அத² சதுர்தோ²(அ)த்⁴யாய꞉
விஸ்²ன்வவதாரவர்ணனம்
வைஸ²ம்பாயன உவாச
க்ருதே க³ர்ப⁴விதா⁴னே து தே³வகீ தே³வதோபமா |
ஜக்³ராஹ ஸப்த தான்க³ர்பா⁴ன்யதா²வத்ஸமுதா³ஹ்ருதான் ||2-4-1
ஷத்³க³ர்பா⁴ன்னிஸ்ஸ்ருதான்கம்ஸஸ்தாஞ்ஜகா⁴ன ஸி²லாதலே |
ஆபன்னம் ஸப்தமம் க³ர்ப⁴ம் ஸா நினாயாத² ரோஹிணீம் ||2-4-2
அர்த⁴ராத்ரே ஸ்தி²தம் க³ர்ப⁴ம் பாதயந்தீ ரஜஸ்வலா |
நித்³ரயா ஸஹஸாவிஷ்டா பபாத த⁴ரணீதலே ||2-4-3
ஸா ஸ்வப்னமிவ தம் த்³ருஷ்ட்வா ஸ்வே க³ர்பே⁴ க³ர்ப⁴மாத³த⁴த் |
அபஸ்²யந்தீ ச தம் க³ர்ப⁴ம் முஹூர்தம் வ்யதி²தாப⁴வத் ||2-4-4
தாமாஹ நித்³ரா ஸம்விக்³னாம் நைஸே² தமஸி ரோஹிணீம் |
ரோஹிணீமிவ ஸோமஸ்ய வஸுதே³வஸ்ய தீ⁴மத꞉ ||2-4-5
கர்ஷணேனாஸ்ய க³ர்ப⁴ஸ்ய ஸ்வக³ர்பே⁴ சாஹிதஸ்ய வை |
ஸங்கர்ஷணோ நாம ஸுத꞉ ஸு²பே⁴ தவ ப⁴விஷ்யதி ||2-4-6
ஸா தம் புத்ரமவாப்யைவம் ஹ்ருஷ்டா கிஞ்சித³வாங்முகா² |
விவேஸ² ரோஹிணீ வேஸ்²ம ஸுப்ரபா⁴ ரோஹிணீ யதா² ||2-4-7
தஸ்ய க³ர்ப⁴ஸ்ய மார்கே³ண க³ர்ப⁴மாத⁴த்த தே³வகீ |
யத³ர்த²ம் ஸப்த தே க³ர்பா⁴꞉ கம்ஸேன வினிபாதிதா꞉ ||2-4-8
தம் து க³ர்ப⁴ம் ப்ரயத்னேன ரரக்ஷுஸ்தஸ்ய மந்த்ரிண꞉ |
ஸோ(அ)ப்யத்ர க³ர்ப⁴வஸதௌ வஸத்யாத்மேச்ச²யா ஹரி꞉ ||2-4-9
யஸோ²தா³பி ஸமாத⁴த்த க³ர்ப⁴ம் தத³ஹரேவ து |
விஷ்ணோ꞉ ஸ²ரீரஜாம் நித்³ராம் விஷ்ணுனிர்தே³ஸ²காரிணீம் ||2-4-10
க³ர்ப⁴காலே த்வஸம்பூர்ணே அஷ்டமே மாஸி தே ஸ்த்ரியௌ |
தே³வகீ ச யஸோ²தா³ ச ஸுஷுவாதே ஸமம் ததா³ ||2-4-11
யாமேவ ரஜனீம் க்ருஷ்ணோ ஜஜ்ஞே வ்ருஷ்ணிகுலோத்³வஹ꞉ |
தாமேவ ரஜனீம் கன்யாம் யஸோ²தா³பி வ்யஜாயத ||2-4-12
நந்த³கோ³பஸ்ய பா⁴ர்யைகா வஸுதே³வஸ்ய சாபரா |
துல்யகாலம் ச க³ர்பி⁴ண்யௌ யஸோ²தா³ தே³வகீ ததா² ||2-4-13
தே³வக்யஜனயத்³விஷ்ணும் யஸோ²தா³ தாம் து தா³ரிகாம் |
முஹூர்தே(அ)பி⁴ஜிதி ப்ராப்தே ஸார்த⁴ராத்ரே விபூ⁴ஷிதே ||2-4-14
ஸாக³ரா꞉ ஸமகம்பந்த சேலுஸ்²ச த⁴ரணீத⁴ரா꞉ |
ஜஜ்வலுஸ்²சாக்³னய꞉ ஸா²ந்தா ஜாயமானே ஜனார்த³னே ||2-4-15
ஸி²வாஸ்²சப்ரவவுர்வாதா꞉ ப்ரஸா²ந்தமப⁴வத்³ரஜ꞉ |
ஜ்யோதீம்ஷ்யதிவ்யகாஸ²ந்த ஜாயமானே ஜனார்த³னே ||2-4-16
அபி⁴ஜின்னாம நக்ஷத்ரம் ஜயந்தீ நாம ஸ²ர்வரீ |
முஹூர்தோ விஜயோ நாம யத்ர ஜாதோ ஜனார்த³ன꞉ |
அவ்யக்த꞉ ஸா²ஸ்²வத꞉ ஸூக்ஷ்மோ ஹரிர்னாராயண꞉ ப்ரபு⁴꞉ ||2-4-17
