அத² ஏகசத்வாரிம்ஸோ²(அ)த்⁴யாய꞉
விஷ்ண்வவதாரவர்ணனம்
வைஸ²ம்பாயன உவாச
ப்ரஸ்²னபா⁴ரோ மஹாம்ஸ்தாத த்வயோக்த꞉ ஸா²ர்ங்க³த⁴ன்வனி |
யதா²ஸ²க்தி து வக்ஷ்யாமி ஸ்²ரூயதாம் வைஷ்ணவம் யஸ²꞉ ||1-41-1
விஷ்ணோ꞉ ப்ரபா⁴வஸ்²ரவணே தி³ஷ்ட்யா தே மதிருத்தி²தா |
ஹந்த விஷ்ணோ꞉ ப்ரவ்ருத்திம் ச ஸ்²ருணு தி³வ்யாம் மயேரிதாம் ||1-41-2
ஸஹஸ்ராக்ஷம் ஸஹ்ஸ்ராஸ்யம் ஸஹஸ்ரபு⁴ஜமவ்யயம் |
ஸஹ்ஸ்ரஸி²ரஸம் தே³வம் ஸஹ்ஸ்ரகரமவ்யயம் ||1-41-3
ஸஹ்ஸ்ரஜிஹ்வம் பா⁴ஸ்வந்தம் ஸஹ்ஸ்ரமுகுடம் ப்ரபு⁴ம் |
ஸஹ்ஸ்ரத³ம் ஸஹ்ஸ்ராதி³ம் ஸஹ்ஸ்ரபு⁴ஜமவ்யயம் ||1-41-4
ஸவனம் ஹவனம் சைவ ஹவ்யம் ஹோதாரமேவ ச |
பாத்ராணி ச பவித்ராணி வேதி³ம் தீ³க்ஷாம் சரும் ஸ்ருவம் ||1-41-5
ஸ்ருக்ஸோமம் ஸூ²ர்பமுஸலம் ப்ரோக்ஷணம் த³க்ஷிணாயனம் |
அத்⁴வர்யும் ஸாமக³ம் விப்ரம் ஸத்³ஸ்யம் ஸத³னம் ஸத³꞉ ||1-41-6
யூபம் ஸமித்குஸ²ம் த³ர்வீம் சமஸோலூக²லானி ச |
ப்ராக்³வம்ஸ²ம் யஜ்ஞபூ⁴மிம் ச ஹோதாரம் சயனம் ச யத் ||1-41-7
ஹ்ரஸ்வான்யதிப்ரமாணானி சராணி ஸ்தா²வராணி ச |
ப்ராயஸ்²சித்தானி சார்த²ம் ச ஸ்த²ண்டி³லானி குஸா²ம்ஸ்ததா² ||1-41-8
மந்த்ரம் யஜ்ஞவஹம் வஹ்னிம் பா⁴க³ம் பா⁴க³வஹம் ச யத் |
அக்³ரேபு⁴ஜம் ஸோமபு⁴ஜம் க்⁴ருதார்சிஷமுதா³யுத⁴ம் ||1-41-9
ஆஹுர்வேத³விதோ³ விப்ரா யம் யஜ்ஞே ஸா²ஸ்²வதம் விபு⁴ம் |
தஸ்ய விஷ்ணோ꞉ ஸுரேஸ²ஸ்ய ஸ்²ரீவத்ஸாங்கஸ்ய தி⁴மத꞉ ||1-41-10
ப்ராது³ர்பா⁴வஸஹஸ்ராணி அதீதானி ந ஸம்ஸ²ய꞉ |
பூ⁴யஸ்²சைவ ப⁴விஷ்யந்தீத்யேவமாஹ ப்ரஜாபதி꞉ ||1-41-11
யத்ப்ருச்ச²ஸி மஹாராஜ புண்யாம் தி³வ்யாம் கதா²ம் ஸு²பா⁴ம் |
யத³ர்த²ம் ப⁴க³வான்விஷ்ணு꞉ ஸுரேஸோ² ரிபுஸூத³ன꞉ |
தே³வலோகம் ஸமுத்ஸ்ருஜ்ய வஸுதே³வகுலே(அ)ப⁴வத் ||1-41-12
தத்தேஹம் ஸம்ப்ரவக்ஷ்யாமி ஸ்²ருணு ஸர்வமஸே²ஷத꞉ |
வாஸுதே³வஸ்ய மாஹாத்ம்யம் சரிதம் ச மஹாத்³யுதே꞉ ||1-41-13
ஹிதார்த²ம் ஸுரமர்த்யானாம் லோகானாம் ப்ரப⁴வாய ச |
ப³ஹுஸ²꞉ ஸர்வபூ⁴தாத்மா ப்ராது³ர்ப⁴வதி கார்யத꞉ ||1-41-14
ப்ராது³ர்பா⁴வாம்ஸ்²ச வக்ஷ்யாமி புண்யாந்தி³வ்யகு³ணைர்யுதான் |
சா²ந்த³ஸீபி⁴ருதா³ராபி⁴꞉ ஸ்²ருதிபி⁴꞉ ஸமலங்க்ருதான் ||1-41-15
ஸு²சி꞉ ப்ரயதவாக்³பூ⁴த்வா நிபோ³த⁴ ஜனமேஜய |
இத³ம் புராணம் பரமம் புண்யம் வேதை³ஸ்²ச ஸம்மிதம் ||1-41-16
ஹந்த தே கத²யிஷ்யாமி விஷ்ணோர்தி³வ்யாம் கதா²ம் ஸ்²ருணு |
யதா³ யதா³ ஹி த⁴ர்மஸ்ய க்³லானிர்ப⁴வதி பா⁴ரத |
த⁴ர்மஸம்ஸ்தா²பனார்தா²ய ததா³ ஸம்ப⁴வதி ப்ரபு⁴꞉ ||1-41-17
தஸ்ய ஹ்யேகா மஹாராஜ மூர்திர்ப⁴வதி ஸத்தம |
நித்யம் தி³விஷ்டா² யா ராஜம்ஸ்தபஸ்²சரதி து³ஸ்²சரம் ||1-41-18
த்³விதீயா சாஸ்ய ஸ²யனே நித்³ராயோக³முபாயயௌ |
ப்ரஜாஸம்ஹாரஸர்கா³ர்த²ம் கிமத்⁴யாத்மவிசிந்தகம் ||1-41-19
ஸுப்த்வா யுக³ஸஹஸ்ரம் ஸ ப்ராது³ர்ப⁴வதி கார்யத꞉ |
பூர்ணே யுக³ஸஹஸ்ரே து தே³வதே³வோ ஜக³த்பதி꞉ ||1-41-20
பிதாமஹோ லோகபாலாஸ்²சந்த்³ராதி³த்யௌ ஹுதாஸ²ன꞉ |
ப்³ரஹ்மா ச கபிலஸ்²சைவ பரமேஷ்டீ² ததை²வ ச ||1-41-21
தே³வா꞉ ஸப்தர்ஷயஸ்²சைவ த்ர்யம்ப³கஸ்²ச மஹாயஸா²꞉ |
வாயு꞉ ஸமுத்³ரா꞉ ஸை²லாஸ்²ச தஸ்ய தே³ஹம் ஸமாஸ்²ரிதா꞉ ||1-41-22
ஸனத்குமாரஸ்²ச மஹானுபா⁴வோ
மனுர்மஹாத்மா ப⁴க³வான்ப்ரஜாகர꞉ |
புராணதே³வோ(அ)த² புராணி சக்ரே
ப்ரதீ³ப்தவைஸ்²வானரதுல்யதேஜா꞉ ||1-41-23
யேன சார்ணவமத்⁴யஸ்தௌ² நஷ்டே ஸ்தா²வரஜங்க³மே |
நஷ்டே தே³வாஸுரக³ணே ப்ரனஷ்டோரக³ராக்ஷஸே ||1-41-24
யோத்³து⁴காமௌ ஸுது³ர்த⁴ர்ஷௌ தா³னவௌ மது⁴கைடபௌ⁴ |
ஹதௌ ப்ரப⁴வதா தேன தயோர்த³த்த்வாமிதம் வரம் ||1-41-25
புரா கமலனாப⁴ஸ்ய ஸ்வபத꞉ ஸாக³ராம்ப⁴ஸி |
புஷ்கரே யத்ர ஸம்பூ⁴தா தே³வா꞉ ஸர்ஷிக³னா꞉ புரா ||1-41-26
ஏஷ பௌஷ்கரகோ நாம ப்ராது³ர்பா⁴வோ மஹாத்மன꞉ |
புராணே கத்²யதே யத்ர வேத³꞉ ஸ்²ருதிஸமாஹித꞉ ||1-41-27
வாராஹஸ்து ஸ்²ருதிமுக²꞉ ப்ராது³ர்பா⁴வோ மஹாத்மனஹ் |
யத்ர விஷ்ணு꞉ ஸுரஸ்²ரேஷ்டோ² வாராஹம் ரூபமாஸ்தி²த꞉ |
மஹீம் ஸாக³ரபர்யந்தாம் ஸஸை²லவனகானநாம் ||1-41-28
வேத³பாதோ³ யூபத³ம்ஷ்ட்ர꞉ க்ரதுத³ந்தஸ்²சிதீமுக²꞉ |
அக்³னிஜிஹ்வோ த³ர்ப⁴ரோமா ப்³ரஹ்மஸீ²ர்ஷோ மஹாதபா꞉ ||1-41-29
அஹோராத்ரேக்ஷணோ தி³வ்யோ வேதா³ங்க³ஸ்²ருதிபூ⁴ஷண꞉ |
ஆஜ்யனாஸ꞉ ஸ்ருவாதுண்ட³꞉ ஸாமகோ⁴ஷஸ்வனோ மஹான் ||1-41-30
த⁴ர்மஸத்யமய꞉ ஸ்²ரீமான்க்ரமவிக்ரமஸத்க்ருத꞉ |
ப்ராயஸ்²சித்தனகோ² தீ⁴ர꞉ பஸு²ஜானுர்மஹாபு⁴ஜா꞉ ||1-41-31
உத்³கா³த்ரந்தோ ஹோமலின்ங்க³꞉ ப²லபீ³ஜமஹௌஷதி⁴꞉ |
வாய்வந்தராத்மா மந்த்ரஸ்பி²க்³விக்ருத꞉ ஸோமஸோ²ணித꞉ ||1-41-32
வேதி³ஸ்கந்தோ⁴ ஹவிர்க³ந்தோ⁴ ஹவ்யகவ்யாதிவேக³வான் |
ப்ராக்³வம்ஸ²காயோ த்³யுதிமான்னானாதீ³க்ஷாபி⁴ராசித꞉ ||1-41-33
த³க்ஷிணாஹ்ருத³யோ யோகீ³ மஹாஸத்ரமயோ மஹான் |
உபாகர்மோஷ்ட²ருசக꞉ ப்ரவர்க்³யாவர்தபூ⁴ஷணா꞉ ||1-41-34
நானாச²ந்தோ³க³திபதோ² கு³ஹ்யோபனிஷதா³ஸன꞉ |
சா²யாபத்னீஸஹாயோ வை மேருஸ்²ருண்க³ இவோச்ச்²ரித꞉ ||1-41-35
மஹீம் ஸாக³ரபர்யந்தாம் ஸஸை²லவனகானநாம் |
ஏகார்ணவஜலே ப்⁴ரஷ்டாமேகார்ணவக³தாம் ப்ரபு⁴꞉ ||1-41-36
த³ம்ஷ்ட்ரயா ய꞉ ஸமுத்³த்⁴ருத்ய லோகானாம் ஹிதகாம்யயா |
ஸஹஸ்ரஸீ²ர்ஷோ தே³வாதி³ஸ்²சகார ப்ருதி²வீம் புன꞉ ||1-41-37
ஏவம் யஜ்ஞவராஹேண பூ⁴த்வா பூ⁴தஹிதார்தி²னா |
உத்³த்⁴ருதா ப்ருஹிவீ ஸர்வா ஸாக³ராம்பு³த⁴ரா புரா ||1-41-38
வாராஹ ஏஷ கதி²தோ நாரஸிம்ஹமத꞉ ஸ்²ருணு |
யத்ர பூ⁴த்வா ம்ருகே³ந்த்³ரேண ஹிரண்யகஸி²புர்ஹத꞉ ||1-41-39
புரா க்ருதயுகே³ ராஜன்ஸுராரிர்ப³லத³ர்பித꞉ |
தை³த்யானாமாதி³புர்ஷஸ்²சசார தப உத்தமம் ||1-41-40
த³ஸ² வர்ஷஸஹஸ்ராணி ஸ²தானி த³ஸ² பஞ்ச ச |
ஜலோபவாஸனிரத꞉ ஸ்தா²னமௌனத்³ருட⁴வ்ரத꞉ ||1-41-41
தத꞉ ஸ²மத³மாப்⁴யாம் ச ப்³ரஹ்மசர்யேண சானக⁴ |
ப்³ரஹ்மா ப்ரீதோ(அ)ப⁴வத்தஸ்ய தபஸா நியமேன ச ||1-41-42
தம் வை ஸ்வயம்பூ⁴ர்ப⁴க³வான்ஸ்வயமாக³த்ய பூ⁴பதே |
விமானேனார்கவர்ணேன ஹம்ஸயுக்தேன பா⁴ஸ்வதா ||1-41-43
ஆதி³த்யைர்வஸுபி⁴꞉ ஸாத்⁴யைர்மருத்³பி⁴ர்தை³வதை꞉ ஸஹ |
ருத்³ராஇர்விஸ்²வஸஹாயைஸ்²ச யக்ஷராக்ஷஸகின்னரை꞉ ||1-41-44
தி³ஸா²பி⁴ர்விதி³ஸா²பி⁴ஸ்²ச நதீ³பி⁴꞉ ஸாக³ரைஸ்ததா² |
நக்ஷத்ரைஸ்²ச முஹூர்தைஸ்²ச கே²சரைஸ்²ச மஹாக்³ரஹை꞉ ||1-41-45
தே³வர்ஷிபி⁴ஸ்தபோவ்ருத்³தை⁴꞉ ஸித்³தை⁴꞉ ஸப்தர்ஷிபி⁴ஸ்ததா² |
