Wednesday, 22 April 2020

புருவம்ஸா²னுகீர்தனம் | ஹரிவம்ச பர்வம் அத்யாயம் - 32

த்³வாத்ரிம்ஸோ²(அ)த்⁴யாய꞉

புருவம்ஸா²னுகீர்தனம்


Dushyanta and Shakuntala

வைஸ²ம்பாயன உவாச
அனாத்⁴ருஷ்யஸ்து ராஜர்ஷிர்ருசேயுஸ்²சைகராட்ஸ்ம்ருத꞉ |
ருசேயோர்ஜ்வலனா நாம பா⁴ர்யா வை தக்ஷகாத்மஜா || 1-32-1

தஸ்யாம் ஸ தே³வ்யாம் ராஜர்ஷிர்மதினாரோ மஹீபதி꞉ |
மதினாரஸுதாஸ்²சாஸம்ஸ்த்ரய꞉ பரமதா⁴ர்மிகா꞉ || 1-32-2

தம்ஸுராத்³ய꞉ ப்ரதிரத²꞉ ஸுபா³ஹுஸ்²சைவ தா⁴ர்மிக꞉ |
கௌ³ரீ கன்யா ச விக்²யாதா மாந்தா⁴த்ருஜனநீ ஸு²பா⁴ || 1-32-3

ஸர்வே வேத³வித³ஸ்தத்ர ப்³ரஹ்மண்யா꞉ ஸத்யவாதி³ன꞉ |
ஸர்வே க்ருதாஸ்த்ரா ப³லின꞉ ஸர்வே யுத்³த⁴விஸா²ரதா³꞉ || 1-32-4

புத்ர꞉ ப்ரதிரத²ஸ்யாஸீத்கண்வ꞉ ஸமப⁴வன்ன்ருப꞉ |
மேதா⁴திதி²꞉ ஸுதஸ்தஸ்ய யஸ்மாத்காண்வாயனா த்³விஜா꞉ || 1-32-5


ஈலினீ பூ⁴ப யஸ்யா(ஆ)ஸீத்கன்யா வை ஜனமேஜய |
ப்³ரஹ்மவாதி³ன்யதி⁴ ஸ்த்ரீம் ச தம்ஸுஸ்தாமப்⁴யக³ச்ச²த || 1-32-6

தம்ஸோ꞉ ஸுரோதோ⁴ ராஜர்ஷிர்த⁴ர்மனேத்ரோ மஹாயஸா²꞉ |
ப்³ரஹ்மவாதீ³ பராக்ராந்தஸ்தஸ்ய பா⁴ர்யோபதா³னவீ || 1-32-7


உபதா³னவீ ஸுதாம்ˮல்லேபே⁴ சதுரஸ்த்வைலிகாத்மஜான் |
து³ஷ்யந்தமத² ஸுஷ்மந்தம் ப்ரவீரமனக⁴ம் ததா² || 1-32-8

து³ஷ்யந்தஸ்ய து தா³யாதோ³ ப⁴ரதோ நாம வீர்யவான் |
ஸ ஸர்வத³மனோ நாம நாகா³யுதப³லோ மஹான் || 1-32-9

சக்ரவர்தீ ஸுதோ ஜஜ்ஞே து³ஷ்யந்தஸ்ய மஹாத்மன꞉ |
ஸ²குந்தலாயாம் ப⁴ரதோ யஸ்ய நாம்னா ஸ்த² பா⁴ரதா꞉ || 1-32-10

து³ஷ்யந்தம் ப்ரதி ராஜானம் வாகு³வாசாஸ²ரீரிணீ |
மாதா ப⁴ஸ்த்ரா பிது꞉ புத்ரோ யேன ஜாத꞉ ஸ ஏவ ஸ꞉ || 1-32-11

ப⁴ரஸ்வ புத்ரம் து³ஷ்யந்த மாவமம்ஸ்தா²꞉ ஸ²குந்தலாம் |
ரேதோதா⁴꞉ புத்ர உன்னயதி நரதே³வ யமக்ஷயாத் || 1-32-12

த்வம் சாஸ்ய தா⁴தா க³ர்ப⁴ஸ்ய ஸத்யமாஹ ஸ²குந்தலா |
ப⁴ரதஸ்ய வினஷ்டேஷு தனயேஷு மஹீபதே꞉ || 1-32-13

மாத்ரூணாம் தாத கோபேன மயா தே கதித²ம் புரா |
ப்³ருஹஸ்பதேராங்கி³ரஸ꞉ புத்ரோ ராஜன்மஹாமுனி꞉ |
ஸங்க்ராமிதோ ப⁴ரத்³வாஜோ மருத்³பி⁴꞉ ருதுபி⁴ர்விபு⁴꞉ || 1-32-14

அத்ரைவோதா³ஹரந்தீமம் ப⁴ரத்³வாஜஸ்ய தீ⁴மத꞉ |
த⁴ர்மஸங்க்ரமணம் சாபி மருத்³பி⁴ர்ப⁴ரதாய வை || 1-32-15

அயோஜயத்³ப⁴ரத்³வாஜோ மருத்³பி⁴꞉ க்ரதுபி⁴ர்ஹிதம் |
பூர்வம் து விததே² தஸ்ய க்ருதே வை புத்ரஜன்மனி || 1-32-16

ததோ(அ)த² விததோ² நாம ப⁴ரத்³வாஜஸுதோ(அ)ப⁴வத் |
ததோ(அ)த² விததே² ஜாதே ப⁴ரதஸ்து தி³வம் யயௌ || 1-32-17

விதத²ம் சாபி⁴ஷிச்யாத² ப⁴ரத்³வாஜோ வனம் யயௌ |
ஸ ராஜா விதத²꞉ புத்ராஞ்ஜனயாமாஸ பஞ்ச வை || 1-32-18

ஸுஹோத்ரம் ச ஸுஹோதாரம் க³யம் க³ர்க³ம் ததை²வ ச |
கபிலம் ச மஹாத்மானம் ஸுஹோத்ரஸ்ய ஸுதத்³வயம் || 1-32-19

காஸி²கஸ்²ச மஹாஸத்த்வஸ்ததா² க்³ருத்ஸமதிர்ன்ருப꞉ |
ததா² க்³ருத்ஸமதே꞉ புத்ரா ப்³ராஹ்மண꞉ க்ஷத்ரியா விஸ²꞉ || 1-32-20

காஸி²கஸ்ய து காஸே²ய꞉ புத்ரோ தீ³ர்க⁴தபாஸ்ததா² |
ப³பூ⁴வ தீ³ர்க⁴தபஸோ வித்³வாந்த⁴ன்வந்தரி꞉ ஸுத꞉ || 1-32--21

த⁴ன்வந்தரேஸ்து தனய꞉ கேதுமானிதி விஸ்²ருத꞉ |
அத² கேதுமத꞉ புத்ரோ வீரோ பீ⁴மரதோ² ந்ருப || 1-32-22

ஸுதோ பீ⁴மரத²ஸ்யாஸீத்³தி³வோதா³ஸ꞉ ப்ரஜேஸ்²வர꞉ |
தி³வோதா³ஸ இதி க்²யாத꞉ ஸர்வரக்ஷோவினாஸ²ன꞉ || 1-32-23

ஏதஸ்மின்னேவ காலே து புரீம் வாராணஸீம் ந்ருப |
ஸூ²ன்யாம் நிவேஸ²யாமாஸ க்ஷேமகோ நம ராக்ஷஸ꞉ |
ஸ²ப்தா ஹி ஸா மதிமதா நிகும்பே⁴ன மஹாத்மனா |
ஸூ²ன்யா வர்ஷஸஹஸ்ரம் வை ப⁴வித்ரீதி நராதி⁴ப || 1-32-24

