அத² சத்வாரிம்ஸோ²(அ)த்⁴யாய꞉
வராஹோத்பத்திவர்ணனம்
ஜனமேஜய உவாச
ப்ராது³ர்பா⁴வான்புராணேஷு விஷ்ணோரமிததேஜஸ꞉ |
ஸதாம் கத²யதாமேவ வராஹ இதி ந꞉ ஸ்²ருதம் || 1-40-1
ந ஜானே தஸ்ய சரிதம் ந விதி⁴ம் நைவ விஸ்தரம் |
ந கர்மகு³ணஸந்தானம் ந ஹேதும் ந மனீஷிதம் || 1-40-2
கிமாத்மகோ வராஹ꞉ ஸ கா மூர்தி꞉ கா ச தே³வதா |
கிமாசார꞉ ப்ரபா⁴வோ வா கிம் வா தேன புரா க்ருதம் || 1-40-3
யஜ்ஞார்த²ம் ஸமவேதானாம் மிஷதாம் ச த்³விஜன்மனாம் |
மஹாவராஹசரிதம் க்ருஷ்ணத்³வைபாயனேரிதம் || 1-40-4
யதா² நாராயணோ ப்³ரஹ்மன் வாராஹம் ரூபமாஸ்தி²த꞉ |
த³ம்ஷ்ட்ரயா கா³ம் ஸமுத்³ரஸ்தா²முஜ்ஜஹாராரிஸூத³ன꞉ || 1-40-5
விஸ்தரேணைவ கர்மாணி ஸர்வாணி ரிபுகா⁴தின꞉ |
ஸ்²ரோதுமிச்சா²ம்யஸே²ஷேண ஹரே꞉ க்ருஷ்ணஸ்ய தீ⁴மத꞉ || 1-40-6
கர்மணாமானுபூர்வ்யாச்ச ப்ராது³ர்பா⁴வாஸ்²ச யே விபோ⁴꞉ |
யா சாஸ்ய ப்ரக்ருதிர்ப்³ரஹ்மம்ஸ்தாம் மே வ்யாக்²யாதுமர்ஹஸி || 1-40-7
கத²ம் ச ப⁴க³வான்விஷ்ணு꞉ ஸுரஸ²த்ருனிஷூத³ன꞉ |
வஸுதே³வகுலே தீ⁴மான்வாஸுதே³வத்வமாக³த꞉ || 1-40-8
அமரைராவ்ருதம் புண்யம் புண்யக்ருத்³பி⁴ர்னிஷேவிதம் |
தே³வலோகம் ஸமுத்ஸ்ருஜ்ய மர்த்யலோகமிஹாக³த꞉ || 1-40-9
தே³வமானுஷயோர்னேதா யோ பு⁴வ꞉ ப்ரப⁴வோ விபு⁴꞉ |
கிமர்த²ம் தி³வ்யமாத்மானம் மானுஷ்யே ஸம்ந்யயோஜயத் || 1-40-10
யஸ்²சக்ரம் வர்தயேத்யேகோ மானுஷாணாமனாமயம் |
மானுஷ்யே ஸ கத²ம் பு³த்³தி⁴ம் சக்ரே சக்ரப்⁴ருதாம் வர꞉ || 1-40-11
கோ³பாயனம் ய꞉ குருதே ஜக³த꞉ ஸார்வலௌகிகம் |
ஸ கத²ம் கா³ம் க³தோ தே³வோ விஷ்ணுர்கோ³பத்வமாக³த꞉ || 1-40-12
மஹாபூ⁴தானி பூ⁴தாத்மா யோ த³தா⁴ர சகார ச |
ஸ்²ரீக³ர்ப⁴꞉ ஸ கத²ம் க³ர்பே⁴ ஸ்த்ரியா பூ⁴சரயா த்⁴ருத꞉ || 1-40-13
யேன லோகான்க்ரமைர்ஜித்வா த்ரிபி⁴ஸ்த்ரீம்ஸ்த்ரித³ஸே²ப்ஸயா |
ஸ்தா²பிதா ஜக³தோ மார்கா³ஸ்த்ரிவர்க³ப்ரப⁴வாஸ்த்ரய꞉ || 1-40-14
யோ(அ)ந்தகாலே ஜக³த்பீத்வா க்ருத்வா தோயமயம் வபு꞉ |
லோகமேகார்ணவம் சக்ரே த்³ருஸ்²யாத்³ருஸ்²யேன வர்த்மனா || 1-40-15
ய꞉ புராணே புராணாத்மா வாராஹம் ரூபமாஸ்தி²த꞉ |
விஷாணாக்³ரேண வஸுதா⁴முஜ்ஜஹாராரிஸூத³ன꞉ || 1-40-16
ய꞉ புரா புருஹூதார்தே² த்ரைலோக்யமித³மவ்யய꞉ |
த³தௌ³ ஜித்வாஸுரக³ணான்ஸுராணாம் ஸுரஸத்தம꞉ || 1-40-17
யேன ஸைம்ஹம் வபு꞉ க்ருத்வா த்³விதா⁴ க்ருத்வா ச தத்புன꞉ |
பூர்வம் தை³த்யோ மஹாவீர்யோ ஹிரண்யகஸி²புர்ஹத꞉ || 1-40-18
