Sunday 28 February 2021

ஷ்²ருதஹ்ருதாநிருத்³த⁴பாஷ²ப³ந்த⁴நஸ்ய க்ருஷ்ணஸ்ய ஷோ²ணிதபுரக³மநம் | விஷ்ணு பர்வம் அத்யாயம் - 177 (178) - 121 (122)

அத² ஏகவிம்ஷ²த்யதி⁴கஷ²ததமோ(அ)த்⁴யாய꞉

ஷ்²ருதஹ்ருதாநிருத்³த⁴பாஷ²ப³ந்த⁴நஸ்ய க்ருஷ்ணஸ்ய ஷோ²ணிதபுரக³மநம்

Krishna and yadavas

வைஷ²ம்பாயந உவாச 
ததோ(அ)நிருத்³த⁴ஸ்ய க்³ருஹே ருருது³꞉ ஸர்வயோஷித꞉ |
ப்ரியம் நாத²மபஷ்²யந்த்ய꞉ குரர்ய இவ ஸங்க⁴ஷ²꞉ ||2-121-1

அஹோ தி⁴க்கிமித³ம் நாத² நாதே² க்ருஷ்ணே வ்யவஸ்தி²தே |
அநாதா² இவ ஸந்த்ரஸ்தா ருதி³மோ ப⁴யபீடி³தா꞉ ||2-121-2

யஸ்யேந்த்³ரப்ரமுகா² தே³வா꞉ ஸாதி³த்யா꞉ ஸமருத்³க³ணா꞉ |
பா³ஹுச்சா²யாமுபாஷ்²ரித்ய வஸந்தி தி³வி தே³வதா꞉ ||2-121-3

தஸ்யோத்பந்நமித³ம் லோகே ப⁴யத³ஸ்ய மஹாப⁴யம் |
தஸ்யாநிருத்³த⁴꞉ பௌத்ரஸ்து வீரா꞉ கேநாபி நோ ஹ்ருத꞉ ||2-121-4

அஹோ நாஸ்தி ப⁴யம் நூநம் தஸ்ய லோகே ஸுது³ர்மதே꞉ |
வாஸுதே³வஸ்ய ய꞉ க்ரோத⁴முத்பாத³யதி து³꞉ஸஹம் ||2-121-5  

வ்யாதி³தாஸ்யஸ்ய யோ ம்ருத்யோர்த³ம்ஷ்ட்ராக்³ரே பரிவர்ததே |
ஸ வாஸுதே³வம் ஸமரே மோஹாத³ப்⁴யுதி³யாத்³ரிபு꞉ ||2-121-6

இத³மேவம்வித⁴ம் க்ருத்வா விப்ரியம் யது³புங்க³வே |
கத²ம் ஜீவந்விமுச்யேத ஸாக்ஷாத³பி ஷ²சீபதி꞉ ||2-121-7

ஹ்ருதநாதா²꞉ ஸ்ம ஷோ²ச்யா꞉ ஸ்ம வயம் நாத²ம் விநா க்ருதா꞉ |
விப்ரயோகே³ண நாத²ஸ்ய க்ருதாந்தவஷ²கா³꞉ க்ருதா꞉ ||2-121-8

இத்யேவம் தா வத³ந்த்யஷ்²ச ருத³ந்த்யஷ்²ச புந꞉ புந꞉ |
நேத்ரஜம் வாரி முமுசுரஷி²வம் பரமாங்க³நா꞉ ||2-121-9

தாஸாம் பா³ஷ்பாம்பு³பூர்ணாநி நயநாநி  சகாஷி²ரே |
ஸலிலேநாப்லுதாநீவ பங்கஜாநி ஜலாக³மே ||2-121-10

தாஸாம் மராளபக்ஷ்மாணி ராஜயந்தி ஷு²பா⁴நி ச |
ருதி⁴ரேணாப்லுதாநீவ நயநாநி சகாஷி²ரே ||2-121-11

தாஸாம் ஹர்ம்யதலஸ்தா²ணாம் பூர்ண ஆஸீந்மஹாஸ்வந꞉ |  
குரரீணாமிவாகாஷே² ருத³தீநாம் ஸஹஸ்ரஷ²꞉ ||2-121-12

தே ஷ்²ருத்வா நிநத³ம் கோ⁴ரமபூர்வம் ப⁴யமாக³தம் |
உத்பேது꞉ ஸஹஸா ஸ்வேப்⁴யோ க்³ருஹேப்⁴ய꞉ புருஷர்ஷபா⁴꞉ ||2-121-13     
 
கஸ்மாதே³ஷோ(அ)நிருத்³த⁴ஸ்ய ஷ்²ரூயதே ஸுமஹாஸ்வந꞉ |
க்³ருஹே க்ருஷ்ணாபி⁴கு³ப்தாநாம் குதோ நோ ப⁴யமாக³தம் ||2-121-14

இத்யேவமூசுஸ்தே(அ)ந்யோந்யம் ஸ்நேஹவிக்லவக³த்³க³தா³꞉ |
அத⁴ர்ஷிதா யதா² ஸிம்ஹா கு³ஹாப்⁴ய இவ நி꞉ஸ்ருதா꞉ ||2-121-15

ஸந்நாஹபே⁴ரீ க்ருஷ்ணஸ்ய ஆஹதா மஹதீ ததா³ |
யஸ்யா꞉ ஷ²ப்³தே³ந தே ஸர்வே ஸமாக³ம்ய ச தி⁴ஷ்டி²தா꞉ ||2-121-16

கிமேததி³தி தே(அ)ந்யோந்யம் ஸமப்ருச்ச²ந்த யாத³வா꞉ |
அந்யோந்யஸ்ய ஹி தே ஸர்வே யதா²வ்ருத்தமவேத³யன் ||2-121-17

ததஸ்தே பா³ஷ்பபூர்ணாக்ஷா꞉ க்ரோத⁴ஸம்ரக்தலோசநா꞉ |
நி꞉ஷ்²வஸந்தோ வ்யதிஷ்ட²ந்த யாத³வா யுத்³த⁴து³ர்மதா³꞉ ||2-121-18

தூஷ்ணீம்பூ⁴தேஷு ஸர்வேஷு விப்ருது²ர்வாக்யமப்³ரவீத் |
க்ருஷ்ணம் ப்ரஹரதாம் ஷ்²ரேஷ்ட²ம் நி꞉ஷ்²வஸந்தம் முஹுர்முஹு꞉ ||2-121-19

கிமித³ம் சிந்தயாவிஷ்ட꞉ புருஷேந்த்³ர ப⁴வாநிஹ |
தவ பா³ஹுப³லப்ராணா꞉ ஸ்வாஸ்தி²தா꞉ ஸர்வயாத³வா꞉ ||2-121-20

ப⁴வந்தமாஷ்²ரிதா꞉ க்ருஷ்ண ஸம்விப⁴க்தாஷ்²ச ஸர்வஷ²꞉ |
ததை²வ ப³லவாஞ்ஷ²க்ரஸ்த்வய்யாவேஷ்²ய ஜயாஜயௌ ||2-121-21

 ஸுக²ம் ஸ்வபிதி நி꞉ஷ²ங்க꞉ கத²ம் த்வம் சிந்தயாந்வித꞉ |
ஷோ²கஸாக³ரமக்ஷோப்⁴யம் ஸர்வே தே ஜ்ஞாதயோ க³தா꞉ ||2-121-22

தாந்மஜ்ஜமாநாநேகஸ்த்வம் ஸமுத்³த⁴ர மஹாபு⁴ஜ |
கிமேவம் சிந்தயாவிஷ்டோ ந கிஞ்சித³பி பா⁴ஷ²ஸே ||2-121-23

சிந்தாம் கர்தும் வ்ருதா² தே³வ ந த்வமர்ஹஸி மாத⁴வா |  
இத்யேவமுக்த꞉ க்றிஷ்ணஸ்து நி꞉ஷ்²வஸ்ய ஸுசிரம் ப³ஹு ||2-121-24
ப்ராஹ வாக்யம் ஸ வாக்யஜ்ஞோ ப்³ருஹஸ்பதிரிவ ஸ்வயம் |     

ஷ்²ரீக்ருஷ்ண உVஆச 
விப்ருதோ² சிந்தயாவிஷ்டோ ஹ்யேதத்கார்யமசிந்தயம் ||2-121-25

விசிந்தயம்ஸ்த்வஹம் சாஸ்ய கார்யஸ்ய ந லபே⁴ க³திம் |
ததா²ஹம் ப⁴வதாப்யுக்தோ நோத்தரம் வித³தே⁴ க்வசித் ||2-121-26

தா³ஷா²ர்ஹக³ணமத்⁴யே(அ)ஹம் வதா³ம்யர்த²வதீம் கி³ரம் |
ஷ்²ற்^ணுத்⁴வம் யாத³வா꞉ ஸர்வே யதா² சிந்தாந்விதோ ஹ்யஹம் ||2-121-27

