Tuesday 8 September 2020

த்³வாரவதீப்ரயாணஸங்கேத꞉ | விஷ்ணு பர்வம் அத்யாயம் - 111 (112) - 055 (56)

அத² பஞ்சப்ஞ்சாஷ²த்தமோ(அ)த்⁴யாய꞉

த்³வாரவதீப்ரயாணஸங்கேத꞉


Rama and Krishna being received at the Court of the King Ugrasena at Mathura


ஜனமேஜய உவாச 
வித³ர்ப⁴நக³ராத்³யாதே ஷ²க்ரதுல்யபராக்ரமே |
கிமர்த²ம் க³ருடோ³ நீத꞉ கிம் ச கர்ம சகார ஸ꞉ ||2-55-1

ந சாருரோஹ ப⁴க³வான்வைனதேயம் மஹாப³லம் |
ஏதன்மே ஸம்ஷ²யம் ப்³ரஹ்மன்ப்³ரூஹி தத்த்வம் மஹாமுனே ||2-55-2 

வைஷ²ம்பாயன உவாச 
ஷ்²ருணு ராஜன்ஸுபர்ணேன க்ருதம் கர்மாதிமானுஷம் |
வித³ர்ப⁴நக³ரீம் க³த்வா வைனதேயோ மஹாத்³யுதி꞉ ||2-55-3

அஸம்ப்ராப்தே ச நக³ரீம் மது²ராம் மது⁴ஸூத³னே |
மனஸா சிந்தயாமாஸ வைனதேயோ மஹாத்³யுதி꞉ ||2-55-4

யது³க்தம் தே³வதே³வேனா ந்ற்^பாணாமக்³ரத꞉ ப்ரபோ⁴ |
யாஸ்யாமி மது²ராம் ரம்யாம் போ⁴ஜராஜேன பாலிதாம் ||2-55-5

இதி தத்³வசனஸ்யாந்தே க³மிஷ்யேதி விசிந்தயன் |
க்ருதாஞ்ஜலிபுட꞉ ஷ்²ரீமான்ப்ரணிபத்யாப்³ரவீதி³த³ம் ||2-55-6

க³ருட³ உவாச 
தே³வ யாஸ்யாமி நக³ரீம் ரைவதஸ்ய குஷ²ஸ்த²லீம் |
ரைவதம் ச கி³ரிம் ரம்யம் நந்த³னப்ரதிமம் வனம் ||2-55-7

ருக்மிணோத்³வாஸிதாம் ரம்யாம் ஷை²லோத³தி⁴தடாஷ்²ரயாம் |
வ்ருக்ஷகு³ல்மலதாகீர்ணாம் புஷ்பரேணுவிபூ⁴ஷிதாம் ||2-55-8

க³ஜேந்த்³ரபு⁴ஜகா³கீர்ணாம்ருக்ஷவானரஸேவிதாம் |
வராஹமஹிஷாக்ராந்தாம் ம்ருக³யூதை²ரனேகஷ²꞉ ||2-55-9

தாம் ஸமந்தாத்ஸமாலோக்ய வாஸார்த²ம் தே க்ஷமாம் க்ஷமா |
யதி³ ஸ்யாத்³ப⁴வதோ ரம்யா ப்ரஷ²ஸ்தா நக³ரீதி ச |
கண்டகோத்³த⁴ரணம் க்ருத்வா ஆக³மிஷ்யே தவாந்திகம் |2-55-10

வைஷ²ம்பாயன உவாச 
ஏவம் விஜ்ஞாப்ய தே³வேஷ²ம் ப்ரணிபத்ய ஜனார்த³னம் |
ஜகா³ம பதகே³ந்த்³ரோ(அ)பி பஷ்²சிமாபி⁴முகோ² ப³லீ | 
க்ருஷ்ணோ(அ)பி யது³பி⁴꞉ ஸார்த⁴ம் விவேஷ² மது²ராம் புரீம் ||2-55-11

ஸ்வைரிண்ய உக்³ரஸேனஷ்²ச நாக³ராஷ்²சைவ ஸர்வஷ²꞉ |
ப்ரத்யுத்³க³ம்யர்சயன்க்ருஷ்ணம் ப்ரஹ்ருஷ்டஜனஸங்குலம் ||2-55-12

ஜனமேஜய உவாச 
ஷ்²ருத்வாபி⁴ஷிக்தம் ராஜேந்த்³ரம் ப³ஹுபி⁴ர்வஸுதா⁴தி⁴பை꞉ |
கிம் சகார மஹாபா³ஹுருக்³ரஸேனோ மஹீபதி꞉ ||2-55-13

வைஷ²ம்பாயன உவாச 
ஷ்²ருத்வாபி⁴ஷிக்தம் ராஜேந்த்³ரம் ப³ஹுபி⁴꞉ பார்தி²வோத்தமை꞉ |
இந்த்³ரேண க்ருதஸந்தா⁴னம் தூ³தம் சித்ராங்க³த³ம் க்ருதம் ||2-55-14

ஏகைகம் ந்ருபதேர்பா⁴க³ம் ஷ²தஸாஹஸ்ரஸம்மிதம் |
ராஜேந்த்³ரே த்வர்பு³த³ம் த³த்தம் மானவேஷு ச வை த³ஷ² ||2-55-15

யே தத்ர ஸமனுப்ராப்தா ந ரிக்தாஸ்தே க்³ருஹம் க³தா꞉ |
ஷ²ங்கோ² யாத³வரூபேண ப்ரத³தௌ³ ஹரிசிந்திதம் ||2-55-16

ஏவம் நிதி⁴பதி꞉ ஷ்²ரீமாந்தை³வதைரனுமோதி³த꞉ |
இதி ஷ்²ருத்வாத்மிகஜனால்லோகப்ரவ்ருத்திகான்னராத் ||2-55-17

சகார மஹதீம் பூஜாம் தே³வதாயதனேஷ்வபி |
வஸுதே³வஸ்ய ப⁴வனே தோரணோப⁴யபார்ஷ்²வத꞉ ||2-55-18

நடானாம் ந்ருத்யகே³யானி வாத்³யானி ச ஸமந்தத꞉ |
பதாகத்⁴வஜமாலாட்⁴யாம் காரயாமஸ வை ந்ருப꞉ ||2-55-19

கம்ஸராஜஸ்ய ச ஸபா⁴ம்  விசித்ராம்ப³ரஸுப்ரபா⁴ம் |
பதாகா விவிதா⁴காரா தா³பயாமாஸ போ⁴ஜராட் ||2-55-20 

தோரணம் கோ³புரம் சைவ ஸுதா⁴பங்கானுலேபனம் |
காரயாமாஸ ராஜேந்த்³ரோ ராஜேந்த்³ரஸ்யாஸனாலயம் ||2-55-21

நடானாம் ந்ருத்யகே³யானி வாத்³யானி ச ஸமந்தத꞉ |
பதாகா வனமாலாட்⁴யா꞉ பூர்ணகும்பா⁴꞉ ஸமந்தத꞉ ||2-55-22

ராஜமார்கே³ஷு ராஜேந்த்³ர சந்த³னோத³கஸேசிதம் |
வஸ்த்ராப⁴ரணகம் ராஜா தா³பயாமாஸ பூ⁴தலே ||2-55-23