ராஜர்ஷிபி⁴꞉ புண்யதமைர்க³ந்த⁴ர்வைஸ்²சாப்ஸரோக³ணை꞉ ||1-41-46
சராசரகு³ரு꞉ ஸ்²ரீமான்வ்ருத꞉ ஸர்வை꞉ ஸுரைஸ்ததா² |
ப்³ரஹ்மா ப்³ரஹ்மவிதா³ம் ஸ்²ரேஷ்டோ² தை³த்யம் வசனமப்³ரவீத் |1-41-47
ப்ரீதோ(அ)ஸ்மி தவ ப⁴க்தஸ்ய தபஸானேன ஸுவ்ரத |
வரம் வரய ப⁴த்³ரம் தே யதே²ஷ்டம் காமமாப்னுஹி ||1-41-48
ஹிரண்யகஸி²புருவாச
ந தே³வாஸுரக³ந்த⁴ர்வா ந யக்ஷோரக³ராக்ஷஸா꞉ |
ந மானுஷா꞉ பிஸா²ஸா²ஸ்²ச நிஹன்யுர்மாம் கத²ஞ்சன ||1-41-49
ருஷயோ வா ந மாம் ஸா²பை꞉ க்ருத்³தா⁴ லோகபிதாமஹ |
ஸ²பேயுஸ்தபஸா யுக்தா வரமேதம் வ்ருணோம்யஹம் ||1-41-50
ந ஸ²ஸ்த்ரேண ந சாஸ்த்ரேண கி³ரிணா பாத³பேன வா |
ந ஸு²ஷ்கேண ந சார்த்³ரேண ஸ்யான்ன சான்யேன மே வத⁴꞉ ||1-41-51
பாணிப்ரஹாரேணைகேன ஸப்⁴ருத்யப³லவாஹனம் |
யோ மாம் நாஸ²யிதும் ஸ்²க்த꞉ ஸ மே ம்ருத்யுர்ப⁴விஷ்யதி ||1-41-52
ப⁴வேயமஹமேவார்க꞉ ஸோமோ வாயுர்ஹுதாஸ²ன꞉ |
ஸலிலம் சாந்தரிக்ஷம் ச நக்ஷ்த்ராணி தி³ஸோ² த³ஸ² ||1-41-53
அஹம் க்ரோத⁴ஸ்²ச காமஸ்²ச வருணோ வாஸவோ யம꞉ |
த⁴னத³ஸ்²ச த⁴னாத்⁴யக்ஷோ யக்ஷ꞉ கிம்புருஷாதி⁴ப꞉ ||1-41-54
ஏவமுக்தஸ்து தை³த்யேன ஸ்வயம்பூ⁴ர்ப⁴க³வாம்ஸ்ததா³ |
உவாச தை³த்யராஜம் தம் ப்ரஹஸன்ன்ருபஸத்தம ||1-41-55
ப்³ரஹ்மோவாச
ஏதே தி³வ்யா வராஸ்தாத மயா த³த்தாஸ்தவாத்³பு⁴தா꞉ |
ஸர்வான்காமானிமாம்ஸ்தாத ப்ராப்ஸ்யஸி த்வம் ந ஸம்ஸ²ய꞉ ||1-41-56
ஏவமுக்த்வா து ப⁴க³வாஞ்ஜகா³மாகாஸ²மேவ ஹி |
வைராஜம் ப்³ரஹ்மஸத³னம் ப்³ரஹ்மர்ஷிக³ணஸேவிதம் ||1-41-57
ததோ தே³வாஸ்²ச நாகா³ஸ்²ச க³ந்த⁴ர்வா முனயஸ்ததா² |
வரப்ரதா³னம் ஸ்²ருத்வா தே பிதாமஹமுபஸ்தி²தாஹ் ||1-41-58
விபு⁴ம் விஜ்ஞாபயாமாஸுர்தே³வா இந்த்³ரபுரோக³மா꞉ || 1-41-59
தே³வா ஊசு꞉
வரேணானேன ப⁴க³வன்பா³த⁴யிஷ்யதி நோ(அ)ஸுர꞉ |
தத꞉ ப்ரஸீத³ ப⁴க³வன்வதோ⁴(அ)ப்யஸ்ய விசிந்த்யதாம் ||1-41-60
ப⁴க³வான்ஸர்வபூ⁴தானாம் ஸ்வயம்பூ⁴ராதி³க்ருத்³விபு⁴꞉ |
ஸ்ரஷ்டா ச ஹவ்யகவ்யானாமவ்யக்த꞉ ப்ரக்ருதிர்த்⁴ருவ꞉ ||1-41-61
ஸர்வலோகஹிதம் வாக்யம் ஸ்²ருத்வா தே³வ꞉ ப்ரஜாபதி꞉ |
ப்ரோவாச ப⁴க³வான்வாக்யம் ஸர்வாந்தே³வக³ணாம்ஸ்ததா³ ||1-41-62
அவஸ்²யம் த்ரித³ஸா²ஸ்தேன ப்ராப்தவ்யம் தபஸ꞉ ப²லம் |
தபஸோ(அ)ந்தே(அ)ஸ்ய ப⁴க³வான்வத⁴ம் விஷ்ணு꞉ கரிஷ்யதி ||1-41-63
ஏதச்ச்²ருத்வா ஸுரா꞉ ஸர்வே வாக்யம் பங்கஜஸம்ப⁴வாத் |
ஸ்வானி ஸ்தா²னானி தி³வ்யானி ஜக்³முஸ்தே வை முதா³ன்விதா꞉ ||1-41-64
லப்³த⁴மாத்ரே வரே சாபி ஸர்வா꞉ ஸோ(அ)பா³த⁴த ப்ரஜா꞉ |
ஹிரண்யகஸி²புர்தை³த்யோ வரதா³னேன த³ர்பித꞉ ||1-41-65
ஆஸ்²ரமேஷு மஹாபா⁴கா³ன்முனீன்வை ஸ²ம்ஸிதவ்ரதான் |
ஸத்யத⁴ர்மரதாந்தா³ந்தான்புரா த⁴ர்ஷிதவாம்ஸ்து ஸ꞉ ||1-41-66
தே³வாம்ஸ்த்ரிபு⁴வனஸ்தா²ம்ஸ்து பராஜித்ய மஹாஸுர꞉ |
த்ரைலோக்யம் வஸ²மானீய ஸ்வர்கே³ வஸதி தா³னவ꞉ |1-41-67
யதா³ வரமதோ³ன்மத்தோ ந்யவஸத்³தா³னவோ பு⁴வி |
யஜ்ஞியான்க்ருதவாந்தை³த்யாந்தே³வாம்ஸ்²சைவாப்யயஜ்ஞியான் ||1-41-68
ஆதி³த்யாஸ்²ச ததோ ருத்³ரா விஸ்²வே ச மருதஸ்ததா² |
ஸ²ரண்யம் ஸ²ரணம் விஷ்ணுமுபாஜக்³முர்மஹாப³லம் ||1-41-69
வேத³யஜ்ஞமயம் ப்³ரஹ்ம ப்³ரஹ்மதே³வம் ஸனாதனம் |
பூ⁴தம் ப⁴வ்யம் ப⁴விஷ்யம் ச ப்ரபு⁴ம் லோகனமஸ்க்ருதம் |
நாராயணம் விபு⁴ம் தே³வா꞉ ஸ²ரணம் ஸ²ரணாக³தா꞉ ||1-41-70
தே³வா ஊசு꞉
த்ராயஸ்வ நோ(அ)த்³ய தே³வேஸ² ஹிரண்யகஸி²போர்ப⁴யாத் |
த்வம் ஹி ந꞉ பரமோ தா⁴தா ப்³ரஹ்மாதீ³னாம் ஸுரோத்தம ||1-41-71
த்வம் ஹி ந꞉ பரமோ தே³வஸ்த்வம் ஹி ந꞉ பரமோ கு³ரு꞉ |
உத்பு²ல்லாம்பு³ஜபத்ராக்ஷ꞉ ஸ²த்ருபக்ஷப⁴யங்கர꞉ |
க்ஷயாய தி³திவம்ஸ²ஸ்ய ஸ²ரண்யஸ்த்வம் ப⁴வஸ்வ நஹ் ||1-41-72
விஷ்ணுருவாச
ப⁴யம் த்யஜத்⁴வமமரா ஹ்யப⁴யம் வோ த³தா³ம்யஹம் |
ததை²வம் த்ரிதி³வம் தே³வாஹ் ப்ரதிபத்ஸ்யத² மா சிரம் ||1-41-73
ஏஷ தம் ஸக³ணம் தை³த்யம் வரதா³னேன த³ர்பிதம் |
அவத்⁴யமமரேந்த்³ராணாம் தா³னவம் தம் நிஹன்ம்யஹம் ||1-41-74
வைஸ²ம்பாயன உவாச
ஏவமுக்த்வா ஸ ப⁴க³வான்விஸ்ருஜ்ய த்ரித³ஸே²ஸ்²வரான் |
ஹிரண்யக்ஸி²போ ராஜன்னாஜகா³ம ஹரி꞉ ஸபா⁴ம் ||1-41-75
நரஸ்ய க்ருத்வார்த⁴தனும் ஸிம்ஹஸ்யார்த⁴தனும் ப்ரபு⁴꞉ |
நாரஸிம்ஹேண வபுஷா பாணிம் ஸம்ஸ்ப்ருஸ்²ய பாணினா ||1-41-76
ஜீமூதக⁴னஸங்காஸோ² ஜீமூதக⁴னநி꞉ஸ்வன꞉ |
ஜீமூதக⁴னதீ³ப்தௌஜா ஜீமூத இவ வேக³வான் ||1-41-77
தை³த்யம் ஸோ(அ)திப³லம் தீ³ப்தம் த்³ருப்தஸா²ர்தூ³லவிக்ரமம் |
த்³ருப்தைர்தை³த்யக³ணைர்கு³ப்தம் ஹதவானேகபாணினா ||1-41-78
ந்ருஸிம்ஹ ஏஷ கதி²தோ பூ⁴யோ(அ)யம் வாமனோ(அ)பர꞉ |
யத்ர வாமனமாஸ்²ருத்ய ரூபம் தை³த்யவினாஸ²க்ருத் ||1-41-79
ப³லேர்ப³லவதோ யஜ்ஞே ப³லினா விஷ்ணுனா புரா |
விக்ரமைஸ்த்ரிபி⁴ரக்ஷோப்⁴யா꞉ க்Sஓபி⁴தாஸ்தே மஹாஸுரா꞉ |1-41-80
விப்ரசித்தி꞉ ஸி²பி³꞉ ஸ²ங்குரய꞉ ஸ²ங்குஸ்ததை²வ ச |
அய꞉ஸி²ரா ஸ²ங்குஸி²ரா ஹயக்³ரீவஸ்²ச வீர்யவான் || 1-41-81
வேக³வான் கேதுமானுக்³ர꞉ ஸோமவ்யக்³ரோ மஹாஸுர꞉ |
புஷ்கர꞉ புஷ்கலஸ்²சைவ வேபனஸ்²ச மஹாரத²꞉ ||1-41-82
ப்³ருஹத்கீர்திர்மஹாஜிஹ்வ꞉ ஸாஸ்²வோ(அ)ஸ்²வபதிரேவ ச |
ப்ரஹ்லாதோ³(அ)ஸ்²வஸி²ரா꞉ கும்ப⁴ஹ் ஸம்ஹ்ராதோ³ க³க³னப்ரிய꞉ |
அனுஹ்ராதோ³ ஹரிஹரௌ வராஹ꞉ ஸ²ங்கரோ ருஜ꞉ ||1-41-83
ஸ²ரப⁴꞉ ஸ²லப⁴ஸ்²சைவ குபன꞉ கோபன꞉ க்ரத²꞉ |
ப்³ருஹத்கீர்திர்மஹாஜிஹ்வ꞉ ஸ²ங்குகர்ணோ மஹாஸ்வன꞉ ||1-41-84
தீ³ர்க⁴ஜிஹ்வோ(அ)ர்கனயனோ ம்ருது³சாபோ ம்ருது³ப்ரிய꞉ |
வாயுர்யவிஷ்டோ² நமுசி꞉ ஸ²ம்ப³ரோ விஜ்வரோ மஹான் 1-41-85
சந்த்³ரஹந்தா க்ரோத⁴ஹந்தா க்ரோத⁴வர்த⁴ன ஏவ ச |
காலக꞉ காலகேயஸ்²ச வ்ருத்ர꞉ க்ரோதோ⁴ விரோசன꞉ ||1-41-86
க³ரிஷ்ட²ஸ்²ச வரிஷ்ட²ஸ்²ச ப்ரலம்ப³னரகாவுபௌ⁴ |
இந்த்³ரதாபனவாதாபீ கேதுமான்ப³லத³ர்பித꞉ ||1-41-87
அஸிலோமா புலோமா ச வாக்கல꞉ ப்ரமதோ³ மத³꞉ |
ஸ்வஸ்ரும꞉ காலவத³ன꞉ கராலா꞉ கைஸி²க꞉ ஸ²ர꞉ ||1-41-88
ஏகாக்ஷஸ்²சந்த்³ரஹா ராஹு꞉ ஸம்ஹ்ராத³꞉ ஸ்ருமர꞉ ஸ்வன꞉ |
ஸ²தக்⁴னீசக்ரஹஸ்தாஸ்²ச ததா² பரிக⁴பாணய꞉ ||1-41-89
மஹாஸி²லாப்ரஹரணா꞉ ஸூ²லஹஸ்தாஸ்²ச தா³னவா꞉ |
அஸ்²வயந்த்ராயுதோ⁴பேதா பி⁴ண்டி³பாலாயுதா⁴ஸ்ததா² ||1-4-90
ஸூ²லோலூக²லஹஸ்தாஸ்²ச பரஸ்²வத⁴த⁴ராஸ்ததா² |
பாஸ²முத்³க³ரஹஸ்தா வை ததா² முத்³க³லபாணய꞉ ||1-41-91
நானாப்ரஹரணா கோ⁴ரா நானாவேஷா மஹாஜவா꞉ |