தஸ்யாம் து ஸ²ப்தமாத்ராயாம் தி³வோதா³ஸ꞉ ப்ரஜேஸ்²வர꞉ |
விஷயாந்தே புரீம் ரம்யாம் கோ³மத்யாம் ஸம்ந்யவேஸ²யத் || 1-32-25

ப⁴த்³ரஸ்²ரேண்யஸ்ய பூர்வம் து புரீ வாராணஸீ ப⁴வத் |
யது³வம்ஸ²ப்ரஸூதஸ்ய தபஸ்யபி⁴ரதஸ்ய ச || 1-32-26

ப⁴த்³ரஸ்²ரேண்யஸ்ய புத்ராணாம் ஸ²தமுத்தமத⁴ன்வினாம் |
ஹத்வா நிவேஸ²யாமாஸ தி³வோதா³ஸ꞉ ப்ரஜேஸ்²வர꞉ || 1-32-27

தி³வோதா³ஸஸ்ய புத்ரஸ்து வீரோ ராஜா ப்ரதர்த³ன꞉ |
ப்ரதர்த³னஸ்ய புத்ரௌ த்³வௌ வத்ஸோ பா⁴ர்க³ஸ்ததை²வ ச || 1-32-28

அலர்கோ ராஜபுத்ரஸ்து ராஜா ஸன்னதிமான்பு⁴வி |
ஹைஹயஸ்ய து தா³யாத்³யம் ஹ்ருதவான்வை மஹீபதி꞉ || 1-32-29

ஆஜஹ்ரே பித்ரூதா³யாத்³யம் தி³வோதா³ஸஹ்ருதம் ப³லாத் |
ப⁴த்³ரஸ்²ரேண்யஸ்ய புத்ரேண து³ர்த³மேன மஹாத்மனா |
தி³வோதா³ஸேன பா³லேதி க்⁴ருணயா பரிவர்ஜித꞉ || 1-32-30

அஷ்டாரதோ² நாம ந்ருப꞉ ஸுதோ பீ⁴மரத²ஸ்ய வை|
தேன புத்ரேஷு பா³லேஷு ப்ரஹ்ருதம் தஸ்ய பா⁴ரத || 1-32-31

வைரஸ்யாந்தம் மஹாராஜ க்ஷத்ரியேண விதி⁴த்ஸதா |
அலர்க꞉ காஸி²ராஜஸ்து ப்³ரஹ்மண்ய꞉ ஸத்யஸங்க³ர꞉ || 1-32-32

ஷஷ்டிவர்ஷஸஹஸ்ராணி ஷஷ்டிவர்ஷஸ²தானி ச |
தஸ்யா(ஆ)ஸீத்ஸுமஹத்³ராஜ்யம் ரூபயௌவனஸா²லின꞉ || 1-32-33

யுவா ரூபேண ஸம்பன்ன ஆஸீத்காஸி²குலோத்³வஹ꞉ |
லோபாமுத்³ராப்ரஸாதே³ன பரமாயுரவாப ஸ꞉ || 1-32-34

வயஸோ(அ)ந்தே மஹாபா³ஹுர்ஹத்வா க்ஷேமகராக்ஷஸம் |
ஸூ²ன்யாம் நிவேஸ²யாமாஸ புரீம் வாராணஸீம் ந்ருப || 1-32-35

அலர்கஸ்ய து தா³யாத³꞉ ஸுனீதோ² நாம பார்தி²வ꞉ |
ஸுனீத²ஸ்ய து தா³யாத³꞉ க்ஷேம்யோ நாம மஹாயஸா²꞉ || 1-32-36

க்ஷேம்யஸ்ய கேதுமான்புத்ரோ வர்ஷகேதுஸ்ததோ(அ)ப⁴வத் |
வர்ஷகேதோஸ்து தா³யாதோ³ விபு⁴ர்னாம ப்ரஜேஸ்²வர꞉ || 1-32-37

ஆனர்தஸ்து விபோ⁴꞉ புத்ர꞉ ஸுகுமாரஸ்ததோ(அ)ப⁴வத் |
புத்ரஸ்து ஸுகுமாரஸ்ய ஸத்யகேதுர்மஹாரத²꞉ || 1-32-38

ததோ(அ)ப⁴வன்மஹாதேஜா ராஜா பரமதா⁴ர்மிக꞉ |
வத்ஸஸ்ய வத்ஸபூ⁴மிஸ்து பா⁴ர்க³பூ⁴மிஸ்து பா⁴ர்க³வாத் || 1-32-39

ஏதே த்வங்கி³ரஸ꞉ புத்ரா ஜாதா வம்ஸே²(அ)த² பா⁴ர்க³வே |
ப்³ராஹ்மணா꞉ க்ஷத்ரியா வைஸ்²யா꞉ ஸூ²த்³ராஸ்²ச ப⁴ரதர்ஷப⁴ || 1-32-40

ஸுஹோத்ரஸ்ய ப்³ருஹத்புத்ரோ ப்³ருஹதஸ்தனயாஸ்த்ரய꞉ |
அஜமீடோ⁴ த்³விமீட⁴ஸ்²ச புருமீட⁴ஸ்²ச வீர்யவான் || 1-32-41

அஜமீட⁴ஸ்ய பத்ன்யஸ்து திஸ்ரோ வை யஸ²ஸான்விதா꞉ |
நீலினீ கேஸி²னீ சைவ தூ⁴மினீ ச வராங்க³னா || 1-32-42

அஜமீட⁴ஸ்ய கேஸி²ன்யாம் ஜஜ்ஞே ஜஹ்னு꞉ ப்ரதாபவான் |
ஆஜஹ்ரே யோ மஹாஸத்ரம் ஸர்வமேத⁴ம் மஹாமக²ம் || 1-32-43

பதிலோபே⁴ன யம் க³ங்கா³ வினீதாபி⁴ஸஸார ஹ |
நேச்ச²த꞉ ப்லாவயாமாஸ தஸ்ய க³ங்கா³த² தத்ஸத³꞉ || 1-32-44

ஸ தயா ப்லாவிதம் த்³ரூஷ்ட்வா யஜ்ஞவாடம் பரந்தப |
ஜஹ்னுரப்யப்³ரவீத்³க³ங்கா³ம் க்ருத்³தோ⁴ ப⁴ரதஸத்தம || 1-32-45

ஏஷ தே த்ரிஷு லோகேஷு ஸங்க்ஷிப்யாப꞉ பிபா³ம்யஹம் |
அஸ்ய க³ங்கே³(அ)வலேபஸ்ய ஸத்³ய꞉ ப²லமவாப்னுஹி || 1-32-46

தத꞉ பீதாம் மஹாத்மானோ க³ங்கா³ம் த்³ருஷ்ட்வா மஹர்ஷய꞉ |
உபனின்யுர்மஹாபா⁴கா³ து³ஹித்ருத்வாய ஜாஹ்னவீம் || 1-32-47

யுவனாஸ்²வஸ்ய புத்ரீம் து காவேரீம் ஜஹ்னுராவஹத் |
க³ங்கா³ஸா²பேன தே³ஹார்த⁴ம் யஸ்யா꞉ பஸ்²சான்னதீ³க்ருதம் || 1-32-48

ஜஹ்னோஸ்து த³யித꞉ புத்ரஸ்த்வஜகோ நாம வீர்யவான் |
அஜகஸ்ய து தா³யாதோ³ ப³லாகாஸ்²வோ மஹீபதி꞉ || 1-32-49

ப³பூ⁴வ ம்ருக³யாஸீ²ல꞉ குஸி²கஸ்தஸ்ய சாத்மஜ꞉ |
பஹ்லவை꞉ ஸஹ ஸம்ருத்³தோ⁴ ராஜா வனசரைஸ்ததா³ || 1-32-50