ஜாயமானோ ஹி ப⁴க³வான்னயனைர்மோஹயன்ப்ரபு⁴꞉ |
அனாஹதா து³ந்து³ப⁴யோ தே³வானாம் ப்ராணத³ந்தி³வி ||2-4-18
ஆகாஸா²த்புஷ்பவ்ருஷ்டிம் ச வவர்ஷ த்ரித³ஸே²ஸ்²வர꞉ |
கீ³ர்பி⁴ர்மங்க³லயுக்தாபி⁴꞉ ஸ்துவந்தோ மது⁴ஸூத³னம் ||2-4-19
மஹர்ஷய꞉ ஸக³ந்த⁴ர்வா உபதஸ்து²꞉ ஸஹாப்ஸரா꞉ |
ஜாயமானே ஹ்ருஷீகேஸே² ப்ரஹ்ருஷ்டமப⁴வஜ்ஜக³த் ||2-4-20
இந்த்³ரஸ்²ச த்ரித³ஸை²꞉ ஸார்த⁴ம் துஷ்டாவ மது⁴ஸூத³னம் |
வஸுதே³வஸ்²ச தம் ராத்ரௌ ஜாதம் புத்ரமதோ⁴க்ஷஜம் ||2-4-21
ஸ்²ரீவத்ஸலக்ஷணம் த்³ருஷ்ட்வா யுதம் தி³வ்யைஸ்²ச லக்ஷணை꞉ |
உவாச வஸுதே³வஸ்து ரூபம் ஸம்ஹர வை ப்ரபோ⁴ ||2-4-22
பீ⁴தோ(அ)ஹம் தே³வ கம்ஸஸ்ய தஸ்மாதே³வம் ப்³ரவீம்யஹம் |
மம புத்ரா ஹதாஸ்தேன தவ ஜ்யேஷ்டா²ம்பு³ஜேக்ஷண ||2-4-23
வைஸ²ம்பாயன உவாச
வஸுதே³வவச꞉ ஸ்²ருத்வா ரூபம் சாஹரத³ச்யுத꞉ |
அனுஜ்ஞாப்ய பித்ருத்வேன நந்த³ கோ³பக்³ருஹம் நய ||2-4-24
வஸுதே³வஸ்து ஸங்க்³ருஹ்ய தா³ரகம் க்ஷிப்ரமேவ ச |
யஸோ²தா³யா க்³ருஹம் ராத்ரௌ விவேஸ² ஸுதவத்ஸல꞉ ||2-4-25
யஸோ²தா³யாஸ்த்வவிஜ்ஞாதஸ்தத்ர நிக்ஷிப்ய தா³ரகம் |
ப்ரக்³ருஹ்ய தா³ரிகாம் சைவ தே³வகீஸ²யனே(அ)ன்யஸத் ||2-4-26
பரிவர்தே க்ருதே தாப்⁴யாம் க³ர்பா⁴ப்⁴யாம் ப⁴யவிக்லவ꞉ |
வஸுதே³வ꞉ க்ருதார்தோ² வை நிர்ஜகா³ம நிவேஸ²னாத் ||2-4-27
உக்³ரஸேனஸுதாயாத² கம்ஸாயானகது³ந்து³பி⁴꞉ |
நிவேத³யாமாஸ ததா³ தாம் கன்யாம் வரவர்ணினீம் ||2-4-28
தச்ச்²ருத்வா த்வரித꞉ கம்ஸோ ரக்ஷிபி⁴꞉ ஸஹ வேகி³பி⁴꞉ |
ஆஜகா³ம க்³ருஹத்³வாரம் வஸுதே³வஸ்ய வீர்யவான் ||2-4-29
ஸ தத்ர த்வரிதம் த்³வாரி கிம் ஜாதமிதி சாப்³ரவீத்
தீ³யதாம் ஸீ²க்⁴ரமித்யேவம் வாக்³பி⁴꞉ ஸமதர்ஜயத் ||2-4-30
ததோ ஹாஹாக்ருதா꞉ ஸர்வா தே³வகீப⁴வனே ஸ்த்ரிய꞉ |
உவாச தே³வகீ தீ³னா பா³ஸ்²பக³த்³க³த³யா கி³ரா ||2-4-31
தா³ரிகா து ப்ரஜாதேதி கம்ஸம் ஸமபி⁴யாசதீ |
ஸ்²ரீமந்தோ மே ஹதா꞉ ஸப்த புத்ரக³ர்பா⁴ஸ்த்வயா விபோ⁴ ||2-4-32
தா³ரிகேயம் ஹதைவைஷா பஸ்²யஸ்வ யதி³ மன்யஸே
த்³ருஷ்ட்வா கம்ஸஸ்து தாம் கன்யாமாக்ருஷ்யத முதா³ யுத꞉ ||2-4-33
ஹதைவைஷா யதா³ கன்யா ஜாதேத்யுக்த்வா வ்ருதா²மதி꞉ |
ஸா க³ர்ப⁴ஸ²யனே க்லிஷ்டா க³ர்பா⁴ம்பு³க்லின்னமூர்த⁴ஜா ||2-4-34
கம்ஸஸ்ய புரதோ ந்யஸ்தா ப்ருதி²வ்யாம் ப்ருதி²வீஸமா |
