அத² ஸப்ததிதமோ(அ)த்⁴யாய꞉
வாமநப்ராது³ர்பா⁴வ꞉
வைஷ²ம்பாயந உவாச
ப்ரஜாநாம் பதய꞉ ஸப்த ஸப்த சைவ மஹர்ஷய꞉ |
தஸ்ய தே³வஸ்ய ஜாதஸ்ய நமஸ்காரம் ப்ரசக்ரிரே||3-70-1
பா⁴ரத்⁴வாஜ꞉ கஷ்²யபோ கௌ³தமஷ்²ச
விஷ்²வாமித்ரோ ஜமத³க்³நிர்வஸிஷ்ட²꞉ |
யஷ்²சோதி³தோ பா⁴ஸ்கரே ஸம்ப்ரநஷ்டே
ஸோ(அ)ப்யத்ராத்ரிர்ப⁴க³வாநாஜகா³ம ||3-70-2
மரீசிரங்கி³ராஷ்²சைவ புலஸ்த்ய꞉ புலஹ꞉ க்ரது꞉ |
த³க்ஷப்ரஜாபதிஷ்²சைவ நமஸ்காரம் ப்ரசக்ரிரே ||3-70-3
ஔர்வோ வஸிஷ்ட²புத்ரஷ்²ச ஸ்தம்ப³꞉ காஷ்²யப ஏவ ச |
கபீவாந்கபீவாம்ஷ்²ச த³த்தோ நிஷ்²ச்யவநஸ்ததா² ||3-70-4
வஸிஷ்ட²புத்ரா꞉ ஸப்தாஸந்வாஸிஷ்டா² இதி விஷ்²ருதா꞉ |
ஹிரண்யக³ர்ப⁴ஸ்ய ஸுதா꞉ பூர்வஜாதா꞉ ஸுதேஜஸ꞉ ||3-70-5
கா³ர்க்³ய꞉ ப்ருது²ஸ்ததை²வாந்யோ ஜந்யோ வாமந ஏவ ச |
தே³வபா³ஹுர்யது³த்⁴ரஷ்²ச பர்ஜந்யஷ்²சைவ ஸோமஜ꞉ ||3-70-6
ஹிரண்யரோமா வேத³ஷி²ரா꞉ ஸப்தநேத்ரஸ்ததை²வ ச |
விஷ்²வோ(அ)திவிஷ்²வஷ்²ச்யவந꞉ ஸுதா⁴மா விரஜாஸ்ததா² ||3-70-7
அதிநாமா ஸஹிஷ்ணுஷ்²ச நமஸ்காரமகுர்வத |
உத்³த்³யோதமாநா வபுஷா ஸர்வாப⁴ரணபூ⁴ஷிதா꞉ ||3-70-8
உபந்ருத்யந்தி தே³வேஷம் விஷ்ணுமப்ஸரஸாம் வரா꞉ |
ததோ க³ந்த⁴ர்வதூர்யேஷு ப்ரணத³த்ஸு விஹாயஸி ||3-7-9
ப³ஹுபி⁴꞉ ஸஹ க³ந்த⁴ர்வை꞉ ப்ராகா³யத ச தும்பு³ரு꞉ |
மஹாஷ்²ருதிஷ்²சித்ரஷி²ரா ஊர்ணாயுரநக⁴ஸ்ததா² ||3-70-10
கோ³மாயு꞉ ஸூர்யவர்சாஷ்²ச ஸோமவர்சாஷ்²ச ஸப்தம꞉ |
யுக³பஸ்த்ருணப꞉ கார்ஷ்ணிர்நந்தி³ஷ்²ச த்ரிஷி²ராஸ்ததா² ||3-70-11
த்ரயோத³ஷ²꞉ ஷா²லிஷி²ரா꞉ பர்ஜந்யஷ்²ச சதுர்த³ஷ²꞉ |
கலி꞉ பஞ்சத³ஷ²ஷ்²சாத்ர தத்ரைவ து மஹீபதே ||3-70-12
த³ஷ² பஞ்ச த்விமே ப்ரோக்தா நாரத³ஷ்²சைவ ஷோட³ஷ²꞉ |
ஹாஹா ஹூஹூஷ்²ச க³ந்த⁴ர்வௌ ஹம்ஸஷ்²சைவ மஹாத்³யுதி꞉ ||3-70-13
ஸர்வே தே தே³வக³ந்த⁴ர்வா உபகா³யந்தி கேஷ²வம் |
ததை²வாப்ஸரஸோ ஹ்ருஷ்டா꞉ ஸர்வாலங்காரபூ⁴ஷிதா꞉ ||3-70-14
வபுஷ்மந்த꞉ ஸுஜக⁴நா꞉ ஸர்வாங்க³ஷு²ப⁴த³ர்ஷ²நா꞉ |
நந்ருதுஷ்²ச மஹாபா⁴கா³ ஜகு³ஷ்²சாயதலோசநா꞉ ||3-70-15
ஸுமத்⁴யாஷ்²சாருமத்⁴யாஷ்²ச ப்ரியமுக்²யோ வராநநா꞉ |
