அதை²கபஞ்சாஶத்தமோ(அ)த்⁴யாய꞉
க்ருஷ்ணபீ⁴ஷ்மகஸம்வாத³꞉
பீ⁴ஷ்மக உவாச
புத்ரோ மே பா³லபா⁴வேந ப⁴கி³நீம் தா³துமிச்ச²தி |
ஸ்வயம்வரே நரேந்த்³ராணாம் ந சாஹம் தா³துமுத்ஸஹே ||2-51-1
அதீவ பா³லபா⁴வத்வாத்³தா³துமிச்சே²ந்மதிர்மம |
ஏகா ஹ்யேகம் ஸமாலோக்ய வரயிஷ்யதி மே மதி꞉ ||2-51-2
அத꞉ ப்ரஸாத³யிஷ்யே த்வாம் புத்ரது³ர்நயஹேதுநா |
ப்ரஸாத³ம் குரு தே³வேஶ க்ஷந்துமர்ஹஸி மே ப்ரபோ⁴ ||2-51-3
ஶ்ரீக்ருஷ்ண உவாச
பா³லபா⁴வேந புத்ரேண சாலிதம் ந்ருபமண்ட³லம் |
யதா³ ப⁴வதி வை ப்ராஉட⁴꞉ கீத்³ருஶோ(அ)விநயோ ப⁴வேத் ||2-51-4
ஸூர்யேந்து³ஸத்³ருஶால்லோகாம்ஸ்தபஸோபார்ஜிதஶ்ரிய꞉ |
லோகே(அ)ஸ்மிந்நரதே³வாநாம் மஹாகுலஸமுத்³ப⁴வாந் ||2-51-5
ஏகஸ்யாபி ந்ருபஸ்யாக்³ரே மோஹாத்³யோ விதத²ம் வதே³த் |
ந ஸ திஷ்ட²தி லோகே(அ)ஸ்மிந்நிர்த³ஹேத்³த³ண்ட³வஹ்நிநா |2-51-6
ஏஷ த⁴ர்மோ நரேந்த்³ராணாமிதி தே விதி³தம் ப்ரபோ⁴ |
லோகத⁴ர்மம் புரஸ்க்ருத்ய புரா கீ³தம் ஸ்வயம்பு⁴வா ||2-51-7
கத²ம் தவ ஸுதஸ்தேஷாமக்³ரதோ மநுஜேஶ்வர꞉ |
வக்துமர்ஹதி ராஜேந்த்³ர விதத²ம் ராஜஸம்ஸதி³ ||2-51-8
தாத்³ருஶம் ரங்க³மதுலம் காரயம்ஸ்தநயஸ்தவ |
கத²ம் த்வயா ஹ்யவிஜ்ஞாத இதி மே ஸம்ஶயோ மஹாந் ||2-51-9
ஆக³தாநாம் நரேந்த்³ராணாமநலார்கேந்து³வர்சஸாம் |
யதா²ர்ஹேண து ஸம்பூஜ்ய ஆதித்²யம் க்ருதவாநஸி ||2-51-10
ரதா²ஶ்வநரநாகா³நாம் விமர்த³மதுலம் ததா² |
கத²ம் ந ஜ்ஞாதவாந்ராஜம்ஸ்தவ புத்ரஸ்ய சேஷ்டிதம் ||2-51-11
விஷாதோ³ ந ப⁴வேத³த்ர சதுரங்க³ப³லாக³மே |
கத²ம் ந ஜ்ஞாயதே ராஜந்நிதி மே பு³த்³தி⁴ஸம்ஶய꞉ ||2-51-12
மமாக³மநமேவேஹ ப்ராயேண ந ஹிதம் தவ |
அதோ ந க்ருதமாதித்²யமபாத்ராய நரேஶ்வர ||2-51-13
பாத்ரேப்⁴யோ தீ³யதாம் கந்யா மாமபாஸ்ய நரேஶ்வர |
மமாக³மநதோ³ஷேண கத²ம் கந்யாம் ந தா³ஸ்யஸே ||2-51-14
கந்யாவிக்⁴நம் ச குர்வாணோ நரகே பரிபச்யதே |
இதி த⁴ர்மவிதை³ர்கீ³தம் மந்வாதி³பி⁴ர்நரோத்தமை꞉ ||2-51-15
அதோ(அ)ர்த²ம் ந ப்ரவிஷ்டோ(அ)ஹம் ரங்க³மத்⁴யே விஶாம்பதே |
விதி³த்வா ந க்ருதாதித்²யம் நரதே³வ தவாலயம் ||2-51-16
ஹ்ரியாபி⁴பூ⁴தோ ராஜேந்த்³ர பார்தி²வோ(அ)ஹம் நராதி⁴ப |
வித³ர்ப⁴நக³ரே ராஜந்ப³லவிஶ்ராமஹேதுநா ||2-51-17
ஆவாப்⁴யாம் க்ருதமாதித்²யம் கைஶிகஸ்து ப்ரியாதிதி²꞉ |
உஷிதௌ ச யதா² ஸ்வர்கே³ புரா க³ருட³கேஶவௌ ||2-51-18
வைஶம்பாயந உவாச
ஏவமேவ ப்³ருவாணம் து க்ருஷ்ணம் வாக்³வஜ்ரசோதி³தம் |
ஶ்லக்ஷ்ணவாசாம்பு³நா(ஆ)ஸிச்ய ஶமிதோக்³நிரிவ ஜ்வலந் ||2-51-19
