokilaishcha sadAmadaiH |
babhUvuH paramopetAstasyAM puryAM cha pAdapAH ||2-98-73
tatraiva gajayUthAni pure gomahiShAstathA |
nivAsashcha kR^itastatra varAhamR^igapakShibhiH ||2-98-74
puryAM tasyAM tu ramyAyAM prAkAro vai hiraNmayaH |
vyaktaH kiShkushatotsedho vihito vishvakarmaNA ||2-98-75
atIva ramyaH so.athAsIdveShTitaH parvato yathA |
te cha te cha mahAshailAH saritashcha sarAMsi cha |
parikShiptAni bhaumena vanAnyupavanAni cha ||2-98-76
iti shrImahAbhArate khileShu harivamshe viShNuparvaNi
dvArakAvisheShanirmANaM nAmAShTanavatitamo.adhyAyaH
| Previous | | English M.M.Dutt | | Tamil Translation | | Next |
