அத² ஏகோனசத்வாரிம்ஷோ²(அ)த்⁴யாய꞉
ஜாமத³க்³ன்யேன ராமக்ருஷ்ணயோ꞉ ஸங்க³தி꞉
வைஷ²ம்பாயன உவாச
விகத்³ரோஸ்து வச꞉ ஷ்²ருத்வா வஸுதே³வோ மஹாயஷா²꞉ |
பரிதுஷ்டேன மனஸ வசனம் சேத³மப்³ரவீத் ||2-39-1
ராஜா ஷாட்³கு³ண்யவக்தா வை
ராஜா மந்த்ரார்த²தத்த்வவித் |
ஸதத்த்வம் ச ஹிதம் சைவ
க்ருஷ்ணோக்தம் கில தீ⁴மதா ||2-39-2
பா⁴ஷிதா ராஜத⁴ர்மாஷ்²ச ஸத்யாஷ்²ச ஜக³தோ ஹிதா꞉ |
விகத்³ருணா யது³ஷ்²ரேஷ்ட² யத்³தி⁴தம் தத்³விதீ⁴யதாம் ||2-39-3
ஏதச்ச்²ருத்வா பிதுர்வாக்யம் விகத்³ரோஷ்²ச மஹாத்மன꞉|
விகத்³ரோஸ்தத்³வசஸ்தத்²யம் நிஷ²ம்ய யது³புங்க³வ꞉ |
வாக்யமுத்தமமேகாக்³ரோ ப³பா⁴ஷே புருஷோத்தம꞉ ||2-39-4
ப்³ருவதாம் வஹ் ஷ்²ருதம் வாக்யம் ஹேதுத꞉ க்ரமதஸ்ததா² |
ந்யாயத꞉ ஷா²ஸ்த்ரதஷ்²சைவ தை³வம் சைவானுபஷ்²யதாம் ||2-39-5
ஷ்²ரூயதாமுத்தரம் வாக்யம் ஷ்²ருத்வா ச பரிக்³ருஹ்யதாம் |
நயேன வ்யவஹர்தவ்யம் பார்தி²வேன யதா²க்ரமம் ||2-39-6
ஸந்தி⁴ம் ச விக்³ரஹம் சைவ யானமாஸனமேவ ச |
த்³வைதீ⁴பா⁴வம் ஸம்ஷ்²ரயம் ச ஷாட்³கு³ண்யம் சிந்தயேத்ஸதா³ ||2-39-7
ப³லின꞉ ஸன்னிக்ருஷ்டே து ந ஸ்தே²யம் பண்டி³தேன வை |
அபக்ரமேத்³தி⁴ காலஜ்ஞ꞉ ஸமர்தோ² யுத்³த்³த⁴முத்³வஹேத் ||2-39-8
அஹம் தாவத்ஸஹார்யேண முஹூர்தே(அ)ஸ்மின்ப்ரகாஷி²தே |
ஜீவிதார்த²ம் க³மிஷ்யாமி ஷ²க்திமானப்யஷ²க்தவத் ||2-39-9
தத꞉ ஸஹ்யாசலயுதம் ஸஹார்யேணாஹமக்ஷயம் |
ஆத்மத்³விதீய꞉ ஷ்²ரீமந்தம் ப்ரவேக்ஷ்யே த³க்ஷிணாபத²ம் ||2-39-10
கரவீரபுரம் சைவ ரம்யம் க்ரௌஞ்சபுரம் ததா² |
த்³ரக்ஷ்யாவஸ்தத்ர ஸஹிதௌ கோ³மந்தம் ச நகோ³த்தமம் ||2-39-11
ஆவயோர்க³மனம் ஷ்²ருத்வா ஜிதகாஷீ² ஸ பார்தி²வ꞉ |
அப்ரவிஷ்²ய புரீம் த³ர்பாத³னுஸாரம் கரிஷ்யதி ||2-39-12
தத꞉ ஸஹ்யவனேஷ்வேவ ராஜா யாதி ஸ ஸானுக³꞉ |
ஆவயோர்க்³ரஹணே சைவ ந்ருபதி꞉ ப்ரயதிஷ்யதி ||2-39-13
ஏஷா ந꞉ ஷ்²ரேயஸீ யாத்ரா ப⁴விஷ்யதி குலஸ்ய வை |
பௌராணாமத² புர்யாஷ்²ச தே³ஷ²ஸ்ய ச ஸுகா²வஹா ||2-39-14
ந ச ஷ²த்ரோ꞉ பரிப்⁴ரஷ்டா ராஜானோ விஜிகீ³ஷவ꞉ |
பரராஷ்ட்ரேஷு ம்ருஷ்யந்தி ம்ருதே⁴ ஷ²த்ரோ꞉ க்ஷயம் வினா ||2-39-15
ஏவமுக்த்வா து தௌ வீரௌ க்ருஷ்ணஸங்கர்ஷணாவுபௌ⁴ |
ப்ரபேத³துரஸம்ப்⁴ராந்தௌ த³க்ஷிணௌ த³க்ஷிணாபத²ம் ||2-39-16
தௌ து ராஷ்ட்ராணி ஷ²தஷ²ஷ்²சரந்தௌ காமரூபிணௌ |
த³க்ஷிணாம் தி³ஷ²மாஸ்தா²ய சேரதுர்மார்க³கௌ³ ஸுக²ம் ||2-39-17
ஸஹ்யப்ருஷ்டே²ஷு ரம்யேஷு மோத³மானாவுபௌ⁴ ததா² |
த³க்ஷிணாபத²கௌ³ வீராவத்⁴வானம் ஸம்ப்ரபேத³து꞉ ||2-39-18
தௌ ச ஸ்வல்பேன காலேன ஸஹ்யாசலவிபூ⁴ஷிதம் |
கரவீரபுரம் ப்ராப்தௌ ஸ்வவம்ஷே²ன விபூ⁴ஷிதம் ||2-39-19
தௌ தத்ர க³த்வா வேணாயா நத்³யாஸ்தீராந்தமாஷ்²ரிதம் |
ஆஸேத³து꞉ ப்ரரோஹாட்⁴யம் ந்யக்³ரோத⁴ம் தருபுங்க³வம் ||2-39-20
அத⁴ஸ்தாத்தஸ்ய வ்ருக்ஷஸ்ய முனிம் தீ³ப்ததபோத⁴னம் |
அம்ஸாவஸக்தபரஷு²ம் ஜடாவல்கலதா⁴ரிணம் ||2-39-21
கௌ³ரமக்³நிஷி²கா²காரம் தேஜஸா பா⁴ஸ்கரோபமம் |
