அத² அஷ்டாவிம்ஷோ²(அ)த்⁴யாய꞉
கம்ஸஸ்ய ஜன்மாதி³வ்ருத்தம்
வைஷ²ம்பாயன உவாச
ஸ சிந்தயித்வா த⁴னுஷோ ப⁴ங்க³ம் போ⁴ஜவிவர்த⁴ன꞉ |
ப³பூ⁴வ விமனா ராஜா சிந்தயன்ப்⁴ருஷ²து³꞉கி²த꞉ ||2-28-1
கத²ம் பா³லோ விக³தபீ⁴ரவமத்ய மஹாப³லம் |
ப்ரேக்ஷமாணஸ்து புருஷைர்த⁴னுர்ப⁴ங்க்த்வா விநிர்க³த꞉ ||2-28-2
யஸ்யார்தே² தா³ருணம் கர்ம க்ருதம் லோகவிக³ர்ஹிதம் |
பித்ருஸ்வஸ்ராத்மஜான்வீரான்ஷடே³வாஹம் ந்யபோத²யம் ||2-28-3
தை³வம் புருஷகாரேண ந ஷ²க்யமதிவர்திதும் |
நாரதோ³க்தம் ச வசனம் நூனம் மஹ்யமுபஸ்தி²தம் ||2-28-4
ஏவம் ராஜா விசிந்த்யாத² நிஷ்க்ரம்ய ஸ்வக்³ருஹோத்தமாத் |
ப்ரேக்ஷாகா³ரம் ஜகா³மாஷு² மஞ்சாநாமவலோகக꞉ ||2-28-5
ஸ த்³ருஷ்ட்வா ஸர்வநிர்முக்தம் ப்ரேக்ஷாகா³ரம் ந்ருபோத்தம꞉ |
ஷ்²ரேணீனாம் த்³ருட⁴நிர்யுக்தைர்மஞ்சவாடைர்நிரந்தரம் ||2-28-6
ஸோத்தமாகா³ரயுக்தாபி⁴ர்வலபீ⁴பி⁴ர்விபூ⁴ஷிதம் |
ச²தீ³பி⁴꞉ ஸம்ப்ரவ்ருத்³தா⁴பி⁴ரேகஸ்தம்பை⁴ர்விபூ⁴ஷிதம் ||2-28-7
ஸர்வத꞉ ஸாரநிர்வ்யூஹம் ஸ்வாயதம் ஸுப்ரதிஷ்டி²தம் |
உத³க்³ராக்லிஷ்டஸுக்லிஷ்டம் மஞ்சாரோஹணமுத்தமம் ||2-28-8
ந்ருபாஸனபரிக்ஷிப்தம் ஸஞ்சாரபத²ஸஞ்குலம் |
ச²ன்னம் தத்³வேதி³காபி⁴ஷ்²ச மானுஷௌக⁴ப⁴ரக்ஷமம் ||2-28-9
ஸ த்³ருஷ்ட்வா பூ⁴ஷிதம் ரங்க³மாஜ்ஞாபயத பு³த்³தி⁴மான் |
ஷ்²வ꞉ ஸசித்ரா꞉ ஸமால்யாஷ்²ச ஸபதாகாஸ்ததை²வ ச ||2-28-10
ஸுவாஸிதா வபுஷ்மந்த உபனீதோத்தரச்ச²தா³꞉ |
க்ரியந்தாம் மஞ்சவாடாஷ்²ச வலப்⁴யோ வீத²யஸ்ததா² ||2-28-11
ரங்க³வாடே கரீஷஸ்ய கல்ப்யந்தாம் ராஷ²யோ(அ)வ்யயா꞉ |
படாஸ்தரணஷோ²பா⁴ஷ்²ச வலயஷ்²சானுரூபத꞉ ||2-28-12
ஸ்தா²ப்யந்தாம் ஸுனிகா²தாஷ்²ச பானகும்பா⁴ யதா²க்ரமம் |
உத³பா⁴ரஸஹா꞉ ஸர்வே ஸகாஞ்சனக⁴டோத்தமா꞉ ||2-28-13
வலயஷ்²cஓபகல்ப்யந்தாம் கஷாயாஷ்²சைவ கும்ப⁴ஷ²꞉ |
ப்ராஷ்²னிகாஷ்²ச நிமந்த்ர்யந்தாம் ஷ்²ரேண்யஷ்²ச ஸபுரோக³மா꞉ ||2-28-14
ஆஜ்ஞா ச தே³யா மல்லானாம் ப்ரேக்ஷகாணாம் ததை²வ ச |
ஸமாஜே மஞ்சவாடாஷ்²ச கல்ப்யந்தாம் ஸூபகல்பிதா꞉ ||2-28-15
ஏவமாஜ்ஞாப்ய ராஜா ஸ ஸமாஜவிதி⁴முத்தமம் |
ஸமாஜவாடாந்நிஷ்க்ரம்ய விவேஷ² ஸ்வம் நிவேஷ²னம் ||2-28-16
ஆஹ்வானம் தத்ர ஸஞ்சக்ரே தஸ்ய மல்லத்³வயஸ்ய வை |
சாணூரஸ்யாப்ரமேயஸ்ய முஷ்டிகஸ்ய ததை²வ ச ||2-28-17
தௌ து மல்லௌ மஹாவீர்யௌ ப³லினௌ பா³ஹுஷா²லினௌ |
கம்ஸஸ்யாஜ்ஞாம் புரஸ்க்ருத்ய ஹ்ருஷ்டௌ விவிஷ²துஸ்ததா³ ||2-26-18
தௌ ஸமீபக³தௌ த்³ருஷ்ட்வா மல்லௌ ஜக³தி விஷ்²ருதௌ |
உவாச கம்ஸோ ந்ருபதி꞉ ஸோபந்யாஸமித³ம் வச꞉ ||2-28-19
ப⁴வந்தௌ மம விக்²யாதௌ மல்லௌ வீரத்⁴வஜோச்ச்²ரிதௌ |
பூஜிதௌ ச யதா²ந்யாயம் ஸத்காரார்ஹௌ விஷே²ஷத꞉ ||2-28-20
தன்மத்தோ யதி³ ஸத்கார꞉ ஸ்மர்யதே ஸுக்ருதானி ச |
கர்தவ்யம் மே மஹத்கர்ம ப⁴வத்³ப்⁴யாம் ஸ்வேன தேஜஸா ||2-28-21
யாவேதௌ மம ஸம்வ்ருத்³தௌ⁴ வ்ரஜே கோ³பாலகாவுபௌ⁴ |
ஸங்கர்ஷணஷ்²ச க்ருஷ்ணஷ்²ச பா³லாவபி ஜிதஷ்²ரமௌ ||2-28-22
ஏதௌ ரங்க³க³தௌ யுத்³தே⁴ யுத்³த்⁴யமானௌ வனேசரௌ |
நிபாதானந்தரம் ஷீ²க்⁴ரம் ஹந்தவ்யௌ நாத்ர ஸம்ஷ²ய꞉ ||2-28-23
பா³லாவிமௌ ஸுசபலாவக்ரியாவிதி ஸர்வதா² |
நாவஜ்ஞா தத்ர கர்தவ்யா கர்தவ்யோ யத்ன ஏவ ஹி ||2-28-24
தாப்⁴யாம் யுதி⁴ நிரஸ்தாப்⁴யாம் கோ³பாப்⁴யாம் ரங்க³ஸந்நிதௌ⁴ |
ஆயத்யாம் ச ததா³த்வே ச ஷ்²ரேயோ மம ப⁴விஷ்யதி ||2-28-25
ந்ருபதே꞉ ஸ்னேஹஸம்யுக்தைர்வசோபி⁴ர்ஹ்ருஷ்டமானஸௌ |
ஊசதுர்யுத்³த⁴ஸம்மத்தௌ மல்லௌ சாணூரமுஷ்டிகௌ ||2-28-26
யத்³யாவயோஸ்தௌ ப்ரமுகே² ஸ்தா²ஸ்யேதே கோ³பகில்பி³ஷௌ |
ஹதாவித்யேவ மந்தவ்யௌ ப்ரேதரூபௌ தபஸ்வினௌ ||2-28-27
யத்³யாவாம் ப்ரதியோத்ஸ்யேதே தாவரிஷ்டபரிப்லுதௌ |
ஆவாப்⁴யாம் ரோஷயுக்தாப்⁴யாம் ப்ரமுகே² தௌ வனே சரௌ ||2-28-28
ஏவம் வாக்³விஷமுத்ஸ்ருஜ்ய தாவுபௌ⁴ மல்லபுங்க³வௌ |
அனுஜ்ஞாதௌ நரேந்த்³ரேண ஸ்வே க்³ருஹே தௌ ப்ரஜக்³மது꞉ ||2-28-29
மஹாமாத்ரம் தத꞉ கம்ஸோ ப³பா⁴ஷே ஹஸ்திஜீவினம் |
ஹஸ்தீ குவலயாபீட³꞉ ஸமாஜத்³வாரி திஷ்ட²து || 2-28-30
ப³லவான்மத³லோலாக்ஷஷ்²சபல꞉ க்ரோத⁴னோ ந்ருஷு |
தா³னோத்கடகடஷ்²சண்ட³꞉ ப்ரதிவாரணரோஷண꞉ ||2-28-31
