Friday 22 May 2020

அம்ஸா²வதரணம் | ஹரிவம்ச பர்வம் அத்யாயம் - 53

அத² த்ரிபஞ்சாஸ²த்தமோ(அ)த்⁴யாய꞉

அம்ஸா²வதரணம்

Lord Brahma
வைஸ²ம்பாயன உவாச
தே ஸ்²ருத்வா ப்ருதி²வீவாக்யம் ஸர்வ ஏவ தி³வௌகஸ꞉ |
தத³ர்த²க்ருத்யம் ஸஞ்சிந்த்ய பிதாமஹமதா²ப்³ருவன் ||1-53-1

ப⁴க³வன்ஹ்ரியதாமஸ்யா த⁴ரண்யா பா⁴ரஸந்ததி꞉ |
ஸ²ரீரகர்தா லோகானாம் த்வம் ஹி லோகஸ்ய சேஸ்²வர꞉ ||1-53-2

யத்கர்தவ்யம் மஹேந்த்³ரேண யமேன வருணேன ச |
யத்³வா கார்யம் த⁴னேஸே²ன ஸ்வயம் நாராயணேன வா ||1-53-3

யத்³வா சந்த்³ரமஸா கார்யம் பா⁴ஸ்கரேணானிலேன வா |
ஆதி³த்யைர்வஸுபி⁴ர்வாபி ருத்³ரைர்வா லோகபா⁴வனை꞉ ||1-53-4

அஸ்²விப்⁴யாம் தே³வவைத்³யாப்⁴யாம் ஸாத்⁴யைர்வா த்ரித³ஸா²லயை꞉ |
ப்³ருஹஸ்பத்யுஸ²னோப்⁴யாம் வா காலேன கலினாபி வா ||1-53-5

மஹேஸ்²வரேண வா ப்³ரஹ்மன்விஸா²கே²ன கு³ஹேன வா |
யக்ஷராக்ஷஸக³ந்த⁴ர்வைஸ்²சாரனைர்வா மஹோரகை³꞉ ||1-53-6

பதங்கை³꞉ பர்வதைஸ்²சாபி ஸாக³ரைர்வா மஹோர்மிபி⁴꞉ |
க³ங்கா³முகா²பி⁴ர்தி³வ்யாபி⁴꞉ ஸரித்³பி⁴ர்வா ஸுரேஸ்²வர ||1-53-7

க்ஷிப்ரமாஜ்ஞாபய விபோ⁴ கத²மம்ஸ²꞉ ப்ரயுஜ்யதாம் |
யதி³ தே பார்தி²வம் கார்யம் கர்யம் பார்தி²வவிக்³ரஹே ||1-53-8

கத²மம்ஸா²வதரணம் குர்ம꞉ ஸர்வே பிதாமஹ |
அந்தரிக்ஷக³தா யே ச ப்ருதி²வ்யாம் பார்தி²வாஸ்²ச யே ||1-53-9

ஸத³ஸ்யானாம் ச விப்ராணாம் பர்தி²வானம் குலேஷு ச |
அயோனிஜாஸ்²சைவ தனூ꞉ ஸ்ருஜாமோ ஜக³தீதலே ||1-53-10

ஸுராணாமேககார்யாணாம் ஸ்²ருத்வைதன்னிஸ்²சிதம் மதம் |
தே³வை꞉ பரிவ்ருதை꞉ ப்ராஹ வாக்யம் லோகபிதாமஹ꞉ ||1-53-11

ரோசதே மே ஸுரஸ்²ரேஷ்டா² யுஷ்மாகமபி நிஸ்²சய꞉ |
ஸ்ருஜத்⁴வம் ஸ்வஸ²ரீராம்ஸா²ம்ஸ்தேஜஸா(ஆ)த்மஸமான்பு⁴வி ||1-53-12

ஸர்வ ஏவ ஸுரஸ்²ரேஷ்டா²ஸ்தேஜோபி⁴ரவரோஹத |
பா⁴வயந்தோ பு⁴வம் தே³வீம் லப்³த்⁴வா த்ரிபு⁴வனஸ்²ரியம் ||1-53-13

பார்தி²வே பா⁴ரதே வம்ஸே² பூர்வமேவ விஜானதா |
ப்ருதி²வ்யாம் ஸம்ப்⁴ரமமிமம் ஸ்²ரூயதாம் யன்மயா க்ருதம் ||1-53-14

ஸமுத்³ரே(அ)ஹம் புரா பூர்வே வேலாமாஸாத்³ய பஸ்²சிமாம் |
ஆஸே ஸார்த⁴ம் தனூஜேன கஸ்²யபேன மஹாத்மனா ||1-53-15