ய꞉ புரா ஹ்யனலோ பூ⁴த்வா ஔர்வ꞉ ஸம்வர்தகோ விபு⁴꞉ |
பாதாலஸ்தோ²(அ)ர்ணவக³தம் பபௌ தோயமயம் ஹவி꞉ || 1-40-19
ஸஹஸ்ரஸி²ரஸம் ப்³ரஹ்மன்ஸஹஸ்ராரம் ஸஹஸ்ரத³ம் |
ஸஹஸ்ரசரணம் தே³வம் யமாஹுர்வை யுகே³ யுகே³ || 1-40-20
நாப்⁴யாரண்யாம் ஸமுத்பன்னம் யஸ்ய பைதாமஹம் க்³ருஹம் |
ஏகார்ணவஜலஸ்த²ஸ்ய நஷ்டே ஸ்தா²வரஜங்க³மே || 1-40-21
யேன தே நிஹதா தை³த்யா꞉ ஸங்க்³ராமே தாரகாமயே |
ஸர்வதே³வமயம் க்ருத்வா ஸர்வாயுத⁴த⁴ரம் வபு꞉ || 1-40-22
க³ருத³ஸ்தேனசோத்ஸிக்த꞉ காலனேமிர்னிபாதித꞉ |
நிர்ஜிதஸ்²ச மயோ தை³த்ய꞉ தாரகஸ்²ச மஹாஸுர꞉ || 1-40-23
உத்தராந்தே ஸமுத்³ரஸ்ய க்Sஈரோத³ஸ்யாம்ருதோத³தே⁴꞉ |
த꞉ ஸே²தே ஸா²ஸ்²வதம் யோக³மாஸ்தா²ய திமிரம் மஹத் || 1-40-24
ஸுராரணிர்க³ர்ப⁴மத⁴த்த தி³வ்யம் தப꞉ ப்ரகர்ஷாத³தி³தி꞉ புராணம் |
ஸ²க்ரம் ச யோ தை³த்யக³ணாவருத்³த⁴ம் க³ர்பா⁴வஸானே நிப்⁴ருதம் சகார || 1-40-25
பதா³னி யோ லோகமயானி க்ருத்வா சகார தை³த்யான்ஸலிலேஸ²யாம்ஸ்தான் |
க்ரித்வா ச தே³வாம்ஸ்த்ரிதி³வஸ்ய தே³வாம்ஸ்²சக்ரே ஸுரேஸ²ம் த்ரித³ஸா²தி⁴பத்யே || 1-40-26
பாத்ராணி த³க்ஷிணா தீ³க்ஷா சமஸோலூக²லானி ச |
கா³ர்ஹபத்யேன விதி⁴னா அன்வாஹார்யேண கர்மணா || 1-4-27
அக்³னிமாஹவனீயம் ச வேதீ³ம் சைவ குஸ²ம் ஸ்ருவம் |
ப்ரோக்ஷணீயம் த்⁴ருவாம் சைவ ஆவப்⁴ருத்²யம் ததை²வ ச || 1-40-28
ஸுதா⁴த்ரீணி ச யஸ்²சக்ரே ஹவ்யகவ்யப்ரதா³ந்த்³விஜான் |
ஹவ்யாதா³ம்ஸ்²ச ஸுரான்யஜ்ஞே க்ரவ்யாதா³ம்ஸ்து பித்ர்^ஈனபி || 1-40-29
பா⁴கா³ர்தே² மந்த்ரவிதி⁴னா யஸ்²சக்ரே யஜ்ஞகர்மணி |
யூபான்ஸமித்ஸ்ருசம் ஸோமம் பவித்ரான்பரிதீ⁴னபி || 1-40-30
யஜ்ஞியானி ச த்³ரவ்யாணி யஜ்ஞாம்ஸ்²ச ஸசயானலான் |
ஸத³ஸ்யான்யஜமானாம்ஸ்²ச மேத்⁴யாதீ³ம்ஸ்²ச க்ரதூத்தமான் || 1-40-31
விப³பா⁴ஜ புரா ஸர்வம் பாரமேஷ்ட்²யேன கர்மணா |
யாகா³னுரூபான்ய꞉ க்ருத்வா லோகானநுபராக்ரமத் || 1-40-32
க்ஷணா லவாஸ்²ச காஷ்டா²ஸ்²ச கலாஸ்த்ரைகால்யமேவ ச |
முஹூர்தாஸ்தித²யோ மாஸா꞉ பக்ஷா꞉ ஸம்வத்ஸராஸ்ததா² || 1-40-33
ருதவ꞉ காலயோகா³ஸ்²ச ப்ரமாணம் த்ரிவித⁴ம் த்ரிஷு |
ஆயு꞉ க்ஷேத்ராண்யுபசயோ லக்ஷணம் ரூபஸௌஷ்ட²வம் || 1-40-34
த்ரயோ வர்ணாஸ்த்ரயோ லோகாஸ்த்ரைவித்³யம் பாவகாஸ்த்ரய꞉ |
த்ரைகால்யம் த்ரீணி கர்மாணி த்ரயோ(அ)பாயாஸ்த்ரயோ கு³ணாஹ் || 1-40-35
த்ரயோ லோகா꞉ புரா ஸ்ருஷ்டா யேனானந்த்யேன கர்மணா |
ஸர்வபூ⁴தக³ணஸ்ரஷ்டா ஸர்வஹூதகு³ணாத்மக꞉ || 1-40-36