பீ⁴ஷ்மக உவாச
ப்ரஸீத³ தே³வலோகேஶ பாஹி மாம் லோகஶாஸந |
அஜ்ஞாநதமஸாவிஷ்டம் ஜ்ஞாநசக்ஷு꞉ப்ரதோ³ ப⁴வ ||2-51-20
மாநுஷ்யே மாம் ஸசக்ஷுஷ்ட்வாத³ஸம்யக்³விதி³தா வயம் |
ந ப்ரஸித்³த்⁴யந்தி கர்மாணி க்ரியதாமவிசாரணாத் ||2-51-21
ப⁴வந்தம் ஶரணம் ப்ராப்ய தே³வாநாமபி தை³வதம் |
ஸம்யக்³ப⁴வது மே த்³ருஷ்டி꞉ ஸம்பஶ்யந்து ச மே க்ரியா꞉ ||2-51-22
அநிஷ்பந்நாமபி க்ரியாம் நயோபேதாம் விசக்ஷணா꞉ |
ப²லதா³ம் ஹி ப்ரகுர்வந்தி மஹாஸேநாபதிர்யதா² ||2-51-23
ப⁴வந்தம் ஶரணம் ப்ராப்ய நாதி பா³த⁴தி மே ப⁴யம் |
யந்மயா சிந்திதம் கார்யம் தத்³ப⁴வாஞ்ச்²ரோதுமர்ஹதி ||2-51-24
ந தா³துமிச்சே² கந்யாம் வை பார்தி²வேப்⁴ய꞉ ஸ்வயம்வரே |
ப்ரஸாத³ம் குரு தே³வேஶ ந கோபம் கர்துமர்ஹஸி ||2-51-25
ஶ்ரீக்ருஷ்ண உவாச
வசநேந கிமுக்தேந த்வயா ராஜந்மஹாமதே |
ஸ்வகந்யாம் தா³ஸ்யஸே நேதி கோ(அ)த்ர நேதா தவாநக⁴ ||2-51-26
மா தே³ஹீதி ந சாக்²யேயம் த³த³ஸ்வேதி ந மே வச꞉ |
ருக்மிண்யா தி³வ்யமூர்தித்வம் ஸம்ப³ந்தே⁴ காரணம் மம ||2-51-27
மேருகூடே புரா தே³வை꞉ க்ருதமம்ஶாவதாரணம் |
ததா³ நிஸ்ருஷ்டா ஸா பூர்வம் க³ச்ச² த்வம் பதிநா ஸஹ ||2-51-28
மாநுஷ்யே குண்டி³நக³ரே பீ⁴ஷ்மகஸ்யாங்க³நோத³ரே |
ஜாயஸ்வ விபுலஶ்ரோணி ப்ரத்யவேக்ஷ்ய ச வாஸவம் || 2-51-29
தேநாஹம் வ꞉ ப்ரவக்ஷ்யாமி ராஜந்நக்ருதகம் வச꞉ |
ஶ்ருத்வா ஸ்வயம் விநிஶ்சித்ய யது³க்தம் தத்கரிஷ்யதி ||2-51-30
ருக்மிணீ நாம தே கந்யா ந ஸா ப்ராக்ருதமாநுஷீ |
ஶ்ரீரேஷா ப்³ரஹ்மவாக்யேந ஜாதா கேநாபி ஹேதுநா ||2-51-31
ந ச ஸா மாநுஜேந்த்³ராணாம் ஸ்வயம்வரவிதி⁴க்ஷமா |
ஏகா த்வேகாய தா³தவ்யா இதி த⁴ர்மோ வ்யவஸ்தி²த꞉ ||2-51-32
ந ச தாம் ஶக்யஸே ராஜம்ˮல்லக்ஷ்மீம் தா³தும் ஸ்வயம்வரே |
ஸத்³ருஶம் வரமாலோக்ய தா³துமர்ஹஸி த⁴ர்மத꞉ ||2-51-33
அதோ(அ)ர்த²ம் வைநதேயோ(அ)யம் விக்⁴நகாரணஹேதுநா |
ஆக³த꞉ குண்டி³நக³ரே தே³வராஜேந சோதி³த꞉ ||2-51-34
அஹம் சைவாக³தோ ராஜ்ஞாம் த்³ரஷ்டுகாமோ மஹோத்ஸவம் |
தாம் ச கந்யாம் வராரோஹாம் பத்³மேந ரஹிதாம் ஶ்ரியம் ||2-51-35
க்ஷந்தவ்யமிதி யத்ப்ரோக்தம் த்வயா ராஜந்மமாக்³ரத꞉ |
யுக்திபூர்வமஹம் மந்யே கலுஷாய ந பார்தி²வ ||2-51-36
பூர்வமேவ மயா(ஆ)க்²யாதம் யேநாஸ்மி விஷயே தவ |
ஆக³த꞉ ஸௌம்யரூபேண தேநைவ க்ஷாந்தவாந் விபோ⁴ ||2-51-37
க்ஷாந்தேஷு கு³ணபா³ஹுல்யம் தோ³ஷாபஹரணம் க்ஷமா |
கத²மஸ்மத்³விதே⁴ ராஜந்கலுஷோ வஸதே ஹ்ருதி³ ||2-51-38