கதா²பி⁴꞉ பூர்வவ்ருத்தாபி⁴ர்லோகவேதா³னுகா³மிபி⁴꞉ |
இதிவ்ருத்தைஸ்²ச ப³ஹுபி⁴꞉ புராணப்ரப⁴வைர்கு³னாஇ꞉ ||1-53-16

குர்வதஸ்து கதா²ஸ்தாஸ்தா꞉ ஸமுத்³ர꞉ ஸஹ க³ங்க³யா |
ஸமீபமாஜகா³மாஸு² யுக்தஸ்தோயத³மாருதை꞉ ||1-53-17

ஸ வீசிவிஷமாம் குர்வன்க³திம் வேக³தரங்கி³ணீம் |
யாதோ³க³ணவிசித்ரேண ஸஞ்ச²ன்னஸ்தோயவாஸஸா ||1-53-18

ஸ²ங்க²முக்தாமலதனு꞉ ப்ரவாலத்³ருமபூ⁴ஷண꞉ |
யுக்தசந்த்³ரமஸா பூர்ண꞉ Sஆப்⁴ரக³ம்பீ⁴ரனி꞉ஸ்வன꞉ ||1-53-19

ஸ மாம் பரிப⁴வன்னேவ ஸ்வாம் வேலாம் ஸமதிக்ரமன் |
க்லேத³யாமாஸ சபலைர்லாவனைரம்பு³விஸ்ரவை꞉ ||1-53-20

தம் ச தே³ஸ²ம் வ்யவஸித꞉ ஸமுத்³ரோத்³பி⁴ர்விமர்தி³தும் |
உக்த꞉ ஸம்ரப்³த⁴யா வாசா ஸா²ந்தோ(அ)ஸீதி மயா ததா³ ||1-53-21

ஸா²ந்தோ(அ)ஸீத்யுக்தமாத்ரஸ்து தனுத்வம் ஸாக³ரோ க³த꞉ |
ஸம்ஹதோர்மிதரங்கௌ³க⁴꞉ ஸ்தி²தோ ராஜஸ்²ரியா ஜ்வலன் ||1-53-22

பூ⁴யஸ்²சைவ மயா ஸ²ப்த꞉ ஸமுத்³ர꞉ ஸஹ க³ங்க³யா |
ஸகாரணாம் மதிம் க்ருத்வா யுஷ்மாகம் ஹிதகாம்யயா ||1-53-23

யஸ்மாத்த்வம் ராஜதுல்யேன வபுஷா ஸமுபஸ்தி²த꞉ |
க³ச்சா²ர்ணவ மஹீபாலோ ராஜைவ த்வம் ப⁴விஷ்யஸி ||1-53-24

தத்ராபி ஸஹஜாம் லீலாம் தா⁴ரயன்ஸ்வேன தேஜஸா |
ப⁴விஷ்யஸி ந்ருணாம் ப⁴ர்தா பா⁴ரதானாம் குலோத்³வஹ꞉ ||1-53-25

ஸா²ந்தோ(அ)ஸீதி மயோக்தஸ்த்வம் யச்சாஸி தனுதாம் க³த꞉ |
ஸுதனுர்யஸ²ஸா லோகே ஸ²ந்தனுஸ்த்வம் ப⁴விஷ்யஸி ||1-53-26

இயமப்யாயதாபங்கீ³ க³ங்கா³ ஸர்வாங்க³ஸோ²ப⁴னா |
ரூபிணீ ச ஸரிச்ச்²ரேஷ்டா² தத்ர த்வாமுபயாஸ்யதி ||1-53-27

ஏவமுக்தஸ்து மாம் க்ஷுப்³த⁴꞉ ஸோ.பி⁴வீக்ஷ்யார்ணவோ(அ)ப்³ரவீத் |
மாம் ப்ரபோ⁴ தே³வதே³வானாம் கிமர்த²ம் ஸ²ப்தவானஸி 1-53-28

அஹம் தவ விதே⁴யாத்மா த்வத்க்ருதஸ்த்வத்பராயண꞉ |
அஸ²போ(அ)ஸத்³ருஸை²ர்வாக்யைராத்மஜம் மாம் கிமாத்மனா ||1-53-29

ப⁴க³வம்ஸ்த்வத்ப்ரஸாதே³ன வேகா³த்பர்வணி வர்தி⁴த꞉ |
யத்³யஹம் சலிதோ ப்³ரஹ்மன்கோ(அ)த்ர தோ³ஷோ மமாத்மன꞉ ||1-53-30

க்ஷிப்தாபி⁴꞉ பவனைரத்³பி⁴꞉ ஸ்ப்ருஷ்டோ யத்³யஸி பர்வணி |
அத்ர மே கிம் நு ப⁴க³வன்வித்³யதே ஸா²பகாரணம் ||1-53-31