ந்ருணாமிந்த்³ரியபூர்வேண யோகே³ன ரமதே ச ய꞉ |
க³தாக³தாப்⁴யாம் யோ நேதா ஸர்வத்ர ஜக³தீ³ஸ்²வர꞉ || 1-40-37
யோ க³திர்த⁴ர்மயுக்தானாமக³தி꞉ பாபகர்மணாம் |
சாதுர்வர்ண்யஸ்ய ப்ரப⁴வ꞉ சாதுர்ஹோத்ரஸ்ய ரக்ஷிதா || 1-40-38
சாதுர்வித்³யஸ்ய யோ வேத்தா சாதுராஸ்²ரம்யஸம்ஸ்²ரய꞉ |
தி³க³ந்தரோ நபோ⁴பூ⁴தோ வாயுராபோ விபா⁴வஸு꞉ || 1-40-39
சந்த்³ரஸூர்யமயஜ்யோதிர்யோகீ³ஸ²꞉ க்ஷணதா³ந்தக꞉ |
யத்பரம் ஸ்²ரூயதே ஜ்யோதிர்யத்பரம் ஸ்²ரூயதே தப꞉ || 1-40-40
யம் பரம் ப்ராஹுரபரம் ய꞉ பர꞉ பரமாத்மவான் |
நாராயணபரா வேதா³ நாராயணபரா꞉ க்ரியா꞉ || 1-40-41
நாராயணபரோ த⁴ர்மோ நாராயணபரா க³தி꞉ |
நாராயணபரம் ஸத்யம் நாராயணபரம் தப꞉ || 1-40-42
நாராயணபரோ மோக்ஷோ நாராயணபராயணம் |
ஆதி³த்யாதி³ஸ்து யோ தி³வ்யோ யஸ்²ச தை³த்யாந்தகோ விபு⁴꞉ || 1-40-43
யுகா³ந்தேஷ்வந்தகோ யஸ்²ச யஸ்²ச லோகாந்தகாந்தக꞉ |
ஸேதுர்யோ லோகஸேதூனாம் மேத்⁴யோ யோ மேத்⁴யகர்மணாம் || 1-40-44
வேத்³யோ யோ வேத³விது³ஷாம் ப்ரபு⁴ர்ய꞉ ப்ரப⁴வாத்மனாம் |
ஸோமபூ⁴தஸ்து ஸௌம்யானாமக்³னிபூ⁴தோ(அ)க்³னிவர்cஅஸாம் || 1-40-45
மனுஷ்யாணாம் மனோபூ⁴தஸ்தபோபூ⁴தஸ்தபஸ்வினாம் |
வினயோ நயவ்ருத்தீனாம் தேஜஸ்தேஜஸ்வினாமபி |
ஸர்கா³ணாம் ஸர்க³காரஸ்²ச லோகஹேதுரனுத்தம꞉ || 1-40-46
விக்³ரஹோ விக்³ரஹார்ஹாணாம் க³திர்க³திமதாமபி |
ஆகாஸ²ப்ரப⁴வோ வாயுர்வாயுப்ராணோ ஹுதாஸ²ன꞉ || 1-40-47
தே³வா ஹுதாஸ²னப்ராணா꞉ ப்ராஙோ(அ)க்³னேர்மது⁴ஸூத³ன꞉ |
ரஸாத்³வை ஸோ²ணிதம் ஜாதம் ஸோ²ணிதான்மாம்ஸமுச்யதே || 1-40-48
மாம்ஸாத்து மேத³ஸோ ஜன்ம மேத³ஸோ(அ)ஸ்தீ²னி சைவ ஹி |
அஸ்த்²னோ மஜ்ஜா ஸமப⁴வன்மஜ்ஜாத꞉ ஸு²க்ரமேவ ச || 1-40-49
ஸு²க்றாத்³க³ர்ப⁴꞉ ஸமப⁴வத்³ரஸமூலேன கர்மணா |
தத்ராபாம் ப்ரத²மோ பா⁴க³꞉ ஸ ஸௌம்யோ ராஸி²ருச்யதே || 1-40-50
க³ர்போ⁴ஷ்மஸம்ப⁴வோ(அ)க்³னிர்யோ த்³விதீயோ ராஸி²ருச்யதே |
ஸு²க்ரம் ஸோமாத்மகம் வித்³யாதா³ர்தவம் வித்³தி⁴ பாவகம் |
பா⁴கௌ³ ரஸாத்மகௌ ஹ்யேஷாம் வீர்யம் ச ஸ²ஸி²பாவகௌ || 1-40-51
கப²வர்கே³ ப⁴வேச்சு²க்ரம் பித்தவர்கே³ ச ஸோ²ணிதம் |
கப²ஸ்ய ஹ்ருத³யம் ஸ்தா²னம் நாப்⁴யாம் பித்தம் ப்ரதிஷ்டி²தம் || 1-40-52
தே³ஹஸ்ய மத்⁴யே ஹ்ருத³யம் ஸ்தா²னம் தன்மனஸ꞉ ஸ்ம்ருதம் |
நாபி⁴கோஷ்டா²ந்தரம் யத்து தத்ர தே³வோ ஹுதாஸ²ன꞉ || 1-4-53
மன꞉ ப்ரஜாபதிர்ஜ்ஞேய꞉ கப²꞉ ஸோமோ விபா⁴வ்யதே |
