Sunday 12 April 2020

பூஜனீயோபாக்²யானம் - சடகாக்²யானம் | ஹரிவம்ச பர்வம் அத்யாயம் - 20

விம்ஸோ²(அ)த்⁴யாய꞉

பூஜனீயோபாக்²யானம் - சடகாக்²யானம்


மார்கண்டே³ய உவாச
தஸ்மின்னந்தர்ஹிதே தே³வே வசனாத்தஸ்ய வை ப்ரபோ⁴꞉ |
சக்ஷுர்தி³வ்யம் ஸவிஜ்ஞானம் ப்ராது³ராஸீத்ததா³ மம | 1-20-1

ததோ(அ)ஹம் தானபஸ்²யம் வை ப்³ராஹ்மணான் கௌஸி²காத்மஜான் |
ஆபகே³ய குருக்ஷேத்ரே யானுவாச விபு⁴ர்மம || 1-20-2

ப்³ரஹ்மத³த்தோ(அ)ப⁴வத்³ராஜா யஸ்தேஷாம் ஸப்தமோ த்³விஜ꞉ |
பித்ருவர்தீதி விக்²யாதோ நாம்னா ஸீ²லேன கர்மணா || 1-20-3

ஸு²கஸ்ய கன்யா க்ருத்வீ தம் ஜனயாமாஸ பார்தி²வம் |
அணுஹாத்பார்தி²வஸ்²ரேஷ்டா²த்காம்பில்யே நக³ரோத்தமே || 1-20-4

பீ⁴ஷ்ம உவாச
யதோ²வாச மஹாபா⁴கோ³ மார்கண்டே³யோ மஹாதபா꞉ |
தஸ்ய வம்ஸ²மஹம் ராஜன்கீர்தயிஷ்யாமி தச்ச்²ரூணு || 1-20-5



யுதி⁴ஷ்டி²ர உவாச
அணுஹ꞉ கஸ்ய வை புத்ர꞉ கஸ்மின்காலே ப³பூ⁴வ ஹ |
ராஜா த⁴ர்மப்⁴ருதாம் ஸ்²ரேஷ்டோ² யஸ்ய புத்ரோ மஹாயஸா²꞉ || 1-20-6
ப்³ரஹ்மத³த்தோ நரபதி꞉ கிம்வீர்ய꞉ ஸ ப³பூ⁴வ ஹ |
கத²ம் ச ஸப்தமஸ்தேஷாம் ஸ ப³பூ⁴வ நராதி⁴ப꞉ || 1-20-7
ந ஹ்யல்பவீர்யாய ஸு²கோ ப⁴க³வாம்ˮல்லோகபூஜித꞉ |
கன்யாம் ப்ராதா³த்³யத்³யோகா³த்மா க்ருத்வீம் கீர்திமதீம் ப்ரபு⁴꞉ || 1-20-8

ஏததி³ச்சா²ம்யஹம் ஸ்²ரோதும் விஸ்தரேண மஹாத்³யுதே |
ப்³ரஹ்மத³த்தஸ்ய சரிதம் தத்³ப⁴வான்வக்க்துமர்ஹதி || 1-20-9

யதா² ச வர்தமானாஸ்தே ஸம்ஸாரே ச த்³விஜாதய꞉ |
மார்கண்டே³யேன கதி²தாஸ்தத்³ப⁴வான்ப்ரப்³ரவீது மே || 1-20-10

பீ⁴ஷ்ம உவாச
ப்ரதீபஸ்ய து ராஜர்ஷேஸ்துல்யகாலோ நராதி⁴ப |
பிதாமஹஸ்ய மே ராஜன்ப³பூ⁴வேதி மயா ஸ்²ருதம் || 1-20-11

ப்³ரஹ்மத³த்தோ மஹாபா⁴கோ³ யோகீ³ ராஜர்ஷிஸத்தம꞉ |
ருதஜ்ஞ꞉ ஸர்வபூ⁴தானாம் ஸர்வபூ⁴தஹிதே ரத꞉ || 1-20-12

ஸகா²(ஆ)ஸ கா³லவோ யஸ்ய யோகா³சார்யோ மஹாயஸா²꞉ |
ஸி²க்ஷாமுத்பாத்³ய தபஸா க்ரமோ யேன ப்ரவர்தித꞉|
கண்ட³ரீகஸ்²ச யோகா³த்மா தஸ்யைவ ஸசிவோ மஹான் || 1-20-13

ஜாத்யந்தரேஷு ஸர்வேஷு ஸகா²ய꞉ ஸர்வ ஏவ தே |
ஸப்தஜாதிஷு ஸப்தைஅவ ப³பூ⁴வுரமிதௌஜஸ꞉ |
யதோ²வாச மஹாபா⁴கோ³ மார்கண்டே³யோ மஹாதபா꞉ || 1-20-14

தஸ்ய வம்ஸ²மஹம் ராஜன்கீர்தயிஷ்யாமி தச்ச்²ருணு |
ப்³ரஹ்மத³த்தஸ்ய பௌராணாம் பௌரவஸ்ய மஹாத்மன꞉ || 1-20-15

ப்³ருஹத்க்ஷத்ரஸ்ய தா³யாத³꞉ ஸுஹோத்ரோ நாம தா⁴ர்மிக꞉ |
ஸுஹோத்ரஸ்யாபி தா³யாதோ³ ஹஸ்தீ நாம ப³பூ⁴வ ஹ || 1-20-16

தேனேத³ம் நிர்மிதம் பூர்வம் ஹஸ்தினாபுரமுத்தமம் |
ஹஸ்தினஸ்²சாபி தா³யாதா³ஸ்த்ரய꞉ பரமதா⁴ர்மிகா꞉ || 1-20-17

அஜமீடோ⁴ த்³விமீட⁴ஸ்²ச புருமீட⁴ஸ்ததை²வ ச |
அஜமீட⁴ஸ்ய தூ⁴மின்யாம் ஜஜ்ஞே ப்³ருஹதி³ஷுர்ன்ருப |
ப்³ருஹத்³த⁴னுர்ப்³ருஹதி³ஷோ꞉ புத்ரஸ்தஸ்ய மஹாயஸா²꞉ || 1-20-18

ப்³ருஹத்³த⁴ர்மேதி விக்²யாதோ ராஜா பரமதா⁴ர்மிக꞉ |
ஸத்யஜித்தனயஸ்தஸ்ய விஸ்²வஜித்தஸ்ய சாத்மஜ꞉ || 1-20-19

புத்ரோ விஸ்²வஜிதஸ்²சாபி ஸேனஜித்ப்ருதி²வீபதி꞉ |
புத்ரா꞉ ஸேனஜிதஸ்²சாஸம்ஸ்²சத்வாரோ லோகவிஸ்²ருதா꞉ || 1-20-20

ருசிர꞉ ஸ்²வேதகேதுஸ்²ச மஹிம்னாரஸ்ததை²வ ச |
வத்ஸஸ்²சாவந்தகோ ராஜா யஸ்யைதே பரிவத்ஸகா꞉ || 1-20-21

ருசிரஸ்ய து தா³யாத³꞉ ப்ருது²ஸேனோ மஹாயஸா²꞉ |
ப்ருது²ஸேனஸ்ய பாரஸ்து பாரான்னீபஸ்து ஜஜ்ஞிவான் || 1-20-22

நீபஸ்யைகஸ²தம் தாத புத்ராணாமமிதௌஜஸாம் |
மஹாரதா²னாம் ராஜேந்த்³ர ஸூ²ராணாம் பா³ஹுஸா²லினாம் |
நீபா இதி ஸமாக்²யாதா ராஜான꞉ ஸர்வ ஏவ தே || 1-20-23

தேஷாம் வம்ஸ²கரோ ராஜா நீபானாம் கிர்திவர்த⁴ன꞉ |
காம்பில்யே ஸமரோ நாம ஸசேஷ்டஸமரோ(அ)ப⁴வத் || 1-20-24

ஸமரஸ்ய பர꞉ பார꞉ ஸத³ஸ்²வ இதி தே த்ரய꞉ |
புத்ரா꞉ பரமத⁴ர்மஜ்ஞா꞉ பரபுத்ர꞉ ப்ருது²ர்ப³பௌ⁴ || 1-20-25

ப்ருதோ²ஸ்து ஸுக்ருதோ நாம ஸுக்ருதேனேஹ கர்மணா |
ஜஜ்ஞே ஸர்வகு³ணோபேதோ விப்⁴ராஜஸ்தஸ்ய சாத்மஜ꞉ || 1-20-26

விப்⁴ராஜஸ்ய து புத்ரோ(அ)பூ⁴த³ணுஹோ நாம பார்தி²வ꞉ |
ப³பௌ⁴ ஸு²கஸ்ய ஜாமாதா க்ருத்வீப⁴ர்தா மஹாயஸா²꞉ || 1-20-27

புத்ரோ(அ)ணுஹஸ்ய ராஜர்ஷிர்ப்³ரஹ்மத³த்தோ(அ)ப⁴வத்ப்ரபு⁴꞉ |
யோகா³த்மா தஸ்ய தனயோ விஷ்வக்ஸேன꞉ பரந்தப꞉ || 1-20-28