தூ⁴பம் பார்ஷ்²வோப⁴யே சைவ சந்த³நாகு³ருகு³க்³கு³லை꞉ |
கு³ட³ம் ஸர்ஜரஸம் சைவ த³ஹ்யமானம் ததஸ்தத꞉ ||2-55-24

வ்ருத்³த⁴ஸ்த்ரீஜனஸங்கை⁴ஷ்²ச கா³யத்³பி⁴꞉ ஸ்துதிமங்க³லம் |
அர்க⁴ம் க்ருத்வா ப்ரதீக்ஷந்தே ஸ்வேஷு ஸ்தா²னேஷு யோஷித꞉ ||2-55-25

ஏவம் க்ருத்வா புரானந்த³முக்³ரஸேனோ நராதி⁴ப꞉ |
வஸுதே³வக்³ருஹம் க³த்வா ப்ரியாக்²யானம் நிவேத்³ய ச ||2-55-26

ராமேண ஸஹ ஸம்மந்த்ர்ய நிர்க³தோ ரத²மந்திகம் |
தஸ்மின்னேவாந்தரே ராஜஞ்ச²ங்க²த்⁴வநிரபூ⁴ன்மஹான் ||2-55-27

பாஞ்சஜன்யஸ்ய நினத³ம் ஷ்²ருத்வா மது⁴ரவாஸின꞉ |
ஸ்த்ரியோ வ்ருத்³தா⁴ஷ்²ச பா³லாஷ்²ச ஸூதா மாக³த⁴ப³ந்தி³ன꞉ ||2-55-28

விநிர்யயுர்மஹாஸேனா ராமம் க்ருத்வாக்³ரதோ ந்ருப |
அர்க்⁴யம் பாத்³யம் புரஸ்க்ருத்ய உக்³ரஸேனேன தீ⁴மதா ||2-55-29

த்³ருஷ்டிபந்தா²னமாஸாத்³ய உக்³ரஸேனோ மஹீபதி꞉ |
அவதீர்ய ரதா²ச்சு²ப்⁴ராத்பாத³மார்கே³ண சாக்³ரத꞉ ||2-55-30

த்³ருஷ்ட்வா(ஆ)ஸீனம் ரதே² ரம்யே தி³வ்யரத்னவிபூ⁴ஷிதம் |
அங்கே³ஷ்வாப⁴ரணம் சைவ தி³வ்யரத்னப்ரபா⁴யுதம் ||2-55-31

வனமாலோரஸம் தி³வ்யம் தபந்தமிவ பா⁴ஸ்கரம் |
சாமரம் வ்யஜனம் ச²த்ரம் க²கே³ந்த்³ரத்⁴வஜமுச்ச்²ரிதம் ||2-55-32

ராஜலக்ஷணஸம்பூர்ணமாஸன்னார்கமிவோஜ்ஜ்வலம் |
ஷ்²ரியாபி⁴பூ⁴தம் தே³வேஷ²ம் து³ர்நிரீக்ஷ்யதரம் ஹரிம் ||2-55-33

த்³ருஷ்ட்வா ஸ ராஜா ராஜேந்த்³ர ஹர்ஷக³த்³க³த³யா கி³ரா |
ப³பா⁴ஷே புண்ட³ரீகாக்ஷம் ராமம் ப³லநிஷூத³னம் ||2-55-34
ரதே²ன ந மயா க³ந்தும் யுக்தபூர்வேதி சிந்த்ய வை |
அவதீர்ணோ மஹாபா⁴க³ க³ச்ச² த்வம் ஸ்யந்த³னேன ச ||2-55-35

விஷ்ணுனா ச²த்³மரூபேண க³த்வேமாம் மது²ராம் புரீம் |
அனுப்ரகாஷி²தாத்மானம் தே³வேந்த்³ரத்வம் ந்ருபார்ணவே ||2-55-36

தமஹம் ஸ்தோதுமிச்ச²மி ஸர்வபா⁴வேன கேஷ²வம் |
ப்ரத்யுவாச மஹாதேஜா ராஜானம் க்ருஷ்ணபூர்வஜ꞉ ||2-55-37

ந யுக்தம் ந்ருபதே ஸ்தோதும் வ்ரஜந்தம் தே³வஸத்தமம் |
வினா ஸ்தோத்ரேண ஸந்துஷ்டஸ்தவ ராஜஞ்ஜனார்த³ன꞉ ||2-55-38

துஷ்டஸ்ய ஸ்துதினா கிம் தே  த³ர்ஷ²னேன தவ ஸ்துதி꞉ |
ராஜேந்த்³ரத்வமனுப்ராப்ய ஆக³தஸ்தவ வேஷ்²மனி ||2-55-39

ந த்வயா ஸ்துதவான்ராஜந்தி³வ்யை꞉ ஸ்தோத்ரைரமானுஷை꞉ |
ஏவமாப்³ருவமாணௌ தௌ ஸம்ப்ராப்தௌ கேஷ²வாந்திகம் ||2-55-40

அர்கோ⁴த்³யதபு⁴ஜம் த்³ருஷ்ட்வா ஸ்தா²பயித்வா ரதோ²த்தமம் |
உவாச வத³தாம் ஷ்²ரேஷ்ட² உக்³ரஸேனம் நராதி⁴பம் ||2-55-41

யன்மயா சாபி⁴ஷிக்தஸ்த்வம் மது²ரேஷோ² ப⁴விஷ்யதி |
ந யுக்தமன்யதா² கர்தும் மது²ராதி⁴பதே ஸ்வயம் ||2-55-42

அர்க்⁴யமாசமனீயம் ச பாத்³யம் சாஸ்மை நிவேதி³தம் |
ந தா³துமர்ஹஸே ராஜன்னேஷ மே மனஸ꞉ ப்ரிய꞉ ||2-55-43

தவாபி⁴ப்ராயம் விஜ்ஞாய ப்³ரவீமி ந்ருபதே வச꞉ |
த்வமேவ மாது²ரோ ராஜா நான்யதா² கர்துமர்ஹஸி ||2-55-44

ஸ்தா²னபா⁴க³ம் ச ந்ருபதே தா³ஸ்யாமி தவ த³க்ஷிணம் |
யதா² ந்ற்^பாணாம் ஸர்வேஷாம் ததா² தே ஸ்தா²பிதோ(அ)க்³ரத꞉ ||2-55-45

ஷ²தஸாஹஸ்ரிகோ பா⁴கோ³ வஸ்த்ராப⁴ரணவர்ஜித꞉ |
ஆருஹஸ்வ ரத²ம் ஷு²ப்⁴ரம் சாமீகரவிபூ⁴ஷிதம் ||2-55-46

சாமரம் வ்யஜனம் ச²த்ரம் த்⁴வஜம் ச மனுஜேஷ்²வர |
தி³வ்யாப⁴ரணஸம்யுக்தம் முகுடம் பா⁴ஸ்கரப்ரப⁴ம் ||2-55-47

தா⁴ரயஸ்வ மஹாபா⁴க³ பாலயஸ்வ புரீமிமாம் |
புத்ரபௌத்ரை꞉ ப்ரமுதி³தோ மது²ராம் பரிபாலய ||2-55-48

ஜித்வாரிக³ணஸங்கா⁴ம்ஷ்²ச போ⁴ஜவம்ஷ²ம் விவர்த்³த⁴ய |
தே³வதே³வாத்³யனந்தாய ஷௌ²ரிணே வஜ்ரபாணினா ||2-55-49