அநூகாத² ததா² ஜாமீ மிஷ்²ரகேஷீ² த்வலம்பு³ஷா ||3-70-16
மரீசி꞉ ஷூ²சிகாஷ்²சைவ வித்³யுத்பூர்ணா திலோத்தமா |
அத்³ரிகா லக்ஷணா சைவ ரம்பா⁴ தத்³வந்மநோரமா ||3-70-17
அஸிதா ச ஸுபா³ஹுஷ்²ச ஸுப்ரியா ஸுப⁴கா³ ததா² |
உர்வஷீ² சித்ரலேகா² ச ஸுக்³ரீவா ச ஸுலோசநா ||3-70-18
புண்ட³ரீகா ஸுக³ந்தா⁴ ச ஸுரதா² ச ப்ரமாதி²நீ |
நந்தா³ ஷா²ரத்³வதீ சைவ ததா²ந்யாஸ்தத்ர ஸங்க⁴ஷ²꞉ ||3-70-19
மேநகா ஸஹஜந்யா ச பர்ணிகா புஞ்ஜிகஸ்த²லா |
ஏதாஷ்²சாப்ஸரஸோ(அ)ந்யாஷ்²ச ப்ரந்ருத்யந்தி ஸஹஸ்ரஷ²꞉ ||3-70-20
தா⁴தார்யமா ச மிஷ்²ரஷ்²ச வருணோ(அ)ம்ஷோ² ப⁴க³ஸ்ததா² |
இந்த்³ரோ விவஸ்வாந்பூஷா ச த்வஷ்டா ச ஸவிதா ததா² ||3-70-21
கதி²தோ விஷ்ணுரித்யேவம் காஷ்²யபேயோ க³ணஸ்ததா² |
இத்யேதே த்³வாத³ஷா²தி³த்யா ஜ்வலந்த꞉ ஸூர்யவர்சஸ꞉ ||3-70-22
சக்ருஸ்தஸ்ய ஸுரேஷ²ஸ்ய நமஸ்காரம் மஹாத்மந꞉ |
ம்ருக³வ்யாத⁴ஷ்²ச ஸர்பஷ்²ச நிர்ருதிஷ்²ச மஹாப³ல꞉ ||3-70-23
அஜைகபாத³ஹிர்பு³த்⁴ந்ய꞉ பிநாகீ சாபராஜித꞉ |
த³ஹநோ(அ)தே²ஷ்²வரஷ்²சைவ கபாலீ ச விஷ²ம்பதே ||3-70-24
ஸ்தா²ணுர்ப⁴க³ஷ்²ச ப⁴க³வாந்ருத்³ராஸ்தத்ராவதஸ்தி²ரே |
அஷ்²விநௌ வஸவஷ்²சாஷ்டௌ மருதஷ்²ச மஹாப³லா꞉ ||3-70-25
விஷ்²வேதே³வாஷ்²ச ஸாத்⁴யாஷ்²ச தஸ்ய ப்ராஞ்ஜலய꞉ ஸ்தி²தா꞉ |
ஷே²ஷாநுஜா மஹாபா⁴கா³ வாஸுகிப்ரமுகா²ஸ்ததா² ||3-70-26
கச்ச²பஷ்²சாபஹர்தா ச தக்ஷகஷ்²ச மஹாப³ல꞉ |
அத்⁴ருஷ்டாஸ்தேஜஸா யுக்தா மஹாக்ரோதா⁴ மஹாப³லா꞉ ||3-70-27
ஏதே நாகா³ மஹாத்மாநஸ்தஸ்மை ப்ராஞ்ஜலய꞉ ஸ்தி²தா꞉ |
தார்க்ஷ்யஷ்²சாரிஷ்டநேமிஷ்²ச க³ருட³ஷ்²ச மஹாப³ல꞉ ||3-70-28
அருணஷ்²சாருணிஷ்²சைவ வைநதேயா ஹ்யுபஸ்தி²தா꞉ |
பிதாமஹஷ்²ச ப⁴க³வாந்ஸ்வயமாக³ம்ய லோகக்ருத் |
ப்ராஹ சைவம் கு³ரு꞉ ஷ்²ரீமாந்ஸஹ ஸர்வைர்மஹாத்மபி⁴꞉ ||3-70-29
ப்³ரஹ்மோவாச
யஸ்மாத்ப்ரஸூயதே லோக꞉ ப்ரப⁴விஷ்ணு꞉ ஸநாதந꞉ |
தஸ்மால்லோகேஷ்²வர꞉ ஷ்²ரீமாந்விஷ்ணுரேவ ப⁴வத்வயம் ||3-70-30
ஏவமுக்த்வா து ப⁴க³வாந்ஸார்த⁴ம் தே³வர்ஷிபி⁴꞉ ப்ரபு⁴꞉ |
நமஸ்க்ருத்வா ஸுரேஷா²ய ஜகா³ம த்ரிதி³வம் புந꞉ ||3-70-31