குலஜே ஸத்த்வஸம்பந்நே த⁴ர்மஜ்ஞே ஸத்யவாதி³நி |
ப⁴வாத்³ருஶே கத²ம் ராஜந்கலுஷோ பு⁴வி வர்ததே ||2-51-39
க்ஷந்தோ(அ)யமிதி மந்தவ்யம் மம ஸேநாஸஹாக³தம் |
ந சாஹம் ஸேநயா ஸார்த⁴ம் யாஸ்யாமி ரிபுவாஹிநீம் ||2-51-40
அக்ஷாந்தஶ்சாரிஸேநாயாம் யாஸ்யாமி த்³விஜவாஹநே |
ஸ்தி²த꞉ ஸோமார்கஸங்காஶாந்யாயுதா⁴நி கரைர்வ்ருத꞉ ||2-51-41
மாந்யோ(அ)ஸ்மாகம் த்வயா ராஜந்வயஸா ச பிதா ஸம꞉ |
பாலயஸ்வ புரீம் ஸம்யக்க்ஷத்ரேஷு பித்ருவத்³வஸ ||2-51-42
கலுஷோ நாம ராஜேந்த்³ர வஸேத்காபுருஷேஷு வை |
ஶூரேஷு ஶுத்³த⁴பா⁴வேஷு கலுஷோ வஸதே கத²ம் ||2-51-43
ஜாநீத்⁴வமேஷா மே வ்ருத்தி꞉ புத்ரேஷு பித்ருவத்³வயம் |
இமாவபி ச ராஜாநௌ வித³ர்ப⁴நக³ராதி⁴பௌ ||2-51-44
ஆதித்²யகரணே(அ)ஸ்மாகம் ஸ்வராஜ்யம் த³த³தாவுபௌ⁴ |
தேந தா³நப²லேநாஸ்ய த³ஶபூர்வா தி³வம் க³தா꞉ ||2-51-45
ப⁴விஷ்யாஶ்சைவ ராஜாந꞉ புத்ரபௌத்ரா த³ஶாவரா꞉ |
தே(அ)பி தத்ரைவ யாஸ்யந்தி தே³வலோகம் நராதி⁴பா꞉ ||2-51-46
அநயோ꞉ ஸுசிரம் காலம் பு⁴க்த்வா ராஜ்யமகண்டகம் |
யதா³பி⁴லாஷோ மோக்ஷஸ்ய யாஸ்யேதே நிர்வ்ருதிம் ஸுக²ம் ||2-51-47
நரேந்த்³ராஶ்ச மஹாபா⁴கா³ யே(அ)பி⁴ஷேசிதுமாக³தா꞉ |
காலேந தே(அ)பி யாஸ்யந்தி தே³வலோகம் த்ரிவிஷ்டபம் ||2-51-48
ஸ்வஸ்தி வோ(அ)ஸ்து க³மிஷ்யாமி வைநதேயஸஹாயவாந் |
நக³ரீம் மது²ராம் ரம்யாம் போ⁴ஜராஜேந பாலிதாம் ||2-51-49
வைஶம்பாயந உவாச
ஏவமுக்த்வா து ராஜாநம் பீ⁴ஷ்மகம் யது³நந்த³ந꞉ |
ராஜ்ஞஶ்சைவமுபாமந்த்ர்ய வைத³ர்பா⁴ப்⁴யாம் விஷேஷத꞉ |
ஸபா⁴ந்நிஷ்க்ரம்ய தே³வேஶோ ஜகா³ம ரத²மந்திகம் ||2-51-50
தத꞉ ப்ரஹ்ருஷ்டோ ராஜர்ஷிர்பீ⁴ஷ்மக꞉ கில கேஶவம் |
தே ஸர்வே ச மஹீபாலா விஷண்ணவத³நாப⁴வந் ||2-51-51
ஆத்³யம் ஸ்வாயம்பு⁴வம் ரூபம் ஸுராஸுரநமஸ்க்ருதம் |
ஸஹ்ஸ்ரபாத்ஸஹஸ்ராக்ஷம் ஸஹஸ்ரபு⁴ஜவிக்³ரஹம் ||2-51-52
ஸஹஸ்ரஶிரஸம் தே³வம் ஸஹ்ஸ்ரமுகுடோஜ்ஜ்வலம் |
தி³வ்யமால்யாம்ப³ரத⁴ரம் தி³வ்யக³ந்தா⁴நுலேபநம் ||2-51-53
தி³வ்யாப⁴ரணஸம்யுக்தம் தி³வ்யாநேகோத்³யதாயுத⁴ம் |
க்ருஷ்ணம் ரக்தாரவிந்தா³க்ஷம் சந்த்³ரஸூர்யாக்³நிலோசநம் ||2-51-54
த்³ருஷ்ட்வா ஸ ராஜா ராஜேந்த்³ரம் ப்ரணிபத்ய க்ருதாஞ்ஜலி꞉ |
வாங்மந꞉காயஸம்யுக்தம் ஸ்தோதுமாரப்³த⁴வாம்ஸ்ததா³ ||2-51-55
பீ⁴ஷ்மக உவாச
தே³வதே³வ நமஸ்துப்⁴யமநாதி³நித⁴நாய வை |
ஶாஶ்வதாயாதி³தே³வாய நாராயண பராயண ||2-51-56
ஸ்வய்ம்பு⁴வே ச விஶ்வாய ஸ்தா²ணவே வேத⁴ஸாய ச |
பத்³மநாபா⁴ய ஜடிநே த³ண்டி³நே பிங்க³லாய ச ||2-51-57
ஹம்ஸப்ரபா⁴ய ஹம்ஸாய சக்ரரூபாய வை நம꞉ |