விப்⁴ராஜ꞉ புனராயாத꞉ ஸ்வக்ருதேனேஹ கர்மணா |
ப்³ரஹ்மத³த்தஸ்ய புத்ரோ(அ)ன்ய꞉ ஸர்வஸேன இதி ஸ்²ருத꞉ || 1-20-29

சக்ஷுஷீ த்யஸ்ய நிர்பி⁴ன்னே பக்ஷிண்யா பூஜனீயயா |
ஸுசிரோஷிதயா ராஜன்ப்³ரஹ்மத³த்தஸ்ய வேஸ்²மனி || 1-20-30

ஆதா²ஸ்ய புத்ரஸ்த்வபரோ ப்³ரஹ்மத³த்தஸ்ய ஜஜ்ஞிவான் |
விஷ்வக்ஸேன இதி க்²யாதோ மஹாப³லபராக்ரம꞉ || 1-20-31

விஷ்வக்ஸேனஸ்ய புத்ரோ(அ)பூ⁴த்³த³ண்ட³ஸேனோ மஹீபதி꞉ |
ப⁴ல்லாடோ(அ)ஸ்ய குமாரோ(அ)பூ⁴த்³ராதே⁴யேன ஹத꞉ புரா || 1-20-32

த³ண்ட³ஸேனாத்மஜ꞉ ஸூ²ரோ மஹாத்மா குலவர்த⁴ன꞉ |
ப⁴ல்லாடபுத்ரோ து³ர்பு³த்³தி⁴ரப⁴வச்ச யுதி⁴ஷ்டி²ர || 1-20-33

ஸ தேஷாமப⁴வத்³ராஜா நீபானாமந்தக்ருன்ன்ருப |
உக்³ராயுதே⁴ன யஸ்யார்தே² ஸர்வே நீபா வினாஸி²தா꞉ || 1-20-34

உக்³ராயுதோ⁴ மதோ³த்ஸிக்தோ மயா வினிஹதோ யுதி⁴ |
த³ர்பான்விதோ த³ர்பருசி꞉ ஸததம் சானயே ரத꞉ || 1-20-35

யுதி⁴ஷ்டி²ர உவாச
ஊக்³ராயுத⁴꞉ கஸ்ய ஸுத꞉ கஸ்மின்வம்ஸே²(அ)த² ஜஜ்ஞிவான் |
கிமர்த²ம் சைவ ப⁴வதா நிஹதஸ்தத்³ப்³ரவீஹி மே || 1-20-36

பீ⁴ஷ்ம உவாச
அஜமீட⁴ஸ்ய தா³யாதோ³ வித்³வான்ராஜா யவினர꞉ |
த்⁴ருதிமாம்ஸ்தஸ்ய புத்ரஸ்து தஸ்ய ஸத்யத்⁴ருதி꞉ ஸுத꞉ || 1-20-37

ஜஜ்ஞே ஸத்யத்⁴ருதே꞉ புத்ரோ த்⁴ருட⁴னேமி꞉ ப்ரதாபவான் |
த்⁴ருட⁴னேமிஸுதஸ்²சாபி ஸுத⁴ர்மா நாம பார்தி²வ꞉ || 1-20-38

ஆஸீத்ஸுத⁴ர்மண꞉ புத்ர꞉ ஸார்வபௌ⁴ம꞉ ப்ரஜேஸ்²வர꞉ |
ஸார்வபௌ⁴ம இதி க்²யாத꞉ ப்ருதி²வ்யாமேகராட்³விபு⁴꞉ || 1-20-39

தஸ்யான்வவாயே மஹதி மஹான்பௌரவனந்த³ன |
மஹதஸ்²சாபி புத்ரஸ்து ராஜா ருக்மரத²꞉ ஸ்ம்ருத꞉ || 1-20-40

புத்ரோ ருக்மரத²ஸ்யாபி ஸுபார்ஸ்²வோ நாம பார்தி²வ꞉ |
ஸுபார்ஸ்²வதனயஸ்²சாபி ஸுமதிர்னாம தா⁴ர்மிக꞉ || 1-20-41

ஸுமதேரபி த⁴ர்மாத்மா ஸன்னதிர்னாம வீர்யவான் |
தஸ்ய வை ஸன்னதே꞉ புத்ர꞉ க்ருதோ நாம மஹாப³ல꞉ || 1-20-42

ஸி²ஷ்யோ ஹிரண்யனாப⁴ஸ்ய கௌஸ²லஸ்ய மஹாத்மன꞉ |
சதுர்விம்ஸ²திதா⁴ தேன ஸப்ராச்யா꞉ ஸாமஸம்ஹிதா꞉ || 1-20-43

ஸ்ம்ருதாஸ்தே ப்ராச்யஸாமான꞉ கார்தயோ நாம ஸாமகா³꞉ |
கார்திருக்³ராயுத⁴꞉ ஸோ(அ)த² வீர꞉ பௌரவனந்த³ன꞉ || 1-20-44

ப³பூ⁴வ யேன விக்ரம்ய ப்ருஷதஸ்ய பிதாமஹ꞉ |
நீபோ நாம மஹதேஜா꞉ பாஞ்சாலாதி⁴பதிர்ஹத꞉ || 1-20-45

உக்³ராயுத⁴ஸ்ய தா³யாத³꞉ க்ஷேம்யோ நாம மஹாயஸா²꞉ |
க்ஷேம்யாத்ஸுவீரோ ந்ருபதி꞉ ஸுவீராத்து ந்ருபஞ்ஜய꞉ || 1-20-46

ந்ருபஞ்ஜயாத்³ப³ஹுரத² இத்யேதே பௌரவா꞉ ஸ்ம்ருதா꞉ |
ஸ சாப்யுக்³ராயுத⁴ஸ்தாத து³ர்பு³த்³தி⁴ரப⁴வத்ததா³ || 1-20-47

ப்ரவ்ருத்³த⁴சக்ரோ ப³லவான்னீபாந்தகரணோ மஹான் |
ஸ த³ர்பபூர்ணோ ஹத்வா(ஆ)ஜௌ நீபானந்யாம்ஸ்²ச பார்தி²வான் || 1-20-48

பிதர்யுபரதே மஹ்யம் ஸ்²ராவயாமாஸ கில்பி³ஷம் |
மாமமாத்யை꞉ பரிவ்ருதம் ஸ²யானம் த⁴ரணீதலே || 1-20-49

உக்³ராயுத⁴ஸ்ய ராஜேந்த்³ர தூ³தோ(அ)ப்⁴யேத்ய வசோ(அ)ப்³ரவீத் |
அத்³ய த்வம் ஜனநீம் பீ⁴ஷ்ம க³ந்த⁴காலீம் யஸ²ஸ்வினீம் |
ஸ்த்ரீரத்னம் மம பா⁴ர்யார்தே² ப்ரயச்ச² குருபுங்க³வ || 1-20-50

ஏவம் ராஜ்யம் ச தே ஸ்பீ²தம் த⁴னானி ச ந ஸம்ஸ²ய꞉ |
ப்ரதா³ஸ்யாமி யதா²காமமஹம் வை ரத்னபா⁴க்³பு⁴வி || 1-20 -51

மம ப்ரஜ்வலிதம் சக்ரம் நிஸ²ம்யேத³ம் ஸுது³ர்ஜயம் |
ஸ²த்ரவோ வித்³ரவந்த்யாஜௌ த³ர்ஸ²னாதே³வ பா⁴ரத || 1-20-52

ராஷ்ட்ரஸ்யேச்ச²ஸி சேத்ஸ்வஸ்தி ப்ராணானாம் வா குலஸ்ய வா |
ஸா²ஸனே மம திஷ்ட²ஸ்வ ந ஹி தே ஸா²ந்திரன்யதா² || 1-20-53

அத⁴꞉ ப்ரஸ்தாரஸ²யனே ஸ²யானஸ்தேன சோதி³த꞉ |
தூ³தாந்தர்ஹிதமேதத்³வை வாக்யமக்³னிஸி²கோ²பமம் || 1-20-54

ததோ(அ)ஹம் தஸ்ய து³ர்பு³த்³தே⁴ர்விஜ்ஞாய மதமச்யுத |
ஆஜ்ஞாபயம் வை ஸங்க்³ராமே ஸேனாத்⁴யக்ஷாம்ஸ்²ச ஸர்வஸ²꞉ || 1-20-55

விcஇத்ரவீர்யம் பா³லம் ச மது³பாஸ்²ரயமேவ ச |
த்³ருஷ்ட்வா க்ரோத⁴பரீதாத்மா யுத்³தா⁴யைவ மனோ த³தே⁴ || 1-20-56

நிக்³ருஹீதஸ்ததா³ஹம் தை꞉ ஸசிவைர்மந்த்ரகோவிதை³꞉ |
ருத்வித்³பி⁴ர்வேத³கல்பைஸ்²ச ஸுஹ்ருத்³பி⁴ஸ்²சார்த²த³ர்ஸி²பி⁴꞉ || 1-20-57

ஸ்னிக்³தை⁴ஸ்²ச ஸா²ஸ்த்ரவித்³பி⁴ஸ்²ச ஸம்யுக³ஸ்ய நிவர்தனே |
காரணம் ஸ்²ராவிதஸ்²சாஸ்மி யுக்தரூபம் ததா³னக⁴ || 1-20-58

