Monday 21 February 2022

ஸாத்யகிவாக்யம் | பவிஷ்ய பர்வம் அத்யாயம் - 118 (48)

அத² அஷ்டாத³ஷா²தி⁴கஷ²ததமோ(அ)த்⁴யாய꞉

ஸாத்யகிவாக்யம்

Krishna speaking to yadavas

வைஷ²ம்பாயந உவாச
இத்யுக்தவதி ஹம்ஸே ச த⁴ர்மாத்மாத² ஜநார்த³ந꞉ |
உவாச ப்ரஹஸந்வீர꞉ ஸ்துவந்நாராயணம் ஸதா³ ||3-118-1

அத்³ராக்ஷமத்³ராக்ஷமஹம் ஜநார்த³நம் 
ஹஸ்தஸ்த²ஷ²ங்க²ம் வரசக்ரதா⁴ரிணம் |
ஆதப்தஜாம்பூ³நத³பூ⁴ஷிதாங்க³த³ம் 
ஸ்பு²ரத்ப்ரபா⁴த்³யோதிதரத்நதா⁴ரிணம் ||3-118-2

அத்³ராக்ஷமேநம் யது³பி⁴꞉ புராதநை꞉ 
ஸம்ஸேவ்யமஆநம் முநிவ்ருந்த³முகை²꞉ |
ஸம்ஸ்துயமாநம் ப்ரபு⁴பி⁴꞉ ஸமாக³தை⁴꞉ 
ஸ்மிதப்ரவாலாத⁴ரபல்லவாருணம் ||3-118-3

அத்³ராக்ஷமேநம் கவிபி⁴꞉ புராதநை-
ர்விவிச்ய வேத்³யம் விதி⁴வத்ஸஹாமரை꞉ |
ப்ரபு²ல்லநீலோத்பலஷோ²பி⁴தம் ஷ்²ரியா 
விநித்³ரஹேமாப்³ஜவிராஜிதோத³ரம் ||3-118-4

பூ⁴யோ(அ)ஹமத்³ராக்ஷமஜம் ஜக³த்³கு³ரும் 
ப்ரமோத³யந்தம் வசநேந யாத³வான் |
நிரூபயந்தம் விதி⁴வந்முநீஷ்²வரை꞉ 
ப்ரவ்ருத்தவேதா³ர்த²விதி⁴ம் புராதநை꞉ ||3-118-5

அத்³ராக்ஷமத்³ராக்ஷமஹம் புந꞉ புந꞉ 
ஸமஸ்தலோகைகஹிதைஷிணம் ஹரிம் |
வஸந்தமஸ்மிஞ்ஜக³தோ ஹிதாய
ஜக³ந்மயம் தாந்பரிபூ⁴ய ஷ²த்ரூன் ||3-118-6

பூ⁴யோ(அ)ப்யபஷ்²யம் ஸஹ யாத³வேஷ்²வரை-
ர்விக்ரீட்³யமாநம் ச விஹாரகாலே |
ரமந்தமீட்³யம் ரமயந்தமீஷ்²வரா-
ந்யதூ³த்தமாந்யாத³வமுக்²யமீஷ்²வரம் ||3-118-7

பூ⁴யோ(அ)ப்யபஷ்²யம் ஸரஸீருஹேக்ஷணம்
ஸமேதயா பீ⁴ஷ்மதநூஜயா ஹரிம் |
வஸந்தமம்போ⁴நிதி⁴ஷா²யிநம் விபு⁴ம்
ப⁴க்தப்ரியம் ப⁴க்தஜநாஸ்பத³ம் ஷி²வம் ||3-118-8

அத்³ராக்ஷத்³ராக்ஷமஹம் முநிர்வ்ருத꞉ 
பிப³ந்பிப³ம்ஸ்தஸ்ய வபு꞉ புராதநம் |
நேத்ரேண மீலத்³விவரேண கேவலம் 
த⁴ந்யோ(அ)ஹமஸ்மீதி ததா³ வ்யசிந்தயம் ||3-118-9

அத்³ராக்ஷமம்போ³ஜயுக³ம் த³தா⁴நம்
ப்ரபு⁴ம் விபு⁴ம் பூ⁴தமயம் விபா⁴வநம் |
ஆத்³யம் ககுத்³மாநமுரும் விபா⁴வஸும் 
ஸம்ஸ்ம்ருத்ய ஸம்ஷ்²ருதய தமேவ நிர்வ்ருத꞉ ||3-118-10

