அத² சதுஷ்²சத்வாரிம்ஷோ²(அ)த்⁴யாய꞉
ஷ்²ருகா³லாக்²யராஜவத⁴꞉
வைஷ²ம்பாயன உவாச
தாநாக³தான்விதி³த்வாத² ஷ்²ருகா³லோ யுத்³த⁴து³ர்மத³꞉ |
புரஸ்ய த⁴ர்ஷணம் மத்வா நிர்ஜகா³மேந்த்³ரவிக்ரம꞉ ||2-44-1
ரதே²நாதி³த்யவர்ணேன பா⁴ஸ்வதா ரணகா³மினா |
ஆயுத⁴ப்ரதிபூர்ணேன நேமிநிர்கோ⁴ஷஹாஸினா ||2-44-2
மந்த³ராசலகல்பேன சித்ராப⁴ரணபூ⁴ஷிணா |
அக்ஷய்யஸாயகைஸ்தூர்ணை꞉ பூர்ணேனார்ணவகோ⁴ஷிணா ||2-44-3
ஹர்யஷ்²வேநாஷு²க³தினா ஸக்தேன ஷி²க²ரேஷ்வபி |
ஹேமகூப³ரக³ர்பே⁴ண த்³ருடா⁴க்ஷேணாதிஷோ²பி⁴னா ||2-44-4
ஸுப³ந்து⁴ரேண தீ³ப்தேன பதத்த்ரிவரகா³மினா |
க²க³தேனேவ ஷ²க்ரஸ்ய ஹர்யஷ்²வேன ரதா²த்³ரிணா ||2-44-5
ஸாவித்ரே நியமே பூர்ணே யம் த³தௌ³ ஸவிதா ஸ்வயம் |
ஆதி³த்யரஷ்²மிபி⁴ரிவ ரஷ்²மிபி⁴ர்யோ நிக்³ருஹ்யதே ||2-44-6
தேன ஸ்யந்த³னமுக்²யேன த்³விஷத்ஸ்யந்த³னகா⁴தினா |
ஸ ஷ்²ருகா³லோ(அ)ப்⁴யயாத்க்ருஷ்ணம் ஷ²லப⁴꞉ பாவகம் யதா² ||2-44-7
சாபபாணி꞉ ஸுதீக்ஷ்ணேஷு꞉ கவசீ ஹேமமாலிக꞉ |
ஸிதப்ராவரணோஷ்ணீஷ꞉ பாவகாகாரலோசன꞉ ||2-44-8
முஹுர்முஹுர்ஜ்யாசபலம் விக்ஷிபந்து³꞉ஸஹம் த⁴னு꞉ |
நிர்வமன்ரோஷஜம் வாயும் ஸானலஜ்வாலமண்ட³லம் ||2-44-9
பா⁴பி⁴ர்பூ⁴ஷணபங்க்தீனாம் தீ³ப்தோ மேருரிவாசல꞉ |
ரத²ஸ்த² இவ ஷை²லேந்த்³ர꞉ ஷ்²ருகா³ல꞉ ப்ரத்யத்³ருஷ்²யத ||2-44-10
தஸ்யாரஸிதஷ²ப்³தே³ன ரத²னேமிஸ்வனேன ச |
கு³ருத்வேன ச நாம்யந்தீ சசாலோர்வீ ப⁴யாதுரா ||2-44-11
தமாபதந்தம் ஷ்²ரீமந்தம் மூர்திமந்தமிவாசலம் |
ஷ்²ருகா³லம் லோகபாலாப⁴ம் த்³ருஷ்ட்வா க்ருஷ்ணோ ந விவ்யதே² ||2-44-12
ஷ்²ருகா³லஷ்²சாபி ஸம்ரப்³த⁴꞉ ஸ்யந்த³னேநாஷு²கா³மினா |
ஸமீபே வாஸுதே³வஸ்ய யுயுத்ஸு꞉ ப்ரத்யத்³ருஷ்²யத ||2-44-13
வாஸுதே³வம் ஸ்தி²தம் த்³ரூஷ்ட்வா ஷ்²ருகா³லோ யுத்³த⁴லாலஸ꞉ |
அபி⁴து³த்³ராவ வேகே³ன மேக⁴ராஷி²ரிவாசலம் ||2-44-14
வாஸுதே³வ꞉ ஸ்மிதம் க்ருத்வா ப்ரதியுத்³தா⁴ய தஸ்தி²வான் |
தத்³யுத்³த⁴மப⁴வத்தாப்⁴யாம் ஸமரே கோ⁴ரத³ர்ஷ²னம் |
உபா⁴ப்⁴யாமிவ மத்தாப்⁴யாம் குஞ்ஜராப்⁴யாம் யதா² வனே ||2-44-15
ஷ்²ருகா³லஸ்த்வப்³ரவீத்க்ருஷ்ணம் ஸமரே ஸமுபஸ்தி²தம் |
யுத்³த⁴ராகே³ண தேஜஸ்வீ மோஹாச்சலிதகௌ³ரவ꞉ ||2-44-16
கோ³மந்தே யுத்³த⁴மார்கே³ண யத்த்வயா க்ருஷ்ண சேஷ்டிதம் |
அநாயகானாம் மூர்கா²ணாம் ந்ருபாணாம் து³ர்ப³லே ப³லே ||2-44-17