குஸி²கஸ்து தபஸ்தேபே புத்ரமிந்த்³ரஸமம் ப்ரபு⁴꞉ |
லபே⁴யமிதி தம் ஸ²க்ரஸ்த்ராஸாத³ப்⁴யேத்ய ஜஜ்ஞிவான் || 1-32-51

ஸ கா³தி⁴ரப⁴வத்³ராஜா மக⁴வான்கௌஸி²க꞉ ஸ்வயம் |
விஸ்²வாமித்ரஸ்து கா³தே⁴யோ ராஜா விஸ்²வரத²ஸ்ததா³ || 1-32-52

விஸ்²வக்ருத்³விஸ்²வஜிச்சைவ ததா² ஸத்யவதீ ந்ருப |
ருசீகாஜ்ஜமத³க்³னிஸ்து ஸத்யவத்யாமஜாயத || 1-32-53

விஸ்²வாமித்ரஸ்ய து ஸுதா தே³வராதாத³ய꞉ ஸ்ம்ருதா꞉ |
ப்ரக்²யாதாஸ்த்ரிஷு லோகேஷு தேஷாம் நாமானி மே ஸ்²ருணு || 1-32-54

தே³வஸ்²ரவா꞉ கதிஸ்²சைவ யஸ்மாத்காத்யாயனா꞉ ஸ்ம்ருதா꞉ |
ஸா²லாவத்யா ஹிரண்யாக்ஷோ ரேணோர்ஜஜ்ஞே(அ)த² ரேணுமான் || 1-32-55

ஸாங்க்ருத்யோ கா³லவோ ராஜன்மௌத்³க³ல்யஸ்²சேதி விஸ்²ருதா꞉ |
தேஷாம் க்²யாதானி கோ³த்ராணி கௌஸி²கானாம் மஹாத்மஹாம் || 1-32-56

பாணினோ ப³ப்⁴ரவஸ்²சைவ த்⁴யானஜப்யாஸ்ததை²வ ச |
பார்தி²வா தே³வராதாஸ்²ச ஸா²லங்காயனஸௌஸ்²ரவா꞉ || 1-32-57

லௌஹித்யா யாமதூ³தாஸ்²ச ததா² காரீஷய꞉ ஸ்ம்ருதா꞉ |
விஸ்²ருதா꞉ கௌஸி²கா ராஜம்ஸ்ததா²ன்யே ஸைந்த⁴வாயனா꞉ || 1-32-58

ருஷ்யந்தரவிவாஹ்யாஸ்²ச கௌஸி²கா ப³ஹவ꞉ ஸ்ம்ருதா꞉ |
பௌரவஸ்ய மஹாராஜ ப்³ரஹ்மர்ஷே꞉ கௌஸி²கஸ்ய ஹ || 1-32-59

ஸம்ப³ந்தோ⁴ ஹ்யஸ்ய வம்ஸே²(அ)ஸ்மின்ப்³ரஹ்மக்ஷத்ரஸ்ய விஸ்²ருத꞉ |
விஸ்²வாமித்ராத்மஜானாம் து ஸு²ன꞉ஸே²போ(அ)க்³ரஜ꞉ ஸ்ம்ருத꞉ || 1-32-60

பா⁴ர்க³வ꞉ கௌஸி²கத்வம் ஹி ப்ராப்த꞉ ஸ முனிஸத்தம꞉ |
தே³வராதாத³யஸ்²சான்யே விஸ்²வாமித்ரஸ்ய வை ஸுதா꞉ || 1-32-61

த்³ருஷத்³வதீஸுதஸ்²சாபி விஸ்²வாமித்ராத³தா²ஷ்டக꞉ |
அஷ்டகஸ்ய ஸுதோ லௌஹி꞉ ப்ரோக்தோ ஜஹ்னுக³ணோ மயா || 1-32-62

ஆஜமீடோ⁴(அ)பரோ வம்ஸ²꞉ ஸ்²ரூயதாம் புருஷர்ஷப⁴ |
அஜமீட⁴ஸ்ய நீலின்யோ ஸுஸா²ந்திருத³பத்³யத || 1-32-63

புருஜாதி꞉ ஸுஸா²ந்தேஸ்து வாஹ்யாஸ்²வ꞉ புருஜாதித꞉ |
வாஹ்யாஸ்²வதனயா꞉ பஞ்ச ப³பூ⁴வுரமரோபமா꞉ || 1-32-64

முத்³க³ல꞉ ஸ்ருஞ்ஜயஸ்²சைவ ராஜா ப்³ருஹதி³ஷு꞉ ஸ்ம்ருத꞉ |
யவீனரஸ்cஅ விக்ராந்த꞉ க்ருமிலாஸ்²வஸ்²ச பஞ்சம꞉ || 1-32-65

பஞ்சைதே ரக்ஷணாயாலம் தே³ஸா²னாமிதி விஸ்²ருதா꞉ |
பஞ்சானாம் வித்³தி⁴ பஞ்சாலான்ஸ்பீ²தைர்ஜனபதை³ர்வ்ரூதான் || 1-32-66

அலம் ஸம்ரக்ஷணம் தேஷாம் பஞ்சாலா இதி விஸ்²ருதா꞉ |
முத்³க³லஸ்ய து தா³யாதோ³ மௌத்³க³ல்ய꞉ ஸுமஹாயஸா²꞉ || 1-32-67

ஸர்வ ஏதே மஹாத்மான꞉ க்ஷத்ரோபேதா த்³விஜாதய꞉ |
ஏதே ஹ்யங்கி³ரஸ꞉ பக்ஷம் ஸம்ஸ்²ரிதா꞉ கண்வமௌத்³க³லா꞉ || 1-32-68

மௌத்³க³ல்ஸ்ய ஸுதோ ஜ்யேஷ்டோ² ப்³ரஹ்மர்ஷி꞉ ஸுமஹாயஸா²꞉ |
இந்த்³ரஸேனோ யதோ க³ர்ப⁴ம் வத்⁴ர்யஸ்²வம் ப்ரத்யபத்³யத || 1-32-69

வத்⁴ர்யஸ்²வான்மிது²னம் ஜஜ்ஞே மேனகாயாமிதி ஸ்²ருதி꞉ |
தி³வோதா³ஸஸ்²ச ராஜர்ஷிரஹல்யா ச யஸ²ஸ்வினீ || 1-32-70

ஸ²ரத்³வதஸ்ய தா³யாத³மஹல்யா ஸமஸூயத |
ஸ²தானந்த³ம்ருஷிஸ்²ரேஷ்ட²ம் தஸ்யாபி ஸுமஹாயஸா²꞉ || 1-32-71

புத்ர꞉ ஸத்யத்⁴ருதிர்னாம த⁴னுர்வேத³ஸ்ய பாரக³꞉ |
தஸ்ய ஸத்யத்⁴ருதே ரேதோ த்³ருஷ்ட்வாப்ஸரஸமக்³ரத꞉ || 1-32-72

அவஸ்கன்னம் ஸ²ரஸ்தம்பே³ மிது²னம் ஸமபத்³யத |
க்ருபயா தச்ச ஜக்³ராஹ ஸ²ந்தனுர்ம்ருக³யாம் க³த꞉ || 1-32-73

க்ருப꞉ ஸ்ம்ருத꞉ ஸ வை தஸ்மாத்³கௌ³தமீ ச க்ருபீ ததா² |
ஏதே ஸா²ரத்³வதா꞉ ப்ரோக்தா ஏதே தே கௌ³தமா꞉ ஸ்ம்ருதா꞉ || 1-32-74

அத ஊர்த்⁴வம் ப்ரவக்ஷ்யாமி தி³வோதா³ஸஸ்ய ஸந்ததிம் |
தி³வோதா³ஸஸ்ய தா³யாதோ³ ப்³ரஹ்மர்ஷிர்மித்ரயுர்ன்ருப꞉ || 1-32-75