ஸ து ஜாத꞉ ஸுரேஷா²ந꞉ கஷ்²யபஸ்யாத்மஜ꞉ ப்ரபு⁴꞉ |
நவது³ர்தி³நமேகா⁴போ⁴ ரக்தாக்ஷோ வாமநாக்ருதி꞉ ||3-70-32
ஷ்²ரீவத்ஸேநோரஸி ஷ்²ரீமாந்ரோமஜாதேந ராஜதா |
உத்பு²ல்லலோசநா꞉ ஸர்வா꞉ பஷ்²யந்த்யப்ஸரஸஸ்ததா³ ||3-70-33
தி³வி ஸூர்யஸஹஸ்ரஸ்ய ப⁴வேத்³யுக³பது³த்தி²தா |
யதி³ பா⁴꞉ ஸத்³ருஷீ² ஸா ஸ்யாத்³பா⁴ஸா தஸ்ய மஹாத்மந꞉ ||3-70-34
ஸுரர்ஷிப்ரதிம꞉ ஷ்²ரீமாந்பூ⁴ர்பு⁴வோ பூ⁴தபா⁴வந꞉ |
ஷு²சிரோமா மஹாஸ்கந்த⁴꞉ ஸர்வதேஜோமய꞉ ப்ரபு⁴꞉ ||3-70-35
யா க³தி꞉ புண்யகீர்தீநாமக³தி꞉ பாபகர்மணாம் |
யோக³ஸித்³தா⁴ மஹாத்மாநோ யம் விது³ர்யோக³முத்தமம் ||3-70-36
யஸ்யாஷ்டகு³ணமைஷ்²வர்யம் யமாஹுர்தே³வஸத்தமம் |
யம் ப்ராப்ய ஷ²ஷ்²வதம் விப்ரா நியதாமோக்ஷகாங்க்ஷிண꞉ ||3-70-37
ஜந்மநோ மரணாச்சைவ முச்யந்தே ப⁴வபீ⁴ரவ꞉ |
யதே³தத்தப இத்யாஹு꞉ ஸர்வாஷ்²ரமநிவாஸிந꞉ ||3-70-38
ஸேவந்தே யம் யதாஹாரா து³ஷ்²சரம் வ்ரதமாஸ்தி²தா꞉ |
யோ(அ)நந்த இதி நாகே³ஷு ஸேவ்யதே ஸர்வபோ⁴கி³பி⁴꞉ ||3-70-39
ஸஹஸ்ரமூர்தா⁴ ரக்தாக்ஷ꞉ ஷே²ஷாதி³பி⁴ரநுத்தமை꞉ |
யோ யஜ்ஞ இதி விப்ரேந்த்³ரைரிஜ்யதே ஸ்வர்க³லிப்ஸுபி⁴꞉ ||3-70-40
நாநாஸ்தா²நக³த꞉ ஷ்²ரீமாநேக꞉ கவிரநுத்தம꞉ |
யம் வேதா³ கா³ந்தி வேத்தாரம் யஜ்ஞபா⁴க³ப்ரதா³யிநம் ||3-70-41
வ்ருஷார்சிஷ்²சந்த்³ரஸூர்யாக்ஷம் தே³வமாகாஷ²விக்³ரஹம் |
ஸ ப்ராஹ த்ரித³ஷா²ந்ஸர்வாந்வாசா வை பரயா விபு⁴꞉ ||3-70-42
ஜாநந்நபி மஹாதேஜா க³தோ யோகே³ந பா³லதாம் |
கிம் கரோமி ஸுரஷ்²ரேஷ்டா²꞉ கம் வரம் ச த³தா³மி வ꞉ ||3-70-43
யத்காங்க்ஷிதம் வை ஸர்வேஷாம் தத்³வை ப்³ரூத முதா³ யுதா꞉ |
தஸ்ய தத்³வசநம் ஷ்²ருத்வா வாமநஸ்ய மஹாத்மந꞉ ||3-70-44
ஸர்வே தே ஹ்ருஷ்டமநஸோ தே³வா꞉ கஷ்²யபநந்த³நம் |
ஊசு꞉ ப்ராஞ்ஜலயோ விஷ்ணும் ஸுரா꞉ ஷ²க்ரபுரோக³மா꞉ ||3-70-45
ப்³ரஹ்மணோ வரதா³நேந ஹ்ருதம் நோ நிகி²லம் ஜக³த் |
தபஸா மஹதா சைவ விக்ரமேண த³மேந ச ||3-70-46
ப³லிநா தை³த்யமுக்²யேந ஸர்வஜ்ஞேந மஹாத்மநா |
அவத்⁴ய꞉ கில ஸோ(அ)ஸ்மாகம் ஸர்வேஷாம் தே³வஸத்தம ||3-70-47