உத்³த⁴தைஸ்²ச மஹாவாதை꞉ ப்ரவ்ருத்³தை⁴ஸ்²ச ப³லாஹகை꞉ |
பர்வணா சேந்து³யுக்தேன த்ரிபி⁴꞉ க்ஷுப்³தோ⁴(அ)ஸ்மி காரணை꞉ ||1-53-32

ஏவம் யத்³யபராத்³தோ⁴(அ)ஹம் காரணைஸ்த்வத்ப்ரகல்பிதை꞉ |
க்ஷந்துமர்ஹஸி மே ப்³ரஹ்மஞ்சா²போ(அ)யம் வினிவர்த்யதாம் ||1-53-33

ஏவம் மயி நிராலம்பே³ ஸா²பாச்சி²தி²லதாம் க³தே |
காருண்யம் குரு தே³வேஸ² ப்ரமாணம் யத்³யவேக்ஷஸே ||1-53-34

அஸ்யாஸ்து தே³வக³ங்கா³யா கா³ம் க³தாயாஸ்த்வதா³ஜ்ஞயா |
மம தோ³ஷாத்ஸதோ³ஷாயா꞉ ப்ரஸாத³ம் கர்துமர்ஹஸி ||1-53-35

தமஹம் ஸ்²லக்ஷ்ணயா வாச மஹார்ணவமதா²ப்³ருவம் |
அகாரணஜ்ஞம் தே³வானாம் த்ரஸ்தம் ஸா²பானலேன தம் ||1-53-36

ஸா²ந்திம் வ்ரஜ ந பே⁴தவ்யம் ப்ரஸன்னோ(அ)ஸ்மி மஹோத³தே⁴ |
ஸா²பே(அ)ஸ்மின்ஸரிதாம் நாத² ப⁴விஷ்யம் ஸ்²ருணு காரணம் ||1-53-37

த்வம் க³ச்ச² பா⁴ரதே வம்ஸே² ஸ்வம் தே³ஹம் ஸ்வேன தேஜஸா |
ஆத⁴த்ஸ்வ ஸரிதாம் நாத² த்யக்த்வேமாம் ஸாக³ரீம் தனும் ||1-53-38

மஹோத³தே⁴ மஹீபாலஸ்தத்ர ராஜஸ்²ரியா வ்ருத꞉ |
பாலயம்ஸ்²சதுரோ வர்ணான்வ்ரம்ஸ்யஸே ஸலிலேஸ்²வர ||1-53-39

இயம் ச தே ஸரிச்ச்²ரேஷ்டா² பி³ப்⁴ரதீ ரூபமுத்தமம் |
தத்காலம் ரமணீயாங்கீ³ க³ங்கா³ பரிசரிஷ்யதி ||1-53-40

அனயா ஸஹ ஜாஹ்னவ்யா மோத³மானோ மமாஜ்ஞயா|
இமம் ஸலிலஸங்க்லேத³ம் விஸ்மரிஷ்யஸி ஸாக³ர ||1-53-41

த்வரதா சைவ கர்தவ்யம் த்வயேத³ம் மம ஸா²ஸனம் |
ப்ராஜாபத்யேன விதி⁴னா க³ங்க³யா ஸஹ ஸாக³ர ||1-53-42

வஸவ꞉ ப்ரச்யுதா꞉ ஸ்வர்கா³த்ப்ரவிஷ்டாஸ்²ச ரஸாதலம் |
தேஷாமுத்பாத³னார்தா²ய த்வம் மயா வினியோஜித꞉ ||1-53-43

அஷ்டௌ தாஞ்ஜாஹ்னவீ க³ர்பா⁴னபத்யார்த²ம் த³தா⁴த்வியம் |
விபா⁴வஸோஸ்துல்யகு³ணான்ஸுராணாம் ப்ரீதிவர்த⁴னான் ||1-53-44

உத்பாத்³ய த்வம் வஸூஞ்சீ²க்⁴ரம் க்ருத்வா குருகுலம் மஹத் |
ப்ரவேஷ்டாஸி தனும் த்யக்த்வா புன꞉ ஸாக³ர ஸாக³ரீம் ||1-53-45

ஏவமேதன்மயா பூர்வம் ஹிதார்த²ம் வ꞉ ஸுரோத்தமா꞉ |
ப⁴விஷ்யம் பஸ்²யதாம் பா⁴ரம் ப்ருதி²வ்யா꞉ பார்தி²வாத்மகம் ||1-53-46

ததே³ஷ ஸ²ந்தனோர்வம்ஸ²꞉ ப்ற்^தி²வ்யாம் ரோபிதோ மயா |
வஸவோ யே ச க³ங்கா³யாமுத்பன்னாஸ்த்ரிதி³வௌகஸ꞉ ||1-53-47

அத்³யாபி பு⁴வி கா³ங்கே³யஸ்தத்ரைவ வஸுரஷ்டம꞉ |
ஸப்தேமே வஸவ꞉ ப்ராப்தா꞉ ஸ ஏக꞉ பரிலம்ப³தே ||1-53-48