ப்ரேஷிதம் தே³வராஜேன தி³வ்யாப⁴ரணமம்ப³ரம் |
மாது²ராணாம் ச ஸர்வேஷாம் பா⁴கா³ தீ³னாரகா த³ஷ² ||2-55-50

ஸூதமாக³த⁴ப³ந்தீ³நாமேகைகஸ்ய ஸஹஸ்ரகம் |
வ்ருத்³த⁴ஸ்த்ரீஜனஸங்கா⁴னாம் க³ணிகானாம் ஷ²தம் ஷ²தம்  ||2-55-51

ந்ருபேண ஸஹ திஷ்ட²ந்தி விகத்³ருப்ரமுகா²ஷ்²ச யே |
த³ஷ²ஸாஹஸ்ரிகோ பா⁴க³ஸ்தேஷாம் தா⁴த்ரா ப்ரகல்பித꞉ ||2-55-52

வைஷ²ம்பாயன உவாச 
ஏவம் ஸம்பூஜ்ய ராஜானம் மாது²ராணாம் சமூமுகே² |
க்ருத்வா ஸுமஹதா³னந்தா³ம் மது²ராம் மது⁴ஸூத³ன꞉ ||2-55-53

தி³வ்யாப⁴ரணமால்யைஷ்²ச தி³வ்யாம்ப³ரவிலேபனை꞉ |
தீ³ப்யமான꞉ ஸமந்தாச்ச தே³வா இவ த்ரிவிஷ்டபே ||2-55-54

பே⁴ரீபடஹநாதே³ன ஷ²ங்க²து³ந்து³பி⁴நி꞉ஸ்வனை꞉ |
ப்³ரும்ஹிதேன ச நாகா³னாம் ஹயானாம் ஹேஷிதேன ச ||2-55-55   

ஸிம்ஹநாதே³ன ஷூ²ராணாம் ரத²னேமிஸ்வனேன ச |
துமுல꞉ ஸுமஹானாஸீன்மேக⁴நாத³ இவாம்ப³ரே ||2-55-56

ப³ந்தி³பி⁴꞉ ஸ்தூயமானம் ச நமஷ்²சக்ருரபி ப்ரஜா꞉ |
த³த்வா தா³னமனந்தம் ச ந யயௌ விஸ்மயம் ஹரி꞉ ||2-55-57

ஸ்வபா⁴வோன்னதபா⁴வத்வாத்³த்³ருஷ்டபூர்வாத்ததோ(அ)தி⁴கம் |
அனஹங்காரபா⁴வாச்ச விஸ்மயம் ந ஜகா³ம ஹ ||2-55-58

தீ³ப்யமானம் ஸ்வவபுஷா ஆயாந்தம் பா⁴ஸ்கரப்ரப⁴ம் |
த்³ருஷ்ட்வா மது²ரவாஸின்யோ நமஷ்²சக்ரு꞉ பதே³ பதே³ ||2-55-59

ஏஷ நாராயண꞉ ஷ்²ரீமான்க்ஷீரார்ணவநிகேதன꞉ |
நாக³பர்யங்கமுத்ஸ்ருஜ்ய ப்ராப்தோ(அ)யம் மது²ராம் புரீம் ||2-55-60

ப³த்³த்⁴வா ப³லிம் மஹாவீர்யம் து³ர்ஜயம் த்ரித³ஷை²ரபி |
ஷ²க்ராய ப்ரத³தௌ³ ராஜ்யம் த்ரைலோக்யம் வஜ்ரபாணயே ||2-55-61

ஹத்வா தை³த்யக³ணான்ஸர்வான்கம்ஸம் ச ப³லினாம் வரம் |
போ⁴ஜராஜாய மது²ராம் த³த்வா கேஷி²நிஷூத³ன꞉ ||2-55-62

நாபி⁴ஷிக்த꞉ ஸ்வயம் ராஜ்யே ந சாஸீனோ ந்ருபாஸனே |
ராஜேந்த்³ரத்வம் ச ஸம்ப்ராப்ய மது²ராமாவிஷ²த்தத꞉ ||2-55-63 

ஏவமன்யோன்யஸஞ்ஜல்பம் ஷ்²ருத்வா புரநிவாஸினாம் |
ப³ந்தி³மாக³த⁴ஸூதாணாமித³மூசுர்க³ணாதி⁴பா꞉ ||2-55-64

கிம் வா ஷ²க்யாமஹே வக்தும் கு³ணானாம் தே கு³ணோத³தே⁴ |
மானுஷேணைகஜிஹ்வேன ப்ரபா⁴வோத்ஸாஹஸம்ப⁴வான் ||2-55-65

ஸ தத்ர போ⁴கீ³ நாகே³ந்த்³ர꞉ கதா³சித்³தே³வ பு³த்³தி⁴மான் |
த்³விஸாஹஸ்ரேண ஜிவ்ஹேன வாஸுகி꞉ கத²யிஷ்யதி ||2-55-66

கிம் த்வத்³பு⁴தமித³ம் லோகே மானவேந்த்³ரேஷு பூ⁴தலே |
ந பூ⁴தம் ந ப⁴விஷ்யம் ச ஷ²க்ராதா³ஸனமாக³தம் ||2-55-67

ஸபா⁴வதரணம் சைவ கலஷை²ராக³தம் ஸ்வயம் |
ந ஷ்²ருதம் ந ச த்³ருஷ்டம் வா தேன மன்யாமஹே(அ)த்³பு⁴தம்  ||2-55-68

த⁴ன்யா தே³வீ மஹாபா⁴கா³ தே³வகீ யோஷிதாம் வரா |
ப⁴வந்தம் த்ரித³ஷ²ஷ்²ரேஷ்ட²ம் த்⁴ருத்வா க³ர்பே⁴ண கேஷ²வம் ||2-55-69

க்ருஷ்ணம் பத்³மபலாஷா²க்ஷம் ஷ்²ரீபுஞ்ஜமமரார்சிதம் |
நேத்ராப்⁴யாம் ஸ்னேஹபூர்ணாப்⁴யாம் வீக்ஷதே முக²பங்கஜம் ||2-55-70

இதி ஸஞ்ஜல்பமானானாம் ஷ்²ருண்வந்தௌ ப்ருத²கீ³ரிதம் |
உக்³ரஸேனம் புரஸ்க்ருத்ய ப்⁴ராதரௌ ராமகேஷ²வௌ ||2-55-71

ப்ராகாரத்³வாரி Sஅம்ப்ராப்தாவர்சயாமாஸ வை ததா³ |
அர்க்⁴யமாசமனம் த³த்வா பாத்³யம் பாத்³யேதி சாப்³ரவீத் ||2-55-72  

உக்³ரஸேனஸ்ததோ தீ⁴மான்கேஷ²வஸ்ய ரதா²க்³ரத꞉ |
ப்ரணம்ய ஷி²ரஸா க்ருஷ்ணம் க³ஜமாருஹ்ய வீர்யவான் |
க⁴னவத்தோயதா⁴ரேண வவர்ஷ கனகாம்பு³பி⁴꞉ ||2-55-73

க⁴னௌகை⁴ர்வர்ஷமாணஸ்து ஸம்ப்ராப்த꞉ பித்ருவேஷ்²மனி |
மது²ராதி⁴பதி꞉ ஷ்²ரீமானுவாச மது⁴ஸூத³னம் ||2-55-74 