வைகுண்டா²ய நமஸ்தஸ்மை அஜாய பரமாத்மநே ||2-51-58
ஸத³ஸத்³பா⁴வயுக்தாய புராணபுருஷாய ச |
புருஷோத்தமாய யுக்தாய நிர்கு³ணாய நமோ(அ)ஸ்து தே ||2-51-59
வரதோ³ ப⁴வ மே நித்யம் த்வத்³ப⁴க்தாய ஸுரோத்தம |
லோகநாதோ²(அ)ஸி நாத² த்வம் விஷ்ணுஸ்த்வம் விதி³தாத்மநாம் ||2-51-60
வைஶம்பாயந உவாச
ஏவம் ஸ்துத்வா மஹாதே³வம் ந்ருபாணாமக்³ரதோ ந்ருப꞉ |
மஹார்ஹமணிமுக்தாபி⁴ர்வஜ்ரவைதூ³ர்யஹாஸிநம் ||2-51-61
ஶாதகும்ப⁴ஸ்ய நிசயம் க்ருஷ்ணாய ப்ரத³தௌ³ ந்ருப꞉ |
புநஶ்சக்ரே நமஸ்காரம் வைநதேயே மஹாப³லே ||2-51-62
பீ⁴ஷ்மக உவாச
நமஸ்தஸ்மை க²கே³ந்த்³ராய நமோ மாருதரம்ஹஸே |
காமரூபாய தி³வ்யாய காஶ்யபாய ச வை நம꞉ ||2-51-63
வைஶம்பாயந உவாச
இதி ஸங்க்ஷேபத꞉ ஸ்துத்வா ஸத்க்ருத்ய வரபூ⁴ஷணை꞉ |
ததோ விஸர்ஜயாமாஸ க்ருஷ்ணம் கமலலோசநம் ||2-51-64
அநுஜக்³முர்ந்ருபாஶ்சைவ ப்ரஸ்தி²தம் வாஸவாநுஜம் |
ப்ரதிக்³ருஹ்ய ச ஸத்காரம் ந்ருபாநாமந்த்ர்ய வீர்யவாந் ||2-51-65
ஜகா³ம மது²ராம் க்ருஷ்ணோ த்³யோதயாநோ தி³ஶோ த³ஶ |
வைநதேயம் புரஸ்க்ருத்ய ஸௌம்யரூபம் க²கோ³த்தமம் ||2-51-66
மஹதா ரத²வ்ருந்தே³ந பரிவார்ய ஸமந்தத꞉ |
பே⁴ரீபடஹநாதே³ந ஶங்க²து³ந்து³பி⁴நி꞉ஸ்வநை꞉ ||2-51-67
ப்³ரும்ஹிதேந ச நாகா³நாம் ஹயாநாம் ஹேஷிதேந ச |
ஸிம்ஹநாதே³ந ஶூராணாம் ரத²நேமிஸ்வநேந ச ||2-51-68
துமுல꞉ ஸுமஹாநாஸீந்மஹாமேக⁴ரவோபம꞉ |
க³தே க்ருஷ்ணே மஹாவீர்யே ஆதா³ய வரமாஸநம் ||2-51-69
ஸபா⁴மாதா³ய தே³வாஶ்ச ப்ரயயுஸ்த்ரித³ஶாலயம் |
மஹதா சதுரங்கே³ண ப³லேந பரிவாரிதா꞉ ||2-51-70
க்ரோஶமாத்ரமுபவ்ரஜ்ய அநுஜ்ஞாதே ஜநார்த³நே |
ப்ரயயுஸ்தே ந்ருபா꞉ ஸர்வே புநரேவ ஸ்வயம்வரம் ||2-51-71
இதி ஶ்ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஶே விஷ்ணுபர்வணீ
க்ருஷ்ணாபி⁴ஷேகோ நாமைகபஞ்சாஶத்தமோ(அ)த்⁴யாய꞉
Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter
Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/vishnuparva/hv_2_51_mpr.html
##Harivamsha Maha Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 51 - Conversation between Krishna and Bhishmaka
Itranslated by K S Ramachandran, ,
September 5, 2008
Note : This chapter is named in the end as 'The coronation of
Krishna". But the coronation was narrated in
the last chapter, not here! ##
Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