பித்தமக்³னி꞉ ஸ்ம்ருதம் ஹ்யேதத³க்³னீஷோமாத்மகம் ஜக³த் || 1-40-54
ஏவம் ப்ரவர்ததே க³ர்பே⁴ வர்தி⁴தே(அ)ம்பு³த³ஸன்னிபே⁴ |
வாயு꞉ ப்ரவேஸ²ம் ஸஞ்சக்ரே ஸங்க³த꞉ பரமாத்மனா || 1-40-55
ததோ(அ)ங்கா³னி விஸ்ருஜதி பி³ப⁴ர்தி பரிவர்த⁴யன் |
ஸ பஞ்சதா⁴ ஸ²ரீரஸ்தோ² பி⁴த்³யதே வர்த⁴தே புன꞉ || 1-40-56
ப்ராணோ(அ)பான꞉ ஸமானஸ்²ச உதா³னோ வ்யான ஏவ ச |
ப்ராண꞉ ஸ ப்ரத²மம் ஸ்தா²னம் வர்த⁴யன்பரிவர்ததே || 1-40-57
அபான꞉ பஸ்²சிமம் காயமுதா³னோர்த்⁴வம் ஸ²ரீரிண꞉ |
வ்யானோ வ்யாயச்C꞉அதே யேன ஸமான꞉ ஸன்னிவர்தயேத் |
பூ⁴தாவாப்திஸ்ததஸ்தஸ்ய ஜாயதேந்த்³ரியகோ³சராத் || 1-40-58
ப்ருதி²வீ வாயுராகாஸ²மாபோ ஜ்யோதிஸ்²ச பஞ்சமம் |
தஸ்யேந்த்³ரியாணி விஷ்டானிஸ்வம் ஸ்வம் யோக³ம் ப்ரசக்ரிரே || 1-40-59
பார்தி²வம் தே³ஹமாஹுஸ்தம் ப்ராணாத்மானம் ச மாருதம் |
சி²த்³ராண்யாகாஸ²யோனீனி ஜலாத்ஸ்ராவ꞉ ப்ரவர்ததே || 1-40-60
ஜ்யோதிஸ்²சக்ஷுஸ்²ச தேஜாத்மா தேஷாம் யந்தா மன꞉ ஸ்ம்ருத꞉ |
க்³ராமாஸ்²ச விஷயாஸ்²சைவ யஸ்ய வீர்யாத்ப்ரவர்திதா꞉ || 1-40-61
இத்யேவம் புருஷ꞉ ஸர்வான்ஸ்ருஜம்ள்ளோகான் ஸனாதனான் |
கத²ம் லோகே நைத⁴னே(அ)ஸ்மின்னரத்வம் விஷ்ணுராக³த꞉ || 1-40-62
ஏஷ மே ஸம்ஸ²யோ ப்³ரஹ்மன்னேவம் மே விஸ்மயோ மஹான் |
கத²ம் க³திர்க³திமதாமாபன்னோ மானுஷீம் தனும் || 1-40-63
ஸ்²ருதோ மே ஸ்வஸ்வவம்ஸ²ஸ்ய பூர்வேஷாம் சைவ ஸம்ப⁴வ꞉ |
ஸ்²ரோதுமிச்சா²மி விஷ்ணோஸ்து வ்ருஷ்ணீனாம் ச யதா²க்ரமம் || 1-40-64
ஆஸ்²சர்யம் பரமம் விஷ்ணுர்தே³வைர்தை³த்யைஸ்²ச கத்²யதே |
விஷ்ணோருத்பத்திமாஸ்²சர்யம் மமாசக்ஷ்வ மஹாமுனே || 1-40-65
ஏததா³ஸ்²சர்யமாக்²யானம் கத²யஸ்வ ஸுகா²வஹம் |
ப்ரக்²யாதப³லவீர்யஸ்ய விஷ்ணோரமிததேஜஸ꞉ |
கர்ம சாஸ்²சர்யபூ⁴தஸ்ய விஷ்ணோஸ்தத்த்வமிஹோச்யதாம் || 1-40-66
இதி ஸ்²ரீமன்மஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஸே² ஹரிவம்ஸ²பர்வணி
வராஹோத்பத்திவர்ணனே சத்வாரிம்ஸோ²(அ)த்⁴யாய꞉
Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter
Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/hv_1_40_mpr.html
##Harivamsha Mahapuranam - part 1 Harivamsha Parva
Chapter 40 : Varahotpatti varnanam
Itransed and proofread by K S Ramachandran,
ramachandran_ksr@yahoo.ca September 20, 2007##
Further proof-read by Gilles Schaufelberger, schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath, harindranath_a @ yahoo.com