த்³விதீயாயாம் ஸ ஸ்ருஷ்டாயாம் த்³விதீயா ஸ²ந்தனோஸ்தனு꞉ |
விசித்ரவீர்யோ த்³யுதிமானாஸீத்³ராஜா ப்ரதாபவான் ||1-53-49

வைசித்ர்யவீர்யௌ த்³வாவேவ பார்தி²வௌ பு⁴வி ஸாம்ப்ரதம் |
த்⁴ருதராஷ்ட்ரஸ்²ச பாண்டு³ஸ்²ச விக்²யாதௌ புருஷர்ஷபௌ⁴ ||1-53-50

தத்ர பாண்டோ³꞉ ஸ்²ரியா த்⁴ருஷ்டே த்³வே பா⁴ர்யே ஸம்ப³பூ⁴வது꞉ |
ஸு²பே⁴ குந்தீ ச மாத்³ரீ ச தே³வயோஷோபமே து தே ||1-53-51

த்⁴ருதராஷ்ட்ரஸ்ய ராஜ்ஞஸ்து பா⁴ர்யைகா துல்யசாரிணீ |
கா³ந்தா⁴ரீ பு⁴வி விக்²யாதா ப⁴ர்துர்னித்யம் வ்ரதே ஸ்தி²தா ||1-53-52

தத்ர வம்ஸா² விப⁴ஜ்யந்தாம் விபக்ஷா꞉ பக்ஷ ஏவ ச |
புத்ராணாம் ஹி தயோ ராஜ்ஞோர்ப⁴விதா விக்³ரஹோ மஹான் ||1-53-53

தேஸா²ம் விமர்தே³ தா³யாத்³யே ந்ருபாணாம் ப⁴விதா க்ஷய꞉ |
யுகா³ந்தப்ரதிமம் சைவ ப⁴விஷ்யதி மஹத்³ப⁴யம் ||1-53-54

ஸப³லேஷு நரேந்த்³ரேஷு ஸா²ந்தயஸ்த்விதரேதரம் |
விவிக்தபுரராஷ்ட்ரௌகா⁴ க்ஷிதி꞉ ஸை²தி²ல்யமேஷ்யதி ||1-53-55

த்³வாபரஸ்ய யுக³ஸ்யாந்தே மயா த்³ருஷ்டம் புராதனம் |
க்ஷயம் யாஸ்யந்தி ஸ²ஸ்த்ரேண மானவை꞉ ஸஹ பார்தி²வா꞉ ||1-53-56

தத்ராவஸி²ஷ்டான்மனுஜான்ஸுப்தான்னிஸி² விசேதஸ꞉ |
த⁴க்ஷ்யதே ஸ²ங்கரஸ்யாம்ஸ²꞉ பாவகேனாஸ்த்ரதேஜஸா ||1-53-57

அந்தகப்ரதிமே தஸ்மின்னிவ்ருத்தே க்ரூரகர்மணி |
ஸமாப்தமித³மாக்²யாஸ்யே த்ரிதீயம் த்³வாபரம் யுக³ம் ||1-53-58

மஹேஸ்²வராம்ஸே²(அ)பஸ்ருதே ததோ மாஹேஸ்²வரம் யுக³ம் |
ஸி²ஷ்யம் ப்ரவர்ததே பஸ்²சாத்³யுக³ம் தா³ருணத³ர்ஸ²னம் ||1-53-59

அத⁴ர்மப்ராயபுருஷம் ஸ்வல்பத⁴ர்மப்ரதிக்³ரஹம்| |
உத்ஸன்னஸத்யஸம்யோக³ம் வர்தி⁴தான்ருதஸஞ்சயம் ||1-53-60

மஹேஸ்²வரம் குமாரம் ச த்³வௌ ச தே³வௌ ஸமாஸ்²ரிதா꞉ |
ப⁴விஷ்யந்தி நரா꞉ ஸர்வே லோகே ந ஸ்த²விராயுஷ꞉ ||1-53-61

ததே³ஷ நிர்ணய꞉ ஸ்²ரேஷ்ட²꞉ ப்ருதி²வ்யாம் பார்தி²வாந்தக꞉ |
அம்ஸா²வதரணம் ஸர்வே ஸுரா꞉ குருத மா சிரம் ||1-53-62

த⁴ர்மஸ்யாம்ஸ²ஸ்து குந்த்யாம் வை மாத்³ர்யாம் ச வினியுஜ்யதாம் |
விக்³ரஹஸ்ய கலிர்மூலம் கா³ந்தா⁴ர்யாம் வினியுஜ்யதாம் ||1-53-63