ப⁴வாந்ப்ரப⁴வதே தஸ்ய நாந்ய꞉ கஷ்²சந ஸுவ்ரத |
யத்ப்ரபத்³யாமஹே ஸர்வே ப⁴வந்தம் ஷ²ரணார்தி²ந꞉ |
ஷ²ரண்யம் வரத³ம் தே³வம் ஸர்வதே³வப⁴யாபஹம் ||3-70-48
ருஷீணாம் ச ஹிதார்தா²ய லோகாநாம் ச ஸுரேஷ்²வர |
ப்ரியார்த²ம் ச ததா²தி³த்யா꞉ கஷ்²யபஸ்ய ததை²வ ச ||3-70-49
கவ்யம் பித்ரூணாம்உசிதம் ஸுராணாம் ஹவ்யமுத்தமம் |
ப்ரவர்தேத மஹாப³ஹோ யதா²பூர்வம் ஸுரோத்தம ||3-70-50
ஆந்ருண்யார்த²ம் ஸுரேஷ²ஸ்ய வாஸவஸ்ய மஹாத்மந꞉ |
ப்ரத்யாநய மஹேந்த்³ரஸ்ய த்ரைலோக்யமித³மவ்யயம் ||3-70-51
க்ரதுநா வாஜிமேதே⁴ந யஜதே ஸ ஹி தா³நவ꞉ |
யத்ப்ரத்யாநயநே யுக்தம் லோகாநாம் தத்³விசிந்தய ||3-70-52
வைஷ²ம்பாயந உவாச
ஏவமுக்தஸ்ததா³ தே³வைர்விஷ்ணுர்வாமநரூபத்⁴ருக் |
ப்ரஹர்ஷயந்நுவாசாத² ஸர்வாந்தே³வாநித³ம் வச꞉ ||3-70-53
விஷ்ணுருவாச
தஸ்ய யஜ்ஞஸகாஷ²ம் மாம் மஹர்ஷிர்வேத³பாரக³꞉ |
ப்³ருஹஸ்பதிர்மஹாதேஜா நயத்வங்கி³ரஸ꞉ ஸுத꞉ ||3-70-54
தஸ்யாஹம் ஸமநுப்ராப்தோ யஜ்ஞவாடம் ஸுரோத்தமா꞉ |
விசரிஷ்யே யதா²யுக்தம் த்ரைலோக்யஹரணாய வை ||3-70-55
வைஷ²ம்பாயந உவாச
ததோ ப்³ருஹஸ்பதிர்தீ⁴மாநநயத்³வாமநம் ப்ரபு⁴ம் |
யஜ்ஞவாடம் மஹாதேஜா தா³நவேந்த்³ரஸ்ய தீ⁴மத꞉ ||3-70-56
மௌஞ்ஜீ யஜ்ஞோபவீதீ ச ச்ச²த்ரீ த³ண்டீ³ த்⁴வஜீ ததா² |
வாமநோ தூ⁴ம்ரரக்தாக்ஷோ ப⁴க³வாந்பா³லரூபத்⁴ருக் ||3-70-57
தம் க³த்வா யஜ்ஞவாடம் ச ப்³ரஹ்மர்ஷிக³ணஸங்குலம் |
ஆத்மநா சைவ ப⁴க³வாந்வர்ணயாமாஸ தம் க்ரதும் ||3-70-58
லோகேஷ்²வரேஷ்²வர꞉ ஷ்²ரீமாந்ஸுரைர்ப்³ரஹ்மபுரோக³மை꞉ |
அத்⁴யாஸ்யமாநோ ப⁴க³வாநவ்ருத்³தோ⁴(அ)ப்யத² வ்ருத்³த⁴வத் ||3-70-59
தா³நவாதி⁴பதேஸ்தஸ்ய ப³லேர்வைரோசநஸ்ய ச |
யஜ்ஞவாடமசிந்த்யாத்மா ஜகா³ம ஸுரஸத்தம꞉ ||3-70-60
பாலிதோ(அ)பி ஹி தை³தேய꞉ ஸாங்க்³ராமிகபரிச்ச²தை³꞉ |
த்³வாரே தா³நவஸம்பா³தே⁴ ஸஹஸைவ விவேஷ² ஹ ||3-70-61
ருஷிபி⁴ஷ்²சைவ மந்த்ராத்³யை꞉ ஸர்வத꞉ பரிவாரிதம் |
தை³த்யதா³நவராஜேந்த்³ரமுபதஸ்தே² ப³லிம் ப³லீ ||3-70-62
வர்ணயித்வா யதா²ந்யாயம் யஜ்ஞம் யஜ்ஞ꞉ ஸநாதந꞉ |