கூர்மகுக்குடவக்த்ராஸ்²ச ஸ²ஸோ²லூகமுகா²ஸ்ததா² ||1-41-92
க²ரோஷ்ட்ரவத³னாஸ்²சைவ வராஹவத³னாஸ்ததா² |
பீ⁴மா மகரவக்த்ராஸ்²ச க்ரோஷ்டுவக்த்ராஸ்²ச தா³னவா꞉ |
ஆகு²த³ர்து³ரவக்த்ராஸ்²ச கோ⁴ரா வ்ருகமுகா²ஸ்ததா² ||1-41-93
மார்ஜாரக³ஜவக்த்ராஸ்²ச மஹாவக்த்ராஸ்ததா²பரே |
நக்ரமேஷானநா ஸூ²ரா கோ³(அ)ஜாவிமஹிஷானநா꞉ ||1-41-94
கோ³தா⁴ஸ²ல்யகவக்த்ராஸ்²ச க்ரௌஞ்சவக்த்ராஸ்²ச தா³னவா꞉ |
க³ருடா³னனா꞉ க²ட்³க³முகா² மயூரவத³னாஸ்ததா² ||1-41-95
க³ஜேந்த்³ரசர்மவஸனாஸ்ததா² க்ருஷ்ணாஜினாம்ப³ரா꞉ |
சீரஸம்வ்ருததே³ஹாஸ்²ச ததா² வல்கலவாஸஸ꞉ |
உஷ்ணீஷிணோ முகுடினஸ்ததா² குண்ட³லினோ(அ)ஸுரா꞉ ||1-41-96
கிரீடினோ லம்ப³ஸி²கா²꞉ கம்பு³க்³ரீவா꞉ ஸுவர்சஸ꞉ |
நானாவேஷத⁴ரா தை³த்யா நானாமால்யானுலேபனா꞉ ||1-41-97
ஸ்வான்யாயுதா⁴னி ஸங்க்³ருஹ்ய ப்ரதீ³ப்தான்யதிதேஜஸா |
க்ரமமாணம் ஹ்ருஷீகேஸ²முபாவர்தந்த ஸர்வஸ²꞉ ||1-41-98
ப்ரமத்²ய ஸர்வாந்தை³தேயான்பாத³ஹஸ்ததலை꞉ ப்ரபு⁴꞉ |
ரூபம் க்ருத்வா மஹாபீ⁴மம் ஜஹாராஸு² ஸ மேதி³னீம் ||1-41-99
தஸ்ய விக்ரமதோ பூ⁴மிம் சந்த்³ராதி³த்யௌ ஸ்தனாந்தரே |
நப⁴꞉ ப்ரக்ரமமாணஸ்ய நாப்⁴யாம் கில ஸமாஸ்தி²தௌ ||1-41-100
பரம் ப்ரக்ரமமாணஸ்ய ஜானுதே³ஸே² ஸ்தி²தாவுபௌ⁴ |
விஷ்ணோரதுலவீர்யஸ்ய வத³ந்த்யேவம் த்³விஜாதய꞉ ||1-41-101
ஹ்ருத்வா ஸ ப்ரூதி²வீம் க்ருத்ஸ்னாம் ஜித்வா சாஸுரபுங்க³வான் |
த³தௌ³ ஸ²க்ராய த்ரிதி³வம் விஷ்ணுர்ப³லவதாம் வர꞉ ||1-41-102
ஏஷ தே வாமனோ நாம ப்ராது³ர்பா⁴வோ மஹாத்மன꞉ |
வேத³வித்³பி⁴ர்த்³விஜைரேவம் கத்²யதே வைஷ்ணவம் யஸ²꞉ ||1-41-103
பூ⁴யோ பூ⁴தாத்மனோ விஷ்ணோ꞉ ப்ராது³ர்பா⁴வோ மஹாத்மன꞉ |
த³த்தாத்ரேய இதி க்²யாத꞉ க்ஷமயா பரயா யுத꞉ ||1-41-104
தேன நஷ்டேஷு வேதே³ஷு ப்ரக்ரியாஸு மகே²ஷு ச |
சாதுர்வர்ண்யே து ஸங்கீர்ணே த⁴ர்மே ஸி²தி²லதாம் க³தே ||1-41-105
அபி⁴வர்த⁴தி சாத⁴ர்மே ஸத்யே நஷ்டே(அ)ன்ருதே ஸ்தி²தே |
ப்ரஜாஸு ஸீ²ர்யமாணாஸு த⁴ர்மே சாகுலதாம் க³தே ||1-41-106
ஸஹயஜ்ஞக்ரியா வேதா³꞉ ப்ரத்யானீதா ஹி தேன வை |
சாதுர்வர்ன்யமஸங்கீர்ணம் க்ருதம் தேன மஹாத்மனா ||1-41-107
தேன ஹைஹயராஜஸ்ய கார்தவீர்யஸ்ய தீ⁴மத꞉ |
வரதே³ன வரோ த³த்தோ த³த்தாத்ரேயேண தீ⁴மதா ||1-41-108
ஏதத்³பா³ஹூத்³வயம் யத்தே ம்ருதே⁴ மம க்ருதே(அ)னக⁴ |
ஸ²தானி த³ஸ² பா³ஹூனாம் ப⁴விஷ்யந்தி ந ஸம்ஸ²ய꞉ ||1-1-109
பாலயிஷ்யஸி க்ருத்ஸ்னாம் ச வஸுதா⁴ம் வஸுதா⁴தி⁴ப |
து³ர்னிரீக்ஷ்யோ(அ)ரிவ்ருந்தா³னாம் த⁴ர்மஜ்ஞஸ்²ச ப⁴விஷ்யஸி ||1-41-110
ஏஷ தே வைஷ்ணவ꞉ ஸ்²ரீமான்ப்ராது³ர்பா⁴வோ(அ)த்³பு⁴த꞉ ஸு²ப⁴꞉ |
கதி²தோ வை மஹாராஜ யதா²ஸ்²ருதமரிந்த³ம |
பூ⁴யஸ்²ச ஜாமத³க்³ன்யோ(அ)யம் ப்ராது³ர்பா⁴வோ மஹாத்மன꞉ ||1-41-111
யத்ர பா³ஹுஸஹஸ்ரேண விஸ்மிதம் து³ர்ஜயம் ரணே |
ராமோ(அ)ர்ஜுனமனீகஸ்த²ம் ஜகா⁴ன ந்ருபதிம் ப்ரபு⁴꞉ ||1-41-112
ரத²ஸ்த²ம் பார்தி²வம் ராம꞉ பாதயித்வார்ஜுனம் யுதி⁴ |
த⁴ர்ஷயித்வா யதா²காமம் க்ரோஸ²மானம் ச மேக⁴வத் ||1-41-113
க்ருத்ஸ்னம் பா³ஹுஸஹஸ்ரம் ச சிச்சே²த³ ப்⁴ருகு³னந்த³ன꞉ |
பரஸ்²வதே⁴ன தீ³ப்தேன ஜ்ஞாதிபி⁴꞉ ஸஹிதஸ்ய வை ||1-41-114
கீர்ணா க்ஷத்ரியகோடீபி⁴ர்மேருமந்த³ரபூ⁴ஷணா |
த்ரி꞉ஸப்தக்ருத்வ꞉ ப்ரூதி²வீ தேன நி꞉க்ஷத்ரியா க்ருதா ||1-41-115
க்ருத்வா நி꞉க்ஷத்ரியாம் சைவ பா⁴ர்க³வ꞉ ஸுமஹாதபா꞉ |
ஸர்வபாபவினாஸா²ய வாஜிமேதே⁴ன சேஷ்டவான் ||1-41-116
தஸ்மின் யஜ்ஞே மஹாதா³னே த³க்ஷிணாம் ப்⁴ருகு³னந்த³ன꞉ |
மாரீசாய த³தௌ³ ப்ரீத꞉ கஸ்²யபாய வஸுந்த⁴ராம் ||1-41-117
வாருணாம்ஸ்துரகா³ஞ்சீ²க்⁴ரான்ரத²ம் ச ரதி²னாம் வர꞉ |
ஹிரண்யமக்ஷயம் தே⁴னூர்க³ஜேந்த்³ராம்ஸ்²ச மஹாமனா꞉ |
த³தௌ³ தஸ்மின்மஹாயஜ்ஞே வாஜிமேதே⁴ மஹாயஸா²꞉ ||1-41-118
அத்³யாபி ச ஹிதார்தா²ய லோகானாம் ப்⁴ருகு³னந்த³ன꞉ |
சரமாணஸ்தபோ தீ³ப்தம் ஜாமத³க்³ன்ய꞉ புன꞉ புன꞉ |
திஷ்ட²தே தே³வவத்³தீ⁴மான்மஹேந்த்³ரே பர்வதோத்தமே ||1-41-119
ஏஷ விஷ்ணோ꞉ ஸுரேஸ²ஸ்ய ஸா²ஸ்²வதஸ்யாவ்யயஸ்ய ச |
ஜாமத³க்³ன்ய இதி க்²யாத꞉ ப்ராது³ர்பா⁴வோ மஹாத்மன꞉ ||1-41-120
சதுர்விம்ஸே² யுகே³ சாபி விஸ்²வாமித்ரபுர꞉ஸர꞉ |
ராஜ்ஞோ த³ஸ²ரத²ஸ்யாத² புத்ர꞉ பத்³மாயதேக்ஷண꞉ ||1-41-121
க்ருத்வா(ஆ)த்மானம் மஹாபா³ஹுஸ்²சதுர்தா⁴ ப்ரபு⁴ரீஸ்²வர꞉ |
லோகே ராம இதி க்²யாதஸ்தேஜஸா பா⁴ஸ்கரோபம꞉ ||1-41-122
ப்ரஸாத³னார்த²ம் லோகஸ்ய ரக்ஷஸாம் நித⁴னாய ச |
த⁴ர்மஸ்ய ச விவ்ருத்³த்⁴யர்த²ம் ஜஜ்ஞே தத்ர மஹாயஸா²꞉ ||1-41-123
தமப்யாஹுர்மனுஷ்யேந்த்³ரம் ஸர்வபூ⁴தபதேஸ்தனும் |
யஸ்மை த³த்தானி சாஸ்த்ராணி விஸ்²வாமித்ரேண தீ⁴மதா ||1-41-124
வதா⁴ர்த²ம் தே³வஸ²த்ரூணாம் து³ர்த⁴ராணி ஸுரைரபி |
யஜ்ஞவிக்⁴னகரோ யேன முனீனாம் பா⁴விதாத்மனாம் ||1-41-125
மாரீசஸ்²ச ஸுபா³ஹுஸ்²ச ப³லேன ப³லினாம் வரௌ |
நிஹதௌ ச நிராஸௌ² ச க்ருதௌ தேன மஹாத்மனா ||1-41-126
வர்தமானே மகே² யேன ஜனகஸ்ய மஹாத்மன꞉ |
ப⁴க்³னம் மாஹேஸ்²வரம் சாபம் க்ரீட³தா லீலயா புரா ||1-41-127
ய꞉ ஸமா꞉ ஸர்வத⁴ர்மஜ்ஞஸ்²சதுர்த³ஸ² வனே(அ)வஸத் |
லக்ஷ்மணானுசரோ ராம꞉ ஸர்வபூ⁴தஹிதே ரத꞉ ||1-41-128
ரூபிணீ யஸ்ய பார்ஸ்²வஸ்தா² ஸீதேதி ப்ரதி²தா ஜனை꞉ |
பூர்வோசிதா தஸ்ய லக்ஷ்மீர்ப⁴ர்தாரமனுக³ச்ச²தி ||1-41-129
சதுர்த³ஸ² தபஸ்தப்த்வா வனே வர்ஷாணி ராக⁴வ꞉ |
ஜனஸ்தா²னே வஸன்கார்யம் த்ரித³ஸா²னாம் சகார ஹ |
ஸீதாயா꞉ பத³மன்விச்ச²ம்ˮல்லக்ஷ்மணானுசரோ விபு⁴꞉ ||1-41-130
விராத⁴ம் ச கப³ந்த⁴ம் ச ராக்ஷஸௌ பீ⁴மவிக்ரமௌ |
ஜகா⁴ன புருஷவ்யாக்⁴ரௌ க³ந்த⁴ர்வௌ ஸா²பவீக்ஷிதௌ ||1-41-131
ஹுதாஸ²னார்கேந்து³தடி³த்³க⁴னாபை⁴꞉
ப்ரதப்தஜாம்பூ³னத³சித்ரபுங்கை²꞉ |
மஹேந்த்³ரவஜ்ராஸ²னிதுல்யஸாரை꞉
ஸ²ரை꞉ ஸ²ரீரேண வியோஜிதௌ ப³லாத் ||1-41-132
ஸுக்³ரீவஸ்ய க்ருதே யேன வானரேந்த்³ரோ மஹாப³ல꞉ |
வாலீ வினிஹதோ யுத்³தே⁴ ஸுக்³ரீவஸ்²சாபி⁴ஷேசித꞉ ||1-41-133
தே³வாஸுரக³ணானாம் ஹி யக்ஷக³ந்த⁴ர்வபோ⁴கி³னாம் |
அவத்⁴யம் ராக்ஷஸேந்த்³ரம் தம் ராவணம் யுதி⁴ து³ர்ஜயம் ||1-41-134
யுக்தம் ராக்Sகஸகோடீபி⁴ர்னீலாஞ்ஜனசயோபமம் |
த்ரைலோக்யராவணம் கோ⁴ரம் ராவணம் ராக்ஷஸேஸ்²வரம் ||1-41-135
து³ர்ஜயம் து³ர்த⁴ரம் த்³ருப்தம் ஸா²ர்டூ³லஸமவிக்ரமம் |
து³ர்னிரீக்ஷ்யம் ஸுரக³ணைர்வரதா³னேன த³ர்பிதம் ||1-41-136