ஸ ஸம்நோத³யிதவ்யஸ்தே தாவுத்³தி³ஷ்²ய வனௌகஸௌ |
வஸுதே³வஸுதௌ வீரௌ யதா² ஸ்யாதாம் க³தாயுஷௌ ||2-28-32
த்வயா சைவ க³ஜேந்த்³ரேணா யதி³ தௌ கோ³ஷ்ட²ஜீவினௌ |
ப⁴வேதாம் பதிதௌ ரங்கே³ பஷ்²யேயமஹமுத்கடௌ ||2-28-33
ததஸ்தௌ பதிதௌ த்³ருஷ்ட்வா வஸுதே³வ꞉ ஸபா³ந்த⁴வ꞉
சி²ன்னமூலோ நிராலம்ப³꞉ ஸபா⁴ர்யோ வினஷி²ஷ்யதி ||2-28-34
யே சேமே யாத³வா மூர்கா²꞉ ஸர்வே க்ருஷ்ணபராயணா꞉ |
வினஷி²ஷ்யந்தி ச்சி²ந்ந்நாஷா² த்³ருஷ்ட்வா க்ருஷ்ணம் நிபாதிதம் ||2-28-35
ஏதௌ ஹத்வா க³ஜேந்த்³ரேண மல்லைர்வா ஸ்வயமேவ வா |
புரீம் நிர்யாத³வீம் க்ருத்வா விசரிஷ்யாம்யஹம் ஸுகீ² ||2-28-36
பிதா ஹி மே பரித்யக்தோ யாத³வானாம் குலோத்³வஹ꞉ |
ஷே²ஷாஷ்²ச மே பரித்யக்தா யாத³வா꞉ க்ருஷ்ணபக்ஷிண꞉ ||2-28-37
ந சாஹமுக்³ரஸேனேன ஜாத꞉ கில ஸுதார்தி²னா |
மானுஷேணால்பவீர்யேண யதா² மாமாஹ நாரத³꞉ ||2-28-38
மஹாமாத்ர உவாச
கத²முக்தம் நாரதே³ன ராஜந்தே³வர்ஷிணா புரா |
ஆஷ்²சர்ய்மேதத்கதி²தம் த்வத்த꞉ ஷ்²ருதமரிந்த³ம ||2-28-39
கத²மன்யேன ஜாதஸ்த்வமுக்³ரஸேனாத்பிதுர்வினா |
தவ மாத்ரா கத²ம் ராஜன்க்ருதம் கர்மேத³மீத்³ருஷ²ம் ||2-28-40
அன்யாபி ப்ராக்ருதா நாரீ ந குர்யாச்ச ஜுகு³ப்ஸிதம் |
விஸ்தரம் ஷ்²ரோதுமிச்சா²மி ஹ்யேதத்கௌதூஹலம் ஹி மே ||2-28-41
கம்ஸ உவாச
யதா² கதி²தவான்விப்ரோ மஹர்ஷிர்நாரத³꞉ ப்ரபு⁴꞉ |
ததா²ஹம் ஸம்ப்ரவக்ஷ்யாமி யதி³ தே ஷ்²ரவணே மதி꞉ ||2-28-42
ஆக³த꞉ ஷ²க்ரஸத³னாத்ஸ வை ஷ²க்ரஸகோ² முனி꞉ |
சந்த்³ராம்ஷு²ஷு²க்லவஸனோ ஜடாமண்ட³லமுத்³வஹன் ||2-28-43
க்ருஷ்ணாஜினோத்தரீயேண ருக்மயஜ்ஞோபவீதவான் |
த³ண்டீ³ கமண்ட³லுத⁴ர꞉ ப்ரஜாபதிரிவாபர꞉ ||2-28-44
கா³தா சதுர்ணாம் வேதா³னாம் வித்³வான்கா³ந்த⁴ர்வவேத³வித் |
ஸ நாரதோ³(அ)த² தே³வர்ஷிர்ப்³ரஹ்மலோகசரோ(அ)வ்யய꞉ ||2-8-45
தமாக³தம்ருஷிம் த்³ருஷ்ட்வா பூஜயித்வா யதா²விதி⁴ |
பாத்³யார்க⁴மாஸனம் த³த்த்வா ஸம்ப்ரவேஷ்²யோபவிஷ்²ய ஹ ||2-28-46
ஸுகோ²பவிஷ்டோ(அ)த² முனி꞉ ப்ருஷ்ட்வா ச குஷ²லம் மம |
உவாச ச ப்ரீதமனா தே³வர்ஷிர்பா⁴விதாத்மவான் ||2-28-47
நாரத³ உவாச
பூஜிதோ(அ)ஹம் த்வயா வீர விதி⁴த்³ருஷ்டேன கர்மணா |
இத³மேகம் மம வச꞉ ஷ்²ரூயதாம் ப்ரதிக்³ருஹ்யதாம் ||2-28-48
க³தோ(அ)ஹம் தே³வஸத³னம் ஸௌவர்ணம் மேருபர்வதம் |
ஸோ(அ)ஹம் கதா³சித்³தே³வானாம் ஸமாஜே மேருமூர்த⁴னி ||2-28-49
தத்ர மந்த்ர்யதாமேவம் தே³வதானாம் மயா ஷ்²ருத꞉ |
ப⁴வத꞉ ஸானுக³ஸ்யைவ வதோ⁴பாய꞉ ஸுதா³ருண꞉ ||2-28-50
தத்ர யோ தே³வகீக³ர்போ⁴ விஷ்ணுர்லோகநமஸ்க்^இத꞉ |
யோ(அ)ஸ்யா க³ர்போ⁴(அ)ஷ்டம꞉ கம்ஸ ஸ தே ம்ருத்யுர்ப⁴விஷ்யதி ||2-28-51
தே³வானாம் ஸ து ஸர்வஸ்வம் த்ரிதி³வஸ்ய க³திஷ்²ச ஸ꞉ |
பரம் ரஹஸ்யம் தே³வானாம் ஸ தே ம்ருத்யுர்ப⁴விஷ்யதி ||2-28-52
யத்னஷ்²ச க்ரியதாம் கம்ஸ க³ர்பா⁴ணாம் பாதனம் ப்ரதி |
நாவஜ்ஞா ரிபவே கார்யா து³ர்ப³லே ஸ்வஜனே(அ)பி வா ||2-28-53
ந சாயமுக்³ரஸேன꞉ ஸ பிதா தவ மஹாப³ல꞉ |
த்³ருமிலோ நாம தேஜஸ்வீ ஸௌப⁴ஸ்ய பதிரூர்ஜித꞉ ||2-28-54
ஷ்²ருத்வாஹம் தத்³வசஸ்தஸ்ய கிஞ்சித்³ரோஷஸமன்வித꞉ |
பூ⁴யோ(அ)ப்ருச்ச²ம் கத²ம் ப்³ரஹ்மந்த்³ருமிலோ நாம தா³னவ꞉ ||2-28-55
மம மாத்ரா கத²ம் தஸ்ய ப்³ரூஹி விப்ர ஸமாக³ம꞉ |
ஏததி³ச்சா²ம்யஹம் ஷ்²ரோதும் விஸ்தரேண தபோத⁴ன ||2-28-56
நாரத³ உவாச
ஹந்த தே கத²யிஷ்யாமி ஷ்²ருணு ராஜன்யதா²ர்த²த꞉ |
த்³ருமிலஸ்ய ச மாத்ரா தே ஸம்வாத³ம் ச ஸமாக³மம் ||2-28-57
ஸுயாமுனம் நாம நக³ம் தவ மாத ரஜஸ்வலா |
ப்ரேக்ஷிதும் ஸஹிதா ஸ்த்ரீபி⁴ர்க³தா வை ஸா குதூஹலாத் ||2-28-58
ஸா தத்ர ரமணீயேஷு ருசிரத்³ருமஸானுஷு |
சசார நக³ஷ்²ருங்கே³ஷு கந்த³ரேஷு நதீ³ஷு ச ||2-28-59
கின்னரோத்³கீ³தமது⁴ரா꞉ ப்ரதிஷ்²ருத்யபி⁴நாதி³தா꞉ |
ஷ்²ருண்வந்தீ காமஜனநீர்வாச꞉ ஷ்²ரோத்ர்ஸுகா²வஹா꞉ |2-68-60
ப³ர்ஹிணாம் சைவ விருதம் க²கா³னாம் ச விகூஜிதம் |
அபீ⁴க்ஷ்ணமபி⁴ஷ்²ருண்வந்தீ ஸ்த்ரீத⁴ர்மமபி⁴ரோசயத் ||2-28-61
ஏதஸ்மின்னந்தரே வாயுர்வனராஜிவிநி꞉ஸ்ருத꞉ |
ஹ்ருத்³ய꞉ குஸுமக³ந்தா⁴ட்⁴யோ வவௌ மன்மத²போ³த⁴ன꞉ ||2-28-62
த்³விரேபா²ப⁴ரணாஷ்²சைவ கத³ம்பா³ வாயுக⁴ட்டிதா꞉ |