விஸ்தரேண நரஷ்²ரேஷ்ட² ப்ரயோகை³ர்விவிதை⁴ஸ்ததா² ||3-70-63
ஷு²க்ராதீ³ந்ருத்விஜஷ்²சாபி யஜ்ஞகர்மவிசக்ஷணான் |
ஸர்வாநேவ நிஜக்³ராஹ சகார ச நிருத்தரான் ||3-70-64
ஆராத³த² ப³லேஸ்தஸ்ய ருத்விஜாமபி⁴தஸ்ததா² |
யஜ்ஞமாத்மாநமேவாஸௌ ஹேதுபி⁴꞉ காரணம் விபு⁴꞉ ||3-70-65
வைதி³கைரப்ரகாஷை²ஷ்²ச புநரப்யத² பா⁴ரத |
ப்ரத்யக்ஷம்ருஷிஸங்கா⁴நாம் வர்ணயாமாஸ சித்ரகு³꞉ ||3-70-66
ததோ நிருத்தராந்த்³ருஷ்ட்வா ஸோபாத்⁴யாயாந்ருஷீம்ஷ்²ச தான் |
அவ்ருத்³தே⁴நாபி வ்ருத்³தா⁴ம்ஸ்தாந்வாமநேந மஹௌஜஸா ||3-70-67
அத்³பு⁴தம் சாபி மேநே ஸ விரோசநஸுதோ ப³லீ |
மூர்த்⁴நா க்ருதாஞ்ஜலிஷ்²சேத³மப்³ரவீத்³விஸ்மிதோ வச꞉ ||3-70-68
கூடஸ்த்வம் கோ(அ)ஸி கஸ்யாஸி கிம் தேஹாஸ்தி ப்ரயோஜநம் |
நைவம்வித⁴꞉ பரிஜ்ஞாதோ த்³ருஷ்டபூர்வோ மயா த்³விஜ꞉ ||3-70-69
பா³லோ மதிமதாம் ஷ்²ரேஷ்டோ² ஜ்ஞாநவிஜ்ஞாநகோவித³꞉ |
ஷி²ஷ்டவாக்³ரூபஸம்பந்நோ மநோஜ்ஞ꞉ ப்ரியத³ர்ஷ²ந꞉ ||3-70-70
நேத்³ருஷா²꞉ ஸந்தி தே³வாநாம்ருஷீணாமபி ஸூநவ꞉ |
ந நாகா³நாம் ந யக்ஷாணாம் நாஸுராணாம் ந ரக்ஷஸாம் ||3-70-71
ந பித்ரூணாம் ந ஸித்³தா⁴நாம் க³ந்த⁴ர்வாணாம் ததை²வ ச |
யோ(அ)ஸி ஸோ(அ)ஸி நமஸ்தே(அ)ஸ்து ப்³ரூஹி கிம் கரவாணி தே ||3-70-72
வைஷ²ம்பாய்யந உவாச
உக்த ஏவம் ஹ்யசிந்த்யாத்மா ப³லிநா வாமநஸ்ததா³ |
ப்ரோவாசோபாயதத்த்வஜ்ஞ꞉ ஸ்மிதபூர்வமித³ம் வச꞉ ||3-70-73
இதி ஷ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஷே² ப⁴விஷ்யபர்வணி
வாமநப்ராது³ர்பா⁴வே ஸப்ததிதமோ(அ)த்⁴யாய꞉
Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter
Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/bhavishyaparva/hv_3_070_mpr.html
##Harivamsha Maha Puranam - Part 3 - Bhavishya Parva
Chapter 70 Birth of Vamana
Itranslated by G. Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
December 12, 2008##
Proof-read by K S Rmachandran, ramachandran_ksr @ yahoo.ca.