---------------------------------------------------------------------
atha chatvArimsho.adhyAyaH
varAhotpattivarNanam
janamejaya uvAcha
prAdurbhAvAnpurANeShu viShNoramitatejasaH |
satAM kathayatAmeva varAha iti naH shrutam || 1-40-1
na jAne tasya charitaM na vidhiM naiva vistaram |
na karmaguNasantAnaM na hetuM na manIShitam || 1-40-2
kimAtmako varAhaH sa kA mUrtiH kA cha devatA |
kimAchAraH prabhAvo vA kiM vA tena purA kR^itam || 1-40-3
yaj~nArthaM samavetAnAM miShatAM cha dvijanmanAm |
mahAvarAhacharitaM kR^iShNadvaipAyaneritam || 1-40-4
yathA nArAyaNo brahman vArAhaM rUpamAsthitaH |
daMShTrayA gAM samudrasthAmujjahArArisUdanaH || 1-40-5
vistareNaiva karmANi sarvANi ripughAtinaH |
shrotumichChAmyasheSheNa hareH kR^iShNasya dhImataH || 1-40-6
karmaNAmAnupUrvyAchcha prAdurbhAvAshcha ye vibhoH |
yA chAsya prakR^itirbrahmaMstAM me vyAkhyAtumarhasi || 1-40-7
kathaM cha bhagavAnviShNuH surashatruniShUdanaH |
vasudevakule dhImAnvAsudevatvamAgataH || 1-40-8
amarairAvR^itaM puNyaM puNyakR^idbhirniShevitam |
devalokaM samutsR^ijya martyalokamihAgataH || 1-40-9
devamAnuShayornetA yo bhuvaH prabhavo vibhuH |
kimarthaM divyamAtmAnaM mAnuShye saMnyayojayat || 1-40-10
yashchakraM vartayetyeko mAnuShANAmanAmayam |
mAnuShye sa kathaM buddhiM chakre chakrabhR^itAM varaH || 1-40-11
gopAyanaM yaH kurute jagataH sArvalaukikam |
sa kathaM gAM gato devo viShNurgopatvamAgataH || 1-40-12
mahAbhUtAni bhUtAtmA yo dadhAra chakAra cha |
shrIgarbhaH sa kathaM garbhe striyA bhUcharayA dhR^itaH || 1-40-13
yena lokAnkramairjitvA tribhistrIMstridashepsayA |
sthApitA jagato mArgAstrivargaprabhavAstrayaH || 1-40-14
yo.antakAle jagatpItvA kR^itvA toyamayaM vapuH |
lokamekArNavaM chakre dR^ishyAdR^ishyena vartmanA || 1-40-15
yaH purANe purANAtmA vArAhaM rUpamAsthitaH |
viShANAgreNa vasudhAmujjahArArisUdanaH || 1-40-16
yaH purA puruhUtArthe trailokyamidamavyayaH |