ஸ சைனாம் க்³ருஹ்ய புருஷ꞉ ஸமாவித்⁴யாவதூ⁴ய ச ||2-4-35
உத்³யச்ச²ன்னேவ ஸஹஸா ஸி²லாயாம் ஸமபோத²யத் |
ஸாவதூ⁴தா ஸி²லாப்ருஷ்டே(அ)னிஷ்பிஷ்டா தி³வமுத்பதத் ||2-4-36
ஹித்வா க³ர்ப⁴தனும் ஸா து ஸஹஸா முக்தமூர்த⁴ஜா |
ஜகா³ம கம்ஸமாதி³ஸ்²ய தி³வ்யஸ்ரக³னுலேபனா ||2-4-37
ஹாரஸோ²பி⁴தஸர்வாங்கீ³ முகுடோஜ்ஜ்வலபூ⁴ஷிதா |
கன்யாஇவ ஸாப⁴வன்னித்யம் தி³வ்யா தே³வைரபி⁴ஷ்டுதா ||2-4-38
நீலபீதாம்ப³ரத⁴ரா க³ஜகும்போ⁴பமஸ்தனீ |
ரத²விஸ்தீர்ணஜக⁴னா சந்த்³ரவக்த்ரா சதுர்பு⁴ஜா ||2-4-39
வித்³யுத்³விஸ்பஷ்டவர்ணாபா⁴ பா³லார்கஸத்³ருஸே²க்ஷணா |
பயோத⁴ரஸ்தனவதீ ஸந்த்⁴யேவ ஸபயோத⁴ரா ||2-4-40
ஸா வை நிஸி² தமோக்³ரஸ்தே ப³பௌ⁴ பூ⁴தக³ணாகுலே |
ந்ருத்யதீ ஹஸதீ சைவ விபரீதேன பா⁴ஸ்வதீ ||2-4-41
விஹாயஸி க³தா ரௌத்³ரா பபௌ பானமனுத்தமம் |
ஜஹாஸ ச மஹாஹாஸம் கம்ஸம் ச ருஷிதாப்³ரவீத் ||2-4-42
கம்ஸ கம்ஸாத்மனாஸா²ய யத³ஹம் கா⁴திதா த்வயா |
ஸஹஸா ச ஸமுத்க்ஷிப்ய ஸி²லாயாமபி⁴போதி²தா ||2-4-43
தஸ்மாத்தவாந்தகாலே(அ)ஹம் க்ருஷ்யமாணஸ்ய ஸ²த்ருணா |
பாடயித்வா கரைர்தே³ஹமுஷ்ணம் பாஸ்யாமி ஸோ²ணிதம் ||2-4-44
ஏவமுக்த்வா வசோ கோ⁴ரம் ஸா யதே²ஷ்டேன வர்த்மனா |
ஸ்வம் ஸா தே³வாலயம் தே³வீ ஸக³ணா விசசார ஹ ||2-4-45
ஸா கன்யா வவ்ருதே⁴ தத்ர வ்ருஷ்ணீஸங்க⁴ஸுபூஜிதா |
புத்ரவத்பால்யமானா ஸா வஸுதே³வாஜ்ஞயா ததா³ ||2-4-46
வித்³தி⁴ சைனாமதோ²த்பன்னாமம்ஸா²த்³தே³வீம் ப்ரஜாபதே꞉ |
ஏகானம்ஸா²ம் யோக³கன்யாம் ரக்ஷார்த²ம் கேஸ²வஸ்ய து ||2-4-47
தாம் வை ஸர்வே ஸுமனஸ꞉ பூஜயந்தி ஸ்ம யாத³வா꞉ |
தே³வவத்³தி³வ்யவபுஷா க்ருஷ்ண꞉ ஸம்ரக்ஷிதோ யயா ||2-4-48
தஸ்யாம் க³தாயாம் கம்ஸஸ்து தாம் மேனே ம்ருத்யுமாத்மன꞉ |
விவிக்தே தே³வகீம் சைவ வ்ரீடி³த꞉ ஸமபா⁴ஷத ||2-4-49
கம்ஸ உவாச
ம்ருத்யோ꞉ ஸ்வஸு꞉ க்ருதோ யத்னஸ்தவ க³ர்பா⁴ மயா ஹதா꞉ |
அன்ய ஏவான்யதா தே³வி மம ம்ருத்யுருபஸ்தி²த꞉ ||2-4-50
நைராஸ்²யேன க்ருதோ யத்ன꞉ ஸ்வஜனே ப்ரஹ்ருதம் மயா |
தை³வம் புருஷகாரேண ந சாதிக்ராந்தவானஹம் ||2-4-51
த்யஜ க³ர்ப⁴க்ருதாம் சிந்தாம் ஸந்தாபம் புத்ரஜம் த்யஜ |
ஹேதுபூ⁴தஸ்த்வஹம் தேஷாம் ஸதி காலவிபர்யயே ||2-4-52
கால ஏவ ந்ருணாம் ஸ²த்ரு꞉ காலஸ்²ச பரிணாமக꞉ |
காலோ நயதி ஸர்வம் வை ஹேதுபூ⁴தஸ்து மத்³வித⁴꞉ ||2-4-53