மைத்ராயணஸ்தத꞉ ஸோமோ மைத்ரேயாஸ்து தத꞉ ஸ்ம்ருதா꞉ |
ஏதே ஹி ஸம்ஸ்²ரிதா꞉ பக்ஷம் க்ஷத்ரோத்பேதாஸ்து பா⁴ர்க³வா꞉ || 1-32-76

ஆஸீத்பஞ்சஜன꞉ புத்ர꞉ ஸ்ருஞ்ஜயஸ்ய மஹாத்மன꞉ |
ஸுத꞉ பஞ்சஜனஸ்யாபி ஸோமத³த்தோ மஹீபதி꞉ || 1-32-77

ஸோமத³த்தஸ்ய தா³யாத³꞉ ஸஹதே³வோ மஹாயஸ²꞉ |
ஸஹதே³வஸுதஸ்²சாபி ஸோமகோ நாம பார்தி²வ꞉ || 1-32-78

அஜமீடா⁴த்புனர்ஜாத꞉ க்ஷீணவம்ஸே² து ஸோமக꞉ |
ஸோமகஸ்ய ஸுதோ ஜந்துர்யஸ்ய புத்ரஸ²தம் ப³பௌ⁴ || 1-32-79

தேஷாம் யவீயான்ப்ருஷதோ த்³ருபத³ஸ்ய பிதா ப்ரபு⁴꞉ |
த்⁴ருஷ்டத்³யும்னஸ்து த்³ருபதா³த்³த்⁴ருஷ்டகேதுஸ்²ச தத்ஸுத꞉ || 1-32-80

அஜமீடா⁴꞉ ஸ்ம்ருதா ஹ்யேதே மஹாத்மானஸ்து ஸோமகா꞉ |
புத்ராணாமஜமீட⁴ஸ்ய ஸோமகத்வம் மஹாத்மன꞉ || 1-32-81

மஹிஷீ த்வஜமீட⁴ஸ்ய தூ⁴மினீ புத்ரக்³ருத்³தி⁴னீ |
த்ருதீயா தவ பூர்வேஷாம் ஜனநீ ப்ருதி²வீபதே || 1-32-82

ஸா து புத்ரார்தி²னீ தே³வீ வ்ரதசர்யாஸமன்விதா |
ததோ வர்ஷாயுதம் தப்த்வா தப꞉ பரமது³ஸ்²சரம் || 1-32-83

ஹுத்வாக்³னிம் விதி⁴வத்ஸா து பவித்ரமிதபோ⁴ஜனா |
அக்³னிஹோத்ரகுஸே²ஷ்வேவ ஸுஷ்வாப ஜனமேஜய |
தூ⁴மின்யா ஸ தயா தே³வ்யா த்வஜமீட⁴꞉ ஸமேயிவான் || 1-32-84

ருக்ஷம் ஸஞ்ஜனயாமாஸ தூ⁴மவர்ணம் ஸுத³ர்ஸ²னம் |
ருக்ஷாத்ஸம்வரணோ ஜஜ்ஞே குரு꞉ ஸம்வரணாத்ததா² |
ய꞉ ப்ரயாகா³த³திக்ரம்ய குருக்ஷேத்ரம் சகார ஹ || 1-32-85

தத்³வை தத்ஸ மஹாபா⁴கோ³ வர்ஷாணி ஸுப³ஹூன்யத² |
தப்யமானே ததா³ ஸ²க்ரோ யத்ராஸ்ய வரதோ³ ப³பௌ⁴ || 1-32-86

புண்யம் ச ரமணீயம் ச புண்யக்ருத்³பி⁴ர்னிஷேவிதம் |
தஸ்யான்வவாய꞉ ஸுமஹாம்ஸ்தஸ்ய நாம்னா ஸ்த² கௌரவா꞉ || 1-32-87
குரோஸ்²ச புத்ராஸ்²சத்வார꞉ ஸுத⁴ன்வா ஸுத⁴னுஸ்ததா² |
பரீக்ஷிச்ச மஹாபா³ஹு꞉ ப்ரவரஸ்²சாரிமேஜய꞉ || 1-32-88

ஸுத⁴ன்வனஸ்து தா³யாத³꞉ ஸுஹோத்ரோ மதிமாம்ஸ்தத꞉ |
ச்யவனஸ்தஸ்ய புத்ரஸ்து ராஜா த⁴ர்மார்த²கோவித³꞉ || 1-32-89

ச்யவனாத்க்ருதயஜ்ஞஸ்து இஷ்ட்வா யஜ்ஞ꞉ ஸ த⁴ர்மவித் |
விஸ்²ருதம் ஜனயாமாஸ புத்ரமிந்த்³ரஸமம் ந்ருப꞉ || 1-32-90

சைத்³யோபரிசரம் வீரம் வஸும் நாமாந்தரிக்ஷக³ம் |
சைத்³யோபரிசராஜ்ஜஜ்ஞே கி³ரிகா ஸப்த மானவான் || 1-32-91

மஹாரதோ² மக³த⁴ராட்³விஸ்²ருதோ யோ ப்³ருஹத்³ரத²꞉ |
ப்ரத்யக்³ரஹ꞉ குஸ²ஸ்²சைவ யமாஹுர்மணிவாஹனம் || 1-32-92

மாருதஸ்²ச யது³ஸ்²சைவ மத்ஸ்ய꞉ காலீ ச ஸத்தம꞉ |
ப்³ருஹத்³ரத²ஸ்ய தா³யாத³꞉ குஸா²க்³ரோ நாம விஸ்²ருத꞉ || 1-32-93

குஸா²க்³ரஸ்யாத்மஜோ வித்³வான்வ்ருஷபோ⁴ நாம வீர்யவான் || 1-32-94

வ்ருஷப⁴ஸ்ய து தா³யாத³꞉ புஷ்பவான்னாம தா⁴ர்மிக꞉ |
தா³யாத³ஸ்தஸ்ய விக்ராந்தோ ராஜா ஸத்யஹித꞉ ஸ்ம்ருத꞉ || 1-32-95

தஸ்ய புத்ரோ(அ)த² த⁴ர்மாத்மா நாம்னா ஊர்ஜஸ்து ஜஜ்ஞிவான் |
ஊர்ஜஸ்ய ஸம்ப⁴வ꞉ புத்ரோ யஸ்ய ஜஜ்ஞே ஸ வீர்யவான் || 1-32-96

ஸ²கலே த்³வே ஸ வை ஜாதோ ஜரயா ஸந்தி⁴த꞉ ஸ து |
ஜரயா ஸந்தி⁴தோ யஸ்மாஜ்ஜராஸந்த⁴ஸ்தத꞉ ஸ்ம்ருத꞉ || 1-32 97

ஸர்வக்ஷத்ரஸ்ய ஜேதாஸௌ ஜராஸந்தோ⁴ மஹாப³ல꞉ |
ஜராஸந்த⁴ஸ்ய புத்ரோ வை ஸஹதே³வ꞉ ப்ரதாபவான் || 1-32-98

ஸஹதே³வாத்மஜ꞉ ஸ்²ரீமானுதா³யு꞉ ஸ மஹாயஸா²꞉ |
உதா³யுர்ஜனயாமாஸ புத்ரம் பரமதா⁴ர்மிகம் || 1-32-99

ஸ்²ருதத⁴ர்மேதி நாமானம் மக⁴வான்யோ(அ)வஸத்³விபு⁴꞉ |
பரீக்ஷிதஸ்து தா³யாதோ³ தா⁴ர்மிகோ ஜனமேஜய꞉ || 1-32-100

ஜனமேஜயஸ்ய தா³யாத³ஸ்த்ரய ஏவ மஹாரதா²꞉ |
ஸ்²ருதஸேனோக்³ரஸேனௌ ச பீ⁴மஸேனஸ்²ச நாமத꞉ || 1-32-101