ஜகா⁴ன ஸசிவை꞉ ஸார்த⁴ம் ஸஸைன்யம் ராவணம் யுதி⁴ |
மஹாப்⁴ரக⁴னஸங்காஸ²ம் மஹாகாயம் மஹாப³லம் ||1-41-137
தமாக³ஸ்காரிணம் கோ⁴ரம் பௌலஸ்த்யம் யுதி⁴ து³ர்ஜயம் |
ஸப்⁴ராத்ருபுத்ரஸசிவம் ஸஸைன்யம் க்ரூரனிஸ்சயம் ||1-41-138
ராவணம் நிஜகா⁴னாஸு² ராமோ பூ⁴தபதி꞉ புரா |
மதோ⁴ஸ்²ச தனயோ த்³ருப்தோ லவணோ நம தா³னவ꞉ ||1-41-139
ஹதோ மது⁴வனே வீரோ வரத்³ருப்தோ மஹாஸுர꞉ |
ஸமரே யுத்³த⁴ஸௌ²ண்டே³ன தத² சஆன்யே.பி ராக்ஷஸா꞉ ||1-41-140
ஏதானி க்ருத்வா கர்மாணி ராமோ த⁴ர்மப்⁴ருதாம் வர꞉ |
த³ஸா²ஸ்²வமேதா⁴ஞ்ஜாரூத்²யானாஜஹார நிரர்க³லான் ||1-41-141
நாஸ்²ரூயந்தாஸு²பா⁴ வாசோ நாகுலம் மாருதோ வவௌ |
ந வித்தஹரணம் த்வாஸீத்³ராமே ராஜ்யம் ப்ரஸா²ஸதி ||1-41-142
பர்யதே³வன்ன வித⁴வா நானர்தா²ஸ்²சாப⁴வம்ஸ்ததா³ |
ஸர்வமாஸீஜ்ஜக³த்³தா³ந்தம் ராமே ராஜ்யம் ப்ரஸா²ஸதி ||1-41-143
ந ப்ராணினாம் ப⁴யம் சாபி ஜலானிலனிகா⁴தஜம் |
ந ச ஸ்ம வ்ருத்³தா⁴ பா³லானாம் ப்ரேதகார்யாணி குர்வதே ||1-41-144
ப்³ரஹ்ம பர்யசரத்க்ஷத்ரம் விஸ²꞉ க்ஷத்ரமனுவ்ரதா꞉ |
ஸூ²த்³ராஸ்²சைவ ஹி வர்ணாம்ஸ்த்ரீஞ்சு²ஷ்ரூஷந்த்யனஹங்க்ருதா꞉ |
நார்யோ நாத்யசரன்ப⁴ர்த்ரூன்பா⁴ர்யாம் நாத்யசரத்பதி꞉ ||1-41-145
ஸர்வமாஸீஜ்ஜக³த்³தா³ந்தம் நிர்த³ஸ்யுரப⁴வன்மஹீ |
ராம ஏகோ(அ)ப⁴வத்³ப⁴ர்தா ராம꞉ பாலயிதாப⁴வத் ||1-41-146
ஆயுர்வர்ஷஸஹஸ்ராணி ததா² புத்ரஸஹஸ்ரிண꞉ |
அரோகா³꞉ ப்ராணினஸ்²சாஸன்ராமே ராஜ்யம் ப்ரஸா²ஸதி ||1-41-147
தே³வதானாம்ருஷீணாம் ச மனுஷ்யாணாம் ச ஸர்வஸ²꞉ |
ப்ருதி²வ்யாம் ஸமவாயோ(அ)பூ⁴த்³ராமே ராஜ்யம் ப்ரஸா²ஸதி ||1-41-148
கா³தா² அப்யத்ர கா³யந்தி யே புராணவிதோ³ ஜனா꞉ |
ராமே நிப³த்³த⁴தத்த்வார்தா² மாஹாத்ம்யம் தஸ்ய தீ⁴மத꞉ || 1-41-149
ஸ்²யாமோ யுவா லோஹிதாக்ஷோ தீ³ப்தாஸ்யோ மிதபா⁴ஷிதா |
ஆஜானுபா³ஹு꞉ ஸுமுக²꞉ ஸிம்ஹஸ்கந்தோ⁴ மஹாபு⁴ஜ꞉ ||1-41-150
த³ஸ² வர்ஷஸஹஸ்ராணி த³ஸ² வர்ஷஸ²தானி ச |
அயோத்⁴யாதி⁴பதிர்பூ⁴த்வா ராமோ ராஜ்யமகாரயத் ||1-41-151
ருக்ஸாமயஜுஷாம் கோ⁴ஷோ ஜ்யாகோ⁴ஷஸ்²ச மஹாத்மன꞉ |
அவ்யுச்சி²ன்னோ(அ)ப⁴வத்³ராஜ்யே தீ³யதாம் பு⁴ஜ்யதாமிதி ||1-41-152
ஸத்த்வவான்கு³ணஸம்பன்னோ தீ³ப்யமான꞉ ஸ்வதேஜஸா |
அதிசந்த்³ரம் ச ஸூர்யம் ச ராமோ தா³ஸ²ரதி²ர்ப³பௌ⁴ ||1-4-153
ஈஜே க்ரதுஸ²தை꞉ புண்யை꞉ ஸமாப்தவரத³க்ஷின்ணை꞉ |
ஹித்வாயோத்⁴யாம் தி³வம் யாதோ ராக⁴வ꞉ ஸ மஹாப³ல꞉ ||1-41-154
ஏவமேஷா மஹாபா³ஹுரிக்ஷ்வாகுகுலனந்த³ன꞉ |
ராவணம் ஸக³ணம் ஹத்வா தி³வமாசக்ரமே ப்ரபு⁴꞉ ||1-41-155
வைஸ²ம்பாயன உவாச
அபர꞉ கேஸ²வஸ்யாயம் ப்ராது³ர்பா⁴வோ மஹாத்மன꞉ |
விக்²யாதோ மாது²ரே கல்பே ஸர்வலோகஹிதாய வை ||1-41-156
யத்ர ஸா²ல்வம் ச மைந்த³ம் ச த்³விவித³ம் கம்ஸமேவச |
அரிஷ்டம்ருஷப⁴ம் கேஸி²ம் பூதனாம் தை³த்யதா³ரிகாம் ||1-41-157
நாக³ம் குவலயாபீட³ம் சாணூரம் முஷ்டிகம் ததா² |
தை³த்யான்மானுஷதே³ஹஸ்தா²ன்ஸூத³யாமாஸ வீர்யவான் ||1-41-158
சி²ன்னம் பா³ஹுஸஹஸ்ரம் ச பா³ணஸ்யாத்³பு⁴தகர்மண꞉ |
நரகஸ்ய ஹத꞉ ஸங்க்²யே யவனஸ்²ச மஹாப³ல꞉ ||1-41-159
ஹ்ருதானி ச மஹீபானாம் ஸர்வரத்னானி தேஜஸா |
து³ராசாராஸ்²ச நிஹதா꞉ பார்தி²வாஸ்²ச மஹீதலே ||1-41-160
நவமே த்³வாபரே விஷ்ணுரஷ்டாவிம்ஸே² புராப⁴வத் |
வேத³வ்யாஸஸ்ததா² ஜஜ்ஞே ஜாதூகர்ண்யபுர꞉ஸர꞉ ||1-41-161
ஏகோ வேத³ஸ்²சதுர்தா⁴ து க்ருதஸ்தேன மஹாத்மனா |
ஜனிதோ பா⁴ரதோ வம்ஸ²꞉ ஸத்யவத்யா꞉ ஸுதேன ச ||1-41-162
ஏதே லோகஹிதார்தா²ய ப்ராது³ர்பா⁴வா மஹாத்மன꞉ |
அதீதா꞉ கதி²தா ராஜன்கத்²யந்தே சாப்யனாக³தா꞉ ||1-4-163
கல்கிர்விஷ்ணூயஸா² நாம ஸ²ம்ப⁴லம் க்³ராமகே த்³விஜ꞉ |
ஸர்வலோகஹிதார்தா²ய பூ⁴யஸ்²சோத்பத்ஸ்யதே ப்ரபு⁴꞉ ||1-4-164
த³ஸ²மோ பா⁴வ்யஸம்பன்னோ யாஜ்ஞவல்க்யபுர꞉ஸர꞉ |
க்ஷபயித்வா ச தான்ஸர்வான்பா⁴வினார்தே²ன சோதி³தான் ||1-4-165
க³ங்கா³யமுனயோர்மத்⁴யே நிஷ்டா²ம் ப்ராப்ஸ்யதி ஸானுக³꞉ |
தத꞉ குலே வ்யதீதே து ஸாமாத்யே ஸஹஸைனிகம் ||1-4-166
ந்ருபேஷ்வத² ப்ரனஷ்டேஷு ததா³ த்வப்ரக்³ரஹா꞉ ப்ரஜா꞉ |
ரக்ஷணே வினிவ்ருத்தே ச ஹத்வா சான்யோன்யமாஹவே ||1-4-167
பரஸ்பரஹ்ருதஸ்வாஸ்²ச நிராக்ரந்தா³꞉ ஸுது³꞉கி²தா꞉ |
ஏவம் கஷ்டமனுப்ராப்தா꞉ கலிஸந்த்⁴யாம்ஸ²கம் ததா³ ||1-4-168
ப்ரஜா꞉ க்ஷயம் ப்ரயாஸ்யந்தி ஸார்த⁴ம் கலியுகே³ன ஹ |
க்ஷீணே கலியுகே³ தஸ்மிம்ஸ்தத꞉ க்ருதயுக³ம் புன꞉ |
ப்ரபத்ஸ்யதே யதா²ன்யாயம் ஸ்வபா⁴வாதே³வ நான்யதா² ||-4-169
ஏதே சான்யே ச ப³ஹவோ தி³வ்யா தே³வகு³ணைர்யுதா꞉ |
ப்ராது³ர்பா⁴வா꞉ புராணேஷு கீ³யந்தே ப்³ரஹ்மவாதி³பி⁴꞉ ||1-41-170
யத்ர தே³வாபி முஹ்யந்தி ப்ராது³ர்பா⁴வானுகீர்தனே |
புராணம் வர்ததே யத்ர வேத³ஸ்²ருதிஸமாஹிதம் ||1-31-171
ஏதது³த்³தே³ஸ²மாத்ரேண ப்ராது³ர்பா⁴வானுகீர்தனம் |
கீர்திதம் கீர்தனீயஸ்ய ஸர்வலோககு³ரோ꞉ ப்ரபோ⁴꞉ ||1-41-172
ப்ரீயந்தே பிதரஸ்தஸ்ய ப்ராது³ர்பா⁴வானுகீர்தனாத் |
விஷ்ணோரதுலவீர்யஸ்ய ய꞉ ஸ்²ருணோதி க்ருதாஞ்ஜலி꞉ ||1-41-173
ஏதாஸ்து யோகே³ஸ்²வரயோக³மாயா꞉
ஸ்²ருத்வா நரோ முச்யதி ஸர்வபாபை꞉ |
ருத்³தி⁴ம் ஸம்ருத்³தி⁴ம் விபுலாம்ஸ்²ச போ⁴கா³ன்
ப்ராப்னோதி ஸர்வம் ப⁴க³வத்ப்ரஸாதா³த் || 1-41-174
இதி ஸ்²ரீமன்மஹாபா⁴ரதே கி²லேஷு ஹரிவம்ஸே² ஹரிவம்ஸ²பர்வணி
ப்ராது³ர்பா⁴வானுஸங்க்³ரஹோ நாமைகசத்வாரிம்ஸோ²(அ)த்⁴யாய꞉
Converted to Tamil Script using Aksharamukha : Script Converter: http://aksharamukha.appspot.com/converter
Source: http://mahabharata-resources.org/harivamsa/hv_1_41_mpr.html
##Harivamsha Mahapuranam - Part 1
Harivamsha Parva
Chapter 41 - vishnvavatara varnanam
Itranslated and proofread by K S Ramachandran
ramachandran_ksr@yahoo.ca, October 15, 2007##
Further proof-read by Gilles Schaufelberger, schaufel @ wanadoo.fr
If you find any errors compared to Chitrashala Press edn,
send corrections to A. Harindranath, harindranath_a @ yahoo.com
--------------------------------------------------------------------
atha ekachatvAriMsho.adhyAyaH
viShNvavatAravarNanam
vaishampAyana uvAcha