ஆக³மிஷ்யந்தி வை தே³வி யதா²பா⁴க³முபத்³ரவா꞉ |
இத³ம் து கஷ்டம் யஜ்ஜந்து꞉ கர்தாஹமிதி மன்யதே ||2-4-54
மா கார்ஷீ꞉ புத்ரஜாம் சிந்தாம் விலாபம் ஸோ²கஜம் த்யஜ |
ஏவம்ப்ராயோ ந்ருணாம் யோனிர்னாஸ்தி காலஸ்ய ஸம்ஸ்தி²தி꞉ ||2-4-55
ஏஷ தே பாத³யோர்மூர்த்⁴னா புத்ரவத்தவ தே³வகி |
மத்³க³தஸ்த்யஜ்யதாம் ரோஷோ ஜானாம்யபக்ருதம் த்வயி ||2-4-56
இத்யுக்தவந்தம் கம்ஸம் ஸா தே³வகீ வாக்யமப்³ரவீத் |
ஸாஸ்²ருபூர்ணமுகா² தீ³னா ப⁴ர்தாரமுபவீக்ஷதீ |
உத்திஷ்டோ²த்திஷ்ட² வத்ஸேதி கம்ஸம் மாதேவ ஜல்பதீ ||2-4-57
தே³வக்யுவாச
மமாக்³ரதோ ஹதா க³ர்பா⁴ யே த்வயா காமரூபிணா |
காரணம் த்வம் ந வை புத்ர க்ருதாந்தோ(அ)ப்யத்ர காரணம் ||2-4-58
க³ர்ப⁴கர்தனமேதன்மே ஸஹனீயம் த்வயா க்ருதம் |
பாத³யோ꞉ பததா மூர்த்⁴னா ஸ்வம் ச கர்ம ஜுகு³ப்ஸதா ||2-4-59
க³ர்பே⁴ து நியதோ ம்ருத்யுர்பா³ல்யே(அ)பி ந நிவர்ததே |
யுவாபி ம்ருத்யோர்வஸ²க³꞉ ஸ்த²விரோ ம்ருத ஏவ து ||2-4-60
காலபூ⁴தமித³ம் ஸர்வம் ஹேதுபூ⁴தஸ்து தத்³வித⁴꞉ |
அஜாதே த³ர்ஸ²னம் நாஸ்தி யதா² வாயுஸ்ததை²வ ச ||2-4-61
ஜாதோ(அ)ப்யஜாததாம் யாதி விதா⁴த்ரா யத்ர நீயதே |
தத்³க³ச்ச² புத்ர மா தே பூ⁴ன்மத்³க³தம் ம்ருத்யுகாரணம் ||2-4-62
ம்ருத்யுனா(அ)பஹ்ருதே பூர்வம் ஸே²ஷோ ஹேது꞉ ப்ரவர்ததே |
விதி⁴னா பூர்வத்³ருஷ்டேன ப்ரஜாஸர்கே³ண தத்த்வத꞉ ||2-4-63
மாதாபித்ரோஸ்து கார்யேண ஜன்மதஸ்தூபபத்³யதே |
வைஸ²ம்பாயன உவாச
நிஸ²ம்ய தே³வகீவாக்யம் ஸ கம்ஸ꞉ ஸ்வம் நிவேஸ²னம் ||2-4-64
ப்ரவிவேஸ² ஸ ஸம்ரப்³தோ⁴ த³ஹ்யமானேன சேதஸா |
க்ருத்யே ப்ரதிஹதே தீ³னோ ஜகா³ம விமனா ப்⁴ருஸ²ம் ||2-4-65
இதி ஸ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஸே² விஷ்ணுபர்வணி ஸ்²ரீக்ருஷ்ணஜன்மனி
சதுர்தோ²(அ)த்⁴யாய꞉
Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter
Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/vishnuparva/hv_2_4_mpr.html
##Harivamsha Maha Puranam - Part 1 - vishnu Parva -
Chapter 4 - Vishnu's Incarnation
Itranslated and proofread by K S Rmachandran
ramachandran_ksr@yahoo.ca, February 27, 2008##
Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