ஏதௌ பக்ஷௌ ப⁴விஷ்யந்தி ராஜான꞉ காலசோதி³தா꞉ |
ஜாதராகா³꞉ ப்ருதி²வ்யர்தே² ஸர்வே ஸங்க்³ராமலாலஸா꞉ ||1-53-64

நாகா³யுதப³லா꞉ கேசித்கேசிதோ³க⁴ப³லான்விதா꞉ |
க³ச்ச²த்வியம் வஸுமதீ ஸ்வாம் யோனிம் லோகதா⁴ரிணீ |
ஸ்ருஸ்²டோ(அ)யம் நைஷ்டி²கோ ராஜ்ஞாமுபாயோ லோகவிஸ்²ருத꞉ ||1-53-65

ஸ்²ருத்வா பிதாமஹவச꞉ ஸா ஜகா³ம யதா²க³தம் |
ப்ருதி²வீ ஸஹ காலேன வதா⁴ய ப்ருதி²வீக்ஷிதாம் ||1-53-66

தே³வானசோத³யத்³ப்³ரஹ்மா நிக்³ரஹார்தே² ஸுரத்³விஷாம் |
நரம் சைவ புராணர்ஷிம் ஸே²ஷம் ச த⁴ரணீத⁴ரம் ||1-53-67

ஸனத்குமாரம் ஸாத்⁴யாம்ஸ்²ச ஸுராம்ஸ்²சாக்³னிபுரோக³மான் |
வருணம் ச யமம் சைவ ஸூர்யாசந்த்³ரமஸௌ ததா³ ||1-53-68

க³ந்த⁴ர்வாப்ஸரஸஸ்²சைவ ருத்³ராதி³த்யாஸ்ததா²ஸ்²வினௌ |
ததோ(அ)ம்ஸா²னவனிம் தே³வா꞉ ஸர்வ ஏவாவதாரயன் ||1-53-69

யதா² தே கதி²தம் பூர்வமம்ஸா²வதரணம் மயா |
அயோனிஜா யோனிஜாஸ்²ச தே தே³வா꞉ ப்ருதி²வீதலே ||1-53-70

தை³த்யதா³னவஹந்தார꞉ ஸம்பூ⁴தா꞉ புருஷேஸ்²வரா꞉ |
க்ஷீரிகாவ்ருக்ஷஸங்காஸா² வஜ்ரஸம்ஹனநாஸ்ததா² ||1-53-71

நாகா³யுதப³லா꞉ கேசித்கேசிதோ³க⁴ப³லான்விதா꞉ |
க³தா³பரிக⁴ஸ²க்தீனாம் ஸஹா꞉ பரிக⁴பா³ஹவ꞉ ||1-53-72

கி³ரிஸ்²ருங்க³ப்ரஹர்தார꞉ ஸர்வே பரிக⁴யோதி⁴ன꞉ |
வ்ருஷ்ணிவம்ஸ²ஸமுத்பன்னா꞉ ஸ²தஸோ²(அ)த² ஸஹஸ்ரஸ²꞉ ||1-53-73

குருவம்ஸே² ச தே தே³வா꞉ பஞ்சாலேஷு ச பார்தி²வா꞉ |
யாஜ்ஞிகானாம் ஸம்ருத்³தா⁴னாம் ப்³ராஹ்மணானாம் ச யோனிஷு ||1-53-74

ஸர்வாஸ்த்ரஜ்ஞா மஹேஷ்வாஸா வேத³வ்ரதபராயணா꞉ |
ஸர்வர்தி⁴கு³ணஸம்பன்னா யஜ்வான꞉ புண்யகர்மிண꞉ ||1-53-75

ஆசாலயேயுர்யே ஸை²லான்க்ருத்³தா⁴ பி⁴ந்த்³யுர்மஹீதலம் |
உத்பதேயுரதா²காஸ²ம் க்ஷோப⁴யேயுர்மஹோத³தி⁴ம் ||1-53-76

ஏவமாதி³ஸ்²ய தான்ப்³ரஹ்மா பூ⁴தப⁴வ்யப⁴வத்ப்ரபு⁴꞉ |
நாராயணே ஸமாவேஸ்²ய லோகாஞ்ஸா²ந்திமுபாக³மத் ||1-53-77

பூ⁴ய꞉ ஸ்²ருணு யதா² விஷ்ணுரவதீர்ணோ மஹீதலே |
ப்ரஜானாம் வை ஹிதார்தா²ய ப்ரபு⁴꞉ ப்ராணஹிதேஸ்²வர꞉ ||1-53-78

யயாதிவம்ஸ²ஜஸ்யாத² வஸுதே³வஸ்ய தீ⁴மத꞉ |
குலே பூஜ்யே யஸ²ஸ்கர்மா ஜஜ்ஞே நாராயண꞉ ப்ரபு⁴꞉ ||1-53-79