ஏதே ஸர்வே மஹாபா⁴கா³ விக்ராந்தா ப³லஸா²லின꞉ |
ஜனமேஜயஸ்ய புத்ரௌ து ஸுரதோ² மதிமாம்ஸ்ததா² || 1-32-102

ஸுரத²ஸ்ய து விக்ராந்த꞉ புத்ரோ ஜஜ்ஞே விதூ³ரத²꞉ |
விதூ³ரத²ஸ்ய தா³யாத³ ருக்ஷ ஏவ மஹாரத²꞉ || 1-32-103

த்³விதீய꞉ ஸ ப³பௌ⁴ ராஜா நாம்னா தேனைவ ஸஞ்ஜ்ஞித꞉ |
த்³வாவ்ருக்ஷௌ தவ வம்ஸே²(அ)ஸ்மிந்த்³வாவேவ து பரீக்ஷிதௌ || 1-32-104

பீ⁴மஸேனாஸ்த்ரயோ ராஜன் த்³வாவேவ ஜனமேஜயௌ |
ருக்ஷஸ்ய து த்³விதீயஸ்ய பீ⁴மஸேனோ(அ)ப⁴வத்ஸுத꞉ || 1-32-105

ப்ரதீபோ பீ⁴மஸேனஸ்ய ப்ரதீபஸ்ய து ஸ²ந்தனு꞉ |
தே³வாபிர்பா³ஹ்லிகஸ்²சைவ த்ரய ஏவ மஹாரதா²꞉ || 1-32-106

ஸ²ந்தனோ꞉ ப்ரஸவஸ்த்வேஷ யத்ர ஜாதோ(அ)ஸி பார்தி²வ |
பா³ஹ்லிகஸ்ய து ராஜ்யம் வை ஸப்தவாஹ்யம் நரேஸ்²வர || 1-32-107

பா³ஹ்லிகஸ்ய ஸுதஸ்²சைவ ஸோமத³த்தோ மஹாயஸா²꞉ |
ஜஜ்ஞிரே ஸோமத³த்தாத்து பூ⁴ரிர்பூ⁴ரிஸ்²ரவா꞉ ஸ²ல꞉ || 1-32-108

உபாத்⁴யாயஸ்து தே³வானாம் தே³வாபிரப⁴வன்முனி꞉ |
ச்யவனஸ்ய க்ருத꞉ புத்ர இஷ்டஸ்²சாஸீன்மஹாத்மன꞉ || 1-32-109

ஸ²ந்தனுஸ்த்வப⁴வத்³ராஜா கௌரவாணாம் து⁴ரந்த⁴ர꞉ |
ஸ²ந்தனோ꞉ ஸம்ப்ரவக்ஷ்யாமி யத்ர ஜாதோ(அ)ஸி பார்தி²வ || 1-32-110

கா³ங்க³ம் தே³வவ்ரதம் நாம புத்ரம் ஸோ(அ)ஜனயத்ப்ரபு⁴꞉ |
ஸ து பீ⁴ஷ்ம இதி க்²யாத꞉ பாண்ட³வானாம் பிதாமஹ꞉ || 1-32-111

காலீ விசித்ரவீர்யம் து ஜனயாமாஸ பா⁴ரத |
ஸ²ந்தனோர்த³யிதம் புத்ரம் த⁴ர்மாத்மானமகல்மஷம் || 1-32-112

க்ருஷ்ணத்³வைபாயனஸ்²சைவ க்ஷேத்ரே வைசித்ரவீர்யகே |
த்⁴ருதராஷ்ட்ரம் ச பாண்டு³ம் ச விது³ரம் சாப்யஜீஜனத் || 1-32-113


த்⁴ருதராஷ்ட்ரஸ்²ச கா³ந்தா⁴ர்யாம் புத்ரானுத்பாத³யச்ச²தம் |
தேஷாம் து³ர்யோத⁴ன꞉ ஸ்²ரேஷ்ட²꞉ ஸர்வேஷாமேவ ஸ ப்ரபு⁴꞉ || 1-32-114

பாண்டோ³ர்த⁴னஞ்ஜய꞉ புத்ர꞉ ஸௌப⁴த்³ரஸ்தஸ்ய சாத்மஜ꞉ |
அபி⁴மன்யு꞉ பரீக்ஷித்து பிதா தவ ஜனேஸ்²வர || 1-32-115

ஏஷ தே பௌரவோ வம்ஸோ² யத்ர ஜாதோ(அ)ஸி பார்தி²வ |
துர்வஸோஸ்து ப்ரவக்ஷ்யாமி த்³ருஹ்யோஸ்²சானோர்யதோ³ஸ்ததா² || 1-32-116

ஸுதஸ்து துர்வஸோர்வஹ்னிர்வஹ்னேர்கோ³பா⁴னுராத்மஜ꞉ |
கோ³பா⁴னோஸ்து ஸுதோ ராஜா த்ரைஸானுரபராஜித꞉ || 1-32-117

கரந்த⁴மஸ்து த்ரைஸானோர்மருத்தஸ்தஸ்ய சாத்மஜ꞉ |
அன்யஸ்த்வாவீக்ஷிதோ ராஜா மருத்த꞉ கதித²ஸ்தவ || 1-32-118

அனபத்யோ(அ)ப⁴வத்³ராஜா யஜ்வா விபுலத³க்ஷிண꞉ |
து³ஹிதா ஸம்மதா நாம தஸ்யாஸீத்ப்ருதி²வீபதே || 1-32-119

த³க்ஷிணார்த²ம் ஸ்ம வை த³த்தா ஸம்வர்தாய மஹாத்மனே |
து³ஷ்யந்தம் பௌரவம் சாபி லேபே⁴ புத்ரமகல்மஷம் || 1-32-120

ஏவம் யயாதே꞉ ஸா²பேன ஜராஸங்க்ரமணே ததா³ |
பௌரவம் துர்வஸோர்வம்ஸ²꞉ ப்ரவிவேஸ² ந்ருபோத்தம || 1-32-121

து³ஷ்யந்தஸ்ய து தா³யாதா³꞉ கருத்தா²ம꞉ ப்ரஜேஸ்²வர꞉ |
கருத்தா²மாத்ததா²க்ரீட³ஸ்²சத்வாரஸ்தஸ்ய சாத்மஜா꞉ || 1-32-122

பாண்ட்³யஸ்²ச கேரலஸ்²சைவ கோலஸ்²சோலஸ்²ச பார்தி²வ꞉
தேஷாம் ஜனபதா³꞉ ஸ்பீ²தா꞉ பாண்ட்³யாஸ்²சோலா꞉ ஸகேரலா꞉ || 1-32-123

த்³ருஹ்யோஸ்²ச தனயோ ராஜன்ப³ப்⁴ரு꞉ ஸேதுஸ்²ச பார்தி²வ꞉ |
அங்கா³ரஸேதுஸ்தத்புத்ரோ மருதாம் பதிருச்யதே || 1-32-124

யௌவனாஸ்²வேன ஸமரே க்ருச்ச்²ரேண நிஹதோ ப³லீ |
யுத்³த⁴ம் ஸுமஹத³ஸ்யா(ஆ)ஸீன்மாஸான்பரி சதுர்த³ஸ² || 1-32-125

அங்கா³ரஸ்ய து தா³யாதோ³ கா³ந்தா⁴ரோ நாம பா⁴ரத |
க்²யாயதே தஸ்ய நாம்னா வை கா³ந்தா⁴ரவிஷயோ மஹான் || 1-32-126

கா³ந்தா⁴ரதே³ஸ²ஜாஸ்²சைவ துரகா³ வாஜினாம் வரா꞉ |
அனோஸ்து புத்ரோ த⁴ர்மோ(அ)பூ⁴த்³த்⁴ருதஸ்தஸ்யாத்மஜோ(அ)ப⁴வத் || 1-32-127