----------------------------------------------------------------
atha chaturtho.adhyAyaH
vishnvavatAravarNanam
vaishaMpAyana uvAcha
kR^ite garbhavidhAne tu devakI devatopamA |
jagrAha sapta tAngarbhAnyathAvatsamudAhR^itAn ||2-4-1
ShadgarbhAnnissR^itAnkaMsastA~njaghAna shilAtale |
ApannaM saptamaM garbhaM sA ninAyAtha rohiNIm ||2-4-2
ardharAtre sthitaM garbhaM pAtayantI rajasvalA |
nidrayA sahasAviShTA papAta dharaNItale ||2-4-3
sA svapnamiva taM dR^iShTvA sve garbhe garbhamAdadhat |
apashyantI cha tam garbhaM muhUrtaM vyathitAbhavat ||2-4-4
tAmAha nidrA saMvignAM naishe tamasi rohiNIm |
rohiNImiva somasya vasudevasya dhImataH ||2-4-5
karShaNenAsya garbhasya svagarbhe chAhitasya vai |
saMkarShaNo nAma sutaH shubhe tava bhaviShyati ||2-4-6
sA taM putramavApyaivaM hR^iShTA ki~nchidavA~NmukhA |
vivesha rohiNI veshma suprabhA rohiNI yathA ||2-4-7
tasya garbhasya mArgeNa garbhamAdhatta devakI |
yadarthaM sapta te garbhAH kaMsena vinipAtitAH ||2-4-8
taM tu garbhaM prayatnena rarakShustasya mantriNaH |
so.apyatra garbhavasatau vasatyAtmechChayA hariH ||2-4-9
yashodApi samAdhatta garbhaM tadahareva tu |
viShNoH sharIrajAM nidrAM viShNunirdeshakAriNIm ||2-4-10
garbhakAle tvasaMpUrNe aShTame mAsi te striyau |
devakI cha yashodA cha suShuvAte samaM tadA ||2-4-11
yAmeva rajanIM kR^iShNo jaj~ne vR^iShNikulodvahaH |
tAmeva rajanIM kanyAM yashodApi vyajAyata ||2-4-12
nandagopasya bhAryaikA vasudevasya chAparA |
tulyakAlaM cha garbhiNyau yashodA devakI tathA ||2-4-13
devakyajanayadviShNuM yashodA tAM tu dArikAm |
muhUrte.abhijiti prApte sArdharAtre vibhUShite ||2-4-14
sAgarAH samakaMpanta chelushcha dharaNIdharAH |
jajvalushchAgnayaH shAntA jAyamAne janArdane ||2-4-15
shivAshchapravavurvAtAH prashAntamabhavadrajaH |
jyotIMShyativyakAshanta jAyamAne janArdane ||2-4-16