அநிருத்³தே⁴ ஹ்ருதே வீரே ப்ருதி²வ்யாம் ஸர்வபார்தி²வா꞉ |
அஷ²க்தா இதி மம்ஸ்யந்தே ஸர்வாநஸ்மாந்ஸ்வபா³ந்த⁴வான் ||2-121-28

ஆஹுகஷ்²சைவ நோ ராஜா ஹ்ருத꞉ ஷா²ல்வேந வை புரா |
ப்ரத்யாநீத꞉ ஸ சாஸ்மாபி⁴ர்யுத்³த⁴ம் க்ருத்வா ஸுதா³ருணம் ||2-121-29

ப்ரத்³யும்நஷ்²சாபி நோ  பா³ல꞉ ஷ²ம்ப³ரேண ஹ்ருதோ ஹ்யபூ⁴த் |
ஸ தம் நிஹத்ய ஸமரே ப்ராப்தோ ருக்மிணிநந்த³ந꞉ ||2-121-30

இத³ம் து ஸுமஹத்கஷ்டம் ப்ராத்³யும்நி꞉ க்வ ப்ரவாஸித꞉ |
நைவம்வித⁴மஹம் தோ³ஷம் ந ஸ்மரே மநுஜர்ஷபா⁴꞉ ||2-121-31

ப⁴ஸ்மநா கு³ண்டி²த꞉ பாதோ³ யேந மே மூர்த்⁴நி பாதித꞉ |
தஸ்யாஹம் ஸாநுப³ந்த⁴ஸ்ய ஹரிஷ்யே ஜீவிதம் ரணே ||2-121-32

இத்யேவமுக்தே க்ருஷ்ணேந ஸாத்யகிர்வாக்யமப்³ரவீத் |
சாரா꞉ க்ருஷ்ண ப்ரணீயந்தாமநிருத்³த⁴ஸ்ய மார்க³ணே |
ஸபர்வதவநோத்³தே³ஷா²ம் மார்க³ந்து வஸுதா⁴மிமாம் ||2-121-33

ஆஹுகம் ப்ராஹ க்ருஷ்ணஸ்து ஸ்மிதம் க்ருத்வா வசஸ்ததா³ |
ஆப்⁴யந்தராஷ்²ச பா³ஹ்யாஷ்²ச வ்யாதி³ஷ்²யந்தாம் சரா ந்ருப ||2-121-34 

வைஷ²ம்பாயந உவாச 
கேஷ²வஸ்ய வச꞉ ஷ்²ருத்வா ஆஹுகஸ்த்வரிதோ(அ)ப்³ரவீத் |
அந்வேஷணே(அ)நிருத்³த⁴ஸ்ய ஸ சாராந்தி³ஷ்டவாம்ஸ்ததா³ ||2-121-35

ததஷ்²சாராஸ்து வ்யாதி³ஷ்டா꞉ பார்தி²வேந யஷ²ஸ்விநா |
ஹயா ரதா²ஷ்²ச வ்யாதி³ஷ்டா꞉ பார்தி²வேந மஹாத்மநா |
அப்⁴யந்தரம் ச மார்க³த்⁴வம் பா³ஹ்யதஷ்²ச ஸமந்தத꞉ ||2-121-36

வேணுமந்தம் லதாவிஷ்டம் ததா² ரைவதகம் கி³ரிம் |
ருக்ஷவந்தம் கி³ரிம் சைவ மார்க³த்⁴வம் த்வரிதா ஹயை꞉ ||2-121-37

ஏகைகம் தத்ர சோத்³யாநம் மார்க³த்⁴வம் காநநாநி ச |
யாதவ்யம் சாபி நி꞉ஷ²ங்கமுத்³யாநாநி ஸமந்தத꞉ ||2-121-38

ஹயாநாம் ச ஸஹஸ்ராணி ரதா²நாம் சாப்யநேகஷ²꞉ |
ஆருஹ்ய த்வரிதா꞉ ஸர்வே மார்க³த்⁴வம் யது³நந்த³நம் ||2-121-39

ஸேநாபதிரநாத்⁴ருஷ்டீரித³ம் வசநமப்³ரவீத் |
க்ருஷ்ணமக்லிஷ்டகர்மாணமச்யுதம் பீ⁴தபீ⁴தவத் ||2-121-40

ஷ்²ருணு க்ருஷ்ண வசோ மஹ்யம் ரோசதே யதி³ தே ப்ரபோ⁴ |
சிராத்ப்ரப்⁴ருதி மே வக்தும் ப⁴வந்தம் ஜாயதே மதி꞉ ||2-121-41

அஸிலோமா புலோமா ச நிஸுந்த³நரகௌ ஹதௌ |
ஸௌப⁴꞉ ஷா²ல்வஷ்²ச நிஹதௌ மைந்தோ³ த்³விவித³ ஏவ ச ||  2-121-42

ஹயக்³ரீவஷ்²ச ஸுமஹாந்ஸாநுப³ந்த⁴ஸ்த்வயா ஹத꞉ |
தாத்³ருஷே² விக்³ரஹே வ்ருத்தே தே³வஹேதோ꞉ ஸுதா³ருணே ||2-121-43

ஸர்வாண்யேதாநி கர்மாணி நி꞉ஷே²ஷாணி ரணே ரணே |
க்ருதவாநஸி கோ³விந்த³ பார்ஷ்ணிக்³ராஹஷ்²ச நாஸ்தி தே ||2-121-44

இத³ம் கர்ம த்வயா க்ருஷ்ண ஸாநுப³ந்த⁴ம் மஹத்க்ருதம் |
பாரிஜாதஸ்ய ஹரணே யத்க்றிதம் கர்ம து³ஷ்கரம் ||2-121-45

தத்ர ஷ²க்ரஸ்த்வயா க்ருஷ்ண ஐராவதஷி²ரோக³த꞉ |
நிர்ஜிதோ பா³ஹுவீர்யேண த்வயா யுத்³த⁴விஷா²ரத³꞉ ||2-121-46

தேந வைரம் த்வயா ஸார்த⁴ம் கர்தவ்யம் நாத்ர ஸம்ஷ²ய꞉ |
வைராநுப³ந்த⁴ஷ்²ச மஹாம்ஸ்தேந கார்யஸ்த்வயா ஸஹ ||2-121-47

தத்ராநிருத்³த⁴ஹரணம் க்ருதம் மக⁴வதா ஸ்வயம் |
ந ஹ்யந்யஸ்ய ப⁴வேச்ச²க்திர்வைரநிர்யாதநம் ப்ரதி ||2-121-48

இத்யேவமுக்தே வசநே க்ருஷ்ணோ நாக³ இவ ஷ்²வஸன் |
உவாச வசநம் தீ⁴மாநநாத்⁴ருஷ்டிம் மஹாப³லம் ||2-121-49

ஸேநாநீஸ்தாத மா மைவம் ந தே³வா꞉ க்ஷுத்³ரகர்மிண꞉ |
நாக்ருதஜ்ஞா ந ச க்லீபா³ நாவளிப்தா ந பா³லிஷா²꞉ ||2-121-50

தே³வதார்த²ம் ச மே யத்நோ மஹாந்தா³நவஸங்க்ஷயே |
தேஷாம் ப்ரியார்த²ம் ச ரணே ஹந்மி த்³ருப்தாந்மஹாப³லான் ||2-121-51

தத்பரஸ்தந்மநாஷ்²சாஸ்மி தத்³ப⁴க்தஸ்தத்ப்ரியே ரத꞉ |
கத²ம் பாபம் கரிஷ்யந்தி விஜ்ஞாயைவம்வித⁴ம் ஹி மாம் ||2-121-52

அக்ஷுத்³ரா꞉ ஸத்யவந்தஷ்²ச நித்யம் ப⁴க்தாநுகம்பிந꞉ |
தேப்⁴யோ ந வித்³யதே பாபம் பா³லிஷ²த்வாத்ப்ரபா⁴ஷஸே ||2-121-53

கதா³சிதி³ஹ பும்ஷ்²சல்யா அநிருத்³தோ⁴ ஹ்ருதோ ப⁴வேத் |
தே³வேஷு ஸமஹேந்த்³ரேஷு நைதத்கர்ம விதீ⁴யதே ||2-121-54

வைஷ²ம்பாயந உவாச 
ஏவம் சிந்தயமாநஸ்ய க்ருஷ்ணஸ்யாத்³பு⁴தகர்மண꞉ |
க்ருஷ்ணஸ்ய வசநம் ஷ்²ருத்வா ததோ(அ)க்ரூரோ(அ)ப்³ரவீத்³வச꞉ ||2-121-55

மது⁴ரம் ஷ்²லக்ஷ்ணயா வாசா அர்த²வாக்யவிஷா²ரத³꞉ |
யச்ச²க்ரஸ்ய ப்ரபோ⁴ கார்யம் தத³ஸ்மாகம் விநிஷ்²சிதம் ||2-121-56