---------------------------------------------------------------
athaikapa~nchAshattamo.adhyAyaH
kR^iShNabhIShmakasaMvAdaH
bhIShmaka uvAcha
putro me bAlabhAvena bhaginIM dAtumichChati |
svayaMvare narendrANAM na chAhaM dAtumutsahe ||2-51-1
atIva bAlabhAvatvAddAtumichChenmatirmama |
ekA hyekaM samAlokya varayiShyati me matiH ||2-51-2
ataH prasAdayiShye tvAM putradurnayahetunA |
prasAdaM kuru devesha kShantumarhasi me prabho ||2-51-3
shrIkR^iShNa uvAcha
bAlabhAvena putreNa chAlitaM nR^ipamaNDalam |
yadA bhavati vai prAuDhaH kIdR^isho.avinayo bhavet ||2-51-4
sUryendusadR^ishAllokAMstapasopArjitashriyaH |
loke.asminnaradevAnAM mahAkulasamudbhavAn ||2-51-5
ekasyApi nR^ipasyAgre mohAdyo vitathaM vadet |
na sa tiShThati loke.asminnirdaheddaNDavahninA |2-51-6
eSha dharmo narendrANAmiti te viditaM prabho |
lokadharmaM puraskR^itya purA gItaM svayaMbhuvA ||2-51-7
kathaM tava sutasteShAmagrato manujeshvaraH |
vaktumarhati rAjendra vitathaM rAjasaMsadi ||2-51-8
tAdR^ishaM ra~NgamatulaM kArayaMstanayastava |
kathaM tvayA hyavij~nAta iti me saMshayo mahAn ||2-51-9
AgatAnAM narendrANAmanalArkenduvarchasAm |
yathArheNa tu saMpUjya AtithyaM kR^itavAnasi ||2-51-10
rathAshvanaranAgAnAM vimardamatulaM tathA |
kathaM na j~nAtavAnrAjaMstava putrasya cheShTitam ||2-51-11
viShAdo na bhavedatra chatura~NgabalAgame |
kathaM na j~nAyate rAjanniti me buddhisaMshayaH ||2-51-12
mamAgamanameveha prAyeNa na hitaM tava |
ato na kR^itamAtithyamapAtrAya nareshvara ||2-51-13
pAtrebhyo dIyatAM kanyA mAmapAsya nareshvara |
mamAgamanadoSheNa kathaM kanyAM na dAsyase ||2-51-14
kanyAvighnaM cha kurvANo narake paripachyate |
iti dharmavidairgItaM manvAdibhirnarottamaiH ||2-51-15
ato.arthaM na praviShTo.ahaM ra~Ngamadhye vishAMpate |
viditvA na kR^itAtithyaM naradeva tavAlayam ||2-51-16
hriyAbhibhUto rAjendra pArthivo.ahaM narAdhipa |
vidarbhanagare rAjanbalavishrAmahetunA ||2-51-17
AvAbhyAM kR^itamAtithyaM kaishikastu priyAtithiH |
uShitau cha yathA svarge purA garuDakeshavau ||2-51-18