prashnabhAro mahAMstAta tvayoktaH shAr~Ngadhanvani |
yathAshakti tu vakShyAmi shrUyatAM vaiShNavaM yashaH ||1-41-1
viShNoH prabhAvashravaNe diShTyA te matirutthitA |
hanta viShNoH pravR^ittiM cha shR^iNu divyAM mayeritAm ||1-41-2
sahasrAkShaM sahsrAsyaM sahasrabhujamavyayam |
sahsrashirasaM devaM sahsrakaramavyayam ||1-41-3
sahsrajihvaM bhAsvantaM sahsramukuTaM prabhum |
sahsradaM sahsrAdiM sahsrabhujamavyayam ||1-41-4
savanaM havanaM chaiva havyaM hotArameva cha |
pAtrANi cha pavitrANi vediM dIkShAM charuM sruvam ||1-41-5
sruksomaM shUrpamusalaM prokShaNaM dakShiNAyanam |
adhvaryuM sAmagaM vipraM sadsyaM sadanaM sadaH ||1-41-6
yUpaM samitkushaM darvIM chamasolUkhalAni cha |
prAgvaMshaM yaj~nabhUmiM cha hotAraM chayanaM cha yat ||1-41-7
hrasvAnyatipramANAni charANi sthAvarANi cha |
prAyashchittAni chArthaM cha sthaNDilAni kushAMstathA ||1-41-8
mantraM yaj~navahaM vahniM bhAgaM bhAgavahaM cha yat |
agrebhujaM somabhujaM ghR^itArchiShamudAyudham ||1-41-9
Ahurvedavido viprA yaM yaj~ne shAshvataM vibhum |
tasya viShNoH sureshasya shrIvatsA~Nkasya dhimataH ||1-41-10
prAdurbhAvasahasrANi atItAni na saMshayaH |
bhUyashchaiva bhaviShyantItyevamAha prajApatiH ||1-41-11
yatpR^ichChasi mahArAja puNyAM divyAM kathAM shubhAm |
yadarthaM bhagavAnviShNuH suresho ripusUdanaH |
devalokaM samutsR^ijya vasudevakule.abhavat ||1-41-12
tattehaM saMpravakShyAmi shR^iNu sarvamasheShataH |
vAsudevasya mAhAtmyaM charitaM cha mahAdyuteH ||1-41-13
hitArthaM suramartyAnAM lokAnAM prabhavAya cha |
bahushaH sarvabhUtAtmA prAdurbhavati kAryataH ||1-41-14
prAdurbhAvAMshcha vakShyAmi puNyAndivyaguNairyutAn |
ChAndasIbhirudArAbhiH shrutibhiH samala~NkR^itAn ||1-41-15
shuchiH prayatavAgbhUtvA nibodha janamejaya |
idaM purANaM paramaM puNyaM vedaishcha saMmitam ||1-41-16
hanta te kathayiShyAmi viShNordivyAM kathAM shR^iNu |
yadA yadA hi dharmasya glAnirbhavati bhArata |
dharmasaMsthApanArthAya tadA saMbhavati prabhuH ||1-41-17
tasya hyekA mahArAja mUrtirbhavati sattama |
nityaM diviShThA yA rAjaMstapashcharati dushcharam ||1-41-18
dvitIyA chAsya shayane nidrAyogamupAyayau |
prajAsaMhArasargArthaM kimadhyAtmavichintakam ||1-41-19
suptvA yugasahasraM sa prAdurbhavati kAryataH |
pUrNe yugasahasre tu devadevo jagatpatiH ||1-41-20
pitAmaho lokapAlAshchandrAdityau hutAshanaH |
brahmA cha kapilashchaiva parameShThI tathaiva cha ||1-41-21
devAH saptarShayashchaiva tryaMbakashcha mahAyashAH |
vAyuH samudrAH shailAshcha tasya dehaM samAshritAH ||1-41-22
sanatkumArashcha mahAnubhAvo
manurmahAtmA bhagavAnprajAkaraH |
purANadevo.atha purANi chakre
pradIptavaishvAnaratulyatejAH ||1-41-23
yena chArNavamadhyasthau naShTe sthAvaraja~Ngame |
naShTe devAsuragaNe pranaShToragarAkShase ||1-41-24
yoddhukAmau sudurdharShau dAnavau madhukaiTabhau |
hatau prabhavatA tena tayordattvAmitaM varam ||1-41-25
purA kamalanAbhasya svapataH sAgarAMbhasi |
puShkare yatra saMbhUtA devAH sarShiganAH purA ||1-41-26
eSha pauShkarako nAma prAdurbhAvo mahAtmanaH |
purANe kathyate yatra vedaH shrutisamAhitaH ||1-41-27
vArAhastu shrutimukhaH prAdurbhAvo mahAtmanah |
yatra viShNuH surashreShTho vArAhaM rUpamAsthitaH |
mahIM sAgaraparyantAM sashailavanakAnanAm ||1-41-28
vedapAdo yUpadaMShTraH kratudantashchitImukhaH |
agnijihvo darbharomA brahmashIrSho mahAtapAH ||1-41-29
ahorAtrekShaNo divyo vedA~NgashrutibhUShaNaH |
AjyanAsaH sruvAtuNDaH sAmaghoShasvano mahAn ||1-41-30
dharmasatyamayaH shrImAnkramavikramasatkR^itaH |
prAyashchittanakho dhIraH pashujAnurmahAbhujAH ||1-41-31
udgAtranto homalin~NgaH phalabIjamahauShadhiH |
vAyvantarAtmA mantrasphigvikR^itaH somashoNitaH ||1-41-32
vediskandho havirgandho havyakavyAtivegavAn |
prAgvaMshakAyo dyutimAnnAnAdIkShAbhirAchitaH ||1-41-33
dakShiNAhR^idayo yogI mahAsatramayo mahAn |
upAkarmoShTharuchakaH pravargyAvartabhUShaNAH ||1-41-34
nAnAChandogatipatho guhyopaniShadAsanaH |
ChAyApatnIsahAyo vai merushR^iNga ivochChritaH ||1-41-35
mahIM sAgaraparyantAM sashailavanakAnanAm |
ekArNavajale bhraShTAmekArNavagatAM prabhuH ||1-41-36
daMShTrayA yaH samuddhR^itya lokAnAM hitakAmyayA |
sahasrashIrSho devAdishchakAra pR^ithivIM punaH ||1-41-37
evaM yaj~navarAheNa bhUtvA bhUtahitArthinA |
uddhR^itA pR^ihivI sarvA sAgarAMbudharA purA ||1-41-38
vArAha eSha kathito nArasiMhamataH shR^iNu |
yatra bhUtvA mR^igendreNa hiraNyakashipurhataH ||1-41-39
purA kR^itayuge rAjansurArirbaladarpitaH |
daityAnAmAdipurShashchachAra tapa uttamam ||1-41-40
dasha varShasahasrANi shatAni dasha pa~ncha cha |
jalopavAsanirataH sthAnamaunadR^iDhavrataH ||1-41-41
tataH shamadamAbhyAM cha brahmacharyeNa chAnagha |
brahmA prIto.abhavattasya tapasA niyamena cha ||1-41-42
taM vai svayaMbhUrbhagavAnsvayamAgatya bhUpate |
vimAnenArkavarNena haMsayuktena bhAsvatA ||1-41-43
AdityairvasubhiH sAdhyairmarudbhirdaivataiH saha |
rudrAirvishvasahAyaishcha yakSharAkShasakinnaraiH ||1-41-44
dishAbhirvidishAbhishcha nadIbhiH sAgaraistathA |