dadau jitvAsuragaNAnsurANAM surasattamaH || 1-40-17
yena saiMhaM vapuH kR^itvA dvidhA kR^itvA cha tatpunaH |
pUrvaM daityo mahAvIryo hiraNyakashipurhataH || 1-40-18
yaH purA hyanalo bhUtvA aurvaH saMvartako vibhuH |
pAtAlastho.arNavagataM papau toyamayaM haviH || 1-40-19
sahasrashirasaM brahmansahasrAraM sahasradam |
sahasracharaNaM devaM yamAhurvai yuge yuge || 1-40-20
nAbhyAraNyAM samutpannaM yasya paitAmahaM gR^iham |
ekArNavajalasthasya naShTe sthAvaraja~Ngame || 1-40-21
yena te nihatA daityAH saMgrAme tArakAmaye |
sarvadevamayaM kR^itvA sarvAyudhadharaM vapuH || 1-40-22
garudastenachotsiktaH kAlanemirnipAtitaH |
nirjitashcha mayo daityaH tArakashcha mahAsuraH || 1-40-23
uttarAnte samudrasya kSIrodasyAmR^itodadheH |
taH shete shAshvataM yogamAsthAya timiram mahat || 1-40-24
surAraNirgarbhamadhatta divyaM tapaH prakarShAdaditiH purANaM |
shakraM cha yo daityagaNAvaruddhaM garbhAvasAne nibhR^itaM chakAra || 1-40-25
padAni yo lokamayAni kR^itvA chakAra daityAnsalileshayAMstAn |
kritvA cha devAMstridivasya devAMshchakre sureshaM tridashAdhipatye || 1-40-26
pAtrANi dakShiNA dIkShA chamasolUkhalAni cha |
gArhapatyena vidhinA anvAhAryeNa karmaNA || 1-4-27
agnimAhavanIyaM cha vedIM chaiva kushaM sruvam |
prokShaNIyaM dhruvAM chaiva AvabhR^ithyaM tathaiva cha || 1-40-28
sudhAtrINi cha yashchakre havyakavyapradAndvijAn |
havyAdAMshcha surAnyaj~ne kravyAdAMstu pitr^Inapi || 1-40-29
bhAgArthe mantravidhinA yashchakre yaj~nakarmaNi |
yUpAnsamitsruchaM somaM pavitrAnparidhInapi || 1-40-30
yaj~niyAni cha dravyANi yaj~nAMshcha sachayAnalAn |
sadasyAnyajamAnAMshcha medhyAdIMshcha kratUttamAn || 1-40-31
vibabhAja purA sarvaM pArameShThyena karmaNA |
yAgAnurUpAnyaH kR^itvA lokAnanuparAkramat || 1-40-32
kShaNA lavAshcha kAShThAshcha kalAstraikAlyameva cha |
muhUrtAstithayo mAsAH pakShAH saMvatsarAstathA || 1-40-33
R^itavaH kAlayogAshcha pramANaM trividhaM triShu |