ராஜேந்த்³ரத்வமனுப்ராப்ய யுக்தம் மே ந்ருபவேஷ்²மனி |
ஸ்தா²பிதும் தே³வராஜேன த³த்தம் ஸிம்ஹாஸனம் ப்ரபோ⁴ ||2-55-75

நேஷ்யாமி மது²ரேஷ²ஸ்ய ஸபா⁴ம் பு⁴ஜப³லார்ஜிதாம் |
ப்ரஸாத³யிஷ்யே ப⁴க³வன்ன கோபம் கர்துமர்ஹஸி ||2-55-76

தே³வகீ வஸுதே³வஷ்²ச ரோஹிணீ ச விஷா²ம்பதே |
ந கிஞ்சித்கரணே ஷ²க்தா ஹர்ஷக்லமவிமோஹிதா ||2-55-77

கம்ஸமாதா ததோ ராஜன்னர்சயாமாஸ கேஷ²வம் |
நாநாதி³க்³தே³ஷ²ஜானீதம் கம்ஸேனோபார்ஜிதம் த⁴னம் ||2-55-78

தே³ஷ²காலம் ஸமாலோக்ய பாத³யுக்³மே ந்யவேத³யத் |
உக்³ரஸேனம் ஸமாஹூய உவாச ஷ்²லக்ஷ்ணயா கி³ரா ||2-55-79

ஷ்²ரீக்ருஷ்ண உவாச 
ந சாஹம் மது²ராகாங்க்ஷீ ந மயா வித்தகாங்க்ஷயா |
கா⁴திதஸ்தவ புத்ரோ(அ)யம் காலேன நித⁴னம் க³த꞉ ||2-55-80

யஜஸ்வ விவிதா⁴ன்யஜ்ஞாந்த³த³ஸ்வ விபுலம் த⁴னம் |
ஜயஸ்வ ரிபுஸைன்யானி மம பா³ஹுப³லாஷ்²ரயாத் ||2-55-81

த்யஜஸ்வ மனஸஸ்தாபம் கம்ஸநாஷோ²த்³ப⁴வம் ப⁴யம் |
நயஸ்வ வித்தனிசயம் மயா த³த்தம் புனஸ்தவ ||2-55-82

இதி ப்ராஷ்²வாஸ்ய ராஜானம் க்ருஷ்ணஸ்து ஹலினா ஸஹ |
ப்ரவிவேஷ² தத꞉ ஷ்²ரூமான்மாதாபித்ரோரதா²ந்திகம் ||2-55-83

ஆனந்த³பரிபூர்ணாப்⁴யாம் ஹ்ருத³யாப்⁴யாம் மஹாப³லௌ |
பித்ருமாத்ரோஸ்து பாதா³ன்வை நமஷ்²சக்ரதுரானதௌ ||2-55-84

தஸ்மின்முஹூர்தே நக³ரீ மது²ரா து ப³பூ⁴வ ஸா |
ஸ்வர்க³லோகம் பரித்யஜ்யாவதீர்ணேவாமராவதீ ||2-55-85

வஸுதே³வஸ்ய ப⁴வனம் ஸமீக்ஷ்ய புரவாஸின꞉ |
மனஸா சிந்தயாமாஸுர்தே³வலோகம் ந பூ⁴தலம் ||2-55-86

விஸ்ருஜ்ய மது²ரேஷ²ம் து மஹிஷீஸஹிதம் ததா³ |
ப⁴வனம் வஸுதே³வஸ்ய ப்ரவிஷ்²ய ப³லகேஷ²வௌ ||2-55-87

ந்யஸ்தஷா²ஸ்த்ராவுபௌ⁴ வீரௌ ஸ்வக்³ருஹே ஸ்வைரசாரிணௌ |
தத꞉ க்ருதாஹ்னிகௌ பூ⁴த்வா ஸுகா²ஸீனௌ கதா²ந்தரே ||2-55-88 

ஏதஸ்மின்னேவ காலே து மஹோத்பாதோ ப³பூ⁴வ ஹ |
ப³ப்⁴ரமுஷ்²ச க⁴னாகாஷே² சேலுஷ்²ச பு⁴வி பர்வதா꞉ ||2-55-89 

ஸமுத்³ரா꞉ க்ஷுபி⁴தா꞉ ஸர்வே பி³ப்⁴ராந்தோ போ⁴கி³னாம் வர꞉ |
கம்பிதா யாத³வா꞉ ஸர்வே ந்யுப்³ஜாஷ்²ச பதிதா பு⁴வி ||2-55-90

தௌ தாந்நிபதிதாந்த்³ருஷ்ட்வா ராமக்ருஷ்ணௌ து நிஷ்²சலௌ |
மஹதா பக்ஷவாதேன விஜ்ஞாதௌ பத்கோ³த்தமம் ||2-55-91

த³த³ர்ஷ² ஸமனுப்ராப்தம் தி³வ்யஸ்ரக³னுலேபனம் |
ப்ரணம்ய ஷி²ரஸா தாப்⁴யாம் ஸௌம்யரூபீ க்ருதாஸன꞉ ||2-55-92

தம் த்³ருஷ்ட்வா ஸமனுப்ராப்தம் ஸசிவம் ஸாம்பராயிகம் |
த்⁴ருதிமந்தம் க³ருத்மந்தமுவாச ப³லிஸூத³ன꞉ ||2-55-93

ஸ்வாக³தம் கே²சரஷ்²ரேஷ்ட² ஸுரஸேநாரிமர்த³ன | 
வினதாஹ்ருத³யானந்த³ ஸ்வாக³தம் கேஷ²வப்ரிய ||2-55-94

தமுவாச தத꞉ க்ருஷ்ண꞉ ஸ்தி²தம் தே³வமிவாபரம் |
துல்யஸாமர்த்²யயா வாசா ஆஸீனம் வினதாத்மஜம் ||2-55-95

ஷ்²ரீக்ருஷ்ண உவாச 
யாஸ்யாம꞉ பதக³ஷ்²ரேஷ்ட² போ⁴ஜஸ்யாந்த꞉புரம் மஹத் |
தத்ர க³த்வா ஸுகா²ஸீனா மந்த்ரயாமோ மனோ(அ)னுக³ம் ||2-55-96

வைஷ²ம்பாயன உவாச 
ப்ரவிஷ்டௌ தௌ மஹாவீர்யௌ ப³லதே³வஜனார்த³னௌ |
வைனதேயத்ருதீயௌ ச கு³ஹ்யம் மந்த்ரமதா²ப்³ருவன் ||2-55-97

அவத்⁴யோ(அ)ஸௌ க்ருதோ(அ)ஸ்மாகம் ஸுமஹச்ச ரிபோர்ப³லம் |
வ்ருத꞉ ஸைன்யேன மஹதா மஹத்³பி⁴ஷ்²ச நராதி⁴பை꞉ ||2-55-98

ப³ஹுலானி ச ஸைன்யானி ஹந்தும் வர்ஷஷ²தைரபி | 
ந ஷ²க்ஷ்யாம꞉ க்ஷயம் கர்தும் ஜராஸந்த⁴ஸ்ய வாஹினீம் ||2-55-99

அதோ(அ)ர்த²ம் வைனதேய த்வாம் ப்³ரவீமி மது²ராம் புரீம் |
வஸதோராவயோ꞉ ஷ்²ரேயோ ந ப⁴வேதி³தி மே மதி꞉ ||2-55-100