abhijinnAma nakShatraM jayantI nAma sharvarI |
muhUrto vijayo nAma yatra jAto janArdanaH |
avyaktaH shAshvataH sUkShmo harirnArAyaNaH prabhuH ||2-4-17
jAyamAno hi bhagavAnnayanairmohayanprabhuH |
anAhatA dundubhayo devAnAM prANadandivi ||2-4-18
AkAshAtpuShpavR^iShTiM cha vavarSha tridasheshvaraH |
gIrbhirma~NgalayuktAbhiH stuvanto madhusUdanam ||2-4-19
maharShayaH sagandharvA upatasthuH sahApsarAH |
jAyamAne hR^iShIkeshe prahR^iShTamabhavajjagat ||2-4-20
indrashcha tridashaiH sArdhaM tuShTAva madhusUdanam |
vasudevashcha taM rAtrau jAtaM putramadhokShajam ||2-4-21
shrIvatsalakShaNaM dR^iShTvA yutaM divyaishcha lakShaNaiH |
uvAcha vasudevastu rUpaM saMhara vai prabho ||2-4-22
bhIto.aham deva kaMsasya tasmAdevaM bravImyaham |
mama putrA hatAstena tava jyeShThAmbujekShaNa ||2-4-23
vaishampAyana uvAcha
vasudevavachaH shrutvA rUpaM chAharadachyutaH |
anuj~nApya pitR^itvena nanda gopagR^ihaM naya ||2-4-24
vasudevastu saMgR^ihya dArakaM kShiprameva cha |
yashodAyA gR^ihaM rAtrau vivesha sutavatsalaH ||2-4-25
yashodAyAstvavij~nAtastatra nikShipya dArakam |
pragR^ihya dArikAM chaiva devakIshayane.anyasat ||2-4-26
parivarte kR^ite tAbhyAM garbhAbhyAM bhayaviklavaH |
vasudevaH kR^itArtho vai nirjagAma niveshanAt ||2-4-27
ugrasenasutAyAtha kamsAyAnakadundubhiH |
nivedayAmAsa tadA tAM kanyAM varavarNinIm ||2-4-28
tachChrutvA tvaritaH kaMso rakShibhiH saha vegibhiH |
AjagAma gR^ihadvAraM vasudevasya vIryavAn ||2-4-29
sa tatra tvaritaM dvAri kiM jAtamiti chAbravIt
dIyatAM shIghramityevaM vAgbhiH samatarjayat ||2-4-30
tato hAhAkR^itAH sarvA devakIbhavane striyaH |
uvAcha devakI dInA bAshpagadgadayA girA ||2-4-31
dArikA tu prajAteti kaMsaM samabhiyAchatI |
shrImanto me hatAH sapta putragarbhAstvayA vibho ||2-4-32
dArikeyaM hataivaiShA pashyasva yadi manyase