முமுசுர்க³ந்த⁴மதி⁴கம் ஸந்ததாஸாரமூர்சி²தா꞉ ||2-28-63
கேஸரா꞉ புஷ்பவர்ஷைஷ்²ச வவ்ருஷுர்மத³போ³த⁴னா꞉ |
நீபா தீ³பா இவாபா⁴ந்தி புஷ்பகண்டகதா⁴ரிண꞉ ||2-28-64
மஹீ நவத்ருணச்ச²ன்னா ஷ²க்ரகோ³பவிபூ⁴ஷிதா |
யௌவனஸ்தே²வ வனிதா ஸ்வம் த³தா⁴ரார்தவம் வபு꞉ ||2-28-65
அத² ஸௌப⁴பதி꞉ ஷ்²ரீமாந்த்³ருமிலோ நாம தா³னவ꞉ |
ப⁴விஷ்யத்³தை³வயோகே³ன விதா⁴த்ரா தத்ர நீயதே ||2-28-66
காமகே³ன ரதே²நாஷு² தருணாதி³த்யவர்சஸா |
யத்³ருச்ச²யா க³தஸ்தத்ர ஸுயாமுனதி³த்³ருக்ஷயா ||2-28-67
விஹாயஸா காமக³மோ மனஸோ(அ)ப்யாஷு²கா³மினா |
ஸ தம் ப்ராப்ய பர்வதேந்த்³ரமவதீர்ய ரதோ²த்தமாத் ||2-28-68
பர்வதோபவனே ந்யஸ்ய ரத²ம் பரரதா²ருஜம் |
அதா²ஸௌ ஸூதஸஹிதஷ்²சசார நக³மூர்த⁴னி ||2-28-69
ததோ ப³ஹூன்யபஷ்²யேதாம் கானனானி வனானி ச |
ஸர்வர்துகு³ணஸம்பன்னம் நந்த³னஸ்யேவ கானனம் ||2-28-70
சேரதுர்னக³ஷ்²ருங்கே³ஷு கந்த³ரேஷு நதீ³ஷு ச |
நானாதா⁴துபினத்³தை⁴ஷ்²ச ஷ்²ருங்கை³ர்ப³ஹுபி⁴ருச்ச்²ரிதை꞉ ||2-28-71
நாநாரத்னவிசித்ரேஷு காஞ்சனாஞ்ஜனராஜதான் |
நானாகுஸுமக³ந்தா⁴ட்⁴யான்னானாஸத்த்வகு³ணைர்யுதான் ||2-28-72
நாநாத்³விஜக³ணைஸ்துஷ்டான்னானாபுஷ்பப²லத்³ருமான் |
நானௌஷதி⁴ஸமாயுக்தாந்ருஷிஸித்³தா⁴னுஸேவிதான் ||2-28-73
வித்³யாத⁴ரான்கிம்புருஷாந்ருக்ஷவானரராக்ஷஸான் |
ஸிம்ஹான்வ்யாக்⁴ரான்வராஹாம்ஷ்²ச மஹிஷாஞ்ச²ரபா⁴ஞ்ச²ஷா²ன் ||2-28-74
ஸ்ருமராம்ஷ்²சமரான்ன்யங்கூன்மாதங்கா³ன்யக்ஷராக்ஷஸான் |
ஏவம் ப³ஹுவிதா⁴ன்பஷ்²யம்ஷ்²சரமாணோ நகோ³த்தமம் || 2-28-75
தூ³ராத்³த³த³ர்ஷ² ந்ருபதிர்தே³வீம் தே³வஸுதோபமாம் |
க்ரீட³மானாம் ஸகீ²பி⁴ஷ்²ச புஷ்பம் சைவ விசின்வதீம் ||2-28-76
ததஷ்²சரந்தீம் ஸுஷ்²ரோணீம் ஸகீ²பி⁴꞉ ஸஹ ஸம்வ்ருதாம் ||
த்³ருஷ்ட்வா ஸௌப⁴பதிர்தூ³ராத்³விஸ்மயன்ஸூதமப்³ரவீத் ||2-28-77
கஸ்யேயம் ம்ருக³ஷா²வாக்ஷீ வனாந்தரவிசாரிணீ |
ரூபௌதா³ர்யகு³ணோபேதா மன்மத²ஸ்ய ரதிர்யதா² ||2-28-78
ஷ²சீ வ புருஹூதஸ்ய உதாஹோ வா திலோத்தமா |
நாராயணோரும் நிர்பி⁴த்³ய ஸம்பூ⁴தா வரவர்ணினீ |
ஐலஸ்ய த³யிதா தே³வீ யோஷித்³ரத்னம் கிமுர்வஷீ² ||2-28-79
க்ஷீரார்ணவே மத்²யமானே ஸுராஸுரக³ணை꞉ ஸஹ |
மந்தா²னம் மந்த³ரம் க்ருத்வாம்ருதார்த²மிதி ந꞉ ஷ்²ருதம் ||2-28-80
ததோ(அ)ம்ருதாத்ஸமுத்தஸ்தௌ² தே³வீ ஷ்²ரீர்லோகபா⁴வினீ |
நாராயணாங்கலுலிதா கிம் ஷ்²ரீரேஷா வராங்க³னா ||2-28-81
நீலமேகா⁴ந்தரக³தா த்³யோதயந்த்யசிரப்ரபா⁴ |
ததா² யோஷித்³க³ணான்மத்⁴யே ரூபம் ப்ரத்³யோதயத்³வனம் ||2-28-82
அதீவ ஸுகுமாராங்கீ³ ஸுப்ரபே⁴ந்து³னிபா⁴னனா |
த்³ருஷ்ட்வா ரூபமனிந்த்³யாங்க்³யா விப்⁴ராந்தோ வ்யாகுலேந்த்³ரிய꞉ ||2-28-83
காமஸ்ய வஷ²மாபன்னோ மனோ விஹ்வலதீவ மே |
ப்⁴ருஷ²ம் க்ருந்ததி மே(அ)ங்கா³னி ஸாயகை꞉ குஸுமாயுத⁴꞉ ||2-28-84
பி⁴த்த்வா ஹ்ருதி³ ஷ²ரான்பஞ்ச நிர்த³யம் ஹந்தி மே மன꞉ |
ஹ்ருத³யாக்³நிர்வர்த⁴யதி ஆஜ்யஸிக்த இவானல꞉ |
கத²மத்³ய ப⁴வேத்கார்யம் ஷ²மார்த²ம் மன்மதா²க்³னினா ||2-28-85
கேனோபாயேன கிம் குர்மோ ப⁴ஜேன்மாம் மத்தகா³மினீ |
ஏவம் ப³ஹு சிந்தயானோ நோபலப்⁴ய ச தா³னவ꞉ ||2-28-86
ஸூதமாஹ முஹூர்தம் து திஷ்ட²ஸ்வ த்வமிஹானக⁴ |
அஹம் யாஸ்யாமி தாம் த்³ரஷ்டும் கஸ்யேயமிதி யோஷிதம் ||2-28-87
ப்ரதீக்ஷமாணஸ்திஷ்ட²ஸ்வ யாவதா³க³மனம் மம |
ஷ்²ருத்வா து வசனம் தஸ்ய ததா²ஸ்த்விதி வசோ(அ)ப்³ரவீத் ||2-28-88
ஏவமுக்த்வா தா³னவேந்த்³ரோ க³மனாய மனோ த³தே⁴ |
வார்யுபஸ்ப்ருஷ்²ய ப³லவாந்த்⁴யானமேவான்வசிந்தயத் ||2-28-89
முஹூர்தம் த்⁴யானமாத்ரேண த்³ருஷ்டம் ஜ்ஞானப³லாத்தத꞉ |
உக்³ரஸேனஸ்ய பத்நீதி ஜ்ஞாத்வா ஹர்ஷமுபாக³த꞉ ||2-28-90
உக்³ரஸேனஸ்ய ரூபம் வை க்ருத்வா ஸ்வம் பரிவர்த்ய ஸ꞉ |
உபாஸர்பன்மஹாபா³ஹு꞉ ப்ரஹஸந்தா³னவேஷ்²வர꞉ ||2-28-91
ஸ்மயமானஷ்²ச ஷ²னகைர்ஜக்³ராஹாமிதவீர்யவான் |
உக்³ரஸேனஸ்ய ரூபேண மாதரம் தே வ்யத⁴ர்ஷயத் ||2-28-92
ஸா பதிஸ்னிக்³த⁴ஹ்ருத³யா தம் பா⁴வேனோபஸர்பதீ |
ஷ²ங்கிதா சாப⁴வத்பஷ்²சாத்தஸ்ய கௌ³ரவத³ர்ஷ²னாத் ||2-28-93
ஸா தமாஹோத்தி²தா பீ⁴தா ந த்வம் மம பதிர்த்⁴ருவம் |