அஸ்மாகம் சாபி யத்கார்யம் தத்³தி⁴ கார்யம் ஷ²சீபதே꞉ | 
ஸம்ரக்ஷ்யாஷ்²ச வயம் தே³வைரஸ்மாபி⁴ஷ்²சாபி தே³வதா꞉ |
தே³வதார்த²ம் வயம் சாபி மாநுஷத்வமுபாக³தா꞉ ||2-121-57

ஏவமக்ரூரவசநைஷ்²சோதி³தோ மது⁴ஸூத³ந꞉ | 
ஸ்நிக்³த⁴க³ம்பீ⁴ரயா வாசா புந꞉ க்ருஷ்ணோ(அ)ப்⁴யபா⁴ஷத ||2-121-58

நாயம் தே³வைர்ந க³ந்த⁴ர்வைர்ந யக்ஷைர்ந ச ராக்ஷஸை꞉ |
ப்ரத்³யும்நபுத்ரோ(அ)பஹ்ருத꞉ பும்ஷ்²சல்யா நு மஹாயஷ²꞉ ||2-121-59

மாயாவித³க்³தா⁴꞉ பும்ஷ்²சல்யோ தை³த்யதா³நவயோஷித꞉ |
தாபி⁴ர்ஹ்ருதோ ந ஸந்தே³ஹோ நாந்யதோ வித்³யதே ப⁴யம் ||2-121-60

வைஷ²ம்பாயந உவாச 
இத்யேவமுக்தே வசநே க்ருஷ்ணேந து மஹாத்மநா |
அதா²வக³ம்ய தத்த்வேந யத்³பூ⁴தம் யது³மண்ட³லே ||2-121-61

[உத³திஷ்ட²ந்மஹாநாத³ஸ்ததா³ க்ருஷ்ணம் ப்ரஷ²ம்ஸயந்] |
ஹர்ஷயந்ஸ து ஸர்வேஷாம் ஸூதமாக³த⁴ப³ந்தி³நாம் |
மது⁴ர꞉ ஷ்²ரூயதே கோ⁴ஷோ யாத³வஸ்ய நிவேஷ²நே ||2-121-62

தே சாரா꞉ ஸர்வத꞉ ஸர்வே ஸபா⁴த்³வாரமுபாக³தா꞉ |
ஷ²நைர்க³த்³க³த³யா வாசா இத³ம் வசநமப்³ருவன் ||2-121-63

உத்³யாநாநி கு³ஹா꞉ ஷை²லா꞉ ஸபா⁴ நத்³ய꞉ ஸராம்ஸி ச |
ஏகைகம் ஷ²தஷோ² ராஜந்மார்கி³தம் ந ச த்³ருஷ்²யதே ||2-121-64

அந்யே க்ருஷ்ணம் சரா ராஜந்நுபாக³ம்ய ததா³ப்³ருவன் |
ஸர்வே நோ விதி³தா தே³ஷா²꞉ ப்ராத்³யும்நிர்ந ச த்³ருஷ்²யதே ||2-121-65

யத³ந்யத்ஸம்விதா⁴தவ்யம் விதா⁴நம் யது³நந்த³ந |
ததா³ஜ்ஞாபய ந꞉ க்ஷிப்ரமநிருத்³த⁴ஸ்ய மார்க³ணே ||2-121-66

ததஸ்தே தீ³நமநஸ꞉ ஸர்வே பா³ஷ்பாகுலேக்ஷணா꞉ |
அந்யோந்யமப்⁴யபா⁴ஷந்த கிமத꞉ கார்யமுத்தமம் ||2-121-67

ஸந்த³ஷ்டௌஷ்ட²புடா꞉ கேசித்கேசித்³பா³ஷ்பாகுலேக்ஷணா꞉ |
கேசித்³ப்⁴ருகுடிமாஸ்தா²ய சிந்தயந்த்யர்த²ஸித்³த⁴யே ||2-121-68

ஏவம் சிந்தயதாம் தேஷாம் ப³ஹ்வர்த²மபி⁴பா⁴ஷிதம் |
அநிருத்³த⁴꞉ குதஷ்²சேதி ஸம்ப்⁴ரம꞉ ஸுமஹாநபூ⁴த் ||2-121-69

அந்யோந்யமபி⁴வீக்ஷந்தே யாத³வா ஜாதமந்யவ꞉ |
தாம் நிஷா²ம் விமநஸ்காஸ்தே க³மயேயு꞉ கத²ஞ்சந |
அநிருத்³தோ⁴ ஹ்ருதஷ்²சேதி புந꞉ புநரரிந்த³ம ||2-121-70

ஏவம் ச ப்³ருவதாம் தேஷாம் ப்ரபா⁴தா ரஜநீ ததா³ |
ததஸ்தூர்யநிநாதை³ஷ்²ச ஷ²ங்கா²நாம் ச மஹாஸ்வநை꞉ |
ப்ரபோ³த⁴நம் மஹாபா³ஹோ꞉ க்ருஷ்ணஸ்யாக்ரியதாலயே ||2-121-71

தத꞉ ப்ரபா⁴தே விமலே ப்ராது³ர்பூ⁴தே தி³வாகரே |
ப்ரவிவேஷ² ஸபா⁴மேகோ நாரத³꞉ ப்ரஹஸந்நிவ ||2-121-72

த்³ருஷ்ட்வா து யாத³வாந்ஸர்வாந்க்ருஷ்ணேந ஸஹ ஸங்க³தான் |
தத꞉ ஸ ஜயஷ²ப்³தே³ந மாத⁴வம் ப்ரத்யபூஜயத் ||2-121-73

[உக்³ரஸேநாத³யஸ்தே ச தம்ருஷிம் ப்ரத்யபூஜயந்] |
அதா²ப்⁴யுத்தா²ய விமநா꞉ க்ருஷ்ந꞉ ஸமிதிது³ர்ஜய꞉ |
மது⁴பர்கம் ச கா³ம் சைவ நாரதா³ய த³தௌ³ ப்ரபு⁴꞉ ||2-121-74

ஸோபவிஷ்²யாஸநே ஷு²ப்⁴ரே ஸர்வாஸ்தரணஸம்வ்ருதே |
ஸுகா²ஸீநோ யதா²ந்யாயமுவாசேத³ம் வசோ(அ)ர்த²வத் ||2-121-75

நாரத³ உவாச 
கிமேவம் சிந்தயாவிஷ்டா நி꞉ஸங்கா³ க³தமாநஸா꞉ |
உத்ஸாஹஹீநா꞉ ஸர்வே வை க்லீபா³ இவ ஸமாஸதே ||2-121-76

இத்யேவமுக்தே வசநே நாரதே³ந மஹாத்மநா |
வாஸுதே³வோ(அ)ப்³ரவீத்³வாக்யம் ஷ்²ரூயதாம் ப⁴க³வந்நித³ம் ||2-121-77

அநிருத்³தோ⁴ ஹ்ருதோ ப்³ரஹ்மந்கேநாபி நிஷி² ஸுவ்ரத |
யஸ்யார்தே² ஸர்வ ஏவாஸ்ம சிந்தயாவிஷ்டசேதஸ꞉ ||2-121-78

ஏஷ தே யதி³ வ்ருத்தாந்த꞉ ஷ்²ருதோ த்³ருஷ்டோ(அ)பி வா முநே |
ப⁴க³வந்கத்²யதாம் ஸாது⁴ ப்ரியமேதந்மமாநக⁴ ||2-121-79

இத்யேவமுக்தே வசநே  கேஷ²வேந மஹாத்மநா |
ப்ரஹஸ்யைதத்³வச꞉ ப்ராஹ ஷ்²ரூயதாம் மது⁴ஸூத³ந ||2-121-80

நிவ்ருத்தம் ஸுமஹத்³யுத்³த⁴ம் தே³வாஸுரஸமம் மஹத் |  
அநிருத்³த⁴ஸ்ய சைகஸ்ய பா³ணஸ்யாபி மஹாம்ற்^தே⁴ ||2-121-81

உஷா நாம ஸுதா தஸ்ய பா³ணஸ்யாப்ரதிமௌஜஸ꞉ |
தஸ்யார்தே² சித்ரளேகா² வை ஜஹாராஷு² தமப்ஸரா꞉ ||2-121-82

உப⁴யோரபி தத்ராஸீந்மஹாயுத்³த⁴ம் ஸுதா³ருணம் |
ப்ராத்³யும்நிபா³ணயோ꞉ ஸங்க்²யே ப³லிவாஸவயோரிவ ||2-121-83

அஸ்மாபி⁴ஷ்²சாபி தத்³யுத்³த⁴ம் த்³ருஷ்டம் ஸுமஹத³த்³பு⁴தம் |
அநிருத்³தோ⁴ ப⁴யாத்தேந ஸம்யுகே³ஷ்வநிவர்திநா ||2-121-84