இதி ஸ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஸே² ஹரிவம்ஸ²பர்வணி
தே³வானாமம்ஸா²வதரணே த்ரிபஞ்சாஸ²த்தமோ(அ)த்⁴யாய꞉


Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter

Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/hv_1_53_mpr.html


##Harivamsha MahA Puranam- Part 1 - Harivamsha Parva
Chapter 53 - Brahma's advice to Devas
Itranslated and proofread by K S Ramachandran
ramachandran_ksr@yahoo.ca, January 22, 2008##

Further proof-read by Gilles Schaufelberger, schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath, harindranath_a @ yahoo.com
------------------------------------------------------------------------

atha tripa~nchAshattamo.adhyAyaH

aMshAvataraNam

vaishaMpAyana uvAcha
te shrutvA pR^ithivIvAkyam sarva eva divaukasaH |
tadarthakR^ityaM saMchintya pitAmahamathAbruvan ||1-53-1

bhagavanhriyatAmasyA dharaNyA bhArasaMtatiH |
sharIrakartA lokAnAM tvaM hi lokasya cheshvaraH ||1-53-2

yatkartavyaM mahendreNa yamena varuNena cha |
yadvA kAryaM dhaneshena svayaM nArAyaNena vA ||1-53-3

yadvA chandramasA kAryam bhAskareNAnilena vA |
AdityairvasubhirvApi rudrairvA lokabhAvanaiH ||1-53-4

ashvibhyAM devavaidyAbhyAM sAdhyairvA tridashAlayaiH |
bR^ihaspatyushanobhyAM vA kAlena kalinApi vA ||1-53-5

maheshvareNa vA brahmanvishAkhena guhena vA |
yakSharAkShasagandharvaishchAranairvA mahoragaiH ||1-53-6

pata~NgaiH parvataishchApi sAgarairvA mahormibhiH |
ga~NgAmukhAbhirdivyAbhiH saridbhirvA sureshvara ||1-53-7

kShipramAj~nApaya vibho kathamaMshaH prayujyatAm |
yadi te pArthivaM kAryaM karyaM pArthivavigrahe ||1-53-8

kathamaMshAvataraNaM kurmaH sarve pitAmaha |
antarikShagatA ye cha pR^ithivyAM pArthivAshcha ye ||1-53-9

sadasyAnAM cha viprANAM parthivAnaM kuleShu cha |
ayonijAshchaiva tanUH sR^ijAmo jagatItale ||1-53-10

surANAmekakAryANAM shrutvaitannishchitaM matam |
devaiH parivR^itaiH prAha vAkyaM lokapitAmahaH ||1-53-11

rochate me surashreShThA yuShmAkamapi nishchayaH |
sR^ijadhvaM svasharIrAMshAMstejasA.a.atmasamAnbhuvi ||1-53-12

sarva eva surashreShThAstejobhiravarohata |
bhAvayanto bhuvaM devIM labdhvA tribhuvanashriyam ||1-53-13

pArthive bhArate vaMshe pUrvameva vijAnatA |
pR^ithivyAM saMbhramamimam shrUyatAM yanmayA kR^itam ||1-53-14

samudre.aham purA pUrve velAmAsAdya pashchimAm |
Ase sArdhaM tanUjena kashyapena mahAtmanA ||1-53-15

kathAbhiH pUrvavR^ittAbhirlokavedAnugAmibhiH |
itivR^ittaishcha bahubhiH purANaprabhavairgunAiH ||1-53-16

kurvatastu kathAstAstAH samudraH saha ga~NgayA |
samIpamAjagAmAshu yuktastoyadamArutaiH ||1-53-17

sa vIchiviShamAM kurvangatiM vegatara~NgiNIm |
yAdogaNavichitreNa saMChannastoyavAsasA ||1-53-18

sha~NkhamuktAmalatanuH pravAladrumabhUShaNaH |
yuktachandramasA pUrNaH SAbhragaMbhIraniHsvanaH ||1-53-19

sa mAM paribhavanneva svAM velAM samatikraman |
kledayAmAsa chapalairlAvanairaMbuvisravaiH ||1-53-20

taM cha deshaM vyavasitaH samudrodbhirvimarditum |
uktaH saMrabdhayA vAchA shAnto.asIti mayA tadA ||1-53-21

shAnto.asItyuktamAtrastu tanutvaM sAgaro gataH |
saMhatormitara~NgaughaH sthito rAjashriyA jvalan ||1-53-22

bhUyashchaiva mayA shaptaH samudraH saha ga~NgayA |
sakAraNAM matiM kR^itvA yuShmAkaM hitakAmyayA ||1-53-23

yasmAttvaM rAjatulyena vapuShA samupasthitaH |
gachChArNava mahIpAlo rAjaiva tvaM bhaviShyasi ||1-53-24