dR^iShTvA kaMsastu tAM kanyAmAkR^iShyata mudA yutaH ||2-4-33
hataivaiShA yadA kanyA jAtetyuktvA vR^ithAmatiH |
sA garbhashayane kliShTA garbhAmbuklinnamUrdhajA ||2-4-34
kaMsasya purato nyastA pR^ithivyAM pR^ithivIsamA |
sa chainAM gR^ihya puruShaH samAvidhyAvadhUya cha ||2-4-35
udyachChanneva sahasA shilAyAM samapothayat |
sAvadhUtA shilApR^iShTe.aniShpiShTA divamutpatat ||2-4-36
hitvA garbhatanuM sA tu sahasA muktamUrdhajA |
jagAma kaMsamAdishya divyasraganulepanA ||2-4-37
hArashobhitasarvA~NgI mukuTojjvalabhUShitA |
kanyAiva sAbhavannityaM divyA devairabhiShTutA ||2-4-38
nIlapItAmbaradharA gajakumbhopamastanI |
rathavistIrNajaghanA chandravaktrA chaturbhujA ||2-4-39
vidyudvispaShTavarNAbhA bAlArkasadR^ishekShaNA |
payodharastanavatI saMdhyeva sapayodharA ||2-4-40
sA vai nishi tamograste babhau bhUtagaNAkule |
nR^ityatI hasatI chaiva viparItena bhAsvatI ||2-4-41
vihAyasi gatA raudrA papau pAnamanuttamam |
jahAsa cha mahAhAsaM kaMsaM cha ruShitAbravIt ||2-4-42
kaMsa kaMsAtmanAshAya yadahaM ghAtitA tvayA |
sahasA cha samutkShipya shilAyAmabhipothitA ||2-4-43
tasmAttavAntakAle.ahaM kR^iShyamANasya shatruNA |
pATayitvA karairdehamuShNaM pAsyAmi shoNitam ||2-4-44
evamuktvA vacho ghoraM sA yatheShTena vartmanA |
svaM sA devAlayaM devI sagaNA vichachAra ha ||2-4-45
sA kanyA vavR^idhe tatra vR^iShNIsa~NghasupUjitA |
putravatpAlyamAnA sA vasudevAj~nayA tadA ||2-4-46
viddhi chainAmathotpannAmamshAddevIM prajApateH |
ekAnaMshAM yogakanyAM rakShArthaM keshavasya tu ||2-4-47
tAM vai sarve sumanasaH pUjayanti sma yAdavAH |
devavaddivyavapuShA kR^iShNaH saMrakShito yayA ||2-4-48
tasyAM gatAyAM kaMsastu tAM mene mR^ityumAtmanaH |
vivikte devakIM chaiva vrIDitaH samabhAShata ||2-4-49
kaMsa uvAcha
mR^ityoH svasuH kR^ito yatnastava garbhA mayA hatAH |
anya evAnyatA devi mama mR^ityurupasthitaH ||2-4-50