ஸ மே ஸுவிதி³த꞉ க்ருஷ்ண க்ஷத்ரியாணாம் பராஜய꞉ |
க்ருபணாநாமஸத்த்வாநாமயுத்³தா⁴னாம் ரணோத்ஸவே ||2-44-18
திஷ்டே²தா³னீம் யதா²காமம் ஸ்தி²தோ(அ)ஹம் பார்தி²வே பதே³ |
க்வ யாஸ்யஸி மயா ருத்³தோ⁴ ரணேஷ்வபரிநிஷ்டி²த꞉ ||2-44-19
ந சாஹமேகம் ஸப³லோ யுக்தஸ்த்வாம் யோத்³து⁴மாஹவே |
அஹமேகஸ்த்வமப்யேகோ த்³வௌ யுத்³த்⁴யாவ ரணே ஸ்தி²தௌ ||2-44-20
கிம் ஜனேன நிரஸ்தேன த்வம் வாஹம் ச ரனே ஸ்தி²த꞉ |
த⁴ர்மயுத்³தே⁴ன நித⁴னம் வ்ரஜத்வேகதரோ ரணே ||2-44-21
லோகே(அ)ஸ்மின்வாஸுதே³வோ(அ)ஹம் ப⁴விஷ்யாமி ஹதே த்வயி |
ஹதே மயி த்வமப்யேகோ வாஸுதே³வோ ப⁴விஷ்யஸி ||2-44-22
ஷ்²ருகா³லஸ்ய வச꞉ ஷ்²ருத்வா வாஸுதே³வ꞉ க்ஷமாபர꞉ |
ஈர்ஷய்ந்தம் ப்ரஹரஸ்வேதி தமுக்த்வா சக்ரமாத³தே³ ||2-44-23
தத꞉ ஸாயகஜாலானி ஷ்²ருகா³ல꞉ க்ரோத⁴மூர்சி²த꞉ |
சிக்ஷேப க்ருஷ்ணே கோ⁴ராணி யுத்³தா⁴ய லகு⁴விக்ரம꞉ ||2-44-24
ஷ²ஸ்த்ராணி யானி சான்யானி முஸலாத்³யானி ஸம்யுகே³ |
பாதயாமாஸ கோ³விந்தே³ ஸ ஷ்²ருகா³ல꞉ ப்ரதாபவான் ||2-44-25
ஷ்²ருகா³லப்ரஹிதைரஸ்த்ரை꞉ பாவகஜ்வாலமாலிபி⁴꞉ |
நிர்த³யாபி⁴ஹத꞉ க்ருஷ்ண꞉ ஸ்தி²தோ கி³ரிரிவாசல꞉ ||2-44-26
ஸோ(அ)ஸ்த்ரப்ரஹாராபி⁴ஹத꞉ கிஞ்சித்³ரோஷஸமன்வித꞉ |
சக்ரமுத்³யம்ய கோ³விந்த³꞉ ஷ்²ருகா³லஸ்ய பரிக்ஷிபத் ||2-44-27
தம் ரத²ஸ்த²ம் ப்ரமாணஸ்த²ம் ஷ்²ருகா³லம் யுத்³த⁴து³ர்மத³ம் |
ஜகா⁴ன ஸமரே சக்ரம் ஜாதத³ர்பம் மஹாப³லம் ||2-44-28
தத꞉ ஸுத³ர்ஷ²னம் சக்ரம் புனராயாத்³கு³ரோ꞉ கரே |
சக்ரேணோரஸி நிர்பி⁴ன்ன꞉ ஸ க³தாஸுர்க³தோத்ஸவ꞉ |
பபாத க்ஷதஜஸ்ராவீ ஷ்²ருகா³லோ(அ)த்³ரிரிவாஹத꞉ ||2-44-29
நிஷ²ம்ய தம் நிபதிதம் வஜ்ரபாதாதி³வாசலம் |
தஸ்ய ஸைன்யான்யபயயுர்விமனாம்ஸி ஹதே ந்ருபே ||2-44-30
கேசித்ப்ரவிஷ்²ய நக³ரம் கஷ்²மலாபி⁴ஹதா ப்⁴ருஷ²ம் |
ருருது³ர்து³꞉க²ஸந்தப்தா ப⁴ர்த்ருஷோ²காபி⁴பீடி³தா꞉ ||2-44-31
கேசித்தத்ரைவ ஷோ²சந்த꞉ ஸ்மரந்த꞉ ஸுக்ருதானி ச |
பதிதம் பூ⁴பதிம் பூ⁴மௌ ந த்யஜந்தி ஸ்ம து³꞉கி²தா꞉ ||2-44-32
ததோ மேக⁴னிநாதே³ன ஸ்வரேணாரிவிமர்த³ன꞉ |
க்ருஷ்ண꞉ கமலபத்ராக்ஷோ ஜனாநாமப⁴யம் த³தௌ³ ||2-44-33
சக்ரோசிதேன ஹஸ்தேன ராஜதாங்கு³லிபர்வணா |
ந பே⁴தவ்யம் ந பே⁴தவ்யமிதி தானப்⁴யபா⁴ஷத ||2-44-34
நாஸ்ய பாபஸ்ய தோ³ஷேண நிராபா³த⁴கரம் ஜனம் |