AyuH kShetrANyupachayo lakShaNaM rUpasauShThavam || 1-40-34
trayo varNAstrayo lokAstraividyaM pAvakAstrayaH |
traikAlyaM trINi karmANi trayo.apAyAstrayo guNAh || 1-40-35
trayo lokAH purA sR^iShTA yenAnantyena karmaNA |
sarvabhUtagaNasraShTA sarvahUtaguNAtmakaH || 1-40-36
nR^iNAmindriyapUrveNa yogena ramate cha yaH |
gatAgatAbhyAM yo netA sarvatra jagadIshvaraH || 1-40-37
yo gatirdharmayuktAnAmagatiH pApakarmaNAm |
chAturvarNyasya prabhavaH chAturhotrasya rakShitA || 1-40-38
chAturvidyasya yo vettA chAturAshramyasaMshrayaH |
digantaro nabhobhUto vAyurApo vibhAvasuH || 1-40-39
chandrasUryamayajyotiryogIshaH kShaNadAntakaH |
yatparaM shrUyate jyotiryatparaM shrUyate tapaH || 1-40-40
yaM paraM prAhuraparaM yaH paraH paramAtmavAn |
nArAyaNaparA vedA nArAyaNaparAH kriyAH || 1-40-41
nArAyaNaparo dharmo nArAyaNaparA gatiH |
nArAyaNaparaM satyaM nArAyaNaparaM tapaH || 1-40-42
nArAyaNaparo mokSho nArAyaNaparAyaNam |
AdityAdistu yo divyo yashcha daityAntako vibhuH || 1-40-43
yugAnteShvantako yashcha yashcha lokAntakAntakaH |
seturyo lokasetUnAM medhyo yo medhyakarmaNAm || 1-40-44
vedyo yo vedaviduShAM prabhuryaH prabhavAtmanAm |
somabhUtastu saumyAnAmagnibhUto.agnivarcasAm || 1-40-45
manuShyANAM manobhUtastapobhUtastapasvinAm |
vinayo nayavR^ittInAM tejastejasvinAmapi |
sargANAM sargakArashcha lokaheturanuttamaH || 1-40-46
vigraho vigrahArhANAM gatirgatimatAmapi |
AkAshaprabhavo vAyurvAyuprANo hutAshanaH || 1-40-47
devA hutAshanaprANAH prANO.agnermadhusUdanaH |
rasAdvai shoNitaM jAtaM shoNitAnmAMsamuchyate || 1-40-48
mAMsAttu medaso janma medaso.asthIni chaiva hi |
asthno majjA samabhavanmajjAtaH shukrameva cha || 1-40-49
shukRAdgarbhaH samabhavadrasamUlena karmaNA |
tatrApAM prathamo bhAgaH sa saumyo rAshiruchyate || 1-40-50
garbhoShmasaMbhavo.agniryo dvitIyo rAshiruchyate |
shukraM somAtmakaM vidyAdArtavaM viddhi pAvakam |
bhAgau rasAtmakau hyeShAM vIryaM cha shashipAvakau || 1-40-51