க³ருட³ உவாச
தே³வதே³வம் நமஸ்க்ருத்ய க³தோ(அ)ஹம் ப⁴வதோ(அ)ந்திகாத் |
வாஸார்த²மீக்ஷிதும் பூ⁴மிம் தவ தே³வ குஷ²ஸ்த²லீம் ||2-55-101

க³த்வாஹம் கே² ஸமாஸ்தா²ய ஸமந்தாத³வலோக்ய தாம் |
த்³ருஷ்ட்வாஹம் விபு³த⁴ஷ்²ரேஷ்ட² புரீம் லக்ஷணபூஜிதாம் ||2-55-102

ஸாக³ரானூபவிபுலாம் ப்ராகு³த³க்ப்லவஷீ²தலாம் | 
ஸர்வதோத³தி⁴மத்⁴யஸ்தா²மபே⁴த்³யாம் த்ரித³ஷை²ரபி ||2-55-103

ஸர்வரத்னாகரவதீம் ஸர்வகாமப²லத்³ருமாம் |
ஸர்வர்துகுஸுமாகீர்ணாம் ஸர்வத꞉ ஸுமனோஹராம் ||2-55-104

ஸர்வாஷ்²ரமாதி⁴வாஸாம் ச ஸர்வகாமகு³ணைர்யுதாம் |
நரநாரீஸமாகீர்ணாம் நித்யாமோத³விவர்த்³தி⁴னீம் ||2-55-105

ப்ராகாரபரிகோ²பேதாம் கோ³புராட்டாலமாலினீம் |
விசித்ரசத்வரபதா²ம் விபுலத்³வாரதோரணாம் ||2-55-106

யந்த்ரார்க³லவிசித்ராட்⁴யாம் ஹேமப்ரகாரஷோ²பி⁴தாம் |
நரநாகா³ஷ்²வகலிலாம் ரத²ஸைன்யஸமாகுலாம் ||2-55-107

நாநாதி³க்³தே³ஷ²ஜாகீர்ணாம் தி³வ்யபுஷ்பப²லத்³ருமாம் |
பதாகாத்⁴வஜமாலாட்⁴யாம் மஹாப⁴வனஷா²லினீம் ||2-55-108

பீ⁴ஷணீம் ரிபுஸங்கா⁴னாம் மித்ராணாம் ஹர்ஷவர்த்³த⁴னீம் |
மனுஜேந்த்³ராதி⁴வாஸேப்⁴யோ விஷி²ஷ்டாம் நக³ரோத்தமாம் ||2-55-109

ரைவதம் ச கி³ரிஷ்²ரேஷ்ட²ம் குரு தே³வ ஸுராலயம் |
நந்த³னப்ரதிமம் தி³வ்யம் புரத்³வாரஸ்ய பூ⁴ஷணம் ||2-55-110

காரயஸ்வாதி⁴வாஸம் ச தத்ர க³த்வா ஸுரோத்தம |
குமாரீணாம் ப்ரசாரஷ்²ச ஸுரமண்யோ ப⁴விஷ்யதி ||2-55-111

நாம்னா த்³வாரவதீ ஜ்ஞேயா த்ரிஷு லோகேஷு விஷ்²ருதா |
ப⁴விஷ்யதி புரீ ரம்யா ஷ²க்ரஸ்யேவாமராவதீ ||2-55-112

யதி³ ஸ்யாத்ஸம்வ்ருதாம் பூ⁴மிம் ப்ரதா³ஸ்யதி மஹோத³தி⁴꞉ |
யதே²ஷ்டம் விவித⁴ம் கர்ம விஷ்²வகர்மா கரிஷ்யதி ||2-55-113

மணிமுக்தாப்ரவாலாபி⁴ர்வஜ்ரவைதூ³ர்யஸப்ரபை⁴꞉ |
தி³வ்யைரபி⁴ப்ராயயுதைர்தி³வ்யரத்னைஸ்த்ரிலோகஜை꞉ ||2-55-114

தி³வ்யஸ்தம்ப⁴ஷ²தாகீர்ணான்ஸ்வர்கே³ தே³வஸபோ⁴பமான் |
ஜாம்பூ³னத³மயாஞ்சு²ப்⁴ரான்ஸர்வரத்னவிபூ⁴ஷிதான் ||2-55-115

தி³வ்யத்⁴வஜபதாகாட்⁴யாந்தே³வக³ந்த⁴ர்வபாலிதான் |
சந்த்³ரஸூர்யப்ரதீகாஷா²ன்ப்ராஸாதா³ன்காரய ப்ரபோ⁴ ||2-55-116

வைஷ²ம்பாயன உவாச 
ஏவம் க்ருத்வா து ஸங்கல்பம் வைனதேயோ(அ)த² கேஷ²வம் |
ப்ரணம்ய ஷி²ரஸா தாப்⁴யாம் நிஷஸாத³ க்ருதாஸன꞉ ||2-55-117

க்ருஷ்ணோ(அ)பி ராமஸஹிதோ விசிந்த்ய ஹிதமீரிதம் |
ப்ரகாஷ²கர்துகாமௌ தௌ விஸ்ருஜ்ய வினதாத்மஜம் ||2-55-118

ஸத்க்ருத்ய விதி⁴வத்³ராஜன்மஹார்ஹவரபூ⁴ஷணை꞉ |
மோதே³தே ஸுகி²னௌ தத்ர ஸுரலோகே யதா²மரௌ||2-55-119

தஸ்ய தத்³வசனம் ஷ்²ருத்வா போ⁴ஜராஜோ மஹாயஷா²꞉ |
க்ருஷ்ணம் ஸ்னேஹேன விஸ்ரப்³த⁴ம் ப³பா³ஷே வசனாம்ருதம் ||2-55-120

க்ருஷ்ண க்ருஷ்ண மஹாபா³ஹோ யதூ³னாம் நந்தி³வர்த்³த⁴ன |
ஷ்²ரூயதாம் வசனம் த்வாத்³ய வக்ஷ்யாமி ரிபுஸூத³ன ||2-55-121

த்வயா விஹீனா꞉ ஸர்வே ஸ்ம ந ஷ²க்தா꞉ ஸுக²மாஸிதும் |  
புரே(அ)ஸ்மின்விஷயாந்தே வா பதிஹீனா இவ ஸ்த்ரிய꞉ ||2-55-122

த்வத்ஸநாதா² வயம் தாத த்வத்³பா³ஹுப³லமாஷ்²ரிதா꞉ |
பி³பீ⁴மோ ந நரேந்த்³ராணாம் ஸேந்த்³ராணாமபி மானத³ ||2-55-123

விஜயாய யது³ஷ்²ரேஷ்ட² யத்ர யத்ர க³மிஷ்யஸி |
தத்ர த்வம் ஸஹிதோ(அ)ஸ்மாபி⁴ர்க³ச்சே²தா² யாத³வர்ஷப⁴ ||2-55-124

தஸ்ய ராஜ்ஞோ வச꞉ ஷ்²ருத்வா ஸஸ்மிதம் தே³வகீஸுத꞉ |
யதே²ஷ்டம் ப⁴வதாமத்³ய ததா² கர்தாஸ்ம்யஸம்ஷ²யம் ||2-55-125