tatrApi sahajAM lIlAM dhArayansvena tejasA |
bhaviShyasi nR^iNAM bhartA bhAratAnAM kulodvahaH ||1-53-25

shAnto.asIti mayoktastvaM yachchAsi tanutAM gataH |
sutanuryashasA loke shantanustvaM bhaviShyasi ||1-53-26

iyamapyAyatApa~NgI ga~NgA sarvA~NgashobhanA |
rUpiNI cha sarichChreShThA tatra tvAmupayAsyati ||1-53-27

evamuktastu mAM kShubdhaH so.bhivIkShyArNavo.abravIt |
mAM prabho devadevAnAM kimarthaM shaptavAnasi 1-53-28

ahaM tava vidheyAtmA tvatkR^itastvatparAyaNaH |
ashapo.asadR^ishairvAkyairAtmajaM mAM kimAtmanA ||1-53-29

bhagavaMstvatprasAdena vegAtparvaNi vardhitaH |
yadyahaM chalito brahmanko.atra doSho mamAtmanaH ||1-53-30

kShiptAbhiH pavanairadbhiH spR^iShTo yadyasi parvaNi |
atra me kiM nu bhagavanvidyate shApakAraNam ||1-53-31

uddhataishcha mahAvAtaiH pravR^iddhaishcha balAhakaiH |
parvaNA chenduyuktena tribhiH kShubdho.asmi kAraNaiH ||1-53-32

evaM yadyaparAddho.ahaM kAraNaistvatprakalpitaiH |
kShantumarhasi me brahma~nChApo.ayaM vinivartyatAm ||1-53-33

evaM mayi nirAlambe shApAchChithilatAM gate |
kAruNyaM kuru devesha pramANaM yadyavekShase ||1-53-34

asyAstu devaga~NgAyA gAM gatAyAstvadAj~nayA |
mama doShAtsadoShAyAH prasAdaM kartumarhasi ||1-53-35 

tamahaM shlakShNayA vAcha mahArNavamathAbruvam |
akAraNaj~naM devAnAM trastaM shApAnalena tam ||1-53-36

shAntiM vraja na bhetavyaM prasanno.asmi mahodadhe |
shApe.asminsaritAM nAtha bhaviShyaM shR^iNu kAraNam ||1-53-37

tvaM gachCha bhArate vaMshe svaM dehaM svena tejasA |
Adhatsva saritAM nAtha tyaktvemAM sAgarIM tanum ||1-53-38

mahodadhe mahIpAlastatra rAjashriyA vR^itaH |
pAlayaMshchaturo varNAnvraMsyase salileshvara ||1-53-39

iyaM cha te sarichChreShThA bibhratI rUpamuttamam |
tatkAlaM ramaNIyA~NgI ga~NgA parichariShyati ||1-53-40

anayA saha jAhnavyA modamAno mamAj~nayA|
imaM salilasaMkledaM vismariShyasi sAgara ||1-53-41

tvaratA chaiva kartavyaM tvayedaM mama shAsanam |
prAjApatyena vidhinA ga~NgayA saha sAgara ||1-53-42

vasavaH prachyutAH svargAtpraviShTAshcha rasAtalam |
teShAmutpAdanArthAya tvaM mayA viniyojitaH ||1-53-43

aShTau tA~njAhnavI garbhAnapatyArthaM dadhAtviyam |
vibhAvasostulyaguNAnsurANAM prItivardhanAn ||1-53-44

utpAdya tvaM vasU~nChIghraM kR^itvA kurukulaM mahat |
praveShTAsi tanuM tyaktvA punaH sAgara sAgarIm ||1-53-45

evametanmayA pUrvaM hitArthaM vaH surottamAH |
bhaviShyaM pashyatAM bhAraM pR^ithivyAH pArthivAtmakam ||1-53-46

tadeSha shantanorvaMshaH pR^thivyAM ropito mayA |
vasavo ye cha ga~NgAyAmutpannAstridivaukasaH ||1-53-47

adyApi bhuvi gA~Ngeyastatraiva vasuraShTamaH |
sapteme vasavaH prAptAH sa ekaH parilaMbate ||1-53-48

dvitIyAyAM sa sR^iShTAyAM dvitIyA shantanostanuH |
vichitravIryo dyutimAnAsIdrAjA pratApavAn ||1-53-49

vaichitryavIryau dvAveva pArthivau bhuvi sAMpratam |
dhR^itarAShTrashcha pANDushcha vikhyAtau puruSharShabhau ||1-53-50

tatra pANDoH shriyA dhR^iShTe dve bhArye saMbabhUvatuH |
shubhe kuntI cha mAdrI cha devayoShopame tu te ||1-53-51

dhR^itarAShTrasya rAj~nastu bhAryaikA tulyachAriNI |
gAndhArI bhuvi vikhyAtA bharturnityaM vrate sthitA ||1-53-52