க்ஷத்ராந்தகரமக்ஷோப்⁴யம் வபுஷ்மந்தமிவார்ணவம் ||2-39-22
ந்யஸ்தஸங்குசிதாதா⁴னம் காலே ஹுதஹுதாஷ²னம் |
க்லின்னம் த்ரிஷவணாம்போ⁴பி⁴ராத்³யம் தே³வகு³ரும் யத² ||2-39-23
ஸவத்ஸாம் தே⁴னுகாம் ஷ்²வேதாம் ஹோமது⁴க்காமதோ³ஹனாம் |
க்ஷீராரணிம் கர்ஷமாணம் மஹேந்த்³ரகி³ரிகோ³சரம் ||2-39-24
த³த்³ருஷ²துஸ்தௌ ஸஹிதாவபரிஷ்²ராந்தமவ்யயம் |
பா⁴ர்க³வம் ராமமாஸீனம் மந்த³ரஸ்த²ம் யதா² ரவிம் ||2-39-25
ந்யாயதஸ்தௌ து தம் த்³ருஷ்ட்வா பாத³மூலே க்ருதாஸனௌ |
வஸுதே³வஸுதௌ வீரௌ ஸதி⁴ஷ்ண்யாவிவ பாவகௌ ||2-39-26
க்ருஷ்ணஸ்தம்ருஷிஷா²ர்தூ³லமுவாச வத³தாம் வர꞉ |
ஷ்²லக்ஷ்ணம் மது⁴ரயா வாசா லோகவ்ருத்தாந்தகோவித³꞉ ||2-39-27
ப⁴க³வஞ்ஜாமத³க்³ன்யம் த்வாமவக³ச்சா²மி பா⁴ர்க³வம் |
ராமம் முனீனாம்ருஷப⁴ம் க்ஷத்ரியாணாம் குலாந்தகம் ||2-39-28
த்வயா ஸாயகவேகே³ன க்ஷிப்தோ பா⁴ர்க³வ ஸாக³ர꞉ |
இஷுபாதேன நக³ரம் க்ருதம் ஷூ²ர்பாரகம் த்வயா ||2-39-29
த⁴னு꞉ பஞ்சஷ²தாயாமமிஷுபஞ்சஷ²தோச்ச்²ரயம் |
ஸஹ்யஸ்ய ச நிகுஞ்ஜேஷு ஸ்பீ²தோ ஜனபதோ³ மஹான் || 2-39-30
அதிக்ரம்யோத³தே⁴ர்வேலாமபராந்தே நிவேஷி²த꞉ |
த்வயா தத்கார்தவீர்யஸ்ய ஸஹஸ்ரபு⁴ஜகானனம் ||2-39-31
சி²ன்னம் பரஷு²னைகேன ஸ்மரதா நித⁴னம் பிது꞉ |
இயமத்³யாபி ருதி⁴ரை꞉ க்ஷத்ரியாணாம் ஹதத்³விஷாம் ||2-39-32
ஸ்னிக்³தை⁴ஸ்த்வத்பரஷூ²த்ஸ்ருஷ்டை꞉ ரக்தபங்கா வஸுந்த⁴ரா |
ரைணுகேயம் விஜானே த்வாம் க்ஷிதௌ க்ஷிதிபரோஷணம் ||2-39-33
பரஷு²ப்ரக்³ரஹே யுக்தம் யதை²வேஹ ரணே ததா² |
ததி³ச்சா²வஸ்த்வயா விப்ர கஞ்சித³ர்த²முபஷ்²ருதம் ||2-39-34
உத்தரம் ச ஷ்²ருதார்தே²ன ப்ரத்யுக்தமவிஷ²ங்கயா |
ஆவயோர்மது²ரா நாம யமுனாதீரஷோ²பி⁴னீ ||2-39-35
யாத³வௌ ஸ்வோ முநிஷ்²ரேஷ்ட² யதி³ தே ஷ்²ருதிமாக³தௌ |
வஸுதே³வோ யது³ஷ்²ரேஷ்ட²꞉ பிதா நௌ ஹி த்⁴ருதவ்ரத꞉ ||2-39-36
ஜன்மப்ரப்⁴ருதி சைவாவாம் வ்ரஜேஷ்வேவ நியோஜிதௌ |
தௌ ஸ்வ꞉ கம்ஸப⁴யாத்தத்ர ஷ²ங்கிதௌ பரிவர்த்³தி⁴தௌ ||2-39-37
வயஷ்²ச ப்ரத²மம் ப்ராப்தௌ மது²ராயாம் ப்ரவேஷி²தௌ |
தாவாவாம் வ்யுத்தி²தம் ஹத்வா ஸமாஜே கம்ஸமோஜஸா ||2-39-38
பிதரம் தஸ்ய தத்ரைவ ஸ்தா²பயித்வா ஜனேஷ்²வரம் |
ஸ்வமேவ கர்ம சாரப்³தௌ⁴ க³வாம் வ்யாபாரகாரகௌ ||2-39-39
அதா²வயோ꞉ புரம் ரோத்³து⁴ம் ஜராஸந்தோ⁴ வ்யவஸ்தி²த꞉ |
ஸங்க்³ராமான்ஸுப³ஹூன்க்ருத்வா லப்³த⁴லக்ஷாவபி ஸ்வயம் ||2-39-40
தத꞉ ஸ்வபுரரக்ஷார்த²ம் ப்ரஜானாம் ச த்⁴ருதவ்ரத |
அக்ருதார்தா²வனுத்³யோகௌ³ கர்தவ்யப³லஸாத⁴னௌ ||2-39-41
அரதௌ² பத்தினௌ யுத்³தே⁴ நிஸ்தனுத்ரௌ நிராயுதௌ⁴ |
ஜராஸந்தோ⁴த்³யமப⁴யாத்புராத்³த்³வாவேவ நி꞉ஸ்ருதௌ ||2-39-42
ஏவமாவாமனுப்ராப்தௌ முநிஷ்²ரேஷ்ட² தவாந்திகம் |
ஆவயோர்மந்த்ரமாத்ரேண கர்துமர்ஹஸி ஸத்க்ரியாம் ||2-39-43
ஷ்²ருத்வைதத்³பா⁴ர்க³வோ ராமஸ்தயோர்வாக்யமனிந்தி³தம் |
ரைணுகேய꞉ ப்ரதிவசோ த⁴ர்மஸம்ஹிதமப்³ரவீத் ||2-39-44