nakShatraishcha muhUrtaishcha khecharaishcha mahAgrahaiH ||1-41-45
devarShibhistapovR^iddhaiH siddhaiH saptarShibhistathA |
rAjarShibhiH puNyatamairgandharvaishchApsarogaNaiH ||1-41-46
charAcharaguruH shrImAnvR^itaH sarvaiH suraistathA |
brahmA brahmavidAM shreShTho daityaM vachanamabravIt |1-41-47
prIto.asmi tava bhaktasya tapasAnena suvrata |
varaM varaya bhadraM te yatheShTaM kAmamApnuhi ||1-41-48
hiraNyakashipuruvAcha
na devAsuragandharvA na yakShoragarAkShasAH |
na mAnuShAH pishAshAshcha nihanyurmAM kathaMchana ||1-41-49
R^iShayo vA na mAM shApaiH kruddhA lokapitAmaha |
shapeyustapasA yuktA varametaM vR^iNomyaham ||1-41-50
na shastreNa na chAstreNa giriNA pAdapena vA |
na shuShkeNa na chArdreNa syAnna chAnyena me vadhaH ||1-41-51
pANiprahAreNaikena sabhR^ityabalavAhanam |
yo mAM nAshayituM shktaH sa me mR^ityurbhaviShyati ||1-41-52
bhaveyamahamevArkaH somo vAyurhutAshanaH |
salilaM chAntarikShaM cha nakShtrANi disho dasha ||1-41-53
ahaM krodhashcha kAmashcha varuNo vAsavo yamaH |
dhanadashcha dhanAdhyakSho yakShaH kiMpuruShAdhipaH ||1-41-54
evamuktastu daityena svayaMbhUrbhagavAMstadA |
uvAcha daityarAjaM taM prahasannR^ipasattama ||1-41-55
brahmovAcha
ete divyA varAstAta mayA dattAstavAdbhutAH |
sarvAnkAmAnimAMstAta prApsyasi tvaM na saMshayaH ||1-41-56
evamuktvA tu bhagavA~njagAmAkAshameva hi |
vairAjaM brahmasadanaM brahmarShigaNasevitam ||1-41-57
tato devAshcha nAgAshcha gandharvA munayastathA |
varapradAnaM shrutvA te pitAmahamupasthitAh ||1-41-58
vibhuM vij~nApayAmAsurdevA indrapurogamAH || 1-41-59
devA UchuH
vareNAnena bhagavanbAdhayiShyati no.asuraH |
tataH prasIda bhagavanvadho.apyasya vichintyatAm ||1-41-60
bhagavAnsarvabhUtAnAM svayaMbhUrAdikR^idvibhuH |
sraShTA cha havyakavyAnAmavyaktaH prakR^itirdhruvaH ||1-41-61
sarvalokahitaM vAkyaM shrutvA devaH prajApatiH |
provAcha bhagavAnvAkyaM sarvAndevagaNAMstadA ||1-41-62
avashyaM tridashAstena prAptavyaM tapasaH phalam |
tapaso.ante.asya bhagavAnvadhaM viShNuH kariShyati ||1-41-63
etachChrutvA surAH sarve vAkyam pa~NkajasaMbhavAt |
svAni sthAnAni divyAni jagmuste vai mudAnvitAH ||1-41-64
labdhamAtre vare chApi sarvAH so.abAdhata prajAH |
hiraNyakashipurdaityo varadAnena darpitaH ||1-41-65
AshrameShu mahAbhAgAnmunInvai shaMsitavratAn |
satyadharmaratAndAntAnpurA dharShitavAMstu saH ||1-41-66
devAmstribhuvanasthAMstu parAjitya mahAsuraH |
trailokyaM vashamAnIya svarge vasati dAnavaH |1-41-67
yadA varamadonmatto nyavasaddAnavo bhuvi |
yaj~niyAnkR^itavAndaityAndevAmshchaivApyayaj~niyAn ||1-41-68
AdityAshcha tato rudrA vishve cha marutastathA |
sharaNyaM sharaNaM viShNumupAjagmurmahAbalam ||1-41-69
vedayaj~namayaM brahma brahmadevaM sanAtanam |
bhUtaM bhavyaM bhaviShyaM cha prabhuM lokanamaskR^itam |
nArAyaNaM vibhuM devAH sharaNaM sharaNAgatAH ||1-41-70
devA UchuH
trAyasva no.adya devesha hiraNyakashiporbhayAt |
tvaM hi naH paramo dhAtA brahmAdInAM surottama ||1-41-71
tvam hi naH paramo devastvaM hi naH paramo guruH |
utphullAMbujapatrAkShaH shatrupakShabhaya~NkaraH |
kShayAya ditivaMshasya sharaNyastvaM bhavasva nah ||1-41-72
viShNuruvAcha
bhayaM tyajadhvamamarA hyabhayaM vo dadAmyaham |
tathaivaM tridivaM devAh pratipatsyatha mA chiram ||1-41-73
eSha taM sagaNaM daityaM varadAnena darpitam |
avadhyamamarendrANAM dAnavaM taM nihanmyaham ||1-41-74
vaishaMpAyana uvAcha
evamuktvA sa bhagavAnvisR^ijya tridasheshvarAn |
hiraNyakshipo rAjannAjagAma hariH sabhAm ||1-41-75
narasya kR^itvArdhatanuM siMhasyArdhatanuM prabhuH |
nArasiMheNa vapuShA pANiM saMspR^ishya pANinA ||1-41-76
jImUtaghanasaMkAsho jImUtaghananiHsvanaH |
jImUtaghanadIptaujA jImUta iva vegavAn ||1-41-77
daityaM so.atibalaM dIptaM dR^iptashArdUlavikramam |
dR^iptairdaityagaNairguptaM hatavAnekapANinA ||1-41-78
nR^isiMha eSha kathito bhUyo.ayaM vAmano.aparaH |
yatra vAmanamAshR^itya rUpaM daityavinAshakR^it ||1-41-79
balerbalavato yaj~ne balinA viShNunA purA |
vikramaistribhirakShobhyAH kSobhitAste mahAsurAH |1-41-80
viprachittiH shibiH sha~NkurayaH sha~Nkustathaiva cha |
ayaHshirA shaMkushirA hayagrIvashcha vIryavAn || 1-41-81
vegavAn ketumAnugraH somavyagro mahAsuraH |
puShkaraH puShkalashchaiva vepanashcha mahArathaH ||1-41-82
bR^ihatkIrtirmahAjihvaH sAshvo.ashvapatireva cha |
prahlAdo.ashvashirAH kuMbhah saMhrAdo gaganapriyaH |
anuhrAdo hariharau varAhaH sha~Nkaro rujaH ||1-41-83
sharabhaH shalabhashchaiva kupanaH kopanaH krathaH |
bR^ihatkIrtirmahAjihvaH sha~NkukarNo mahAsvanaH ||1-41-84
dIrghajihvo.arkanayano mR^iduchApo mR^idupriyaH |
vAyuryaviShTho namuchiH shaMbaro vijvaro mahAn 1-41-85
chandrahantA krodhahantA krodhavardhana eva cha |
kAlakaH kAlakeyashcha vR^itraH krodho virochanaH ||1-41-86
gariShThashcha variShThashcha pralambanarakAvubhau |
indratApanavAtApI ketumAnbaladarpitaH ||1-41-87
asilomA pulomA cha vAkkalaH pramado madaH |
svasR^imaH kAlavadanaH karAlAH kaishikaH sharaH ||1-41-88
ekAkShashchandrahA rAhuH saMhrAdaH sR^imaraH svanaH |