மந்த்ரிண ஊசு꞉
ப்ரவ்ருத்தசக்ர꞉ பாபோ(அ)ஸௌ த்வம் சாஸௌ²சக³த꞉ ப்ரபோ⁴ |
ந சைஷ ப்ரத²ம꞉ கல்போ யுத்³த⁴ம் நாம கதா³சன || 1-20-59

தே வயம் ஸாமபூர்வம் வை தா³னம் பே⁴த³ம் ததை²வ ச |
ப்ரயோக்ஷ்யாமஸ்தத꞉ ஸு²த்³தோ⁴ தை³வதான்யபி⁴வாத்³ய ச || 1-20-60

க்ருதஸ்வஸ்த்யயனோ விப்ரைர்ஹுத்வாக்³னீனர்ச்ய ச த்³விஜான் |
ப்³ராஹ்மணைரப்⁴யனுஜ்ஞாத꞉ ப்ரயாஸ்யஸி ஜயாய வை || 1-20-61

அஸ்த்ராணி ச ப்ரயோஜ்யானி ந ப்ரவேஸ்²யஸ்²ச ஸங்க³ர꞉ |
ஆஸௌ²சே வர்தமானே து வ்ருத்³தா⁴னாமிதி ஸா²ஸனம் || 1-20-62

ஸாமதா³னாதி³பி⁴꞉ பூர்ணமபி பே⁴தே³ன வா தத꞉ |
தாம் ஹனிஷ்யஸி விக்ரம்ய ஸ²ம்ப³ரம் மக⁴வானிவ || 1-20-63

ப்ராஜ்ஞானாம் வசனம் காலே வ்ருத்³தா⁴னாம் ச விஸே²ஷத꞉ |
ஸ்²ரோதவ்யமிதி தச்ச்²ருத்வா நிவ்ருத்தோ(அ)ஸ்மி நராதி⁴ப || 1-20-64

ததஸ்தை꞉ ஸங்க்ரம꞉ ஸர்வ꞉ ப்ரயுக்த꞉ ஸா²ஸ்த்ரகோவிதை³꞉ |
தஸ்மின்காலே குருஸ்²ரேஷ்ட² கர்ம சாரப்³த⁴முத்தமம் || 1-20-65

ஸ ஸாமாதி³பி⁴ரேவாதா³வுபாயை꞉ ப்ராஜ்ஞசிந்திதை꞉
அனுனீயமானோ து³ர்பு³த்³தி⁴ரனுனேதும் ந ஸ²க்யதே || 1-20-66

ப்ரவ்ருத்தம் தஸ்ய தச்சக்ரமத⁴ர்மனிரதஸ்ய வை |
பரதா³ராபி⁴லாஷேண ஸத்³யஸ்தாத நிவர்திதம் || 1-20-67

ந த்வஹம் தஸ்ய ஜானே தன்னிவ்ருத்தம் சக்ரமுத்தமம் |
ஹதம் ஸ்வகர்மணா தம் து பூர்வம் ஸத்³பி⁴ஸ்²ச நிந்தி³தம்|| 1-20-68

க்ருதஸௌ²ச꞉ ஸ²ரீ சாபீ ரதீ² நிஷ்க்ரம்ய வை புராத் |
க்ருதஸ்வஸ்த்யயனோ விப்ரை꞉ ப்ராயோத⁴யமஹம் ரிபும் || 1-20-69

தத꞉ ஸம்ஸர்க³மாக³ம்ய ப³லேனாஸ்த்ரப³லேன ச |
த்ர்யஹமுன்மத்தவத்³யுத்³த⁴ம் தே³வாஸுரமிவாப⁴வத் || 1-20-70

ஸ மயாஸ்த்ரப்ரதாபேன நிர்த³க்³தோ⁴ ரணமூர்த⁴னி |
பபாடாபி⁴முக²꞉ ஸூ²ரஸ்த்யக்த்வா ப்ராணானரிந்த³ம || 1-20-71

ஏதஸ்மின்னந்தரே தாத காம்பில்யே ப்ருஷதோ(அ)ப்⁴யயாத் |
ஹதே நீபேஸ்²வரே சைவ ஹதே சோக்³ராயுதே⁴ ந்ருபே || 1-29-72

ஆஹிச்ச²த்ரம் ஸ்வகம் ராஜயம் பித்ர்யம் ப்ராப மஹாத்³யுதி꞉ |
த்³ருபத³ஸ்ய பிதா ராஜன்மமைவானுமதே ததா³ || 1-20-73

ததோ(அ)ர்ஜுனேன தரஸா நிர்ஜித்ய த்³ருபத³ம் ரணே |
ஆஹிச்ச²த்ரம் ஸகாம்பில்யம் த்³ரோணாயாதா²பவர்ஜிதம் || 1-20-74

ப்ரதிக்³ருஹ்ய ததோ த்³ரோண உப⁴யம் ஜயதாம் வர꞉ |
காம்பில்யம் த்³ருபதா³யைவ ப்ராயச்ச²த்³விதி³தம் தவ || 1-20-75

ஏஷ தே த்³ருபத³ஸ்யாதௌ³ ப்³ரஹ்மத³த்தஸ்ய சைவ ஹ |
வம்ஸ²꞉ கார்த்ஸ்யேன வை ப்ரோக்தோ நீபஸ்யோக்³ராயுத⁴ஸ்ய ச || 1-20-76

யுதி⁴ஷ்டி²ர உவாச
கிமர்த²ம் ப்³ரஹ்மத³த்தஸ்ய பூஜனீயா ஸ²குந்திகா |
அந்த⁴ம் சகார கா³ங்கே³ய ஜ்யேஷ்ட²ம் புத்ரம் புரா விபோ⁴ || 1-20-77

சிரோஷிதா க்³ருஹே சாபி கிமர்த²ம் சைவ யஸ்ய ஸா |
சகார விப்ரியமித³ம் தஸ்ய ராஜ்ஞோ மஹாத்மன꞉ || 1-20-78

பூஜனீயா சகாராஸௌ கிம் ஸக்²யம் தேன சைவ ஹ |
ஏதன்மே ஸம்ஸ²யம் சி²ந்தி⁴ ஸர்வமுக்த்வா யதா²தத²ம் || 1-20-79

பீ⁴ஷ்ம உவாச
ஸ்²ருணு ஸர்வம் மஹாராஜ யதா²வ்ருத்தமபூ⁴த்புரா |
ப்³ரஹ்மத³த்தஸ்ய ப⁴வனே தன்னிபோ³த⁴ யுதி⁴ஷ்டி²ர || 1-20-80

காசிச்ச²குந்திகா ராஜன்ப்³ரஹ்மத³த்தஸ்ய வை ஸகீ² |
ஸி²திபக்ஷா ஸோ²ணஸி²ரா꞉ ஸி²திப்ருஷ்டா² ஸி²தோத³ரீ || 1-20-81

ஸகீ² ஸா ப்³ரஹ்மத³த்தஸ்ய ஸுத்³ருட⁴ம் ப³த்³த⁴ஸௌஹ்ருதா³ |
தஸ்யா꞉ குலாயமப⁴வத்³கே³ஹே தஸ்ய நரோத்தம || 1-20-82

ஸா ஸதா³ஹனி நிர்க³த்ய தஸ்ய ராஜ்ஞோ க்³ருஹோத்தமாத் |
சசாராம்போ⁴தி⁴தீரேஷு பல்வலேஷு ஸரஸ்ஸு ச || 1-20-83

நதீ³பர்வதகுஞ்ஜேஷு வனேஷூபவனேஷு ச |
ப்ரபு²ல்லேஷு தடா³கே³ஷு கல்ஹாரேஷு ஸுக³ந்தி⁴ஷு || 1-20-84

குமுதோ³த்பலகிஞ்ஜல்கஸுரபீ⁴க்ருதவாயுஷு |
ஹம்ஸஸாரஸஃக்³ஹுஷ்டேஷு காரண்ட³வருதேஷு ச || 1-20-85

சரித்வா தேஷு ஸா ராஜன்னிஸி² காம்பில்யமாக³மத் |
ந்ருபதேர்ப⁴வனம் ப்ராப்ய ப்³ரஹ்மத³த்தஸ்ய தீ⁴மத꞉ || 1-20-86

ராஜ்ஞா தேன ஸதா³ ராஜன் கதா²யோக³ம் சகார ஸா |
ஆஸ்²சர்யாணி ச த்³ருஷ்டானி யானி வ்ருத்தானி கானிசித் || 1-20-87

சரித்வா விவிதா⁴ந்தே³ஸா²ன்கத²யாமாஸ ஸா நிஸி² |
கதா³சித்தஸ்ய ந்ருபதேர்ப்³ரஹ்மத³த்தஸ்ய கௌரவ || 1-20-88

புத்ரோ(அ)பூ⁴த்³ராஜஸா²ர்தூ³ல ஸர்வஸேனேதி விஸ்²ருத꞉ |
பூஜனீயா(அ)த² ஸா தஸ்மின்ப்ராஸூதாண்ட³மதா²பி ச || 1-20-89