அத்³ராக்ஷம் ஜக³தாமீஷ²ம் வக்ஷேராஜிதகௌஸ்துப⁴ம் |
வீஜ்யமாநம் ஹரிம் க்ருஷ்ணம் சாமராணாம் ஷ²தை꞉ ஸதா³ ||3-118-11

யுவாம் வித்³வேஷயுக்தேந சேதஸா யாத³வேஷ்²வரம் |
ஸ்மரந்தம் ஸர்வதா³ விஷ்ணும் க்வ சைவம் க்வ ச வேத்தி க꞉ ||3-118-12

க்வ ச த்³ரக்ஷ்யாமி தௌ மந்தௌ³ க்ருதோ வா மத்புரோக³தௌ |
த்⁴யாயந்தமித்த²ம் தே³வேஷ²ம் கரே ஷ²த்ருவஹம் ஸதா³ ||3-118-13

ஹஸந்தமேநமத்³ராக்ஷம் கரத³ம் ஹாஸ்யதத்பரம் |
வத³ந்தம் நாரதே³ வாசம் து³ர்வாஸஸி யதீஷ்²வரே ||3-118-14

ப்³ரஹ்மஸூத்ரபதா³ம் வாணீம் தா³பயந்தம் முநீஷ்²வரம் |
த்³ருஷ்டாஹம் தம் ஹரிம் தே³வம் புந꞉ புநரசிந்தயம் ||3-118-15

அஸாத்⁴யமித³மாரப்³த⁴ம் தாப்⁴யாமிதி ந்ருபோத்தம |
நாரப்³த⁴வ்யமித³ம் கார்யமித꞉ ப்ரப்⁴ருதி பூ⁴மிப ||3-118-16

நிவ்ருத்தா ஸா கதா² ஹம்ஸாசிந்தயத்³க்³ரஹணம் தவ |
தத்³வ்ருத்தாமகி²லம் ஸர்வம் வதி³ஷ்²யதி ஹி ஸாத்யகி꞉ |
ஏதத்³வசநமாகர்ண்ய ஹம்ஸ꞉ க்ருத்³தோ⁴(அ)ப்³ரவீத்வச꞉ ||3-118-17

ஹம்ஸ உவாச 
அரே ப்³ராஹ்மணதா³யாத³ கா நாம தவ வாகி³யம் |
ஆவயோ꞉ புரதோ வக்தும் த்ரைலோக்யம் ஜேதுமிச்ச²தோ꞉ ||3-118-18

மாயயா த்வாம் ப்⁴ராமயதி க்ருஷ்ணோ லீலாவிதா⁴நவித் |
தம் த்³ருஷ்ட்வா ப்⁴ரம ஏவைஷ தவ ஸஞ்ஜாயதே மஹான் ||3-118-19

ஷ²ங்க²சக்ரக³தா³ஷா²ர்ங்க³வநமாலாவிபூ⁴ஷிதம் |
வ்ருஷ்ணிவீரம் ஸமாவேஷ்²ய ஸமுச்ச்²ரிதயஷோ²த⁴ரம் ||3-118-20

ஸூதமாக³த⁴ஸம்ஸ்தாவப்ரகடத்³வாரபா³ஹுகம் |
அத்யத்³பு⁴தயஷோ²ராஷி²ம் விக்ரமால்லோகமண்ட³நம் ||3-118-21

சதுர்பு⁴ஜம் ப³லாக்ராந்தம் வ்ருஷ்ணியாத³வஸம்மதம் |
அஹோ(அ)த்³ய ப்⁴ரம ஏவைஷ த³ர்ஷ²நாத்தஸ்ய சக்ரிண꞉ ||3-118-22

இதா³நீம் ச மஹாராஜ ப்⁴ராமயத்யேவ து³ர்மதி꞉ |
த்வாமேவ விப்ர மந்தா³த்மந்நிந்த்³ரஜாலிகதா ஹி யா ||3-118-23

 சாபல்யமித³மேஐதத்தவ விப்ர ப்⁴ரமோத்³ப⁴வம் 
அஹோ ஹி க²லு ஸாத்³ருஷ்²யம் வக்தவ்யம் ப⁴வதா மம ||3-118-24