பா³ணேந மாயாமாஸ்தா²ய ப³த்³தோ⁴ நாகை³ர்மஹாப³ல꞉ |
வ்யாதி³ஷ்டஸ்து வத⁴ஸ்தஸ்ய பா³ணேந க³ருட³த்⁴வஜ ||2-121-85

தம் நிவாரிதவாண்மந்த்ரீ கும்பா⁴ண்டோ³ நாம தஸ்ய ஹ |
குமாரஸ்யாநிருத்³த⁴ஸ்ய தேநாஸக்தேந ஸம்யுகே³ ||2-121-86

பா³ணேந மாயாமாஸ்தா²ய ஸர்பைர்நியமநம் க்ருதம் |
உத்திஷ்ட²து ப⁴வாஞ்சீ²க்⁴ரம் யஷ²ஸே விஜயாய ச ||2-121-87

நாயம் ஸம்ரக்ஷிதும் கால꞉ ப்ராணாம்ஸ்தாத ஜயைஷிணாம் |
ப்ராணை꞉ கிஞ்சித்³க³தைர்வீரோ தை⁴ர்யமாலம்ப்³ய திஷ்ட²தி ||2-121-88

வைஷ²ம்பாயந உவாச
இத்யேவமுக்தே வசநே வாஸுதே³வ꞉ ப்ரதாபவான் |
ப்ராயாத்ரிகாந்வை ஸம்பா⁴ராநாஜ்ஞாபயத வீர்யவான் ||2-121-89

ததஷ்²சந்த³நபூர்ணைஷ்²ச லாஜைஷ்²சைவ ஸமந்தத꞉ |
நிர்யயௌ ஸ மஹாபா³ஹு꞉ கீர்யமாணோ ஜநார்த³ந꞉ || 2-121-90

நாரத³ உவாச 
ஸ்மரணம் வைநதேயஸ்ய கர்துமர்ஹஸி மாத⁴வ |
ந ஹ்யந்யேந தத³த்⁴வாநம் ஷ²க்யம் க³ந்தும் மஹாபு⁴ஜ ||2-121-91

ஆகர்ணய தமத்⁴வாநம் க³ந்தவ்யமதிது³ர்ஜயம் |
ஏகாத³ஷ² ஸஹஸ்ராணி யோஜநாநாம் ஜநார்த³ந ||2-121-92

ததி³த꞉ ஷோ²ணிதபுரம் ப்ராத்³யும்நிர்யத்ர ஸாம்ப்ரதம் |
மநோஜவோ மஹாவீர்யோ வைநதேய꞉ ப்ரதாபவான் ||2-121-93

ஸமாஹ்வயஸ்வ கோ³விந்த³ ஸ ஹி த்வாம் தத்ர நேஷ்யதி |
ஏகேந ஸுமுஹூர்தேந பா³ணம் ஸந்த³ர்ஷயிஷ்யதி || 2-121-94

வைஷ²ம்பாயந உவாச 
தஸ்ய தத்³வசநம் ஷ்²ருத்வா ஸஸ்மார க³ருட³ம் ததா³ |
ஸ க்ருஷ்ணபார்ஷ்²வமாக³ம்ய ப்ராஞ்ஜலிர்க³ருட³꞉ ஸ்தி²த꞉ ||2-121-95

ப்ரணம்யாத² வச꞉ ப்ராஹ வைநதேயோ மஹாப³ல꞉ |
வாஸுதே³வம் மஹாத்மாநம் ஷ்²லக்ஷ்ணம் மது⁴ரயா கி³ரா ||2-121-96

க³ருட³ உவாச 
பத்³மநாப⁴ மஹாபா³ஹோ கிமர்த²ம் ஸம்ஸ்ம்ருதோ ஹ்யஹம் |
க்ருத்யம் தே யதி³ஹாத்ராஸ்தி ஷ்²ரோதுமிச்சா²மி தத்த்வத꞉ ||2-121-97

கஸ்ய பக்ஷபரிக்ஷேபைர்நாஷ²யாமி புரீம் ப்ரபோ⁴ |
ப்ரபா⁴வாத்தவ கோ³விந்த³  கோ ந வித்³யாத்³ப³லம் மம ||2-121-98

க³தா³வேக³ம் ச தே வீர  சக்ராக்³நிம் ச மஹாபு⁴ஜ | 
நாவபு³த்⁴யதி மூடா⁴த்மா கோ த³ர்பாந்நாஷ²மேஷ்யதி ||1-121-99

ஹலம் ஸிம்ஹமுக²ம் கஸ்ய வநமாலீ நியோக்ஷ்யதி |
கஸ்ய தே³ஹஸ்து நிர்பி⁴ந்நோ மேதி³நீம் யாஸ்யதி ப்ரபோ⁴ ||2-121-100

கஸ்ய ஷ²ங்க²ரவை꞉ ப்ராணாந்மோஹயிஷ்யஸி மாத⁴வ |
கோ(அ)யம் ஸபரிவாரோ(அ)த்³ய யாஸ்யதே யமஸாத³நம் ||2-121-101

ஏவமுக்தே து வசநே வைநதேயேந தீ⁴மதா |
வாஸுதே³வோ வச꞉ ப்ராஹ ஷ்²ருணு த்வம் வத³தாம் வர ||2-121-102

ப³லே꞉ புத்ரேண பா³ணேந ப்ராத்³யும்நிரபராஜித꞉  |
உஷாயா꞉ காரணே ப³த்³தோ⁴ நக³ரே ஷோ²ணிதாஹ்வயே |
அநிருத்³த⁴ஸ்து காமார்தோ ப³த்³தோ⁴ நாகை³ர்விஷோல்ப³ணை꞉ ||2-121-103

தஸ்ய மோக்ஷார்த²மாஹூதோ மயா த்வம் பதகே³ஷ்²வர |
தவவேக³ஸமோ நாஸ்தி பக்ஷிணாம் ப்ரவரோ ப⁴வான் |
அஷ²க்யம் ச தத³த்⁴வாநம் க³ந்துமந்யேந காஷ்²யப ||2-121-104

தத்ர ப்ராபய மாம் ஷீ²க்⁴ரம் யத்ர ப்ராத்³யும்நிராவஸத் |
வைத³ர்பீ⁴ தே ஸ்நுஷா வீர ருத³தீ புத்ரக்³ருத்³தி⁴நீ |2-121-105

த்வத்ப்ரஸாதா³த்³ப⁴வத்யேஷா புத்ரேண ஸஹ பா⁴மிநீ |
அம்ருதம் து ஹ்ருதம் பூர்வம் த்வயா பந்நக³நாஷ²ந ||2-121-106

மயா ஸஹ ஸமாக³ம்ய தஸ்மிந்காலே மஹாபு⁴ஜ |
அப⁴வந்மே த்⁴வஜஷ்²சைவ த்வத்³ப⁴க்தா꞉ ஸர்வவ்ருஷ்ணய꞉ |
ஸகி²த்வம் மாநயஸ்வாத்³ய ப⁴க்திம் ச பதகே³ஷ்²வர ||2-121-107

தவ வேக³ஸமோ நாஸ்தி பக்ஷிணோ ந ச தே ஸமா꞉ |
ஸுபர்ண ஸுக்ருதேந த்வாம் ஷ²பே பந்நக³நாஷ²ந ||2-121-108

தா³ஸீபா⁴வம் க³தா மாதா மோக்ஷிதைகாகிநா புரா |
பக்ஷவிக்ஷேபமாஷ்²ரித்ய ஹதா யோதா⁴ஸ்த்வயா புரா ||2-121-109

ப⁴வாந்ஸுரக³ணாந்ஸர்வாந்ப்ருஷ்ட²மாரோப்ய விக்ரமாத் |
க³ச்ச² மே ஹ்யக³மாந்தே³ஷா²ந்விஜயஷ்²ச தவாஷ்²ரயாத் ||2-121-110

கு³ருத்வாந்மேருதுல்யஸ்த்வம் லகு⁴த்வாத்பவநோபம꞉ |
பூ⁴தே ப⁴வ்யே ப⁴விஷ்யே ச ந தே துல்யோ(அ)ஸ்தி விக்ரமே ||2-121-111

ஸத்யஸந்த⁴ மஹாபா⁴க³ வைநதேய மஹாத்³யுதே |
அநிருத்³தே⁴ க்ஷணேநாத்³ய ஸாஹாய்யமுபகல்ப்யதாம் ||2-121-112

க³ருத³ உவாச 
அத்யத்³பு⁴தமித³ம் வாக்யம் தவ க்ர்^இஷ்ண மஹாபு⁴ஜ |
த்வத்ப்ரஸாதா³ச்ச விஜய꞉ ஸர்வத்ரைவ மஹாபு³ஜ ||2-121-113

த⁴ந்யோ(அ)ஸ்ம்யநுக்³ருஹீதோ(அ)ஸ்மி ஸம்ஸ்தவாந்மது⁴ஸூத³ந |
ஸ்தோதவ்யஸ்த்வம் மயா க்ருஷ்ண  ஸ்தௌஷி மாம் த்வம் மஹாபு⁴ஜ ||2-121-114