கஸ்ய த்வம் விக்ருதாசாரோ யேனாஸ்மி மலினீக்ருதா ||2-28-94
ஏகப⁴ர்த்ருவ்ரதமித³ம் மம ஸந்தூ³ஷிதம் த்வயா |
பத்யுர்மே ரூபமாஸ்தா²ய நீச நீசேன கர்மணா ||2-28-95
கிம் மாம் வக்ஷ்யந்தி ருஷிதா பா³ந்த⁴வா꞉ குலபாம்ஸனீம் |
ஜுகு³ப்ஸிதா ச வத்ஸ்யாமி பதிபக்ஷைர்நிராக்ருதா ||2-28-96
தி⁴க்த்வாமீத்³ருஷ²மக்ஷாந்தம் து³ஷ்குலம் வ்யுத்தி²தேந்த்³ரியம் |
அவிஷ்²வாஸ்யமனாயுஷ்யம் பரதா³ராபி⁴மர்ஷ²னம் || 2-28-97
ஸ தாமாஹ ப்ரஸஜ்ஜந்தீம் க்ஷிப்த꞉ க்ரோதே⁴ன தா³னவ꞉ |
அஹம் வை த்³ருமிலோ நாம ஸௌப⁴ஸ்ய பதிரூர்ஜித꞉ ||2-28-98
கிம் மாம் க்ஷிபஸி ரோஷேண மூதே⁴ பண்டி³தமானினி |
மானுஷம் பதிமாஷ்²ரித்ய நீசம் ம்ருத்யுவஷே² ஸ்தி²தம் ||2-28-99
வ்யபி⁴சாரான்ன து³ஷ்யந்தி ஸ்த்ரிய꞉ ஸ்த்ரீமாநக³ர்விதே |
ந ஹ்யாஸாம் நியதா பு³த்³தி⁴ர்மானுஷீணாம் விஷே²ஷத꞉ ||2-28-100
ஷ்²ரூயந்தே ஹி ஸ்த்ரியோ ப³ஹ்வ்யோ வ்யபி⁴சாரவ்யதிக்ரமை꞉ |
ப்ரஸூதா தே³வஸங்காஷா²ன்புத்ராந்நிஷ்²சலவிக்ரமான் ||2-28-101
அதீவ ஹி த்வம் ஸ்த்ரீலோகே பதித⁴ர்மவதீ ஸதீ |
ஷு²த்³த⁴கேஷா²ன்விது⁴ன்வந்தீ பா⁴ஷஸே யத்³யதி³ச்ச²ஸி ||2-28-102
கஸ்ய த்வமிதி யச்சாஹம் த்வயோக்தோ மத்தகாஷி²னி |
கம்ஸஸ்தஸ்மாத்³ரிபுத்⁴வம்ஸீ தவ புத்ரோ ப⁴விஷ்யதி ||2-28-103
ஸா ஸரோஷா புனர்பூ⁴த்வா நிந்த³ந்தீ தஸ்ய தம் வரம் |
உவாச வ்யதி²தா தே³வீ தா³னவம் த்⁴ருஷ்டவாதி³னம் ||2-28-104
தி⁴க்தே வ்ரூத்தம் ஸுது³ர்வ்ருத்த ய꞉ ஸர்வா நிந்த³ஸி ஸ்த்ரிய꞉ |
ஸந்தி ஸ்த்ரியோ நீசவ்ருத்தா꞉ ஸந்தி சைவ பதிவ்ரதா꞉ ||2-28-105
யாஸ்த்வேகபத்ன்ய꞉ ஷ்²ரூயந்தே(அ)ருந்த⁴தீப்ரமுகா²꞉ ஸ்த்ரிய꞉ |
த்⁴ருதா யாபி⁴꞉ ப்ரஜா꞉ ஸர்வா லோகாஷ்²சைவ குலாத⁴ம ||2-28-106
யஸ்த்வயா மம புத்ரோ வை த³த்தோ வ்ருத்தவிநாஷ²ன꞉ |
ந மே ப³ஹுமதஸ்த்வேஷ ஷ்²ருணு சாபி யது³ச்யதே ||2-28-107
உத்பத்ஸ்யதி புமாந்நீச꞉ பதிவம்ஷே² மமாத்³ய ய꞉ |
ப⁴விஷ்யதி ஸ தே ம்ருத்யுர் யஷ்²ச த³த்தஸ்த்வயா ஸுத꞉ ||2-28-108
த்³ருமிலஸ்த்வேவமுக்தஸ்து ஜகா³மாகாஷ²மேவ து |
தேனைவ ரத²முக்²யேன தி³வ்யேனாப்ரதிகா³மினா ||2-28-109
ஜகா³ம ச புரீம் தீ³னா மாதா தத³ஹரேவ தே |
மாமேவமுக்த்வா ப⁴க³வாந்நாரதோ³ முநிஸத்தம꞉ ||2-28-110
தீ³ப்யமானஸ்தபோவீர்யாத்ஸாக்ஷாத³க்³நிரிவ ஜ்வலன் |
வல்லகீம் வாத்³யமானோ ஹி ஸப்தஸ்வரவிமூர்ச்சி²தாம் ||2-28-111
கா³யனோ லக்ஷ்யவீதீ²ம் ஸ ஜகா³ம ப்³ரஹ்மணோ(அ)ந்திகம் |
ஷ்²ருணுஷ்வேத³ம் மஹாமாத்ர நிபோ³த⁴ வசனம் மம ||2-28-112
தத்²யம் சோக்தம் நாரதே³ன த்ரைலோக்யஜ்ஞேன தீ⁴மதா |
அலம் ப³லேன வீர்யேணானயேன வினயேன ச ||2-28-113
ப்ரமாணைர்வாபி வீர்யேண தேஜஸா விக்ரமேண ச |
ஸத்யேன சைவ தா³னேன நான்யோ(அ)ஸ்தி ஸத்³ருஷ²꞉ புமான் ||2-28-114
விதி³த்வா ஸர்வமாத்மானம் வசனம் ஷ²த்³த³தா⁴ம்யஹம் |
க்ஷேத்ரஜோ(அ)ஹம் ஸுதஸ்தஸ்ய உக்³ரஸேனஸ்ய ஹஸ்திப ||2-28-115
மாதாபித்ருப்⁴யாம் ஸந்த்யக்த꞉ ஸ்தா²பித꞉ ஸ்வேன தேஜஸா |
உபா⁴ப்⁴யாமபி வித்³விஷ்டோ பா³ந்த⁴வைஷ்²ச விஷே²ஷத꞉ ||2-18-116
ஏதானபி ஹநிஷ்யாமி யாத்³வான்க்ருஷ்ணபக்ஷிண꞉ |
ததி³மௌ கா⁴தயித்வா து ஹஸ்தினா கோ³பகில்பி³ஷௌ ||2-28-117
தத்³க³ச்ச² க³ஜமாருஹ்ய ஸாங்குஷ²ப்ராஸதோமர꞉ |
ஸ்தி²ரோ ப⁴வ மஹாமாத்ர ஸமாஜத்³வாரி மா சிரம் ||2-28-118
இதி ஸ்ரிமஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஷே² விஷ்ணுபர்வணி
கம்ஸவாக்யே(அ)ஷ்டாவிம்ஷோ²(அ)த்⁴யாய꞉
Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter
Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/vishnuparva/hv_2_28_mpr.html
## Harivamsa Maha Puranam - Part 2 - Vishnu Parva
Chapter 28 - NArrations about Kamsa's birth, etc
Itranslated by K S Ramachandran, ramachandran_ksr@yahoo.ca, June 19, 2008##
Further proof-read by Gilles Schaufelberger schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath harindranath_a @ yahoo.com
----------------------------------------------------------------