kaphavarge bhavechChukraM pittavarge cha shoNitam |
kaphasya hR^idayaM sthAnaM nAbhyAM pittaM pratiShThitam || 1-40-52
dehasya madhye hR^idayaM sthAnaM tanmanasaH smR^itam |
nAbhikoShThAntaraM yattu tatra devo hutAshanaH || 1-4-53
manaH prajApatirj~neyaH kaphaH somo vibhAvyate |
pittamagniH smR^itaM hyetadagnIShomAtmakam jagat || 1-40-54
evaM pravartate garbhe vardhite.ambudasannibhe |
vAyuH praveshaM saMchakre saMgataH paramAtmanA || 1-40-55
tato.a~NgAni visR^ijati bibharti parivardhayan |
sa pa~nchadhA sharIrastho bhidyate vardhate punaH || 1-40-56
prANo.apAnaH samAnashcha udAno vyAna eva cha |
prANaH sa prathamaM sthAnaM vardhayanparivartate || 1-40-57
apAnaH pashchimaM kAyamudAnordhvaM sharIriNaH |
vyAno vyAyachCHate yena samAnaH sannivartayet |
bhUtAvAptistatastasya jAyatendriyagocharAt || 1-40-58
pR^ithivI vAyurAkAshamApo jyotishcha pa~nchamam |
tasyendriyANi viShTAnisvaM svaM yogaM prachakrire || 1-40-59
pArthivaM dehamAhustaM prANAtmAnaM cha mArutam |
ChidrANyAkAshayonIni jalAtsrAvaH pravartate || 1-40-60
jyotishchakShushcha tejAtmA teShAM yantA manaH smR^itaH |
grAmAshcha viShayAshchaiva yasya vIryAtpravartitAH || 1-40-61
ityevaM puruShaH sarvAnsR^ija.nLLokAn sanAtanAn |
kathaM loke naidhane.asminnaratvaM viShNurAgataH || 1-40-62
eSha me saMshayo brahmannevaM me vismayo mahAn |
kathaM gatirgatimatAmApanno mAnuShIM tanum || 1-40-63
shruto me svasvavaMshasya pUrveShAM chaiva saMbhavaH |
shrotumichChAmi viShNostu vR^iShNInAM cha yathAkramam || 1-40-64
AshcharyaM paramaM viShNurdevairdaityaishcha kathyate |
viShNorutpattimAshcharyaM mamAchakShva mahAmune || 1-40-65
etadAshcharyamAkhyAnaM kathayasva sukhAvaham |
prakhyAtabalavIryasya viShNoramitatejasaH |
karma chAshcharyabhUtasya viShNostattvamihochyatAm || 1-40-66
iti shrImanmahAbhArate khileShu harivaMshe harivaMshaparvaNi
varAhotpattivarNane chatvAriMsho.adhyAyaH
| Previous | | English M.M.Dutt | | Tamil Translation | | Next |