shataghnIchakrahastAshcha tathA parighapANayaH ||1-41-89
mahAshilApraharaNAH shUlahastAshcha dAnavAH |
ashvayantrAyudhopetA bhiNDipAlAyudhAstathA ||1-4-90
shUlolUkhalahastAshcha parashvadhadharAstathA |
pAshamudgarahastA vai tathA mudgalapANayaH ||1-41-91
nAnApraharaNA ghorA nAnAveShA mahAjavAH |
kUrmakukkuTavaktrAshcha shasholUkamukhAstathA ||1-41-92
kharoShTravadanAshchaiva varAhavadanAstathA |
bhImA makaravaktrAshcha kroShTuvaktrAshcha dAnavAH |
AkhudarduravaktrAshcha ghorA vR^ikamukhAstathA ||1-41-93
mArjAragajavaktrAshcha mahAvaktrAstathApare |
nakrameShAnanA shUrA go.ajAvimahiShAnanAH ||1-41-94
godhAshalyakavaktrAshcha krau~nchavaktrAshcha dAnavAH |
garuDAnanAH khaDgamukhA mayUravadanAstathA ||1-41-95
gajendracharmavasanAstathA kR^iShNAjinAMbarAH |
chIrasaMvR^itadehAshcha tathA valkalavAsasaH |
uShNIShiNo mukuTinastathA kuNDalino.asurAH ||1-41-96
kirITino laMbashikhAH kambugrIvAH suvarchasaH |
nAnAveShadharA daityA nAnAmAlyAnulepanAH ||1-41-97
svAnyAyudhAni saMgR^ihya pradIptAnyatitejasA |
kramamANaM hR^iShIkeshamupAvartanta sarvashaH ||1-41-98
pramathya sarvAndaiteyAnpAdahastatalaiH prabhuH |
rUpaM kR^itvA mahAbhImaM jahArAshu sa medinIm ||1-41-99
tasya vikramato bhUmiM chandrAdityau stanAntare |
nabhaH prakramamANasya nAbhyAM kila samAsthitau ||1-41-100
paraM prakramamANasya jAnudeshe sthitAvubhau |
viShNoratulavIryasya vadantyevaM dvijAtayaH ||1-41-101
hR^itvA sa pR^IthivIM kR^itsnAM jitvA chAsurapu~NgavAn |
dadau shakrAya tridivaM viShNurbalavatAM varaH ||1-41-102
eSha te vAmano nAma prAdurbhAvo mahAtmanaH |
vedavidbhirdvijairevaM kathyate vaiShNavaM yashaH ||1-41-103
bhUyo bhUtAtmano viShNoH prAdurbhAvo mahAtmanaH |
dattAtreya iti khyAtaH kShamayA parayA yutaH ||1-41-104
tena naShTeShu vedeShu prakriyAsu makheShu cha |
chAturvarNye tu saMkIrNe dharme shithilatAM gate ||1-41-105
abhivardhati chAdharme satye naShTe.anR^ite sthite |
prajAsu shIryamANAsu dharme chAkulatAM gate ||1-41-106
sahayaj~nakriyA vedAH pratyAnItA hi tena vai |
chAturvarnyamasaMkIrNaM kR^itaM tena mahAtmanA ||1-41-107
tena haihayarAjasya kArtavIryasya dhImataH |
varadena varo datto dattAtreyeNa dhImatA ||1-41-108
etadbAhUdvayaM yatte mR^idhe mama kR^ite.anagha |
shatAni dasha bAhUnAM bhaviShyanti na saMshayaH ||1-1-109
pAlayiShyasi kR^itsnAM cha vasudhAM vasudhAdhipa |
durnirIkShyo.arivR^indAnAM dharmaj~nashcha bhaviShyasi ||1-41-110
eSha te vaiShNavaH shrImAnprAdurbhAvo.adbhutaH shubhaH |
kathito vai mahArAja yathAshrutamariMdama |
bhUyashcha jAmadagnyo.ayaM prAdurbhAvo mahAtmanaH ||1-41-111
yatra bAhusahasreNa vismitaM durjayaM raNe |
rAmo.arjunamanIkasthaM jaghAna nR^ipatiM prabhuH ||1-41-112
rathasthaM pArthivaM rAmaH pAtayitvArjunaM yudhi |
dharShayitvA yathAkAmaM kroshamAnaM cha meghavat ||1-41-113
kR^itsnaM bAhusahasraM cha chichCheda bhR^igunandanaH |
parashvadhena dIptena j~nAtibhiH sahitasya vai ||1-41-114
kIrNA kShatriyakoTIbhirmerumandarabhUShaNA |
triHsaptakR^itvaH pR^IthivI tena niHkShatriyA kR^itA ||1-41-115
kR^itvA niHkShatriyAM chaiva bhArgavaH sumahAtapAH |
sarvapApavinAshAya vAjimedhena cheShTavAn ||1-41-116
tasmin yaj~ne mahAdAne dakShiNAM bhR^igunandanaH |
mArIchAya dadau prItaH kashyapAya vasuMdharAm ||1-41-117
vAruNAMsturagA~nChIghrAnrathaM cha rathinAM varaH |
hiraNyamakShayaM dhenUrgajendrAMshcha mahAmanAH |
dadau tasminmahAyaj~ne vAjimedhe mahAyashAH ||1-41-118
adyApi cha hitArthAya lokAnAM bhR^igunandanaH |
charamANastapo dIptaM jAmadagnyaH punaH punaH |
tiShThate devavaddhImAnmahendre parvatottame ||1-41-119
eSha viShNoH sureshasya shAshvatasyAvyayasya cha |
jAmadagnya iti khyAtaH prAdurbhAvo mahAtmanaH ||1-41-120
chaturviMshe yuge chApi vishvAmitrapuraHsaraH |
rAj~no dasharathasyAtha putraH padmAyatekShaNaH ||1-41-121
kR^itvA.a.atmAnaM mahAbAhushchaturdhA prabhurIshvaraH |
loke rAma iti khyAtastejasA bhAskaropamaH ||1-41-122
prasAdanArthaM lokasya rakShasAM nidhanAya cha |
dharmasya cha vivR^iddhyarthaM jaj~ne tatra mahAyashAH ||1-41-123
tamapyAhurmanuShyendraM sarvabhUtapatestanum |
yasmai dattAni chAstrANi vishvAmitreNa dhImatA ||1-41-124
vadhArthaM devashatrUNAM durdharANi surairapi |
yaj~navighnakaro yena munInAM bhAvitAtmanAm ||1-41-125
mArIchashcha subAhushcha balena balinAM varau |
nihatau cha nirAshau cha kR^itau tena mahAtmanA ||1-41-126
vartamAne makhe yena janakasya mahAtmanaH |
bhagnaM mAheshvaraM chApaM krIDatA lIlayA purA ||1-41-127
yaH samAH sarvadharmaj~nashchaturdasha vane.avasat |
lakShmaNAnucharo rAmaH sarvabhUtahite rataH ||1-41-128
rUpiNI yasya pArshvasthA sIteti prathitA janaiH |
pUrvochitA tasya lakShmIrbhartAramanugachChati ||1-41-129
chaturdasha tapastaptvA vane varShANi rAghavaH |
janasthAne vasankAryaM tridashAnAM chakAra ha |
sItAyAH padamanvichCha.NllakShmaNAnucharo vibhuH ||1-41-130
virAdhaM cha kabandhaM cha rAkShasau bhImavikramau |
jaghAna puruShavyAghrau gandharvau shApavIkShitau ||1-41-131
hutAshanArkendutaDidghanAbhaiH