தஸ்மின்னீடே³ புரா ஹ்யேகம் தத்கில ப்ராஸ்பு²டத்ததா³ |
ஸ்பு²டிதோ மாம்ஸபிண்ட³ஸ்து பா³ஹுபாதா³ஸ்யஸம்யுத꞉ || 1-20-90

ப³ப்⁴ருவக்த்ரஸ்²சக்Sஉர்ஹீனோ ப³பூ⁴வ ப்ருதி²வீபதே |
சக்ஷுஷ்மானப்யபூ⁴த்பஸ்²சாதீ³ஷத்பக்ஷோத்தி²தஸ்²ச ஹ || 1-20-91

அத² ஸா பூஜனீயா வை ராஜபுத்ரஸ்வபுத்ரயோ꞉ |
துல்யஸ்னேஹாத்ப்ரீதிமதீ தி³வஸே தி³வஸே(அ)ப⁴வத் || 1-20-92

ஆஜஹார ஸதா³ ஸாயம் சஞ்ச்வாம்ருதப²லத்³வயம் |
அம்ருதாஸ்வாத³ஸத்³ருஸ²ம் ஸர்வஸேனதனூஜயோ꞉ || 1-20-93

ஸ பா³லோ ப்³ரஹ்மத³த்தஸ்ய பூஜனீயாஸுதஸ்²ச ஹ |
தே ப²லே ப⁴க்ஷயித்வா ச ப்ருது²கௌ ப்ரீதமானஸௌ || 1-20-94

அபூ⁴தாம் நித்யமேவேஹ கா²தே³தாம் தௌ ச தே ப²லே |
தஸ்யாம் க³தாயாமத² ச பூஜன்யாம் வை ஸதா³ஹனி || 1-20-95

ஸி²ஸு²னா சடகேனாத² தா⁴த்ரீ தம் து ஸி²ஸு²ம் ந்ருப |
தேன ப்ரக்ரீட³யாமாஸ ப்³ரஹ்மத³த்தாத்மஜம் ஸதா³ || 1-20-96

நீடா³த்தமாக்ருஷ்ய ததா³ பூஜனீயா க்ருதா தத꞉ |
க்ரீட³தா ராஜபுத்ரேண கதா³சிச்சடக꞉ ஸ து || 1-20-97

நிக்³ருஹீத꞉ கந்த⁴ராயாம் ஸி²ஸு²னா த்³ருட⁴முஷ்டினா |
து³ர்ப⁴ங்க³முஷ்டினா ராஜன்னஸூன்ஸத்³யஸ்த்வஜீஜஹத் || 1-20-98

தம் து பஞ்சத்வமாபன்னம் வ்யாத்தாஸ்யம் பா³லகா⁴திதம் |
கத²ஞ்சின்மோசிதம் த்³ருஷ்த்வா ந்ருபதிர்து³꞉கி²தோ(அ)ப⁴வத் 1-20-99

தா⁴த்ரீம் தஸ்ய ஜக³ர்ஹே தாம் ததா³(அ)ஸ்²ருபரமோ ந்ருப꞉ |
தஸ்தௌ² ஸோ²கான்விதோ ராஜஞ்சோ²சம்ஸ்தம் சடகம் ததா³ || 1-20-100

பூஜனீயாபி தத்காலே க்³ருஹீத்வா து ப²லத்³வயம் |
ப்³ரஹ்மத³த்தஸ்ய ப⁴வனமாஜகா³ம வனேசரீ || 1-20-101

அதா²பஸ்²யத்தமாக³ம்ய க்³ருஹே தஸ்மின்னராதி⁴ப |
பஞ்சபூ⁴தபரித்யக்தம் ஸோ²ச்யம் தம் ஸ்வதனூத்³ப⁴வம் || 1-20-102

முமோஹ த்³ருஷ்ட்வா தம் புத்ரம் புன்꞉ ஸஞ்ஜ்ஞாஅமதா²லப⁴த் |
லப்³த⁴ஸஞ்ஜ்ஞா ச Sஆ ராஜன்விலலாப தபஸ்வினீ || 1-20-103


பூஜனீயோவாச |
ந து த்வமாக³தாம் புத்ர வாஸ²ந்தீம் பரிஸர்பஸி |
குர்வம்ஸ்²சாடுஸஹஸ்ராணி அவ்யக்தகலயா கி³ரா || 1-20-104

வ்யாதி³தாஸ்ய꞉ க்ஷுதா⁴ர்தஸ்²ச பீதேனாஸ்யேன புத்ரக |
ஸோ²ணேன தாலுனா புத்ர கத²மத்³ய ந ஸர்பஸி || 1-20-105

பக்ஷாப்⁴யாம் த்வாம் பரிஷ்வஜ்ய நனு வாஸா²மி சாப்யஹம் |
சிசீகூசீதி வாஸ²ந்தம் த்வாமத்³ய ந ஸ்²ருணோமி கிம் || 1-20-106

மனோரதோ² யஸ்து மம பஸ்²யேயம் புத்ரகம் கதா³ |
வ்யாத்தாஸ்யம் வாரி யாசந்தம் ஸ்பு²ரத்பக்ஷம் மமாக்³ரத꞉ || 1-20-107

ஸ மே மனோரதோ² ப⁴க்³னஸ்த்வயி பஞ்சத்வமாக³தே |
விலப்யைவம் ப³ஹுவித⁴ம் ராஜானமத² ஸாப்³ரவீத் || 1-20-108

நனு மூர்தா⁴பி⁴ஷிக்தஸ்த்வம் த⁴ர்மம் வேத்ஸி ஸனாதனம் |
அத்³ய கஸ்மான்மம ஸுதம் தா⁴த்ர்யா கா⁴திதவானஸி || 1-20-109

தவ புத்ரேண சாக்ருஷ்ய க்ஷத்ரியாத⁴ம ஸ²ம்ஸ மே |
ந ச நூனம் ஸ்²ருதா தே(அ)பூ⁴தி³யதி³யமாங்கீ³ரஸீ ஸ்²ருதி꞉ || 1-20-110

ஸ²ரணாக³த꞉ க்ஷுதா⁴ர்தஸ்²ச ஸ²த்ருபி⁴ஸ்²சாப்⁴யுபத்³ருத꞉
சிரோஷிதஸ்²ச ஸ்வக்³ருஹே பாதவ்ய꞉ ஸர்வதா³ ப⁴வேத் || 1-20-111**

அபாலயன்னரோ யாதி கும்பீ⁴பாகமஸம்ஸ²யம் |
கத²மஸ்ய ஹவிர்தே³வா க்³ருஹ்ணந்தி பிதர꞉ ஸ்வதா⁴ம் || 1-20-112

ஏவமுக்த்வா மஹாராஜ த³ஸ²த⁴ர்மக³தா ஸதீ |
ஸோ²கார்தா தஸ்ய பா³லஸ்ய சக்ஷுஷீ நிர்பி³பே⁴த³ ஸா || 1-20113

கராப்⁴யாம் ராஜபுத்ரஸ்ய ததஸ்தச்சக்ஷுரஸ்பு²டத் |
க்ருத்வா சாந்த⁴ம் ந்ருபஸுதமுத்பபாத ததோ(அ)ம்ப³ரம் || 1-20-114

அத² ராஜா ஸுதம் த்³ரூஷ்ட்வா பூஜனீயாமுவாச ஹ |
விஸோ²கா ப⁴வ கல்யாணி க்ருதம் தே பீ⁴ரு ஸோ²ப⁴னம் || 1-20-115

க³தஸோ²கா நிவர்தஸ்வ அஜர்யம் ஸக்²யமஸ்து தே |
புரேவ வஸ ப⁴த்³ரம் தே நிவர்தஸ்வ ரமஸ்வ ச || 1-20-116

புத்ரபீடோ³த்³ப⁴வஸ்²சாபி ந கோப꞉ பரமஸ்த்வயி |
மமாஸ்தி ஸகி² ப⁴த்³ரம் தே கர்தவ்யம் ச க்ருதம் த்வயா || 1-20-117

பூஜனீயோவாச
ஆத்மௌபம்யேன ஜானாமி புத்ரஸ்னேஹம் தவாப்யஹம் |
ந சாஹம் வஸ்துமிச்சா²மி தவ புத்ரமசக்ஷுஷம் |
க்ருத்வா வை ராஜஸா²ர்தூ³ல த்வத்³க்³ருஹே க்ருதகில்பி³ஷா || 1-20-118

கா³தா²ஸ்²சாப்யுஸ²னோ கீ³தா இமா꞉ ஸ்²ருணு மயேரிதா꞉ |
குமித்ரம் ச குதே³ஸ²ம் ச குராஜானம் குஸௌஹ்ருத³ம் |
குபுத்ரம் ச குபா⁴ர்யாம் ச தூ³ரத꞉ பரிவர்ஜயேத் || 1-20-119

குமித்ரே ஸௌஹ்ருத³ம் நாஸ்தி குபா⁴ர்யாயாம் குதோ ரதி꞉ |
குத꞉ பிண்ட³꞉ குபுத்ரே வை நாஸ்தி ஸத்யம் குராஜனி || 1-20-120