அஹமேவ த்வயா விப்ர மர்ஷ²யே ப்ரோதி³தம் வச꞉ |
ஸகி²பா⁴வாத்³த்³விஜஷ்²ரேஷ்ட² அந்யதா² க꞉ ஸஹேதி³த³ம் ||3-118-25

க³ச்ச மந்த³மதே விப்ர யதே²ஷ்டம் ஸாம்ப்ரதம் தவ |
த்³விஜ க³ச்ச² யதே²ஷ்டம் த்வம் ப்ருதி²வீம் ப்ருதி²வீ தவ ||3-118-26

ஜித்வா கோ³பாலதா³யாத³ம் ஹத்வா யாத³வகாந்ப³ஹூன் |
ஏஷ ந꞉ ப்ரத²ம꞉ கல்போ ஜேஷ்யாம இதி யாத³வான் ||3-118-27

க³ச்ச² க³ச்சே²தி விப்ர த்வம் த்³ருஷ்டம் பருஷவாதி³நம் |
ஷ²த்ருபக்ஷஸ்துதிபரம் ஸஹ யுக்த்வா ஸதா³ மயா ||3-118-28

ந மே விப்ரவத⁴꞉ கார்ய꞉ கஷ்டாத³பி ஹி ஸர்வத꞉ |
இத்யுக்த்வா ப்³ராஹ்மணம் பூ⁴யோ ஹம்ஸ꞉ ஸாத்யகிமப்³ரவீத் ||3-118-29

போ⁴ போ⁴ யாத³வதா³யாத³ கிமர்த²ம் ப்ராப்தவாநிஹ |
கிமப்³ரவீந்நந்த³ஸுத꞉ கிம் வாஸௌ மே(அ)தி³ஷ²த்கரம் ||3-118-30

ஸாத்யகிருவாச
இத³ம் ஸத்யம் வசோ ஹம்ஸ ஷ²ங்க²சக்ரக³தா³ப்⁴ருத꞉ |
ஷ²நைர்நிஷி²ததா⁴ராக்³ரை꞉ ஷா²ர்ங்க³முக்தை꞉ ஷி²லாஷி²தை꞉ ||3-118-31

தா³ஸ்யாமி கரஸர்வஸ்வமஸிநா நிஷி²தேந தே |
ஷி²ரஷ்²சே²த்ஸ்யாமி தே ஹம்ஸ கரதா³நஸ்ய ஸங்க்³ரஹம் ||3-118-32

தா⁴ர்ஷ்ட்யம் ஹி தவ மந்தா³த்மந்கிமதோ(அ)பி ந்ருபாத⁴ம |
தே³வதே³வாஜ்ஜக³ந்நாதா²த்கரமிச்ச²தி யோ ந்ருப꞉ ||3-118-33

தஸ்யைஷ கரஸங்க்ஷேபோ ஜிஹ்வாச்சே²தோ³ நராத⁴ம |
தஸ்ய ஷா²ர்ங்க³ரவம் ஷ்²ருத்வா ஷ²ங்க²ஸ்ய ச ஹரே꞉ புந꞉ ||3-118-34

கோ நாம ஜீவிதம் காங்க்ஷேத்திஷ்டே²தா³நீம் த்வமத்³ய வை |
கி³ரீஷ²வரத³ர்பேண கோ ப்³ரூயாதீ³த்³ருஷ²ம் வசஹ் ||3-118-35

ஸஹாயா வயமேவைதே ப³லப⁴த்³ரபுரோக³மா꞉ |
ப்ரத²மோ ப³லப⁴த்³ரோ(அ)ஸௌ த்³விதீயோ(அ)ஹம் ச ஸாத்யகி꞉ ||3-118-36

க்ருதவர்மா த்ருதீயஸ்து சதுர்தோ² நிஷ²டோ² ப³லீ |
பஞ்சமோ(அ)த² ச ப³ப்⁴ருஸ்து ஷஷ்டஷ்²சைவோத்கல꞉ ஸ்ம்ருத꞉ ||3-118-37

ஸப்தமஸ்தாரணோ தீ⁴மாநஸ்த்ரஷ²ஸ்த்ரவிஷா²ரத³꞉ 
அஷ்டமஸ்த்வத² ஸாரங்கோ³ நவமோ விப்ருது²ஸ்ததா² ||3-118-38