nairAshyena kR^ito yatnaH svajane prahR^itaM mayA |
daivaM puruShakAreNa na chAtikrAntavAnaham ||2-4-51
tyaja garbhakR^itAM chintAM saMtApaM putrajaM tyaja |
hetubhUtastvahaM teShAM sati kAlaviparyaye ||2-4-52
kAla eva nR^iNAM shatruH kAlashcha pariNAmakaH |
kAlo nayati sarvaM vai hetubhUtastu madvidhaH ||2-4-53
AgamiShyanti vai devi yathAbhAgamupadravAH |
idaM tu kaShTaM yajjantuH kartAhamiti manyate ||2-4-54
mA kArShIH putrajAM chintAM vilApaM shokajaM tyaja |
evaMprAyo nR^iNAM yonirnAsti kAlasya saMsthitiH ||2-4-55
eSha te pAdayormUrdhnA putravattava devaki |
madgatastyajyatAM roSho jAnAmyapakR^itaM tvayi ||2-4-56
ityuktavantaM kaMsaM sA devakI vAkyamabravIt |
sAshrupUrNamukhA dInA bhartAramupavIkShatI |
uttiShThottiShTha vatseti kaMsaM mAteva jalpatI ||2-4-57
devakyuvAcha
mamAgrato hatA garbhA ye tvayA kAmarUpiNA |
kAraNaM tvaM na vai putra kR^itAnto.apyatra kAraNam ||2-4-58
garbhakartanametanme sahanIyaM tvayA kR^itam |
pAdayoH patatA mUrdhnA svaM cha karma jugupsatA ||2-4-59
garbhe tu niyato mR^ityurbAlye.api na nivartate |
yuvApi mR^ityorvashagaH sthaviro mR^ita eva tu ||2-4-60
kAlabhUtamidaM sarvaM hetubhUtastu tadvidhaH |
ajAte darshanaM nAsti yathA vAyustathaiva cha ||2-4-61
jAto.apyajAtatAM yAti vidhAtrA yatra nIyate |
tadgachCha putra mA te bhUnmadgataM mR^ityukAraNam ||2-4-62
mR^ityunA.apahR^ite pUrvaM sheSho hetuH pravartate |
vidhinA pUrvadR^iShTena prajAsargeNa tattvataH ||2-4-63
mAtApitrostu kAryeNa janmatastUpapadyate |
vaishaMpAyana uvAcha
nishamya devakIvAkyaM sa kaMsaH svaM niveshanam ||2-4-64
pravivesha sa saMrabdho dahyamAnena chetasA |
kR^itye pratihate dIno jagAma vimanA bhR^isham ||2-4-65
iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNi shrIkR^iShNajanmani
chaturtho.adhyAyaH
| Previous | | English M.M.Dutt | | Tamil Translation | | Next |