அபராந்தாத³ஹம் க்ருஷ்ண ஸம்ப்ரதீஹாக³த꞉ ப்ரபோ⁴ |
ஏக ஏவ வினா ஷி²ஷ்யைர்யுவயோர்மந்த்ரகாரணாத் ||2-39-45
விதி³தோ மே வ்ரஜே வாஸஸ்தவ பத்³மனிபே⁴க்ஷண |
தா³னவானாம் வத⁴ஷ்²சாபி கம்ஸஸ்யாபி து³ராத்மன꞉ ||2-39-46
விக்³ரஹம் ச ஜராஸந்தே⁴ விதி³த்வா ப்ருஷோத்தம |
தவ ஸப்⁴ராத்ருகஸ்யேஹ ஸம்ப்ராப்தோ(அ)ஸ்மி வரானன ||2-39-47
ஜானே த்வாம் க்ருஷ்ண கோ³ப்தாரம் ஜக³த꞉ ப்ரபு⁴மவ்யயம் |
தே³வகார்யார்த²ஸித்³த்⁴யர்த²மபா³லம் பா³லதாம் க³தம் ||2-39-48
ந த்வயாவிதி³தம் கிஞ்சித்த்ரிஷு லோகேஷு வித்³யதே |
ததா²பி ப⁴க்திமாத்ரேண ஷ்²ருணு வக்ஷ்யாமி தே வச꞉ ||2-39-49
பூர்வஜைஸ்தவ கோ³விந்த³ பூர்வம் புரமித³ம் க்ருதம் |
கரவீரபுரம் நாம ராஷ்ட்ரம் சைவ நிவேஷி²தம் ||2-39-50
புரே(அ)ஸ்மிந்ந்ருபதி꞉ க்ருஷ்ண வாஸுதே³வோ மஹாயஷா²꞉ |
ஷ்²ருகா³ல இதி விக்²யாதோ நித்யம் பரமகோபன꞉ ||2-39-51
ந்ருபேண தேன கோ³விந்த³ தவ வம்ஷ²ப⁴வா ந்ருபா꞉ |
தா³யாதா³ நிஹதா꞉ ஸர்வே வீரத்³வேஷானுஷா²யினா ||2-39-52
அஹங்காரபரோ நித்யமஜிதாத்மாதிமத்ஸரீ |
ராஜ்யைஷ்²வர்யமதா³விஷ்ட꞉ புத்ரேஷ்வபி ச தா³ருண꞉ ||2-39-53
தன்னேஹ ப⁴வத꞉ ஸ்தா²னம் ரோசதே மே நரோத்தம |
கரவீரபுர்ரே கோ⁴ரே நித்யம் பார்தி²வதூ³ஷிதே ||2-39-54
ஷ்²ரூயதாம் கத²யிஷ்யாமி யத்ரோபௌ⁴ ஷ²த்ருபா³த⁴னௌ |
ஜராஸந்த⁴ம் ப³லோத³க்³ரம் ப⁴வந்தௌ யோத⁴யிஷ்யத꞉ ||2-39-55
தீர்த்வா வேணாமிமாம் புண்யாம் நதீ³மத்³யைவ பா³ஹுபி⁴꞉ |
விஷயாந்தே நிவாஸாய கி³ரிம் க³ச்சா²ம து³ர்க³மம் ||2-39-56
ரம்யம் யஜ்ஞகி³ரிம் நாம ஸஹ்யஸ்ய ப்ரருஹம் கி³ரிம் |
நிவாஸம் மாம்ஸப⁴க்ஷாணாம் சௌராணாம் கோ⁴ரகர்மணாம் ||2-39-57
நாநாத்³ருமலதாயுக்தம் சித்ரம் புஷ்பிதபாத³பம் |
ப்ரோஷ்யே தத்ர நிஷா²மேகாம் க²ட்வாங்கா³ம் நாம நிம்னகா³ம் ||2-39-58
ப⁴த்³ரம் தே ஸந்தரிஷ்யாமோ நிகஷோ²பலபூ⁴ஷணாம் |
க³ங்கா³ப்ரபாதப்ரதிமாம் ப்⁴ரஷ்டாம் ச மஹதோ கி³ரே꞉ ||2-39-59
தஸ்யா꞉ ப்ரபாதம் த்³ரக்ஷ்யாம-
ஸ்தாபஸாரண்யபூ⁴ஷணம் |
உபபு⁴ஜ்ய த்விமான்காமா-
ந்க³த்வா தாந்த⁴ரணீத⁴ரான் ||2-39-60
த்³ரக்ஷ்யாமஸ்தத்ர தான்விப்ரா-
ஞ்சா²ம்யதோ வை தபோத⁴னான் |
ரம்யம் க்ரௌஞ்சபுரம் நாம
க³மிஹ்யாம꞉ புரோத்த்மம் ||2-39-61
வம்ஷ²ஜஸ்தத்ர தே ராஜா க்ருஷ்ண த⁴ர்மரத꞉ ஸதா³ |
மஹாகபிரிதி க்²யாதோ வனவாஸ்யஜனாதி⁴ப꞉ || 2-39-62
தமத்³ருஷ்ட்வைவ ராஜானம் நிவாஸாய க³தே(அ)ஹனி |
தீர்த²மானடு³ஹம் நாம தத்ரஸ்தா²꞉ ஸ்யாம ஸங்க³தா꞉ ||2-39-63
ததஷ்²ச்யுதா க³மிஷ்யாம꞉ ஸஹ்யஸ்ய விவரே கி³ரிம் |
கோ³மந்தமிதி விக்²யாதம் நைகஷ்²ருங்க³விபூ⁴ஷிதம் ||2-39-64
க²க³தைகமஹாஷ்²ருங்க³ம் து³ராரோஹம் க²கை³ரபி |
விஷ்²ராமபூ⁴தம் தே³வானாம் ஜ்யோதிர்பி⁴ரபி⁴ஸம்வ்ருதம் ||2-39-65
ஸோபானபூ⁴தம் ஸ்வர்க³ஸ்ய க³க³நாத்³ரிமிவோச்ச்²ரிதம் |
தம் விமானாவதரணம் கி³ரிம் மேருமிவாபரம் ||2-39-66
தஸ்யோத்தமே மஹாஷ்²ருங்கே³ பா⁴ஸ்வந்தௌ தை³வரூபிணௌ |