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
----------------------------------------------------------------
atha saptatitamo.adhyAyaH
vAmanaprAdurbhAvaH
vaishampAyana uvAcha
prajAnAM patayaH sapta sapta chaiva maharShayaH |
tasya devasya jAtasya namaskAraM prachakrire||3-70-1
bhAradhvAjaH kashyapo gautamashcha
vishvAmitro jamadagnirvasiShThaH |
yashchodito bhAskare saMpranaShTe
so.apyatrAtrirbhagavAnAjagAma ||3-70-2
marIchira~NgirAshchaiva pulastyaH pulahaH kratuH |
dakShaprajApatishchaiva namaskAraM prachakrire ||3-70-3
aurvo vasiShThaputrashcha stambaH kAshyapa eva cha |
kapIvAnkapIvAMshcha datto nishchyavanastathA ||3-70-4
vasiShThaputrAH saptAsanvAsiShThA iti vishrutAH |
hiraNyagarbhasya sutAH pUrvajAtAH sutejasaH ||3-70-5
gArgyaH pR^ithustathaivAnyo janyo vAmana eva cha |
devabAhuryadudhrashcha parjanyashchaiva somajaH ||3-70-6
hiraNyaromA vedashirAH saptanetrastathaiva cha |
vishvo.ativishvashchyavanaH sudhAmA virajAstathA ||3-70-7
atinAmA sahiShNushcha namaskAramakurvata |
uddyotamAnA vapuShA sarvAbharaNabhUShitAH ||3-70-8
upanR^ityanti deveShaM viShNumapsarasAM varAH |
tato gandharvatUryeShu praNadatsu vihAyasi ||3-7-9
bahubhiH saha gandharvaiH prAgAyata cha tumburuH |
mahAshrutishchitrashirA UrNAyuranaghastathA ||3-70-10
gomAyuH sUryavarchAshcha somavarchAshcha saptamaH |
yugapastR^iNapaH kArShNirnandishcha trishirAstathA ||3-70-11
trayodashaH shAlishirAH parjanyashcha chaturdashaH |
kaliH pa~nchadashashchAtra tatraiva tu mahIpate ||3-70-12
dasha pa~ncha tvime proktA nAradashchaiva ShoDashaH |
hAhA hUhUshcha gandharvau haMsashchaiva mahAdyutiH ||3-70-13
sarve te devagandharvA upagAyanti keshavam |
tathaivApsaraso hR^iShTAH sarvAla~NkArabhUShitAH ||3-70-14
vapuShmantaH sujaghanAH sarvA~NgashubhadarshanAH |
nanR^itushcha mahAbhAgA jagushchAyatalochanAH ||3-70-15
sumadhyAshchArumadhyAshcha priyamukhyo varAnanAH |
anUkAtha tathA jAmI mishrakeshI tvalambuShA ||3-70-16
marIchiH shUchikAshchaiva vidyutpUrNA tilottamA |
adrikA lakShaNA chaiva rambhA tadvanmanoramA ||3-70-17
asitA cha subAhushcha supriyA subhagA tathA |
urvashI chitralekhA cha sugrIvA cha sulochanA ||3-70-18
puNDarIkA sugandhA cha surathA cha pramAthinI |
nandA shAradvatI chaiva tathAnyAstatra saMghashaH ||3-70-19
menakA sahajanyA cha parNikA pu~njikasthalA |
etAshchApsaraso.anyAshcha pranR^ityanti sahasrashaH ||3-70-20
dhAtAryamA cha mishrashcha varuNo.aMsho bhagastathA |
indro vivasvAnpUShA cha tvaShTA cha savitA tathA ||3-70-21
kathito viShNurityevaM kAshyapeyo gaNastathA |
ityete dvAdashAdityA jvalantaH sUryavarchasaH ||3-70-22
chakrustasya sureshasya namaskAraM mahAtmanaH |
mR^igavyAdhashcha sarpashcha nirR^itishcha mahAbalaH ||3-70-23
ajaikapAdahirbudhnyaH pinAkI chAparAjitaH |
dahano.atheshvarashchaiva kapAlI cha vishaMpate ||3-70-24