கா⁴தயிஷ்யாமி ஸமரே நேத³ம் ஷூ²ரவ்ரதம் மதம் ||2-44-35
அஷ்²ருபூர்ணமுகா² தீ³னா꞉ க்ரந்த³மானா ப்⁴ருஷ²ம் ததா³ |
பதிதோ வை ஷ்²ருகா³லாக்²யோ ப்⁴ரஷ்ட꞉ ஸந்தீ³னமானஸ꞉ ||2-44-36
தே ஸ்ம பஷ்²யந்தி பதிதம் த⁴ரண்யாம் த⁴ரணீபதிம் |
சக்ரநிர்தா³ரிதோரஸ்கம் பி⁴ன்னஷ்²ருங்க³மிவாசலம் ||2-44-37
விலபந்தி ஸ்ம தே ஸர்வே ஸசிவா꞉ ஸப்ரஜா ப்⁴ருஷ²ம் |
Sஆஷ்²ருபாதேக்ஷணா தீ³னா꞉ ஷோ²கஸ்ய வஷ்²மாக³தா꞉ ||2-44-38
தேஷாம் ருதி³தஷ²ப்³தே³ன பௌராணாம் விஸ்வரை꞉ ஸ்வரை꞉ |
மஹிஷ்யஸ்தஸ்ய நிஷ்பேது꞉ ஸபுத்ரா ருதி³தானனா꞉ ||2-44-39
தாஸ்தம் நிபதிதம் த்³ருஷ்ட்வா ஷ்²லாக்⁴யம் பூ⁴மிபதிம் பதிம் |
ஸ்தனானாருஜ்ய கரஜைர்ப்⁴ருஷா²ர்தா꞉ பர்யதே³வயன் ||2-44-40
உராம்ஸ்யுரஸிஜாம்ஷ்²சைவ ஷி²ரோஜான்யாகுலான்யபி |
நிர்த³யம் தாட³யந்த்யஸ்தா விஸ்வரம் ருருது³꞉ ஸ்த்ரிய꞉ ||2-44-41
தஸ்யோரஸி ஸுது³꞉கா²ர்தா ம்ருதி³தா꞉ க்லின்னலோசனா꞉ |
பேதுரூர்த்⁴வபு⁴ஜா꞉ ஸர்வாஷ்²சி²ன்னமூலா லதா இவ ||2-44-42
தாஸாம் பா³ஷ்பாம்பு³பூர்ணானி நேத்ராணி ந்ருபயோஷிதாம் |
வாரிவிப்ரஹதானீவ பங்கஜானி சகாஷி²ரே ||2-44-43
தா꞉ பதிம் பதிதம் பூ⁴மௌ ருத³ந்த்யோ ஹ்ருதி³ தாடி³தா꞉ |
லாலப்யமாணா꞉ கருணம் யோஷித꞉ பர்யதே³வயன் ||2-44-44
புத்ரம் சஸ்ய புரஸ்க்ருத்ய பா³லம் ப்ரஸ்ருதலோசனம் |
ஷ²க்ரதே³வம் பிது꞉ பார்ஷ்²வே த்³விகு³ணம் ருருது³꞉ ஸ்த்ரிய꞉ ||2-44-45
அயம் தே வீர விக்ராந்தோ பா³ல꞉ புத்ரோ ந பண்டி³த꞉ |
த்வத்³விஹீன꞉ கத²மயம் பதே³ ஸ்தா²ஸ்யதி பைத்ருகே ||2-44-46
கத²மேகபதே³ த்யக்த்வா க³தோ(அ)ஸ்யந்த꞉புரம் பரம் |
அத்ருப்தாஸ்தவ ஸௌக்²யானாம் கிம் குர்மோ வித⁴வா வயம் ||2-44-47
தஸ்ய பத்³மாவதீ நாம மஹிஷீ ப்ரமதோ³த்தமா |
ருத³தீ புத்ரமாதா³ய வாஸுதே³வமுபஸ்தி²தா ||2-44-48
யஸ்த்வயா பாதிதோ வீர ரணப்ரோக்தேன கர்மணா |
தஸ்ய ப்ரேதக³தஸ்யாயம் புத்ரஸ்த்வாம் ஷ²ரணம் க³த꞉ ||2-44-49
யதி³ த்வாம் ப்ரணமேதாஸௌ குர்யாத்³வா ஷா²ஸனம் தவ |
நாயமேகப்ரஹாரேண ஜனஸ்தப்யேத தா³ருணம் ||2-44-50
யதி³ குர்யாத³யம் மூட⁴ஸ்த்வயி பா³ந்த⁴வகம் விதி⁴ம் |
நைவம் பரீத꞉ க்ருபண꞉ ஸேவேத த⁴ரணீதலம் ||2-44-51
அயமஸ்ய விபன்னஸ்ய பா³ந்த⁴வஸ்ய தவானக⁴ |
ஸந்ததீ ரக்ஷ்யதாம் வீர புத்ர꞉ புத்ர இவாத்மஜ꞉ ||2-44-52