உத³யாஸ்தமயே ஸூர்யம் ஸோமம் ச ஜ்யோதிஷாம் பதிம் ||2-39-67
ஊர்மிமந்தம் ஸமுத்³ரம் ச அபாரத்³வீபபூ⁴ஷணம் |
ப்ரேக்ஷமாணௌ ஸுக²ம் தத்ர நகா³க்³ரே விசரிஷ்யத²꞉ ||2-39-68
ஷ்²ருங்க³ஸ்தௌ² தஸ்ய ஷை²லஸ்ய கோ³மந்தஸ்ய வனேசரௌ |
து³ர்க³யுத்³தே⁴ன தா⁴வந்தௌ ஜராஸந்த⁴ம் விஜேஷ்யத²꞉ ||2-39-69
தத்ர ஷை²லக³தௌ த்³ருஷ்ட்வா ப⁴வந்தௌ யுத்³த⁴து³ர்மதௌ³ |
ஆஸக்த꞉ ஷை²லயுத்³தே⁴ வை ஜராஸந்தோ⁴ ப⁴விஷ்யதி ||2-39-70
ப⁴வதோரபி யுத்³தே⁴ து ப்ரவ்ருத்தே தத்ர தா³ருணே |
ஆயுதை⁴꞉ ஸஹ ஸம்யோக³ம் பஷ்²யாமி ந சிராதி³வ ||2-39-71
Sஅங்க்³ராமஷ்²ச மஹான்க்ருஷ்ண நிர்தி³ஷ்டஸ்தத்ர தை³வதை꞉ |
யதூ³னாம் பார்தி²வாணாம் ச மாம்ஸஷோ²ணிதகர்த³ம꞉ ||2-39-72
தத்ர சக்ரம் ஹலம் சைவ க³தா³ம் கௌமோத³கீம் ததா² |
ஸௌனந்த³ம் முஸலம் சைவ வைஷ்ணவாந்யாயுதா⁴னி ச ||2-39-73
த³ர்ஷ²யிஷ்யந்தி ஸங்க்³ராமே பாஸ்யந்தி ச மஹீக்ஷிதாம் |
ருதி⁴ரம் காலயுக்தானாம் வபுர்பி⁴꞉ காலஸம்நிபை⁴꞉ ||2-39-74
ஸ சக்ரமுஸலோ நாம ஸங்க்³ராம꞉ க்ருஷ்ண விஷ்²ருத꞉ |
தை³வதைரிஹ நிர்தி³ஷ்ட꞉ காலஸ்யாதே³ஷ²ஸஞ்ஜ்ஞித꞉ ||2-39-75
தத்ர தே க்ருஷ்ண ஸங்க்³ராமே ஸுவ்யக்தம் வைஷ்ணவம் வபு꞉ |
த்³ரக்ஷ்யந்தி ரிபவ꞉ ஸர்வே ஸுராஷ்²ச ஸுரபா⁴வன ||2-30-76
தாம் ப⁴ஜஸ்வ க³தா³ம் க்ருஷ்ண சக்ரம் ச சிரவிஸ்ம்ருதம் |
ப⁴ஜஸ்வ ஸ்வேன ரூபேண ஸுராணாம் விஜயாய வை ||2-39-77
ப³லஷ்²சாயம் ஹதம் கோ⁴ரம் முஸலம் சாரிபே⁴த³னம் |
வதா⁴ய ஸுரஷ²த்ரூணாம் ப⁴ஜதாம்ˮல்லோகபா⁴வன꞉ ||2-39-78
ஏஷ தே ப்ரத²ம꞉ க்ருஷ்ண ஸங்க்³ராமோ பு⁴வி பார்தி²வை꞉ |
ப்ருதி²வ்யர்தே² ஸமாக்²யாதோ பா⁴ராவதரணே ஸுரை꞉ ||2-39-79
ஆயுதா⁴வாப்திரத்ரைவ வபுஷோ வைஷ்ணவஸ்ய ச |
லக்ஷ்ம்யாஷ்²ச தேஜஸஷ்²சைவ வ்யூஹானாம் ச விதா³ரணம் ||1-39-80
அத꞉ ப்ரப்⁴ருதி ஸங்க்³ராமோ த⁴ரண்யாம் ஷ²ஸ்த்ரமூர்ச்சி²த꞉ |
ப⁴விஷ்யதி மஹான் க்ருஷ்ண பா⁴ரதம் நாம வைஷ²ஸம் ||2-39-81
தத்³க³ச்ச² க்ருஷ்ண ஷை²லேந்த்³ரம் கோ³மந்தம் ச நகோ³த்தமம் |
ஜராஸந்த⁴ம்ருதே⁴ c꞉ஆபி விஜயஸ்த்வாமுபஸ்தி²த꞉ ||2-39-82
இத³ம் சைவாம்ருதப்ரக்²யம் ஹோமதே⁴னோ꞉ பயோம்ருதம் |
பீத்வா க³ச்ச²த ப⁴த்³ரம் வோ மயா(ஆ)தி³ஷ்டேன வர்த்மனா ||2-39-83
இதி ஷ்²ரீமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஷே² விஷ்ணுபர்வணி
ராமவக்யே ஏகோனசத்வாரிம்ஷோ²(அ)த்⁴யாய꞉
Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter
Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/vishnuparva/hv_2_39_mpr.html
##Harivamsa Maha Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 39 - Krishna and Balarama meet Parasurama
itranslated by K S Ramachandran, ramachandran_ksr@yahoo.ca,
August 4, 2008##
Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
----------------------------------------------------------------