sthANurbhagashcha bhagavAnrudrAstatrAvatasthire |
ashvinau vasavashchAShTau marutashcha mahAbalAH ||3-70-25
vishvedevAshcha sAdhyAshcha tasya prA~njalayaH sthitAH |
sheShAnujA mahAbhAgA vAsukipramukhAstathA ||3-70-26
kachChapashchApahartA cha takShakashcha mahAbalaH |
adhR^iShTAstejasA yuktA mahAkrodhA mahAbalAH ||3-70-27
ete nAgA mahAtmAnastasmai prA~njalayaH sthitAH |
tArkShyashchAriShTanemishcha garuDashcha mahAbalaH ||3-70-28
aruNashchAruNishchaiva vainateyA hyupasthitAH |
pitAmahashcha bhagavAnsvayamAgamya lokakR^it |
prAha chaivaM guruH shrImAnsaha sarvairmahAtmabhiH ||3-70-29
brahmovAcha
yasmAtprasUyate lokaH prabhaviShNuH sanAtanaH |
tasmAllokeshvaraH shrImAnviShNureva bhavatvayam ||3-70-30
evamuktvA tu bhagavAnsArdhaM devarShibhiH prabhuH |
namaskR^itvA sureshAya jagAma tridivaM punaH ||3-70-31
sa tu jAtaH sureshAnaH kashyapasyAtmajaH prabhuH |
navadurdinameghAbho raktAkSho vAmanAkR^itiH ||3-70-32
shrIvatsenorasi shrImAnromajAtena rAjatA |
utphullalochanAH sarvAH pashyantyapsarasastadA ||3-70-33
divi sUryasahasrasya bhavedyugapadutthitA |
yadi bhAH sadR^ishI sA syAdbhAsA tasya mahAtmanaH ||3-70-34
surarShipratimaH shrImAnbhUrbhuvo bhUtabhAvanaH |
shuchiromA mahAskandhaH sarvatejomayaH prabhuH ||3-70-35
yA gatiH puNyakIrtInAmagatiH pApakarmaNAm |
yogasiddhA mahAtmAno yaM viduryogamuttamam ||3-70-36
yasyAShTaguNamaishvaryaM yamAhurdevasattamam |
yaM prApya shashvataM viprA niyatAmokShakA~NkShiNaH ||3-70-37
janmano maraNAchchaiva muchyante bhavabhIravaH |
yadetattapa ityAhuH sarvAshramanivAsinaH ||3-70-38
sevante yaM yatAhArA dushcharaM vratamAsthitAH |
yo.ananta iti nAgeShu sevyate sarvabhogibhiH ||3-70-39
sahasramUrdhA raktAkShaH sheShAdibhiranuttamaiH |
yo yaj~na iti viprendrairijyate svargalipsubhiH ||3-70-40
nAnAsthAnagataH shrImAnekaH kaviranuttamaH |
yaM vedA gAnti vettAraM yaj~nabhAgapradAyinam ||3-70-41
vR^iShArchishchandrasUryAkShaM devamAkAshavigraham |
sa prAha tridashAnsarvAnvAchA vai parayA vibhuH ||3-70-42
jAnannapi mahAtejA gato yogena bAlatAm |
kiM karomi surashreShThAH kaM varaM cha dadAmi vaH ||3-70-43
yatkA~NkShitaM vai sarveShAM tadvai brUta mudA yutAH |
tasya tadvachanaM shrutvA vAmanasya mahAtmanaH ||3-70-44
sarve te hR^iShTamanaso devAH kashyapanandanam |
UchuH prA~njalayo viShNuM surAH shakrapurogamAH ||3-70-45
brahmaNo varadAnena hR^itaM no nikhilaM jagat |
tapasA mahatA chaiva vikrameNa damena cha ||3-70-46
balinA daityamukhyena sarvaj~nena mahAtmanA |
avadhyaH kila so.asmAkaM sarveShAM devasattama ||3-70-47
bhavAnprabhavate tasya nAnyaH kashchana suvrata |
yatprapadyAmahe sarve bhavantaM sharaNArthinaH |
sharaNyaM varadaM devaM sarvadevabhayApaham ||3-70-48
R^iShINAM cha hitArthAya lokAnAM cha sureshvara |