தஸ்யாஸ்தத்³வசனம் ஷ்²ருத்வா மஹிஷ்யா யது³நந்த³ன꞉ |
ம்ருது³பூர்வமித³ம் வாக்யமுவாச வத³தாம் வர꞉ ||2-44-53
ராஜபத்னி க³தோ ரோஷ꞉ ஸஹானேன து³ராத்மனா |
ப்ரக்ருதிஸ்தா² வயம் ஜாதா தே³வி ஸைஷோ(அ)ஸ்மி பா³ந்த⁴வ꞉ ||2-44-54
ரோஷோ மே விக³த꞉ ஸாத்⁴வி தவ வாக்யைரகல்மஷை꞉ |
யோ(அ)யம் புத்ர꞉ ஷ்²ருகா³லஸ்ய மமாப்யேஷ ந ஸம்ஷ²ய꞉ ||2-44-55
அப⁴யம் சபி⁴ஷேகம் ச த³தா³ம்யஸ்மை ஸுகா²ய வை |
ஆஹூயந்தாம் ப்ரக்ருதய꞉ புரோதா⁴ மந்த்ரிணஸ்ததா² ||2-44-56
பித்ருபைதாமஹே ராஜ்யே தவ புத்ரோ(அ)பி⁴ஷிச்யதாம் |
தத꞉ ப்ரக்ருதய꞉ ஸர்வா꞉ புரோதா⁴ மந்த்ரிணஸ்ததா² ||244-57
அபி⁴ஷேகார்த²மாஜக்³முர்யதோ வை ராமகேஷ²வௌ |
தத꞉ ஸிம்ஹாஸனஸ்த²ம் து ராஜபுத்ரம் ஜனார்த³ன꞉ ||2-44-58
அபி⁴ஷேகேண தி³வ்யேன யோஜயாமாஸ வீர்யவான் |
அபி⁴ஷிச்ய ஷ்²ருகா³லஸ்ய கரவீரபுரே ஸுதம் |
க்ருஷ்ணஸ்தத³ஹரேவாஷு² ப்ரஸ்தா²னமப்⁴யரோசயத் ||2-44-59
ரதே²ன ஹரியுக்தேன தேன யுத்³தா⁴ர்ஜிதேன வை |
கேஷ²வ꞉ ப்ரஸ்தி²தோ(அ)த்⁴வானம் வ்ருத்ரஹா த்ரிதி³வம் யதா² ||2-44-60
ஷ²க்ரதே³வோ(அ)பி த⁴ர்மாத்மா ஸஹ மாத்ரா பரந்தப꞉ |
ஸபா³லவ்ருத்³த⁴யுவதீமுக்²யா꞉ ப்ரக்ருதயஸ்ததா² ||2-44-61
ஷி²பி³காயாமதா²ரோப்ய ஷ்²ருகா³லம் யுத்³த⁴து³ர்மத³ம் |
ஸம்ஹதா தூ³ரமார்கே³ண பஷ்²சிமாபி⁴முகா² யயு꞉ ||2-44-62
நைத⁴னஸ்ய விதா⁴னேன சக்ருஸ்தே தஸ்ய ஸத்க்ரியாம் |
ஸத்காரம் காரயாமாஸு꞉ பித்ரூணாம் பாரலௌகிகம் ||2-44-63
உத்³தி³ஷ்²யோத்³தி³ஷ்²ய ராஜானம் ஷ்²ராத்³த⁴ம் க்ருத்வா ஸஹஸ்ரஷ²꞉ |
ததஸ்தே ஸலிலம் த³த்த்வா நாமகோ³த்ராதி³கீர்தனை꞉ ||2-44-64
பிதர்யுபரதே கோ⁴ரே ஷோ²கஸம்விக்³னமானஸ꞉ |
க்ருத்வோத³கம் ததா³ ராஜா ப்ரவிவேஷ² புரோத்தமம் ||2-44-65
இதி ஷ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஷே² விஷ்ணுபர்வணீ
ஷ்²ருகா³லவதோ⁴ நாம சதுஷ்²சத்வாரிம்ஷோ²(அ)த்⁴யாய꞉
Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter
Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/vishnuparva/hv_2_44_mpr.html
##Harivamsha MahA Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 44 - The Slaying of King Shrigala
Itranslated by K S Ramachandran ramachandran_ksr@yahoo.ca,
August 21, 2008
##
Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