த்⁴ருதாத்து து³து³ஹோ ஜஜ்ஞே ப்ரசேதாஸ்தஸ்ய சாத்மஜ꞉ |
ப்ரசேதஸ꞉ ஸுசேதாஸ்து கீர்திதோ ஹ்யானவோ மயா || 1-32-128

யதோ³ர்வம்ஸ²ம் ப்ரவக்ஷ்யாமி ஜ்யேஷ்ட²ஸ்யோத்தமதேஜஸ꞉ |
விஸ்தரேணானுபூர்வ்யாத்து க³த³தோ மே நிஸா²மய || 1-32-129

இதி ஸ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஸே² ஹரிவம்ஸ²பர்வணி
புருவம்ஸா²னுகீர்தனே த்³வாத்ரிம்ஸோ²(அ)த்⁴யாய꞉


Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter

Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/hv_1_31_mpr.html


## Harivamsha Mahapuranam  -  Part 1  -  harivamsha Parva
Chapter 32  -  Puruvamshanukirtanam
Itranlated and proofread by K S Ramachandran,
ramachandran_ksr @ yahoo.ca,  June  20,  2007##

Further proof-read by Gilles Schaufelberger, schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath, harindranath_a @ yahoo.com
---------------------------------------------------------------------

dvAtriMsho.adhyAyaH

puruvaMshAnukIrtanam

vaishampAyana uvAcha
anAdhR^iShyastu rAjarShirR^icheyushchaikarATsmR^itaH |
R^icheyorjvalanA  nAma bhAryA vai takShakAtmajA || 1-32-1

tasyAM sa devyAM rAjarShirmatinAro mahIpatiH |
matinArasutAshchAsaMstrayaH paramadhArmikAH || 1-32-2

taMsurAdyaH pratirathaH subAhushchaiva dhArmikaH |
gaurI kanyA cha vikhyAtA mAndhAtR^ijananI shubhA || 1-32-3

sarve vedavidastatra brahmaNyAH satyavAdinaH |
sarve kR^itAstrA balinaH sarve yuddhavishAradAH || 1-32-4

putraH pratirathasyAsItkaNvaH samabhavannR^ipaH |
medhAtithiH sutastasya yasmAtkANvAyanA dvijAH || 1-32-5

IlinI bhUpa yasyA.a.asItkanyA vai janamejaya |
brahmavAdinyadhi strIM cha taMsustAmabhyagachChata || 1-32-6

taMsoH surodho rAjarShirdharmanetro mahAyashAH |
brahmavAdI parAkrAntastasya bhAryopadAnavI || 1-32-7


upadAnavI sutA.Nllebhe chaturastvailikAtmajAn |
duShyantamatha suShmantaM pravIramanaghaM tathA || 1-32-8

duShyantasya tu dAyAdo bharato nAma vIryavAn |
sa sarvadamano nAma nAgAyutabalo mahAn || 1-32-9

chakravartI suto jaj~ne duShyantasya mahAtmanaH |
shakuntalAyAM bharato yasya nAmnA stha bhAratAH || 1-32-10

duShyantaM prati rAjAnaM vAguvAchAsharIriNI |
mAtA bhastrA pituH putro yena jAtaH sa eva saH || 1-32-11

bharasva putraM duShyanta mAvamaMsthAH shakuntalAm |
retodhAH putra unnayati naradeva yamakShayAt || 1-32-12

tvaM chAsya dhAtA garbhasya satyamAha shakuntalA |
bharatasya vinaShTeShu tanayeShu mahIpateH || 1-32-13

mAtR^INAM tAta kopena mayA te katithaM purA |
bR^ihaspaterA~NgirasaH putro rAjanmahAmuniH |
saMkrAmito bharadvAjo marudbhiH R^itubhirvibhuH || 1-32-14

atraivodAharantImaM bharadvAjasya dhImataH |
dharmasaMkramaNaM chApi marudbhirbharatAya vai || 1-32-15

ayojayadbharadvAjo marudbhiH kratubhirhitam |
pUrvaM tu vitathe tasya kR^ite vai putrajanmani || 1-32-16

tato.atha vitatho nAma bharadvAjasuto.abhavat |
tato.atha vitathe jAte bharatastu divaM yayau || 1-32-17

vitathaM chAbhiShichyAtha bharadvAjo vanaM yayau |
sa rAjA vitathaH putrA~njanayAmAsa pa~ncha vai || 1-32-18

suhotraM cha suhotAraM gayaM gargaM tathaiva cha |
kapilaM cha mahAtmAnaM suhotrasya sutadvayam || 1-32-19

kAshikashcha mahAsattvastathA gR^itsamatirnR^ipaH |
tathA gR^itsamateH putrA brAhmaNaH kShatriyA vishaH || 1-32-20

kAshikasya tu kAsheyaH putro dIrghatapAstathA |
babhUva dIrghatapaso vidvAndhanvantariH sutaH || 1-32--21

dhanvantarestu tanayaH ketumAniti vishrutaH |
atha ketumataH putro vIro bhImaratho nR^ipa || 1-32-22

suto bhImarathasyAsIddivodAsaH prajeshvaraH |
divodAsa iti khyAtaH sarvarakShovinAshanaH || 1-32-23

etasminneva kAle tu purIM vArANasIM nR^ipa |
shUnyAM niveshayAmAsa kShemako nama rAkShasaH |
shaptA hi sA matimatA nikumbhena mahAtmanA |
shUnyA varShasahasraM vai bhavitrIti narAdhipa || 1-32-24

tasyAM tu shaptamAtrAyAM divodAsaH prajeshvaraH |
viShayAnte purIM ramyAM gomatyAM saMnyaveshayat || 1-32-25

bhadrashreNyasya pUrvaM tu purI vArANasI  bhavat |
yaduvaMshaprasUtasya tapasyabhiratasya cha || 1-32-26

bhadrashreNyasya putrANAM shatamuttamadhanvinAm |
hatvA niveshayAmAsa divodAsaH prajeshvaraH || 1-32-27   

divodAsasya putrastu vIro rAjA pratardanaH |
pratardanasya putrau dvau vatso bhArgastathaiva cha || 1-32-28

alarko rAjaputrastu rAjA sannatimAnbhuvi |
haihayasya tu dAyAdyaM hR^itavAnvai mahIpatiH || 1-32-29

Ajahre pitR^IdAyAdyaM divodAsahR^itaM balAt |
bhadrashreNyasya putreNa durdamena mahAtmanA |
divodAsena bAleti ghR^iNayA parivarjitaH || 1-32-30

aShTAratho nAma nR^ipaH suto bhImarathasya vai|
tena putreShu bAleShu prahR^itaM tasya bhArata || 1-32-31

vairasyAntaM mahArAja kShatriyeNa vidhitsatA |
alarkaH kAshirAjastu brahmaNyaH satyasa~NgaraH || 1-32-32

ShaShTivarShasahasrANi ShaShTivarShashatAni cha |
tasyA.a.asItsumahadrAjyaM rUpayauvanashAlinaH || 1-32-33

yuvA rUpeNa saMpanna AsItkAshikulodvahaH |
lopAmudrAprasAdena paramAyuravApa saH || 1-32-34

vayaso.ante mahAbAhurhatvA kShemakarAkShasam |
shUnyAM niveshayAmAsa purIM vArANasIM nR^ipa || 1-32-35

alarkasya tu dAyAdaH sunItho nAma pArthivaH |
sunIthasya tu dAyAdaH kShemyo nAma mahAyashAH || 1-32-36

kShemyasya ketumAnputro varShaketustato.abhavat |
varShaketostu dAyAdo vibhurnAma prajeshvaraH || 1-32-37