atha aShTAviMsho.adhyAyaH
kaMsasya janmAdivR^ittam
vaishampAyana uvAcha
sa chintayitvA dhanuSho bha~NgaM bhojavivardhanaH |
babhUva vimanA rAjA chintayanbhR^ishaduHkhitaH ||2-28-1
kathaM bAlo vigatabhIravamatya mahAbalam |
prekShamANastu puruShairdhanurbha~NktvA vinirgataH ||2-28-2
yasyArthe dAruNaM karma kR^itaM lokavigarhitam |
pitR^isvasrAtmajAnvIrAnShaDevAhaM nyapothayam ||2-28-3
daivaM puruShakAreNa na shakyamativartitum |
nAradoktaM cha vachanaM nUnaM mahyamupasthitam ||2-28-4
evaM rAjA vichintyAtha niShkramya svagR^ihottamAt |
prekShAgAraM jagAmAshu ma~nchAnAmavalokakaH ||2-28-5
sa dR^iShTvA sarvanirmuktaM prekShAgAraM nR^ipottamaH |
shreNInAM dR^iDhaniryuktairma~nchavATairnirantaram ||2-28-6
sottamAgArayuktAbhirvalabhIbhirvibhUShitam |
ChadIbhiH saMpravR^iddhAbhirekastambhairvibhUShitam ||2-28-7
sarvataH sAranirvyUhaM svAyataM supratiShThitam |
udagrAkliShTasukliShTaM ma~nchArohaNamuttamam ||2-28-8
nR^ipAsanaparikShiptaM sa~nchArapathasa~nkulam |
ChannaM tadvedikAbhishcha mAnuShaughabharakShamam ||2-28-9
sa dR^iShTvA bhUShitaM ra~NgamAj~nApayata buddhimAn |
shvaH sachitrAH samAlyAshcha sapatAkAstathaiva cha ||2-28-10
suvAsitA vapuShmanta upanItottarachChadAH |
kriyantAM ma~nchavATAshcha valabhyo vIthayastathA ||2-28-11
ra~NgavATe karIShasya kalpyantAM rAshayo.avyayAH |
paTAstaraNashobhAshcha valayashchAnurUpataH ||2-28-12
sthApyantAM sunikhAtAshcha pAnakumbhA yathAkramam |
udabhArasahAH sarve sakA~nchanaghaTottamAH ||2-28-13
valayashcopakalpyantAM kaShAyAshchaiva kumbhashaH |
prAshnikAshcha nimantryantAM shreNyashcha sapurogamAH ||2-28-14
Aj~nA cha deyA mallAnAM prekShakANAM tathaiva cha |
samAje ma~nchavATAshcha kalpyantAM sUpakalpitAH ||2-28-15
evamAj~nApya rAjA sa samAjavidhimuttamam |
samAjavATAnniShkramya vivesha svaM niveshanam ||2-28-16
AhvAnaM tatra sa~nchakre tasya malladvayasya vai |
chANUrasyAprameyasya muShTikasya tathaiva cha ||2-28-17
tau tu mallau mahAvIryau balinau bAhushAlinau |
kaMsasyAj~nAM puraskR^itya hR^iShTau vivishatustadA ||2-26-18
tau samIpagatau dR^iShTvA mallau jagati vishrutau |
uvAcha kaMso nR^ipatiH sopanyAsamidaM vachaH ||2-28-19
bhavantau mama vikhyAtau mallau vIradhvajochChritau |
pUjitau cha yathAnyAyaM satkArArhau visheShataH ||2-28-20
tanmatto yadi satkAraH smaryate sukR^itAni cha |
kartavyaM me mahatkarma bhavadbhyAM svena tejasA ||2-28-21
yAvetau mama saMvR^iddhau vraje gopAlakAvubhau |
sa~NkarShaNashcha kR^iShNashcha bAlAvapi jitashramau ||2-28-22
etau ra~Ngagatau yuddhe yuddhyamAnau vanecharau |
nipAtAnantaraM shIghraM hantavyau nAtra saMshayaH ||2-28-23
bAlAvimau suchapalAvakriyAviti sarvathA |
nAvaj~nA tatra kartavyA kartavyo yatna eva hi ||2-28-24
tAbhyAM yudhi nirastAbhyAM gopAbhyAM ra~Ngasannidhau |
AyatyAM cha tadAtve cha shreyo mama bhaviShyati ||2-28-25
nR^ipateH snehasaMyuktairvachobhirhR^iShTamAnasau |
UchaturyuddhasaMmattau mallau chANUramuShTikau ||2-28-26
yadyAvayostau pramukhe sthAsyete gopakilbiShau |
hatAvityeva mantavyau pretarUpau tapasvinau ||2-28-27
yadyAvAM pratiyotsyete tAvariShTapariplutau |
AvAbhyAM roShayuktAbhyAM pramukhe tau vane charau ||2-28-28
evaM vAgviShamutsR^ijya tAvubhau mallapu~Ngavau |
anuj~nAtau narendreNa sve gR^ihe tau prajagmatuH ||2-28-29