இதி ஷ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஷே² விஷ்ணுபர்வணி
மந்த்ரோதா³ஹரணே ராஜேந்த்³ராபி⁴ஷேசனஸமாப்தௌ பஞ்சபஞ்சாஷ²த்தமோ(அ)த்⁴யாய꞉


Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter

Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/vishnuparva/hv_2_55_mpr.html


##Harivamsha MahA Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 55 -  Agreement to Shift to Dvaravati 
Itranslated by K S Ramachandran, ,
September 11, 2008
Note : sloka 36,line 2: devendratvaM is one word
       sloka 88,line 1; leaving aside their weapons- nyasyashastrau ##

Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
---------------------------------------------------------------

atha pa~nchap~nchAshattamo.adhyAyaH

dvAravatIprayANasa~NketaH 

janamejaya uvAcha 
vidarbhanagarAdyAte shakratulyaparAkrame |
kimarthaM garuDo nItaH kiM cha karma chakAra saH ||2-55-1

na chAruroha bhagavAnvainateyaM mahAbalam |
etanme saMshayaM brahmanbrUhi tattvaM mahAmune ||2-55-2 

vaishampAyana uvAcha 
shR^iNu rAjansuparNena kR^itaM karmAtimAnuSham |
vidarbhanagarIM gatvA vainateyo mahAdyutiH ||2-55-3

asaMprApte cha nagarIM mathurAM madhusUdane |
manasA chintayAmAsa vainateyo mahAdyutiH ||2-55-4

yaduktaM devadevenA nR^pANAmagrataH prabho |
yAsyAmi mathurAM ramyAM bhojarAjena pAlitAm ||2-55-5

iti tadvachanasyAnte gamiShyeti vichintayan |
kR^itA~njalipuTaH shrImAnpraNipatyAbravIdidam ||2-55-6

garuDa uvAcha 
deva yAsyAmi nagarIM raivatasya kushasthalIm |
raivataM cha giriM ramyaM nandanapratimaM vanam ||2-55-7

rukmiNodvAsitAM ramyAM shailodadhitaTAshrayAm |
vR^ikShagulmalatAkIrNAM puShpareNuvibhUShitAm ||2-55-8

gajendrabhujagAkIrNAmR^ikShavAnarasevitAm |
varAhamahiShAkrAntAM mR^igayUthairanekashaH ||2-55-9

tAM samantAtsamAlokya vAsArthaM te kShamAM kShamA |
yadi syAdbhavato ramyA prashastA nagarIti cha |
kaNTakoddharaNaM kR^itvA AgamiShye tavAntikam |2-55-10

vaishampAyana uvAcha 
evaM vij~nApya deveshaM praNipatya janArdanam |
jagAma patagendro.api pashchimAbhimukho balI | 
kR^iShNo.api yadubhiH sArdhaM vivesha mathurAM purIm ||2-55-11

svairiNya ugrasenashcha nAgarAshchaiva sarvashaH |
pratyudgamyarchayankR^iShNaM prahR^iShTajanasa~Nkulam ||2-55-12

janamejaya uvAcha 
shrutvAbhiShiktaM rAjendraM bahubhirvasudhAdhipaiH |
kiM chakAra mahAbAhurugraseno mahIpatiH ||2-55-13

vaishampAyana uvAcha 
shrutvAbhiShiktaM rAjendraM bahubhiH pArthivottamaiH |
indreNa kR^itasaMdhAnaM dUtaM chitrA~NgadaM kR^itam ||2-55-14

ekaikaM nR^ipaterbhAgaM shatasAhasrasaMmitam |
rAjendre tvarbudaM dattaM mAnaveShu cha vai dasha ||2-55-15

ye tatra samanuprAptA na riktAste gR^ihaM gatAH |
sha~Nkho yAdavarUpeNa pradadau harichintitam ||2-55-16

evaM nidhipatiH shrImAndaivatairanumoditaH |
iti shrutvAtmikajanAllokapravR^ittikAnnarAt ||2-55-17

chakAra mahatIM pUjAM devatAyataneShvapi |
vasudevasya bhavane toraNobhayapArshvataH ||2-55-18

naTAnAm nR^ityageyAni vAdyAni cha samantataH |
patAkadhvajamAlADhyAM kArayAmasa vai nR^ipaH ||2-55-19

kaMsarAjasya cha sabhAM  vichitrAmbarasuprabhAm |
patAkA vividhAkArA dApayAmAsa bhojarAT ||2-55-20 

toraNaM gopuraM chaiva sudhApa~NkAnulepanam |
kArayAmAsa rAjendro rAjendrasyAsanAlayam ||2-55-21

naTAnAM nR^ityageyAni vAdyAni cha samantataH |
patAkA vanamAlADhyAH pUrNakumbhAH samantataH ||2-55-22

rAjamArgeShu rAjendra chandanodakasechitam |
vastrAbharaNakaM rAjA dApayAmAsa bhUtale ||2-55-23

dhUpaM pArshvobhaye chaiva chandanAguruguggulaiH |
guDaM sarjarasaM chaiva dahyamAnaM tatastataH ||2-55-24

vR^iddhastrIjanasa~Nghaishcha gAyadbhiH stutima~Ngalam |
arghaM kR^itvA pratIkShante sveShu sthAneShu yoShitaH ||2-55-25

evaM kR^itvA purAnandamugraseno narAdhipaH |
vasudevagR^ihaM gatvA priyAkhyAnaM nivedya cha ||2-55-26

rAmeNa saha saMmantrya nirgato rathamantikam |
tasminnevAntare rAja~nCha~NkhadhvanirabhUnmahAn ||2-55-27

pA~nchajanyasya ninadaM shrutvA madhuravAsinaH |
striyo vR^iddhAshcha bAlAshcha sUtA mAgadhabandinaH ||2-55-28

viniryayurmahAsenA rAmaM kR^itvAgrato nR^ipa |
arghyaM pAdyaM puraskR^itya ugrasenena dhImatA ||2-55-29

dR^iShTipanthAnamAsAdya ugraseno mahIpatiH |
avatIrya rathAchChubhrAtpAdamArgeNa chAgrataH ||2-55-30

dR^iShTvA.a.asInaM rathe ramye divyaratnavibhUShitam |
a~NgeShvAbharaNaM chaiva divyaratnaprabhAyutam ||2-55-31

vanamAlorasaM divyaM tapantamiva bhAskaram |
chAmaraM vyajanaM ChatraM khagendradhvajamuchChritam ||2-55-32

rAjalakShaNasaMpUrNamAsannArkamivojjvalam |
shriyAbhibhUtaM deveshaM durnirIkShyataraM harim ||2-55-33

dR^iShTvA sa rAjA rAjendra harShagadgadayA girA |
babhAShe puNDarIkAkShaM rAmaM balaniShUdanam ||2-55-34
rathena na mayA gantuM yuktapUrveti chintya vai |
avatIrNo mahAbhAga gachCha tvaM syandanena cha ||2-55-35

viShNunA ChadmarUpeNa gatvemAM mathurAM purIm |
anuprakAshitAtmAnaM devendratvaM nR^ipArNave ||2-55-36

tamahaM stotumichChami sarvabhAvena keshavaM |
pratyuvAcha mahAtejA rAjAnaM kR^iShNapUrvajaH ||2-55-37

na yuktaM nR^ipate stotuM vrajantaM devasattamam |
vinA stotreNa saMtuShTastava rAja~njanArdanaH ||2-55-38