prataptajAmbUnadachitrapu~NkhaiH |
mahendravajrAshanitulyasAraiH
sharaiH sharIreNa viyojitau balAt ||1-41-132
sugrIvasya kR^ite yena vAnarendro mahAbalaH |
vAlI vinihato yuddhe sugrIvashchAbhiShechitaH ||1-41-133
devAsuragaNAnAM hi yakShagandharvabhoginAm |
avadhyaM rAkShasendraM taM rAvaNaM yudhi durjayam ||1-41-134
yuktaM rAkSkasakoTIbhirnIlA~njanachayopamam |
trailokyarAvaNaM ghoraM rAvaNaM rAkShaseshvaram ||1-41-135
durjayaM durdharaM dR^iptaM shArDUlasamavikramam |
durnirIkShyaM suragaNairvaradAnena darpitam ||1-41-136
jaghAna sachivaiH sArdhaM sasainyaM rAvaNaM yudhi |
mahAbhraghanasaMkAshaM mahAkAyaM mahAbalam ||1-41-137
tamAgaskAriNam ghoraM paulastyam yudhi durjayam |
sabhrAtR^iputrasachivaM sasainyaM krUranischayam ||1-41-138
rAvaNaM nijaghAnAshu rAmo bhUtapatiH purA |
madhoshcha tanayo dR^ipto lavaNo nama dAnavaH ||1-41-139
hato madhuvane vIro varadR^ipto mahAsuraH |
samare yuddhashauNDena tatha chaAnye.pi rAkShasAH ||1-41-140
etAni kR^itvA karmANi rAmo dharmabhR^itAM varaH |
dashAshvamedhA~njArUthyAnAjahAra nirargalAn ||1-41-141
nAshrUyantAshubhA vAcho nAkulaM mAruto vavau |
na vittaharaNaM tvAsIdrAme rAjyaM prashAsati ||1-41-142
paryadevanna vidhavA nAnarthAshchAbhavaMstadA |
sarvamAsIjjagaddAntam rAme rAjyaM prashAsati ||1-41-143
na prANinAM bhayaM chApi jalAnilanighAtajam |
na cha sma vR^iddhA bAlAnAM pretakAryANi kurvate ||1-41-144
brahma paryacharatkShatraM vishaH kShatramanuvratAH |
shUdrAshchaiva hi varNAMstrI~nChuShrUShantyanahaMkR^itAH |
nAryo nAtyacharanbhartR^InbhAryAM nAtyacharatpatiH ||1-41-145
sarvamAsIjjagaddAntaM nirdasyurabhavanmahI |
rAma eko.abhavadbhartA rAmaH pAlayitAbhavat ||1-41-146
AyurvarShasahasrANi tathA putrasahasriNaH |
arogAH prANinashchAsanrAme rAjyaM prashAsati ||1-41-147
devatAnAmR^iShINAM cha manuShyANAM cha sarvashaH |
pR^ithivyAM samavAyo.abhUdrAme rAjyaM prashAsati ||1-41-148
gAthA apyatra gAyanti ye purANavido janAH |
rAme nibaddhatattvArthA mAhAtmyaM tasya dhImataH || 1-41-149
shyAmo yuvA lohitAkSho dIptAsyo mitabhAShitA |
AjAnubAhuH sumukhaH siMhaskandho mahAbhujaH ||1-41-150
dasha varShasahasrANi dasha varShashatAni cha |
ayodhyAdhipatirbhUtvA rAmo rAjyamakArayat ||1-41-151
R^iksAmayajuShAM ghoSho jyAghoShashcha mahAtmanaH |
avyuchChinno.abhavadrAjye dIyatAM bhujyatAmiti ||1-41-152
sattvavAnguNasaMpanno dIpyamAnaH svatejasA |
atichandraM cha sUryaM cha rAmo dAsharathirbabhau ||1-4-153
Ije kratushataiH puNyaiH samAptavaradakShinNaiH |
hitvAyodhyAM divaM yAto rAghavaH sa mahAbalaH ||1-41-154
evameShA mahAbAhurikShvAkukulanandanaH |
rAvaNaM sagaNaM hatvA divamAchakrame prabhuH ||1-41-155
vaishaMpAyana uvAcha
aparaH keshavasyAyaM prAdurbhAvo mahAtmanaH |
vikhyAto mAthure kalpe sarvalokahitAya vai ||1-41-156
yatra shAlvaM cha maindaM cha dvividaM kaMsamevacha |
ariShTamR^iShabhaM keshiM pUtanAM daityadArikAm ||1-41-157
nAgaM kuvalayApIDaM chANUraM muShTikaM tathA |
daityAnmAnuShadehasthAnsUdayAmAsa vIryavAn ||1-41-158
ChinnaM bAhusahasraM cha bANasyAdbhutakarmaNaH |
narakasya hataH saMkhye yavanashcha mahAbalaH ||1-41-159
hR^itAni cha mahIpAnAM sarvaratnAni tejasA |
durAchArAshcha nihatAH pArthivAshcha mahItale ||1-41-160
navame dvApare viShNuraShTAviMshe purAbhavat |
vedavyAsastathA jaj~ne jAtUkarNyapuraHsaraH ||1-41-161
eko vedashchaturdhA tu kR^itastena mahAtmanA |
janito bhArato vaMshaH satyavatyAH sutena cha ||1-41-162
ete lokahitArthAya prAdurbhAvA mahAtmanaH |
atItAH kathitA rAjankathyante chApyanAgatAH ||1-4-163
kalkirviShNUyashA nAma shaMbhalaM grAmake dvijaH |
sarvalokahitArthAya bhUyashchotpatsyate prabhuH ||1-4-164
dashamo bhAvyasaMpanno yAj~navalkyapuraHsaraH |
kShapayitvA cha tAnsarvAnbhAvinArthena choditAn ||1-4-165
ga~NgAyamunayormadhye niShThAM prApsyati sAnugaH |
tataH kule vyatIte tu sAmAtye sahasainikam ||1-4-166
nR^ipeShvatha pranaShTeShu tadA tvapragrahAH prajAH |
rakShaNe vinivR^itte cha hatvA chAnyonyamAhave ||1-4-167
parasparahR^itasvAshcha nirAkrandAH suduHkhitAH |
evaM kaShTamanuprAptAH kalisandhyAMshakaM tadA ||1-4-168
prajAH kShayaM prayAsyanti sArdhaM kaliyugena ha |
kShINe kaliyuge tasmiMstataH kR^itayugaM punaH |
prapatsyate yathAnyAyaM svabhAvAdeva nAnyathA ||-4-169
ete chAnye cha bahavo divyA devaguNairyutAH |
prAdurbhAvAH purANeShu gIyante brahmavAdibhiH ||1-41-170
yatra devApi muhyanti prAdurbhAvAnukIrtane |
purANaM vartate yatra vedashrutisamAhitam ||1-31-171
etaduddeshamAtreNa prAdurbhAvAnukIrtanam |
kIrtitaM kIrtanIyasya sarvalokaguroH prabhoH ||1-41-172
prIyante pitarastasya prAdurbhAvAnukIrtanAt |
viShNoratulavIryasya yaH shR^iNoti kR^itA~njaliH ||1-41-173
etAstu yogeshvarayogamAyAH
shrutvA naro muchyati sarvapApaiH |
R^iddhiM samR^iddhiM vipulAMshcha bhogAn
prApnoti sarvaM bhagavatprasAdAt || 1-41-174
iti shrImanmahAbhArate khileShu harivaMshe harivaMshaparvaNi
prAdurbhAvAnusa~Ngraho nAmaikachatvAriMsho.adhyAyaH | Previous | | English M.M.Dutt | | Tamil Translation | | Next |