குஸௌஹ்ருதே³ க்வ விஸ்²வாஸ꞉ குதே³ஸே² ந து ஜீவ்யதே |
குராஜனி ப⁴யம் நித்யம் குபுத்ரே ஸர்வதோ(அ)ஸுக²ம் || 1-20-121

அபகாரிணி விஸ்ரம்ப⁴ம் ய꞉ கரோதி நராத⁴ம꞉ |
அனாதோ² து³ர்ப³லோ யத்³வன்ன சிரம் ஸ து ஜீவதி || 1-20-122

ந விஸ்²வஸேத³விஸ்²வஸ்தே விஸ்²வஸ்தே நாதிவிஸ்²வஸேத் |
விஸ்²வாஸாத்³ப⁴யமுத்பன்னம் மூலான்யபி நிக்ருந்ததி || 1-20-123

ராஜஸேவிSஉ விஸ்²வாஸம் க³ர்ப⁴ஸங்கரிதேஷு ச |
ய꞉ கரோதி நரோ மூடோ⁴ ந சிரம் ஸ து ஜீவதி || 1-20-124

அப்யுன்னதிம் ப்ராப்ய ந்ரூபாத்ப்ராவார꞉ கீடகோ யதா² |
ஸ வினஸ்²யத்யஸந்தே³ஹமாஹைவமுஸ²னா ந்ருப || 1-20-125

அபி மார்த³வபா⁴வேன கா³த்ரம் ஸம்லீய பு³த்³தி⁴மான் |
அரிம் நாஸ²யதே நித்யம் யதா² வல்லிர்மஹாத்³ருமம் || 1-20-126

ம்ருது³ரார்த்³ர꞉ க்ருஸோ² பூ⁴த்வா ஸ²னை꞉ ஸம்லீயதே ரிபு꞉ |
வல்மீக இவ வ்ருக்ஷஸ்ய பஸ்²சான்மூலானி க்ருந்ததி || 1-20-127

அத்³ரோஹஸமயம் க்ருத்வா முனீனாமக்³ரதோ ஹரி꞉ |
ஜகா⁴ன நமுசிம் பஸ்²சாத³பாம் பே²னேன பார்தி²வ || 1-20-128

ஸுப்தம் மத்தம் ப்ரமத்தம் வ கா⁴தயந்தி ரிபும் நரா꞉ |
விஷேண வ்ஹ்னினா வா(அ)பி ஸ²ஸ்த்ரேணாப்யத² மாயயா || 1-20-129

ந ச ஸே²ஷம் ப்ரகுர்வந்தி புனர்வைரப⁴யான்னரா꞉ |
கா⁴தயந்தி ஸமூலம் ஹி ஸ்²ருத்வேமாமுபமாம் ந்ருப || 1-20-130

ஸ²த்ருஸே²ஷம்ருணாச்சே²ஷம் ஸே²ஷமக்³னேஸ்²ச பூ⁴மிப |
புனர்வர்தே⁴த ஸம்பூ⁴ய தஸ்மாச்சே²ஷம் ந ஸே²ஷயேத் || 1-20-131

ஹஸதே ஜல்பதே வைரீ ஏகபாத்ரே பு⁴னக்தி ச |
ஏகாஸனம் சாரோஹதி ஸ்மரதே தச்ச கில்பி³ஷம் || 1-20-132

க்ருத்வா ஸம்ப³ந்த⁴கம் சாபி விஸ்²வஸேச்ச²த்ருணா ந ஹி |
புலோமானம் ஜகா⁴னாஜௌ ஜாமாதா ஸஞ்ஸ²தக்ரது꞉ || 1-20-133

நிதா⁴ய மனஸா வைரம் ப்ரியம் வக்தீஹ யோ நர꞉ |
உபஸர்பேன்ன தம் ப்ராஜ்ஞ꞉ குரங்க³ இவ லுப்³த⁴கம் || 1-20-134

ந சாஸன்னே நிவஸ்தவ்யம் ஸவைரே வர்தி⁴தே ரிபௌ |
பாதயேத்தம் ஸமூலம் ஹி நதீ³ரய இவ த்³ருமம் || 1-20-135

அமித்ராது³ன்னதிம் ப்ராப்ய நோன்னதோ(அ)ஸ்மீதி விஸ்²வஸேத் |
தஸ்மாத்ப்ராப்யோன்னதிம் நஸ்²யேத்ப்ராவார இவ கீடக꞉ || 1-20-136

இத்யேதா ஹ்யுஸ²னோகீ³தா கா³தா² தா⁴ர்யா விபஸ்²சிதா |
குர்வதா சாத்மரக்ஷாம் வை நரேண ப்ருதி²வீபதே || 1-20-137

மயா ஸகில்பி³ஷம் துப்⁴யம் ப்ரயுக்தமதிதா³ருணம் |
புத்ரமந்த⁴ம் ப்ரகுர்வந்த்யா தஸ்மான்னோ விஸ்²வஸே த்வயி || 1-20-138

ஏவமுக்த்வா ப்ரது³த்³ராவ ததா³(ஆ)காஸ²ம் பதங்கி³னீ |
இத்யேதத்தே மயாக்²யாதம் புராபூ⁴தமித³ம் ந்ருப || 1-20-139

ப்³ரஹ்மத³த்தஸ்ய ராஜேந்த்³ர யத்³வ்ருத்தம் பூஜனீயயா |
ஸ்²ராத்³த⁴ம் ச ப்ருச்ச²ஸே யன்மாம் யுதி⁴ஷ்டி²ர மஹாமதே || 1-20-140

அதஸ்தே வர்தயிஷ்யே(அ)ஹமிதிஹாஸம் புராதனம் |
கீ³தம் ஸனத்குமாரேண மார்கண்டே³யாய ப்ருச்ச²தே || 1-20-141

ஸ்²ராத்³த⁴ஸ்ய ப²லமுத்³தி³ஸ்²ய நியதம் ஸுக்ருதஸ்ய ச |
தன்னிபோ³த⁴ மஹாராஜ ஸப்தஜாதிஷு பா⁴ரத || 1-20-142

ஸகா³லவஸ்ய சரிதம் கண்ட³ரீகஸ்ய சைவ ஹி |
ப்³ரஹ்மத³த்தத்ருதீயானாம் யோகி³னாம் ப்³ரஹ்மசாரிணாம் || 1-20-143

இதி ஸ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஸே² ஹரிவம்ஸ²பர்வணி
பூஜனீயோபாக்²யானே சடகாக்²யம் நாம விம்ஸோ²(அ)த்⁴யாய꞉


Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter

Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/hv_1_20_mpr.html


## Harivamsha mahapuranam  - part 1  - Harivamsha Parva
Chapter 20   -   Pitrukalpa - 4     -    Pujaniyopakhyanam
Itranslated and proofread by K S Ramachandran
ramachandran_ksr@yahoo.ca, May  11,  2007
##

Further proof-read by Gilles Schaufelberger, schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath, harindranath_a @ yahoo.com
---------------------------------------------------------------------
 
viMsho.adhyAyaH     
   
pUjanIyopAkhyAnam
chaTakAkhyAnam

mArkaNDeya uvAcha
tasminnantarhite deve vachanAttasya vai prabhoH |
chakShurdivyaM savij~nAnaM prAdurAsIttadA mama | 1-20-1

tato.ahaM tAnapashyaM vai brAhmaNAn kaushikAtmajAn |
Apageya kurukShetre yAnuvAcha vibhurmama || 1-20-2

brahmadatto.abhavadrAjA yasteShAM saptamo dvijaH |
pitR^ivartIti vikhyAto nAmnA shIlena karmaNA || 1-20-3

shukasya kanyA kR^itvI taM janayAmAsa pArthivam |
aNuhAtpArthivashreShThAtkAmpilye nagarottame || 1-20-4

bhIShma uvAcha
yathovAcha mahAbhAgo mArkaNDeyo mahAtapAH |
tasya vaMshamahaM rAjankIrtayiShyAmi tachChR^INu || 1-20-5

yudhiShThira uvAcha
aNuhaH kasya vai putraH kasminkAle babhUva ha |
rAjA dharmabhR^itAM shreShTho yasya putro mahAyashAH || 1-20-6
brahmadatto narapatiH kiMvIryaH sa babhUva ha |
kathaM cha saptamasteShAM sa babhUva narAdhipaH || 1-20-7
na hyalpavIryAya shuko bhagavA.NllokapUjitaH |
kanyAM prAdAdyadyogAtmA kR^itvIM kIrtimatIM prabhuH || 1-20-8

etadichChAmyahaM shrotuM vistareNa mahAdyute |
brahmadattasya charitaM tadbhavAnvakktumarhati || 1-20-9

yathA cha vartamAnAste saMsAre cha dvijAtayaH |
mArkaNDeyena kathitAstadbhavAnprabravItu me || 1-20-10

bhIShma uvAcha
pratIpasya tu rAjarShestulyakAlo narAdhipa |
pitAmahasya me rAjanbabhUveti mayA shrutam || 1-20-11

brahmadatto mahAbhAgo yogI rAjarShisattamaH |
rutaj~naH sarvabhUtAnAM sarvabhUtahite rataH || 1-20-12

sakhA.a.asa gAlavo yasya yogAchAryo mahAyashAH |
shikShAmutpAdya tapasA kramo yena pravartitaH|
kaNDarIkashcha yogAtmA tasyaiva sachivo mahAn || 1-20-13