vaishampAyana uvAcha
evameva bruvANaM tu kR^iShNaM vAgvajrachoditam |
shlakShNavAchAmbunA.a.asichya shamitogniriva jvalan ||2-51-19
bhIShmaka uvAcha
prasIda devalokesha pAhi mAM lokashAsana |
aj~nAnatamasAviShTaM j~nAnachakShuHprado bhava ||2-51-20
mAnuShye mAM sachakShuShTvAdasamyagviditA vayam |
na prasiddhyanti karmANi kriyatAmavichAraNAt ||2-51-21
bhavantaM sharaNaM prApya devAnAmapi daivatam |
samyagbhavatu me dR^iShTiH saMpashyantu cha me kriyAH ||2-51-22
aniShpannAmapi kriyAM nayopetAM vichakShaNAH |
phaladAM hi prakurvanti mahAsenApatiryathA ||2-51-23
bhavantaM sharaNaM prApya nAti bAdhati me bhayam |
yanmayA chintitaM kAryaM tadbhavA~nChrotumarhati ||2-51-24
na dAtumichChe kanyAM vai pArthivebhyaH svayaMvare |
prasAdaM kuru devesha na kopaM kartumarhasi ||2-51-25
shrIkR^iShNa uvAcha
vachanena kimuktena tvayA rAjanmahAmate |
svakanyAM dAsyase neti ko.atra netA tavAnagha ||2-51-26
mA dehIti na chAkhyeyaM dadasveti na me vachaH |
rukmiNyA divyamUrtitvaM saMbandhe kAraNaM mama ||2-51-27
merukUTe purA devaiH kR^itamaMshAvatAraNam |
tadA nisR^iShTA sA pUrvaM gachCha tvaM patinA saha ||2-51-28
mAnuShye kuNDinagare bhIShmakasyA~Nganodare |
jAyasva vipulashroNi pratyavekShya cha vAsavam || 2-51-29
tenAhaM vaH pravakShyAmi rAjannakR^itakaM vachaH |
shrutvA svayaM vinishchitya yaduktaM tatkariShyati ||2-51-30
rukmiNI nAma te kanyA na sA prAkR^itamAnuShI |
shrIreShA brahmavAkyena jAtA kenApi hetunA ||2-51-31
na cha sA mAnujendrANAM svayaMvaravidhikShamA |
ekA tvekAya dAtavyA iti dharmo vyavasthitaH ||2-51-32
na cha tAM shakyase rAja.NllakShmIM dAtuM svayaMvare |
sadR^ishaM varamAlokya dAtumarhasi dharmataH ||2-51-33
ato.arthaM vainateyo.ayaM vighnakAraNahetunA |
AgataH kuNDinagare devarAjena choditaH ||2-51-34
ahaM chaivAgato rAj~nAM draShTukAmo mahotsavam |
tAM cha kanyAM varArohAM padmena rahitAM shriyam ||2-51-35
kShantavyamiti yatproktaM tvayA rAjanmamAgrataH |
yuktipUrvamahaM manye kaluShAya na pArthiva ||2-51-36