வேதா³த்⁴யக்ஷ꞉ ஸுராத்⁴யக்ஷ꞉ ஸர்வகாமப்ரதோ³ ப⁴வான் |
அமோக⁴த³ர்ஷ²நஸ்த்வம் ஹி வரார்தீநாம் வரப்ரத³꞉ ||2-121-115

சதுர்பு⁴ஜஷ்²சதுர்மூர்திஷ்²சாதுர்ஹோத்ரப்ரவர்தக꞉ |
சாதுராஷ்²ரம்யஹோதா ச சதுர்நேதா மஹாகவி꞉ ||2-121-116

த⁴நுர்த⁴ரஷ்²சக்ரத⁴ரோ ப⁴வாஞ்ச²ங்க²த⁴ரோ மஹான் |
ப⁴வாந்பூர்வேஷு தே³ஹேஷு க்²யாதோ பூ⁴மித⁴ர꞉ ப்ரபோ⁴ ||2-121-117  

லாங்க³ளீ முஸலீ சக்ரீ தே³வகீதநயோ ப⁴வான் |
சாணூரமத²நஷ்²சைவ கோ³ப்ரிய꞉  கம்ஸஹா ப⁴வான் ||2-121-118

கோ³வர்த⁴நத⁴ரஷ்²சைவ மல்லாரிர்மல்லபா⁴வந꞉ | 
மல்லப்ரியோ மஹாமல்லோ மஹாபுருஷ இத்யபி ||2-121-119

விப்ரப்ரியோ விப்ரஹிதோ விப்ரஜ்ஞோ விப்ரபா⁴வந꞉ |
ப்³ரஹ்மண்யஷ்²ச வரேண்யஷ்²ச ப⁴வாந்தா³மோத³ர꞉ ஸ்ம்ருத꞉ |
ப்ரளம்ப³மத²நஷ்²சைவ கேஷி²ஹா தா³நவாந்தக꞉ ||2-121-120

அஸிலோம்நஷ்²ச ஹந்தா ச ததா² ராவணநாஷ²ந꞉ |
விபீ⁴ஷணஸ்ய ப⁴க³வாந்ராஜ்யதோ³ வாலிநாஷ²ந꞉ ||2-121-121

ஸுக்³ரீவராஜ்யதா³தா த்வம் ப³லிராஜ்யாபஹாரக꞉ |
ரத்நஹர்தா மஹாரத்நம் ஸமுத்³ரோத³ரஸம்ப⁴வ꞉ ||2-121-122

வருணஷ்²ச ப⁴வாந்க்²யாதோ ப⁴வாம்ஷ்²ச ஸரிது³த்³ப⁴வ꞉ |
ப⁴வாந்க²ட்³க³த⁴ரோ த⁴ந்வீ த⁴நுர்த⁴ரவரோ மஹான் ||2-121-123

தா³ஷா²ர்ஹ இதி விக்²யாதோ மஹாத⁴ந்வா த⁴நு꞉ப்ரிய꞉ |
கோ³விந்த³ இதி விக்²யத உத³தி⁴ஸ்த்வம் ச ஸுவ்ரத ||2-121-124

ஆகாஷ²ஷ்²ச தபஷ்²சைவ ஸமுத்³ரமத²நோ ப⁴வான் |
ப⁴வாந்ஸ்வர்கோ³ ப³ஹுப²லோ ப⁴வாந்ஸ்வர்க³சரோ மஹான் ||2-121-125

த்வமேவ ச மஹாமேகோ⁴ பீ³ஜநிஷ்பத்திரேவ ச |         
த்ரைலோக்யமத²நஸ்த்வம் ச க்ரோத⁴ளோப⁴மநோரத²꞉ ||2-121-126

ப⁴வாந்காமப்ரத³ஷ்²சைவ காம꞉ ஸர்வத⁴நுர்த⁴ர꞉ |
ஸம்வர்தோ வர்தநஷ்²சைவ ப்ரளயோ நிலயோ மஹான் ||2-121-127

ஹிரண்யக³ர்பீ⁴ ரூபஜ்ஞோ ரூபவாந்மது⁴ஸூத³ந꞉ |
ஈஷ²ஸ்த்வம் ச மஹாதே³வ அஸங்க்²யேயகு³ணாந்வித꞉ ||2-121-128

ஸ்தோதுமிச்ச²ஸி மாம் தே³வ ஸ்தோதவ்யஸ்த்வம் யதூ³த்தம |
சக்ஷுஷா யே த்வயா கோ⁴ரா꞉ ப்ராணிநோ ஹி நிரீக்ஷிதா꞉ ||2-121-129

ஹதாஸ்தே யமத³ண்டே³ந திர்யங்நிரயகா³மிந꞉ |
யே த்வயா பரமப்ரீத்யா ப்ராணிநோ வை நிரீக்ஷிதா꞉ ||2-121-130

இஹ ச ப்ரேத்ய தே ஸர்வே ஸர்வதா² ஸ்வர்க³கா³மிந꞉ |
ஏஷ தே(அ)ஹம் மஹாபா³ஹோ வஷ²க³꞉ ஷா²ஸநே ஸ்தி²த꞉ ||2-121-131

ஜயஸ்தா²நம் தத꞉ க்ருத்வா க³ருட³꞉ ப்ராஹ கேஷ²வம் |
அயமஸ்மி ஸ்தி²தோ வீர ஆருஹஸ்வ மஹாப³ல ||2-121-132

தத꞉ கண்டே² பரிஷ்வஜ்ய மாத⁴வோ க³ருட³ம் தத꞉ |
ஸகே² ஷ²த்ருவிநாஷா²ய அர்கோ⁴(அ)யம் ப்ரதிக்³ருஹ்யதாம் ||2-121-133

த³த்த்வார்க⁴ம் பரயா ப்ரீத்யா ஷ²ங்க²சக்ரக³தா³ஸிப்⁴ருத் |
ஆருரோஹ மஹாபா³ஹு꞉ ஸுபர்ணம் புருஷோத்தம꞉ ||2-121-134

க்ருஷ்ணஸ்ய பார்ஷ்²வமாக³ம்ய ஹர்ஷாதே³வாஸ்தி²தோ(அ)ப⁴வத் |
க்ருஷ்ணகேஷ²꞉ ப்ரவளயோ விஷ்ணு꞉ க்ருஷ்ணஷ்²ச வர்ணத꞉ ||2-121-135

சதுர்த³ம்ஷ்த்ரஷ்²சதுர்பா³ஹுஷ்²சதுர்வேத³ஷட³ங்க³வித் |
ஷ்²ரீவத்ஸாங்கோ(அ)ரவிந்தா³க்ஷ ஊர்த்⁴வரோமா ம்ருது³த்வச꞉ ||2-121-136

ஸமாங்கு³ளி꞉ ஸமநகோ² ரக்தாங்கு³ளிநகா²ந்தர꞉ | 
ஸ்நிக்³த⁴க³ம்பீ⁴ரநிர்கோ⁴ஷோ வ்ருத்தபா³ஹுர்மஹாபு⁴ஜ꞉ ||2-121-137

ஆஜாநுபா³ஹுஸ்தாம்ராஸ்ய꞉ ஸிம்ஹவிஸ்பஷ்டவிக்ரம꞉ |
ஸஹஸ்ரமிவ ஸூர்யாணாம் தீ³ப்யமாந꞉ ப்ரகாஷ²தே ||2-121-138

ய꞉ ப்ரபு⁴ர்பா⁴தி விஷ்²வாத்மா பூ⁴தாநாம் பா⁴வநோ விபு⁴꞉ |
யஸ்யாஷ்டாகு³ணமைஷ்²வர்யம் த³தௌ³ ப்ரீத꞉ ப்ரஜாபதி꞉ |
ப்ரஜாபதீநாம் ஸாத்⁴யாநாம் த்ரித³ஷா²நாம் ச ஷா²ஷ்²வத꞉ ||2-121-139

ஸ்தூயமாந꞉ ஸ்தவைர்தி³வ்யை꞉ ஸூதமாக³த⁴ப³ந்தி³பி⁴꞉ |
ருஷிபி⁴ஷ்²ச மஹாபா⁴கை³ர்வேத³வேதா³ங்க³பாரகை³꞉ ||2-121-140

ஸம்விதா⁴நமதா²ஜ்ஞாப்ய த்³வாரகாயாம் மஹாப³ல꞉ |
க³மநாய மதிம் சக்ரே வாஸுதே³வ꞉ ப்ரதாபவான் ||2-121-141

ஆஸ்தி²தோ க³ருட³ம் தே³வஸ்தஸ்ய சாநு ஹலாயுத⁴꞉ |
ப்ருஷ்ட²தோ(அ)நு ப³லஸ்யாபி ப்ரத்³யும்ந꞉ ஷ²த்ருகர்ஷண꞉ ||2-121-142