tuShTasya stutinA kiM te  darshanena tava stutiH |
rAjendratvamanuprApya Agatastava veshmani ||2-55-39

na tvayA stutavAnrAjandivyaiH stotrairamAnuShaiH |
evamAbruvamANau tau saMprAptau keshavAntikam ||2-55-40

arghodyatabhujaM dR^iShTvA sthApayitvA rathottamam |
uvAcha vadatAM shreShTha ugrasenaM narAdhipam ||2-55-41

yanmayA chAbhiShiktastvaM mathuresho bhaviShyati |
na yuktamanyathA kartuM mathurAdhipate svayam ||2-55-42

arghyamAchamanIyaM cha pAdyaM chAsmai niveditam |
na dAtumarhase rAjanneSha me manasaH priyaH ||2-55-43

tavAbhiprAyaM vij~nAya bravImi nR^ipate vachaH |
tvameva mAthuro rAjA nAnyathA kartumarhasi ||2-55-44

sthAnabhAgaM cha nR^ipate dAsyAmi tava dakShiNam |
yathA nR^pANAM sarveShAM tathA te sthApito.agrataH ||2-55-45

shatasAhasriko bhAgo vastrAbharaNavarjitaH |
Aruhasva rathaM shubhraM chAmIkaravibhUShitam ||2-55-46

chAmaraM vyajanaM ChatraM dhvajaM cha manujeshvara |
divyAbharaNasaMyuktaM mukuTaM bhAskaraprabham ||2-55-47

dhArayasva mahAbhAga pAlayasva purImimAm |
putrapautraiH pramudito mathurAM paripAlaya ||2-55-48

jitvArigaNasa~NghAMshcha bhojavaMshaM vivarddhaya |
devadevAdyanantAya shauriNe vajrapANinA ||2-55-49

preShitaM devarAjena divyAbharaNamambaram |
mAthurANAM cha sarveShAM bhAgA dInArakA dasha ||2-55-50

sUtamAgadhabandInAmekaikasya sahasrakam |
vR^iddhastrIjanasa~NghAnAM gaNikAnAM shataM shatam  ||2-55-51

nR^ipeNa saha tiShThanti vikadrupramukhAshcha ye |
dashasAhasriko bhAgasteShAM dhAtrA prakalpitaH ||2-55-52

vaishampAyana uvAcha 
evaM saMpUjya rAjAnaM mAthurANAM chamUmukhe |
kR^itvA sumahadAnandAM mathurAM madhusUdanaH ||2-55-53

divyAbharaNamAlyaishcha divyAmbaravilepanaiH |
dIpyamAnaH samantAchcha devA iva triviShTape ||2-55-54

bherIpaTahanAdena sha~NkhadundubhiniHsvanaiH |
bR^iMhitena cha nAgAnAM hayAnAM heShitena cha ||2-55-55   

siMhanAdena shUrANAM rathanemisvanena cha |
tumulaH sumahAnAsInmeghanAda ivAmbare ||2-55-56

bandibhiH stUyamAnaM cha namashchakrurapi prajAH |
datvA dAnamanantaM cha na yayau vismayaM hariH ||2-55-57

svabhAvonnatabhAvatvAddR^iShTapUrvAttato.adhikam |
anaha~NkArabhAvAchcha vismayaM na jagAma ha ||2-55-58

dIpyamAnaM svavapuShA AyAntam bhAskaraprabham |
dR^iShTvA mathuravAsinyo namashchakruH pade pade ||2-55-59

eSha nArAyaNaH shrImAnkShIrArNavaniketanaH |
nAgaparya~NkamutsR^ijya prApto.ayaM mathurAM purIm ||2-55-60

baddhvA baliM mahAvIryaM durjayaM tridashairapi |
shakrAya pradadau rAjyaM trailokyam vajrapANaye ||2-55-61

hatvA daityagaNAnsarvAnkaMsaM cha balinAM varam |
bhojarAjAya mathurAM datvA keshiniShUdanaH ||2-55-62

nAbhiShiktaH svayaM rAjye na chAsIno nR^ipAsane |
rAjendratvaM cha saMprApya mathurAmAvishattataH ||2-55-63 

evamanyonyasa~njalpaM shrutvA puranivAsinAm |
bandimAgadhasUtANAmidamUchurgaNAdhipAH ||2-55-64

kiM vA shakyAmahe vaktuM guNAnAM te guNodadhe |
mAnuSheNaikajihvena prabhAvotsAhasambhavAn ||2-55-65

sa tatra bhogI nAgendraH kadAchiddeva buddhimAn |
dvisAhasreNa jivhena vAsukiH kathayiShyati ||2-55-66

kiM tvadbhutamidaM loke mAnavendreShu bhUtale |
na bhUtaM na bhaviShyaM cha shakrAdAsanamAgatam ||2-55-67

sabhAvataraNaM chaiva kalashairAgataM svayam |
na shrutaM na cha dR^iShTaM vA tena manyAmahe.adbhutam  ||2-55-68

dhanyA devI mahAbhAgA devakI yoShitAM varA |
bhavantaM tridashashreShThaM dhR^itvA garbheNa keshavam ||2-55-69

kR^iShNaM padmapalAshAkShaM shrIpu~njamamarArchitam |
netrAbhyAM snehapUrNAbhyAM vIkShate mukhapa~Nkajam ||2-55-70

iti sa~njalpamAnAnAM shR^iNvantau pR^ithagIritam |
ugrasenaM puraskR^itya bhrAtarau rAmakeshavau ||2-55-71

prAkAradvAri SaMprAptAvarchayAmAsa vai tadA |
arghyamAchamanaM datvA pAdyaM pAdyeti chAbravIt ||2-55-72  

ugrasenastato dhImAnkeshavasya rathAgrataH |
praNamya shirasA kR^iShNaM gajamAruhya vIryavAn |
ghanavattoyadhAreNa vavarSha kanakAMbubhiH ||2-55-73

ghanaughairvarShamANastu saMprAptaH pitR^iveshmani |
mathurAdhipatiH shrImAnuvAcha madhusUdanam ||2-55-74 

rAjendratvamanuprApya yuktaM me nR^ipaveshmani |
sthApituM devarAjena dattaM siMhAsanaM prabho ||2-55-75

neShyAmi mathureshasya sabhAM bhujabalArjitAm |
prasAdayiShye bhagavanna kopaM kartumarhasi ||2-55-76

devakI vasudevashcha rohiNI cha vishAMpate |
na ki~nchitkaraNe shaktA harShaklamavimohitA ||2-55-77

kaMsamAtA tato rAjannarchayAmAsa keshavam |
nAnAdigdeshajAnItaM kaMsenopArjitaM dhanam ||2-55-78

deshakAlaM samAlokya pAdayugme nyavedayat |
ugrasenaM samAhUya uvAcha shlakShNayA girA ||2-55-79

shrIkR^iShNa uvAcha 
na chAhaM mathurAkA~NkShI na mayA vittakA~NkShayA |
ghAtitastava putro.ayaM kAlena nidhanaM gataH ||2-55-80

yajasva vividhAnyaj~nAndadasva vipulaM dhanam |
jayasva ripusainyAni mama bAhubalAshrayAt ||2-55-81

tyajasva manasastApaM kaMsanAshodbhavaM bhayam |
nayasva vittanichayaM mayA dattaM punastava ||2-55-82

iti prAshvAsya rAjAnaM kR^iShNastu halinA saha |
pravivesha tataH shR^ImAnmAtApitrorathAntikam ||2-55-83