mahAmAtraM tataH kaMso babhAShe hastijIvinam |
hastI kuvalayApIDaH samAjadvAri tiShThatu || 2-28-30
balavAnmadalolAkShashchapalaH krodhano nR^iShu |
dAnotkaTakaTashchaNDaH prativAraNaroShaNaH ||2-28-31
sa saMnodayitavyaste tAvuddishya vanaukasau |
vasudevasutau vIrau yathA syAtAM gatAyuShau ||2-28-32
tvayA chaiva gajendreNA yadi tau goShThajIvinau |
bhavetAM patitau ra~Nge pashyeyamahamutkaTau ||2-28-33
tatastau patitau dR^iShTvA vasudevaH sabAndhavaH
ChinnamUlo nirAlambaH sabhAryo vinashiShyati ||2-28-34
ye cheme yAdavA mUrkhAH sarve kR^iShNaparAyaNAH |
vinashiShyanti chChinnnAshA dR^iShTvA kR^iShNaM nipAtitam ||2-28-35
etau hatvA gajendreNa mallairvA svayameva vA |
purIM niryAdavIM kR^itvA vichariShyAmyahaM sukhI ||2-28-36
pitA hi me parityakto yAdavAnAM kulodvahaH |
sheShAshcha me parityaktA yAdavAH kR^iShNapakShiNaH ||2-28-37
na chAhamugrasenena jAtaH kila sutArthinA |
mAnuSheNAlpavIryeNa yathA mAmAha nAradaH ||2-28-38
mahAmAtra uvAcha
kathamuktaM nAradena rAjandevarShiNA purA |
AshcharymetatkathitaM tvattaH shrutamariMdama ||2-28-39
kathamanyena jAtastvamugrasenAtpiturvinA |
tava mAtrA kathaM rAjankR^itaM karmedamIdR^isham ||2-28-40
anyApi prAkR^itA nArI na kuryAchcha jugupsitam |
vistaraM shrotumichChAmi hyetatkautUhalaM hi me ||2-28-41
kaMsa uvAcha
yathA kathitavAnvipro maharShirnAradaH prabhuH |
tathAhaM saMpravakShyAmi yadi te shravaNe matiH ||2-28-42
AgataH shakrasadanAtsa vai shakrasakho muniH |
chandrAMshushuklavasano jaTAmaNDalamudvahan ||2-28-43
kR^iShNAjinottarIyeNa rukmayaj~nopavItavAn |
daNDI kamaNDaludharaH prajApatirivAparaH ||2-28-44
gAtA chaturNAM vedAnAM vidvAngAndharvavedavit |
sa nArado.atha devarShirbrahmalokacharo.avyayaH ||2-8-45
tamAgatamR^iShiM dR^iShTvA pUjayitvA yathAvidhi |
pAdyArghamAsanaM dattvA sampraveshyopavishya ha ||2-28-46
sukhopaviShTo.atha muniH pR^iShTvA cha kushalaM mama |
uvAcha cha prItamanA devarShirbhAvitAtmavAn ||2-28-47
nArada uvAcha
pUjito.ahaM tvayA vIra vidhidR^iShTena karmaNA |
idamekaM mama vachaH shrUyatAM pratigR^ihyatAm ||2-28-48
gato.ahaM devasadanaM sauvarNaM meruparvatam |
so.ahaM kadAchiddevAnAM samAje merumUrdhani ||2-28-49
tatra mantryatAmevaM devatAnAM mayA shrutaH |
bhavataH sAnugasyaiva vadhopAyaH sudAruNaH ||2-28-50
tatra yo devakIgarbho viShNurlokanamask^itaH |
yo.asyA garbho.aShTamaH kaMsa sa te mR^ityurbhaviShyati ||2-28-51
devAnAM sa tu sarvasvaM tridivasya gatishcha saH |
paraM rahasyaM devAnAM sa te mR^ityurbhaviShyati ||2-28-52
yatnashcha kriyatAM kaMsa garbhANAM pAtanaM prati |
nAvaj~nA ripave kAryA durbale svajane.api vA ||2-28-53
na chAyamugrasenaH sa pitA tava mahAbalaH |
drumilo nAma tejasvI saubhasya patirUrjitaH ||2-28-54
shrutvAhaM tadvachastasya kiMchidroShasamanvitaH |
bhUyo.apR^ichChaM kathaM brahmandrumilo nAma dAnavaH ||2-28-55
mama mAtrA kathaM tasya brUhi vipra samAgamaH |
etadichChAmyahaM shrotuM vistareNa tapodhana ||2-28-56
nArada uvAcha
hanta te kathayiShyAmi shR^iNu rAjanyathArthataH |
drumilasya cha mAtrA te saMvAdaM cha samAgamam ||2-28-57
suyAmunaM nAma nagaM tava mAta rajasvalA |
prekShituM sahitA strIbhirgatA vai sA kutUhalAt ||2-28-58
sA tatra ramaNIyeShu ruchiradrumasAnuShu |
chachAra nagashR^i~NgeShu kandareShu nadIShu cha ||2-28-59