jAtyantareShu sarveShu sakhAyaH sarva eva te |
saptajAtiShu saptaiava babhUvuramitaujasaH |
yathovAcha mahAbhAgo mArkaNDeyo mahAtapAH || 1-20-14

tasya vaMshamahaM rAjankIrtayiShyAmi tachChR^iNu |
brahmadattasya paurANAM pauravasya mahAtmanaH || 1-20-15

bR^ihatkShatrasya dAyAdaH suhotro nAma dhArmikaH |
suhotrasyApi dAyAdo hastI nAma babhUva ha || 1-20-16

tenedaM nirmitaM pUrvaM hastinApuramuttamam |
hastinashchApi dAyAdAstrayaH paramadhArmikAH || 1-20-17

ajamIDho dvimIDhashcha purumIDhastathaiva cha |
ajamIDhasya dhUminyAM jaj~ne bR^ihadiShurnR^ipa |
bR^ihaddhanurbR^ihadiShoH putrastasya mahAyashAH || 1-20-18

bR^ihaddharmeti vikhyAto rAjA paramadhArmikaH |
satyajittanayastasya vishvajittasya chAtmajaH || 1-20-19

putro vishvajitashchApi senajitpR^ithivIpatiH |
putrAH senajitashchAsaMshchatvAro lokavishrutAH || 1-20-20

ruchiraH shvetaketushcha mahimnArastathaiva cha |
vatsashchAvantako rAjA yasyaite parivatsakAH || 1-20-21

ruchirasya tu dAyAdaH pR^ithuseno mahAyashAH |
pR^ithusenasya pArastu pArAnnIpastu jaj~nivAn || 1-20-22

nIpasyaikashataM tAta putrANAmamitaujasAm |
mahArathAnAM rAjendra shUrANAM bAhushAlinAm |
nIpA iti samAkhyAtA rAjAnaH sarva eva te || 1-20-23

teShAM vaMshakaro rAjA nIpAnAM kirtivardhanaH |
kAMpilye samaro nAma sacheShTasamaro.abhavat || 1-20-24

samarasya paraH pAraH sadashva iti te trayaH |
putrAH paramadharmaj~nAH paraputraH pR^ithurbabhau || 1-20-25

pR^ithostu sukR^ito nAma sukR^iteneha karmaNA |
jaj~ne sarvaguNopeto vibhrAjastasya chAtmajaH || 1-20-26

vibhrAjasya tu putro.abhUdaNuho nAma pArthivaH |
babhau shukasya jAmAtA kR^itvIbhartA mahAyashAH || 1-20-27

putro.aNuhasya rAjarShirbrahmadatto.abhavatprabhuH |
yogAtmA tasya tanayo viShvaksenaH paraMtapaH || 1-20-28

vibhrAjaH punarAyAtaH svakR^iteneha karmaNA |
brahmadattasya putro.anyaH sarvasena iti shrutaH || 1-20-29

chakShuShI tyasya nirbhinne pakShiNyA pUjanIyayA |
suchiroShitayA rAjanbrahmadattasya veshmani || 1-20-30

AthAsya putrastvaparo brahmadattasya jaj~nivAn |
viShvaksena iti khyAto mahAbalaparAkramaH || 1-20-31

viShvaksenasya putro.abhUddaNDaseno mahIpatiH |
bhallATo.asya kumAro.abhUdrAdheyena hataH purA || 1-20-32

daNDasenAtmajaH shUro mahAtmA kulavardhanaH |
bhallATaputro durbuddhirabhavachcha yudhiShThira || 1-20-33

sa teShAmabhavadrAjA nIpAnAmantakR^innR^ipa |
ugrAyudhena yasyArthe sarve nIpA vinAshitAH || 1-20-34

ugrAyudho madotsikto mayA vinihato yudhi  |
darpAnvito darparuchiH satataM chAnaye rataH || 1-20-35

yudhiShThira uvAcha
UgrAyudhaH kasya sutaH kasminvaMshe.atha jaj~nivAn |
kimarthaM chaiva bhavatA nihatastadbravIhi me || 1-20-36

bhIShma uvAcha
ajamIDhasya dAyAdo vidvAnrAjA yavinaraH |
dhR^itimAMstasya putrastu tasya satyadhR^itiH sutaH || 1-20-37

jaj~ne satyadhR^iteH putro dhR^iDhanemiH pratApavAn |
dhR^iDhanemisutashchApi sudharmA nAma pArthivaH || 1-20-38

AsItsudharmaNaH putraH sArvabhaumaH prajeshvaraH |
sArvabhauma iti khyAtaH pR^ithivyAmekarADvibhuH || 1-20-39

tasyAnvavAye mahati mahAnpauravanandana |
mahatashchApi putrastu rAjA rukmarathaH smR^itaH || 1-20-40

putro rukmarathasyApi supArshvo nAma pArthivaH |
supArshvatanayashchApi sumatirnAma dhArmikaH || 1-20-41

sumaterapi dharmAtmA sannatirnAma vIryavAn |
tasya vai sannateH putraH kR^ito nAma mahAbalaH || 1-20-42

shiShyo hiraNyanAbhasya kaushalasya mahAtmanaH |
chaturviMshatidhA tena saprAchyAH sAmasaMhitAH || 1-20-43

smR^itAste prAchyasAmAnaH  kArtayo nAma sAmagAH |
kArtirugrAyudhaH so.atha vIraH pauravanandanaH || 1-20-44

babhUva yena vikramya pR^iShatasya pitAmahaH |
nIpo nAma mahatejAH pA~nchAlAdhipatirhataH || 1-20-45

ugrAyudhasya dAyAdaH kShemyo nAma mahAyashAH |
kShemyAtsuvIro nR^ipatiH suvIrAttu nR^ipa~njayaH || 1-20-46

nR^ipa~njayAdbahuratha ityete pauravAH smR^itAH |
sa chApyugrAyudhastAta durbuddhirabhavattadA || 1-20-47

pravR^iddhachakro balavAnnIpAntakaraNo mahAn |
sa darpapUrNo hatvA.a.ajau nIpAnanyAMshcha pArthivAn || 1-20-48

pitaryuparate mahyaM shrAvayAmAsa kilbiSham |
mAmamAtyaiH parivR^itaM shayAnaM dharaNItale || 1-20-49

ugrAyudhasya rAjendra dUto.abhyetya vacho.abravIt |
adya tvaM jananIM bhIShma gandhakAlIM yashasvinIm |
strIratnaM mama bhAryArthe prayachCha kurupu~Ngava || 1-20-50

evaM rAjyaM cha te sphItaM dhanAni cha na saMshayaH |
pradAsyAmi yathAkAmamahaM vai ratnabhAgbhuvi || 1-20 -51

mama prajvalitaM chakraM nishamyedaM sudurjayam |
shatravo vidravantyAjau darshanAdeva bhArata || 1-20-52

rAShTrasyechChasi chetsvasti prANAnAM vA kulasya vA |
shAsane mama tiShThasva na hi te shAntiranyathA || 1-20-53

adhaH prastArashayane shayAnastena choditaH |
dUtAntarhitametadvai vAkyamagnishikhopamam || 1-20-54

tato.ahaM tasya durbuddhervij~nAya matamachyuta |
Aj~nApayaM vai saMgrAme senAdhyakShAMshcha sarvashaH || 1-20-55

vicitravIryaM bAlaM cha madupAshrayameva cha |
dR^iShTvA krodhaparItAtmA yuddhAyaiva mano dadhe || 1-20-56

nigR^ihItastadAhaM taiH sachivairmantrakovidaiH |
R^itvidbhirvedakalpaishcha suhR^idbhishchArthadarshibhiH || 1-20-57

snigdhaishcha shAstravidbhishcha saMyugasya nivartane |
kAraNaM shrAvitashchAsmi yuktarUpaM tadAnagha || 1-20-58

mantriNa UchuH
pravR^ittachakraH pApo.asau tvaM chAshauchagataH prabho |
na chaiSha prathamaH kalpo yuddhaM nAma kadAchana || 1-20-59

te vayaM sAmapUrvaM vai dAnaM bhedaM tathaiva cha |
prayokShyAmastataH shuddho daivatAnyabhivAdya cha || 1-20-60

kR^itasvastyayano viprairhutvAgnInarchya cha dvijAn |
brAhmaNairabhyanuj~nAtaH prayAsyasi jayAya vai || 1-20-61

astrANi cha prayojyAni na praveshyashcha sa~NgaraH |
Ashauche vartamAne tu vR^iddhAnAmiti shAsanam || 1-20-62

sAmadAnAdibhiH pUrNamapi bhedena vA tataH |
tAM haniShyasi vikramya shambaraM maghavAniva || 1-20-63

prAj~nAnAM vachanaM kAle vR^iddhAnAM cha visheShataH |
shrotavyamiti tachChrutvA nivR^itto.asmi narAdhipa || 1-20-64

tatastaiH saMkramaH sarvaH prayuktaH shAstrakovidaiH |
tasminkAle kurushreShTha karma chArabdhamuttamam || 1-20-65

sa sAmAdibhirevAdAvupAyaiH prAj~nachintitaiH
anunIyamAno durbuddhiranunetuM na shakyate || 1-20-66

pravR^ittaM tasya tachchakramadharmaniratasya vai |
paradArAbhilASheNa sadyastAta nivartitam || 1-20-67

na tvahaM tasya jAne tannivR^ittaM chakramuttamam |
hataM svakarmaNA taM tu pUrvaM sadbhishcha ninditam|| 1-20-68

kR^itashauchaH sharI chApI rathI niShkramya vai purAt |
kR^itasvastyayano vipraiH prAyodhayamahaM ripum || 1-20-69

tataH saMsargamAgamya balenAstrabalena cha |
tryahamunmattavadyuddhaM devAsuramivAbhavat || 1-20-70

sa mayAstrapratApena nirdagdho raNamUrdhani |
papATAbhimukhaH shUrastyaktvA prANAnarindama || 1-20-71

etasminnantare tAta kAmpilye pR^iShato.abhyayAt |
hate nIpeshvare chaiva hate chogrAyudhe nR^ipe || 1-29-72