Anartastu vibhoH putraH sukumArastato.abhavat |
putrastu sukumArasya satyaketurmahArathaH || 1-32-38

tato.abhavanmahAtejA rAjA paramadhArmikaH |
vatsasya vatsabhUmistu bhArgabhUmistu bhArgavAt || 1-32-39

ete tva~NgirasaH putrA jAtA vaMshe.atha bhArgave |
brAhmaNAH kShatriyA vaishyAH shUdrAshcha bharatarShabha || 1-32-40

suhotrasya bR^ihatputro bR^ihatastanayAstrayaH |
ajamIDho dvimIDhashcha purumIDhashcha vIryavAn || 1-32-41

ajamIDhasya patnyastu tisro vai yashasAnvitAH |
nIlinI keshinI chaiva dhUminI cha varA~NganA || 1-32-42

ajamIDhasya keshinyAM jaj~ne jahnuH pratApavAn |
Ajahre yo mahAsatraM sarvamedhaM mahAmakham || 1-32-43

patilobhena yaM ga~NgA vinItAbhisasAra ha |
nechChataH plAvayAmAsa tasya ga~NgAtha tatsadaH || 1-32-44

sa tayA plAvitaM dR^IShTvA yaj~navATaM paraMtapa |
jahnurapyabravIdga~NgAM kruddho bharatasattama || 1-32-45

eSha te triShu lokeShu saMkShipyApaH pibAmyaham |
asya ga~Nge.avalepasya sadyaH phalamavApnuhi || 1-32-46

tataH pItAM mahAtmAno ga~NgAM dR^iShTvA maharShayaH |
upaninyurmahAbhAgA duhitR^itvAya jAhnavIm || 1-32-47

yuvanAshvasya putrIM tu kAverIM jahnurAvahat |
ga~NgAshApena dehArdhaM yasyAH pashchAnnadIkR^itam || 1-32-48

jahnostu dayitaH putrastvajako nAma vIryavAn |
ajakasya tu dAyAdo balAkAshvo mahIpatiH || 1-32-49

babhUva mR^igayAshIlaH kushikastasya chAtmajaH |
pahlavaiH saha saMruddho rAjA vanacharaistadA || 1-32-50

kushikastu tapastepe putramindrasamaM prabhuH |
labheyamiti taM shakrastrAsAdabhyetya jaj~nivAn || 1-32-51

sa gAdhirabhavadrAjA maghavAnkaushikaH svayam |
vishvAmitrastu gAdheyo rAjA vishvarathastadA || 1-32-52

vishvakR^idvishvajichchaiva tathA satyavatI nR^ipa |
R^ichIkAjjamadagnistu satyavatyAmajAyata || 1-32-53

vishvAmitrasya tu sutA devarAtAdayaH smR^itAH |
prakhyAtAstriShu lokeShu teShAM nAmAni me shR^iNu || 1-32-54

devashravAH katishchaiva yasmAtkAtyAyanAH smR^itAH |
shAlAvatyA hiraNyAkSho reNorjaj~ne.atha reNumAn || 1-32-55

sA~NkR^ityo gAlavo rAjanmaudgalyashcheti vishrutAH |
teShAM khyAtAni gotrANi kaushikAnAM mahAtmahAm || 1-32-56

pANino babhravashchaiva dhyAnajapyAstathaiva cha |
pArthivA devarAtAshcha shAla~NkAyanasaushravAH || 1-32-57

lauhityA  yAmadUtAshcha tathA kArIShayaH smR^itAH |
vishrutAH kaushikA rAjaMstathAnye saindhavAyanAH || 1-32-58

R^iShyantaravivAhyAshcha kaushikA bahavaH smR^itAH |
pauravasya mahArAja brahmarSheH kaushikasya ha || 1-32-59

saMbandho hyasya vaMshe.asminbrahmakShatrasya vishrutaH |
vishvAmitrAtmajAnAM tu shunaHshepo.agrajaH smR^itaH || 1-32-60

bhArgavaH kaushikatvaM hi prAptaH sa munisattamaH |
devarAtAdayashchAnye vishvAmitrasya vai sutAH || 1-32-61

dR^iShadvatIsutashchApi vishvAmitrAdathAShTakaH |
aShTakasya suto lauhiH prokto jahnugaNo mayA || 1-32-62

AjamIDho.aparo vaMshaH shrUyatAM puruSharShabha |
ajamIDhasya nIlinyo sushAntirudapadyata || 1-32-63

purujAtiH sushAntestu vAhyAshvaH purujAtitaH |
vAhyAshvatanayAH pa~ncha babhUvuramaropamAH || 1-32-64

mudgalaH sR^i~njayashchaiva rAjA bR^ihadiShuH smR^itaH |
yavInarasca vikrAntaH kR^imilAshvashcha pa~nchamaH || 1-32-65

pa~nchaite rakShaNAyAlaM deshAnAmiti vishrutAH |
pa~nchAnAM viddhi pa~nchAlAnsphItairjanapadairvR^ItAn || 1-32-66

alaM saMrakShaNaM teShAM pa~nchAlA iti vishrutAH |
mudgalasya tu dAyAdo maudgalyaH sumahAyashAH || 1-32-67

sarva ete mahAtmAnaH kShatropetA dvijAtayaH |
ete hya~NgirasaH pakShaM saMshritAH kaNvamaudgalAH || 1-32-68

maudgalsya suto jyeShTho brahmarShiH sumahAyashAH |
indraseno yato garbhaM vadhryashvaM pratyapadyata || 1-32-69

vadhryashvAnmithunaM jaj~ne menakAyAmiti shrutiH |
divodAsashcha rAjarShirahalyA cha yashasvinI || 1-32-70

sharadvatasya dAyAdamahalyA samasUyata |
shatAnandamR^iShishreShThaM tasyApi sumahAyashAH || 1-32-71

putraH satyadhR^itirnAma dhanurvedasya pAragaH |
tasya satyadhR^ite reto dR^iShTvApsarasamagrataH || 1-32-72

avaskannaM sharastaMbe mithunaM samapadyata |
kR^ipayA tachcha jagrAha shantanurmR^igayAM gataH || 1-32-73

kR^ipaH smR^itaH sa vai tasmAdgautamI cha kR^ipI tathA |
ete shAradvatAH proktA ete te gautamAH smR^itAH || 1-32-74

ata UrdhvaM pravakShyAmi divodAsasya saMtatim |
divodAsasya dAyAdo brahmarShirmitrayurnR^ipaH || 1-32-75

maitrAyaNastataH somo maitreyAstu tataH smR^itAH |
ete hi saMshritAH pakShaM kShatrotpetAstu bhArgavAH || 1-32-76

AsItpa~nchajanaH putraH sR^i~njayasya mahAtmanaH |
sutaH pa~nchajanasyApi somadatto mahIpatiH || 1-32-77

somadattasya dAyAdaH sahadevo mahAyashaH |
sahadevasutashchApi somako nAma pArthivaH || 1-32-78

ajamIDhAtpunarjAtaH kShINavaMshe tu somakaH |
somakasya suto janturyasya putrashataM babhau || 1-32-79

teShAM yavIyAnpR^iShato drupadasya pitA  prabhuH |
dhR^iShTadyumnastu drupadAddhR^iShTaketushcha tatsutaH || 1-32-80

ajamIDhAH smR^itA hyete mahAtmAnastu somakAH |
putrANAmajamIDhasya somakatvaM mahAtmanaH || 1-32-81

mahiShI tvajamIDhasya dhUminI putragR^iddhinI |
tR^itIyA tava pUrveShAM jananI pR^ithivIpate || 1-32-82

sA tu putrArthinI devI vratacharyAsamanvitA |
tato varShAyutaM taptvA tapaH paramadushcharam || 1-32-83

hutvAgniM vidhivatsA tu pavitramitabhojanA |
agnihotrakusheShveva suShvApa janamejaya |
dhUminyA sa tayA devyA tvajamIDhaH sameyivAn || 1-32-84