---------------------------------------------------------------
atha chatushchatvAriMsho.adhyAyaH
shR^igAlAkhyarAjavadhaH
vaishampAyana uvAcha
tAnAgatAnviditvAtha shR^igAlo yuddhadurmadaH |
purasya dharShaNaM matvA nirjagAmendravikramaH ||2-44-1
rathenAdityavarNena bhAsvatA raNagAminA |
AyudhapratipUrNena neminirghoShahAsinA ||2-44-2
mandarAchalakalpena chitrAbharaNabhUShiNA |
akShayyasAyakaistUrNaiH pUrNenArNavaghoShiNA ||2-44-3
haryashvenAshugatinA saktena shikhareShvapi |
hemakUbaragarbheNa dR^iDhAkSheNAtishobhinA ||2-44-4
subandhureNa dIptena patattrivaragAminA |
khagateneva shakrasya haryashvena rathAdriNA ||2-44-5
sAvitre niyame pUrNe yam dadau savitA svayam |
Adityarashmibhiriva rashmibhiryo nigR^ihyate ||2-44-6
tena syandanamukhyena dviShatsyandanaghAtinA |
sa shR^igAlo.abhyayAtkR^iShNaM shalabhaH pAvakaM yathA ||2-44-7
chApapANiH sutIkShNeShuH kavachI hemamAlikaH |
sitaprAvaraNoShNIShaH pAvakAkAralochanaH ||2-44-8
muhurmuhurjyAchapalaM vikShipanduHsahaM dhanuH |
nirvamanroShajaM vAyuM sAnalajvAlamaNDalam ||2-44-9
bhAbhirbhUShaNapa~NktInAM dIpto merurivAchalaH |
rathastha iva shailendraH shR^igAlaH pratyadR^ishyata ||2-44-10
tasyArasitashabdena rathanemisvanena cha |
gurutvena cha nAmyantI chachAlorvI bhayAturA ||2-44-11
tamApatantaM shrImantaM mUrtimantamivAchalam |
shR^igAlaM lokapAlAbhaM dR^iShTvA kR^iShNo na vivyathe ||2-44-12
shR^igAlashchApi saMrabdhaH syandanenAshugAminA |
samIpe vAsudevasya yuyutsuH pratyadR^ishyata ||2-44-13
vAsudevaM sthitaM dR^IShTvA shR^igAlo yuddhalAlasaH |
abhidudrAva vegena megharAshirivAchalam ||2-44-14
vAsudevaH smitaM kR^itvA pratiyuddhAya tasthivAn |
tadyuddhamabhavattAbhyAM samare ghoradarshanam |
ubhAbhyAmiva mattAbhyAM ku~njarAbhyAM yathA vane ||2-44-15
shR^igAlastvabravItkR^iShNaM samare samupasthitam |