priyArthaM cha tathAdityAH kashyapasya tathaiva cha ||3-70-49
kavyaM pitR^INAMuchitaM surANAM havyamuttamam |
pravarteta mahAbaho yathApUrvaM surottama ||3-70-50
AnR^iNyArthaM sureshasya vAsavasya mahAtmanaH |
pratyAnaya mahendrasya trailokyamidamavyayam ||3-70-51
kratunA vAjimedhena yajate sa hi dAnavaH |
yatpratyAnayane yuktaM lokAnAM tadvichintaya ||3-70-52
vaishampAyana uvAcha
evamuktastadA devairviShNurvAmanarUpadhR^ik |
praharShayannuvAchAtha sarvAndevAnidaM vachaH ||3-70-53
viShNuruvAcha
tasya yaj~nasakAshaM mAM maharShirvedapAragaH |
bR^ihaspatirmahAtejA nayatva~NgirasaH sutaH ||3-70-54
tasyAhaM samanuprApto yaj~navATaM surottamAH |
vichariShye yathAyuktaM trailokyaharaNAya vai ||3-70-55
vaishampAyana uvAcha
tato bR^ihaspatirdhImAnanayadvAmanaM prabhuM |
yaj~navATaM mahAtejA dAnavendrasya dhImataH ||3-70-56
mau~njI yaj~nopavItI cha chChatrI daNDI dhvajI tathA |
vAmano dhUmraraktAkSho bhagavAnbAlarUpadhR^ik ||3-70-57
taM gatvA yaj~navATaM cha brahmarShigaNasa~Nkulam |
AtmanA chaiva bhagavAnvarNayAmAsa taM kratum ||3-70-58
lokeshvareshvaraH shrImAnsurairbrahmapurogamaiH |
adhyAsyamAno bhagavAnavR^iddho.apyatha vR^iddhavat ||3-70-59
dAnavAdhipatestasya balervairochanasya cha |
yaj~navATamachintyAtmA jagAma surasattamaH ||3-70-60
pAlito.api hi daiteyaH sA~NgrAmikaparichChadaiH |
dvAre dAnavasaMbAdhe sahasaiva vivesha ha ||3-70-61
R^iShibhishchaiva mantrAdyaiH sarvataH parivAritam |
daityadAnavarAjendramupatasthe baliM balI ||3-70-62
varNayitvA yathAnyAyaM yaj~naM yaj~naH sanAtanaH |
vistareNa narashreShTha prayogairvividhaistathA ||3-70-63
shukrAdInR^itvijashchApi yaj~nakarmavichakShaNAn |
sarvAneva nijagrAha chakAra cha niruttarAn ||3-70-64
ArAdatha balestasya R^itvijAmabhitastathA |
yaj~namAtmAnamevAsau hetubhiH kAraNaM vibhuH ||3-70-65
vaidikairaprakAshaishcha punarapyatha bhArata |
pratyakShamR^iShisa~NghAnAM varNayAmAsa chitraguH ||3-70-66
tato niruttarAndR^iShTvA sopAdhyAyAnR^iShIMshcha tAn |
avR^iddhenApi vR^iddhAMstAnvAmanena mahaujasA ||3-70-67
adbhutaM chApi mene sa virochanasuto balI |
mUrdhnA kR^itA~njalishchedamabravIdvismito vachaH ||3-70-68
kUTastvaM ko.asi kasyAsi kiM tehAsti prayojanam |
naivaMvidhaH parij~nAto dR^iShTapUrvo mayA dvijaH ||3-70-69
bAlo matimatAM shreShTho j~nAnavij~nAnakovidaH |
shiShTavAgrUpasaMpanno manoj~naH priyadarshanaH ||3-70-70
nedR^ishAH santi devAnAmR^iShINAmapi sUnavaH |
na nAgAnAM na yakShANAM nAsurANAM na rakShasAM ||3-70-71
na pitR^INAM na siddhAnAM gandharvANAM tathaiva cha |
yo.asi so.asi namaste.astu brUhi kiM karavANi te ||3-70-72
vaishampAyyana uvAcha
ukta evaM hyachintyAtmA balinA vAmanastadA |
provAchopAyatattvaj~naH smitapUrvamidaM vachaH ||3-70-73
iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe bhaviShyaparvaNi
vAmanaprAdurbhAve saptatitamo.adhyAyaH