த³ஷ²மஷ்²சோத்³த⁴வோ தீ⁴மாந்வயமேதே ப³லாந்விதா꞉ |
த ஏதே புரதோ கோ³ப்து꞉ ஷ²ங்க²சக்ரக³த³ப்⁴ருத꞉ ||3-118-39

தே³வதே³வஸ்ய யுத்³தே⁴ஷு திஷ்ட²ந்த்யேவ தி³வாநிஷ²ம் |
யௌ ஹி வீரௌ ஸுதௌ தஸ்ய நாஸத்யஸத்³ருஷௌ² ப³லே ||3-118-40

தாவேவ வாம் க்ஷமௌ யுத்³தே⁴ ஹந்தும் ப³லமதா³ந்விதௌ |
யோ கி³ரீஷோ² கி³ரா தே³வோ வரம் த³த்த்வா ஸ திஷ்ட²தி ||3-118-41

யுவாம் ஹி கிம்ப³லௌ யுத்³தே⁴ திஷ்ட²த꞉ ஸஷ²ரம் த⁴நு꞉ |
க்³ருஹீத்வா ஷ²த்ருபி⁴꞉ ஸார்த⁴ம் யுத்³த⁴ம் கர்தும் ஸமுத்³யதௌ ||3-118-42

ஈத்³ருஷே²ஷ்வத² ப்⁴ருத்யேஷு யுத்³த⁴ம் குர்வத்ஸு ஷ²த்ருபி⁴꞉ |
த்ரைலோக்யம் ரக்ஷதஸ்தஸ்மாத்கரமிச்ச²ந்வ்ரஜேத க꞉ ||3-118-43

ஹநிஷ்யத்யேவ வாம் யுத்³தே⁴ த்ரைலோக்யம் யோ ஹி ரக்ஷதி|
ஷ²ரேண நிஷி²தேநாஜௌ ஷா²ர்ங்க³முக்தேந கேவலம் ||3-118-44

க்வ ந ஸங்க்³ராம இத்யேவம் புநராஹ ஜக³த்பதி꞉ |
புஷ்கரே புந்யதே³ நித்யமுத கோ³வர்த⁴நே கி³ரௌ ||3-118-45

மது²ராயாம் ப்ரயாகே³ வா த³ர்ஷ²யந்தோப³லாநி மே |
ஷ²ங்க²சக்ரத⁴ரே தே³வே ஜக³த்பஆலநதத்பரே ||3-118+46

ராஜஸூயம் மஹாயஜ்ஞம் கர்துமிச்ச²தி க꞉ ஸ்வயம் |
வத³ந்வா ஸ்வஸ்திமாந்மர்த்யஸ்த்வாம் விநா கோ வ்ரஜேத்ஸுக²ம் ||3-118-47

இத³மிச்ச²ஸி சேந்மூட⁴ ஹாஸ்யதாம் யாஸி பூ⁴தலே |
இத்யுக்த்வா ஸாத்யகிர்வீரோ ஹஸந்நிவ பு⁴வி ஸ்தி²த꞉ ||3-118-48

இதி ஷ்²ரீமாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஷே² ப⁴விஷ்யபர்வணி 
ஹம்ஸடி³ம்ப⁴கோபாக்²யாநே ஸாத்யகிவாக்யே
அஷ்டாத³ஷா²தி⁴கஷ²ததமோ(அ)த்⁴யாய꞉


Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter

http://mahabharata-resources.org/harivamsa/bhavishyaparva/hv_3_118_mpr.html


##Harivamsha Maha Puranam - Part 3 - Bhavishya Parva
Chapter 118
i-translated by G. Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
January 26 2009##
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
----------------------------------------------------------------

atha aShTAdashAdhikashatatamo.adhyAyaH
sAtyakivAkyam

vaishampAyana uvAcha
ityuktavati haMse cha dharmAtmAtha janArdanaH |
uvAcha prahasanvIraH stuvannArAyaNaM sadA ||3-118-1

adrAkShamadrAkShamahaM janArdanaM 
hastasthasha~NkhaM varachakradhAriNam |
AtaptajAmbUnadabhUShitA~NgadaM 
sphuratprabhAdyotitaratnadhAriNam ||3-118-2