yuddharAgeNa tejasvI mohAchchalitagauravaH ||2-44-16
gomante yuddhamArgeNa yattvayA kR^iShNa cheShTitam |
anAyakAnAM mUrkhANAM nR^ipANAM durbale bale ||2-44-17
sa me suviditaH kR^iShNa kShatriyANAM parAjayaH |
kR^ipaNAnAmasattvAnAmayuddhAnAM raNotsave ||2-44-18
tiShThedAnIM yathAkAmaM sthito.ahaM pArthive pade |
kva yAsyasi mayA ruddho raNeShvapariniShThitaH ||2-44-19
na chAhamekaM sabalo yuktastvAM yoddhumAhave |
ahamekastvamapyeko dvau yuddhyAva raNe sthitau ||2-44-20
kiM janena nirastena tvaM vAhaM cha rane sthitaH |
dharmayuddhena nidhanaM vrajatvekataro raNe ||2-44-21
loke.asminvAsudevo.ahaM bhaviShyAmi hate tvayi |
hate mayi tvamapyeko vAsudevo bhaviShyasi ||2-44-22
shR^igAlasya vachaH shrutvA vAsudevaH kShamAparaH |
IrShayntaM praharasveti tamuktvA chakramAdade ||2-44-23
tataH sAyakajAlAni shR^igAlaH krodhamUrChitaH |
chikShepa kR^iShNe ghorANi yuddhAya laghuvikramaH ||2-44-24
shastrANi yAni chAnyAni musalAdyAni saMyuge |
pAtayAmAsa govinde sa shR^igAlaH pratApavAn ||2-44-25
shR^igAlaprahitairastraiH pAvakajvAlamAlibhiH |
nirdayAbhihataH kR^iShNaH sthito giririvAchalaH ||2-44-26
so.astraprahArAbhihataH ki~nchidroShasamanvitaH |
chakramudyamya govindaH shR^igAlasya parikShipat ||2-44-27
taM rathasthaM pramANasthaM shR^igAlaM yuddhadurmadam |
jaghAna samare chakraM jAtadarpaM mahAbalam ||2-44-28
tataH sudarshanaM chakram punarAyAdguroH kare |
chakreNorasi nirbhinnaH sa gatAsurgatotsavaH |
papAta kShatajasrAvI shR^igAlo.adririvAhataH ||2-44-29
nishamya taM nipatitaM vajrapAtAdivAchalam |
tasya sainyAnyapayayurvimanAMsi hate nR^ipe ||2-44-30
kechitpravishya nagaraM kashmalAbhihatA bhR^isham |
rurudurduHkhasaMtaptA bhartR^ishokAbhipIDitAH ||2-44-31
kechittatraiva shochantaH smarantaH sukR^itAni cha |
patitaM bhUpatiM bhUmau na tyajanti sma duHkhitAH ||2-44-32
tato meghaninAdena svareNArivimardanaH |