AnandaparipUrNAbhyAM hR^idayAbhyAM mahAbalau |
pitR^imAtrostu pAdAnvai namashchakraturAnatau ||2-55-84

tasminmuhUrte nagarI mathurA tu babhUva sA |
svargalokaM parityajyAvatIrNevAmarAvatI ||2-55-85

vasudevasya bhavanaM samIkShya puravAsinaH |
manasA chintayAmAsurdevalokaM na bhUtalam ||2-55-86

visR^ijya mathureshaM tu mahiShIsahitaM tadA |
bhavanaM vasudevasya pravishya balakeshavau ||2-55-87

nyastashAstrAvubhau vIrau svagR^ihe svairachAriNau |
tataH kR^itAhnikau bhUtvA sukhAsInau kathAntare ||2-55-88 

etasminneva kAle tu mahotpAto babhUva ha |
babhramushcha ghanAkAshe chelushcha bhuvi parvatAH ||2-55-89 

samudrAH kShubhitAH sarve bibhrAnto bhoginAM varaH |
kaMpitA yAdavAH sarve nyubjAshcha patitA bhuvi ||2-55-90

tau tAnnipatitAndR^iShTvA rAmakR^iShNau tu nishchalau |
mahatA pakShavAtena vij~nAtau patgottamam ||2-55-91

dadarsha samanuprAptaM divyasraganulepanam |
praNamya shirasA tAbhyAM saumyarUpI kR^itAsanaH ||2-55-92

taM dR^iShTvA samanuprAptaM sachivaM sAmparAyikam |
dhR^itimantaM garutmantamuvAcha balisUdanaH ||2-55-93

svAgataM khecharashreShTha surasenArimardana | 
vinatAhR^idayAnanda svAgataM keshavapriya ||2-55-94

tamuvAcha tataH kR^iShNaH sthitaM devamivAparam |
tulyasAmarthyayA vAchA AsInaM vinatAtmajam ||2-55-95

shrIkR^iShNa uvAcha 
yAsyAmaH patagashreShTha bhojasyAntaHpuraM mahat |
tatra gatvA sukhAsInA mantrayAmo mano.anugam ||2-55-96

vaishampAyana uvAcha 
praviShTau tau mahAvIryau baladevajanArdanau |
vainateyatR^itIyau cha guhyaM mantramathAbruvan ||2-55-97

avadhyo.asau kR^ito.asmAkaM sumahachcha riporbalam |
vR^itaH sainyena mahatA mahadbhishcha narAdhipaiH ||2-55-98

bahulAni cha sainyAni hantuM varShashatairapi | 
na shakShyAmaH kShayaM kartuM jarAsaMdhasya vAhinIm ||2-55-99

ato.arthaM vainateya tvAM bravImi mathurAM purIm |
vasatorAvayoH shreyo na bhavediti me matiH ||2-55-100

garuDa uvAcha
devadevaM namaskR^itya gato.ahaM bhavato.antikAt |
vAsArthamIkShituM bhUmiM tava deva kushasthalIm ||2-55-101

gatvAhaM khe samAsthAya samantAdavalokya tAm |
dR^iShTvAhaM vibudhashreShTha purIM lakShaNapUjitAm ||2-55-102

sAgarAnUpavipulAM prAgudakplavashItalAm | 
sarvatodadhimadhyasthAmabhedyAM tridashairapi ||2-55-103

sarvaratnAkaravatIM sarvakAmaphaladrumAm |
sarvartukusumAkIrNAM sarvataH sumanoharAm ||2-55-104

sarvAshramAdhivAsAM cha sarvakAmaguNairyutAm |
naranArIsamAkIrNAM nityAmodavivarddhinIm ||2-55-105

prAkAraparikhopetAM gopurATTAlamAlinIm |
vichitrachatvarapathAM vipuladvAratoraNAm ||2-55-106

yantrArgalavichitrADhyAM hemaprakArashobhitAm |
naranAgAshvakalilAM rathasainyasamAkulAm ||2-55-107

nAnAdigdeshajAkIrNAM divyapuShpaphaladrumAm |
patAkAdhvajamAlADhyAM mahAbhavanashAlinIm ||2-55-108

bhIShaNIM ripusa~NghAnAM mitrANAM harShavarddhanIm |
manujendrAdhivAsebhyo vishiShTAM nagarottamAm ||2-55-109

raivataM cha girishreShThaM kuru deva surAlayam |
nandanapratimaM divyaM puradvArasya bhUShaNam ||2-55-110

kArayasvAdhivAsaM cha tatra gatvA surottama |
kumArINAM prachArashcha suramaNyo bhaviShyati ||2-55-111

nAmnA dvAravatI j~neyA triShu lokeShu vishrutA |
bhaviShyati purI ramyA shakrasyevAmarAvatI ||2-55-112

yadi syAtsaMvR^itAM bhUmiM pradAsyati mahodadhiH |
yatheShTaM vividhaM karma vishvakarmA kariShyati ||2-55-113

maNimuktApravAlAbhirvajravaidUryasaprabhaiH |
divyairabhiprAyayutairdivyaratnaistrilokajaiH ||2-55-114

divyastambhashatAkIrNAnsvarge devasabhopamAn |
jAmbUnadamayA~nChubhrAnsarvaratnavibhUShitAn ||2-55-115

divyadhvajapatAkADhyAndevagandharvapAlitAn |
chandrasUryapratIkAshAnprAsAdAnkAraya prabho ||2-55-116

vaishampAyana uvAcha 
evaM kR^itvA tu sa~NkalpaM vainateyo.atha keshavam |
praNamya shirasA tAbhyAm niShasAda kR^itAsanaH ||2-55-117

kR^iShNo.api rAmasahito vichintya hitamIritam |
prakAshakartukAmau tau visR^ijya vinatAtmajam ||2-55-118

satkR^itya vidhivadrAjanmahArhavarabhUShaNaiH |
modete sukhinau tatra suraloke yathAmarau||2-55-119

tasya tadvachanaM shrutvA bhojarAjo mahAyashAH |
kR^iShNaM snehena visrabdhaM babAShe vachanAmR^itam ||2-55-120

kR^iShNa kR^iShNa mahAbAho yadUnAM nandivarddhana |
shrUyatAM vachanaM tvAdya vakShyAmi ripusUdana ||2-55-121

tvayA vihInAH sarve sma na shaktAH sukhamAsitum |  
pure.asminviShayAnte vA patihInA iva striyaH ||2-55-122

tvatsanAthA vayaM tAta tvadbAhubalamAshritAH |
bibhImo na narendrANAM sendrANAmapi mAnada ||2-55-123

vijayAya yadushreShTha yatra yatra gamiShyasi |
tatra tvaM sahito.asmAbhirgachChethA yAdavarShabha ||2-55-124

tasya rAj~no vachaH shrutvA sasmitaM devakIsutaH |
yatheShTaM bhavatAmadya tathA kartAsmyasaMshayam ||2-55-125

iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNi
mantrodAharaNe rAjendrAbhiShechanasamAptau pa~nchapa~nchAshattamo.adhyAyaH     

Previous | English M.M.Dutt | Tamil Translation | Next