atha ekonachatvAriMsho.adhyAyaH
jAmadagnyena rAmakR^iShNayoH sa~NgatiH
vaishampAyana uvAcha
vikadrostu vachaH shrutvA vasudevo mahAyashAH |
parituShTena manasa vachanaM chedamabravIt ||2-39-1
rAjA ShADguNyavaktA vai
rAjA mantrArthatattvavit |
satattvaM cha hitaM chaiva
kR^iShNoktaM kila dhImatA ||2-39-2
bhAShitA rAjadharmAshcha satyAshcha jagato hitAH |
vikadruNA yadushreShTha yaddhitaM tadvidhIyatAm ||2-39-3
etachChrutvA piturvAkyaM vikadroshcha mahAtmanaH|
vikadrostadvachastathyaM nishamya yadupu~NgavaH |
vAkyamuttamamekAgro babhAShe puruShottamaH ||2-39-4
bruvatAM vah shrutaM vAkyam hetutaH kramatastathA |
nyAyataH shAstratashchaiva daivaM chaivAnupashyatAm ||2-39-5
shrUyatAmuttaraM vAkyaM shrutvA cha parigR^ihyatAm |
nayena vyavahartavyaM pArthivena yathAkramam ||2-39-6
saMdhiM cha vigrahaM chaiva yAnamAsanameva cha |
dvaidhIbhAvaM saMshrayaM cha ShADguNyaM chintayetsadA ||2-39-7
balinaH sannikR^iShTe tu na stheyaM paNDitena vai |
apakrameddhi kAlaj~naH samartho yudddhamudvahet ||2-39-8
ahaM tAvatsahAryeNa muhUrte.asminprakAshite |
jIvitArthaM gamiShyAmi shaktimAnapyashaktavat ||2-39-9
tataH sahyAchalayutaM sahAryeNAhamakShayam |
AtmadvitIyaH shrImantam pravekShye dakShiNApatham ||2-39-10
karavIrapuraM chaiva ramyaM krau~nchapuraM tathA |
drakShyAvastatra sahitau gomantaM cha nagottamam ||2-39-11
AvayorgamanaM shrutvA jitakAshI sa pArthivaH |
apravishya purIM darpAdanusAraM kariShyati ||2-39-12
tataH sahyavaneShveva rAjA yAti sa sAnugaH |
AvayorgrahaNe chaiva nR^ipatiH prayatiShyati ||2-39-13
eShA naH shreyasI yAtrA bhaviShyati kulasya vai |
paurANAmatha puryAshcha deshasya cha sukhAvahA ||2-39-14
na cha shatroH paribhraShTA rAjAno vijigIShavaH |
pararAShTreShu mR^iShyanti mR^idhe shatroH kShayaM vinA ||2-39-15
evamuktvA tu tau vIrau kR^iShNasa~NkarShaNAvubhau |
prapedaturasaMbhrAntau dakShiNau dakShiNApatham ||2-39-16
tau tu rAShTrANi shatashashcharantau kAmarUpiNau |
dakShiNAM dishamAsthAya cheraturmArgagau sukham ||2-39-17
sahyapR^iShTheShu ramyeShu modamAnAvubhau tathA |
dakShiNApathagau vIrAvadhvAnaM samprapedatuH ||2-39-18
tau cha svalpena kAlena sahyAchalavibhUShitam |
karavIrapuraM prAptau svavaMshena vibhUShitam ||2-39-19
tau tatra gatvA veNAyA nadyAstIrAntamAshritam |
AsedatuH prarohADhyam nyagrodhaM tarupu~Ngavam ||2-39-20