adrAkShamenaM yadubhiH purAtanaiH 
samsevyamaAnaM munivR^indamukhaiH |
saMstuyamAnaM prabhubhiH samAgadhaiH 
smitapravAlAdharapallavAruNam ||3-118-3

adrAkShamenaM kavibhiH purAtanai-
rvivichya vedyaM vidhivatsahAmaraiH |
praphullanIlotpalashobhitaM shriyA 
vinidrahemAbjavirAjitodaram ||3-118-4

bhUyo.ahamadrAkShamajaM jagadguruM 
pramodayantaM vachanena yAdavAn |
nirUpayantaM vidhivanmunIshvaraiH 
pravR^ittavedArthavidhiM purAtanaiH ||3-118-5

adrAkShamadrAkShamahaM punaH punaH 
samastalokaikahitaiShiNaM hariM |
vasantamasmi~njagato hitAya
jaganmayaM tAnparibhUya shatrUn ||3-118-6

bhUyo.apyapashyaM saha yAdaveshvarai-
rvikrIDyamAnaM cha vihArakAle |
ramantamIDyam ramayantamIshvarA-
nyadUttamAnyAdavamukhyamIshvaram ||3-118-7

bhUyo.apyapashyaM sarasIruhekShaNaM
sametayA bhIShmatanUjayA harim |
vasantamambhonidhishAyinaM vibhuM
bhaktapriyaM bhaktajanAspadaM shivam ||3-118-8

adrAkShadrAkShamahaM munirvR^itaH 
pibanpibaMstasya vapuH purAtanam |
netreNa mIladvivareNa kevalaM 
dhanyo.ahamasmIti tadA vyachintayam ||3-118-9

adrAkShamambojayugaM dadhAnaM
prabhuM vibhuM bhUtamayaM vibhAvanam |
AdyaM kakudmAnamuruM vibhAvasuM 
saMsmR^itya saMshR^itaya tameva nirvR^itaH ||3-118-10

adrAkShaM jagatAmIshaM vakSherAjitakaustubham |
vIjyamAnaM hariM kR^iShNaM chAmarANAM shataiH sadA ||3-118-11

yuvAm vidveShayuktena chetasA yAdaveshvaram |
smarantam sarvadA viShNuM kva chaivaM kva cha vetti kaH ||3-118-12

kva cha drakShyAmi tau mandau kR^ito vA matpurogatau |
dhyAyantamitthaM deveshaM kare shatruvahaM sadA ||3-118-13

hasantamenamadrAkShaM karadaM hAsyatatparam |
vadantaM nArade vAcham durvAsasi yatIshvare ||3-118-14

brahmasUtrapadAM vANIM dApayantaM munIshvaram |
dR^iShTAhaM taM hariM devaM punaH punarachintayam ||3-118-15

asAdhyamidamArabdhaM tAbhyAmiti nR^ipottama |
nArabdhavyamidam kAryamitaH prabhR^iti bhUmipa ||3-118-16

nivR^ittA sA kathA haMsAchintayadgrahaNaM tava |
tadvR^ittAmakhilaM sarvaM vadishyati hi sAtyakiH |
etadvachanamAkarNya haMsaH kruddho.abravItvachaH ||3-118-17

haMsa uvAcha 
are brAhmaNadAyAda kA nAma tava vAgiyam |
AvayoH purato vaktuM trailokyam jetumichChatoH ||3-118-18

mAyayA tvAM bhrAmayati kR^iShNo lIlAvidhAnavit |
taM dR^iShTvA bhrama evaiSha tava sa~njAyate mahAn ||3-118-19

sha~NkhachakragadAshAr~NgavanamAlAvibhUShitam |
vR^iShNivIraM samAveshya samuchChritayashodharam ||3-118-20

sUtamAgadhasaMstAvaprakaTadvArabAhukam |
atyadbhutayashorAshiM vikramAllokamaNDanam ||3-118-21

chaturbhujaM balAkrAntaM vR^iShNiyAdavasaMmatam |
aho.adya bhrama evaiSha darshanAttasya chakriNaH ||3-118-22

idAnIM cha mahArAja bhrAmayatyeva durmatiH |
tvAmeva vipra mandAtmannindrajAlikatA hi yA ||3-118-23

 chApalyamidameaitattava vipra bhramodbhavam 
aho hi khalu sAdR^ishyaM vaktavyaM bhavatA mama ||3-118-24