ஜய பா³ணம் மஹாபா³ஹோ யே சாஸ்யாநுக³தா ரணே |
ந ஹி தே ப்ரமுகே² ஸ்தா²தும் கஷ்²சிச்ச²க்தோ மஹாம்ருதே⁴ ||2-121-143

ப்ரஸாதே³ தே த்⁴ருவா லக்ஷ்மீர்விஜயஷ்²ச பராக்ரமே |
விஜேஷ்யஸி ரணே ஷ²த்ரும் தை³த்யேந்த்³ரம் ஸஹஸைநிகம் ||2-121-144

ஸித்³த⁴சாரணஸங்கா⁴நாம் மஹர்ஷீணாம் ச ஸர்வஷ²꞉ |
ஷ்²ருண்வந்வாசோ(அ)ந்தரிக்ஷே வை ப்ரயயௌ கேஷ²வோ ரணே ||2-121-145

இதி ஷ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஷே² விஷ்ணுபர்வணி
க்ருஷ்ணப்ரயாணே  ஏகவிம்ஷ²த்யதி⁴கஷ²ததமோ(அ)த்⁴யாய꞉


Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter


Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/vishnuparva/hv_2_121_mpr.html


##Harivamsha Maha Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 121 - Krishna goes to Shonitapuram
Itranslated by K S Ramachandran, ramachandran_ksr @ yahoo.ca,
February 15, 2009##
Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
--------------------------------------------------------------

atha ekaviMshatyadhikashatatamo.adhyAyaH

shrutahR^itAniruddhapAshabandhanasya kR^iShNasya
shoNitapuragamanam

vaishampAyana uvAcha 
tato.aniruddhasya gR^ihe ruruduH sarvayoShitaH |
priyaM nAthamapashyantyaH kurarya iva sa~NghashaH ||2-121-1

aho dhikkimidaM nAtha nAthe kR^iShNe vyavasthite |
anAthA iva saMtrastA rudimo bhayapIDitAH ||2-121-2

yasyendrapramukhA devAH sAdityAH samarudgaNAH |
bAhuchChAyAmupAshritya vasanti divi devatAH ||2-121-3

tasyotpannamidaM loke bhayadasya mahAbhayam |
tasyAniruddhaH pautrastu vIrAH kenApi no hR^itaH ||2-121-4

aho nAsti bhayaM nUnaM tasya loke sudurmateH |
vAsudevasya yaH krodhamutpAdayati duHsaham ||2-121-5  

vyAditAsyasya yo mR^ityordaMShTrAgre parivartate |
sa vAsudevaM samare mohAdabhyudiyAdripuH ||2-121-6

idamevaMvidhaM kR^itvA vipriyaM yadupu~Ngave |
kathaM jIvanvimuchyeta sAkShAdapi shachIpatiH ||2-121-7

hR^itanAthAH sma shochyAH sma vayaM nAthaM vinA kR^itAH |
viprayogeNa nAthasya kR^itAntavashagAH kR^itAH ||2-121-8

ityevaM tA vadantyashcha rudantyashcha punaH punaH |
netrajaM vAri mumuchurashivaM paramA~NganAH ||2-121-9

tAsAM bAShpAmbupUrNAni nayanAni  chakAshire |
salilenAplutAnIva pa~NkajAni jalAgame ||2-121-10

tAsAM marAlapakShmANi rAjayanti shubhAni cha |
rudhireNAplutAnIva nayanAni chakAshire ||2-121-11

tAsAM harmyatalasthANAM pUrNa AsInmahAsvanaH |  
kurarINAmivAkAshe rudatInAM sahasrashaH ||2-121-12

te shrutvA ninadaM ghoramapUrvaM bhayamAgatam |
utpetuH sahasA svebhyo gR^ihebhyaH puruSharShabhAH ||2-121-13     
 
kasmAdeSho.aniruddhasya shrUyate sumahAsvanaH |
gR^ihe kR^iShNAbhiguptAnAM kuto no bhayamAgatam ||2-121-14

ityevamUchuste.anyonyaM snehaviklavagadgadAH |
adharShitA yathA siMhA guhAbhya iva niHsR^itAH ||2-121-15

sannAhabherI kR^iShNasya AhatA mahatI tadA |
yasyAH shabdena te sarve samAgamya cha dhiShThitAH ||2-121-16

kimetaditi te.anyonyaM samapR^ichChanta yAdavAH |
anyonyasya hi te sarve yathAvR^ittamavedayan ||2-121-17

tataste bAShpapUrNAkShAH krodhasaMraktalochanAH |
niHshvasanto vyatiShThanta yAdavA yuddhadurmadAH ||2-121-18

tUShNIMbhUteShu sarveShu vipR^ithurvAkyamabravIt |
kR^iShNaM praharatAM shreShThaM niHshvasantaM muhurmuhuH ||2-121-19

kimidaM chintayAviShTaH puruShendra bhavAniha |
tava bAhubalaprANAH svAsthitAH sarvayAdavAH ||2-121-20

bhavantamAshritAH kR^iShNa saMvibhaktAshcha sarvashaH |
tathaiva balavA~nshakrastvayyAveshya jayAjayau ||2-121-21

 sukhaM svapiti niHsha~NkaH kathaM tvaM chintayAnvitaH |
shokasAgaramakShobhyaM sarve te j~nAtayo gatAH ||2-121-22

tAnmajjamAnAnekastvaM samuddhara mahAbhuja |
kimevaM chintayAviShTo na ki~nchidapi bhAshase ||2-121-23

chintAM kartuM vR^ithA deva na tvamarhasi mAdhavA |  
ityevamuktaH kRiShNastu niHshvasya suchiraM bahu ||2-121-24
prAha vAkyaM sa vAkyaj~no bR^ihaspatiriva svayam |     

shrIkR^iShNa uVAcha 
vipR^itho chintayAviShTo hyetatkAryamachintayam ||2-121-25

vichintayaMstvahaM chAsya kAryasya na labhe gatim |
tathAhaM bhavatApyukto nottaraM vidadhe kvachit ||2-121-26

dAshArhagaNamadhye.ahaM vadAmyarthavatIM giram |
shR^NudhvaM yAdavAH sarve yathA chintAnvito hyaham ||2-121-27

aniruddhe hR^ite vIre pR^ithivyAM sarvapArthivAH |
ashaktA iti maMsyante sarvAnasmAnsvabAndhavAn ||2-121-28

Ahukashchaiva no rAjA hR^itaH shAlvena vai purA |
pratyAnItaH sa chAsmAbhiryuddhaM kR^itvA sudAruNam ||2-121-29

pradyumnashchApi no  bAlaH shambareNa hR^ito hyabhUt |
sa taM nihatya samare prApto rukmiNinandanaH ||2-121-30

idaM tu sumahatkaShTaM prAdyumniH kva pravAsitaH |
naivaMvidhamahaM doShaM na smare manujarShabhAH ||2-121-31

bhasmanA guNThitaH pAdo yena me mUrdhni pAtitaH |
tasyAhaM sAnubandhasya hariShye jIvitaM raNe ||2-121-32

ityevamukte kR^iShNena sAtyakirvAkyamabravIt |
chArAH kR^iShNa praNIyantAmaniruddhasya mArgaNe |
saparvatavanoddeshAM mArgantu vasudhAmimAm ||2-121-33

AhukaM prAha kR^iShNastu smitaM kR^itvA vachastadA |
AbhyantarAshcha bAhyAshcha vyAdishyantAm charA nR^ipa ||2-121-34 

vaishampAyana uvAcha 
keshavasya vachaH shrutvA Ahukastvarito.abravIt |
anveShaNe.aniruddhasya sa chArAndiShTavAMstadA ||2-121-35

tatashchArAstu vyAdiShTAH pArthivena yashasvinA |
hayA rathAshcha vyAdiShTAH pArthivena mahAtmanA |
abhyantaraM cha mArgadhvaM bAhyatashcha samantataH ||2-121-36

veNumantaM latAviShTaM tathA raivatakaM girim |
R^ikShavantaM giriM chaiva mArgadhvaM tvaritA hayaiH ||2-121-37

ekaikaM tatra chodyAnaM mArgadhvaM kAnanAni cha |
yAtavyaM chApi niHsha~NkamudyAnAni samantataH ||2-121-38

hayAnAM cha sahasrANi rathAnAM chApyanekashaH |
Aruhya tvaritAH sarve mArgadhvaM yadunandanam ||2-121-39

senApatiranAdhR^iShTIridaM vachanamabravIt |
kR^iShNamakliShTakarmANamachyutaM bhItabhItavat ||2-121-40

shR^iNu kR^iShNa vacho mahyaM rochate yadi te prabho |
chirAtprabhR^iti me vaktuM bhavantaM jAyate matiH ||2-121-41

asilomA pulomA cha nisundanarakau hatau |
saubhaH shAlvashcha nihatau maindo dvivida eva cha ||  2-121-42

hayagrIvashcha sumahAnsAnubandhastvayA hataH |
tAdR^ishe vigrahe vR^itte devahetoH sudAruNe ||2-121-43