pUrvameva mayA.a.akhyAtaM yenAsmi viShaye tava |
AgataH saumyarUpeNa tenaiva kShAntavAn vibho ||2-51-37
kShAnteShu guNabAhulyaM doShApaharaNaM kShamA |
kathamasmadvidhe rAjankaluSho vasate hR^idi ||2-51-38
kulaje sattvasaMpanne dharmaj~ne satyavAdini |
bhavAdR^ishe kathaM rAjankaluSho bhuvi vartate ||2-51-39
kShanto.ayamiti mantavyaM mama senAsahAgatam |
na chAhaM senayA sArdhaM yAsyAmi ripuvAhinIm ||2-51-40
akShAntashchArisenAyAM yAsyAmi dvijavAhane |
sthitaH somArkasa~NkAshAnyAyudhAni karairvR^itaH ||2-51-41
mAnyo.asmAkaM tvayA rAjanvayasA cha pitA samaH |
pAlayasva purIM samyakkShatreShu pitR^ivadvasa ||2-51-42
kaluSho nAma rAjendra vasetkApuruSheShu vai |
shUreShu shuddhabhAveShu kaluSho vasate katham ||2-51-43
jAnIdhvameShA me vR^ittiH putreShu pitR^ivadvayam |
imAvapi cha rAjAnau vidarbhanagarAdhipau ||2-51-44
AtithyakaraNe.asmAkaM svarAjyaM dadatAvubhau |
tena dAnaphalenAsya dashapUrvA divaM gatAH ||2-51-45
bhaviShyAshchaiva rAjAnaH putrapautrA dashAvarAH |
te.api tatraiva yAsyanti devalokaM narAdhipAH ||2-51-46
anayoH suchiraM kAlaM bhuktvA rAjyamakaNTakam |
yadAbhilASho mokShasya yAsyete nirvR^itiM sukham ||2-51-47
narendrAshcha mahAbhAgA ye.abhiShechitumAgatAH |
kAlena te.api yAsyanti devalokaM triviShTapam ||2-51-48
svasti vo.astu gamiShyAmi vainateyasahAyavAn |
nagarIM mathurAM ramyAM bhojarAjena pAlitAm ||2-51-49
vaishampAyana uvAcha
evamuktvA tu rAjAnaM bhIShmakaM yadunandanaH |
rAj~nashchaivamupAmantrya vaidarbhAbhyAM viSheShataH |
sabhAnniShkramya devesho jagAma rathamantikam ||2-51-50
tataH prahR^iShTo rAjarShirbhIShmakaH kila keshavam |
te sarve cha mahIpAlA viShaNNavadanAbhavan ||2-51-51
AdyaM svAyaMbhuvaM rUpaM surAsuranamaskR^itam |
sahsrapAtsahasrAkShaM sahasrabhujavigraham ||2-51-52
sahasrashirasaM devaM sahsramukuTojjvalam |
divyamAlyAmbaradharaM divyagandhAnulepanam ||2-51-53
divyAbharaNasaMyuktaM divyAnekodyatAyudham |
kR^iShNaM raktAravindAkShaM chandrasUryAgnilochanam ||2-51-54