kR^iShNaH kamalapatrAkSho janAnAmabhayaM dadau ||2-44-33
chakrochitena hastena rAjatA~NguliparvaNA |
na bhetavyam na bhetavyamiti tAnabhyabhAShata ||2-44-34
nAsya pApasya doSheNa nirAbAdhakaraM janam |
ghAtayiShyAmi samare nedaM shUravrataM matam ||2-44-35
ashrupUrNamukhA dInAH krandamAnA bhR^ishaM tadA |
patito vai shR^igAlAkhyo bhraShTaH sandInamAnasaH ||2-44-36
te sma pashyanti patitaM dharaNyAM dharaNIpatim |
chakranirdAritoraskaM bhinnashR^i~NgamivAchalam ||2-44-37
vilapanti sma te sarve sachivAH saprajA bhR^isham |
SAshrupAtekShaNA dInAH shokasya vashmAgatAH ||2-44-38
teShAM ruditashabdena paurANAM visvaraiH svaraiH |
mahiShyastasya niShpetuH saputrA ruditAnanAH ||2-44-39
tAstaM nipatitaM dR^iShTvA shlAghyaM bhUmipatiM patim |
stanAnArujya karajairbhR^ishArtAH paryadevayan ||2-44-40
urAMsyurasijAMshchaiva shirojAnyAkulAnyapi |
nirdayaM tADayantyastA visvaram ruruduH striyaH ||2-44-41
tasyorasi suduHkhArtA mR^iditAH klinnalochanAH |
peturUrdhvabhujAH sarvAshChinnamUlA latA iva ||2-44-42
tAsAM bAShpAmbupUrNAni netrANi nR^ipayoShitAm |
vAriviprahatAnIva pa~NkajAni chakAshire ||2-44-43
tAH patiM patitaM bhUmau rudantyo hR^idi tADitAH |
lAlapyamANAH karuNaM yoShitaH paryadevayan ||2-44-44
putraM chasya puraskR^itya bAlaM prasrutalochanam |
shakradevaM pituH pArshve dviguNaM ruruduH striyaH ||2-44-45
ayaM te vIra vikrAnto bAlaH putro na paNDitaH |
tvadvihInaH kathamayaM pade sthAsyati paitR^ike ||2-44-46
kathamekapade tyaktvA gato.asyantaHpuraM param |
atR^iptAstava saukhyAnAM kiM kurmo vidhavA vayam ||2-44-47
tasya padmAvatI nAma mahiShI pramadottamA |
rudatI putramAdAya vAsudevamupasthitA ||2-44-48
yastvayA pAtito vIra raNaproktena karmaNA |
tasya pretagatasyAyaM putrastvAM sharaNaM gataH ||2-44-49
yadi tvAM praNametAsau kuryAdvA shAsanaM tava |