sarvANyetAni karmANi niHsheShANi raNe raNe |
kR^itavAnasi govinda pArShNigrAhashcha nAsti te ||2-121-44

idaM karma tvayA kR^iShNa sAnubandhaM mahatkR^itam |
pArijAtasya haraNe yatkRitaM karma duShkaram ||2-121-45

tatra shakrastvayA kR^iShNa airAvatashirogataH |
nirjito bAhuvIryeNa tvayA yuddhavishAradaH ||2-121-46

tena vairaM tvayA sArdhaM kartavyaM nAtra saMshayaH |
vairAnubandhashcha mahAMstena kAryastvayA saha ||2-121-47

tatrAniruddhaharaNaM kR^itaM maghavatA svayam |
na hyanyasya bhavechChaktirvairaniryAtanaM prati ||2-121-48

ityevamukte vachane kR^iShNo nAga iva shvasan |
uvAcha vachanaM dhImAnanAdhR^iShTiM mahAbalam ||2-121-49

senAnIstAta mA maivaM na devAH kShudrakarmiNaH |
nAkR^itaj~nA na cha klIbA nAvaliptA na bAlishAH ||2-121-50

devatArthaM cha me yatno mahAndAnavasa~NkShaye |
teShAM priyArthaM cha raNe hanmi dR^iptAnmahAbalAn ||2-121-51

tatparastanmanAshchAsmi tadbhaktastatpriye rataH |
kathaM pApaM kariShyanti vij~nAyaivaMvidhaM hi mAm ||2-121-52

akShudrAH satyavantashcha nityaM bhaktAnukampinaH |
tebhyo na vidyate pApaM bAlishatvAtprabhAShase ||2-121-53

kadAchidiha puMshchalyA aniruddho hR^ito bhavet |
deveShu samahendreShu naitatkarma vidhIyate ||2-121-54

vaishampAyana uvAcha 
evaM chintayamAnasya kR^iShNasyAdbhutakarmaNaH |
kR^iShNasya vachanaM shrutvA tato.akrUro.abravIdvachaH ||2-121-55

madhuraM shlakShNayA vAchA arthavAkyavishAradaH |
yachChakrasya prabho kAryaM tadasmAkaM vinishchitam ||2-121-56

asmAkaM chApi yatkAryaM taddhi kAryaM shachIpateH | 
saMrakShyAshcha vayaM devairasmAbhishchApi devatAH |
devatArthaM vayaM chApi mAnuShatvamupAgatAH ||2-121-57

evamakrUravachanaishchodito madhusUdanaH | 
snigdhagambhIrayA vAchA punaH kR^iShNo.abhyabhAShata ||2-121-58

nAyaM devairna gandharvairna yakShairna cha rAkShasaiH |
pradyumnaputro.apahR^itaH puMshchalyA nu mahAyashaH ||2-121-59

mAyAvidagdhAH puMshchalyo daityadAnavayoShitaH |
tAbhirhR^ito na saMdeho nAnyato vidyate bhayam ||2-121-60

vaishampAyana uvAcha 
ityevamukte vachane kR^iShNena tu mahAtmanA |
athAvagamya tattvena yadbhUtaM yadumaNDale ||2-121-61

[udatiShThanmahAnAdastadA kR^iShNaM prashaMsayan] |
harShayansa tu sarveShAM sUtamAgadhabandinAm |
madhuraH shrUyate ghoSho yAdavasya niveshane ||2-121-62

te chArAH sarvataH sarve sabhAdvAramupAgatAH |
shanairgadgadayA vAchA idaM vachanamabruvan ||2-121-63

udyAnAni guhAH shailAH sabhA nadyaH sarAMsi cha |
ekaikaM shatasho rAjanmArgitaM na cha dR^ishyate ||2-121-64

anye kR^iShNaM charA rAjannupAgamya tadAbruvan |
sarve no viditA deshAH prAdyumnirna cha dR^ishyate ||2-121-65

yadanyatsaMvidhAtavyaM vidhAnaM yadunandana |
tadAj~nApaya naH kShipramaniruddhasya mArgaNe ||2-121-66

tataste dInamanasaH sarve bAShpAkulekShaNAH |
anyonyamabhyabhAShanta kimataH kAryamuttamam ||2-121-67

saMdaShTauShThapuTAH kechitkechidbAShpAkulekShaNAH |
kechidbhrukuTimAsthAya chintayantyarthasiddhaye ||2-121-68

evaM chintayatAM teShAM bahvarthamabhibhAShitam |
aniruddhaH kutashcheti saMbhramaH sumahAnabhUt ||2-121-69

anyonyamabhivIkShante yAdavA jAtamanyavaH |
tAM nishAM vimanaskAste gamayeyuH katha~nchana |
aniruddho hR^itashcheti punaH punarariMdama ||2-121-70

evaM cha bruvatAM teShAM prabhAtA rajanI tadA |
tatastUryaninAdaishcha sha~NkhAnAM cha mahAsvanaiH |
prabodhanaM mahAbAhoH kR^iShNasyAkriyatAlaye ||2-121-71

tataH prabhAte vimale prAdurbhUte divAkare |
pravivesha sabhAmeko nAradaH prahasanniva ||2-121-72

dR^iShTvA tu yAdavAnsarvAnkR^iShNena saha sa~NgatAn |
tataH sa jayashabdena mAdhavaM pratyapUjayat ||2-121-73

[ugrasenAdayaste cha tamR^iShiM pratyapUjayan] |
athAbhyutthAya vimanAH kR^iShnaH samitidurjayaH |
madhuparkaM cha gAM chaiva nAradAya dadau prabhuH ||2-121-74

sopavishyAsane shubhre sarvAstaraNasaMvR^ite |
sukhAsIno yathAnyAyamuvAchedaM vacho.arthavat ||2-121-75

nArada uvAcha 
kimevaM chintayAviShTA niHsa~NgA gatamAnasAH |
utsAhahInAH sarve vai klIbA iva samAsate ||2-121-76

ityevamukte vachane nAradena mahAtmanA |
vAsudevo.abravIdvAkyaM shrUyatAM bhagavannidam ||2-121-77

aniruddho hR^ito brahmankenApi nishi suvrata |
yasyArthe sarva evAsma chintayAviShTachetasaH ||2-121-78

eSha te yadi vR^ittAntaH shruto dR^iShTo.api vA mune |
bhagavankathyatAM sAdhu priyametanmamAnagha ||2-121-79

ityevamukte vachane  keshavena mahAtmanA |
prahasyaitadvachaH prAha shrUyatAM madhusUdana ||2-121-80

nivR^ittaM sumahadyuddhaM devAsurasamaM mahat |  
aniruddhasya chaikasya bANasyApi mahAmR^dhe ||2-121-81

uShA nAma sutA tasya bANasyApratimaujasaH |
tasyArthe chitralekhA vai jahArAshu tamapsarAH ||2-121-82

ubhayorapi tatrAsInmahAyuddhaM sudAruNam |
prAdyumnibANayoH sa~Nkhye balivAsavayoriva ||2-121-83

asmAbhishchApi tadyuddhaM dR^iShTaM sumahadadbhutam |
aniruddho bhayAttena saMyugeShvanivartinA ||2-121-84

bANena mAyAmAsthAya baddho nAgairmahAbalaH |
vyAdiShTastu vadhastasya bANena garuDadhvaja ||2-121-85

taM nivAritavANmantrI kumbhANDo nAma tasya ha |
kumArasyAniruddhasya tenAsaktena saMyuge ||2-121-86

bANena mAyAmAsthAya sarpairniyamanaM kR^itam |
uttiShThatu bhavA~nChIghraM yashase vijayAya cha ||2-121-87

nAyaM saMrakShituM kAlaH prANAMstAta jayaiShiNAm |
prANaiH kiMchidgatairvIro dhairyamAlambya tiShThati ||2-121-88

vaishampAyana uvAcha
ityevamukte vachane vAsudevaH pratApavAn |
prAyAtrikAnvai saMbhArAnAj~nApayata vIryavAn ||2-121-89

tatashchandanapUrNaishcha lAjaishchaiva samantataH |
niryayau sa mahAbAhuH kIryamANo janArdanaH || 2-121-90

nArada uvAcha 
smaraNaM vainateyasya kartumarhasi mAdhava |
na hyanyena tadadhvAnaM shakyaM gantuM mahAbhuja ||2-121-91