adhastAttasya vR^ikShasya muniM dIptatapodhanam |
aMsAvasaktaparashuM jaTAvalkaladhAriNam ||2-39-21
gauramagnishikhAkAraM tejasA bhAskaropamam |
kShatrAntakaramakShobhyaM vapuShmantamivArNavam ||2-39-22
nyastasa~NkuchitAdhAnaM kAle hutahutAshanam |
klinnaM triShavaNAmbhobhirAdyam devaguruM yatha ||2-39-23
savatsAM dhenukAM shvetAM homadhukkAmadohanAm |
kShIrAraNiM karShamANaM mahendragirigocharam ||2-39-24
dadR^ishatustau sahitAvaparishrAntamavyayam |
bhArgavaM rAmamAsInaM mandarasthaM yathA ravim ||2-39-25
nyAyatastau tu taM dR^iShTvA pAdamUle kR^itAsanau |
vasudevasutau vIrau sadhiShNyAviva pAvakau ||2-39-26
kR^iShNastamR^iShishArdUlamuvAcha vadatAM varaH |
shlakShNaM madhurayA vAchA lokavR^ittAntakovidaH ||2-39-27
bhagava~njAmadagnyaM tvAmavagachChAmi bhArgavam |
rAmaM munInAmR^iShabhaM kShatriyANAM kulAntakam ||2-39-28
tvayA sAyakavegena kShipto bhArgava sAgaraH |
iShupAtena nagaraM kR^itaM shUrpArakaM tvayA ||2-39-29
dhanuH pa~nchashatAyAmamiShupa~nchashatochChrayam |
sahyasya cha niku~njeShu sphIto janapado mahAn || 2-39-30
atikramyodadhervelAmaparAnte niveshitaH |
tvayA tatkArtavIryasya sahasrabhujakAnanam ||2-39-31
ChinnaM parashunaikena smaratA nidhanaM pituH |
iyamadyApi rudhiraiH kShatriyANAM hatadviShAm ||2-39-32
snigdhaistvatparashUtsR^iShTaiH raktapa~NkA vasuMdharA |
raiNukeyam vijAne tvAM kShitau kShitiparoShaNam ||2-39-33
parashupragrahe yuktaM yathaiveha raNe tathA |
tadichChAvastvayA vipra ka~nchidarthamupashrutam ||2-39-34
uttaraM cha shrutArthena pratyuktamavisha~NkayA |
AvayormathurA nAma yamunAtIrashobhinI ||2-39-35
yAdavau svo munishreShTha yadi te shrutimAgatau |
vasudevo yadushreShThaH pitA nau hi dhR^itavrataH ||2-39-36
janmaprabhR^iti chaivAvAM vrajeShveva niyojitau |
tau svaH kaMsabhayAttatra sha~Nkitau parivarddhitau ||2-39-37
vayashcha prathamaM prAptau mathurAyAM praveshitau |
tAvAvAM vyutthitaM hatvA samAje kaMsamojasA ||2-39-38
pitaraM tasya tatraiva sthApayitvA janeshvaram |
svameva karma chArabdhau gavAM vyApArakArakau ||2-39-39
athAvayoH puraM roddhuM jarAsaMdho vyavasthitaH |
saMgrAmAnsubahUnkR^itvA labdhalakShAvapi svayam ||2-39-40
tataH svapurarakShArthaM prajAnAM cha dhR^itavrata |
akR^itArthAvanudyogau kartavyabalasAdhanau ||2-39-41
arathau pattinau yuddhe nistanutrau nirAyudhau |
jarAsaMdhodyamabhayAtpurAddvAveva niHsR^itau ||2-39-42