kinnarodgItamadhurAH pratishrutyabhinAditAH |
shR^iNvantI kAmajananIrvAchaH shrotrsukhAvahAH |2-68-60
barhiNAM chaiva virutaM khagAnAM cha vikUjitam |
abhIkShNamabhishR^iNvantI strIdharmamabhirochayat ||2-28-61
etasminnantare vAyurvanarAjiviniHsR^itaH |
hR^idyaH kusumagandhADhyo vavau manmathabodhanaH ||2-28-62
dvirephAbharaNAshchaiva kadambA vAyughaTTitAH |
mumuchurgandhamadhikaM saMtatAsAramUrChitAH ||2-28-63
kesarAH puShpavarShaishcha vavR^iShurmadabodhanAH |
nIpA dIpA ivAbhAnti puShpakaNTakadhAriNaH ||2-28-64
mahI navatR^iNachChannA shakragopavibhUShitA |
yauvanastheva vanitA svaM dadhArArtavaM vapuH ||2-28-65
atha saubhapatiH shrImAndrumilo nAma dAnavaH |
bhaviShyaddaivayogena vidhAtrA tatra nIyate ||2-28-66
kAmagena rathenAshu taruNAdityavarchasA |
yadR^ichChayA gatastatra suyAmunadidR^ikShayA ||2-28-67
vihAyasA kAmagamo manaso.apyAshugAminA |
sa taM prApya parvatendramavatIrya rathottamAt ||2-28-68
parvatopavane nyasya rathaM pararathArujam |
athAsau sUtasahitashchachAra nagamUrdhani ||2-28-69
tato bahUnyapashyetAM kAnanAni vanAni cha |
sarvartuguNasaMpannaM nandanasyeva kAnanam ||2-28-70
cheraturnagashR^i~NgeShu kandareShu nadIShu cha |
nAnAdhAtupinaddhaishcha shR^i~NgairbahubhiruchChritaiH ||2-28-71
nAnAratnavichitreShu kA~nchanA~njanarAjatAn |
nAnAkusumagandhADhyAnnAnAsattvaguNairyutAn ||2-28-72
nAnAdvijagaNaistuShTAnnAnApuShpaphaladrumAn |
nAnauShadhisamAyuktAnR^iShisiddhAnusevitAn ||2-28-73
vidyAdharAnkiMpuruShAnR^ikShavAnararAkShasAn |
simhAnvyAghrAnvarAhAMshcha mahiShA~nCharabhA~nChashAn ||2-28-74
sR^imarAMshchamarAnnya~NkUnmAta~NgAnyakSharAkShasAn |
evaM bahuvidhAnpashyaMshcharamANo nagottamam || 2-28-75
dUrAddadarsha nR^ipatirdevIM devasutopamAm |
krIDamAnAM sakhIbhishcha puShpaM chaiva vichinvatIm ||2-28-76
tatashcharantIM sushroNIM sakhIbhiH saha saMvR^itAm ||
dR^iShTvA saubhapatirdUrAdvismayansUtamabravIt ||2-28-77
kasyeyaM mR^igashAvAkShI vanAntaravichAriNI |
rUpaudAryaguNopetA manmathasya ratiryathA ||2-28-78
shachI va puruhUtasya utAho vA tilottamA |
nArAyaNoruM nirbhidya saMbhUtA varavarNinI |
ailasya dayitA devI yoShidratnaM kimurvashI ||2-28-79
kShIrArNave mathyamAne surAsuragaNaiH saha |
manthAnaM mandaraM kR^itvAmR^itArthamiti naH shrutam ||2-28-80
tato.amR^itAtsamuttasthau devI shrIrlokabhAvinI |
nArAyaNA~NkalulitA kiM shrIreShA varA~NganA ||2-28-81
nIlameghAntaragatA dyotayantyachiraprabhA |
tathA yoShidgaNAnmadhye rUpaM pradyotayadvanam ||2-28-82
atIva sukumArA~NgI suprabhendunibhAnanA |
dR^iShTvA rUpamanindyA~NgyA vibhrAnto vyAkulendriyaH ||2-28-83
kAmasya vashamApanno mano vihvalatIva me |
bhR^ishaM kR^intati me.a~NgAni sAyakaiH kusumAyudhaH ||2-28-84
bhittvA hR^idi sharAnpa~ncha nirdayaM hanti me manaH |
hR^idayAgnirvardhayati Ajyasikta ivAnalaH |
kathamadya bhavetkAryaM shamArthaM manmathAgninA ||2-28-85
kenopAyena kiM kurmo bhajenmAM mattagAminI |
evaM bahu chintayAno nopalabhya cha dAnavaH ||2-28-86
sUtamAha muhUrtaM tu tiShThasva tvamihAnagha |
ahaM yAsyAmi tAM draShTuM kasyeyamiti yoShitam ||2-28-87
pratIkShamANastiShThasva yAvadAgamanam mama |
shrutvA tu vachanaM tasya tathAstviti vacho.abravIt ||2-28-88
evamuktvA dAnavendro gamanAya mano dadhe |
vAryupaspR^ishya balavAndhyAnamevAnvachintayat ||2-28-89