AkarNaya tamadhvAnaM gantavyamatidurjayam |
ekAdasha sahasrANi yojanAnAM janArdana ||2-121-92

taditaH shoNitapuraM prAdyumniryatra sAmpratam |
manojavo mahAvIryo vainateyaH pratApavAn ||2-121-93

samAhvayasva govinda sa hi tvAM tatra neShyati |
ekena sumuhUrtena bANaM saMdarShayiShyati || 2-121-94

vaishampAyana uvAcha 
tasya tadvachanaM shrutvA sasmAra garuDam tadA |
sa kR^iShNapArshvamAgamya prA~njalirgaruDaH sthitaH ||2-121-95

praNamyAtha vachaH prAha vainateyo mahAbalaH |
vAsudevaM mahAtmAnaM shlakShNaM madhurayA girA ||2-121-96

garuDa uvAcha 
padmanAbha mahAbAho kimarthaM saMsmR^ito hyaham |
kR^ityaM te yadihAtrAsti shrotumichChAmi tattvataH ||2-121-97

kasya pakShaparikShepairnAshayAmi purIM prabho |
prabhAvAttava govinda  ko na vidyAdbalaM mama ||2-121-98

gadAvegaM cha te vIra  chakrAgniM cha mahAbhuja | 
nAvabudhyati mUDhAtmA ko darpAnnAshameShyati ||1-121-99

halaM siMhamukhaM kasya vanamAlI niyokShyati |
kasya dehastu nirbhinno medinIM yAsyati prabho ||2-121-100

kasya sha~NkharavaiH prANAnmohayiShyasi mAdhava |
ko.ayaM saparivAro.adya yAsyate yamasAdanam ||2-121-101

evamukte tu vachane vainateyena dhImatA |
vAsudevo vachaH prAha shR^iNu tvaM vadatAM vara ||2-121-102

baleH putreNa bANena prAdyumniraparAjitaH  |
uShAyAH kAraNe baddho nagare shoNitAhvaye |
aniruddhastu kAmArto baddho nAgairviSholbaNaiH ||2-121-103

tasya mokShArthamAhUto mayA tvaM patageshvara |
tavavegasamo nAsti pakShiNAM pravaro bhavAn |
ashakyaM cha tadadhvAnaM gantumanyena kAshyapa ||2-121-104

tatra prApaya mAM shIghraM yatra prAdyumnirAvasat |
vaidarbhI te snuShA vIra rudatI putragR^iddhinI |2-121-105

tvatprasAdAdbhavatyeShA putreNa saha bhAminI |
amR^itaM tu hR^itaM pUrvaM tvayA pannaganAshana ||2-121-106

mayA saha samAgamya tasminkAle mahAbhuja |
abhavanme dhvajashchaiva tvadbhaktAH sarvavR^iShNayaH |
sakhitvaM mAnayasvAdya bhaktiM cha patageshvara ||2-121-107

tava vegasamo nAsti pakShiNo na cha te samAH |
suparNa sukR^itena tvAM shape pannaganAshana ||2-121-108

dAsIbhAvaM gatA mAtA mokShitaikAkinA purA |
pakShavikShepamAshritya hatA yodhAstvayA purA ||2-121-109

bhavAnsuragaNAnsarvAnpR^iShThamAropya vikramAt |
gachCha me hyagamAndeshAnvijayashcha tavAshrayAt ||2-121-110

gurutvAnmerutulyastvaM laghutvAtpavanopamaH |
bhUte bhavye bhaviShye cha na te tulyo.asti vikrame ||2-121-111

satyasandha mahAbhAga vainateya mahAdyute |
aniruddhe kShaNenAdya sAhAyyamupakalpyatAm ||2-121-112

garuda uvAcha 
atyadbhutamidaM vAkyaM tava kr^iShNa mahAbhuja |
tvatprasAdAchcha vijayaH sarvatraiva mahAbuja ||2-121-113

dhanyo.asmyanugR^ihIto.asmi saMstavAnmadhusUdana |
stotavyastvaM mayA kR^iShNa  stauShi mAM tvaM mahAbhuja ||2-121-114

vedAdhyakShaH surAdhyakShaH sarvakAmaprado bhavAn |
amoghadarshanastvaM hi varArtInAM varapradaH ||2-121-115

chaturbhujashchaturmUrtishchAturhotrapravartakaH |
chAturAshramyahotA cha chaturnetA mahAkaviH ||2-121-116

dhanurdharashchakradharo bhavA~nCha~Nkhadharo mahAn |
bhavAnpUrveShu deheShu khyAto bhUmidharaH prabho ||2-121-117  

lA~NgalI musalI chakrI devakItanayo bhavAn |
chANUramathanashchaiva gopriyaH  kaMsahA bhavAn ||2-121-118

govardhanadharashchaiva mallArirmallabhAvanaH | 
mallapriyo mahAmallo mahApuruSha ityapi ||2-121-119

viprapriyo viprahito vipraj~no viprabhAvanaH |
brahmaNyashcha vareNyashcha bhavAndAmodaraH smR^itaH |
pralambamathanashchaiva keshihA dAnavAntakaH ||2-121-120

asilomnashcha hantA cha tathA rAvaNanAshanaH |
vibhIShaNasya bhagavAnrAjyado vAlinAshanaH ||2-121-121

sugrIvarAjyadAtA tvaM balirAjyApahArakaH |
ratnahartA mahAratnaM samudrodarasaMbhavaH ||2-121-122

varuNashcha bhavAnkhyAto bhavAMshcha saridudbhavaH |
bhavAnkhaDgadharo dhanvI dhanurdharavaro mahAn ||2-121-123

dAshArha iti vikhyAto mahAdhanvA dhanuHpriyaH |
govinda iti vikhyata udadhistvaM cha suvrata ||2-121-124

AkAshashcha tapashchaiva samudramathano bhavAn |
bhavAnsvargo bahuphalo bhavAnsvargacharo mahAn ||2-121-125

tvameva cha mahAmegho bIjaniShpattireva cha |         
trailokyamathanastvaM cha krodhalobhamanorathaH ||2-121-126

bhavAnkAmapradashchaiva kAmaH sarvadhanurdharaH |
saMvarto vartanashchaiva pralayo nilayo mahAn ||2-121-127

hiraNyagarbhI rUpaj~no rUpavAnmadhusUdanaH |
IshastvaM cha mahAdeva asa~NkhyeyaguNAnvitaH ||2-121-128

stotumichChasi mAM deva stotavyastvaM yadUttama |
chakShuShA ye tvayA ghorAH prANino hi nirIkShitAH ||2-121-129

hatAste yamadaNDena tirya~NnirayagAminaH |
ye tvayA paramaprItyA prANino vai nirIkShitAH ||2-121-130

iha cha pretya te sarve sarvathA svargagAminaH |
eSha te.ahaM mahAbAho vashagaH shAsane sthitaH ||2-121-131

jayasthAnaM tataH kR^itvA garuDaH prAha keshavam |
ayamasmi sthito vIra Aruhasva mahAbala ||2-121-132

tataH kaNThe pariShvajya mAdhavo garuDaM tataH |
sakhe shatruvinAshAya argho.ayaM pratigR^ihyatAm ||2-121-133

dattvArghaM parayA prItyA sha~NkhachakragadAsibhR^it |
Aruroha mahAbAhuH suparNaM puruShottamaH ||2-121-134

kR^iShNasya pArshvamAgamya harShAdevAsthito.abhavat |
kR^iShNakeshaH pravalayo viShNuH kR^iShNashcha varNataH ||2-121-135

chaturdaMShtrashchaturbAhushchaturvedaShaDa~Ngavit |
shrIvatsA~Nko.aravindAkSha UrdhvaromA mR^idutvachaH ||2-121-136

samA~NguliH samanakho raktA~NgulinakhAntaraH | 
snigdhagambhIranirghoSho vR^ittabAhurmahAbhujaH ||2-121-137

AjAnubAhustAmrAsyaH siMhavispaShTavikramaH |
sahasramiva sUryANAM dIpyamAnaH prakAshate ||2-121-138

yaH prabhurbhAti vishvAtmA bhUtAnAM bhAvano vibhuH |
yasyAShTAguNamaishvaryaM dadau prItaH prajApatiH |
prajApatInAM sAdhyAnAM tridashAnAm cha shAshvataH ||2-121-139

stUyamAnaH stavairdivyaiH sUtamAgadhabandibhiH |
R^iShibhishcha mahAbhAgairvedavedA~NgapAragaiH ||2-121-140

saMvidhAnamathAj~nApya dvArakAyAM mahAbalaH |
gamanAya matiM chakre vAsudevaH pratApavAn ||2-121-141

Asthito garuDaM devastasya chAnu halAyudhaH |
pR^iShThato.anu balasyApi pradyumnaH shatrukarShaNaH ||2-121-142

jaya bANaM mahAbAho ye chAsyAnugatA raNe |
na hi te pramukhe sthAtuM kashchichChakto mahAmR^idhe ||2-121-143

prasAde te dhruvA lakShmIrvijayashcha parAkrame |
vijeShyasi raNe shatruM daityendraM sahasainikam ||2-121-144

siddhachAraNasa~NghAnAM maharShINAM cha sarvashaH |
shR^iNvanvAcho.antarikShe vai prayayau keshavo raNe ||2-121-145

iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNi
kR^iShNaprayANe  ekavimshatyadhikashatatamo.adhyAyaH

Previous | English M.M.Dutt | Tamil Translation | Next