tatra vaMshA vibhajyantAM vipakShAH pakSha eva cha |
putrANAM hi tayo rAj~norbhavitA vigraho mahAn ||1-53-53

teshAM vimarde dAyAdye nR^ipANAM bhavitA kShayaH |
yugAntapratimaM chaiva bhaviShyati mahadbhayam ||1-53-54

sabaleShu narendreShu shAntayastvitaretaram |
viviktapurarAShTraughA kShitiH shaithilyameShyati ||1-53-55

dvAparasya yugasyAnte mayA dR^iShTaM purAtanam |
kShayaM yAsyanti shastreNa mAnavaiH saha pArthivAH ||1-53-56

tatrAvashiShTAnmanujAnsuptAnnishi vichetasaH |
dhakShyate sha~NkarasyAMshaH pAvakenAstratejasA ||1-53-57

antakapratime tasminnivR^itte krUrakarmaNi |
samAptamidamAkhyAsye tritIyaM dvAparaM yugam ||1-53-58

maheshvarAMshe.apasR^ite tato mAheshvaraM yugam |
shiShyaM pravartate pashchAdyugaM dAruNadarshanam ||1-53-59

adharmaprAyapuruShaM svalpadharmapratigraham| |
utsannasatyasaMyogaM vardhitAnR^itasaMchayam ||1-53-60

maheshvaraM kumAraM cha dvau cha devau samAshritAH |
bhaviShyanti narAH sarve loke na sthavirAyuShaH ||1-53-61

tadeSha nirNayaH shreShThaH pR^ithivyAM pArthivAntakaH |
amshAvataraNaM sarve surAH kuruta mA chiram ||1-53-62

dharmasyAMshastu kuntyAM vai mAdryAM cha viniyujyatAm |
vigrahasya kalirmUlaM gAndhAryAM viniyujyatAm ||1-53-63

etau pakShau bhaviShyanti rAjAnaH kAlachoditAH |
jAtarAgAH pR^ithivyarthe sarve saMgrAmalAlasAH ||1-53-64

nAgAyutabalAH kechitkechidoghabalAnvitAH |
gachChatviyaM vasumatI svAM yoniM lokadhAriNI |
sR^ishTo.ayaM naiShThiko rAj~nAmupAyo lokavishrutaH ||1-53-65

shrutvA pitAmahavachaH sA jagAma yathAgatam |
pR^ithivI saha kAlena vadhAya pR^ithivIkShitAm ||1-53-66

devAnachodayadbrahmA nigrahArthe suradviShAm |
naraM chaiva purANarShiM sheShaM cha dharaNIdharam ||1-53-67

sanatkumAraM sAdhyAMshcha surAMshchAgnipurogamAn |
varuNam cha yamaM chaiva sUryAchandramasau tadA ||1-53-68

gandharvApsarasashchaiva rudrAdityAstathAshvinau |
tato.aMshAnavaniM devAH sarva evAvatArayan ||1-53-69

yathA te kathitaM pUrvamaMshAvataraNaM mayA |
ayonijA yonijAshcha te devAH pR^ithivItale ||1-53-70

daityadAnavahantAraH saMbhUtAH puruSheshvarAH |
kShIrikAvR^ikShasaMkAshA vajrasaMhananAstathA ||1-53-71

nAgAyutabalAH kechitkechidoghabalAnvitAH |
gadAparighashaktInAM sahAH parighabAhavaH ||1-53-72

girishR^i~NgaprahartAraH sarve parighayodhinaH |
vR^iShNivaMshasamutpannAH shatasho.atha sahasrashaH ||1-53-73

kuruvaMshe cha te devAH pa~nchAleShu cha pArthivAH |
yAj~nikAnAM samR^iddhAnAM brAhmaNAnAM cha yoniShu ||1-53-74

sarvAstraj~nA maheShvAsA vedavrataparAyaNAH |
sarvardhiguNasaMpannA yajvAnaH puNyakarmiNaH ||1-53-75

AchAlayeyurye shailAnkruddhA bhindyurmahItalam |
utpateyurathAkAshaM kShobhayeyurmahodadhim ||1-53-76

evamAdishya tAnbrahmA bhUtabhavyabhavatprabhuH |
nArAyaNe samAveshya lokA~nshAntimupAgamat ||1-53-77

bhUyaH shR^iNu yathA viShNuravatIrNo mahItale |
prajAnAM vai hitArthAya prabhuH prANahiteshvaraH ||1-53-78

yayAtivaMshajasyAtha vasudevasya dhImataH |
kule pUjye yashaskarmA jaj~ne nArAyaNaH prabhuH ||1-53-79

iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe harivaMshaparvaNi
devAnAmaMshAvataraNe tripa~nchAshattamo.adhyAyaH   

Previous | English M.M.Dutt | Tamil Translation | Next