AhichChatraM svakaM rAjayaM pitryaM prApa mahAdyutiH |
drupadasya pitA rAjanmamaivAnumate tadA || 1-20-73

tato.arjunena tarasA nirjitya drupadaM raNe |
AhichChatraM sakAmpilyaM droNAyAthApavarjitam || 1-20-74

pratigR^ihya tato droNa ubhayaM jayatAM varaH |
kAmpilyaM drupadAyaiva prAyachChadviditaM tava || 1-20-75

eSha te drupadasyAdau brahmadattasya chaiva ha |
vaMshaH kArtsyena vai prokto nIpasyogrAyudhasya cha || 1-20-76

yudhiShThira uvAcha
kimarthaM brahmadattasya pUjanIyA shakuntikA |
andhaM chakAra gA~Ngeya jyeShThaM putraM purA vibho || 1-20-77

chiroShitA gR^ihe chApi kimarthaM chaiva yasya sA |
chakAra vipriyamidaM tasya rAj~no mahAtmanaH || 1-20-78

pUjanIyA chakArAsau kiM sakhyaM tena chaiva ha |
etanme saMshayaM Chindhi sarvamuktvA yathAtatham || 1-20-79

 bhIShma uvAcha
 shR^iNu sarvaM mahArAja yathAvR^ittamabhUtpurA |
 brahmadattasya bhavane tannibodha yudhiShThira || 1-20-80

 kAchichChakuntikA rAjanbrahmadattasya vai sakhI |
 shitipakShA shoNashirAH shitipR^iShThA shitodarI || 1-20-81

 sakhI sA brahmadattasya sudR^iDhaM baddhasauhR^idA |
 tasyAH kulAyamabhavadgehe tasya narottama || 1-20-82

 sA sadAhani nirgatya tasya rAj~no gR^ihottamAt |
 chachArAmbhodhitIreShu palvaleShu sarassu cha || 1-20-83

 nadIparvataku~njeShu vaneShUpavaneShu cha |
 praphulleShu taDAgeShu kalhAreShu sugandhiShu || 1-20-84

 kumudotpalaki~njalkasurabhIkR^itavAyuShu |
 haMsasArasaGhuShTeShu kAraNDavaruteShu cha || 1-20-85

 charitvA teShu sA rAjannishi kAmpilyamAgamat |
 nR^ipaterbhavanaM prApya brahmadattasya dhImataH || 1-20-86

 rAj~nA tena sadA rAjan kathAyogaM chakAra sA |
 AshcharyANi cha dR^iShTAni yAni vR^ittAni kAnichit || 1-20-87

 charitvA vividhAndeshAnkathayAmAsa sA nishi |
 kadAchittasya nR^ipaterbrahmadattasya kaurava || 1-20-88

 putro.abhUdrAjashArdUla sarvaseneti vishrutaH |
 pUjanIyA.atha sA tasminprAsUtANDamathApi cha || 1-20-89

 tasminnIDe purA hyekaM tatkila prAsphuTattadA |
 sphuTito mAMsapiNDastu bAhupAdAsyasaMyutaH || 1-20-90

 babhruvaktrashchakSurhIno babhUva pR^ithivIpate |
 chakShuShmAnapyabhUtpashchAdIShatpakShotthitashcha ha || 1-20-91

 atha sA pUjanIyA vai rAjaputrasvaputrayoH |
 tulyasnehAtprItimatI divase divase.abhavat || 1-20-92

 AjahAra sadA sAyaM cha~nchvAmR^itaphaladvayam |
 amR^itAsvAdasadR^ishaM sarvasenatanUjayoH || 1-20-93

 sa bAlo brahmadattasya pUjanIyAsutashcha ha |
 te phale bhakShayitvA cha pR^ithukau prItamAnasau || 1-20-94

 abhUtAM nityameveha khAdetAM tau cha te phale |
 tasyAM gatAyAmatha cha pUjanyAM vai sadAhani || 1-20-95

 shishunA chaTakenAtha dhAtrI taM tu shishuM nR^ipa |
 tena prakrIDayAmAsa brahmadattAtmajaM sadA || 1-20-96

 nIDAttamAkR^iShya tadA pUjanIyA kR^itA tataH |
 krIDatA rAjaputreNa kadAchichchaTakaH sa tu || 1-20-97

 nigR^ihItaH kandharAyAM shishunA dR^iDhamuShTinA |
 durbha~NgamuShTinA rAjannasUnsadyastvajIjahat || 1-20-98

 taM tu pa~nchatvamApannaM vyAttAsyaM bAlaghAtitam |
 kathaMchinmochitaM dR^iShtvA nR^ipatirduHkhito.abhavat 1-20-99

 dhAtrIM tasya jagarhe tAM tadA.ashruparamo nR^ipaH |
 tasthau shokAnvito rAja~nChochaMstaM chaTakaM tadA || 1-20-100

 pUjanIyApi tatkAle gR^ihItvA tu phaladvayam |
 brahmadattasya bhavanamAjagAma vanecharI || 1-20-101

 athApashyattamAgamya gR^ihe tasminnarAdhipa |
 pa~nchabhUtaparityaktaM shochyaM taM svatanUdbhavam || 1-20-102

 mumoha dR^iShTvA taM putraM punH saMj~nAamathAlabhat |
 labdhasaMj~nA cha SA rAjanvilalApa tapasvinI || 1-20-103


 pUjanIyovAcha |
 na tu tvamAgatAM putra vAshantIM parisarpasi |
 kurvaMshchATusahasrANi avyaktakalayA girA || 1-20-104

 vyAditAsyaH kShudhArtashcha pItenAsyena putraka |
 shoNena tAlunA putra kathamadya na sarpasi || 1-20-105

 pakShAbhyAM tvAM pariShvajya nanu vAshAmi chApyaham |
 chichIkUchIti vAshantaM tvAmadya na shR^iNomi kim || 1-20-106

 manoratho yastu mama pashyeyaM putrakaM kadA |
 vyAttAsyaM vAri yAchantaM sphuratpakShaM mamAgrataH || 1-20-107

 sa me manoratho bhagnastvayi pa~nchatvamAgate |
 vilapyaivaM bahuvidhaM rAjAnamatha sAbravIt || 1-20-108

 nanu mUrdhAbhiShiktastvaM dharmaM vetsi sanAtanam |
 adya kasmAnmama sutaM dhAtryA ghAtitavAnasi || 1-20-109

 tava putreNa chAkR^iShya kShatriyAdhama shaMsa me |
 na cha nUnaM shrutA te.abhUdiyadiyamA~NgIrasI shrutiH || 1-20-110

 sharaNAgataH kShudhArtashcha shatrubhishchAbhyupadrutaH
 chiroShitashcha svagR^ihe pAtavyaH sarvadA bhavet || 1-20-111**

 apAlayannaro yAti kuMbhIpAkamasaMshayam |
 kathamasya havirdevA gR^ihNanti pitaraH svadhAm || 1-20-112

 evamuktvA mahArAja dashadharmagatA satI |
 shokArtA tasya bAlasya chakShuShI nirbibheda sA || 1-20113

 karAbhyAM rAjaputrasya tatastachchakShurasphuTat |
 kR^itvA chAndhaM nR^ipasutamutpapAta tato.ambaram || 1-20-114

 atha rAjA sutaM dR^IShTvA pUjanIyAmuvAcha ha |
 vishokA bhava kalyANi kR^itaM te bhIru shobhanam || 1-20-115

 gatashokA nivartasva ajaryaM sakhyamastu te |
 pureva vasa bhadraM te nivartasva ramasva cha || 1-20-116

 putrapIDodbhavashchApi na kopaH paramastvayi |
 mamAsti sakhi bhadraM  te kartavyaM cha kR^itaM tvayA || 1-20-117

 pUjanIyovAcha
 Atmaupamyena jAnAmi putrasnehaM tavApyaham |
 na chAhaM vastumichChAmi tava putramachakShuSham |
 kR^itvA vai rAjashArdUla tvadgR^ihe kR^itakilbiShA || 1-20-118

 gAthAshchApyushano gItA imAH shR^iNu mayeritAH |
 kumitraM cha kudeshaM cha kurAjAnaM kusauhR^idam |
 kuputraM cha kubhAryAM cha dUrataH parivarjayet || 1-20-119