muhUrtaM dhyAnamAtreNa dR^iShTaM j~nAnabalAttataH |
ugrasenasya patnIti j~nAtvA harShamupAgataH ||2-28-90
ugrasenasya rUpaM vai kR^itvA svaM parivartya saH |
upAsarpanmahAbAhuH prahasandAnaveshvaraH ||2-28-91
smayamAnashcha shanakairjagrAhAmitavIryavAn |
ugrasenasya rUpeNa mAtaraM te vyadharShayat ||2-28-92
sA patisnigdhahR^idayA taM bhAvenopasarpatI |
sha~NkitA chAbhavatpashchAttasya gauravadarshanAt ||2-28-93
sA tamAhotthitA bhItA na tvaM mama patirdhruvam |
kasya tvaM vikR^itAchAro yenAsmi malinIkR^itA ||2-28-94
ekabhartR^ivratamidaM mama saMdUShitaM tvayA |
patyurme rUpamAsthAya nIcha nIchena karmaNA ||2-28-95
kiM mAM vakShyanti ruShitA bAndhavAH kulapAMsanIm |
jugupsitA cha vatsyAmi patipakShairnirAkR^itA ||2-28-96
dhiktvAmIdR^ishamakShAntaM duShkulaM vyutthitendriyam |
avishvAsyamanAyuShyaM paradArAbhimarshanam || 2-28-97
sa tAmAha prasajjantIM kShiptaH krodhena dAnavaH |
ahaM vai drumilo nAma saubhasya patirUrjitaH ||2-28-98
kiM mAM kShipasi roSheNa mUdhe paNDitamAnini |
mAnuShaM patimAshritya nIchaM mR^ityuvashe sthitam ||2-28-99
vyabhichArAnna duShyanti striyaH strImAnagarvite |
na hyAsAM niyatA buddhirmAnuShINAM visheShataH ||2-28-100
shrUyante hi striyo bahvyo vyabhichAravyatikramaiH |
prasUtA devasa~NkAshAnputrAnnishchalavikramAn ||2-28-101
atIva hi tvaM strIloke patidharmavatI satI |
shuddhakeshAnvidhunvantI bhAShase yadyadichChasi ||2-28-102
kasya tvamiti yachchAhaM tvayokto mattakAshini |
kaMsastasmAdripudhvaMsI tava putro bhaviShyati ||2-28-103
sA saroShA punarbhUtvA nindantI tasya taM varam |
uvAcha vyathitA devI dAnavaM dhR^iShTavAdinam ||2-28-104
dhikte vR^IttaM sudurvR^itta yaH sarvA nindasi striyaH |
santi striyo nIchavR^ittAH santi chaiva pativratAH ||2-28-105
yAstvekapatnyaH shrUyante.arundhatIpramukhAH striyaH |
dhR^itA yAbhiH prajAH sarvA lokAshchaiva kulAdhama ||2-28-106
yastvayA mama putro vai datto vR^ittavinAshanaH |
na me bahumatastveSha shR^iNu chApi yaduchyate ||2-28-107
utpatsyati pumAnnIchaH pativaMshe mamAdya yaH |
bhaviShyati sa te mR^ityur yashcha dattastvayA sutaH ||2-28-108
drumilastvevamuktastu jagAmAkAshameva tu |
tenaiva rathamukhyena divyenApratigAminA ||2-28-109
jagAma cha purIm dInA mAtA tadahareva te |
mAmevamuktvA bhagavAnnArado munisattamaH ||2-28-110
dIpyamAnastapovIryAtsAkShAdagniriva jvalan |
vallakIM vAdyamAno hi saptasvaravimUrchChitAm ||2-28-111
gAyano lakShyavIthIM sa jagAma brahmaNo.antikam |
shR^iNuShvedaM mahAmAtra nibodha vachanaM mama ||2-28-112
tathyaM choktaM nAradena trailokyaj~nena dhImatA |
alaM balena vIryeNAnayena vinayena cha ||2-28-113
pramANairvApi vIryeNa tejasA vikrameNa cha |
satyena chaiva dAnena nAnyo.asti sadR^ishaH pumAn ||2-28-114
viditvA sarvamAtmAnaM vachanaM shaddadhAmyaham |
kShetrajo.ahaM sutastasya ugrasenasya hastipa ||2-28-115
mAtApitR^ibhyAM saMtyaktaH sthApitaH svena tejasA |
ubhAbhyAmapi vidviShTo bAndhavaishcha visheShataH ||2-18-116
etAnapi haniShyAmi yAdvAnkR^iShNapakShiNaH |
tadimau ghAtayitvA tu hastinA gopakilbiShau ||2-28-117
tadgachCha gajamAruhya sA~NkushaprAsatomaraH |
sthiro bhava mahAmAtra samAjadvAri mA chiram ||2-28-118
iti srimahAbhArate khileShu harivaMshe viShNuparvaNi
kaMsavAkye.aShTAviMsho.adhyAyaH
| Previous | | English M.M.Dutt | | Tamil Translation | | Next |