R^ikShaM sa~njanayAmAsa dhUmavarNaM sudarshanam |
R^ikShAtsaMvaraNo jaj~ne kuruH saMvaraNAttathA |
yaH prayAgAdatikramya kurukShetraM chakAra ha || 1-32-85

tadvai tatsa mahAbhAgo varShANi subahUnyatha |
tapyamAne tadA shakro yatrAsya varado babhau || 1-32-86

puNyaM cha ramaNIyaM cha puNyakR^idbhirniShevitam |
tasyAnvavAyaH sumahAMstasya nAmnA stha kauravAH || 1-32-87
kuroshcha putrAshchatvAraH sudhanvA sudhanustathA |
parIkShichcha mahAbAhuH pravarashchArimejayaH || 1-32-88

sudhanvanastu dAyAdaH suhotro matimAMstataH |
chyavanastasya putrastu rAjA dharmArthakovidaH || 1-32-89

chyavanAtkR^itayaj~nastu iShTvA yaj~naH sa dharmavit |
vishrutaM janayAmAsa putramindrasamaM nR^ipaH || 1-32-90

chaidyoparicharaM vIraM vasuM nAmAntarikShagam |
chaidyoparicharAjjaj~ne girikA sapta mAnavAn || 1-32-91

mahAratho magadharADvishruto yo bR^ihadrathaH |
pratyagrahaH kushashchaiva yamAhurmaNivAhanam || 1-32-92

mArutashcha yadushchaiva matsyaH kAlI cha sattamaH |
bR^ihadrathasya dAyAdaH kushAgro nAma vishrutaH || 1-32-93

kushAgrasyAtmajo vidvAnvR^iShabho nAma vIryavAn || 1-32-94

vR^iShabhasya tu dAyAdaH puShpavAnnAma dhArmikaH |
dAyAdastasya vikrAnto rAjA satyahitaH smR^itaH || 1-32-95

tasya putro.atha dharmAtmA nAmnA Urjastu jaj~nivAn |
Urjasya saMbhavaH putro yasya jaj~ne sa vIryavAn || 1-32-96

shakale dve sa vai jAto jarayA sandhitaH sa tu |
jarayA sandhito yasmAjjarAsandhastataH smR^itaH || 1-32 97

sarvakShatrasya jetAsau jarAsandho mahAbalaH |
jarAsandhasya putro vai sahadevaH pratApavAn || 1-32-98

sahadevAtmajaH  shrImAnudAyuH sa mahAyashAH |
udAyurjanayAmAsa putraM paramadhArmikam || 1-32-99

shrutadharmeti nAmAnaM maghavAnyo.avasadvibhuH |
parIkShitastu dAyAdo dhArmiko janamejayaH || 1-32-100

janamejayasya dAyAdastraya eva mahArathAH |
shrutasenograsenau cha bhImasenashcha nAmataH || 1-32-101

ete sarve mahAbhAgA vikrAntA balashAlinaH |
janamejayasya putrau tu suratho matimAMstathA || 1-32-102

surathasya tu vikrAntaH putro jaj~ne vidUrathaH |
vidUrathasya dAyAda R^ikSha eva mahArathaH || 1-32-103

dvitIyaH sa babhau rAjA nAmnA tenaiva saMj~nitaH |
dvAvR^ikShau tava vaMshe.asmindvAveva tu parIkShitau || 1-32-104

bhImasenAstrayo rAjan dvAveva janamejayau |
R^ikShasya tu dvitIyasya bhImaseno.abhavatsutaH || 1-32-105

pratIpo bhImasenasya pratIpasya tu shantanuH |
devApirbAhlikashchaiva traya eva mahArathAH || 1-32-106

shantanoH prasavastveSha yatra jAto.asi pArthiva |
bAhlikasya tu rAjyaM vai saptavAhyaM nareshvara || 1-32-107

bAhlikasya sutashchaiva somadatto mahAyashAH |
jaj~nire somadattAttu bhUrirbhUrishravAH shalaH || 1-32-108

upAdhyAyastu devAnAM devApirabhavanmuniH |
chyavanasya kR^itaH putra iShTashchAsInmahAtmanaH  || 1-32-109

shantanustvabhavadrAjA kauravANAM dhurandharaH |
shantanoH saMpravakShyAmi  yatra jAto.asi pArthiva || 1-32-110

gA~NgaM devavrataM nAma putraM so.ajanayatprabhuH |
sa tu bhIShma iti khyAtaH pANDavAnAM pitAmahaH || 1-32-111

kAlI vichitravIryaM tu janayAmAsa bhArata |
shantanordayitaM putraM dharmAtmAnamakalmaSham || 1-32-112

kR^iShNadvaipAyanashchaiva kShetre vaichitravIryake |
dhR^itarAShTraM cha pANDuM cha viduraM chApyajIjanat || 1-32-113


dhR^itarAShTrashcha gAndhAryAM putrAnutpAdayachChatam |
teShAM duryodhanaH shreShThaH sarveShAmeva sa prabhuH || 1-32-114

pANDordhana~njayaH putraH saubhadrastasya chAtmajaH |
abhimanyuH parIkShittu pitA tava janeshvara || 1-32-115

eSha te pauravo vaMsho yatra jAto.asi pArthiva |
turvasostu pravakShyAmi druhyoshchAnoryadostathA || 1-32-116

sutastu turvasorvahnirvahnergobhAnurAtmajaH |
gobhAnostu suto rAjA traisAnuraparAjitaH || 1-32-117

karandhamastu traisAnormaruttastasya chAtmajaH |
anyastvAvIkShito rAjA maruttaH katithastava || 1-32-118

anapatyo.abhavadrAjA yajvA vipuladakShiNaH |
duhitA saMmatA nAma tasyAsItpR^ithivIpate || 1-32-119

dakShiNArthaM sma vai dattA saMvartAya mahAtmane |
duShyantaM pauravaM chApi lebhe putramakalmaSham || 1-32-120

evaM yayAteH shApena jarAsaMkramaNe tadA |
pauravaM turvasorvaMshaH pravivesha nR^ipottama || 1-32-121

duShyantasya tu dAyAdAH karutthAmaH prajeshvaraH |
karutthAmAttathAkrIDashchatvArastasya chAtmajAH || 1-32-122

pANDyashcha  keralashchaiva kolashcholashcha pArthivaH
teShAM janapadAH sphItAH pANDyAshcholAH sakeralAH || 1-32-123

druhyoshcha tanayo rAjanbabhruH setushcha pArthivaH |
a~NgArasetustatputro marutAM patiruchyate || 1-32-124

yauvanAshvena samare kR^ichChreNa nihato balI |
yuddhaM sumahadasyA.a.asInmAsAnpari chaturdasha || 1-32-125

a~NgArasya tu dAyAdo gAndhAro nAma bhArata |
khyAyate tasya nAmnA vai gAndhAraviShayo mahAn || 1-32-126

gAndhAradeshajAshchaiva turagA vAjinAM varAH |
anostu putro dharmo.abhUddhR^itastasyAtmajo.abhavat || 1-32-127

dhR^itAttu duduho jaj~ne prachetAstasya chAtmajaH |
prachetasaH suchetAstu kIrtito hyAnavo mayA || 1-32-128

yadorvaMshaM pravakShyAmi jyeShThasyottamatejasaH |
vistareNAnupUrvyAttu gadato me nishAmaya || 1-32-129

iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe harivaMshaparvaNi
puruvaMshAnukIrtane dvAtriMsho.adhyAyaH

Previous | English M.M.Dutt | Tamil Translation | Next