ahameva tvayA vipra marshaye proditaM vachaH |
sakhibhAvAddvijashreShTha anyathA kaH sahedidam ||3-118-25

gachcha mandamate vipra yatheShTaM sAMprataM tava |
dvija gachCha yatheShTaM tvaM pR^ithivIM pR^ithivI tava ||3-118-26

jitvA gopAladAyAdaM hatvA yAdavakAnbahUn |
eSha naH prathamaH kalpo jeShyAma iti yAdavAn ||3-118-27

gachCha gachCheti vipra tvaM dR^iShTaM paruShavAdinam |
shatrupakShastutiparaM saha yuktvA sadA mayA ||3-118-28

na me vipravadhaH kAryaH kaShTAdapi hi sarvataH |
ityuktvA brAhmaNaM bhUyo haMsaH sAtyakimabravIt ||3-118-29

bho bho yAdavadAyAda kimarthaM prAptavAniha |
kimabravInnandasutaH kiM vAsau me.adishatkaram ||3-118-30

sAtyakiruvAcha
idam satyaM vacho haMsa sha~NkhachakragadAbhR^itaH |
shanairnishitadhArAgraiH shAr~NgamuktaiH shilAshitaiH ||3-118-31

dAsyAmi karasarvasvamasinA nishitena te |
shirashChetsyAmi te haMsa karadAnasya sa~Ngraham ||3-118-32

dhArShTyaM hi tava mandAtmankimato.api nR^ipAdhama |
devadevAjjagannAthAtkaramichChati yo nR^ipaH ||3-118-33

tasyaiSha karasa~NkShepo jihvAchChedo narAdhama |
tasya shAr~NgaravaM shrutvA sha~Nkhasya cha hareH punaH ||3-118-34

ko nAma jIvitam kA~NkShettiShThedAnIM tvamadya vai |
girIshavaradarpeNa ko brUyAdIdR^ishaM vachah ||3-118-35

sahAyA vayamevaite balabhadrapurogamAH |
prathamo balabhadro.asau dvitIyo.ahaM cha sAtyakiH ||3-118-36

kR^itavarmA tR^itIyastu chaturtho nishaTho balI |
pa~nchamo.atha cha babhrustu ShaShTashchaivotkalaH smR^itaH ||3-118-37

saptamastAraNo dhImAnastrashastravishAradaH 
aShTamastvatha sAra~Ngo navamo vipR^ithustathA ||3-118-38

dashamashchoddhavo dhImAnvayamete balAnvitAH |
ta ete purato goptuH sha~NkhachakragadabhR^itaH ||3-118-39

devadevasya yuddheShu tiShThantyeva divAnisham |
yau hi vIrau sutau tasya nAsatyasadR^ishau bale ||3-118-40

tAveva vAM kShamau yuddhe hantuM balamadAnvitau |
yo girIsho girA devo varaM dattvA sa tiShThati ||3-118-41

yuvAM hi kimbalau yuddhe tiShThataH sasharaM dhanuH |
gR^ihItvA shatrubhiH sArdhaM yuddhaM kartuM samudyatau ||3-118-42

IdR^isheShvatha bhR^ityeShu yuddhaM kurvatsu shatrubhiH |
trailokyaM rakShatastasmAtkaramichChanvrajeta kaH ||3-118-43

haniShyatyeva vAM yuddhe trailokyaM yo hi rakShati|
shareNa nishitenAjau shAr~Ngamuktena kevalam ||3-118-44

kva na sa~NgrAma ityevaM punarAha jagatpatiH |
puShkare punyade nityamuta govardhane girau ||3-118-45

mathurAyAM prayAge vA darshayantobalAni me |
sha~Nkhachakradhare deve jagatpaAlanatatpare ||3-118+46

rAjasUyaM mahAyaj~naM kartumichChati kaH svayam |
vadanvA svastimAnmartyastvAM vinA ko vrajetsukham ||3-118-47

idamichChasi chenmUDha hAsyatAM yAsi bhUtale |
ityuktvA sAtyakirvIro hasanniva bhuvi sthitaH ||3-118-48

iti shrImAbhArate khileShu harivaMshe bhaviShyaparvaNi 
haMsaDimbhakopAkhyAne sAtyakivAkye
aShTAdashAdhikashatatamo.adhyAyaH