dR^iShTvA sa rAjA rAjendraM praNipatya kR^itA~njaliH |
vA~NmanaHkAyasaMyuktaM stotumArabdhavAMstadA ||2-51-55
bhIShmaka uvAcha
devadeva namastubhyamanAdinidhanAya vai |
shAshvatAyAdidevAya nArAyaNa parAyaNa ||2-51-56
svayMbhuve cha vishvAya sthANave vedhasAya cha |
padmanAbhAya jaTine daNDine pi~NgalAya cha ||2-51-57
haMsaprabhAya hamsAya chakrarUpAya vai namaH |
vaikuNThAya namastasmai ajAya paramAtmane ||2-51-58
sadasadbhAvayuktAya purANapuruShAya cha |
puruShottamAya yuktAya nirguNAya namo.astu te ||2-51-59
varado bhava me nityaM tvadbhaktAya surottama |
lokanAtho.asi nAtha tvaM viShNustvaM viditAtmanAm ||2-51-60
vaishampAyana uvAcha
evaM stutvA mahAdevaM nR^ipANAmagrato nR^ipaH |
mahArhamaNimuktAbhirvajravaidUryahAsinam ||2-51-61
shAtakumbhasya nichayaM kR^iShNAya pradadau nR^ipaH |
punashchakre namaskAraM vainateye mahAbale ||2-51-62
bhIShmaka uvAcha
namastasmai khagendrAya namo mArutaraMhase |
kAmarUpAya divyAya kAshyapAya cha vai namaH ||2-51-63
vaishampAyana uvAcha
iti sa~NkShepataH stutvA satkR^itya varabhUShaNaiH |
tato visarjayAmAsa kR^iShNaM kamalalochanam ||2-51-64
anujagmurnR^ipAshchaiva prasthitaM vAsavAnujam |
pratigR^ihya cha satkAraM nR^ipAnAmantrya vIryavAn ||2-51-65
jagAma mathurAM kR^iShNo dyotayAno disho dasha |
vainateyaM puraskR^itya saumyarUpaM khagottamam ||2-51-66
mahatA rathavR^indena parivArya samantataH |
bherIpaTahanAdena sha~NkhadundubhiniHsvanaiH ||2-51-67
bR^iMhitena cha nAgAnAM hayAnAM heShitena cha |
simhanAdena shUrANAM rathanemisvanena cha ||2-51-68
tumulaH sumahAnAsInmahAmegharavopamaH |
gate kR^iShNe mahAvIrye AdAya varamAsanam ||2-51-69
sabhAmAdAya devAshcha prayayustridashAlayam |
mahatA chatura~NgeNa balena parivAritAH ||2-51-70
kroshamAtramupavrajya anuj~nAte janArdane |
prayayuste nR^ipAH sarve punareva svayaMvaram ||2-51-71
iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNI
kR^iShNAbhiSheko nAmaikapa~nchAshattamo.adhyAyaH
| Previous | | English M.M.Dutt | | Tamil Translation | | Next |