 kumitre sauhR^idaM nAsti kubhAryAyAM kuto ratiH |
 kutaH piNDaH kuputre vai nAsti satyaM kurAjani || 1-20-120

 kusauhR^ide kva vishvAsaH kudeshe na tu jIvyate |
 kurAjani bhayaM nityaM kuputre sarvato.asukham || 1-20-121

 apakAriNi visraMbhaM yaH karoti narAdhamaH |
 anAtho durbalo yadvanna chiraM sa tu jIvati || 1-20-122

 na vishvasedavishvaste vishvaste nAtivishvaset |
 vishvAsAdbhayamutpannaM mUlAnyapi nikR^intati || 1-20-123

 rAjaseviSu vishvAsaM garbhasaMkariteShu cha |
 yaH karoti naro mUDho na chiraM sa tu jIvati || 1-20-124

 apyunnatiM prApya nR^IpAtprAvAraH kITako yathA |
 sa vinashyatyasaMdehamAhaivamushanA nR^ipa || 1-20-125

 api mArdavabhAvena gAtraM saMlIya buddhimAn |
 ariM nAshayate nityaM yathA vallirmahAdrumam || 1-20-126

 mR^idurArdraH kR^isho bhUtvA shanaiH saMlIyate ripuH |
 valmIka iva vR^ikShasya pashchAnmUlAni kR^intati || 1-20-127

 adrohasamayaM kR^itvA munInAmagrato hariH |
 jaghAna namuchiM pashchAdapAM phenena pArthiva || 1-20-128

 suptaM mattaM pramattaM va ghAtayanti ripuM narAH |
 viSheNa vhninA vA.api shastreNApyatha mAyayA || 1-20-129

 na cha sheShaM prakurvanti punarvairabhayAnnarAH |
 ghAtayanti samUlaM hi shrutvemAmupamAM nR^ipa || 1-20-130

 shatrusheShamR^iNAchCheShaM sheShamagneshcha bhUmipa |
 punarvardheta sambhUya  tasmAchCheShaM na sheShayet || 1-20-131

 hasate jalpate vairI ekapAtre bhunakti cha |
 ekAsanaM chArohati smarate tachcha kilbiSham || 1-20-132

 kR^itvA sambandhakaM chApi vishvasechChatruNA na hi |
 pulomAnaM jaghAnAjau jAmAtA sa~nshatakratuH || 1-20-133

 nidhAya manasA vairaM priyaM vaktIha yo naraH |
 upasarpenna taM prAj~naH kura~Nga iva lubdhakam || 1-20-134

 na chAsanne nivastavyaM savaire vardhite ripau |
 pAtayettaM samUlaM hi nadIraya iva drumam || 1-20-135

 amitrAdunnatiM prApya nonnato.asmIti vishvaset |
 tasmAtprApyonnatiM nashyetprAvAra iva kITakaH || 1-20-136

 ityetA hyushanogItA gAthA dhAryA vipashchitA |
 kurvatA chAtmarakShAM vai nareNa pR^ithivIpate || 1-20-137

 mayA sakilbiShaM tubhyaM prayuktamatidAruNam |
 putramandhaM prakurvantyA tasmAnno vishvase tvayi || 1-20-138

 evamuktvA pradudrAva tadA.a.akAshaM pata~NginI |
 ityetatte mayAkhyAtaM purAbhUtamidaM nR^ipa || 1-20-139

 brahmadattasya rAjendra yadvR^ittaM pUjanIyayA |
 shrAddhaM cha pR^ichChase yanmAM yudhiShThira mahAmate || 1-20-140

 ataste vartayiShye.ahamitihAsaM purAtanam |
 gItaM sanatkumAreNa mArkaNDeyAya pR^ichChate || 1-20-141

 shrAddhasya phalamuddishya niyataM sukR^itasya cha |
 tannibodha mahArAja saptajAtiShu bhArata || 1-20-142

 sagAlavasya charitaM kaNDarIkasya chaiva hi |
 brahmadattatR^itIyAnAM yoginAM brahmachAriNAm || 1-20-143

iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe harivaMshaparvaNi
pUjanIyopAkhyAne chaTakAkhyaM nAma viMsho.adhyAyaH

Previous | English M.M.Dutt | Tamil Translation | Next

Labels

அக்ரூரன் அக்னி அங்கிரஸ் அசமஞ்சன் அதிதி அதிரதன் அநிருத்தன் அந்தகன் அரிஷ்டன் அருந்ததி அர்ஜுனன் அனு அஜபார்ஷன் அஜமீடன் அஸ்தி ஆபவர் ஆயு ஆரியா தேவி ஆஹுகன் இந்திரன் இளை உக்ரசேனன் உக்ராயுதன் உசீநரன் உதங்கர் உத்தவர் உபரிசரவசு உமை உல்பணன் உஷை ஊர்வசி ஊர்வர் ஏகலவ்யன் ஔர்வர் கக்ஷேயு கங்கை கசியபர் கண்டரீகர் கண்டாகர்ணன் கண்டூகன் கதன் கபிலர் கமலாதேவி கம்ஸன் கருடன் கர்க்கர் கர்ணன் காதி காந்திதேவி கார்த்தவீர்யார்ஜுனன் காலநேமி காலயவனன் காலவர் காளியன் கிருஷ்ணன் குசிகன் குணகன் குணவதி கும்பாண்டன் குரோஷ்டு குவலயாபீடம் குவலாஷ்வன் கூனி கைசிகன் கைடபன் கோடவி சகடாசுரன் சக்ரதேவன் சங்கன் சததன்வன் சத்யகர்ணன் சத்யகர்மன் சத்யபாமா சத்ருக்னன் சத்வதன் சந்தனு சந்திரவதி சந்திரன் சம்பரன் சரஸ்வதி சனத்குமாரர் சன்னதி சாணூரன் சாத்யகி சாந்தீபனி சாம்பன் சால்வன் சிசுபாலன் சித்திரலேகை சித்திராங்கதன் சிருகாலன் சிவன் சுக்ரன் சுசீமுகி சுநாபன் சுனீதன் சூரன் சூரியன் சைசிராயணர் சௌதி டிம்பகன் தக்ஷன் தசரதன் தந்தவக்ரன் தமகோஷன் தரதன் தன்வந்தரி தாரை திதி திதிக்ஷு திரிசங்கு திரிவிக்ரை திருமிலன் திரையாருணன் திலீபன் திவோதாஸன் துந்து துந்துமாரன் துருவன் துர்வாசர் துஷ்யந்தன் தூம்ரவர்ணன் தேவகன் தேவகி தேவாவ்ருதன் தேனுகன் நந்தன் நந்தி நரகாசுரன் நரசிம்மன் நஹுஷன் நாரதர் நாராயணன் நாராயணி நிகும்பன் நிசுந்தன் நித்ராதேவி நீபன் பஞ்சஜனன் பத்மாவதி பத்ரன் பப்ரு பயோதன் பரசுராமர் பரதன் பரத்வாஜர் பலராமன் பலி பாணன் பார்வதி பானு பானுமதி பிரதீபன் பிரத்யும்னன் பிரபாவதி பிரமர்த்தனன் பிரம்மதத்தன் பிரம்மன் பிரலம்பன் பிரவரன் பிரஸேனன் பிரஹலாதன் பிராசேதஸ் பிராப்தி பிருது பிருதை பிருஹதாஷ்வன் பிருஹஸ்பதி பீஷ்மகன் பீஷ்மர் புதன் புரூரவன் பூதனை பூமாதேவி பூரு பூஜனி பௌண்டரகன் மதிராதேவி மது மதுமதி மயன் மனு மஹாமாத்ரன் மாயாதேவி மாயாவதி மார்க்கண்டேயர் மித்ரஸஹர் முசுகுந்தன் முரு முருகன் முஷ்டிகன் யசோதை யது யயாதி யுதிஷ்டிரன் ரஜி ராமன் ருக்மவதி ருக்மி ருக்மிணி ரேவதி ரைவதன் ரோஹிணி லவணன் வசிஷ்டர் வராகம் வருணன் வஜ்ரநாபன் வஸு வஸுதேவன் வாமனன் வாயு விகத்ரு விசக்ரன் விதர்ப்பன் விப்ராஜன் விப்ருது வியாசர் விரஜை விருஷ்ணி விஷ்ணு விஷ்வாசி விஷ்வாமித்ரர் விஷ்வாவஸு விஸ்வகர்மன் வேனன் வைசம்பாயனர் வைவஸ்வத மனு ஜயந்தன் ஜராசந்தன் ஜனமேஜயன் ஜனார்த்தனன் ஜஹ்னு ஜாம்பவான் ஜியாமோகன் ஜ்வரம் ஸகரன் ஸத்யபாமா ஸத்யவிரதன் ஸத்ராஜித் ஸத்வான் ஸஹஸ்ரதன் ஸ்ரீதாமன் ஸ்ரீதேவ ஸ்வேதகர்ணன் ஹம்சன் ஹயக்ரீவன் ஹரி ஹரியஷ்வன் ஹரிஷ்சந்திரன் ஹிரண்யகசிபு ஹிரண்யாக்ஷன்