evamAvAmanuprAptau munishreShTha tavAntikam |
AvayormantramAtreNa kartumarhasi satkriyAm ||2-39-43
shrutvaitadbhArgavo rAmastayorvAkyamaninditam |
raiNukeyaH prativacho dharmasaMhitamabravIt ||2-39-44
aparAntAdahaM kR^iShNa saMpratIhAgataH prabho |
eka eva vinA shiShyairyuvayormantrakAraNAt ||2-39-45
vidito me vraje vAsastava padmanibhekShaNa |
dAnavAnAM vadhashchApi kaMsasyApi durAtmanaH ||2-39-46
vigrahaM cha jarAsaMdhe viditvA pruShottama |
tava sabhrAtR^ikasyeha saMprApto.asmi varAnana ||2-39-47
jAne tvAM kR^iShNa goptAraM jagataH prabhumavyayam |
devakAryArthasiddhyarthamabAlaM bAlatAM gatam ||2-39-48
na tvayAviditam ki~nchittriShu lokeShu vidyate |
tathApi bhaktimAtreNa shR^iNu vakShyAmi te vachaH ||2-39-49
pUrvajaistava govinda pUrvaM puramidaM kR^itam |
karavIrapuraM nAma rAShTraM chaiva niveshitam ||2-39-50
pure.asminnR^ipatiH kR^iShNa vAsudevo mahAyashAH |
shR^igAla iti vikhyAto nityaM paramakopanaH ||2-39-51
nR^ipeNa tena govinda tava vamshabhavA nR^ipAH |
dAyAdA nihatAH sarve vIradveShAnushAyinA ||2-39-52
aha~NkAraparo nityamajitAtmAtimatsarI |
rAjyaishvaryamadAviShTaH putreShvapi cha dAruNaH ||2-39-53
tanneha bhavataH sthAnaM rochate me narottama |
karavIrapurre ghore nityaM pArthivadUShite ||2-39-54
shrUyatAM kathayiShyAmi yatrobhau shatrubAdhanau |
jarAsaMdhaM balodagraM bhavantau yodhayiShyataH ||2-39-55
tIrtvA veNAmimAM puNyAM nadImadyaiva bAhubhiH |
viShayAnte nivAsAya giriM gachChAma durgamam ||2-39-56
ramyaM yaj~nagiriM nAma sahyasya praruhaM girim |
nivAsaM mAmsabhakShANAM chaurANAM ghorakarmaNAm ||2-39-57
nAnAdrumalatAyuktaM chitraM puShpitapAdapam |
proShye tatra nishAmekAM khaTvA~NgAM nAma nimnagAm ||2-39-58
bhadraM te saMtariShyAmo nikashopalabhUShaNAm |
ga~NgAprapAtapratimAM bhraShTAM cha mahato gireH ||2-39-59
tasyAH prapAtaM drakShyAma-
stApasAraNyabhUShaNam |
upabhujya tvimAnkAmA-
ngatvA tAndharaNIdharAn ||2-39-60
drakShyAmastatra tAnviprA-
~nChAmyato vai tapodhanAn |
raMyaM krau~nchapuraM nAma
gamihyAmaH purottmam ||2-39-61
vaMshajastatra te rAjA kR^iShNa dharmarataH sadA |
mahAkapiriti khyAto vanavAsyajanAdhipaH || 2-39-62
tamadR^iShTvaiva rAjAnaM nivAsAya gate.ahani |
tIrthamAnaDuhaM nAma tatrasthAH syAma saMgatAH ||2-39-63
tatashchyutA gamiShyAmaH sahyasya vivare girim |