nAyamekaprahAreNa janastapyeta dAruNam ||2-44-50
yadi kuryAdayaM mUDhastvayi bAndhavakaM vidhim |
naivaM parItaH kR^ipaNaH seveta dharaNItalam ||2-44-51
ayamasya vipannasya bAndhavasya tavAnagha |
santatI rakShyatAM vIra putraH putra ivAtmajaH ||2-44-52
tasyAstadvachanam shrutvA mahiShyA yadunandanaH |
mR^idupUrvamidaM vAkyamuvAcha vadatAM varaH ||2-44-53
rAjapatni gato roShaH sahAnena durAtmanA |
prakR^itisthA vayaM jAtA devi saiSho.asmi bAndhavaH ||2-44-54
roSho me vigataH sAdhvi tava vAkyairakalmaShaiH |
yo.ayam putraH shR^igAlasya mamApyeSha na saMshayaH ||2-44-55
abhayaM chabhiShekaM cha dadAmyasmai sukhAya vai |
AhUyantAM prakR^itayaH purodhA mantriNastathA ||2-44-56
pitR^ipaitAmahe rAjye tava putro.abhiShichyatAm |
tataH prakR^itayaH sarvAH purodhA mantriNastathA ||244-57
abhiShekArthamAjagmuryato vai rAmakeshavau |
tataH simhAsanasthaM tu rAjaputraM janArdanaH ||2-44-58
abhiShekeNa divyena yojayAmAsa vIryavAn |
abhiShichya shR^igAlasya karavIrapure sutam |
kR^iShNastadaharevAshu prasthAnamabhyarochayat ||2-44-59
rathena hariyuktena tena yuddhArjitena vai |
keshavaH prasthito.adhvAnaM vR^itrahA tridivaM yathA ||2-44-60
shakradevo.api dharmAtmA saha mAtrA paraMtapaH |
sabAlavR^iddhayuvatImukhyAH prakR^itayastathA ||2-44-61
shibikAyAmathAropya shR^igAlaM yuddhadurmadam |
saMhatA dUramArgeNa pashchimAbhimukhA yayuH ||2-44-62
naidhanasya vidhAnena chakruste tasya satkriyAm |
satkAraM kArayAmAsuH pitR^INAM pAralaukikam ||2-44-63
uddishyoddishya rAjAnaM shrAddhaM kR^itvA sahasrashaH |
tataste salilaM dattvA nAmagotrAdikIrtanaiH ||2-44-64
pitaryuparate ghore shokasamvignamAnasaH |
kR^itvodakam tadA rAjA pravivesha purottamam ||2-44-65
iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNI
shR^igAlavadho nAma chatushchatvAriMsho.adhyAyaH
| Previous | | English M.M.Dutt | | Tamil Translation | | Next |