gomantamiti vikhyAtaM naikashR^i~NgavibhUShitam ||2-39-64
khagataikamahAshR^i~NgaM durArohaM khagairapi |
vishrAmabhUtaM devAnAM jyotirbhirabhisaMvR^itam ||2-39-65
sopAnabhUtaM svargasya gaganAdrimivochChritam |
taM vimAnAvataraNaM giriM merumivAparam ||2-39-66
tasyottame mahAshR^i~Nge bhAsvantau daivarUpiNau |
udayAstamaye sUryaM somaM cha jyotiShAM patim ||2-39-67
UrmimantaM samudraM cha apAradvIpabhUShaNam |
prekShamANau sukhaM tatra nagAgre vichariShyathaH ||2-39-68
shR^i~Ngasthau tasya shailasya gomantasya vanecharau |
durgayuddhena dhAvantau jarAsaMdhaM vijeShyathaH ||2-39-69
tatra shailagatau dR^iShTvA bhavantau yuddhadurmadau |
AsaktaH shailayuddhe vai jarAsaMdho bhaviShyati ||2-39-70
bhavatorapi yuddhe tu pravR^itte tatra dAruNe |
AyudhaiH saha saMyogaM pashyAmi na chirAdiva ||2-39-71
Sa~NgrAmashcha mahAnkR^iShNa nirdiShTastatra daivataiH |
yadUnAM pArthivANAM cha mAmsashoNitakardamaH ||2-39-72
tatra chakraM halam chaiva gadAM kaumodakIM tathA |
saunandaM musalam chaiva vaiShNavAnyAyudhAni cha ||2-39-73
darshayiShyanti sa~NgrAme pAsyanti cha mahIkShitAm |
rudhiraM kAlayuktAnAM vapurbhiH kAlasaMnibhaiH ||2-39-74
sa chakramusalo nAma sa~NgrAmaH kR^iShNa vishrutaH |
daivatairiha nirdiShTaH kAlasyAdeshasaMj~nitaH ||2-39-75
tatra te kR^iShNa sa~NgrAme suvyaktaM vaiShNavaM vapuH |
drakShyanti ripavaH sarve surAshcha surabhAvana ||2-30-76
tAM bhajasva gadAM kR^iShNa chakraM cha chiravismR^itam |
bhajasva svena rUpeNa surANAM vijayAya vai ||2-39-77
balashchAyaM hataM ghoraM musalaM chAribhedanam |
vadhAya surashatrUNAM bhajatA.NllokabhAvanaH ||2-39-78
eSha te prathamaH kR^iShNa sa~NgrAmo bhuvi pArthivaiH |
pR^ithivyarthe samAkhyAto bhArAvataraNe suraiH ||2-39-79
AyudhAvAptiratraiva vapuSho vaiShNavasya cha |
lakShmyAshcha tejasashchaiva vyUhAnAM cha vidAraNam ||1-39-80
ataH prabhR^iti sa~NgrAmo dharaNyAM shastramUrchChitaH |
bhaviShyati mahAn kR^iShNa bhArataM nAma vaishasam ||2-39-81
tadgachCha kR^iShNa shailendraM gomantaM cha nagottamam |
jarAsaMdhamR^idhe cHApi vijayastvAmupasthitaH ||2-39-82
idaM chaivAmR^itaprakhyaM homadhenoH payo.mR^itam |
pItvA gachChata bhadraM vo mayA.a.adiShTena vartmanA ||2-39-83
iti shrImahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNi
rAmavakye ekonachatvAriMsho.adhyAyaH
| Previous | | English M.M.Dutt | | Tamil Translation | | Next |